4. De-Nieuwe-Rentmeesters-

Ontwerpcongrestekst-Nieuwe-WIJ4congres-2016Versie-‘goed-voor-bespreking’-

-

Laatst-aangepast-11/03/2016-12:26Maxime-Penen-|[email protected]

-

3576-

4. De-Nieuwe-Rentmeesters-

3577- 3578-

4.1. Rentmeesterschap-

3579358035813582358335843585358635873588358935903591359235933594359535963597359835993600360136023603360436053606360736083609361036113612361336143615361636173618-

-

4.1.1. Wat-is-dat,-rentmeesterschap?We-willen-allemaal-een-gezonde!leefomgeving.-Op-de-vraag-of-er-voldoende-groene-open-ruimte-moet-zijn,antwoordt- iedereen- ‘ja’.- We- zijn- gevoelig- voor- zichtbare- milieueffecten- als- zwerfvuil,- vervuilde- beken- ofhinderlijke-rook.-Ook-minder-zichtbare-of-traag-werkende-problemen-als-klimaat-en-fijn-stof-komen-hoe-langerhoe- meer- onder- de- aandacht.- Maar- op- de- vraag- welke- concrete- inspanningen- we- zelf- willen- doen- om- diemilieuproblemen- op- te- lossen- (bv.- via- financiële- bijdragen- of- door- onze- levensstijl- aan- te- passen)- is- hetantwoord-minder-eensluidend.-Dit-is-een-cruciale-tegenstelling-in-onze-samenleving.-De-zorg-voor-de-kwaliteitvan-onze-leefomgeving-ligt-permanent-in-de-weegschaal-met-de-andere-zorgen-van-ons-dagelijks-leven.-Het-is-onder-impuls-van-de-Verenigde-Naties,-met-haar-aandacht-voor-duurzame!ontwikkeling,-dat-milieuzorgwereldwijd-een-duidelijke-plaats-kreeg,-naast-economische-en-sociale-vooruitgang:-‘planet’-naast-‘people’-en‘prosperity’.-Ontwikkeling-is-duurzaam-wanneer-ze-in-de-drie-dimensies-(ecologisch,-sociaal-en-economisch)voor- verbetering- zorgt.- Maatregelen- zijn- duurzaam- als- ze- haalbaar,- betaalbaar- en- aanvaardbaar- zijn- op- diedrie-vlakken.-Een-aantal-milieuspecialisten-heeft-een-andere-kijk-dan-die-van-de-drie-dimensies.-Voor-hen-zijn-er-ecologischegrenzen- aan- het- gebruik- van- de- planeet.- Binnen- die- contouren- moet- de- sociaal4economische- vooruitganggebeuren.- Ecologische- grenzen- zijn- erop- verschillende- schaal:- van- de- planeet- (bv.- grondstoffen,broeikasgassen)-tot-lokaal-vlak-(bv.-emissies-in-de-buurt-van-kwetsbare-natuur).-! Volgens-ons-christendemocratisch-rentmeesterschap-dragen-we-als-mens-de-verantwoordelijkheid-de-aardeen- haar- schepselen- goed- te- beheren.- Christendemocratie- en- ecologie- zijn- onlosmakelijk- met- elkaarverbonden.- Onze- leefomgeving- is- een- van- vorige- generaties- ontvangen- erfenis- die- wij- kwalitatief- verbeterdaan- de- volgende- generaties- moeten- doorgeven.- De- mens- heeft- omwille- van- zijn- bijzondere- capaciteiten- –kennis,- wil,- vrijheid,- verantwoordelijkheid- –- een- speciale- positie- boven- andere- levende- wezens.- Dit- integenstelling- tot- het- ecocentrisme- dat- alle- wezens- gelijk- plaatst.- De- mens- is- anderzijds- geen- eigenaar- maarbeheerder-en-moet-dus-een-bepaalde-nederigheid-aanhouden.-We-volgen-niet-de-strekking-die-de-mens-allevrijheid- toedicht.- We- leggen- ons- vertrouwen- niet- uitsluitend- bij- de- drijvende- krachten- van- schaarste- entechnologische-innovatie-om-milieuproblemen-op-te-lossen-wanneer-ze-acuut-worden.-! We-zijn-verantwoorde!beheerders.-Het-hoofd-biedend-aan-sociaal4economische-uitdagingen,-beseffen-we-dater- grenzen- zijn- aan- onze- verbruiksruimte.- Binnen- het- spanningsveld- tussen- ecologie,- economie- en- socialewelvaart,- is- de- draagkracht- van- de- leefomgeving- een- belangrijk- ijkpunt.- Ook- al- geeft- onze- voortdurendezoektocht- naar- het- goede- evenwicht- tussen- economische- groeien- sociale- bescherming- soms- een- andereperceptie,- de- zorg- voor- biodiversiteit- en- een- kwaliteitsvolle- leefomgeving- is- voor- christendemocraten- eeneven-volwaardige-dimensie-van-duurzame-ontwikkeling.-Het-zijn-vooral-de-kwetsbaren-in-de-samenleving-–-bijons-en-in-de-derde-wereld-–-die-het-eerst-en-het-hardst-lijden-onder-vervuiling.-Ook-zij-hebben-recht-op-goedeleefomstandigheden.-

Pagina-100-van-138-


-


-

36193620362136223623362436253626362736283629363036313632363336343635363636373638363936403641364236433644364536463647364836493650365136523653365436553656365736583659366036613662-

Om-de-draagkracht-van-onze-leefomgeving-in-te-schatten,-baseren-we-ons-op-een-zo-goed-mogelijke-kennis.Niet- slogans- en- roepers- leiden- ons,- wel- gedetailleerd- begrip- van- ecosystemen- en- hun- weerbaarheid.- Zokunnen-we-op-een-juiste-manier-respect-opbrengen-voor-onze-leefomgeving-en-onomkeerbare-milieuschadetegengaan.- We- geloven- dat- het- op- lange- termijn- haalbaar- is- om- niet- meer- buiten- onze- verbruiksruimte- tetreden.- De- mens- is- creatief- genoeg- om- voor- iedereen- levensomstandigheden- op- een- duurzamemanier- teverbeteren.-Maar-we-moeten-samen-deze-verantwoordelijkheid-opnemen.Innovatie- entechnologische- vooruitgang- zijn- een- deel- van- de- oplossing- (vooruitgangsprincipe).! Weverwerpen- complexere- technologieën- waarmee- risico’s- gepaard- gaan- niet,- maar- zijn- waakzaam.- Bij- twijfelover- een- mogelijk- risico- op- onomkeerbare- schade,- leggen- we- beheersmaatregelen- op- voordat- we- detechnologie- toelaten- (voorzorgprincipe).- En- wanneer- ze- wordt- toegelaten,- moet- onafhankelijk- toezichtblikvernauwing-of-gewenning-van-exploitanten-en-consumenten-tegengaan.-Transparantie-houdt-het-toezichtscherp.-Technologische- vernieuwingen- komen- op- ons- af- in- een- razendsnel- tempo.- De- enorme- mogelijkheden- vankennisdeling- en- globale- marktkoppeling- zorgen- ervoor- datwe- met- een- muisklik- alles- kunnen- kopen- enverkopen.-Er-bestaat-een-latent-gevaar-dat-we-ons-eerder-op-consumeren-richten-in-plaats-van-op-een-moreelgoed-leven.-Dat-we-geen-grenzen-meer-aanvaarden-en-in-een-wegwerpcultuur-en-consumentisme-afdwalen.Het-is-belangrijk-dat-elke-mens-tijd-maakt-om-af-en-toe-stil-te-staan-bij-wat-hem-of-haar-echt-levensvreugdeschenkt.-Gemeenschapsleven,-wederzijdse-afhankelijkheid-en-elkaar-tot-steun-zijn,-kunnen-ons-hoeden-voorhet-dominante-commercieel4technocratische-verhaal.We- willen- de- samenleving- handelingsperspectief- bieden- op- het- pad- naar- een- meer- duurzame- wereld,- veelliever-dan-alles-via-regels-van-bovenaf-te-willen-opleggen.-Hoop-is-een-krachtige-motivator.-Vernieuwers-enkoplopers- moeten- bewegingsvrijheid- krijgen.- We- maken- gebruik- van- bestaande- samenwerking- en- gevenspontane-nieuwe-verbanden-alle-kansen-om-samen-haalbare-alternatieven-uit-te-werken.-Mensen-verschillen,niet-iedereen-heeft-evenveel-daadkracht-om-gedrag-en-gewoonten-aan-te-passen.-Mensenmaat-is-dus-nodig.In- onze- hypergespecialiseerde- en- geglobaliseerde- maatschappij- ontstaat- ruimte- voor- nieuwe- vormen- vanpersoonlijk-contact,-lokale-authenticiteit-en-medezeggenschap-in-de-productie-van-onze-consumptiegoederen.De-digitale-revolutie-zal-het-ontstaan-van-‘peerJtoJpeer’-netwerken-stimuleren.-Contact-met-de-oorsprong-vanvoorwerpen- die- we- gebruiken,- of- met- nuttige- toepassingen- nadat- we- het- hebben- gebruikt,- doet- hetwaardevolle-ervan-inzien-en-nadenken-over-de-manier-van-gebruiken.-

4.1.2. Rentmeesterschap-in-het-beleid! We- hebben- de- voorbije- tientallen- jaren- enorme- stappen- vooruit- gezet- inzake- lucht4,- water4- enbodemvervuiling,- vermijden- van- afvalstorten- en- afvalverbranding,- bescherming- van- kwetsbare- natuur,- enz.Onze- huidige- kennis- leert- ons- niettemin- dat- we- op- verschillende- punten- (bv.- broeikasgasemissies,grondstoffen,- ruimtegebruik,- waterkwaliteit)- nog- buiten- onze- gebruiksruimte- leven.- We- moeten- eenlangetermijnvisie!voor-ogen-houden-waarin-we-onze-gebruiksruimte-nergens-meer-trachten-te-overschrijden.Die-visie-moet-een-consensus!zijn,-gevoed-door-interactie-tussen-experten-van-verschillende-disciplines.-Nietalleen-de-ecologische-en-technische-maar-ook-de-sociologische,-economische-en-institutionele-haalbaarheidzijn-belangrijk.1Daarbij-moet-een-ambitieuze-maar-realistische-tijdshorizon-gehanteerd-worden.-

Pagina-101-van-138-


-


-

3663366436653666366736683669367036713672367336743675367636773678367936803681368236833684368536863687368836893690369136923693369436953696369736983699370037013702370337043705370637073708-

Een-ruim-draagvlak-in-de-samenleving-is-essentieel.-Mensen-moeten-in-veranderingen-betrokken-worden-doordialoog! en- maatschappelijk! debat.- Tastbare- zaken- uit- ons- dagelijks- leven- spreken- veel- mensen- aan.Ecologisch! burgerschap- moet- tot- concrete- acties- en- vervolgens- resultaten- leiden.- Voor4- en- tegenstandersmoeten-aan-het-woord-komen,-met-respect-voor-elkaars-standpunt,-maar-vooral-met-een-oplossingsgerichtehouding.-We-kanten-ons-tegen-een-duaal-wij4zij4denken-waarin-sommigen-zich-profileren-als-de-enige-‘goedestrijders’-voor-een-betere-wereld.-En-we-zijn-tegen-vervuilers-die-volledig-doof-blijven-voor-elke-kritiek.-Als- christendemocraten- nemen- we- verantwoordelijk- leiderschap- op.% Waar- nodig- durven- we- ingaan- tegenkortetermijngedachten.- Door- andere- wegen- te- tonen- en- ervoor- te- zorgen- dat- de- maatschappij- van- henovertuigd- raakt.- Maatschappijdynamiek- komt- op- gang- via- prijssignalen,- maar- bewustwording- enresponsabilisering- zijn- nog- belangrijker.- Regels- die- als- hinderlijk- overkomen,- omdat- het- einddoel- nietaanvaard- wordt,- werken- contraproductief.- We- rekenen- op- de- kracht- van- participatie,- decentralisatie- enzelforganisatie.- We- steunen- coöperatieve- initiatieven1 die,- vanuit- een- visie- van- gezamenlijkverantwoordelijkheid- opnemen,- transities- willen- verwezenlijken- en/of- vrijwillig- taken- willen- behartigen.- Deverleiding- dat- vanuit- die- kleinschalige- benadering- een- wij4tegen4zij4groepsdenken- ontstaat,- magniet- debovenhand-halen-op-de-bereidheid-tot-constructieve-dialoog-en-samenwerking-buiten-de-eigen-kring.-We- geloven- in- het- instrument- van- een- sociale! markt.- Het- internaliseren- van- milieu4- en- gezondheidskostenvormt-een-belangrijke-basis-voor-gedragswijziging-(vervuiler!betaalt).-Progressiviteit-in-heffingen-laat-toe-datbasisbehoeften- als- minder- vervuilend- worden- beoordeeld- dan- luxeverbruik.- Subsidies- werken- stimulerend,maar- niets- is- gratis.- Maatwerk,- sociale- correcties- en- opvolging- van- terugverdientijden- zijn- essentiëlerandvoorwaarden-van-een-subsidiebeleid-om-een-Mattheüseffect-(beter-geïnformeerde-mensen-maken-er-hetmeest-gebruik-van,-zwakkeren-niet)-tegen-te-gaan.Emissies-die-onomkeerbare-schade-toebrengen,-moeten-voorkomen-worden.-Strikte-regels-zijn-noodzakelijkvoor- emissies- met- een- negatieve- impact- op- de- leefomgeving.- Wettelijke! normen- leggen- de- ondergrenzeninzake- milieukwaliteit- vast.- Ze- moeten- er- in- het- bijzonder- voor- zorgen- dat- kwetsbare- elementen- in- desamenleving- –- zwakkere- mensen- en- kwetsbare- natuur- –- voldoende- bescherming- genieten.- Ook- boven- deondergrens-moet-de-overheid-handelen,-maar-dan-minder-dwingend:-codes-van-goede-praktijk,-internaliseringvan- milieukost,- milieuverantwoord- ondernemen,- lerende- netwerken,- bewustmaking- van- de- consument.1 Gezonde-marktwerking-vraagt-een-gelijk!speelveld.-Vlaanderen-en-België-zijn-open-economieën.-Emissies-dieeen- impact- hebben- op- internationale- schaal- (bv.- broeikasgassen)- vragen- een- wereldwijde- aanpak- metinternationaal-gelijke-regels.-Daarom-pleiten-we-voor-harmonisatie-in-Europese-en-internationale-context.-Ineen- leefomgeving- waar- de- milieukwaliteit- onvoldoende- blijft,- kunnen- er- niettemin- gerichte- strengereemissieregels- nodig- zijn- dan- elders.- Europa- heeft- de- historische- plicht- aan- de- rest- van- de- wereld- hetvoorbeeld-te-geven-hoe-de-omslag-naar-minder-vervuiling-sociaal4economisch-kan-lonen.-

4.1.3. Open-ruimte-voor-de-toekomstVlaanderen-en-Brussel-behoren-tot-de-dichtst-bebouwde-regio’s-ter-wereld.-Open!ruimte!is!essentieel-voorvoedselproductie- en- lokale- natuurkwaliteit,- maar- ook- voor- integraal- waterbeheer- en- voor- ontspanning- enrecreatie.-Groenblauwe-dooraderingen-nabij-woongebied-vergroten-de-‘geluksfactor’-van-mensen:-heropendewaterlopen,- zichtbare- nieuwe- waterstructuren- (bv.- in- het- kader- van- overstromingspreventie)- en- inplantingvan- open- rustplekken- en- groenelementen.- Nu- morsen- met- open- ruimte- legt- onomkeerbaar- beslag- op- watoverblijft-voor-de-generaties-na-ons.-Pagina-102-van-138-


-


-

3709371037113712371337143715371637173718371937203721372237233724372537263727-

De- oprukkende- ‘verstening’- leidt- tot- spanning! tussen! landbouw! en! natuur- voor- de- overgebleven- ruimte.Beide-zijn-nodig-en-zouden-beter-partners-zijn-in-de-vrijwaring-van-open-gebied,-in-plaats-van-strijd-te-voerentegen-elkaar.-In-de-eerste-plaats-moeten-we-dus-verstening-een-halt-toeroepen-door-zuinig-ruimtegebruik-vande- rest.- In- de- tweede- plaats- moeten- we- kritisch- nadenken- over- de- aanwending- van- landbouwareaal- voorprivate-hobby’s,-in-plaats-van-voedselproductie-of-andere-professionele-landbouw.We-moeten-de-natuur-in-onze-omgeving-verzorgen!en!beschermen.-Bij-uitstek-in-de-natuurzorg-zijn-er-veelvrijwilligers-die-zich-organiseren-en-de-rol-van-verantwoorde-beheerder-voor-natuurdomeinen-op-zich-nemen.Ook- natuur- in- private- handen- is- voor- een- stuk- gemeengoed.- Fauna- en- flora- houden- zich- immers- niet- aanperceelsgrenzen.- In- ruil- voor- een- financiële- ondersteuning- van- zorgvuldig- natuurbeheer-–- door- de- overheidzelf,--terreinbeherende-verenigingen,-private-eigenaars-of-landbouwers-–-moet-deze-natuurkwaliteit-voor-degemeenschap- zichtbaar- kunnen- zijn,- uiteraard- mits- goede- afweging- en- afspraken- over- de- bescherming- vankwetsbare-zones-en-periodes.-Men- moet- op! zoek! naar! win5wins- tussen- landbouw,- natuurverenigingen,- recreanten,- waterbeheerders- enprivate- eigenaars.- Gebiedsgerichte- samenwerking- waarin- een- langetermijnsgebiedsplan- wordt- afgesproken,moet- het- evenwicht- langdurig- garanderen- en- zekerheid- bieden- aan- exploitanten- gedurende- een- langeperiode.- Poelen- en- groene- rijen- in- het- landschap- minder- rigide- op- een- exacte- locatie- vereeuwigen,- biedtflexibiliteit-voor-individuele-ingrepen-binnen-een-grotere-verhaal.--

Pagina-103-van-138-


-


-

3728-

4.2. Decentrale-energie-

3729373037313732373337343735373637373738373937403741374237433744374537463747374837493750375137523753375437553756375737583759376037613762376337643765376637673768376937703771-

!

4.2.1. Energie-van-morgen-is-decentraal! Elektriciteit- en- warmte- zijn- onontbeerlijk- voor- onze- dagelijkse- behoeften- en- comfort.- Onze- levensstijl- isafhankelijk-van-elektriciteit.-En-dat-zal-nog-toenemen.-Denk-maar-aan-elektrische-wagens-en-warmtepompen.De- voorziening- van- elektriciteit- en- gas- heeft- een- evolutie- doorgemaakt- van- schaalvergroting! en! koppeling! van! netwerken.- Met- het- plan- voor- een- energie4unie- gaan- we- naar- een- ultieme,- eengemaakte- Europesemarkt.-Tegelijk- duwen- klimaatuitdagingen- ons- in- de- andere- richting:- naar! meer! decentralisatie.- Hernieuwbareenergie-en-energiebesparing-zijn-de-voornaamste-middelen-om-de-uitstoot-van-broeikasgassen-naar-omlaag-tekrijgen.- Ze- zorgen- ook- voor- minder- luchtvervuiling- (stof,- NOx)- wat- goed- is- voor- onze- gezondheid.- En- onzeeconomie- wordt- er- door- geholpen:- minder- afhankelijk- van- import- van- brandstoffen- en- meer- lokaletewerkstelling.-Dit- gebeurt- decentraal- omdat- het- aan- de- eigenaars- van- gebouwen- is- om- in- isolatie- en- betere- branders- teinvesteren.- Decentrale,- kleinschalige- en- hernieuwbare- energiebronnen- (bv.- zonnepanelen,- windmolens)beginnen- een- significant- aandeel- in- de- stroomproductie- te- hebben.- Slimme- netten- worden- daardooronontbeerlijk.-Opnieuw-de-verbruikers-zelf-kunnen-dan-via-slimme-apparaten-hun-afname-verschuiven-naarmomenten- waarop- er- veel- elektriciteit- is,- of- de- stroom- afleiden- naar- huis4- of- wijkbatterijen,- elektrischewagens,-warmte-en-waterstof.-We-zitten-in-een-traject-naar-een-koolstofvrije-samenleving-en-de-energiedecentralisatie-zal-zich-doorzetten.Dat- vraagt! aanpassingen! van! iedereen.- Het- maatschappelijk- draagvlak- kan- alleen- groeien- als- erbetrokkenheid- is- van- mensen.- Voorbeelden- van- buren,- vrienden,- collega’s- of- concurrenten- zetten- aan- totenergiebesparing- of- eigen- ‘slimme’- energie.- Wat- je- niet- zelf- kan,- kan- door- gezamenlijke- projecten:- mede4 eigenaar- van- een- energieproject,- groepsaankopen,- diensten- van- leveranciers,- projecten- op- schaal- vanbedrijventerreinen.- Energie- wordt- nog- meer- een- medeverantwoordelijkheid- van- burgers,- bedrijven- enorganisaties.-Ze-nemen-hun-energiefactuur-zelf-in-handen.-Daarbij- moeten- we- opletten- dat- alles- rechtvaardig- blijft.- Wie- investeert- in- decentrale- energie- verdientaanmoediging-omdat-hij-mee-de-klimaatdoelstellingen-helpt-halen.-Maar-we-willen-geen-samenleving-waarinuiteindelijk- de- betaling- van- subsidies- en- het- aangepast- distributienet- achterblijft- bij- degenen- die- niet- demiddelen-hadden-voor-‘high1tech’4maatregelen.--

4.2.2. Betrouwbaar,-betaalbaar-&-duurzaamOnze-energievoorziening-moet-aan-drie-maatschappelijke-doelen-beantwoorden:-betrouwbaar,!betaalbaar!en! duurzaam.-Ze-staan-soms-in-spanning-met-elkaar:-100%-betrouwbare-energie-zou-bijvoorbeeld-onbetaalbaarzijn.- We- streven- daarom- naar- een- verantwoorde- afweging- tussen- basisuitgangspunten- als- ‘persoonlijkeontplooiing’,- ‘solidariteit’- en- ‘rentmeesterschap’.- Voor- ons- is- het- belangrijk- dat- de- juiste- randvoorwaardengecreëerd-worden-om-de-transitie-naar-duurzame-energie-te-bereiken-via-een-betrokken-samenleving.--

Pagina-104-van-138-


-


-

377237733774377537763777377837793780378137823783378437853786378737883789379037913792379337943795379637973798379938003801380238033804380538063807380838093810-

Als-gebruikers-willen-we-een-betrouwbare!voorziening.-Energie-moet-er-zijn-wanneer-ze-nodig-is.-Als-klein-encentraal- gelegen- land- hebben- we- alle- voordeel- bij- een- sterke- Europese- samenwerking.- Qua- gasvoorzieninghebben-we-een-uitstekende-verknoping.-Dat-moeten-we-ook-voor-elektriciteit-bereiken.-Een-groter-netwerkmaakt-het-opvangen-van-schommelingen-en-risico’s-op-uitval-goedkoper.-Die-visie-houdt-logischerwijze-in-datwe- weg- evolueren- van- het- principe- van- volledige- zelfvoorziening- op- Belgisch- niveau.- Cruciaal- voor- destabiliteit- en- verwezenlijking- van- decentrale- productie- is- een- betrouwbaar! netwerk.- De- netten- hebben- eenstrategische- monopoliepositie- en- moeten- onder- publieke- controle- blijven.- Investeringen- zijn- nodig- ondankshun-lange-terugverdientijd.-Even- cruciaal- voor- een- zekere- energievoorziening- is- een- consensus! over! onze! energietoekomst.- Die- moetuitgediscussieerd-worden-tussen-verschillende-overheidsniveaus-en-gedragen-zijn-door-energiestakeholders.Want- alleen- een- stabiel- perspectief- laat- toe- een- realistisch- afbouwscenario- voor- bestaande- nucleairecapaciteit- uit- te- stippelen,- alsook- groeiscenario’s- voor- alternatieven- en- voldoende- investeringen- inenergiebesparing.-Het-zijn-de-stakeholders-die-het-leeuwendeel-zullen-moeten-bekostigen,-niet-de-overheid.We- willen- een- aanvaardbare! energieprijs,- in- het- bijzonder- voor- gezinnen- en- bedrijven- waar- energie- eenkritische-uitgavenpost-is.-Marktwerking-in-een-gelijk-Europees-speelveld-zorgt-voor-de-goedkoopste-productieen- beste- leveranciersprijs.- Een- gelijkspeelveld- betekent- dat- ook- nevenkosten- van- energieproducenten- ofenergie4intensieve-bedrijven-afgestemd-worden-op-die-van-concurrenten-in-de-buurlanden.-De-netten-zijn-publiek-goed-en-al-wie-er-gebruik-van-maakt,-draagt-bij.-Pioniers-die-zich-onafhankelijk-makenvan-het-net,-mogen-profiteren-van-de-baten-die-dit-geeft-op-het-vlak-van-leefmilieu-en-energiezekerheid,-maarblijven-de-nodige-solidariteit-betalen.-Energie!is!niet!gratis.-Ook-indirecte-milieukosten-moeten-geïnternaliseerd-worden.-Solidariteit-kan-bewaardblijven-door-een-tariefverschil-tussen-basisverbruik-en-luxeverbruik,-en-een-gereduceerd-tarief-voor-wie-overweinig- middelen- beschikt.- Mensen- in- energiearmoede- moet- een- uitweg- aangereikt- worden- via- structurelebeperking-van-hun-vaak-onevenredig-hoge-energiebehoefte.-Referenties- in- de- milieudoelstellingen- zijn- een- goede- luchtkwaliteit- en- de- Europese- klimaatafspraken.- Wewillen- ruimte- geven- aan- kleinschalige- samenwerkingsverbanden- voor- energiebesparing,- eigenenergieproductie- en- onderlinge- vraagsturing,- zowel- voor- particulieren- als- bedrijven.- We- geloven- dat- demeeste- ‘drive’- voor- innovatie- bij- ondernemingen- tot- stand- komt- door- vrijwillige- engagementen,- al- dan- nietmet- een- fiscaal- duwtje- in- de- rug- in- ruil- voor- energiebesparingen.- Sectoroverschrijdende- initiatieven- vanlerende-netwerken-zetten-zaken-in-beweging-die-regeltjes-van-bovenaf-zelden-bereiken.-En-uiteraard-zijn-erook-nog-financiële-prikkels-onder-de-vorm-van-subsidies-en-emissienormen.-Die-normen-schuiven-verder-opvolgens-de-stand-van-de-techniek-en-naarmate-de-milieukwaliteit-in-de-omgeving-nog-niet-bereikt-is.-

381138123813381438153816-

4.2.3. Nieuwe-energiemarkten,-nieuwe-energienetten! Europese-energie4unie-Het- na- te- streven- beeld- van- nationale- zelfvoorziening- verschuift- naar- het- perspectief- van- een! Europese! energiemarkt!waarin-van-iedere-lidstaat-verwacht-wordt-haar-deel-van-het-werk-te-doen.-Als-tussenstap-naarPagina-105-van-138-


-


-

3817381838193820382138223823382438253826382738283829383038313832383338343835383638373838383938403841384238433844384538463847384838493850385138523853385438553856385738583859-

die-Europese-integratie-kunnen-bv.-de-transmissienetbeheerders-van-de-Benelux-en-Duitsland-in-een-federatiesamenwerken.-Een-sterk-centraal-toezicht-is-noodzakelijk-om-in-uitzonderlijke!winteromstandigheden!verzekerd-te-blijvenvan- energie.- De- verantwoordelijkheid- voor- piekcapaciteit- ligt- in- de- eersteplaats- bij- de- leveranciers.- Zijmoeten-zich-indekken-via-contracten-voor-reservecapaciteit,-vraagsturing-en-opslag:-een-kwestie-van-vraag-enaanbod-correct-op-elkaar-afstemmen.-We- hebben- nood- aan- een- Belgisch- samenwerkingsfederalisme:- verschillende- overheden- spreken- onderelkaar- trajecten- af- inzake- energiebesparing,- energiemix- en- flankerende- maatregelen.1 Alle- stakeholdersmoeten- daarin- medezeggenschap- hebben,- in- het- bijzonder- in- die- domeinen- waar- zij- de- voornaamste- kostdragen:- woningrenovatie,- procesverbeteringen- en- nieuwe- energieproductie.- Een- energiepact- moet- zo’noverleg4-en-consensusmodel-structuur-geven.-Aangezien- een- steeds- groter- deel- van- onze- elektriciteit- uit- groene! stroom- bestaat,- moet- deze- zich- verderinpassen-in-de-vrije-elektriciteitsmarkt.-Vermits-die-evolueert-naar-een-Europees-speelveld,-ontwikkelt-groenestroom-zich-dus-ook-verder-op-de-meest-optimale-plaats-binnen-Europa.-En-na-2020-dus-niet-meer-via-vasteverdeelsleutels-per-lidstaat.-De-ondersteuning-van-groene-stroom-en-hernieuwbare-energie-in-het-algemeenmoet-sturen-naar-een-uitrol-van-de-meest-kostenefficiënte-vormen-en-technologieën-die-na-stopzetting-van-desubsidies-rendabel-blijven.-Het- O&O5budget! voor! energieonderzoek- in- de- OESO- is- sinds- de- jaren- 80- nooit- zo- laag- geweest.- Hetproductiepark- en- de- transportinfrastructuur- in- de- Europese- energiesector- zijn- sterk- verouderd.- We- kiezenvoor- een- Europese! ‘Energiewende’! en! Europese! energie5unie.- Meer- investeringen- in- een- betereinterconnectiviteit- en- grotere- budgetten- moeten- worden- gerealiseerd- voor- O&O- in- energie4efficiëntie,opslagtechnologie,-‘smart1grids’,-‘demandJside1management’-en-duurzame-productietechnologie.Kerncentrales-die-nu-in-aanbouw-zijn,-hebben-bij-ons-op-dit-ogenblik-geen-‘business1case’.-Voor-toekomstigekerntechnologie-is-het-nog-te-vroeg-voor-een-definitief-oordeel.-Onderzoek-en-ontwikkeling-moeten-duidelijkmaken- of- ze- een- fundamenteel- antwoord- kunnen- geven- op- de- klassieke- bezwaren- tegen- nucleaireenergietechnologie- (langlevend- radioactief- afval,- proliferatierisico- en- intrinsieke- veiligheid).- Voor- debestaande-Belgische-kerncentrales-is-het-uitgangspunt-een-sluiting-tegen-2025.-Om-dat-effectief-mogelijk-temaken- moet- er- nu- zo- snel- mogelijk- voldoende- zekerheid- voor- en- over- haalbare- alternatieven- wordengecreëerd.-We-willen-niet-eindigen-zonder-Belgische-kerncentrales-als-dat-structurele-import-van-elektriciteitvan-Franse-kerncentrales-en-Duitse-en-Nederlandse-steenkoolcentrales-inhoudt.-Indien- de- investering- voor- een- ‘backJup’4centrale- alleen- op- veel- te- lange- termijn- rendeert,- kan- eenstrategische- gascentrale- gebouwd- worden- door- de- transmissienetbeheerder- of- in- coproductie- metgemeenten,-tegen-een-gereguleerde-rendementsvergoeding.De- ondersteuning- van- groene- stroom- moet- uiteindelijk- geharmoniseerd- verlopen- binnen- Europa.- Daarin- isvariatie-in-steun-naar-gelang-de-locatie,-volgens-de-onrendabele-top,-nog-perfect-mogelijk.-Ook-harmonisatieinzake-injectietarieven-is-dan-logisch.-!

Pagina-106-van-138-


-


-

3860386138623863386438653866386738683869387038713872387338743875387638773878387938803881388238833884388538863887388838893890389138923893389438953896389738983899390039013902390339043905-

Regels-voor-lokale-nettenBelgië- heeft- niet- het- landschap- om- binnen- Europa- absolute- koploper- te- zijn- inzake- hernieuwbareenergieproductie,- maar- kan- dat- wel- zijn- qua- intelligent! gebruik! van! het! dichte! netwerk! en! kennis.- Forseinvesteringen- in- het- reeds- verouderde- transmissie4- en- distributienet- moeten- de- economie- beter- aanpassenaan-een-flexibel-en-decentraal-productieprofiel-van-hernieuwbare-energiebronnen.We- zien- nu- initiatieven- opkomen- om- te- investeren- in- eeneigen! energieproductie- en- die- onderling- uit- tewisselen.-Mag-dat-zonder-de-netbeheerder?-De-investeringen-in-het-volledige-distributienet-kunnen-maar-slimblijven-als-de-netbeheerder-zicht-heeft-op-lokaal-opgewekte-groene-stroom,-opslag-en-vraagsturing.-Mensendie- lokaal- eigen- stroom- of- warmte- willen- delen,- betrekken- dus- altijd- de- distributienetbeheerder.- Voorgesloten!netwerken-die-volledig-willen-afkoppelen-van-de-rest,-moeten-we-waakzaam-zijn.-Wanneer-een-helebuurt- gezamenlijk- afkoppelt,- moet- binnen- die- groep- een- rechtvaardige- verdeling- van- lasten- bestaan- en- hettoegangsrecht-bewaard-blijven-(bv.-bij-wanbetaling).-De-gezondste-garantie-daarvoor-is-opnieuw-wanneer-datgebeurt-door-de-gemeente-via-de-netbeheerder.-Hernieuwbare-energie-heeft-steeds-voorrang-op-het-net,-maar-een-onbegrensde-netuitbouw-is-onbetaalbaar.1 Bij- netverzadiging- door- pieken- van- groene- stroom,- is- het- soms- goedkoper- de- producent- te- vergoeden- voorafschakeling,-dan-het-net-te-dimensioneren-voor-de-uitersten.-Gedeelde-energiekosten-Sociale!en!andere!openbare!dienstverplichtingen-zijn-een-belangrijk-onderdeel-van-de-energiefactuur.-Het-isessentieel-dat-we-de-solidariteit-bewaren.-Iedereen-heeft-recht-op-REG4premies-en-dus-draagt-ook-iedereenbij.- De- middelen- voor- sociaal- energiebeleid- zijn- een- herverdeling- onder- alle- particulieren.- Zelfs- wie- volledigafkoppelt-van-het-net-of-in-een-passiefhuis-woont,-moet-een-minimale-solidariteitsbijdrage-blijven-betalen.-Debijdrage- kan- lager- zijn- voor- een- basisverbruik,- dat- afhangt- van- het- aantal- gedomicilieerden.- Bepaaldekortingen-voor-hoger-verbruik-zijn-ook-te-verantwoorden-(bv.-warmtepompen,-bijzondere-bedrijfssituaties).Er-is-discussie-over-een-billijke!verdeling!van!de!kosten!van!netten-volgens-de-netdichtheid,-dus-tussen-staden-platteland.-Is-het-een-luxe-om-in-minder-dens-gebied-te-wonen?-Een-basisaansluiting-voor-elektriciteit-iseen- recht- van- iedereen- en- de- kost- ervan- wordt- dus- gesolidariseerd.- Voor- een- zwaardere- aansluiting- kangedifferentieerd-worden-volgens-kostenverschil-in-netdichtheid.-Omdat- een- spreiding- van- kleinschalige! hernieuwbare! energieprojecten- over- het- land- nodig- is- voor- eenkostenoptimale- uitbouw- van- het- net,- worden- kosten- voor- de- integratie- van- groene- stroom- in- het- net- ookgesolidariseerd.-Eigenaars-van-zonnepanelen-verbruiken-soms-stroom-en-zetten-op-andere-momenten-stroom-op-het-net.-Metslimme- meters- wordt- duidelijk- hoeveel- datgebeurt.- Wie- zorgt- voor- een- lage- netbelasting- door- een- juistgedimensioneerde-installatie,-slimme-apparaten-of-een-huisbatterij,-kan-extra-beloond-worden-via-variabeleuurprijzen.-Het-prosumententarief-kan-dan-verdwijnen.De-netbeheerders-moeten-standaardfuncties!aanbieden!voor!slimme!meters.-Extra-opties-mogen,-maar-danop-kosten-van-de-gebruiker-en-niet-van-de-netbeheerder.-Die-kunnen-even-goed-via-een-dienstencontract-vaneen-energieleverancier,-maar-dan-met-voldoende-standaardisatie-zodat-bij-‘switch’-van-leverancier-geen-hogePagina-107-van-138-


-


-

390639073908390939103911391239133914391539163917391839193920392139223923392439253926392739283929393039313932393339343935393639373938393939403941-

kosten-ontstaan.1Zowel-de-netbeheerders-als-de-leveranciers-moeten-privacy-en-een-firewall-voor-gegevensgaranderen.-1 Het- ondersteuningsbeleid- voor- REG4maatregelen,- groene- stroom- en- warmtekrachtkoppeling- kadert- in- onzeklimaatinspanningen.- Het- is- daarom- eigenlijk- niet- correct- dat- de- financiering- alleen- bij- elektriciteit- wordtgehaald.- Correcter- is- een- verdeling! van! de! heffing,- ook- via! andere! fossiele! brandstoffen.- Daarvoor- issamenwerking-tussen-gewest-en-federale-overheid-nodig;Zuivere-netkosten-willen-we-verrekenen-volgens-zwaarte-van-de-aansluiting-(‘capaciteitstarief’)-omdat-die-hetzuiverst- de- kost- van- de- infrastructuur- reflecteert.- Voor- elektrische- verwarming- mag- er- geen- scheeftrekkingzijn-tegenover-verwarming-op-aardgas.-Wie-zich-afkoppelt-van-het-net,-betaalt-alleen-nog-voor-de-eventuelenoodaansluiting;Aardgas- voorzien- tot- in- elke- uithoek- is- onbetaalbaar,- maar- kan- gecompenseerd- worden- door- een- gunstigeaansluiting-voor-een-warmtepomp.-1 EnergiemarktDe-zuivere!energieprijs-is-een-marktgegeven-en-ligt-in-handen-van-de-leveranciers.-Elk-energiecontract-zou-deideale-mix-van-kost-en-comfort,-tijdstip-en-verbruik,-moeten-zijn.-Voor-zulk-maatwerk-is-een-vrije-markt-hetbeste-instrument.-De-dienstverlening-van-de-leveranciers-mag-uitbreiden-met-zaken-als-leasecontracten-vooreen- nieuwe- brander- of- slimme- toestellen,- isolatiediensten,- variabele- uurtarieven.- Valkuilen- vankoppelverkoop-moeten-daarbij-vermeden-worden.-Het- is- niet! de! bedoeling! dat! overheden! zich! ook! op! de! leveranciersmarkt- begeven.- Groepsaankopen- zijneigenlijk- geen- kerntaak- voor- een- overheid.- Ze- maait- daarmee- het- gras- weg- voor- de- voeten- van- desamenleving.-Het-is-wel-haar-taak-erop-toe-te-zien-dat-van-leverancier-wisselen-eenvoudig-blijft,-ook-voor-wieniet-goed-weg-kan-met-internet.-De-netbeheerder-als-sociale-leverancier-is-bedoeld-als-tijdelijke-oplossing-enniet-om-een-breed-dienstenaanbod-voor-particulieren-te-ontwikkelen.1Ze-dragen-wel-een-verantwoordelijkerol- in- de- lokale- adviescommissies- (LAC)- voor- mensen- met- afbetalingsproblemen.- Het- LAC- moet- als- laatstebarrière-voor-afsluiting-blijven-bestaan.-! Nieuwe- dienstenmodellen- van- de- leveranciers- en- de- intrede- van- ICT- in- de- energievoorziening- makenstructurele!samenwerking-of-zelfs-fusie!tussen!de!toezichthouders-CREG-en-BIPT-noodzakelijk.! -

3942394339443945394639473948394939503951-

4.2.4. Minder-afhankelijk-van-energie! Energienormen-voor-woningenHoewel- investeringen- in- energiebesparingen- duurzame- energie- in- woningen- (dak4- en- vloerisolatie,- dubbelglas,- gevel4- of- spouwisolatie,- zonneboiler- of- warmtepomp,- etc.)- rendabel- zijn,- wordeninvesteringsbeslissingen- vaak- uitgesteld.- Nochtans- moet- nog- een- lange- weg- worden- afgelegd- om- hethuishoudelijk! energieverbruik- drastisch- terug- te- dringen.- Een- specifieke- problematiek- is- de- ouderdom- vanhet- Belgische- gebouwenbestand.- Ruim- 30%- van- onze- eengezinswoningen- dateert- van- voor- de- TweedeWereldoorlog.-Dat-zijn-vaak-woningen-met-een-verbruik-van-meer-dan-500-kWh/m²-per-jaar.-Pagina-108-van-138-


-


-

3952395339543955395639573958395939603961396239633964396539663967396839693970397139723973397439753976397739783979398039813982398339843985398639873988398939903991399239933994399539963997-

Woningen- en- gebouwen- in- het- algemeen- zijn- een- investering- voor- de- lange- termijn.- Ze- moeten- dus- ookduurzaam- zijn- op- energievlak.- De- overheid- is- essentieel- om- het- juiste- kader- te- bieden.- Een- gezonduitgangspunt- voor- nieuwbouw- is- minimaal- een- energiepeil! dat! economisch! rendabel! is- over- de- levensduurvan- hetgebouw.- Een- nog- beter- geïsoleerde- buitenschil- is- aan- te- raden,- omdat- de- buitenschil- meestal- eendefinitieve- investering- is.- Buitenschil- en- verwarmingsinstallatie- zijn- structureel- belangrijker- voor- hetenergiepeil-van-een-woning-dan-de-opwekking-van-eigen-elektriciteit.--Ook-de-globale-ecologische-voetafdrukvan-de-gebruikte-materialen-is-relevant.Voor-bestaande!woningen-is-het-veel-moeilijker-een-juiste-sturing-te-geven-van-hogerhand.-Niet-alleen-is-hetgebouw- al- in- gebruik,- er- is- vooral- een- grote- verscheidenheid- aan- woningkwaliteit- en- mogelijkheden- van- deeigenaars.- De- transitie- naar- energiezuinigheid- lukt- alleen- als- er- een- duidelijk! langetermijndoel- wordtvooropgesteld- voor- alle- woningen,- in- consensus- met- de- betrokken- actoren.- Harde- ondergrenzen- zijn- nodigom-flagrante-energieverspilling-te-verbieden:-tochtgaten,-totale-afwezigheid-van-dakisolatie,-enkel-glas,-oudebranders.-Die-onderlat-moet-met-de-jaren-telkens-omhoog.-Voortschrijdende-wettelijke-ondergrenzen-zullen-echter-onvoldoende-zijn-om-op-relatief-korte-termijn-overalenergiezuinige-woningen-te-realiseren.-Het-initiatief-ligt-en-blijft-bij-de-eigenaars.-Overheid,-samenleving-enmarkt-hebben-elk!hun!rol-om-de-omslag-waar-te-maken.-De-overheid-kan-aanmoedigen-via-prijssignalen-engoede- voorbeelden.- De- bouwwereld- organiseert- zich- zodat- er- voldoende- renovatieknowhow- aanwezig- is.Vanuit- desamenleving- overtuigen- voortrekkers- anderen- met- hun- goede- ervaringen.- Die- dynamiek- zal- jarenvolgehouden- moeten- worden.- Dat- is- alleen- mogelijk- wanneer- er- dialoog- is- tussen- alle- stakeholders,- ruimtevoor-verschillende-renovatiewerkwijzen-en-consensus-over-het-einddoel.-De-Vlaamse!Wooncode-legt-al-enkele-verplichtingen-voor-dakisolatie-op-tegen-2020.-Dat-traject-moet-na-2020verder-worden-verstrengd-op-andere-vlakken.-Voor-huurwoningen-bestaat-controle-op-die-verplichting.-Vooreigendomswoningen- moet- zulke- controle- er- komen- bij- eigendomsoverdracht,- met- een- verplichtingvoor- denieuwe-eigenaars-om-afwijkingen-prioritair-te-regulariseren.-Initiatieven-vanuit-de-samenlevingHet-is-goed!dat!mensen!hun!krachten!en!middelen!bundelen!om!zelf!te!investeren-in-eigen-energieproductieof-energiebesparing.-Deze-initiatieven-van-onderuit-slagen-er-vaak-in-mensen-te-betrekken-die-anders-moeilijkte- overtuigen- zijn- voor- een- energieproject.- Vaak- gaat- het- om- een- lokale- vennootschap- in- een- coöperatiefmodel-met-betrokken-bewoners,-verenigingen-en/of-bedrijven.-De-kiemen-kunnen-ontstaan- in-het-klassiekemiddenveld- of- in- nieuwe- netwerken.- Dit- soort- zelfstandige- initiatieven- verdient- alle- ruimte- en- vertrouwen.Vertrouwen- houdt- in- dat- van- bovenaf- geen- financieringsmodellen- worden- opgelegd,- of- dat- generiekeverplichtingen- van- een- minimaal- aandeel- coöperatieve- financiering- in- windmolens- worden- opgelegd.Gemeenten- houden- best- een- gezonde- afstand- tot- de- beslissingstructuur- van- coöperaties,- aangezien- ze- ookover-de-vergunning-moeten-oordelen.-Lokale!besturen!kunnen!de!actieve!motor!zijn!achter!plaatselijke!initiatieven-die-alle-lagen-van-de-bevolkingaanspreken- en- waarin- alle- lokale- maatschappelijke- actoren- zich- scharen- achter- een- gezamenlijk! klimaatactieplan.- De- burgemeesterconvenanten- zijn- daarvan- een- voorbeeld.- Deze- dynamiek- spreekt- lokaletrekkers-aan-om-het-voortouw-te-nemen-in-een-formeler-verband.1De-concrete-uitvoering-is-vaak-technisch-encomplex.-Wil-men-deze-mensen-gemotiveerd-houden,-hebben-ze-dus-inhoudelijke-en-logistieke-ondersteuningnodig.-! Pagina-109-van-138-


-


-

399839994000400140024003400440054006400740084009401040114012401340144015401640174018401940204021402240234024-

Energiedecentralisatie!bij!KMO’s-mag-niet-verwaarloosd-worden,-ook-al-gaat-om-een-verscheiden-gamma.-Bijhen- zit- het- meeste- potentieel- voor- hernieuwbare- energie,- mogelijkheden- voor- piekverschuiving- en- deenergiebesparing.- De- aanpak- is- een- combinatie- van- ‘ontzorging’,- financiering,- ondersteuning- en- normering.KMO’s- moeten- een- waaier- van- verschillende- kanalen- aangeboden- krijgen:- ESCO4formules,uitwisselingsplatforms,-voorbeeldprojecten,-netwerkinitiatieven.-! Energiearmoede-Energiearmoede- kent- verschillende- verschijningsvormen.- Sommigen- hebben- moeite- hun- energiefactuur- tebetalen,- anderen- vermijden- betalingsproblemen- door- alle- comfort- op- te- geven.- Iedereen- moet- in- demogelijkheid- zijn- om- in- zijn! basisenergiebehoeften! te- voorzien.- Er- zijn- daarom- verschillende- drempelsvooraleer- iemand- effectief- wordt- afgesloten.- Zelfs- dan- moet- een- minimum- aan- stroom- (10A)- te- allen- tijdebehouden-blijven-en-is-de-winter-een-sperperiode-voor-de-afsluiting-van-aardgas.-Schuldopbouw-moet-zoveelmogelijk-preventief-vermeden-worden.-Sociale! tarieven- maken- de- energiekost- draaglijker.- Structureel- moeten- mensen- in- energiearmoede- demogelijkheid- krijgen- niet- langer- in- een- energieverslindend- huis- te- wonen.- Budgetten- voor- rentelozeenergieleningen- aan- kansarme- doelgroepen- moeten- worden- opgetrokken- naar- een- geloofwaardig- niveau.Maar- het- zijn- ook- niet4financiële- hindernissen- die- moeten- aangepakt- worden.- Ontzorging- blijft- een- verhaalvan- maatwerk- enlokale- focusaanpak- van- kwetsbare- buurten:1 lokale- samenwerking- van- overheid- enterreinwerkers,-opsporing-en-begeleiding-van-mensen,-proberen-gebundelde-renovatieprojecten-op-te-zetten,en-de-inschakeling-van-het-lokale-woonbeleid-in-de-burgemeesterconvenant.-1 Zo- kunnen- we- bv.- schuldopbouw- vermijden- door- nog- sneller- door- te- schakelen- naar- OCMW- en- LAC- bijbetalingsproblemen-of-door-een-energiescan-reeds-bij-het-‘droppen’-door-de-leverancier.-Ook-het-financiëleluik-kan-verder-‘ontzorgd’-worden-door-de-verschillen-in-doelgroepen-van-de-premies-te-vereenvoudigen-naaréén-definitie,-en-formules-van-een-derdebetalersysteem-met-een-overheidsborg-uit-te-werken.-

Pagina-110-van-138-


-


-

4025-

4.3. Duurzame-voeding-

4026402740284029403040314032403340344035403640374038403940404041404240434044404540464047404840494050405140524053405440554056405740584059406040614062406340644065406640674068-

!

4.3.1. Duurzame-voeding:-goed-voor-mens,-economie-&-ecologie! Voeding-is-essentieel-voor-ieders-persoonlijke-ontwikkeling,-maar-de-verstedelijkte-Vlaming-lijkt-zich-nog-maarweinig- te- bekommeren- om- voedselproductie- en- 4verwerking.- Voedselzekerheid- vraagt- politieke- enmaatschappelijke- keuzes- in- de- steun- voor- land4- en- tuinbouw,- zodat- er- voldoende- en- kwalitatief- voedsel- is,aan- een- aanvaardbare- prijs- voor- iedereen.- Dat- we- sinds- WOII- geen- voedselschaarste- meer- kenden,- is- hetgevolg- van- bewuste- politieke- keuzes.- Veel- conflicten- in- de- wereld- hebben- voedselproblemen- als- grondslag.Het- is- daarom- belangrijk- dat- de- Vlamingen- overtuigd- blijven- van- het- belang- van- eeneigen- land4- entuinbouwproductie-(maatschappelijk-verankering).-Onze- Vlaamse- agro4voedingsketen- levert- hoge- kwaliteit- en- is- een- sector- met- een- grote- economische! meerwaarde.- We- hebben- goede- klimaatomstandigheden- en- een- grote- expertise- inzake- sommige- teelten,maar-zijn-ook-befaamd-voor-bepaalde-voedingsbewerkingen.-De-beste-garantie-op-kwaliteit-hebben-we-metvoedsel- dat- onder- onze- eigen- ogen- gemaakt- wordt.- We- hebben- er- dan- ook- belang- bij- onze- agro4 voedingsketen-economisch-gezond-en-weerbaar-te-houden.Mensen-verwachten-van-voedsel-vooral-dat-het-veilig,!gezond!en!betrouwbaar-is.-De-eisen-op-dat-vlak-nementoe.-Maar-op-het-moment-van-aankoop-laten-de-meesten-prijs-en-gebruiksgemak-de-doorslag-geven.-Gezondevoeding-houdt-dus-‘opvoeding’-van-de-consument-in-en-het-meer-waarderen-van-voedingsproducten,-zodatdit-meespeelt-in-wat-de-consument-wil-betalen.-Die-opvoeding-houdt-ook-kennismaking-en-voeling-in-met-wathedendaagse-land4-en-tuinbouw-inhouden.We- verwachten- van- de- ganse- voedingsketen- ook- verdere- inspanningen- en- verantwoordelijkheid- quaecologische! duurzaamheid.- De- generaties- na- ons- moeten- ook- nog- voedsel- kunnen- eten- aan- aanvaardbarekost.-Voorzorg-voor-de-schaarse-natuurlijke-grondstoffen-is-dus-essentieel.-De-landbouwsector-heeft-al-veelinspanningen- geleverd- voor- een- gezonde- leefomgeving,- bescherming- van- biodiversiteit- en- landschap,- enefficiënte-omgang-met-de-grondstoffen.-Ons-dichtbevolkte-land-maakt-dit-verhaal-niet-eenvoudig.-Het- gemeenschappelijk! Europees! landbouwbeleid- is- bedoeld- om- voedselzekerheid- te- bieden- aan- alleEuropeanen-tegen-betaalbare-prijs.-De-ondersteuning-is-ontkoppeld-van-productie,-om-overproductie-tegen-tegaan.-Steunmechanismen-zouden-moeten-bufferen-tegen-volatiele-wereldmarktprijzen-voor-de-producenten.Het-familiaal!landbouwmodel-is-de-beste-garantie-voor-duurzame-bedrijfsvoering.-Een-familiale-beslissingslijn(dus-niet-door-aandeelhouders)-bewaart-de-ziel-van-een-bedrijf.-Het-denkt-aan-de-eigen,-volgende-generaties.Het-houdt-de-exploitatie-op-een-beheersbare-schaal-(zelfredzaamheid).-Familiale-bedrijven-creëren-draagvlakin-dorp-en-samenleving.-Een- economisch- gezonde- Vlaamse- land4- en- tuinbouw- is- de- basis- voor- onze- belangrijke- agro4voedingsector.Productie- in- eigen- streek- is- de- beste- garantie- voor! hoge- kwaliteit- volgens- onze- consumenteneisen- en- zorgtvoor- maatschappelijke- erkenning- van- het- belang- van- voedselproductie.- Nabijheid- tussen- productie- enverwerking- is- logistiek- efficiënt- en- maakt- coöperatieve- samenwerking- in- de- keten- makkelijker.- Daarommoeten-we-voldoende-ruimte-voor-professionele-landbouw-in-Vlaanderen-blijven-voorbehouden.--

Pagina-111-van-138-


-


-

406940704071407240734074407540764077407840794080408140824083408440854086408740884089-

Ook-bij-voedselproductie-kiezen-we-voor-ondernemerschap!en!keuzevrijheid,-niet-voor-een-centraal-opgelegdplanmodel.-De-sector-krijgt-veerkracht-door-te-diversifiëren-in-een-breed-palet-aan-specialisaties-en-door-temikken- op- producten- met- hoge- toegevoegde- waarde.- Innovatie- en- specialisatie- in- de- ganse- voedingsketenzorgen-voor-kwaliteit-en-efficiëntie-aan-concurrentiële-prijs.-Biologische-landbouw-is-een-van-die-niches-waareen-deel-van-de-consumenten-bereid-is-meer-voor-te-betalen.-Ecologische! verduurzaming- zien- we- als- een- stapsgewijs- vorderend- proces- dat- rekening- houdt- meteconomische-haalbaarheid.-Emissies-naar-water,-bodem-en-lucht-worden-planmatig-afgebouwd-in-functie-vanEuropese- milieukwaliteitsnormen.- Technologische- innovaties- doen- energie4- en- materiaalefficiëntietoenemen.- We- willen- de- omslag- maximaal- van- onderuit- en- via- overleg- verwezenlijken.- Landbouwers- zijnbelangrijke- beheerders- van- onze- open- ruimte- en- mogen- daarvoor- erkend- worden.- Samenwerking- isook- desleutel- voor- de- opbouw- van- efficiënte- materiaalkringen.- Innovaties- gaan- voedselverspilling- envoedselverliezen-tegen.-Alle-voeding-moet-veilig!en!betrouwbaar-zijn.-We-rekenen-op-de-verantwoordelijkheid-van-de-voedingsketenzelf-door-correcte-procedures.-Uiteraard-inspecteert-de-overheid-aanvullend.-Gezonde-voeding-is-in-de-eersteplaats-een-kwestie-van-evenwichtig-en-gevarieerd-eten-en-soberheid:-bij-uitstek-een-zaak-van-de-consument.Hulpmiddelen-zijn-sensibilisering-en-duidelijke-informatie.-Meest-overtuigend-zijn-aantrekkelijke-voorbeeldenvan-anderen.! ! !

4090409140924093409440954096409740984099410041014102410341044105410641074108410941104111411241134114-

4.3.2. Basisrecht-voor-iedereen! Onze-basisvoedselmarkt-is-Europees.-Voedselzekerheid-is-essentieel-voor-stabiliteit-binnen-de-EU.-Beleid-datgeen- voedselschaarste- wil,- corrigeert- de- vrije- markt- en- moet- het- inkomen- van- de- landbouwers- eenbasisondersteuning- blijven- bieden.- Het- EU4landbouwbudget- mag- daarom- niet- dalen- en- moet- prioritairbesteed-worden-aan-beroepslandbouw.1Het-maatschappelijk-besef-dat-voedselzekerheid-een-kost-heeft,-magniet-verloren-gaan.De-wereldbevolking-groeit,-haar-welvaart-ook.-De-voedselbehoefte-stijgt,-in-het-bijzonder-het-vleesverbruik.Dat- legt- een- opwaartse- druk- op- de- prijzen- van- bepaalde- geïmporteerde- grondstoffen,- zoals- veevoeder- enenergie.-Willen-we-voor-iedereen-voldoende-voeding-hebben,-zal-dat-moeten-gebeuren-door-een-combinatievan-hogere-productie,-minder-voedselverspilling-en-minder-vleesconsumptie-in-de-westerse-wereld.-! Binnen- de- EU- wordt- voedsel- best- op- die- plaats- gemaakt- waar- dat- het- meest- economisch! en! duurzaam- is,rekening- houdend- met- beperkingen- van- de- omgeving.- Internalisering- van- ecologische- randvoorwaarden,beschikbaarheid-van-water-en-grondstoffen-zijn-bv.-deel-van-die-economische-optimalisatie.-! Ons-meeste-voedsel-komt-uit-een-regio-van-enkele-honderden-kilometers-rondom-ons.-Vlaanderen-hoeft-nietvoor-alle-producten-zelfvoorzienend-te-zijn-en-omgekeerd-is-het-logisch-dat-Vlaanderen-op-andere-domeineneen-rol-vervult-voor-de-voedselzekerheid-in-het-kerngebied-van-Europa-(bv.-voor-vlees-en-fruit).-Honger!de!wereld!uit!helpen-tegen-2030-is-niet-voor-niets-VN4‘Sustainable1Development1Goal’-(SDG)-nummer2,-na-armoede.-Voedselzekerheid-is-immers-een-mensenrecht.-Wereldwijd-lijden-850-miljoen-mensen-hongeren- paradoxaal- genoeg- is- 75%- van- hen- actief- in- de- landbouw.- De- zelfredzaamheid- waar- we- in- Europa- naarstreven,-geldt-net-zo-goed-voor-mensen-elders.-Ook-in-de-Derde-Wereld-is-een-gezond-inkomen-voor-familialePagina-112-van-138-


-


-

411541164117411841194120412141224123-

landbouw- cruciaal- voor- voldoende- voedsel.- Hogere- productieopbrengsten- met- respect- voor- debodemvruchtbaarheid,- biodiversiteit- en- natuurlijke- hulpbronnen,- betere- bewaartechnieken,- toegang- totgrond,- water- en- krediet,- en- stabiliteit- in- de- agro4voedingsketen,- zijn- sleutelelementen- voor- hun- duurzameontwikkeling.- Investeringen- in- infrastructuur- zijn- noodzakelijk- omde- productiegebieden- te- ontsluiten- enlokale- boeren- toegang- tot- de- markt- te- verlenen.- We- moeten- onze- verantwoordelijkheid- opnemen,- onzekennis-en-ervaring-delen-en-middelen-verschaffen-zodat-zij-hun-productiviteit-structureel-kunnen-opdrijven,weg-van-overlevingslandbouw-naar-een-gezonde-gezinslandbouw.-

4124412541264127412841294130413141324133413441354136413741384139414041414142414341444145414641474148414941504151415241534154415541564157415841594160-

4.3.3. Richting-leefbare-Vlaamse-voedselproductie! Gezonde-eigen-productieHet-familiaal!landbouwmodel-staat!onder!druk-als-kostwinning-voor-het-gezin.-Oorzaken-van-de-lage-margeszijn- concentratie- bij- aankoopcentrales- in- de- voedingsketen,- de- zwakke- positie- van- individuele- bedrijven- enconcurrentie- met- regio’s- met- lagere- eisen- inzake- kwaliteit- of- milieu.- Landbouwprijzen- zijn- door- deglobalisering-minder-stabiel-geworden-en-klimaatproblemen-kunnen-dat-effect-vergroten.-Daarbovenop-komtnog- de- ruimtelijke- druk.- Bij- ruimtelijke- bestemmingswijzigingen- verliest- meestal- de- landbouw- areaal.- Dedagelijkse-vleesconsumptie,-icoon-van-de-welvaartsontwikkeling-in-de-20ste-eeuw,-komt-onder-vuur-te-liggenomwille-van-broeikasgasemissies,-dierenrechten-of-effecten-op-volksgezondheid.1 1 Vlaanderen-heeft-een-goed-klimaat,-een-logistiek-gunstige-ligging,-ondernemende-landbouwers-en-veel-kennisen-onderzoek.-Het-blijft-een-ideaal-gebied-voor-landbouw-en-voedingsindustrie.-Er-is-dus-een-goede-reden-omde-Vlaamse-agro4voedingsector-een-sterke-positie-in-de-internationale-markt-te-laten-behouden.! Schaalvergroting- is- geen- doel,- maar- een- middel- voor- een- volwaardig- gezinsinkomen.- Het- is- een- normaleevolutie,- omwille- van- kostenefficiëntie- en- om- aan- de- toenemende- eisen- inzake- milieu,- voedselveiligheid- endierenwelzijn-te-voldoen.-We-willen-geen-schaalgrootte-waarbij-de-band-tussen-werk-en-gezin-verloren-gaat-ofinvesteringen-met-een-te-hoog-risico-en-een-te-zware-hypotheek.-Landbouwbedrijven-moeten-overneembaarblijven- voor- de- volgende- generatie.- Publieke- aanvaardbaarheid- speelt- een- rol- (bv.- landschappelijk- beeld- enconcentratie-van-hinder-op-één-plaats).-Er-zijn-ook-andere-oriëntaties-dan-schaalvergroting,-zoals-verbreding,nichespecialisatie-en-biologische-landbouw.-Al-die-keuzes-zijn-voor-ons-evenwaardige-bedrijfsoriëntaties.-Vlees!en-afgeleiden-zijn-sterke-exportproducten,-o.a.-omdat-we-een-ideale-regio-zijn-voor-efficiënte-veeteelt(klimatologisch,- graslanden,- logistieke- nabijheid).- De- veestapel- van- bovenaf- om- principiële- redenenafbouwen,-is-niet-de-weg-wie-we-verkiezen,-onder-meer-uit-respect-voor-de-ondernemingszin.-We-moeten-welEuropese- milieukwaliteitsnormen- voor- water,- bodem- en- lucht- halen.- Daarvoor- zijn- randvoorwaarden- nodigmet-een-economische-impact-op-het-landbouwbedrijf.-Maar-de-Vlaamse-landbouw-staat-daardoor-wereldwijdwel-het-verst-inzake-emissiebeheersing.-! ! Intensieve!productiemethoden-hebben-de-hoogste-opbrengst-per-hectare-en-leggen-het-minst-ruimtebeslagin- vergelijking- met- organische- of- extensieve- landbouw.- Ze- hebben- per- kilogram- eindproduct- de- laagsteemissies.- Verder- moeten- ze- externe- milieueffecten- binnen- de- perken- houden- (nutriëntenverlies,bestrijdingsmiddelen)- en- er- mee- voor- zorgen- dat- natuurdoelen- behaald- worden.- Wie- rekening- kan- houdenmet-die-omgevingsbalans-(bv.-ook-waar-gras-en-maïs-ideaal-groeien)-zorgt-voor-opbrengst-op-een-duurzamemanier.Pagina-113-van-138-


-


-

4161416241634164416541664167416841694170417141724173417441754176417741784179418041814182418341844185418641874188418941904191419241934194419541964197419841994200420142024203-

GGO’s- zijn- een- logische- vervolgontwikkeling- van- veredeling.- Met- genetische- wijzigingen- kunnen- versneldvariëteiten- van- gewassen- aangepast- worden- aan- onze- klimaatomstandigheden.- Die- technologie- heeft- voorvaccins- en- enzymen- al- veel- voordelen- gebracht.- Zo- kan- ze- het- pesticidengebruik- en- voedselverlies- forsterugdringen.-Desalniettemin-moeten-we-waakzaam-blijven.-De-randvoorwaarden-om-potentiële-genetischevervuiling- naar- deomgeving- te- vermijden- (opvolging- en- monitoring)- moeten- strikt- beheerst- worden.- Wewillen- geen- monopolistische- marktcontrole- via- de- rechten- van- GGO4zaden,- zowel- in- Europa- als- daarbuiten,die-individuele-landbouwbedrijven-volledig-afhankelijk-zou-maken.-Dit-kan-door-het-kwekersrecht-expliciet-tevrijwaren.! Versterking-positie-Familiale- landbouwbedrijven- kunnen- hun- positie- versterken- door- krachten! te! bundelen- in- coöperaties,branche4- of- producentenorganisaties.- Daarin- maken- ze- afspraken- over- specialisaties,- productievolumes,risicospreiding,-gezamenlijke-marketing-en-samenwerking-met-de-verwerkende-sector.-De-krachtenbundelingmoet-mikken-op-een-schaal-die-relevante-invloed-kan-hebben-op-de-markt,-zonder-monopolist-te-worden-ofprijsafspraken- te- maken.- Een- schaal- die- terug- evenwicht- brengt- tussen- de- partners- in- de- hedendaagsevoedingsketen.Ketenoverleg- moet- geloofwaardig- de- winstmarges- voor- alle- spelers- in- de- voedselketen- bewaken.1 Institutionele- samenwerking- tussen- spelers- in- de- keten- moet- zorgen- voor- een- duurzame- en- correctewaardeverdeling-o.a.-door-een-gedragscode.-Uitwisseling-van-informatie-in-de-keten-stemt-de-productie-beteraf-op-de-vraag.-Kennis-vergaart-men-ook-samen-met-onderzoeksinstellingen.De-overheid-moet-zorgen-voor-een-kader,-voor-randvoorwaarden,-voor-bewegingsruimte-en-voor-een-eerlijkspeelveld.- Via- instrumenten- van- het- landbouwbeleid- (interventie- prijsniveau,- verzekering- risico,exportkrediet)- zorgt- ze- voor- meer- economische- veerkracht.- Ondersteuning- moet- zich- richten- op- innovatie,specialisatie-en-diversificatie-naar-eindproducten-met-meerwaarde.-We- streven- naar- een- inkomenstabiliteitsmechanisme- ter- mildering- van- prijsvolaliteiten,- maar- dan- opEuropese-schaal.-Een-sectorspecifieke-aanpak-op-Vlaams-niveau-werkt-niet,-want-die-heeft-te-weinig-invloedop-de-markt.-Meer-langetermijncontracten-moeten-inkomenszekerheid-garanderen-voor-de-landbouwer.-Eeneigen-verzekeringsmechanisme-tegen-extreem-weer,-aanvullend-op-het-hervormde-landbouwrampenfonds-isook- nodig.- Een- sterker- prijzenobservatorium- moet- rekening- houdenmet- de- productiekost- en- 4marges- oplange-termijn.-Emissiereducerende!technieken-moeten-sneller-erkend-worden.- Een-wetgevend-kader-om-meer-hergebruikvan-‘grijs’-water-toe-te-laten-voor-bijvoorbeeld-irrigatie-willen-we-uitwerken.Elk- type- landbouwbedrijf- kan- met- een- goed- bedrijfsmanagement- de- input- (grondstoffen)- en- de- output(producten)- zoveelmogelijk- op- elkaar- afstemmen- en- het- verlies- van- waardevolle- nutriënten- naar- deomgeving-(bodem-en-lucht)-beperken.-Dat-heet-kringlooplandbouw.Gericht-willen-we-opnieuw-bepaalde-dierlijke-eiwitten-in-de-veevoeding-toelaten.-

Pagina-114-van-138-


-


-

4204420542064207420842094210421142124213421442154216421742184219422042214222422342244225422642274228422942304231423242334234423542364237423842394240424142424243424442454246424742484249-

4.3.4. Richting-groter-maatschappelijk-draagvlak-voor-landbouw! Respect-voor-elkaarDe- consument! lijkt! steeds! wantrouwiger! te! zijn- door- steeds- complexere- procesketens- in- de- productie- vanverwerkte-voeding-en-allerlei-schrikbarende-berichten-over-GGO4gewassen-of-voedselschandalen.-In-de-openruimte- worden- landbouw- en- natuur- soms- tegen- elkaar- uitgespeeld.- Nieuwe- niches- en- lokalevoedselstrategieën- komen- op- en- pleiten- voor- (ultra4)korte- ketens:- van- CSA- (‘community1 supported1 agriculture’)-en-zelfplukboerderijen-tot-stadslandbouw,-voedselteams-en-digitale-directe-verkoopsplatformen.Supertechnologische- bedrijven- contrasteren- met- de- kleinschalige.1 Discussies- over- schaalgrootte- wordengevoed-door-het-romantisch-beeld-van-de-boerderij-uit-de-kinderboeken.-Deze-trends-doen-ons-bijna-verlangen-naar-de-‘keuken-van-oma’-waar-voedsel-nog-ongecompliceerd,-eerlijk,authentiek,- divers- en- gezond- leek.- Terugkeren- naar- vroeger- of- de- keuze- tussen- het- ene- of- anderelandbouwmodel-maakt-echter-een-te-grote-abstractie-van-hoe-arbeidsintensief-de-vroegere-landbouw-was-enzal-in-een-geglobaliseerde-wereldmarkt-met-9-à-10-miljard-te-voeden-monden-tegen-2050-waarschijnlijk-nietaan-de-orde-zijn.1 1 Landbouw- die- het- omde- broodwinning- doet,- moet- kunnen- werken- in- een- verdienmodel:- zowelgespecialiseerde- landbouw- als- zij- die- mikken- op- verbreding- (zorg,- natuurbeheer,- toerisme).- Ook- verbredingmoet-dus-voor-professionele-landbouwers-een-verdienmodel-zijn.-Mikken-op-net-uit-de-kosten-komen,-is-nietduurzaam.-CSA-is-een-businessmodel-dat-bij-uitstek-zorgt-voor-maatschappelijke-verankering,-maar-het-moeteven-goed-economisch-werkbaar-zijn.-Gespecialiseerde- landbouw,- verbrede- landbouw- en- hobbylandbouw- hebben- elk- eeneigen- maatschappelijkbelang.-Stadstuinieren!en!stadslandbouw-bedreigen-de-landbouwsector-niet,-maar-creëren-integendeel-eenkans-voor-meer-waardering-bij-de-consument-voor-de-zorg-die-het-vraagt.Hobbylandbouw- moet- kunnen- werken- zonder- economische- interventies.- Er- is- vraag- naarstads(rand)landbouw-vanuit-de-steden,-maar-we-moeten-bewaken-dat-overheidsinterventies-daar-een-gelijkspeelveld-garanderen-met-de-beroepslandbouw-(bv.-voor-grond-en-marketing-van-producten).-Druk-vanuit-deoverheid- die- de- grondprijs- opdrijft- ten- koste- van- actieve- landbouwers- is- pervers,- al- bepaalt- uiteindelijk- heteigendomsrecht-nog-altijd-het-gebruik-van-de-grond.-Volkstuinen-hebben-vele-voordelen:-je-neemt-gezondevoeding-in-eigen-handen,-bent-buiten-en-onder-de-mensen.-Om-de-beeldkwaliteit-te-bewaken,-moet-er-eenvisie-zijn-waar-volkstuinen-kunnen-worden-ingericht-en-waar-niet.-Korte! ketenverkoop! en! thuisverwerking- zorgen- voor- verbreding- van- het- landbouwinkomen- en- voormaatschappelijke- verankering.- Moderne- communicatiemiddelen- maken- veel- zelforganisatie- mogelijk.Wettelijke- soepelheid- voor- thuisverkoop- is- gepast,- maar- de- winkelwetgeving- moet- wel- worden- gevolgd- bijverkoop- van- niet4hoeveproducten.- De- concurrentie- met- buurtwinkels- moet- eerlijk- blijven.- Kleinschaligelandbouw-is-een-verdedigbaar-model.-Troeven-zijn-hun-inventiviteit-en-enthousiasme.-Het-vraagt-een-hogereprijs-om-rendabel-te-zijn,-maar-dat-is-mogelijk-bij-een-select-afnemerspubliek.-Er- zijn- tenslotte- diverse- mogelijkheden- voor- gebiedsgerichte- win4winrelaties- met- andere- sectoren:inschakeling-in-een-warmtenet,-lokale-stroomproductie,-sluiten-van-materiaal4-of-waterkringlopen,-onderhoudvan-bossen,-diensten-voor-hobby4paardenhouders.Pagina-115-van-138-


-


-

42504251425242534254425542564257425842594260426142624263426442654266426742684269427042714272427342744275427642774278427942804281-

Beheer-van-de-open-ruimte-In- landbouwgebieden- is- er- ruimte- voor- biodiversiteit! met! de! landbouwer! als! (mede)beheerder.- Kleinelandschapselementen- en- vergezichten- op- landbouwvelden- beantwoorden- aan- de- menselijke- behoefte- naaropen- ruimte.- Landbouwers- zijn- bewakers- van- het- landschap.- Er- is- echter- wantrouwen- voor- vrijwilligeinitiatieven-die-enkele-jaren-later-een-natuurverplichting-worden-met-extra-voorwaarden.-1 Landbouw- heeft- nood- aan- goed- ingerichte- agrarische- ruimtes- waar- de- focus- kan- liggen- op- maximaleproductiviteit,-gescheiden-van-andere-functies,-maar-waar-uiteraard-ook-milieunormen-moeten-gerespecteerdworden.-Analoog-zijn-er-ook-natuurzones-waar-de-inrichting-uitsluitend-op-natuurwaarden-focust.-In- andere- gebieden- in- Vlaanderen- is- verweving! tussen! landbouw! en! andere! functies- (bv.- Natura2000,overstromingsgebied)-noodzakelijk.-Bij-verweving-blijven-bedrijfseconomische-doelstellingen-van-de-land4-entuinbouwers- gerespecteerd.- Als- randvoorwaarden- rendabele- exploitatie- onmogelijk- maken,- moet- deruimtelijke- bestemming- daaraan- aangepast- worden.- Een- respectabele- vergoeding- voor- ieders- werk- is- deideale-uitweg.-Landbouw-compenseren-we-voor-het-verlies-aan-areaal-voor-de-agro4natuur.-De-inspanningenvoor-natuur-en-landschap-horen-mee-in-het-verdienmodel.-Aangeduide-kwetsbare!biodiversiteit-moet-beschermd-worden,-in-overeenstemming-met-de-EU4verplichtingvoor-natuurdoelstellingen.-Doordat-de-EU4wetgeving-een-koppeling-legt-met-vergunningsplichtige-activiteitenwaardoor- op- individueel- vlak- emissiebeperkende- maatregelen- kunnen- worden- opgelegd- of- sommigebedrijven-niet-langer-vergunbaar-zijn,-moet-een-aanpak-uitgewerkt-worden.-Die-moet-de-natuurdoelstellingenverzoenen- met- ontwikkeling- van- socio4economische- activiteiten.- De- beslissende- keuze- voorhet- typelandbouw- en- het- flankerend- beleid- blijft- een- zaak- van- de- bedrijfsverantwoordelijke.- Overheidsingrijpen- opeen- lopende- exploitatie- vereisen- respect- en- compensatie- voor- het- economisch- verlies.- Warme- sanering- isenkel-zinvol-indien-het-gebeurt-op-een-schaal-die-de-marktprijs-echt-beïnvloed,-meestal-de- Europese.- Waarlandbouw- onmogelijk- rendabel- kan- blijven,- koopt- de- overheid- het- terrein- beter- open- financiert- ze- zelf- hetecologisch-beheer.-We-willen-onder-meer-werk-maken-van-een-fiscaal-voordeel-bij-overdracht!van!grond-voor-beroepslandbouw,een-landbouwtoets-bij-functiewijziging-van-leegstaande-hoeves-zodat-de-agrarische-invulling-van-het-gebiedbehouden-blijft-en-een-apart-statuut-‘agrarische-natuur’-in-zones-met-als-hoofdfunctie-landbouw.--

Pagina-116-van-138-

4. De-Nieuwe-Rentmeesters-

Recommend Documents