afgiftekantoor Kraainem 1
de lijsterbes jaargang 8, nr 7 • september 2007 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus) Uitgave van gemeenschapscentrum de LIJSTERBES en vzw ‘de Rand’
België-Belgique P.B. 1950 Kraainem I 2/2902
4-5 Genieten van de volkstuintjes
2-3 Politieraad moet worden herkozen
4-5 Kraainemnaars beleven plezier aan hun volkstuintjes
6-7 Reuzen Krani en Krana zijn reuzeambassadeurs voor Kraainem
10-11 Nederlands leren en oefenen in GC de Lijsterbes
02 AAN DE POLITIEKE POLS
Politieraad moet herkozen worden Uit de gemeenteraden van 26 juni en 9 augustus > Op de gemeenteraad van 26 juni trachtte raadslid Eugène Depauw (Open) voor de zoveelste keer duidelijk te maken dat de Nederlandstalige teksten van het gemeentelijk informatieblad weinig respect betonen voor de Nederlandstaligen in Kraainem. “Op de gemeenteraad van 27 februari vroeg collega Luk Van Biesen (Open) een redactionele commissie samen te stellen zodat ook de Nederlandstalige teksten, correct zouden zijn. Hier ging de Franstalige meerderheid niet op in. Het resultaat is navenant. In het nummer van mei kon je alleen maar huilen met het gebruikte ‘Nederlands’. Een ‘jaarrekening’ werd een ‘jaaroefening’, ‘belastingen voor particulieren’ werd ‘personenbelasting’, enzovoort. Ik vraag mij af hoe lang de inwoners dergelijke vertalingen zullen blijven slikken.” Schepen Véronique Caprasse (Union) gaf een magere uitleg over het schabouwelijke Nederlands in het gemeentelijk informatieblad. “De teksten worden door een professioneel vertaalbureau vertaald. Dat vertaalbureau is perfect op de hoogte van beide landstalen. De teksten worden ook binnen het bestuur geverifieerd”, verklaarde ze. Volgens de schepen is er in de communicatie voor het meinummer iets verkeerd gelopen en zijn er een aantal letterlijke vertalingen blijven staan. Hieruit mag, volgens haar, niet geconcludeerd worden dat het steeds erger wordt. Schepen Caprasse wil niet dat er te veel personen bij de redactie van het infoblad betrokken worden, “omdat dit alleen nodeloze vertragingen oplevert”. Raadslid Depauw moest eens meewarig lachen met haar uitleg: “Iedereen weet waar het probleem ligt. Binnen het bestuur is de kennis van het Nederlands gewoon onvoldoende. Iedereen die een gemeenteraad meemaakt, kan daarvan getuigen”. > Op de gemeenteraad van 9 augustus maakte de meerderheid bekend dat de Raad van State schepen Elisabeth de Foestraets-d’Ursel (Union) gelijk geeft in haar klacht over het verloop van de verkiezing van de politieraad. Deze verkiezing was op de gemeenteraad van
22 januari in een ware vaudeville uitgemond, toen de Foestraets-d’Ursel haar stembiljet onder haar handtas ‘vergat’ en er zo een extra Nederlandstalige in de politieraad verkozen raakte. Nadien besloot de Foestraets-d’Ursel een klacht in te dienen bij de Raad van State, omdat de stemming niet reglementair zou zijn verlopen. Il faut le faire: eerst zelf de verkiezing in het honderd laten lopen en nadien hierover een klacht indienen. Maar bon, nu krijgt de Foestraets-d’Ursel gelijk van de Raad van State omwille van een puur formalistisch detail, namelijk een stemming in de gemeenteraad moet afgesloten worden door de voorzitter van de gemeenteraad. Op 22 januari sloot echter waarnemend burgemeester Arnold d’Oreye de Lantremange (Union) de zitting af en niet voorzitter Eva Kahn (Union), waardoor de stemming - zonder dat de meerderheid het zelf wist - door de Raad van State dus als ongeldig wordt beschouwd. Raadslid Luk Van Biesen (Open) merkte op dat dit een precedent kan zijn. “Als je deze redenering volgt, zullen er wel meerdere politieraden ongeldig verkozen zijn. Alleen Kraainem heeft een klacht ingediend.” Nieuweling Elisabeth de Foestraetsd’Ursel maakt hiermee alleszins een opgemerkte start. Nog buiten beschouwing gelaten wat haar beweegredenen zijn geweest om bij de oorspronkelijke stemming haar stembiljet onder haar handtas te vergeten, lijkt haar klacht - die ze direct na de tumultueuze gemeenteraad van 22 januari trouwens naar eigen zeggen eerst niet zou indienen en dat nadien toch deed - veeleer ingegeven door eigenbelang. Bij een nieuwe stemming maakt ze immers een goede kans om in de politieraad verkozen te worden. > “Ondanks de vernietiging van de gemeenteraadsbeslissingen om werken aan voetpaden en opritten in de Karel Verhaegenlaan op kosten van de gemeente uit te voeren, werden deze werken op drie plaatsen toch uitgevoerd. Het gaat over een cadeau van 19.163 euro aan drie particulieren. Wij vermoeden dat de
aannemer deze werken gratis uitgevoerd heeft”, zei raadslid Luc Timmermans (Open). Timmermans vroeg of de bewoners deze werken aan hun privéeigendom zelf zullen betalen of dat deze werken afzonderlijk aan de gemeente werden aangerekend of misschien gecamoufleerd in andere posten? En: heeft de gemeente al betaald voor deze werken? Eva Kahn (Union), voorzitter van de gemeenteraad, antwoordde laconiek dat deze vragen gesteld moesten worden aan de heer Pol Willemart, de vorige schepen van Openbare Werken (Pol Willemart zetelt niet meer in de gemeenteraad, nvdr). De huidige schepen van Openbare Werken, Thierry Van de Plas (Union), beweerde dat de gemeente geen enkele factuur gekregen heeft voor deze werken. Op de vraag wie dan uiteindelijk voor de kosten zal opdraaien, werd het ijzig stil in de raadszaal. Niemand van de meerderheid wou, kon of mocht antwoorden. > Tijdens de vorige legislatuur maakte Open bezwaar tegen de werken aan de Oscar de Burburelaan. Meer bepaald tegen een verkaveling waarvan de gronden nooit werden overgedragen naar het openbaar domein en waarvan de infrastructuur niet werd aangelegd. De gemeente Kraainem probeert nu op eigen houtje deze infrastructuur aan te leggen en die in geschenkverpakking aan te bieden aan de vijf gelukkige boordeigenaars. De kostprijs zou ongeveer 400.000 euro bedragen. “Het college beloofde om met de eigenaars een billijke en rechtsgeldige oplossing uit te werken. Wij willen weten hoever het college staat met het uitwerken van zo’n oplossing. De werken zijn volop aan de gang en blijkbaar werd er nog niets uitgewerkt”, klonk het bij Open. Schepen Thierry Van de Plas (Union) beweerde dat de gronden volgens het kadaster wel degelijk openbaar domein zijn. Het woord van Open tegenover het woord van Union dus. > “En hoe staat het met het dossier van de overstromingen?”, vroeg raadslid Luc Timmermans (Open). “De gemeente schuift alles af op VIVAQUA, maar de
VERENIGINGSNIEUWS 03 betrokken mensen van Laag Kraainem weten nog altijd van niets. Na de laatste zware overstroming van een jaar geleden beloofde de gemeente een studie uit te laten voeren over het rioolnetwerk van Kraainem. Wij moeten nu spijtig genoeg constateren dat dit niet het geval is.” Schepen Thierry Van de Plas (Union) las een voorgekauwd antwoord af over de studie van VIVAQUA, maar veel nieuws leverde dat niet op. Meer nog, de schepen was niet op de hoogte van een nota die ex-raadslid Lucien Verheyden overhandigde op een vergadering van de milieuadviesraad. “In deze nota staan een aantal voorstellen die tot een eventuele oplossing kunnen leiden. De Open-fractie krijgt de indruk dat schepen Van de Plas zijn dossiers niet kent.” Raadslid Luk Van Biesen (Open) merkte op “dat men moeilijk de mensen kan informeren als men zelf van niets op de hoogte is”. > Open vroeg aan het college of het op de hoogte is van de verschillende subsidies die Kraainem misloopt door een slecht of geen contact met de Vlaamse overheid. Blijkbaar niet. Zo weet de meerderheid niet dat de gemeente subsidies kan krijgen voor de opmaak van haar gemeentelijk structuurplan, voor initiatieven ter versterking van de inburgering, het lokaal cultuurbeleid, de opleiding en betaling van stedenbouwkundige ambtenaren, enzovoort. Waarnemend burgemeester Arnold d’Oreye de Lantremange (Union) gaf een warrige repliek over het feit “dat deze subsidies de totale kost van de investering niet zullen dekken”. Schepen Olivier Joris (Union) zei doodleuk “dat Kraainem geen enkel probleem heeft om subsidies te accepteren waar alle Kraainemnaars beter van worden”. Een mens zou in lachen uitbarsten, moesten deze antwoorden niet zo pijnlijk zijn. > Ten slotte vond raadslid Luc Timmermans (Open) dat Kraainem weinig doet om zijn sportieve en culturele ambassadeurs in de bloemetjes te zetten. “Verschillende sportclubs, o.a. minivoetbalploeg Sombrero’s en biljartclub The Kings, hebben een uitzonderlijk goed sportief jaar achter de rug. Tot op heden hebben zij geen enkele felicitatie van de gemeente gekregen. Ook op cultureel vlak hebben we een grote meneer in onze gemeente. Philippe Raskin speelde de halve finale van de Koningin Elisabethwedstrijd voor piano. Ook dit liet de gemeente siberisch.” Het raadslid hoopte dat het met de houding van de gemeente niet dezelfde weg op gaat als met het ‘ereburgerschap’ van Eddy Merckx. De sportman van de eeuw wacht in dat verband nog altijd op een reactie van onze gemeente. Schepen Olivier Joris (Union) zei dat de gemeente wel degelijk een traditie kent om sportploegen op een gepaste manier in de bloemetjes te zetten. Voor culturele uitschieters bestaat dat niet, maar de schepen vond het een goed idee om Philippe Raskin te feliciteren.
Het gemeentebestuur blijft het antwoord schuldig op de vraag wie de kosten van sommige werken aan de Karel Verhaegenlaan betaalt.
KAV-Kraainem bezoekt het grootste ziekenhuis van België Dat een ziekenhuis meer is dan een verzameling zieken en een schare artsen en verpleegkundigen, leerde ons een bezoek aan het UZ Gasthuisberg in Leuven. Aan het slot van ons bezoek, na een binnenhuiswandeling van 4,2 km, stonden we versteld over de grootte en de omvang van de instelling en we bleven verbaasd achter toen we vernamen wat er bij zo’n kliniek allemaal komt kijken. Gids Frans Struyven deed het voortreffelijk. Hij bracht de geschiedenis van Gasthuisberg tot leven. Het begon met het kinderziekenhuis dat in 1975 in dienst werd genomen en geleidelijk werd uitgebreid tot een capaciteit van 915 bedden. In het begin van de jaren tachtig volgden de afdelingen gynaecologie en verloskunde, enkele afdelingen van het departement inwendige geneeskunde, de spoedgevallendienst, enzovoort. Eigenlijk viel de uitbreiding nooit stil en men bouwde steeds maar voort tot op vandaag. Om de bezoekers wegwijs te maken in deze doolhof opteerde men voor kleurenaanduidingen en niet voor traditionele wegwijzers. Gids Frans wijdde even uit over de drieledige opdracht van het UZ Gasthuisberg. Natuurlijk is er in de eerste plaats de geneeskunde. Op de tweede plaats zijn er de professoren en de studenten of met andere woorden de leeropdracht. Jonge mensen kunnen het van gewone arts tot hooggespecialiseerde onderzoeker of vakspecialist schoppen, steeds met het doel het menselijk leven zo kwaliteitsvol en zo lang mogelijk te vergezellen. Ten slotte is er de onderzoeksopdracht. De meest geavanceerde technieken moeten immers gekend en aangewend kunnen worden om de zorgverlening en het welzijn van de patiënt op een zo hoog mogelijk niveau te houden. Onze gids was fier op Gasthuisberg, waar hij een flink deel van zijn leven sleet. Hij voelde zich gelukkig toen hij ons met enkele indrukwekkende cijfers om de oren kon slaan. Meer dan een half miljoen verpleegdagen per jaar, 64.518 opnames, bijna honderdduizend dagopnames, 1.894 bedden, 8.248 personeelsleden, waaronder o. a. 400 leden van het schoonmaakteam, enzovoort. Tijdens de rondleiding vielen er enkele cijfers om van te duizelen. Na de uiteenzetting kregen we een dvd gepresenteerd, die een mooi beeld gaf van ‘het dorp dat nooit gaat slapen’. Daarna werden we vergast op een drankje en de rondleiding kon beginnen. Door lange gangen - samen ruim 56.000 m² - deden we verscheidene afdelingen aan. We kwamen ‘bij’ maar niet ‘in’ de operatiezalen (er zijn er 47!), bij de intensive care afdelingen (er zijn er 7), de spoedgevallendienst, de labo’s, de radiografiezalen, de ruimte voor de sterilisatie, de ateliers waar men de fietsen herstelt, maar waar men ook de allerfijnste apparaten ontwerpt, bouwt en onderhoudt, en de keuken. Enkele cijfers over deze laatste: per dag worden er 2.600 warme maaltijden geserveerd. Daarnaast worden dagelijks 2.800 ontbijten en avondmalen klaargemaakt; elke dag maken bekwame koks 1.375 liter soep of een pot vol van een meter breed en 1,75 meter hoog. Indrukwekkend! En dan hebben we nog de administratieve gebouwen en allerhande vervoerdiensten niet vermeld. En nog is het niet alles, want verder zijn er nog het schooltje voor de kinderen, de wasafdeling, de bakkerij, de verwarmingsinstallatie en last but not least: de stemmige kapel. Dit was een niet alledaags bezoek, dat bij iedereen in de smaak viel. Met dank aan Georges, de auteur van dit verslag.
04 uit de gemeente
Onkruid ruimt plaats voor verse groentjes
Tussen de prei en de boontjes: de volkstuintjes van Kraainem Sla, boontjes, aardbeien, prei,… Het braakliggend terrein aan de Denayerstraat brengt veel meer op dan alleen maar onkruid. Het terrein is eigendom van de gemeente. Zolang die er geen concrete plannen mee heeft, bewerken Albert Blockmans en zijn vrienden en familie het als volkstuin. Op een mooie avond heb je veel kans dat de volkstuiniers aan het werk zijn. Wij namen onze schoffel en spade en gingen er langs. Het is een zomerse avond en de zon priemt nog fel. Albert Blockmans wandelt tussen de verse groenten van de volkstuintjes aan de Denayerstraat. “Ze staan er mooi bij”, en hij wijst naar de paprikaplanten van zijn buur. Je vindt paprika niet in elke moestuin, maar hier wel. Net zoals aardbeien, boontjes, tomaten, prei, bloemkool, andijvie, wortelen, ajuin, sla, pompoenen, courgettes, en nog veel en veel meer groenten en fruit.
Familie Albert is de ‘éminence grise’ van de Kraainemse volkstuintjes. “Ik teel hier al zeker dertig jaar lang groenten”, vertelt hij. “Ik deed dat heel die tijd met mijn vriend François Coenraets. Toen hij enkele maanden geleden is overleden, heb ik familie, schoonfamilie en vrienden gevraagd of ze geen interesse hadden om een stukje te bewerken. Je ziet het resultaat. Het hele terrein, ruim een voetbalveld groot, is netjes verdeeld in kleine percelen. Overal zijn er mensen aan
Albert Blockmans, de ‘éminence grise’ van de volkstuintjes.
de slag. Sommigen genieten op een stoeltje gewoon van het uitzicht, anderen plukken boontjes of wieden het onkruid. De oogst is enorm. “Groentewinkels verdienen niets aan ons. Hier zijn genoeg groenten voor iedereen om een jaar van te eten. Een grote diepvriezer komt van pas.” Dieven Voor Albert, 68 jaar, zijn de volkstuintjes veel meer dan alleen maar groenten. Het is een bezigheid, een hobby. “Als het niet
uit de gemeente 05
Willy Merhottein en Magali Vandeneynde: “Wij voelen ons echte keuterboerkes”.
regent, sta ik hier elke avond. Elke avond in de buitenlucht. Ruzie is hier nog nooit geweest. Ieder heeft zijn stukje grond en iedereen koopt zijn eigen zaden. We wisselen wel al eens uit. Dieven? Het gebeurt wel eens dat onze boontjes gestolen worden. Ook pompoenen en courgettes verdwijnen soms. Jaren geleden was het een serieus probleem, maar nu mogen we niet klagen.” Het terrein is eigendom van de gemeente. Er zijn over de jaren heen al heel wat plannen geweest. “Er zou een park komen of een woonblok, maar er is nog niets van in huis gekomen. Zolang de gemeente hier niets bouwt, heeft niemand een probleem. Wij houden de boel hier ten slotte proper. En het is een rustige bezigheid. De buren zullen niet klagen van geluidsoverlast.” Keuterboerke Willy Merhottein en Magali Vandeneynde staan zij aan zij over hun planten gebogen. Ze moesten niet lang nadenken
toen Albert hen vroeg of ze een stukje volkstuin wilden bewerken. Willy is de schoonbroer van Albert. “We leren alles van hen, hé. We voelen ons nu echte ‘keuterboerkes’”, grapt Willy. “Ik zou het niet meer kunnen missen. Heel de familie is hier en het is een plezante bedoening. Bovendien hebben we altijd verse groenten. Biologisch geteeld, hé. Wij spuiten niet. En kijk onze aardbeien eens. Daar moet je geen suiker op doen. Elke plant krijgt een halve kilo suiker als meststof ”, lacht hij. De zon verdwijnt intussen stilaan achter de huizen, maar de volkstuiniers zijn nog volop aan de slag. “Veel beter dan een avond aan de televisie gekluisterd te zitten”, vertelt een tuinier. “En veel huizen in Kraainem hebben geen eigen tuintje. Ik hoop dat we dit nog veel jaren kunnen doen.” 111 jaar volkstuintjes De volkstuintjes in Kraainem brengen afleiding en verse groenten op het bord.
Dat was ook de bedoeling op het einde van de negentiende eeuw, bij het ontstaan van de eerste volkstuintjes. In 1896 maakte de rijke burgerij zich zorgen over de stakingen van hun onderbetaalde arbeiders. Om geen zware loonsverhogingen te moeten betalen, lieten de fabriekseigenaars de arbeiders braakliggende gronden bewerken als afleiding. De meeste arbeiders toen waren landbouwerskinderen die naar de stad waren getrokken. Het systeem sloeg dus aan. Na de Tweede Wereldoorlog verloren de volkstuintjes aan succes. Groenten werden goedkoper en er kwamen conserven en diepvriezers. Vandaag vind je hier en daar nog volkstuintjes, vooral rond de stad Antwerpen. In het Centrum voor Kunst en Cultuur in Gent loopt er een tentoonstelling over de geschiedenis van de volkstuintjes in ons land. Alle info op www.hetabcvandevolkstuin.be Bart Claes
06 VERENIGING IN DE KIJKER
“Er zou wel eens iets geboren kunnen worden”
Kraainemse ambassadeurs Krani en Krana zien het groot Krani en Krana zijn met hun 5,60 meter zonder enige twijfel de grootste inwoners van Kraainem. Het reuzenpaar komt onder de vleugels van het reuzencomité zo’n vier tot vijf keer per jaar in actie, tot groot jolijt van de omstaanders, die de reuzen graag zien komen. Sinds 2001 zijn Krani en Krana ook officieel ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente. In de cafetaria van de Lijsterbes schuiven we gezellig bij aan tafel met Francis en Aimé Mels en Luk Van Biesen van het reuzencomité. “Krani en Krana zijn ingeschreven op het adres van gemeenschapscentrum de Lijsterbes”, verduidelijkt Luk Van Biesen. “Ze komen niet zo veel buiten, maar hun vaste verblijfplaats is hier in de loods achter het centrum. Daar liggen alle ‘hulpstukken’ om Krani en Krana op te bouwen.” Hoewel de Kraainemse reuzen Krani en Krana pas tijdens het carnaval van 2001 zijn ingeschreven in de gemeente, verblijven ze er al veel langer. In 1972 zagen ze het levenslicht dankzij het vernuft van allroundartiest en volksfiguur Piet Boesmans. Hij gaf de Kraainemse reuzen gestalte om samen met het oudercomité van de gemeentelijke basisschool het scholencarnaval op te fleuren. Ze waren 2,10 meter groot en uitgevoerd in papier-maché. Door de jaren heen doken Krani en Krana tot pret en glorie van de kinderen her en der op
tijdens folkloristische feesten in Kraainem en de buurgemeenten. Maar de tand des tijds tastte de broze constructie van de reuzen aan. Naar aanleiding van de overzichtstentoonstelling over ‘het gemeentelijk leven’ in 2000 gaven de carnavalsvrienden van Kraainem de reuzen een verjongingskuur. “We grepen deze gelegenheid aan om de Kraainemse reuzen te doen herrijzen naar de beeltenis van twee personen die symbool stonden voor vriendschap en burgerzin”, legt Van Biesen uit. “Wijlen Jean van Jef van Joager verpersoonlijkt Krani. Jean is overleden in 1985 en was een populaire bierhandelaar, ondervoorzitter van het carnavalcomité en een goedlachse volksfiguur. Micheline van Rosse Juul , in 1993 overleden, verpersoonlijkt Krana. Zij was café-uitbaatster van ‘Oud Kraainem’, meter van het Kraainemse carnaval en omwille van haar kleine gestalte en als dochter van een witloofboer ‘Klein Loef ’ genoemd.”
De reuzen in een stoet.
Krani en Krana ‘in opbouw’.
De Mels brothers De sterkhouders van Krani en Krana zijn de gebroeders Mels: Francis, voorzitter, en Aimé, ondervoorzitter, van het reuzencomité. “De carnavalgroep ‘De Dollekes’ uit Halle heeft de reuzenkoppen naar eigen ontwerp in polyester uitgevoerd”, vertellen Francis en Aimé Mels. “De 150m2 stof werd keurig tot passende kledij genaaid door Henny en Micheline Willegems. De realisatie van de dragende metalen constructie is ons werk. Eerst maakten we een constructie in pvc-buizen, maar die bleek niet bestand tegen de temperatuur. Nadien maakten we een metalen constructie met een katrol. Op die manier kunnen we de reuzen onderweg groter en kleiner maken. De reuzen bestaan uit drie ijzeren profielen die telescopisch in mekaar passen. Het onderstel heeft drie wielen en moet door minstens twee mensen voortgeduwd worden.” “Vandaag zijn Krani en Krana de ambassadeurs van Kraainem”, gaat Van Biesen verder. “2000 was het jaar waarin carnaval in Kraainem terug werd opgestart
VERENIGINGSNIEUWS 07 onder het motto ‘Carnaval is reuzenfijn’. We hebben nu een carnavals- en een reuzencomité die deze folklore in ere houden. En de reuzen-ambassadeurs hebben hun opdracht tot op heden perfect uitgevoerd. Vier tot vijf keer per jaar gaan Krani en Krana op zwier in binnen- en buitenland. In Kraainem openen ze elk jaar de carnavalstoet. Daarnaast zijn ze ook al te zien geweest in Nieuwpoort, De Haan, Bergen-Op-Zoom en natuurlijk zijn ze ook al naar Saint-Trojan-les-Bains op het Franse schiereiland Ile d’Oleron getrokken. Met deze gemeente is Kraainem verbroederd.” “Ze spreken ginder nog van onze doorkomst”, lachen Francis en Aimé. “We werden feestelijk binnengehaald om de Mimosafeesten op te fleuren. Maar het dorpje Saint-Trojan-les-Bains is letterlijk veel kleiner dan onze reuzen. Krani en Krana steken met kop en schouders boven de huizen uit. In 2003 werden zelfs enkele huizen zonder stroom gezet, omdat Krani en Krana niet onder de elektriciteitsdraden tussen de kleine vissershuisjes konden. De brandweer sloot de straat af en de elektriciteitsdraden werden doorgeknipt. De inwoners kregen stroom via een andere elektriciteitskabel die over de grond werd getrokken. Van die stoet spreken ze ginder nog altijd.” “Aan onze kust hebben Krani en Krana ook al eens last gehad om onder de tramlijnen door te gaan. In 2005 konden ze met ons ingenieus katrolsysteem door de knieën gaan, en passeerden ze in De Haan onder de tramlijnen door zonder brokken te maken.” Toekomst? “Krani en Krana maken carrière. Het worden misschien nog échte Hollywoodsterren”, lacht Francis Mels. “Nee serieus, een Hollands theaterbureau heeft Krani en Krana in zijn lijst van attracties opgenomen. Organisatoren van evenementen kunnen hen boeken zoals ze een muziek- of theatergroep zouden boeken en Krani en Krana mochten al verschillende keren uitrukken. Tegenwoordig krijgen ze ook gezelschap van twee vendeliers die onze reuzen voorafgaan. Naast hun uitstapjes heb ik in de wandelgangen opgevangen dat Krani en Krana graag terug eens naar Saint-Trojan zouden willen gaan.” En voor de rest? “Het is geen koude winter geweest, Krana neemt de pil niet en de aarde warmt volgens Al Gore nog altijd op. Als je die elementen samenbrengt, dan kan je besluiten dat er binnenkort wel eens iets geboren zou kunnen worden”, knipoogt het drietal. Joris Herpol Sterkhouders Aimé en Francis Mels en Luk Van Biesen.
Badminton en zaalvoetbal bij Mikra
Ben je tussen 6 en 14 jaar oud en vind je badmintonnen en/of zaalvoetballen leuk? Kom dan eens meetrainen bij zaalvoetbalen badmintonclub Mikra Kraainem. De trainingen hebben plaats in de sporthal van Kraainem op zaterdag van 12.00 tot 13.00 uur (badminton) en van 13.00 tot 14.30 uur (zaalvoetbal). Iedereen die ouder is dan 14 jaar kan bij ons recreatief komen badmintonnen. De trainingen hebben plaats in de sporthal van Kraainem op zondag van 19.00 tot 21.00 uur en op dinsdag van 20.30 tot 22.00 uur. Iedereen is van harte welkom bij Mikra vanaf zaterdag 8 september, want dan start ons nieuwe seizoen. Info: Luc De Fré, 0475-77 95 92,
[email protected] of bij Jean-Paul Cordemans, 0475-94 30 89,
[email protected]. Neem ook een kijkje op onze website: www.mikra.be
Aquarelatelier Lesgeefster Magda Calleeuw laat de geïnteresseerden weten dat er opnieuw plaatsen beschikbaar zijn voor de lessen van het nieuwe seizoen, dat start op 5 september. De beschikbare plaatsen zijn voor de woensdag- en donderdagavonden. Inschrijven kan bij het onthaal van GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, 02-721 28 06,
[email protected] Magda Calleeuw kan je bereiken op 0477-48 82 55 of
[email protected]
08 TERUGBLIK
Straatserenade of de lotgevallen van buurtweg nummer XIV (deel 1) Uit Kraainems verleden (deel 68) Het oude tracé In de nevelen van een ver verleden slingerde zich een weg van Sint-StevensWoluwe naar Wezembeek-Oppem over Laag en Hoog Kraainem. Een aarden weg, stofferig onder de hete zomerzon, slijkerig bij regen of dooi. In Beneden Kraainem kruiste hij de Woluwebeek, want daar was een doorwaadbare plaats, een voorde. Zo een kruispunt van een weg en een waterloop was zeer belangrijk, want daar kwam veel volk voorbij en waar veel volk voorbijkomt, ontstaat al gauw een bevolkingskern of agglomeratie. Zo groeide Beneden Kraainem of Laag Kraainem. Wanneer? Lang, heel lang geleden. Hier en daar is het tracé van de weg verlegd, want vroeger liep hij ongeveer gelijk met de Jozef Van Hovestraat, maar vanaf het kapelletje van Sint-Antonius maakte hij een zachte bocht naar het noorden om ‘onder’ de gymzaal van de gemeenteschool te lopen. Daarna stak hij wat verder de Lijsterbessenbomenlaan schuin over en passeerde voor de garage van het huis met nummer 22 van de familie Forton. Vervolgens kwam de weg voorbij het huis met nummer 12 en gemeenschapscentrum de Lijsterbes, waar even verder opnieuw het
traject van de Arthur Dezangrélaan gevolgd werd tot enkele meters voorbij het gemeentehuis. Daar zwenkte de weg naar links en hij liep voorbij de witte huisjes en naast de muur van het Jourdaindomein tot aan de kapel van OnzeLieve-Vrouw van Halle. Daar viel hij opnieuw samen met de huidige Arthur Dezangrélaan, die gevolgd werd via de Alfons Lenaertsstraat tot aan de Boomgaardstraat om zo uiteindelijk Wezembeek-Oppem te bereiken. De oude weg werd dus op drie plaatsen in belangrijke mate rechtgetrokken. De Lijsterbessenbomenlaan werd een lang traject van aan het Kapelleplein tot aan de Arthur Dezangrélaan. Deze laatste volgde niet verder de muur van het kasteel, maar liep in een zachte bocht tot aan de Alfons Lenaertsstraat. De Boomgaardstraat werd links gelaten om vervangen te worden door een mooi recht stuk Alfons Lenaertsstraat. Die heraanleg van de weg gebeurde vlak voor de Eerste Wereldoorlog. In de notulen van de gemeenteraad schreef de fiere gemeentesecretaris: “Le Chemin de Grande communication est élargi et amélioré sur toute sa longuer”. Later meer daarover. (Georges Bulteel)
Enkele weetjes Voorden en veren Voorden waren zeer belangrijk en speelden een dominante rol tot in de 15de eeuw. Ook de overzetveren werden veel en lang gebruikt, ja, tot op vandaag! Denk maar aan de VRT-dramaserie ‘Stille Waters’. Veren waren onderworpen aan heel wat voorschriften en verordeningen. Zo hadden de bewoners van de dichtstbijzijnde plaats in oorlogstijd de voorrang boven vreemden. De veerman was verplicht om eerst zijn landgenoten over te zetten en pas daarna de vreemdelingen. Indien het gebeurde dat vervolgden en achtervolgers op dezelfde veerpont terechtkwamen, dan ging de veerman tussen hen instaan. De veerpont was immers een vrijplaats. (Uit: H. Schreiber, Van karavaanpad tot autoweg, Elsevier, 1961) De breedte van de weg Volgens het middeleeuwse Schwelmer (Duitsland) vesterecht moest een kerkweg zo breed zijn “dat een man erheen kon rijden met een dood lijk op een wagen”. Schwelm ligt even ten oosten van Wuppertal. Ook de ridder in volle wapenuitrusting met dwarsgehouden speer wordt vaak vermeld als maat of norm voor de breedte van de weg. Deze verordeningen waren dus toepasselijk in bepaalde Duitse streken. Of soortgelijke voorschriften ook in ons land bestonden, is mij voorlopig onbekend. Wel is op een kaart van de goederen of landerijen van het Godtshuys van Terkisten uit 1744 sprake van een ‘lyck wegh van Stockele naer Chreynhem’. Op de oude kadasterkaart van Popp (ca 1850) werden enkele vernieuwde of totaal nieuwe straten geprojecteerd: 1) Jozef Van Hovestraat, 2) Lijsterbessenbomenlaan, 3) Oudstrijderslaan, 4) Bricoutlaan, 5) Karel Verhaegenlaan, 6) Sint-Antoniuslaan, 7) Arthur Dezangrélaan, 8) Astridlaan, 9) Stokkelstraat. Op de plaatsen A en B ziet men duidelijk hoe de oude weg XIV afwijkt van de vernieuwde straat.
VERENIGINGSNIEUWS 09
Bedevaart naar Banneux Ziekenzorg Kraainem dinsdag 25 september - 7.45 uur
Achter het kastje van de tv-distributie staat op de scheidingslijn van de huizen nr. 20 en nr. 22 dit paaltje met in Romeinse cijfers XIV, de aanduiding van de ‘chemin de grande communication’.
Op dinsdag 25 september gaat de parochie op bedevaart naar Banneux. Ziekenzorg sluit hierbij aan. We vertrekken met twee bussen aan de bushalte rechtover de kerk. Het is een gewone bus en een liftbus, zodat mensen die moeilijk te been zijn makkelijk kunnen meegaan. Programma 7.45 uur Vertrek 9.30 uur Koffiestop 10.30 uur Banneux 11.15 uur Eucharistie samen met andere bedevaarders 12.30 uur Restaurant l’Esplanade (vooraf gereserveerd) 15.00 uur Lof en ziekenzegening 16.00 uur Vertrek naar ferme Libert 19.00 uur Terug in Kraainem Prijs: 31 euro, alles inbegrepen. Inschrijven: Jeannine Lambeau, Sint-Antoniuslaan 28, 1950 Kraainem of bij de ziekenbezoekers.
Wielerkoers voor nieuwelingen Eerste grote prijs Jules Goyvaerts SC Sprint zondag 30 september - 15.00 uur Aanvulling op Uit Kraainems verleden (deel 66): Vluchten voor de oorlog in mei 1940 Lezer T. Maes reageerde op ons artikel ‘Uit Kraainems verleden (deel 66): Vluchten voor de oorlog in mei 1944’ met een kort verslag over zijn belevenissen. We zijn hem dankbaar en publiceren zijn verslag dan ook graag. “De bevolking was bang. De herinnering aan de Duitse wreedheden van 1944 waren nog levendig. Daarbij kwam dat de regering Pierlot-Spaak aan alle Belgische burgers van 16 tot 35 jaar het bevel had gegeven om zich naar Roeselare te begeven. Ik was 16 jaar in 1940 en mijn ouders besloten om naar Frankrijk uit te wijken. Een bevriende garagehouder leende ons een wagen en we vertokken. We waren niet de enige vluchtelingen. Het was een kleine volksverhuizing. Iedereen wilde naar Frankrijk. De wegen waren overvol. De Britse troepen werden in hun bewegingen gehinderd door de vloed aan vluchtelingen. Aangezien de Franse grens gesloten was, zijn wij noordwaarts naar de kust gereden, waar toevallig nog een toegang tot Frankrijk open was gebleven. Van Boulogne zijn we in Rouen geraakt. Daar hebben we een bocht zuidwaarts gemaakt om uiteindelijk in Lyon aan te komen. Mijn vader heeft er in een fabriek gewerkt. We hadden nog maar net een appartement in Lyon gevonden toen de Duitsers, die de Fransen verslagen hadden, tot Lyon doordrongen. Onze vlucht was nutteloos geweest. Wat een ontgoocheling!”
SC Sprint organiseert voor de eerste keer de Grote Prijs Jules Goyvaerts, een wielerkoers voor nieuwelingen. De renners rijden 12 ronden van in totaal 60 km. Het vertrek is om 15.00 uur aan het gemeentehuis van Kraainem, de aankomst in de Arthur Dezangrélaan. Inschrijven kan van 13.00 tot 14.30 uur in de Foyer van GC de Lijsterbes. Er zijn talrijke premies te winnen alsook een ‘bergprijs’ ter hoogte van de Honnekinberg aan de Kapellelaan. Info: Karel Cumps, 0475-49 87 19
10 nieuws uit de lijsterbes
Vitalski Blauwbaard Za 13-10 humor
Sinds 2006 is Vitalski hot. Zonder enige zijeffecten vertelt maestro Vitalski het bloedige verhaal van Kapitein Blauwbaard uit ’s Gravenwezel. Hij hakt achtereenvolgens zes vrouwen in stukjes, maar wil ondanks alles opnieuw in het huwelijksbootje stappen, met niemand minder dan de bakkersdochter Ilse Chistiaensen. Vitalski op zijn best: sober en sexy, grappig maar ook gruwelijk. Naar goede
traditie begeleid door multi-instrumentalist Martin Jansen. Wie bij deze vertelling niet op het puntje van zijn stoel zit, dreigt er af te vallen! 20.00 uur - GC de Lijsterbes tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 10 euro (abo)
Amaryllis Temmerman & Johny Voners Expo 58 Ma 22-10 muziek
“17 april 1975, halfeen ’s nachts. We zitten midden in een oliecrisis en de BRT probeert voor het eerst in kleur uit te zenden. De spitstechnologie in het Atomium is kapot en met veel gekreun word ik ter wereld gebracht. Mijn ouders zijn 25 jaar oud. 17 april, 18 jaar vroeger. Een klein meisje en een iets groter jongetje
uit naburige dorpjes staan temidden van tienduizenden mensen aan te schuiven op de feestelijke opening van … Expo 58.” Zangeres Amaryllis Temmerman en acteur-verteller Johny Voners blikken terug op de jaren voor en na de Wereldtentoonstelling in Brussel: liedjes van toen, vertellingen over een tijd waarin men de ontberingen van de oorlog en de heropbouw stilaan had verwerkt en men hoopvol uitkeek naar een wereld van onbegrensde mogelijkheden. 14.00 uur - St.-Anthony’s RC Parish tickets: 13 euro (kassa), 11 euro (vvk), 10 euro (abo)
Nederlands oefenen Je hebt een vlotte babbel en, jawel, zelfs in het Nederlands trek je goed je plan. Eigenlijk heb je de grammatica al onder de knie en je hebt ook al een behoorlijk uitgebreide woordenschat. Toch zou je je Nederlands nog wat vaker willen oefenen, om je zekerder te voelen. Misschien is de conversatiegroep in GC de Lijsterbes iets voor jou? Je kiest samen met een Nederlandstalige begeleider de thema’s van de conversaties. Bijna alles is mogelijk: een film bespreken, een wijnproefavond in
elkaar steken, een toneelvoorstelling bijwonen en daarna gezellig nababbelen, een culturele uitstap maken, noem maar op! Kortom: dé kans om op een plezierige manier je Nederlands nog een beetje bij te schaven… De conversatiegroep in GC de Lijsterbes vindt plaats op maandag van 19.30 tot 21.30 uur. De eerste bijeenkomst is op 17 september 2007. Inschrijvingen: maandag 10 september 2007 om 19.00 uur in GC de Lijsterbes. Vooraf inschrijven is niet mogelijk. Tijdens de inschrijvingsavond testen we je Nederlands in een kort gesprek. Wil je een folder met meer informatie ontvangen, stuur dan een e-mail naar
[email protected] of telefoneer naar 02-456 97 85.
RAND-NIEUWS 11
Nederlands leren Versta je de ouders van de klasgenoten van je zoon of dochter niet omdat ze enkel Nederlands spreken? Lijkt je Nederlandstalige buurman je een interessante man, maar durf je hem niet aan te spreken, omdat je je Nederlands nog niet goed genoeg vindt? Sprak je lang geleden wel Nederlands, maar ben je nu al veel vergeten? Schrijf je dan nu in voor een taalcursus Nederlands in GC de Lijsterbes! Of spoor je anderstalige buren, collega’s of vrienden aan om dat te doen… In de Lijsterbes vinden volgend schooljaar de volgende cursussen plaats: niveau 1 woensdag 9.00-11.40 uur donderdag 19.25-22.05 uur
INHOUD UIT DE GEMEENTE 2-3 Uit de gemeenteraad / 4-5 Kraainemnaars genieten van hun volkstuintjes / 6-7 Uit Kraainems verleden: de lotgevallen van buurtweg XIV VERENIGINGSNIEUWS 4 KAV-Kraainem / 6-7 Reuzen Krani en Krana zijn reuzeambassadeurs voor Kraainem / 7 Mikra - Aquarelatelier / 9 Ziekenzorg Kraainem - SC Sprint / 12 Activiteitenkalender DE LIJSTERBES 10-11 Programma
niveau 2 dinsdag 19.25-22.05 uur donderdag 9.00-11.40 uur niveau 3 maandag
9.00-12.30 uur
Prijs: 60 euro / jaar voor niveau 1 & 2, 80 euro / jaar voor niveau 3, cursusmateriaal niet inbegrepen (prijs onder voorbehoud) Eerste les: 3, 4, 5 of 6 september 2007 Tijdens de schoolvakanties is er geen les. Inschrijven kan bij het onthaal van GC de Lijsterbes. Spreek je al een beetje Nederlands? Leg dan zeker de toelatingsproef voor niveau 2 of 3 af. Op de dag van je inschrijving betaal je cash of je schrijft het juiste bedrag over. Bij een overschrijving moet het bedrag binnen de vijf dagen na je inschrijving op de rekening van de Lijsterbes staan. Vergeet ook je identiteitskaart niet. De openingsuren van GC de Lijsterbes vind je hiernaast. Het volledige aanbod taallessen Nederlands en conversatiegroepen van vzw ‘de Rand’ vind je op www.derand.be. Meer informatie nodig? Stuur een e-mail naar
[email protected]
de lijsterbes is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Lijsterbes en vzw ‘de Rand’. De lijsterbes komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. Redactie Magda Calleeuw, Linda Teirlinck, Luc Timmermans Eindredactie Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02-456 97 98,
[email protected] Redactieadres GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, tel. 02-721 28 06,
[email protected], www.delijsterbes.be Verantwoordelijke uitgever Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel Onthaal gc de lijsterbes Sven Sellekaerts (onthaalmedewerker), Sam Custers (stafmedewerker), GC de Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950 Kraainem, tel. 02-721 28 06, fax. 02-725 92 11, info@ delijsterbes.be, www.delijsterbes.be, rek.nr. 091-0165014-46. Gelieve bij een overschrijving steeds je naam en de voorstelling te vermelden. openingsuren ma van 13.00 tot 17.00 uur, di tot vr van 9.00 tot 12.00 uur, en van 13.00 tot 17.00 uur, wo ook van 17.30 tot 20.00 uur foyer de lijsterbes Openingsuren: ma, wo en do van 10.30 tot 24.00 uur, vr van 10.30 tot 1.00 uur, za van 13.00 tot 1.00 uur, zo van 10.00 tot 18.00 uur, tel. 02-725 20 41
Activiteitenkalender WANNEER
WIE /WAT
SEPTEMBER
WAAR
02
Bloso 27ste Gordel: de Lijsterbeswandeling 7 km
GC de Lijsterbes
03 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
03 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Koffietafel & dansen
Zaal PAT
05 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
06 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
06 19.30
Postzegelkring Filakra Bijeenkomst
Zaal Cammeland
07 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansoefening
Zaal PAT
10 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
12 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
13 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
14 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansoefening
Zaal PAT
10 20.00
Ziekenzorg Kraainem Kernvergadering ziekendag
16 09.00
Postzegelkring Filakra Bijeenkomst
Zaal Cammeland
17 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
19 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
20 09.00
KAV-OLV Stokkel Bezoek aan basiliek Koekelberg
20 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
21 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansoefening
Zaal PAT
24 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
25
Ziekenzorg Kraainem Banneux met parochie
26 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
27 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
28 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansoefening
Zaal PAT
29 13.00
KAV-Kraainem Bezoek Hof van Melijn en Heemkundig Museum in Tervuren
kerk Kraainem
OKTOBER
01 13.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
01 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Koffietafel & bingo
Zaal PAT
03 19.30
Hobbyclub Kreativa Creatief handwerk
Zaal Cammeland
04 14.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Kaartnamiddag
Zaal PAT
04 19.30
Postzegelkring Filakra Bijeenkomst
Zaal Cammeland
05 18.00
OKRA Trefpunt 55 + Kraainem Dansoefening
Zaal PAT
De Gordel zondag 2 september
Zaal Cammeland
Vanuit Gordelpunt Zaventem vertrekken drie wandelparcours die halt houden bij drie gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’. Allereerst is er de ‘Lijsterbeswandeling’ van 7 km naar het GC de Lijsterbes in Kraainem. Dan is er de ‘de Kamwandeling’ van 14 km, met een controlepunt aan de Lijsterbes, en die eindigt aan GC de Kam in Wezembeek-Oppem. Maar de echt sportievelingen stoppen niet na de twee vorige controleposten en zetten door tot aan GC de Bosuil in Jezus Eik. Als je voor ‘de Bosuilwandeling’ kiest, ga je voor 23 km. Praktisch > Vertrek: tussen 8.00 en 14.00 uur in het Gordeltrefpunt Zaventem > Aankomst: een pendelbus brengt je terug naar het Gordeltrefpunt in Zaventem. Vanaf 9.00 uur rijdt de bus om de 30 minuten. De laatste bus vertrekt aan GC De Bosuil om 18.30 uur. > Kostprijs: 4 euro per deelnemer.
Zondag 2 september biedt de Gordel 23 parcours aan, samen goed voor zo’n 750 km fiets- en wandelplezier in de groene rand rond Brussel. Op de vier Gordeltrefpunten (Sint-Genesius-Rode, Dilbeek, Zaventem en Overijse) is er leuke randanimatie.
Inschrijven voor de Gordel kan in alle centra van vzw ‘de Rand’. Voor meer info over deze parcours en andere Gordelactiviteiten kan je terecht op de Gordeltelefoon 02-380 44 44, op www.de-gordel.be of www.bloso.be