Algemeen kader EN 1090-1/2/3 Constructies in staal en aluminium Cyriel Clauwaert
Aluminium Center Belgium
Ref Jindalee Photo Tony Moore
EN1090 introductie mbt CE markering
INHOUD VAN DEZE PRESENTATIE
1. Inleiding en voorstel van aanpak voor een constructeur 1. EN1090-1 en EN1090-2/3 aandachtspunten en alternerende voorbeelden staal/aluminium 2. Voorbeeld van een lopende begeleiding gezien van uit het standpunt van de constructeur
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
2
DEEL 1 :INLEIDING EN VOORSTEL VAN AANPAK VOOR EEN CONSTRUCTEUR
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
3
VOOREERST : OP WIE KUNT U ALS CONSTRUCTEUR REKENEN ?
- Op de ondersteuning van instituten,labo’s, gespecialiseerde instellingen.. - Ondersteuning door oa beroepsfederaties - Ondersteuning en/of samenwerking met uw collega’s via netwerkingen en bijeenkomsten
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
4
OVERZICHT VAN BELANGRIJKE INSTANTIES/ ORGANISATIES IN BELGIË FOD/SPF-wetgever en vertegenwoordiger van Europa; De in EU erkende certificatie instellingen, voor B: OCBS/OCAB; NBN-normalisatie ism sector operatoren Agoria/WTCB; Seco,Vinçotte … als controle bureau; SIRRIS als kenniscentrum voor de metaalsector; VCL/CPS en BIL/IBS mbt lasopleidingen, innovatie…..; Infosteel als staalfederatie; Aluminium Center Belgium als aluminiumfederatie; VOM-oppervlaktebehandeling; ESTAL-oppervlaktebehandeling aluminium; … Deze instituten/organisaties zijn actief betrokken sinds een aantal jaren in het bijzonder mbt EN 1090 oorspronkelijk aangekondigd vanaf 2010 . EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
5
CE MARKERING – IN HET KORT EN ALGEMEEN- AANSLUITEND OP DE EERSTE SPREKER
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
6
EN 1090-1 EN EN1090-2/3 STAAL /ALUMINIUM CONSTRUCTIES : DE REFERENTIE DOCUMENTEN EN 1090-1
EN 1090-2
EN 1090-3 ALUMINIUM
EN 1090-1 ,samen met EN 1090-2/3, is een productnorm die (bege)leidt tot CE markering : verklaring/declaratie van de eigenschappen aan de eindgebruiker. EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
7
VOORBEELD NBN EN 13830: PRODUCT NORM GORDIJNGEVELS
Productnorm toegepast vanaf 2005- onder revisie 2012 EN1090 introductie mbt CE markering
CE = EEN ‘PASPOORT’ VOOR PRODUCTEN
≈ De CE-markering is een verklaring van de fabrikant dat het product conform is met de door een Europese Beschikking vastgelegde minimale condities om op de interne EU markt vrij te circuleren. Ieder EU land kan en dient de te behalen karakteristieken in eigen voorschriften vastleggen.
Deze karakteristieken zijn een antwoord op de fundamentele eisen of Essential Requirements (ER) EN1090 introductie mbt CE markering
9
TERMINOLOGIE EIGEN AAN CE MARKERING
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
10
ITT/ITC -FPC SAMENVATTEND VOORBEELD
EN 1090
Niveau van Verklaring van Overeenstemming
Opmerking :zie ook CPD-CPR voorstelling
EN1090 introductie mbt CE markering
22+ +
2
Ja Ja
Ja Ja
Ja Ja
Ja x
Ja x
Ja x
x
x
Ja
Ja
x
Ja
Ja Ja Ja Ja
Ja Ja Ja x
x Ja Ja x
x Ja x x
Jaa x x x
Productcertificatie
Taken van de AANGEMELDE ORGANISMEN 4. Initieel type-onderzoek 5. Certificatie van FPC 6. Periodieke controle van FPC 7. Audit beproeving van monsters
1 1+
33
4 4
x x x x
Fabrikantenverklaring
Taken voor de PRODUCENT 1. Fabrieksproductiecontrole (FPC) 2. Regelmatig & systematisch beproeven van monsters 3. Initieel type-onderzoek
11+
Schrijnwerk Brandwerend schrijnwerk
21-1-2013
11
HOE VERBINDT MEN DEZE CE MARKERING (ER) NU MET HET BOUWPRODUCT= DE STAAL - OF ALUMINIUM CONSTRUCTIE? EN 1090-1
6 + 1 fundamentele eisen (Essential Requirements, ER’sgenoemd), 1. Mechanische sterkte en stabiliteit 2. Brandveiligheid 3. Hygiëne, gezondheid en milieu 4. Gebruiksveiligheid 5. Geluidshinder 6. Energiebesparing en warmtebehoud 7 Duurzaamheid
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
12
CONCRETE INVULLING- STAAL Voor staal is dit vertaald in de volgende te verklaren (declaratie) eigenschappen (prestatiekenmerken) Fabricagekenmerken en Constructieve kenmerken ER1 1. Toleranties op vorm en afmetingen 2. Lasbaarheid 3. Breuktaaiheid 4. Weerstand tegen stootbelasting 5. Draagvermogen 6. Vermoeiingsterkte ER2 7. Brandwerendheid 8. Reactie op brand ER3 9. Vrijkomen van cadmium en zijn verbindingen 10. Radioactieve straling ER 7 11. Duurzaamheid
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
13
DECLARATIE MOGELIJKHEDEN -WERKMETHODE
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
14
AANBEVELING TOT SLOT : HOE NU AANVATTEN ?
1. Meerwaarde/belang ervan op directie niveau vastleggen 2. Het vrijmaken van middelen en personeel binnen het bedrijf 3. Het opstellen van een planning- dead line 1.7.2014 4. Het al dan niet samenwerken met externe partners 5. Het nu opstarten van het FPC onderdeel EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
15
DEEL 2: EN1090-1 EN EN1090-2/3 INLEIDING EN
ALTERNERENDE VOORBEELDEN STAAL/ALUMINIUM
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
16
CE MARKERING –ENKEL MOGELIJK MET REFERENTIE DOCUMENTEN
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
17
DE BASIS VOOR EN 1090 : REFERENTIE DOCUMENTEN 1)Zeer uitgebreid- in aantal en omvang 2)Te onderscheiden in een aantal ‘groepen’ mbt : - Berekeningen en ontwerp: Eurocodes - Materiaal eigenschappen - Verwerking (bewerkingen, lassen, verbinding….) - Plaatsing….. - Kwaliteitsborging
De EN 1090 reeks brengt een pakket samen; de reeds geleverde inspanningen door de constructeur mbt de diverse domeinen kunnen worden gevaloriseerd.
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
18
BASIS NORMERING MATERIAAL VOORBEELD 1999-1 ALUMINIUM
Er zijn 5 onderverdelingen opgenomen : Ontwerp en berekening van aluminiumconstructies 1-1: Algemene regels 1-2: Ontwerp mbt brandweerstand 1-3: Vermoeiing 1-4: Koudgevormde platen 1-5: Schaalconstructies http://aluminium.matter.org.uk/content/html/eng/default.asp?catid=227&pageid= 2144417157
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
19
AANSCHAF EN UPDATING VAN DE NORMATIEVE DOCUMENTEN-NBN-VOORBEELD EUROCODES
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
20
AANSCHAF EN UPDATING VAN DE NORMATIEVE DOCUMENTEN-BIL-IBS-VOORBEELD LASNORMEN
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
21
AANSCHAF EN UPDATING VAN DE NORMATIEVE DOCUMENTEN- ALUCB -VOORBEELD ALUMINIUM
Voorbeeld van aanpak door een federatie met on line updating en multi user mogelijkheid EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
22
ONTWIKKELING VAN EEN PAKKET VAN NORMEN EN1090-1/2 EN EN1090-1/3
Pakket in voorbereiding als “verticaal “ product door NBN
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
23
DE TOEKOMST….
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
24
AANDACHTSPUNTEN MBT DE NORMENREEKS EN 1090
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
25
INHOUD EN1090-1 (1)-TOELICHTING
NL versie in vertaling met NEN/NBN
Beide materialen staal en aluminium worden op dezelfde wijze benaderd, rekening houdend met de verschillende materiaal eigenschappen
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
26
INHOUD EN1090-1 (2)- TOELICHTING 1. 2. 3. 4.
Scope= doel Normative references=normatieve documenten Terms and definitions=definities Requirements= eisen In het bijzonder 4.1.3 constituents for aluminium components 5. Evaluation Methods=beoordelingsrichtlijnen 6. Evaluation of conformity=conformiteitsgeschiktheid 7. Classification and designation=classificatie 8. Marking=markering Annex A guidelines:hoe Annex B Assessment of factory production control: productie controle Annex ZA= weergeven van de eigenschappen op een gestructureerde manier bepalingen voor de CE markering Vaak een ietwat gespecialiseerd vakjargon, evenwel op relatief eenvoudige manier te verduidelijken
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
27
INHOUD EN1090-3 ALUMINIUM (1)- TOELICHTING B
EN1090 introductie mbt CE markering
EU
21-1-2013
28
INHOUD EN1090-3 (2)- INHOUD § 1
Samenvattend : iedere constructie in aluminium of constructie onderdelen in aluminium
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
29
INHOUD EN1090-3 ALUMINIUM (2)- INHOUD § 2
Samenvattend : uitgebreid normen pakket Niet noodzakelijk volledig over te nemen per constructeur (cfr Eurocodes, niet destructief onderzoek…) Werken vanuit de actuele eisen/lastenboeken en opbouwen! EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
30
INHOUD EN1090-3 (2) ALUMINIUM § 3-4
§3: definities-terminologie §4 specificaties/documentatie/uitvoeringsklasses
Uitvoeringsklasses=executie klasses
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
31
RELATIE MET EUROCODE EN1999-1-1-ALUMINIUM Section 1: General Section 2: Basis of design Section 3: Materials Section 4: Durability Section 5: Structural analysis Section 6: Ultimate limit states for members Section 7: Serviceability limit states Section 8: Design of joints Annex A Execution classes Annex B Equivalent T-stub in tension Annex C Materials selection Annex D Corrosion and surface protection Annex E Analytical models for stress strain relationship Annex F Behaviour of cross section beyond elastic limit Annex G Rotation capacity Annex H Plastic hinge method for continuous beams Annex I Lateral torsional buckling of beams and torsional or flexural-torsional buckling of compression members Annex J Properties of cross sections Annex K Shear lag effects in member design Annex L Classification of connections Annex M Adhesive bonded connections
(
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
32
UITVOERINGSKLASSE:BESLISSINGSMATRIX=RESULTAAT IFV BESTEMMING, RISICO EN PRODUCTIE Service categories SC1,SC2 Production categories PC1,PC2
Consequence classes CC1,CC2,CC3
MATRIX
Hier wordt uitvoering op ingegaan door de volgende spreken EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
33
DETAIL VAN DE BESLISSINGSMATRIX-ALUMINIUM Matrix for the determination of execution classes ALUMINIUM
Consequence classes
CC1
CC2
CC3
High tensile stress
EXC1
EXC2
EXC3
Low tensile stress
EXC1
EXC1
EXC2
EXC2
EXC3
EXC4
Loading Static loading
Fatigue Loading
Onderdelen kunnen in verschillende executie=uitvoeringsklasses vallen
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
34
INHOUD EN1090-3 (2) ALUMINIUM § 5-6-7-8-9 §3: definities-terminologie §4: specificaties/documentatie/uitvoeringsklasses §5: materialen/componenten §6: productie/verwerking §7: lassen §8: mechanische verbinding/verlijming §9: plaatsing, beschermingsmaatregelen en onderhoud §10: oppervlakte behandeling/bescherming tegen brand §11: toleranties/productietoleranties §12: inspectie,beproeving,herstellassen..
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
35
INHOUD EN1090-3 (3)- INHOUD § 7
Hierop wordt in detail ingegaan door de volgende EN1090 introductie mbt CE markering 21-1-2013 spreker
36
BESLUITEN
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
37
- Zeer uitgebreide doelstelling dient verwezenlijkt
- Multidisciplinaire aanpak absoluut noodzakelijk; - Verschillend voor iedere constructeur- maatwerk;
- Complex door de interactie van diverse disciplines; - Combinatie van berekening/ontwerp/productie/kwaliteitsborging.
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
38
DEEL 3 : VOORBEELD VAN AANPAK
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
39
AANPAK MBT FPC 1. Doorlopen van alle beschikbare instructies / procedures in het bedrijf: - Bestaande rekenprocedures; - Bestaande laskwalificaties; - Bestaande kwaliteitsprocedures – ISO 9001 of andere gerelateerd met processen en productie in het bijzonder; 2. Voorstellen van een universeel handboek mbt structuur, procedures, instructies en registratiefiches 3. Begeleide implementatie van de aanpak in het bedrijf al dan niet in samenwerking met andere gespecialiseerde partners EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
40
VOORBEELD KWALITEITSHANDBOEK
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
41
GEBRUIK VAN BESTAANDE KWALIFICATIES-INFO
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
42
VOORBEELD VAN HET ONDERDEEL FPC BEGELEIDING EN 1090-1 EN EN1090-2 STAAL
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
43
PROCESBESCHRIJVING
BEDRIJF IS EEN ∑ PROCESSEN EN I/O
Belangrijk : het ganse bedrijf dient betrokken ! Vaak zijn de tekeningen het belangrijkste communicatiemiddel
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
44
VB :PRODUCTIE PROCES “ZAGEN VAN PROFIELEN”
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
45
VOORBEELD -ZAGEN/INSTRUCTIES
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
46
TERUGKOPPELING PROCESANALYSE MET CERTIFICATIE
Proces analyse
Controle tov certificatie Certificatie documenten/eisen
Certificatie EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
47
CERTIFICATIE DOCUMENTEN BV OCBS-OCAB
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
48
BESLUITEN
EN 1090-1/2/3 een complexe normering met een opportuniteit voor de toekomst; Enkel door gebruik te maken van reeds bestaande kwalificaties en aanvullende begeleiding/uitbreiding is een succesvolle invoering mogelijk; De begeleidende aanpak verloopt over een langere periode tot 1 jaar en kan enkel progressief worden doorgevoerd; België bezit de nodige expertise centra om dit samen met de constructeur tot een goed einde te brengen! EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
49
MET DANK VOOR UW AANDACHT ! Ir. Cyriel Clauwaert Directeur Aluminium Center Belgium Lead Auditor ISO 9001 www.aluminiumcenter.be
[email protected]
EN1090 introductie mbt CE markering
21-1-2013
50