Openbare Basisschool De Witte Olifant
INFORMATIEBROCHURE ONDERBOUW GROEPEN 1/2
SCHOOLJAAR 2013 - 2014
Informatiebrochure onderbouw (groep 1 en 2) – 2012/2013 Voor u ligt de informatiebrochure van de groepen 1 en 2. In deze brochure staat per vakgebied in grote lijnen aangegeven wat er dit schooljaar zoal aan bod komt. De brochure is bedoeld om u een idee te geven hoe de dag van uw kind er uitziet. Dagindeling De dagen in de kleuterbouw verlopen volgens een vast ritme/rooster. De ochtend is verdeeld in speel/werktijd en bewegingsonderwijs (speellokaal of buitenspel). De speelwerktijd kan bestaan uit arbeid naar keuze en/of lesjes en opdrachtjes aan kleinere groepjes. Daarnaast plannen we kringen. Dit kunnen leermomenten zijn, maar ook spontane vertelkringen. De ochtend kan starten met een kring, maar ook met arbeid naar keuze. De kinderen mogen in dat laatste geval meteen beginnen met werken als ze binnenkomen. Zo rond 10.15 uur is er een korte pauze en gaan de kinderen fruit en eventueel nog iets kleins eten en iets drinken (zonder prik!). Voor kinderen is het een rustige onderbreking. Ze luisteren naar muziek of er wordt iets voorgelezen. De middag is in principe gelijk aan de ochtend, alleen in een korter tijdsbestek en er wordt niet meer gegeten. Thema’s en leerlijnen In de groepen 1 en 2 wordt gewerkt rond thema’s. We gaan hierbij uit van de belangstelling en leefwereld van de kinderen. Hierbij maken wij gebruik van verschillende materialen en/of methodes die verderop in de brochure besproken worden. Soms zijn de thema’s in de kleutergroepen gelijk, maar het kan ook zijn dat er iets in een groep speelt, waardoor een thema aangepast wordt. Rond deze thema’s worden er voor de kinderen activiteiten gepland die passen bij de ontwikkeling van het kind. Deze ontwikkeling is beschreven in leerlijnen per onderdeel, bijvoorbeeld taal of ruimtelijke ordening. Kringactiviteiten De kringactiviteiten kunnen bestaan uit: Vrije gesprekken Gesprekken met een bepaald onderwerp Versjes Muzikale vorming Voorlezen, vertellen Dramatiseren Rekenspelletje Taalspelletjes Diverse spelletjes m.b.t. auditief en visueel geheugen Boekjeskring* (tweede helft van het jaar) Kanjertraining *Tijdens de boekjeskring vertellen de oudste kleuters een prentenboek in chronologische volgorde aan de groep. Alle oudste kleuters komen één keer aan de beurt. De kring heeft naast een sociaal-emotionele functie ook een cognitief ontwikkelingsaspect. Arbeid naar keuze (a.n.k.) In de klas hangt het a.n.k.-bord met daarop de symboolkaartjes van bijvoorbeeld de huishoek, de zandtafel en de bouwhoek. Alle kinderen hebben een eigen kiesplaatje (hetzelfde symbool als bij hun kapstok). De kinderen kiezen met hun eigen kiesplaatje één van de activiteiten en hangen hun plaatje bij de desbetreffende activiteit. Ze weten zelf hoeveel kinderen er per activiteit mee kunnen doen. Naast het vrije kiezen worden er door de leerkracht ook groeps- of individuele lesjes gegeven. In het lokaal staan drie kieskasten met ontwikkelingsmaterialen. Deze kasten zijn onderverdeeld in drie niveaus. De rode kast is het makkelijkst, daarna volgen geel en paars. Deze materialen kunnen bij de lesjes worden gebruikt. De kinderen hebben een boekje waarin wordt bijgehouden wat ze hebben gedaan: het “dit kan ik al”- boekje.
2
Zelfstandig werken Per dag wordt er vanaf groep 1 ongeveer 20 minuten zelfstandig gewerkt. De leerkracht geeft dan een lesje aan één of meerdere kinderen en de andere kinderen moeten dan zelfstandig werken. Dit houdt in dat ze kleine problemen zelf of met elkaar op moeten lossen. Na de instructie gaan deze kinderen aan het werk en de leerkracht gaat vervolgens de klas rond volgens een vast patroon, het zogenoemde servicerondje. De leerkracht geeft dan alle kinderen de nodige aandacht en biedt hulp waar nodig, de zogenaamde uitgestelde aandacht. In de klas hangt een teken dat op rood of groen gezet wordt tijdens zelfstandig werken. Rood betekent niet storen. De kinderen leren ook zelf of samen met andere leerlingen problemen op te lossen en leren de hulpvraag aan de leerkracht uit te stellen. Uitgebreide informatie over het zelfstandig werken vindt u in de schoolgidsbijlage. De weektaak De weektaak is bedoeld voor de oudste kleuters. Zij krijgen drie of vier opdrachten die zij naar eigen inzicht in een week moeten proberen af te maken. Iedere opdracht heeft een kleur en de kinderen laten met een knijper in die kleur zien welke werkjes ze al hebben gedaan. Na bijvoorbeeld het maken van een werkblad, hangt het kind een gele knijper op zijn naamkaart. Wij beginnen hiermee al in de kleuterbouw, omdat ook in de verdere groepen gewerkt wordt met weektaken. Taal- en rekenmethodes In de kleuterbouw gebruiken we naast de materialen in de kieskasten ook de methode SCHATKIST gericht op de taal- en rekenontwikkeling. De methode bevat leuke themaverhalen met plaatmateriaal, taal-, reken-, en spelactiviteiten. Gedurende het schooljaar maken we regelmatig gebruik van deze methode afhankelijk van het onderwerp en de tijd van het jaar. Schrijven Voor schrijven werken we met de methode PENNENSTREKEN. De lessen beginnen met een verhaal en bewegingsspelletjes voor zowel oudste als jongste kinderen. De schrijfoefeningen zijn alleen voor de oudsten. Ze oefenen eerst op een groot vel en daarna op werkbladen en in hun schrift. Verkeer De groepen 1 t/m 8 werken met de verkeersmethode WIJZER DOOR HET VERKEER. Door middel van praatplaten, verhalen, werkbladen en ervaringen die de kinderen opdoen in gespeelde of echte situaties, leren de kinderen regels en andere voorwaarden die nodig zijn om je veilig in het verkeer te begeven. Biologie Voor biologie hebben we geen speciale methode. Wel komen in de taal- en rekenmethode onderwerpen voor die ook voor biologie te gebruiken zijn bijvoorbeeld thema’s rondom de seizoenen. De seizoenen komen standaard elk jaar aan de orde. Daarnaast komen er verschillende onderwerpen aan bod afhankelijk van bepaalde situaties of onderwerpen die bij de kinderen leven of die ze zelf aandragen. Bovendien sluit school t.v. hier op aan. ICT in de onderbouw Alle onderbouwgroepen hebben de beschikking over twee netwerkcomputers. In groep 1 ligt bij het gebruik van de computer de nadruk op het leren hanteren van de muis en het leren omgaan en accepteren van de computer als leermiddel. De computers zijn voorzien van software op het gebied van functieontwikkeling. De kinderen kunnen bijvoorbeeld puzzelen, tellen, rijmen of sorteren. Voor de kinderen die al wat meer bekend zijn met het werken op de computer hebben we verschillende educatieve programma’s. Aansluitend op de taal/rekenmethode, hebben we ook computerprogramma’s van “Schatkist”. Een programma dat goed aansluit op het taalprogramma dat de kinderen in groep 3 gaan gebruiken. Het programma “Woordenstart” helpt de kinderen d.m.v. spelletjes de woordenschat te vergroten. Aansluitend op een thema worden soms programma’s van internet gebruikt (het Sinterklaasjournaal, digitale prentenboeken, etc)
3
Bewegingsonderwijs De leerkrachten werken regelmatig vanuit de methode Bewegingsonderwijs voor kleuters. De volgende lesvormen komen aan de orde: spellessen(o.a. zang- en tikspelen) circuitlessen ritmieklessen vrij spelen met groot en klein materiaal buitenspelen Dagelijks wordt er volgens een rooster buiten gespeeld of aan bewegingsonderwijs gedaan. (De kleuters gymmen niet op vaste dagen) Muziek, drama, dans, handvaardigheid en tekenen (cultuureducatie) De groepen 1 t/m 8 werken met de methode MOET JE DOEN. Dit is een compleet pakket van vijf methoden dat we gebruiken voor bovengenoemde expressievakken. Muziek Naast liedjes, leren de kinderen ook omgaan met ritme, volume en tempo. We sluiten zoveel mogelijk aan bij het thema van het moment. Handvaardigheid en tekenen Handvaardigheid wordt tijdens de arbeid naar keuze aan kleine groepjes van ongeveer zes kinderen gegeven. De lessen zijn afgestemd op de verschillende niveau’s van de kleuters. Het gaat hier om het aanleren van diverse technieken zoals knippen en plakken, kleien, weven, etc. en eigen expressieontwikkeling. Sociaal emotionele ontwikkeling Methode: “KANJERTRAINING”. Op onze school vinden wij, naast het pedagogisch klimaat, de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen van groot belang. De kanjerlessen zijn effectief, duidelijk, verhelderend en helpen kinderen een keuze te maken in hun gedrag. De lessen gaan uit van een positieve levensvisie en zijn toekomst- en oplossingsgericht voor zowel kinderen, leerkrachten als ouders. De Kanjertraining in de onderbouw bestaat uit 12 lessen van ± 45 minuten en worden in principe om de week gegeven. School tv De kleuters kijken wekelijks naar het school tv programma ‘Koekeloere’. De onderwerpen zijn heel veelzijdig en geven soms mogelijkheid tot verwerking in de klas. Taken in de klas Om de kinderen te leren zorg te dragen voor hun omgeving krijgen ze afwisselend een huishoudelijk taakje zoals: -
kasten opruimen aanrecht schoonmaken gang opruimen kiesbord opruimen vegen plantjes water geven
4
Rapportage Vanaf groep 1 zijn er drie keer in het jaar mondelinge rapportages. Deze zijn in het begin, in het midden en aan het eind van het jaar. Vanaf groep 2 krijgen de kinderen twee keer een rapport. Nieuwe kinderen krijgen een maand de tijd om te wennen voor er een intakegesprek met de ouders plaatsvindt. Schematisch ziet dat er als volgt uit: Oktober/november: mondelinge rapportage voor alle kinderen Februari/maart: mondelinge rapportage voor alle kinderen, schriftelijk rapport voor alle 2de groepers Juni/juli: mondelinge rapportage voor alle kinderen, schriftelijk rapport voor alle 2de groepers Het leerlingvolgsysteem/zorgstructuur In het kader van het leerlingvolgsysteem, een systeem dat leerlingen in hun ontwikkeling volgt d.m.v. toetsen, worden de oudste kleuters (groep 2) twee keer per jaar getoetst (het gaat hierbij om kinderen die vóór januari van het lopende schooljaar, vijf jaar worden). De toetsen zijn gericht op taal en ordenen. De toetsmaanden zijn januari en juni. De resultaten van de toetsen vindt u terug in het rapport. In juni kan gekeken worden of er vooruitgang is geboekt. De kleuters van groep 1 (die voor januari op school zijn begonnen), worden alleen aan het eind van het jaar getoetst. De gebruikte toetsen zijn “Rekenen voor kleuters” en “Taal voor kleuters” van Cito. Daarnaast gebruiken we een leerlingvolgsysteem, PRAVOO. Hierin staat wat de kinderen op een bepaald moment moeten beheersen. Drie keer per jaar wordt de ontwikkeling van het kind, aan de hand van vastgestelde einddoelen voor die periode, bekeken en genoteerd. Uiteraard wordt daarnaast per kind bekeken of een leerling toe is aan groep 3. Feesten Sinterklaas:
Kerst: Voorjaarsontbijt: Verjaardag leerkracht:
Sinterklaas komt op school en samen met de groepen 1 t/m 4 hebben we een gezamenlijke viering in de speelzaal. In de klas mogen de kinderen een cadeau uitzoeken en voor elke klas is er een klassencadeau. het traditionele kerstdiner vindt in de eigen groep plaats. Daarnaast hebben we een gezamenlijke viering in de speelzaal met alle groepen. Van 08.30-09.30 uur ontbijten alle kinderen op school. Ieder kind maakt daarbij een ontbijtdoos voor een ander kind. Meestal vieren de onderbouwleerkrachten hun verjaardag gezamenlijk op de juffen/meesterdag.
De precieze invulling van de feesten wordt ieder jaar opnieuw bekeken en kan dus variëren. Excursies, uitstapjes en projecten We hebben een abonnement voor het bezoeken van Artis. In principe gaan we één keer per jaar naar Artis. Tevens maken we van de mogelijkheid gebruik om Artislessen te volgen. Daarnaast doen we mee aan diverse korte thematische projecten en worden er verschillende uitstapjes gemaakt én gaan we uiteraard een dag met schoolreisje. Houdt u voor informatie over projecten en uitstapjes e.d. onze wekelijkse nieuwsbrief in de gaten, daar worden dat soort zaken in vermeld. Klassenouders We streven er naar dat elke groep twee klassenouders heeft. Zij zijn het aanspreekpunt voor zowel de leerkracht, als de ouders bij allerlei activiteiten. In overleg met de leerkracht coördineert de klassenouder de hulp die nodig is om activiteiten goed te laten verlopen. Ook heeft elke groep twee luizenouders die regelmatig komen controleren. Wij hopen dat u door deze brochure inzicht hebt gekregen in het onderwijs van uw kind op OBS De Witte Olifant. Voor vragen kunt u natuurlijk altijd terecht bij de groepsleerkracht. VVE Oudercontactmedewerker Oudercontactmedewerker Lilian Delarue informeert en begeleidt kleuterouders rondom taalonderwijs en –ontwikkeling.
5