________________________________________________________________________________________________________________________
27e nieuwsbrief, 20 juli 2015 AARDBEIEN TELEN IN DE SUPERMARKT ZADEN VOOR VOEDSEL BIJENLINT, BIJENSNELWEG, VLINDERSTRAAT EN STUIFMEELPAD KLEINE MOESTUINTIPS
PLUK EN SNOEI LEZERSMOES GROEN EN SMAKELIJK NIEUWE SUPERFOODS MENGELMOES
AARDBEIEN TELEN IN DE SUPERMARKT IS GEEN 1 APRIL-GRAP Waarschijnlijk is het aardbeienseizoen in jouw tuin ten einde en vind je het jammer dat je ervoor naar teler of supermarkt moet gaan als je nog wilt nagenieten van deze zomerkoninkjes. Als het aan Marks&Spencer in Engeland ligt dan mogen aardbeien over een half jaar wel winterkoninkjes genoemd worden. Deze supermarktketen is zojuist begonnen aan de teelt van aardbeien in de supermarkt. Klanten kunnen toekijken hoe bloemetjes veranderen in vruchtjes en als ze rijp zijn mag de klant de strawberries zelf plukken. Hoewel, straw? Noem ze liever cocopeatberries. De teelt vindt namelijk plaats op kokosvezel, onder led-verlichting terwijl hydrokorrels voor water en voedingsstoffen zorgen. Op de vraag van kinderen waar aardbeien groeien kan dus het antwoord heel een-
1
________________________________________________________________________________________________________________________
voudig zijn: in de supermarkt. Super(markt)food dus. Nee, de koeien geven er nog geen melk (alhoewel een draaiplateau waarop koe met melkrobot veel klanten zou trekken). Kippen leggen er nog geen eieren terwijl supermarktmandjes er uitermate geschikt voor zijn. In ons land is universiteit Wageningen in Bleiswijk al een tijd proeven aan het doen met aardbeienteelt onder ledverlichting en test ze met name welke invloed kleurencombinaties van ledlicht hebben op de smaak van aardbeien. Waarom supermarkten niet beginnen met de teelt van sla en kruiden is me nog onduidelijk. Het zijn de gemakkelijkst, met ledverlichting te telen producten. Restaurants experimenteren er al mee. Japan loopt wat dat betreft voorop. Maar vergeet ook niet wat de gebroeders Delissen in het Limburgse Beesel presteren. Koplopers in Europa zijn ze met hun slateeltbedrijf Delicious dat sla – met dank aan Philips - onder ledverlichting in goten teelt. Je vindt ze nu nog als kluitsla in onze supermarkten maar wat let het de supermarkten om het teeltproces zelf ter hand te nemen? Er wordt zoveel geëxperimenteerd in het kader van stadslandbouw dat het me verbaast dat winkelketens hun geblindeerde ramen met nietszeggende posters niet inruilen voor de verticale teelt van groente, kruiden en zacht fruit. Supermarkten zullen achteruit ‘boeren’ als men de online verkoop van groente en fruit bagatelliseert. Nu reeds vindt de verkoop ervan voor 12,5% via webbedrijven plaats en volgens het LEI (onderzoeksinstelling uit Wageningen) zal die verkoop over 5 jaar verdubbelen tot 25%. Maar misschien breng ik de supers op een idee… en dat was nu ook weer niet de bedoeling!
GROENMOESMARKT EN ZADEN VOOR VOEDSEL In 2014 heeft Groenmoes zich ingespannen voor de actie ‘zaden voor voedsel’. Deze sympathieke actie van de Belgische oud-hoogleraar Willem van Cotthem beoogt het ophalen van zaden van vruchtgroenten om ze als een vorm van ontwikkelingshulp in een aantal Afrikaanse landen te distribueren. De tas met zaden die op de markt van 2014 door bezoekers kon worden gevuld was het tastbare bewijs voor het slagen van deze missie. Op 20 maart 2016 hebben bezoekers van de Groenmoesmarkt wederom de gelegenheid om hun (overtollige) zaden voor dit doel in te leveren. Het gaat om zaden van pompoenen, meloenen, courgettes, komkommers, augurken, paprika’s, pepers, suikermaïs, tomaten, tomatillo’s, aubergines, okra, artisjok en ananaskers. Een van de deelnemers aan de volgende Groenmoesmarkt – Helza Hobbyzaden – is bereid om deze
2
________________________________________________________________________________________________________________________
vrijwilligersactie te coördineren en zaden in ontvangst te nemen. Wil je meer informatie over de actie raadpleeg dan de website www.zadenvoorvoedsel.be. www.zadenvoorvoedsel.be Daar vind je op de sponsorpagina orpagina genoemd zadenbedrijf zadenbe en ook de ondersteuning door VELT. Over de GROENMOESMARKT VAN 20 MAART 2016 ontvang je vanaf september de nodige informatie. De voorbereidingen daartoe zijn direct na afloop van de markt in 2015 begonnen. Je zult er nieuwe deelnemers eelnemers kunnen begroeten en het is nu al noodzakelijk gebleken om de locatie uit te breiden. Kortom, het loopt nu al storm! Het verrassende nieuws ontvang je dus later, op dit moment is de aandacht gericht op je eigen oogst en wat deze voor ‘Zaden voor voedsel’ voedsel’ kan betekenen.
BIJENLINT, BIJENSNELWEG, VLINDERSTRAAT VLINDERS EN STUIFMEELPAD Bijen en vlinders zijn onmisbaar voor onze moestuin ook al zal niet iedereen op koolwitjes zitten te wachten. Maar nadat de bijenstand drastisch inkromp is er gesteggeld over de oorzaak ervan en zijn er zondebokken gezocht voor aleer er initiatieven kwamen om de stand weer op peil te krijgen.
een en bij met vlinders in de buik stuift niet snel weg Hans van Eekelen
In ons land zijn we vertrouwd geraakt met het bijenlint, een aaneenschakeling van initiatieven ter bevordering van de overlevingskansen van de bij. Zutphen kwam met het idee hiertoe dat inmiddels landelijk een vervolg heeft gekregen. In Amsterdam is in 2013 in het Westerpark een heus ‘bijenpaleis’ gebouwd (opgenomen (opgenom in de nog te verschijnen gids ‘Groen en Smakelijk’) maar voor de bijensnelweg zullen we naar Oslo moeten of naar Amerika waar speciaal voor de
3
________________________________________________________________________________________________________________________
Monarch vlinder een ‘butterfly highway’ – een vlinderstraat - van 1.500 mijl (!) wordt aangelegd tussen Mexico en Minnesota. De mijl van Seattle - ook Amerika - lijkt dan wel minder spectaculair, maar hier is een ‘pollinator pathway’ in aanleg, zeg maar een ‘stuifmeelpad’.
KLEINE MOESTUINTIPS BIETJES Oogsten? Laat ze niet te groot worden, dat komt de smaak niet ten goede. Snijd het loof er niet af, maar draai het er met de hand af. Koken? Laat het vel zitten en verwijder dat na het koken. Daarmee houd je de meeste voedingsstoffen binnenboord. WORTELTJES Oogsten? Ga niet midden in de rij op zoek naar de grootste wortel. De wortels geven namelijk een geur af die de wortelvlieg aantrekt. Oogst van voor af aan. Vooral in de maand juli is weer een nieuwe generatie wortelvliegen actief. Gebruik insectengaas of plant bonenkruid tussen de worteltjes. KNOLVENKEL Oogsten? Houd grootte van tennisbal aan. Hoe groter, hoe vezeliger. De smaak gaat daardoor achteruit. Te veel tegelijk oogsten? Bewaar ze voor later gebruik op een koele plaats in een emmer met zand.
KNOLSELDERIE Wanhoop niet als de knol nog klein is. Er komt vanaf juli/augustus nog een groeispurt. Maar geef dan wel regelmatig water en mest. De standaard meststof bevat veel stikstof die voor veel bladgroei zorgt. Kies daarom voor mest die meer dan normaal kalium bevat (bijv. tomatenmest).
CHINESE KOOL Het is nu tijd om Chinese kool te zaaien. De groei gaat supersnel, maar bedenk, als je wisselteelt toepast: zaai wel in het koolvak. Geef tijdens de groei extra water en mest.
UI EN SJALOT OOGSTEN Heb je ze nog niet geoogst? Voordat je dat doet kun je het loof strijken (omknakken net boven de bol). Laat ze daarna nog een of twee weken in de grond. Zo vloeit het laatste sap in de bol die daarmee wint aan volume en smaak. En.. de bollen rijpen beter en zijn minder gevoelig voor bewaarrot.
4
________________________________________________________________________________________________________________________
GROENBEMESTING Al geoogst en geen vervolggewas ingepland? Zaai dan eens phacelia als groenbemesting. Het zal wel te laat zijn om deze plant nog te zien bloeien (wordt wel gebruikt als bijenplant), maar het houdt de grond bedekt en verbetert de structuur.
GROENBEMESTING Vaak wordt mosterdzaad als groenbemesting gebruikt. Bedenk dat het een kruisbloemige is (net als koolsoorten) en bij aanwezigheid van knolvoetproblemen niet moet worden gezaaid.
COMPOSTHOOP Geef je composthoop water als dat ook voor de meeste groenten noodzakelijk is. Zet de hoop enkele keren om en keer daarbij het buitenste afval naar binnen en omgekeerd. Water en lucht versnellen de compostering. Daar heb je geen compoststarters voor nodig. ZAAIEN Voor andijvie, bietjes en boontjes zal het begin augustus wel te laat zijn om ze nog te zaaien maar er is nog zo veel meer. Raadpleeg de Zaaiagenda of het praktijkboekje ‘Van Zaaien tot oogsten’. Voor de ene groente is het het vroegste moment (denk aan veldsla en winterpostelein), voor de andere de laatste mogelijkheid om dit jaar nog in de vollegrond te kunnen oogsten (zoals zomerpostelein, sla en snijbiet).
PLUK EN SNOEI: RODE BESSEN, ZWARTE BESSEN EN BLAUWE BESSEN Rode en zwarte bessen zijn familie van elkaar; beide zijn ribessoorten terwijl de blauwe bes een vacciniumsoort is. Daarin ligt al een verschillende behandeling opgesloten. Maar al zijn rode en zwarte bes wel familie, het betekent desondanks dat plukmoment en snoeiwijze van elkaar verschillen. Ze worden daarom hierna in chronologische volgorde ‘kaalgeplukt’. Dat zwarte bessen eerder plukrijp zijn dan rode is me 55 jaar geleden als bijklussende scholier wel duidelijk gemaakt, maar ook dat rode bessen zich gemakkelijker laten plukken dan zwarte. En als je dan ook nog beseft dat zwarte bessen niet van de struik worden gegeten en rode wel dan kun je je gaan afvragen waarom er dan zwarte worden geteeld. ZWARTE BESSEN Rijpe zwarte bessen smaken wrang en laten zich beter verwerken tot jam, gelei of sap. Bij het koken komen pas geur en smaak vrij. Zwarte bessen bevatten veel vitamine C.
5
________________________________________________________________________________________________________________________
Plukken doe je, afhankelijk van het ras, vanaf eind juni tot eind juli. Meestal is de hele struik direct kaal te plukken, maar het komt ook voor dat (te) rijpe bessen van de ene tak spontaan afvallen terwijl een andere tak nog onrijpe bessen draagt. Laat ze, vanwege de smaak, wel rijp worden alvorens ze te plukken. Het plukken is heel wat lastiger dan van rode bessen. De zwarte bessen zitten als klein trosje kort op het steeltje. Je bent er heel wat meer tijd aan kwijt dan aan het plukken van eenzelfde hoeveelheid rode bessen. Je kunt bij zwarte bessen overigens wel pluk en snoei combineren. Hoe je dat doet? Kijk eens naar het hout waarop de bessen zitten. Dat kan licht- of donkerbruin van kleur zijn. Zitten de bessen aan donkerbruin (oud) hout dan snoei je de hele tak tot onder weg. Verzamel op deze manier een aantal oude takken waaraan de rijpe bessen hangen en je kunt er op elke gewenste (zit)plaats de bessen vanaf oogsten. Twee in één dus: pluk en snoei. Is de oogst al achter de rug dan kun je uiteraard ook achteraf snoeien en bovendien op elk gewenst moment verderop in het jaar. Het gaat erom dat elk jaar een aantal oude en elkaar kruisende takken worden verwijderd en er van onderaan nieuwe twijgen gaan groeien. Wees niet bang om rigoureus te snoeien. Als er te veel oude takken zijn zullen de bessen een jaar later alleen maar kleiner worden. RODE BESSEN Laat rode bessen donkerrood kleuren. Dan pas verliezen ze hun ietwat zure smaak en hoef je er geen suiker aan toe te voegen om ze uit de hand te eten. Rode bessen bevatten naast vitamine C vooral veel vezels en mineralen. In tegenstelling tot zwarte bessen kun je rode bessen direct vanaf de struik eten. Als dat ook je bedoeling is pluk dan telkens een kleine hoeveelheid. De veel grotere trossen dan die van de zwarte bes kunnen gemakkelijk met de hand worden geplukt. Je hebt al snel een grote hoeveelheid want meestal dragen ze ook overvloedig. Ook hiervan bestaan soorten die vroeg, middelvroeg en laat rijpen. Vanaf begin juli kunnen al vroege soorten geoogst worden. Rode bessen die rijp zijn kunnen soms tot een maand langer aan de struik blijven hangen. Controleer wel op schimmelvorming bij langdurige regenval. Het is niet uitzonderlijk om rode bessen tot eind augustus te oogsten. Dat oogsten doe je zeker niet door bes voor bes te plukken. De bes is erg kwetsbaar en ook bij het ritsen ben je uiterst voorzichtig om niet met een handvol ‘prut’ achter te blijven. Houd een tros eventueel als een nieuwe haring in je mond en trek met je tanden de besjes los van het steeltje. Snoeien van een rode-bessenstruik is wat ingewikkelder dan van een zwarte bes. Als je weet dat de
6
________________________________________________________________________________________________________________________
meeste bessen groeien op eenjarig hout en op kleine zijtakjes van ouder hout dan ontzie je die het best. In dit korte bestek kan ik niet anders melden dan dat je elk jaar tot verjonging en verluchtiging over kunt gaan en laag bij de grond groeiende takken, elkaar kruisende en naar binnen groeiende takken verwijdert. Over deskundig snoeien zijn handboeken geschreven en raadpleeg dus naslagwerken als je meer informatie wenst. BLAUWE BESSEN Rode en zwarte bessen kennen we in ons land al eeuwenlang. De blauwe bes is een relatieve nieuwkomer die voor mezelf 35 jaar geleden nog tamelijk onbekend was. Ik kan me het eerste bakje, gekocht bij een kwekerij op de Veluwe nog herinneren: alsof het goud was. Overigens niet te verwarren met de blauwe bosbes die ook op de Veluwe voorkomt. Het is er wel familie van, net zoals van de cranberry. Allemaal gedijen ze het best bij zure grond, dit dus in tegenstelling tot de rode en zwarte bes. De blauwe bes is inheems in Noord-Amerika en na veredeling heeft ze vanaf de zestiger jaren van de vorige eeuw Europa veroverd. Het woord superfruit was toen nog niet uitgevonden, maar de hoeveelheden vitaminen (A, B, C), mineralen en antioxydanten kenmerken de blauwe bes als zeer gezond. Je kunt blauwe bessen plukken vanaf begin juli tot ver in september. Niet van dezelfde struik, hoewel de bessen niet gelijktijdig rijp zijn. Er zijn vroege en late soorten veredeld, zoals er ook kleine en grote bessen bestaan. Je komt voor de pluk dus regelmatig bij dezelfde struik terug. Dat de struik erg veel bessen kan dragen is bij het plukken door mij alleen maar gunstig; handjevol in de mond en handjevol in de mand. De blauwe bes hoeft niet gesnoeid te worden zoals de rode of de zwarte bes (hoe zou dat bij de in het wild groeiende Amerikaanse blauwe bes gebeuren?). Het kan beperkt blijven tot enkele cosmetische ingrepen: snoei lage takken weg, verwijder dood hout en laat de struik niet te dicht groeien. Een grote gesteltak (een hoofdtak) kan gesnoeid worden om meer licht en lucht tot binnen in de struik te laten toetreden.
LEZERSMOES: REACTIES VAN LEZERS Bart Vosselman van biologisch zaadteeltbedrijf De Bolster reageert op het artikel over pompoenpitolie waarin over naaktzadige pompoenpitten wordt gesproken en over verwelkingsziekte bij aardbeien: De huidige naaktzadige pompoenrassen behoren allemaal tot de soort Cucurbita pepo. Courgettes behoren eveneens tot deze soort C. pepo. Wanneer je courgettes kruist met een ölkürbis-ras verkrijg je echter F1- nakomelingen met normale zaden. Naaktzadigheid vererft namelijk recessief. De
7
________________________________________________________________________________________________________________________
pompoenen waarvan we het vlees eten behoren nagenoeg altijd tot de soorten C. maxima en C. moschata. Deze rassen hebben wel allemaal een zaadhuid, maar met speciale machines (vooral Chinees) kun je de zaadhuid verwijderen. Conclusie: het is maar zeer de vraag wat voor kant en klare zaden je in de supermarkt zult vinden. Verder nog iets over de teelt van aardbeien na aardappel. Verticillium alboatrum kan inderdaad een groot probleem zijn, maar er zijn grote verschillen in gevoeligheid tussen rassen. Het oude ras Korona wordt zelden ziek, terwijl Elsanta zeer gevoelig is. Verticillium blijft met rustsporen heel lang in de grond over en heeft bovendien een uitgebreide waardplantenreeks! Phytophthora cactorum veroorzaakt stengelbasisrot bij aardbei, maar is een duidelijk andere schimmel dan Phytophthora infestans die de aardappelziekte veroorzaakt. Antwoord van Groenmoes: Erg bedankt voor je reactie. Wie ben ik om je bevindingen in twijfel te trekken. Ik heb in mijn moestuintips het geven van technische details willen vermijden en soms moet ik zaken eenvoudiger voorstellen dan ze in werkelijkheid zijn. Ik heb te maken met een zeer divers lezerspubliek en soms denk ik wel eens dat het voor sommigen toch nog te complex is. Dat betekent o.a. dat ik geen onderscheid in cucurbita’s heb willen maken en in dit kader geen zaadvaste en hybride rassen heb willen noemen. Het verhaal van de Chinese machines kende ik niet, wel dat er ook wel courgettezaden worden aangeboden in supermarkten. Wat de invloed van aardappelen op aardbeien betreft is me bekend dat het ras Korona best na aardappelen geteeld kan worden. Vorig jaar had ik er een gesprek over met Velt-Nederland die juist dit ras aan zijn leden aanbiedt. Maar aangezien veel tuiniers niet eens weten welk ras ze telen en ik ervaringsgegevens heb van mislukte teelten heb ik het niet ingewikkelder willen maken. Verder gaat het er mij om dat tuiniers op de hoogte gebracht worden van het bestaan van verticilium (misschien nog nooit van gehoord) en dat men door eigen waarneming kan constateren dat het wellicht niet verstandig is om op hetzelfde perceel wederom aardbeien te telen. Ik ben blij met je reactie en wat mij betreft is het voor herhaling vatbaar. Leo van Vlerken heeft de inloopavond van Proeftuin 040 bij stadsboerderij De Genneperhoeve in Eindhoven bezocht. Hij vraagt zich naar aanleiding daarvan het volgende af: “het ging er o.a. over het verbeteren van de grond middels het toevoegen van mineralen. Daarbij werd Keltisch zeezout genoemd. Dat snap ik niet want Keltisch zeezout bevat veel natrium met als gevolg dat de bodem gaat verzilten. Wat gebruik jij om de moestuin van voldoende mineralen te voorzien?” Antwoord van Groenmoes Ik denk dat je veel informatie hebt moeten verwerken en daardoor zaken verwart. ‘Keltisch zeezout’ kan keltisch zeezout is geen zeewier niet het antwoord zijn geweest op de vraag hoe je de grond zou
8
________________________________________________________________________________________________________________________
kunnen verbeteren door het toedienen van mineralen. Keltisch zeezout is een prima vervanging van ons Jozozout en is ook beter dan gewoon zeezout. De speciale manier van het winnen van dit zout staat borg voor inname van alle mineralen en sporenelementen die je nodig hebt. Kijk eens op www.keltischzeezout.com. Het lijkt me aannemelijk dat er gesproken is over zeewier als meststof. Dit bevat sporenelementen en magnesium. Het wordt in de vorm van een extract als plantenvoeding toegediend. Er bestaat ook zeewierkalk ter verbetering van de kwaliteit van de bodem. Dit wordt alleen in de winterperiode (net als gewone kalk) toegediend. Mijn manier om mineralen toe te voegen is te lezen in de laatste nieuwsbrief (nr. 26), en wel in het hoofdstukje ‘stinkend goedje voed je groenteplanten’.
GROEN EN SMAKELIJK Bezoek open dagen, evenementen, biologische markten in je vakantieperiode in Nederland en Vlaanderen. Raadpleeg daarvoor www.groenmoes.nl , klik op ‘groen en smakelijk’ en er ontrolt zich provinciegewijs een zee aan groene mogelijkheden. Bij het uitkomen van deze nieuwsbrief biedt bijvoorLAAT HET JE GROEN EN GEEL beeld de provincie Gelderland voor de rest van het jaar VOOR DE OGEN ZIEN nog meer dan 50 ideeën voor een groen dagje uit in de sfeer van het bloemen- en voedsellandschap. En dan nog MET DE is het slechts een greep uit het totale aanbod dat voor de ZOMERGROENTENGROETEN provincie Gelderland in de maak is ten behoeve van de gids ‘Groen en Smakelijk’ die in de lente van 2016 zal VAN GROENMOES verschijnen.
NIEUWE SUPERFOODS In de vorige nieuwsbrief werden pompoenpitolie en knoflook omarmd om er 100 jaar oud mee te worden. Maar de gezondheidsgoeroes zitten niet stil. Je kunt er sinds kort aan toevoegen: BLUEHONEYSUCLE OF HASKAP, een zachtfruitsoort die vanaf volgend jaar op de markt komt; deze houdt het midden tussen blauwe bes, braam en framboos en bevat een factor x meer aan vitaminen en ijzer dan de genoemde bessen. Een superbes is de titel die nu al doorklinkt.
SUPERBES
SUPERKERS
9
SUPERCHOCOLADE
________________________________________________________________________________________________________________________
WATERKERS bevat – volgens wetenschappelijk onderzoek - grote hoeveelheden vezels, kalium, proteïnes, calcium, foliumzuur, vitamine B12, vitamine A, vitamine D en andere belangrijke bouwstenen voor het menselijk lichaam. SUPERCHOCOLADE ‘Beauty chocolates’ zijn chocolaatjes met iets extra’s waardoor je huid gaat glanzen, je haar mooier wordt en je rimpels verdwijnen. Zo luiden de claims tenminste. Wie kan daar ongevoelig voor zijn? De nadelen die aan chocolade kleven worden direct vergeten!
TAALTUIN WAAROM GEBRUIKEN WE HET WOORD SUPER ALS WE NAAR DE SUPERMARKT GAAN? WAAROM GEBRUIKEN WE HET WOORD MARKT ALS WE NAAR DE SUPERMARKT GAAN? Er wordt geen supervoedsel aangeboden en er is geen keuze uit marktpartijen
SUPERMARKT: BEDIEN JEZELF MET WAT UITGEKOOKTEN HEBBEN VOORGEKOOKT. Hans van Eekelen
MENGELMOES PERMACULTUURMAGAZINE Onlangs verscheen het 0-nummer van het PERMACULTUURMAGAZINE waarvan Linder van den Heerik (Groenmoesabonnee) met Esmeralda Borgo de hoofdredactie vormt. Het blad is het resultaat van samenwerking tussen Nederlandse en Vlaamse permaculturisten. Voor Nederland tekenden o.a. Caroline en Marc Siepman, voor Vlaanderen Piet en Frank Anrijs. Het is de bedoeling dat het kwartaalblad op A4-formaat (40 pag.) eind van dit jaar echt uit de startblokken komt. Het proefnummer ziet er in ieder geval veelbelovend uit: reportages, achtergrondinformatie, praktijkinformatie en functionele foto’s. Wie een proefnummer wenst of zich wil abonneren raadpleegt www.permacultuur-magazine.eu. GROW WISE LEDTEELT Meerlaagse industriële teelt van bladgroenten ZONDER DAGLICHT en ZONDER TEELTGROND. Nederland is niet het enige land waarin cityfarms op deze manier pionieren om er bij te zijn als deze vorm van stadslandbouw over een aantal jaren een plaats krijgt op bedrijfsterreinen en binnenstedelijke kantoorpanden. Plantlab in Den Bosch is al een aantal jaren met onderzoek bezig. Daar voegt zich nu het GrowWise Center op de Eindhovense Hight Tech Campus bij. Een steeds wisselende opstelling en intensiteit
10
________________________________________________________________________________________________________________________
van ledverlichting moet uitsluitsel geven over de beste kweekmethoden. Is dit het telen van de toekomst: laboratoriumpersoneel dat sla oogst op een dunne steenwolmat in het JAAR VAN DE BODEM? SUZUKI-FRUITVLIEG DE SCHRIK VAN IEDEREEN DIE ZACHTFRUIT TEELT Als je dit exotische, uit Japan afkomstige fruitvliegje niet kent, begrijp je wellicht niet welke schade dit insect, dat in Nederland en Vlaanderen geen natuurlijke vijanden kent, kan aanrichten. Het kwam voor mij erg dichtbij toen ik contact had met Youp Cretier, wijndruiventeler in Dieren (Hof te Dieren) die me vertelde dat zijn druivenoogst vorig jaar voor 90% verloren was gegaan. Nog zo’n jaar en hij kan zijn tent wel sluiten! In 2011 is dit vliegje voor het eerst in België waargenomen. Precies het zomerfruit dat fruitvliegje is haast niet te zien mensen zelf graag willen eten moet eraan geloven: bessen, kersen, frambozen, aardbeien, pruimen, perziken, druiven en vijgen. De vrouwtjesvliegen leggen hun eitjes in het rijpende fruit. De larven eten het fruit van binnenuit op, waardoor dat zacht wordt, inzakt, beschimmelt en verrot. De teler kan zijn oogst weggooien. Youp Cretier hoopt op een erg warme zomer: daar kan de Suzuki-fruitvlieg niet tegen. Intussen wordt koortsachtig gewerkt aan maatregelen om deze ongewenste exoot te vernietigen. APP BIJENSAFARI Natuur & Milieu meldde onlangs het volgende over een bijen-app: met de app kun je zien hoe bijvriendelijk jouw omgeving is en wat je kunt doen om de leefbaarheid voor bijen in jouw omgeving te vergroten. 'Zonder bijen geen voedsel. Wie de app download, draagt daarom zijn steentje bij in het redden van de bij.' Ga naar www.natuurenmilieu.nl. Klik op nieuws en zoek naar de datum van 24 juni 2015.
‘
NIEUWE TV-ZENDER FARM & FOOD 'Onze programma's belichten informatief en onderhoudend de thema's waar boeren en tuinders dagelijks mee te maken hebben. We beogen boeren en burgers weer dichter bij elkaar te brengen en te laten zien hoe indrukwekkend de Nederlandse topsector Agri & Food is', aldus Aleid Smid, een van de directieleden van Farm & Foodproducties. Er wordt gesteld dat de agrarische sector er zelf behoefte aan heeft om het ‘eigen verhaal’ aan de consument te vertellen en dat de consument graag wil weten wat de herkomst van zijn voedsel is. De zender wordt ondersteund door de internationale organisatie voor rundveeverbetering en de boerenorganisatie LTO-Noord en het wil een tegenhanger zijn voor het geluid van de partij voor de
11
________________________________________________________________________________________________________________________
Dieren en de milieubeweging. En dan nog durft men te stellen dat de zender geen promotiekanaal is voor boeren. Hoe onafhankelijk zullen de programmamakers zijn als men onze ‘indrukwekkende topsector Agri & Food’ in beeld wil brengen. Je mag er best trots op zijn als daar reden voor is maar om al bij voorbaat elk tegengeluid in de kiem te smoren geeft te denken.
Best, 20 juli 2015, Hans van Eekelen Op 20 juni 2015 zijn er 2.014 nieuwsbriefabonnees Wil je geen nieuwsbrief meer ontvangen? Stuur een e-mail naar
[email protected] met de mededeling ‘uitschrijven’ en de berichtgeving zal worden stopgezet.
12