dossier
Deel 1 - Inkoop van eigen aandelen 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 2. Wat is een verkrijging van eigen aandelen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 2.1. Definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 2.2. Alleen aandelen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 2.3
Alleen inkopen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2.4. Alleen bestaande aandelen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2.5. Alleen in eigen naam? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
- Inkoop eigen aandelen, kapitaalvermindering en liquidatie na Di Rupo I
Inhoudstafel
3.1. De ‘soorten’ vennootschappen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
©
3. Welke vennootschappen kunnen een inkoop van eigen aandelen doen? . . . . 3 3.2. Vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 3.3. Vennootschappen met onvolkomen rechtspersoonlijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 3.4. Vennootschappen met volkomen rechtspersoonlijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
4. De inkoop in een nv juridisch bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 4.1. Spelregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 4.2. Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 4.3. Uitzonderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 4.4. Soms is een inkoop van meer dan 20% mogelijk... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 4.5. Sancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
5. De inkoop in een bvba juridisch bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5.1. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5.2. Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 5.3. Uitzonderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 5.4. Soms is een inkoop van meer dan 20% mogelijk… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 5.5. Sancties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
I
dossier 6.1. In hoofde van de inkopende vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 6.1.1. Van prijs tot dividend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 6.1.2.
Wanneer is de belasting verschuldigd? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
6.2. In hoofde van de verkopende aandeelhouder-natuurlijke persoon . . . . . . . . . . . . 20 6.3. In hoofde van de verkopende aandeelhouder-vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . 21 6.3.1.
DBI-aftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
6.3.2.
Roerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
7. Een inkoop eigen aandelen boekhoudkundig bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 7.1. ‘Gewone’ inkoop van eigen aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 7.1.1.
De inkoop zelf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
7.1.2.
De vervreemding van de eigen aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
7.1.3.
De vernietiging van de eigen aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
7.2. De inkoop in uitvoering van een kapitaalvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
8. Is een inkoop van eigen aandelen onder Di Rupo I nog interessant? . . . . . . . 27
- Inkoop eigen aandelen, kapitaalvermindering en liquidatie na Di Rupo I
6. Een inkoop eigen aandelen fiscaal bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
8.1.1. Goedkoop geld uit uw vennootschap halen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
©
8.1. Tot en met inkomstenjaar 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 8.1.2. Wat met het argument van de fiscus dat uw inkoop eigenlijk niet meer is dan een gewone dividenduitkering? . . . . . . . . . 28 8.2. Vanaf inkomstenjaar 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 8.2.1. Nog steeds goedkoop geld uit uw vennootschap halen? . . . . . . . . . . 29 8.2.2. Wat met het argument van de fiscus dat uw inkoop eigenlijk niet meer is dan een gewone dividenduitkering? . . . . . . . . . 29
9. Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
II
dossier 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 2. Een kapitaalvermindering juridisch bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 2.1. Spelregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 2.2. ‘Gewone’ kapitaalvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 2.3. Kapitaalvermindering door vrijstelling van de zgn. volstortingsplicht . . . . . . . . . . . 35 2.4. Kapitaalvermindering om verliezen aan te zuiveren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 2.5. Kapitaalvermindering ter aanzuivering van ‘voorzienbare’ verliezen . . . . . . . . . . . 37
3. Een kapitaalvermindering fiscaal bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 3.1. Er is boekhoudkundig kapitaal... en fiscaal kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 3.2. Een kapitaalvermindering is in principe belastingvrij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 3.3. Soms betaalt u toch belasting op een kapitaalvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 3.4. Andere fiscale gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
- Inkoop eigen aandelen, kapitaalvermindering en liquidatie na Di Rupo I
Deel 2 - Kapitaalvermindering
4. Financiële gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
©
3.5. Kapitaalvermindering in natura om registratierechten te besparen . . . . . . . . . . . . 43
5. Een kapitaalvermindering boekhoudkundig bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 5.1. Gewone kapitaalvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 5.2. Kapitaalvermindering door vrijstelling van volstortingsplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 5.3. Kapitaalvermindering ter aanzuivering van verliezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
6. Is een kapitaalvermindering onder Di Rupo I nog interessant? . . . . . . . . . . . . . 46 6.1. Tot en met inkomstenjaar 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 6.1.1. Voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 6.1.2. Nadelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 6.2. Vanaf 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 6.2.1.
Principes van kapitaalvermindering blijven ongewijzigd . . . . . . . . . . . 47
6.2.2. Terugbetaling van niet-fiscaal gestort kapitaal wordt wel duurder . . . 47
III
dossier 1. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 2. Een liquidatie juridisch bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 2.1. Hoe komt een vennootschap aan haar einde? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 2.1.1
Ontbinding van rechtswege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
2.1.2. Gerechtelijke ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 2.1.3
Vrijwillige ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2.2. Betekent de zgn. vereniging van alle aandelen in één hand ook het einde van een vennootschap? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 2.3. Betekent het overlijden van de enige vennoot ook het einde van een vennootschap? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
3. De vrijwillige ontbinding juridisch bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 3.1. Voorbereiding ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 3.2. Beslissing tot ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
- Inkoop eigen aandelen, kapitaalvermindering en liquidatie na Di Rupo I
Deel 3 - Ontbinding en vereffening van een vennootschap
3.3.1
Taak van de vereffenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3.3.2
Bevoegdheden van de vereffenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3.3.3
Beloning van vereffenaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
©
3.3. Benoeming van de vereffenaar(s) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
3.4. Opstellen van zgn. vereffeningsstaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 3.5. Goedkeuring van plan van verdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 3.6. Afsluiting van de vereffening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 3.7. Ontbinding en vereffening in één akte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
4. Een liquidatie boekhoudkundig bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 4.1. Opstellen jaarrekening tijdens de vereffeningsperiode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 4.1.1
Eén of twee jaarrekeningen in het jaar van ontbinding? . . . . . . . . . . . 58
4.1.2.
U gaat voor twee jaarrekeningen: hoe pakt u dit praktisch aan? . . . . 59
4.1.3.
Jaarrekening voorleggen aan de algemene vergadering . . . . . . . . . . 61
4.2. Hoe een liquidatievoorschot boeken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
IV
dossier 5.2. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 5.3. Vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 5.3. Roerende voorheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 5.4. Notionele interestaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 5.4.1. Saldo bij afsluiting vereffening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 5.4.2. Voorschotten op de verdeling van het nettoactief en de notionele interestaftrek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 5.5. Hoe een liquidatievoorschot in de vennootschapsaangifte opnemen? . . . . . . . . . 65 5.6. Btw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 5.7. Registratierechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 5.8. Fiscale verwerking bij de aandeelhouder die een liquidatiebonus krijgt . . . . . . . . . 67 5.8.1. U als privépersoon ontvangt een liquidatiebonus . . . . . . . . . . . . . . . . 67 5.8.2. Een andere vennootschap ontvangt een liquidatiebonus . . . . . . . . . . 68
6. Is een liquidatie onder Di Rupo I nog interessant? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 6.1. Tot en met inkomstenjaar 2011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
- Inkoop eigen aandelen, kapitaalvermindering en liquidatie na Di Rupo I
5. Een liquidatie fiscaal bekeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
6.2.1.
10% roerende voorheffing blijft 10%! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
6.2.2.
Wel verplicht aangeven in uw privéaangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
6.2.3.
Telt een liquidatiebonus mee voor die nieuwe bijkomende heffing van 4%? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
©
6.2. Vanaf inkomstenjaar 2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
6.2.4. Liquideren en morgen opnieuw beginnen, een goed idee of niet? . . . 69
Bijlage - Procedure van vereffening
V