BBT-STUDIEDAG GENT 16/11/2015 TOTSTANDKOMING VAN BBT-STUDIES EN BREF’S DIANE HUYBRECHTS
INHOUD
1. Begrip BBT
2. Vlaamse BBT-studies
» » »
2
3. Europese BREF’s
Juridisch kader Procesverloop Natraject: omzetting VLAREM en vergunningsvoorwaarden
Begrip BBT
BEGRIP BBT Definitie BBT – VLAREM I
VLAREM I, Art. 1, 29° beste beschikbare technieken (BBT) het meest doeltreffende en geavanceerde ontwikkelingsstadium van de activiteiten en exploitatiemethoden, waarbij de praktische bruikbaarheid van speciale technieken om in beginsel het uitgangspunt voor de emissiegrenswaarden en andere vergunningsvoorwaarden te vormen is aangetoond, met het doel emissies en effecten op het milieu in zijn geheel te voorkomen, of wanneer dat niet mogelijk blijkt algemeen te beperken; a) "technieken" : zowel de toegepaste technieken als de wijze waarop de installatie wordt ontworpen, gebouwd, onderhouden, geëxploiteerd en ontmanteld; b) "beschikbare" : op zodanige schaal ontwikkeld dat de betrokken technieken, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de industriële context kunnen worden toegepast, onafhankelijk van de vraag of die technieken al dan niet op het grondgebied van het Vlaamse Gewest worden toegepast of geproduceerd, mits ze voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn; c) "beste" : het meest doeltreffend voor het bereiken van een hoog algemeen niveau van bescherming van het milieu in zijn geheel;
4
BEGRIP BBT
Technieken
5
•
zowel de toegepaste technieken
•
als de wijze waarop de installatie wordt ontworpen, gebouwd, onderhouden, geëxploiteerd en ontmanteld
BEGRIP BBT
Technieken •
op zodanige schaal ontwikkeld dat de betrokken technieken, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de industriële context kunnen worden toegepast, …
•
onafhankelijk van de vraag of die technieken al dan niet op het grondgebied van het Vlaamse Gewest worden toegepast of geproduceerd, mits ze voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn
Beschikbare
6
BEGRIP BBT
Technieken Beschikbare •
Beste
7
het meest doeltreffend voor het bereiken van een hoog algemeen niveau van bescherming van het milieu in zijn geheel
BEGRIP BBT Definitie BBT – VLAREM I
Art. 1, 29° beste beschikbare technieken (BBT) het meest doeltreffende en geavanceerde ontwikkelingsstadium van de activiteiten en exploitatiemethoden, waarbij de praktische bruikbaarheid van speciale technieken om in beginsel het uitgangspunt voor de emissiegrenswaarden en andere vergunningsvoorwaarden te vormen is aangetoond, met het doel emissies en effecten op het milieu in zijn geheel te voorkomen, of wanneer dat niet mogelijk blijkt algemeen te beperken; a) "technieken" : zowel de toegepaste technieken als de wijze waarop de installatie wordt ontworpen, gebouwd, onderhouden, geëxploiteerd en ontmanteld; b)"beschikbare" : op zodanige schaal ontwikkeld dat de betrokken technieken, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de industriële context kunnen worden toegepast, onafhankelijk van de vraag of die technieken al dan niet op het grondgebied van het Vlaamse Gewest worden toegepast of geproduceerd, mits ze voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn; c)"beste" : het meest doeltreffend voor het bereiken van een hoog algemeen niveau van bescherming van het milieu in zijn geheel;
8
BEGRIP BBT BBT: voorzorgsprincipe
1. Voorkomen PREVENTIE Pollution prevention
2. Beperken END-OF-PIPE Pollution control
Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC) Geïntegreerde Preventie en Bestrijding van Verontreiniging (GPBV)
9
BEGRIP BBT BBT: emissies en effecten op het milieu in zijn geheel
» » » » » » » » » »
10
Emissies naar lucht Emissies naar water Bodemverontreiniging Energiegebruik Watergebruik Gebruik hulpstoffen Geurhinder Geluidshinder Risico’s …
Cross-media effecten (= probleemafwenteling) vermijden waar mogelijk
BEGRIP BBT Definitie BBT – VLAREM I
Art. 1, 29° beste beschikbare technieken (BBT) het meest doeltreffende en geavanceerde ontwikkelingsstadium van de activiteiten en exploitatiemethoden, waarbij de praktische bruikbaarheid van speciale technieken om in beginsel het uitgangspunt voor de emissiegrenswaarden en andere vergunningsvoorwaarden te vormen is aangetoond, met het doel emissies en effecten op het milieu in zijn geheel te voorkomen, of wanneer dat niet mogelijk blijkt algemeen te beperken; a) "technieken" : zowel de toegepaste technieken als de wijze waarop de installatie wordt ontworpen, gebouwd, onderhouden, geëxploiteerd en ontmanteld; b)"beschikbare" : op zodanige schaal ontwikkeld dat de betrokken technieken, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de industriële context kunnen worden toegepast, onafhankelijk van de vraag of die technieken al dan niet op het grondgebied van het Vlaamse Gewest worden toegepast of geproduceerd, mits ze voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn; c)"beste" : het meest doeltreffend voor het bereiken van een hoog algemeen niveau van bescherming van het milieu in zijn geheel;
11
BEGRIP BBT BBT en milieuvergunningsvoorwaarden
»
In beginsel het uitgangspunt voor de emissiegrenswaarden en andere vergunningsvoorwaarden » Vlaanderen: VLAREM » Europa: Richtlijn Industriële Emissies
»
Niet de BBT als dusdanig worden voorgeschreven » b.v. niet: bedrijf moet stofemissies beperken met filter van het type XX
»
Wel de milieuprestaties die haalbaar zijn met de BBT » b.v. : bedrijf moet stofemissies beperken tot < 20 mg/Nm³ » Filter van type XX of » Gelijkwaardige techniek
12
BEGRIP BBT BBT als basis voor emissiegrenswaarden
0
1
2
3
4
Emissies (b.v. mg/l)
bedrijven nu
AA B
C
CD
E
technieken
BBT-GEN
BBT
BBT-GEN = met de BBT geassocieerde emissieniveaus nieuwe vergunningsnorm (na periode x)
13
Vlaamse BBT-studies
VLAAMSE BBT-STUDIES Juridisch kader VLAREM II Artikel 4.1.2.1. § 1. De exploitant moet als normaal zorgvuldig persoon steeds de beste beschikbare technieken toepassen ter bescherming van mens en milieu, … § 2. De naleving van de voorwaarden in dit besluit en/of de milieuvergunning wordt geacht overeen te stemmen met de verplichting uit § 1.
15
→
Overheid vraagt bedrijven BBT toe te passen
→
Vergunningsvoorwaarden gebaseerd op BBT
VLAAMSE BBT-STUDIES Vergunningsvoorwaarden in VLAREM
BBT voor sector
Algemene milieuvoorwaarden (normen)
16
Sectorale milieuvoorwaarden (normen)
Voldoet omringend milieu nog niet aan gewenste kwaliteit ?
Bijzondere milieuvoorwaarden (normen) (vergunning)
VLAAMSE BBT-STUDIES Bepaling BBT voor diverse sectoren / activiteiten
»
> 60 » » »
»
Nieuwe afdeling 2.8.2 in VLAREM II: ‘Beleidstaken met betrekking tot de opmaak van Vlaamse BBT-studies ‘ Art. 2.8.2.1. Ter ondersteuning van de vaststelling van milieuvoorwaarden kunnen er Vlaamse BBT-studies opgemaakt worden … in volgende gevallen: 1. wegens een Vlaamse beleidsprioriteit of 2. het betreft een Vlaams milieuprobleem …, of 3. een (sub)sector heeft nood aan nieuwe of bijgestelde Vlaamse sectorale milieuvoorwaarden die niet Europees werden bepaald Art. 2.8.2.2. De Vlaamse BBT-studies worden opgesteld of herzien door de door de Vlaamse Regering aangewezen onderzoeksinstelling …
»
17
BBT-studies sinds 1995 door BBT-kenniscentrum van VITO http://emis.vito.be/bbt geen echt juridisch statuut
VLAAMSE BBT-STUDIES Procesverloop Stuurgroep »
Voorstel werkprogramma BBT-studies door stuurgroep » Voorzitter: LNE Afdeling Milieuvergunningen (Jan Baeten) » Adviesverlenende overheidsorganen (oa VMM, OVAM, ZG, LNE-LHRMG, …) » LNE Afdeling MilieuInspectie »
»
18
1x per jaar (september): hoorzitting: consultatie leden MiNa-raad (oa VOKA, UNIZO, BBL)
Nieuwe afdeling 2.8.2 in VLAREM II: » Art. 2.8.2.3. Er wordt een stuurgroep opgericht … » Voorstel werkprogramma ter goedkeuring voor te leggen aan Vlaamse minister
VLAAMSE BBT-STUDIES Procesverloop Begeleidingscomité »
Oprichting begeleidingscomité voor elke BBT-studie » overheid » sectorfederaties » evt. deskundigen, leveranciers, ….
»
Minstens 3 vergaderingen » opstart studie (scope, aanpak, …) » bespreking opeenvolgende ontwerpversies BBT-studie » bespreking pre-finale ontwerp : zoveel mogelijk consensus binnen BC
»
Finaal ontwerp BBT-studie » schriftelijk voorgelegd aan begeleidingscomité én stuurgroep ter goedkeuring » eventuele afwijkende standpunten en argumentatie in bijlage met repliek van VITO » afgewerkte BBT-studie op EMIS + in boekvorm
» »
Nieuwe afdeling 2.8.2 in VLAREM II: Art. 2.8.2.2. Per Vlaamse BBT-studie wordt … een begeleidingscomité samengesteld …
19
VLAAMSE BBT-STUDIES Inhoud
» »
» »
» »
20
H1: Inleiding H2: Sectorstudie » Socio-economisch » Milieujuridisch H3: Procesvoering & milieu-aspecten H4: Kandidaat BBT Welke technieken hebben bedrijven ter beschikking ? » Technisch » Milieu » Economisch H5: BBT-selectie Welke technieken zijn BBT ? H6: Aanbevelingen » Milieuvergunning Wat zijn de hiermee verbonden vergunningsvoorwaarden ? » Ecologiepremie Welke technieken verdienen economische ondersteuning ? » Verder onderzoek
VLAAMSE BBT-STUDIES
geen BBT
Procesverloop BBT-selectie = oordeel begeleidingscomité
21
VLAAMSE BBT-STUDIES Identificatie kandidaat BBT
»
» » »
22
Welke technieken worden toegepast ? » Zowel preventief als end-of-pipe » In nieuwe en oudere installaties » In binnen- en buitenland » In doorsneebedrijven – in pioniersbedrijven Welke technieken bieden leveranciers aan ? Welke technieken zijn in ontwikkeling ? Bronnen informatie » Begeleidingscomité » Literatuur » Bedrijfsbezoeken » Contacten leveranciers » …
VLAAMSE BBT-STUDIES Beoordeling technische haalbaarheid
»
Wat zijn ervaringen met technieken » Zowel positief als negatief
»
Wat zijn mogelijke technische beperkingen van technieken » Veiligheidsaspecten » Beïnvloeding productkwaliteit » Inpasbaarheid in bestaande installaties » Plaatsgebrek » …
23
VLAAMSE BBT-STUDIES Beoordeling milieuvoordeel
»
Wat zijn de behaalde milieuprestaties ? » Emissiereducties (lucht, water, bodem) » Besparing op energie, water, afvalstoffen, materiaalgebruik, … » Vermindering hinder (geur, geluid, …) » Beperking veiligheidsrisico’s
»
Zijn er cross-media effecten ? » Extra energieverbruik, slibproductie, …
»
Zo veel mogelijk kwantitatieve gegevens
24
VLAAMSE BBT-STUDIES Beoordeling milieuvoordeel
»
Globaal milieuvoordeel ?
Water
Lucht
Afval
Geluid
Energie
…
Globaal
T1
0
0
+
0
0
…
+
T2
+
0
-
-
+
…
0
T3
++
0
-
0
-
…
+
T4
+
--
0
0
0
…
-
…
…
…
…
…
…
…
…
»
»
25
Inschatten effecten » vb. 90 % minder emissie van stof » 1 % meer afval, 2 % meer energiegebruik Wat is belangrijkste ? » meestal beleidskeuze (EU, Vlaanderen)
VLAAMSE BBT-STUDIES Beoordeling economische haalbaarheid
» »
»
26
Investeringskosten Operationele kosten » Personeelskosten » Extra energieverbruik » Chemicaliënverbruik » …. Terugverdieneffecten ? » Materiaalbesparing » Energiebesparing » Afvalbesparing » Waterbesparing
Globaal • kostenbesparend • kleine meerkost – aanvaardbaar • grote meerkost – verdere analyse nodig
VLAAMSE BBT-STUDIES Beoordeling economische haalbaarheid
Twee kernvragen Draagkracht
+
Financiële gegevens
Te duur voor bedrijven?
Kosten
+
27
Milieuvoordeel
Kosteneffectiviteit Te duur voor emissiereductie?
Aanvaardbaar?
VLAAMSE BBT-STUDIES Beoordeling economische haalbaarheid
»
Indicatieve referentiewaarden kostendraagbaarheid
»
Indicatieve referentiewaarden kosteneffectiviteit (KE) Polluent
totale jaarlijkse kost (€) KE totale jaarlijkse emissiereductie (kg)
Indicatieve referentiewaarde (€ per kg reductie) (VROM)
VOS
5
Stof
2,5
NOX
5
SO2
2,5
VLAAMSE BBT-STUDIES BBT-selectie = oordeel begeleidingscomité
Technische haalbaarheid
Milieuvoordeel
BBT-evaluatie
Economsiche haalbaarheid
29
VLAAMSE BBT-STUDIES Procesverloop Bepaling met de BBT geassocieerde emissieniveaus : op basis van data
BBT-GEN
30
VLAAMSE BBT-STUDIES Natraject Omzetting VLAREM II en bijzondere voorwaarden
»
statuut BBT-studie » advies VITO – BBT en mogelijke beleidsopties » niet rechtstreeks bindend voor overheid of bedrijven
»
natraject (initiatief LNE-AMV) » Hoe BBT-studie vertalen naar vergunningsvoorwaarden ? » algemene voorwaarden in VLAREM ? » sectorale voorwaarden in VLAREM ? » bijzondere voorwaarden ?
» »
Nieuwe afdeling 2.8.2 in VLAREM II: Art. 2.8.2.4. Na iedere Vlaamse BBT-studie evalueert de afdeling, bevoegd voor milieuvergunningen …. de noodzaak om aan de Vlaamse minister een ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot het bepalen van algemene of sectorale milieuvoorwaarden te bezorgen. … Na iedere Vlaamse BBT-studie stelt de Vlaamse minister richtlijnen op voor de betrokken overheden voor de aanbevelingen die via bijzondere milieuvoorwaarden kunnen worden opgelegd
»
31
Europese BREF’s
EUROPESE BREF’S Juridisch kader: Richtlijn Industriële Emissies (RIE – 2010/75/EU) Hoofdstuk II – Bepalingen voor de in Bijlage I genoemde activiteiten (GPBV-activiteiten)
»
33
Bijlage 1 1. Energie-industrieën 2. Productie en verwerking van metalen 3. Minerale industrie 4. Chemische industrie 5. Afvalbeheer 6. Andere activiteiten, o.a. Papier en pulp Textiel Leerlooierijen Slachthuizen Veeteelt …
Grote installaties met mogelijk belangrijke milieu-impact
EUROPESE BREF’S Juridisch kader: Richtlijn Industriële Emissies (RIE – 2010/75/EU) Hoofdstuk II – Bepalingen voor de in Bijlage I genoemde activiteiten (GPBV-activiteiten)
VLAREM I: X in kolom Bemerkingen van de indelingslijst
34
http://www.lne.be/themas/vergunningen/gpbv-rie/gpbv-in-vlaanderen-1
EUROPESE BREF’S Juridisch kader: Richtlijn Industriële Emissies (RIE – 2010/75/EU) Hoofdstuk II – Bepalingen voor de in Bijlage I genoemde activiteiten (GPBV-activiteiten) »
Art. 11: De lidstaten treffen de nodige maatregelen opdat …. … b) de beste beschikbare technieken worden toegepast …
»
Art. 13: BBT-referentiedocumenten en uitwisseling van informatie inclusief ‘BBT-conclusies’ met BBT-GEN (met de BBT geassocieerde emissieniveaus)
»
Art. 14(3): De BBT-conclusies vormen de referentie voor de vaststelling van de vergunningsvoorwaarden
»
Art. 16: Basis voor voorwaarden qua monitoring emissies
35
EUROPESE BREF’S BREF = BBT-referentiedocument
»
Art. 3 def. 11: „BBT-referentiedocument”: een document dat het resultaat is van de overeenkomstig artikel 13 georganiseerde uitwisseling van informatie, dat is opgesteld voor welomschreven activiteiten en met name een beschrijving geeft van : » » » » »
»
36
toegepaste technieken huidige emissies en consumptieniveaus technieken die in overweging worden genomen voor de bepaling van beste beschikbare technieken BBT-conclusies eventuele technieken in opkomst
Wordt publiek beschikbaar (Engelstalig) na goedkeuring van de BBT-conclusies
EUROPESE BREF’S Procesverloop EIPPCB »
BREF’s opgesteld door het European IPPC Bureau (EIPPCB), Sevilla
http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/
37
EUROPESE BREF’S Procesverloop Art. 13 Forum & TWG’s »
Art » » »
. 13 Forum: adviseert commissie over werkprogramma EIPPCB Lidstaten (B/VL: AMV ) Industrie NGO
»
TWG = Technical Working Group voor elke BREF » Lidstaten (B/VL: VITO, AMV) » Industrie » NGO oa VITO
38
EUROPESE BREF’S Procesverloop
39
(Re)activatie TWG en call for wishes
Kick-off meeting
Inzameling nieuwe informatie
Uitwerking 1ste draft
Final meeting
Commentaren TWG
Uitwerking de 2de draft
Commentaren TWG
Finale draft
Presentatie Art. 13 Forum meeting
Goedkeuring Art. 75 Comité
Vertaling BBTconclusies
Publicatie BBTconclusies
EUROPESE BREF’S Procesverloop Rol VITO als lid TWG (vertegenwoordiger lidstaat België) » » » » » » » »
Deelname Kick-off meeting Aanleveren info Nalezen drafts Selectie well performing installations (samen met BC) Quality control questionnaires Eventuele deelname subwerkgroepen Deelname Final meeting Nalezen vertalingen BBT-conclusies
B/VL BC 40
oa VITO
EUROPESE BREF’S Procesverloop Rol VITO als lid TWG (vertegenwoordiger lidstaat België) »
» »
41
Oprichting B/VL BC voor elke BREF » Overheid » industrie Informeren BC over stand van zaken Consulteren BC » Initial positions » Selectie well performing installations » Commentaren drafts » Standpunten final meeting
VITO
B/VL BC
EUROPESE BREF’S Natraject Omzetting VLAREM III en bijzondere voorwaarden »
RIE Art. 21(3): Binnen vier jaar na de bekendmaking = publicatie van de BBT-conclusies voor de hoofdactiviteit van een installatie: » moet de bevoegde autoriteit de vergunningvoorwaarden toetsen en zonodig aanpassen en » moet de installatie voldoen aan de nieuwe vergunningvoorwaarden
»
RIE Art. 15(3): Emissiegrenswaarden (EGW) moeten waarborgen dat emissies onder normale bedrijfsomstandigheden niet hoger zijn dan de BBT-GEN
BBT
42
BBT-GEN
≥ EGW
Met de BBT Geassocieerde EmissieNiveaus
EmissieGrensWaarden
EUROPESE BREF’S Natraject Omzetting VLAREM III en bijzondere voorwaarden
Officiële publicatie BBT-conclusies
0
Voorstel aanpassing VLAREM III (AMV)
+/- 3 maanden
Publicatie aanpassing VLAREM III in BS
+/- 9 maanden
2j Bedrijven moeten voldoen aan BBT-conclusies
43
Toetsing (ontwerp) BBT-conclusies aan VLAREM II (VITO)
4j
individuele toetsingen en zonodig aanpassing vergunning (AMV)
SAMENVATTING
VLAAMSE BBT-STUDIES
EUROPESE BREF’s
Juridische basis
VLAREM II
RIE
Voorstel programma
Stuurgroep
Art. 13 Forum
Uitvoering
VITO
EIPPCB
Begeleiding
BC
TWG (oa VITO – in samenspraak met BC)
Omzetting
VLAREM II en bijzondere voorwaarden
VLAREM III en bijzondere voorwaarden
44
DANK VOOR UW AANDACHT Meer info ?
45
» »
http://emis.vito.be/bbt (BBT-nieuwsbrief !) http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/
» » »
Diane Huybrechts
[email protected] 014 33 58 67