2015 • keuken special
keuken verlichting
2015
Inleiding Je kan het wijten aan de komst van de vaatwasser in de keuken die ervoor zorgt dat de vaat na de maaltijd meteen opgeruimd wordt. Of ligt het eerder aan onze hectische levensstijl waarbij we gezellige familiemomenten zoals samen ontbijten moeten koesteren? Of is het misschien toch de populariteit van de talrijke kookprogramma’s waarin hopen smakelijke gerechten bijeen gekookt worden in prachtige open keukens? Feit is dat de keuken meer en meer het kloppend hart van de woning wordt. In nieuwe huizen loopt deze ruimte vaak over in de woonkamer. De keuken is tegenwoordig een volwaardige leefruimte en de tijd dat deze kamer een aparte ruimte was ergens in de verste uithoeken van de woonst en volledig onttrokken werd aan het zicht van de gasten is volledig voorbij. In tegendeel, vaak worden bezoekers net ontvangen in de keuken en gaat de gezellige avond van start aan het kookeiland waar de gasten zich tegoed kunnen doen aan hapjes en drankjes. Eventueel kan de gastheer of -vrouw zelfs een prachtig staaltje showcooking ten berde brengen. Maar de keuken is niet alleen een ontmoetingsplaats voor de bewoners en hun genodigden. Het is ook de centrale plaats in de woning waar het gezin bijeen komt om te eten en na te praten na een drukke dag. De kinderen maken er hun huiswerk terwijl de ouders de mise-en-place van het avondeten voorbereiden. Werken, koken, keuvelen en eten. Het zijn stuk voor stuk verschillende handelingen die een aangepaste verlichting vragen. In deze TALzine leggen wij haarfijn uit hoe je de verlichting in de keuken het beste aanpakt. Bij TAL hameren we er namelijk steeds op dat een huis pas echt een thuis wordt met de juiste verlichting. Smakelijk!
Inhoud Keukenverlichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P05
Verlichting werkblad. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P21
Lichtplan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P07
Verlichting kook- en waszone. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P23
Verlichting volgens zones. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P09
Sfeerverlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P25
Verlichtingstypes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P10
Kastverlichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P26
Soorten verlichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P13
Lichtarchitectuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P28
Verlichtingstoestellen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P14
Kwaliteit van het licht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P29
Voorbeeldkeuken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P18
Ledverlichting in de keuken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .P30
Algemene verlichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P19
3
4
2011
Keukenverlichting De keuken is tegenwoordig het paradepaardje van de woning en dus is de verlichting in deze ruimte enorm belangrijk. De verlichting moet praktisch en efficiënt zijn, maar moet ook de juiste sfeer scheppen. In de keuken wordt er daarom steeds gewerkt met een combinatie van verschillende soorten verlichting. In een notendop: een degelijke algemene verlichting vormt de basis en deze zet meteen ook de toon naar sfeer toe. De basisverlichting wordt verder aangevuld met accentverlichting om extra details of bepaalde zones uit te lichten. Om het geheel af te kruiden kan je kiezen voor extra passende sfeerverlichting. Open keukens zijn momenteel erg trendy en stellen bijkomende eisen aan de verlichting. Bij dit type keuken dient de verlichting ervoor te zorgen dat de keuken een harmonieus geheel vormt met de rest van het huis. Het doel is om van de keuken een uitnodigende en gezellige plaats te maken.
TIPS »» »» »» »» »»
Kies voor de uitvoering van de armaturen dezelfde afwerking als bijvoorbeeld de keukentoestellen (vb. geborsteld INOX), dit zorgt voor één geheel. Verschillende lichtbronnen op aparte circuits kunnen zorgen voor diverse sferen, maar plaats wel alle schakelaars bij elkaar, of opteer voor een domoticasysteem. Denk ook aan oriëntatieverlichting om ‘s avonds eenvoudigweg iets uit de koelkast te kunnen halen. Zorg ervoor dat je armaturen kiest die bij de sfeer van de keuken passen, bijvoorbeeld vierkante armaturen bij een strakke keuken Het materiaal van de armaturen kan ook sfeerscheppend werken, denk bijvoorbeeld aan ‘Black+Gold’ of koper (Cu29) om de keuken extra gezellig te maken.
5
Virtuele simulatie verlichting
Foto realisatie verlichting
6
2011
Lichtplan Een juist lichtplan is onontbeerlijk voor een goede verlichting in de keuken. Hiervoor doe je best beroep op een verlichtingsspecialist. Maak gebruik van het plan van de keuken en deel deze op in verschillende zones al naargelang de functie. Een goed verlichte keuken heeft tot doel dat de maaltijden er perfect bereid kunnen worden, zorgt voor de juiste sfeer tijdens de maaltijd en maakt het bovendien mogelijk dat de kinderen er hun huiswerk kunnen maken. Met sfeervolle verlichting wordt de keuken ook de plek bij uitstek om te ontspannen na een lange dag. Naast de verschillende functies waarvoor de keuken gebruikt wordt, hangt de juiste verlichting natuurlijk ook af van de grootte van de keuken. Voor ruime keukens wordt steeds een combinatie van algemene verlichting, taakverlichting en accentverlichting ingepland. Hou bij het bepalen van de verlichting ook rekening met de kleur van de keuken. Zo kan een donkere keuken tot twee keer zoveel licht nodig hebben als een lichtere keuken. Een lichtspecialist kan deze waardes bepalen in functie van de kleur en de reflectie van het licht op de kasten, plafond, wanden en vloer. Project 1 27.10.2015
TIPS
TAL NV JOOS DE TER BEERSTLAAN 33
PITTEM BELGIUM »8740 » In de keuken wordt aan multitasking gedaan, zorg dan ook voor een
Operator TOM VANDE GHINSTE Telephone 003251464341 Fax 003251464342
[email protected] flexibele-Mail lichtplan.
Room 1 / Calculation Surface 1 / Isolines (E, Perpendicular)
Values in Lux, Scale 1 : 42
Position of surface in room: Marked point: (0.206 m, 0.224 m, 0.940 m)
Grid: 128 x 128 Points
7
8
2011
Verlichting volgens zones In de keuken onderscheiden we verschillende zones met uiteenlopende functies. Begin steeds met de basisverlichting en combineer deze met andere verlichtingstypes naargelang de functie van de specifieke zones. Ongetwijfeld is taakverlichting de meest belangrijke in de keuken maar deze mag nooit uitsluitend zijn omdat dan de sfeer dan wat zoek is. Sfeerverlichting wordt namelijk steeds meer gebruikt aangezien de keuken tegenwoordig ook deel uitmaakt van de volledige leefzone, m.a.w. de grenzen tussen de verschillende woonzones vervagen. Belangrijk is dat de (taak)verlichting geen verblindend effect heeft en dat vooral in de werkzones zo weinig mogelijk schaduw optreedt. De verlichting moet er dus voor kunnen zorgen dat je veilig kan werken. Zones die goed en direct moeten verlicht worden zijn het aanrecht, de spoelbak en de kooktoestellen. Verlichting boven het kookeiland (of keukentafel) is bij voorkeur multifunctioneel want deze wordt immers voor veel meer gebruikt dan alleen het nuttigen van de maaltijd.
VAAK VOORKOMENDE FOUTEN:
Voorbeeld van foute verlichting
»» »» »» »»
Centrale spotverlichting zorgt voor ongewenste schaduwen en dit kan zelfs gevaarlijk zijn (snijden in vingers) De enige verlichting bevindt zich centraal in de ruimte Spots met een nauwe lichtbundel boven het aanrecht Alleen indirecte verlichting
9
Verlichtingstypes Elke goed verlichte keuken is opgebouwd uit een combinatie van verschillende soorten verlichting. Iedere soort heeft zijn eigen kenmerken en voordelen. Bepaalde verlichtingstypes kunnen verschillende lichtniveaus aan door middel van dimming en kunnen dus dienen voor verscheidene toepassingen. Zo kan de taakverlichting in een kleinere keuken reeds volstaan als basisverlichting. Eén enkel verlichtingsarmatuur kan echter nooit alle verschillende functies in zich hebben. Concreet voorbeeld: Een 2U profiel van TAL kan je boven het werkblad hangen als taakverlichting, maar dit profiel kan eveneens dienst doen als algemene verlichting. Met een dimbaar profiel kan je de keuken meteen een stuk gezelliger maken dankzij het lager lichtniveau. Zo kan eenzelfde profiel gebruikt worden als algemene, taak - en sfeerverlichting. Het profiel kan echter niet dienen als accentverlichting.
Basisverlichting
Taakverlichting
Deze verlichting vormt de basis van het lichtplan en zorgt
Deze verlichting is erg belangrijk in de keuken en ondersteunt
ervoor dat er overal voldoende licht is zodat alles kan
allerlei activiteiten zoals het bereiden van de maaltijd.
waargenomen worden. Hierdoor krijg je een mooi overzicht
Een goede taakverlichting is gericht op het te verlichten
van de volledige ruimte. De basisverlichting dient eigenlijk
onderwerp. In de keuken moet taakverlichting ook altijd
als alternatief voor daglicht. Het belangrijkste kenmerk is dus
reflectievrij zijn zodat er geen storende en zelfs gevaarlijke
dat deze verlichting de volledige keuken verlicht. Aangezien
schaduwen kunnen ontstaan. Hier kiezen we dus steeds voor
je in de keuken vaak scherpe messen en andere gevaarlijke
een diffuse verlichting. Zorg ook altijd voor een verlichting met
toestellen hanteert, moet het verlichtingsniveau voldoende
een goede kleurweergave (Ra >90). Taakverlichting maakt
hoog zijn. Indien je kiest voor inbouwspots als basisverlichting
steeds deel uit van een goed uitgekiende verlichting.
(omwille van de sfeer), zorg er dan zeker voor dat deze voldoende richtbaar zijn of dat de spots voldoende breed uitstralen (een gradenbundel van >36°). Denk ook aan opbouwspots die meestal veel richtbaarder zijn dan hun inbouwbroers.
10
2011
Sfeerverlichting
Accentverlichting
Sfeerverlichting dient voornamelijk om gezelligheid te creëren
Accentverlichting wordt getypeerd door een (smalle) bundel
en niet om te verlichten op zich. Dit type verlichting wordt
(<40°). Het licht wordt in deze bundel geconcentreerd. De
dan ook meestal gebruikt bij open keukens en leefkeukens.
bundelbreedte hangt af van de stralingshoek van het licht en
Door middel van dimbare verlichting en warme lichtkleuren
wordt bepaald door de optiek (lens of reflector) in het toestel.
kan je een gezellige sfeer scheppen die past bij de sfeer in
Deze verlichting is ideaal om iets extra uit te lichten en te
de aanpalende woonkamer. Meestal gebruikt men indirecte
accentueren vb. espressotoestel, design broodrooster, een
verlichting (waarbij de lichtbron zelf niet zichtbaar is) als
hippe kamerplant, enz.
sfeerverlichting. Deze verlichting is helemaal niet fel en kan idealiter worden gedimd.
Het licht is hard en zorgt voor een sterk contrast waardoor de verlichte voorwerpen goed zijn afgebeeld en de schaduwen erg duidelijk zichtbaar zijn. Een vaak voorkomende fout is dat deze verlichting overheerst. Zorg er dus voor dat de accentverlichting voldoende gedoseerd wordt. Het doel van deze verlichting is om op een subtiele manier enkele voorwerpen of specifieke zones uit te lichten. Gebruik daarom ook liever drie spots van 400lm dan twee van 600lm.
11
12
2011
Soorten verlichting DIFFUUS LICHT Diffuus licht is licht dat in alle richtingen wordt verspreid. Dit effect kan je bereiken door gebruik te maken van een matte lichtbron zoals bijvoorbeeld een fluorescentie lamp, ofwel door gebruik te maken van een lichtdiffusor zoals een mat glas of een matte semitransparante kunststof (PC of PMMA). Een spot met een erg brede bundel (>70°) kan in sommige gevallen ook fungeren als een diffuse lichtbron.
Eigenschappen »» »» »» »»
Egale lichtspreiding Details zijn moeilijker waar te nemen Fungeert vaak als basisverlichting & taakverlichting in de keuken De schaduwen zijn zacht
DIRECT LICHT Bij direct licht valt het licht rechtstreeks op het te verlichten oppervlak. Het licht bezit dus een richting. Meestal is er een directe inkijk in de lamp mogelijk wat tot verblinding kan leiden, daarom wordt er vaak gewerkt met lagere vermogens. Bij moderne toestellen zit de lamp meestal wat meer verzonken in het toestel om de verblinding (glare) tegen te gaan. Dit kan ook vermeden worden door middel van een anti-verblindingsring of rasterwerk.
Eigenschappen »» »» »» »»
Details worden veel duidelijker Creëert een intiemere sfeer Duidelijk afgelijnde schaduwen Accentueren van voorwerpen en zones
INDIRECT LICHT Bij indirect licht wordt het licht eerst weerkaatst tegen een wand of plafond. Om hierbij een goed effect en aanvaardbaar lichtniveau te bereiken moeten de wanden en plafond uitgevoerd zijn in een lichte kleur. Om een goede verlichting te bekomen is een hoger vermogen aan verlichting nodig.
Eigenschappen »» »» »» »»
Vergroot optisch de ruimte, bijvoorbeeld: met verlichting bovenaan de keukenkasten lijkt het plafond hoger Zorgt voor gezelligheid Verzacht de schaduwen en contouren Sfeervolle basisverlichting
13
Verlichtingstoestellen PLAFONDARMATUUR
PENDELARMATUUUR (HANGLAMP) Plafondarmaturen
Pendeltoestellen
hebben
een belangrijke decoratieve
gemonteerd en zorgen voor
functie en dienen dan ook
direct,
om
Deze meestal Domino
worden
rechtstreeks op het plafond functioneel toestellen een
licht.
bevatten
Deze
gezien
te
worden.
toestellen
bepalen
ingebouwde
dus mee het interieur door
ledconvertor of transfo zodat
zowel hun licht als hun
je het toestel rechtstreeks op
Luzien
230V kan aansluiten.
vormgeving (en afwerking). Een pendelarmatuur brengt
wat extra peper in de keuken en zorgt ervoor dat er een Controleer steeds of de plafondhoogte voldoende hoog is
aparte ruimte gecreëerd kan worden.
want bij een laag plafond zal je deze optisch nog verder gaan verlagen. Kijk ook na of alle kastdeuren nog open kunnen. Een
WANDARMATUUR
fout die soms gemaakt wordt, is om in de keuken te kiezen
Deze
voor slechts één plafondarmatuur. Het gevolg hiervan is dat je moet kiezen voor een te felle lichtbron om alles vanuit dat
verlichting. Wandarmaturen
ene armatuur te kunnen verlichten, wat op zijn beurt zorgt voor
bestaan in versies met directe
verblinding en bovendien nefast is voor de sfeer. Probeer steeds
verlichting en in versies met
het licht zoveel mogelijk te spreiden door gebruik te maken van
indirecte
meerdere armaturen met een rustige lichtbron. »»
verlichtingstoestellen
worden gebruikt als wand-
mooi
Tip: Je mag met gestrekte armen het verlichtingstoestel niet kunnen
Dartling
aanraken, anders zal je intuïtief steeds vooroverbuigen als je onder het toestel loopt.
zijn
verlichting.
Erg
toestellen
met
indirecte verlichting die het licht op de muur werpen
waardoor ze die muur extra gaan accentueren. Deze toestellen zorgen steeds voor een subtiele lichtbeleving en zijn bij uitstek geschikt om een ruimtelijk gevoel te scheppen en om de keuken een gezellige toets te geven.
14
2011
SPOTLIGHT
Intana
RAILSYSTEEM Downlights of spotlights zijn
Zeker bij een renovatie of in
erg populair als sfeer - en
een multifunctionele keuken
basisverlichting en uiteraard
kan een rail- of tracksysteem
ook
accentverlichting.
erg goed van pas komen.
Deze toestellen zijn vaak
als
Zo kan de rail dienen om
erg discreet in het interieur
een bestaand stroompunt te
aanwezig, wat zeker geldt
verplaatsen
voor de trimless varianten,
Spina elbow track
waardoor
het
licht valt waar het moet vallen.
en komen dan ook vaak
Het grote voordeel van een
voor in een hedendaags interieur. Inbouwspots bestaan
railsysteem is dat de verlichting steeds gemakkelijk aanpasbaar
in verschillende vormen en afwerkingen en dienen steeds
is. Zowel oriënteerbare spotlights als pendelarmaturen kunnen
ingebouwd te worden in het plafond. Van sommige spotjes
op (één) rail bevestigd worden. Bovendien is het mogelijk
bestaat ook een opbouwvariant wat het mogelijk maakt om
om via een rail drie verschillende circuits aan te sturen, wat
te gaan combineren daar waar inbouw niet mogelijk is, of
ideaal is om op een gemakkelijke manier verschillende sferen
gewoon om het interieur wat meer op smaak te brengen.
te scheppen.
Echter is het niet aan te raden om een keuken uitsluitend met spotlights (met nauwe bundel <36°) te gaan verlichten omdat je dan erg veel schaduwen zal maken. Bovendien krijg je op die manier wel een goed verlichte vloer en werkblad maar blijven de muren (en kasten) eerder donker. Louter neerwaarts gericht licht verkleint bovendien de ruimte.
Tip: Plaats zeker geen spotlights met scherpe bundel boven het aanrecht, want deze zorgen voor gevaarlijke schaduwen.
»»
LICHTLIJN Lichtlijnen
zijn
lineaire
verlichtingsarmaturen
op
basis van leds (ledstrip) of fluorescentiebuislampen die erg smal zijn waardoor ze gemakkelijk gemonteerd of ergens in een nis kunnen 2U
ingewerkt
worden.
Deze
lichtlijn kan ook langs een wand gebruikt worden waarbij het resultaat een subtiel licht is dat langs de wand strijkt (vb. bovenaan tegen de spatwand). Lichtlijnen kunnen aan het oog onttrokken worden door hen in een uitsparing in te werken, waardoor het licht discreet in de keuken valt. De lichtlijnen kunnen meestal op een gewenste maat gemaakt worden, zodat je steeds voldoende licht op de beoogde plaats kan bekomen. Lichtlijnen worden ook erg vaak gebruikt om bepaalde vormen in de architectuur te gaan accentueren of om een zone af te bakenen met licht. »»
Tip: Kies bij een keukeneiland voor en lichtlijn met dezelfde lengte als de lengte van de tafel om zo tot een mooi en rustig geheel te komen.
15
Richtbare inbouwspots als algemene verlichting en om zaken extra uit te lichten
Diffuse verlichting als werkverlichting boven het aanrecht
16
2011
Pendelarmaturen zorgen voor extra gezelligheid en creëren een aparte zone
Lichtlijn langs de wand zorgt voor functioneel strijklicht
17
18
2011
Algemene verlichting De basisverlichting kan bestaan uit verschillende types verlichting. Zo kan dit een diffuse lichtbron zijn of spotlights als de sfeer primeert. Een andere mogelijkheid is om te werken met indirecte verlichting die bovenop de kasten geplaatst wordt. Als de keuken ook als leefruimte gebruikt wordt, kunnen geschikte pendelarmaturen ook als algemene verlichting in aanmerking komen. Denk bij de algemene verlichting zeker ook aan ledverlichting, want deze verlichting heeft de langste levensduur en is bovendien uitermate zuinig. Om een aangename sfeer te bekomen, is het steeds beter om te werken met verschillende lichtpunten met een lagere lichtsterkte dan met slechts enkele lichtpunten met een hoge lichtsterkte. Aanvullend aan de algemene verlichting kan ook een muur uitgelicht worden door middel van strijklicht of een aantal goed richtbare inbouwspots, of door inbouwspots met asymmetrische reflector. Uiteraard is de grens tussen algemene verlichting en sfeerverlichting op die manier wat aan het vervagen.
TIPS »» »»
Rust de basisverlichting uit met een dimmer zodat je de lichtsterkte naar believen kan regelen. Indirecte verlichting bovenop de keukenkasten verhoogt optisch het plafond.
19
20
Verlichting werkblad Om voldoende licht te hebben bij het koken volstaat de basisverlichting in de meeste gevallen niet; hiervoor hebben we specifieke werkverlichting nodig. De verlichting van het werkblad is erg belangrijk en moet functionele verlichting zijn want het snijden van groenten en fruit met een scherp mes, controleren of de pan de juiste temperatuur heeft, een recept bestuderen, schoonmaken van de kookpotten, ... vereist nu eenmaal de juiste verlichting. Belangrijk bij werkverlichting is dat deze voldoende diffuus is, maar toch niet verblindend en dat ze bovendien voldoende lichtsterkte biedt. Bij grotere oppervlaktes zijn dan ook meerdere diffuse lichtbronnen nodig, al dan niet in één armatuur zoals bijvoorbeeld in een lange lichtlijn.
TIPS: »»
Gebruik fluorescentielampen of leds met een goede kleurweergave (Ra > 90).
21
22
2011
Verlichting kook- en waszone Uiteraard is ook de verlichting van deze zone erg belangrijk. Hou bij het bepalen van de verlichting van deze zone ook rekening met de aanpalende zones en hun functies. In de kook- en waszone kan er gewerkt worden met spotverlichting voor een warme sfeer of direct diffuus licht als deze zone ook gebruikt wordt om groenten e.d. te snijden. In sommige gevallen is het ook mogelijk om de verlichting onderaan de hangkasten te bevestigen. Zorg er dan voor dat deze verlichting niet te sterk is en dat deze voldoende diffuus is. Het beste resultaat bekom je door een diffuse, gerichte lichtbron tegen de wand te plaatsen waardoor je direct licht hebt op de kooken waszone en strijklicht via de wand. (deze wand moet dan wel voldoende reflecteren). Dampkapverlichting: er bestaan veel soorten dampkappen met reeds ingebouwde verlichting die de kookzone voldoende verlicht. Let hierbij wel steeds op want de kwaliteit van de ingebouwde verlichting kan nogal variëren. Bij twijfel, vraag steeds advies aan een lichtspecialist.
TIP: »»
23
Kies voor een lichtlijn met dezelfde lengte als de lengte van de kook- en waszone voor een mooi geheel.
24
2011
Sfeerverlichting Sfeerverlichting zorgt ervoor dat de keuken extra gezellig wordt en kan daarnaast ook dienen als ondersteuning en/of aanvulling van de basisverlichting. Deze verlichting zorgt er voor dat de keuken in een gezellige sfeer baadt als de rest van de keukenverlichting is uitgeschakeld. Dit is vooral aangewezen bij open keukens omdat de volledige keuken anders in een onaantrekkelijke, donkere hoek schuilgaat en dit kan er afstotend uitzien tegenover de rest van de leefruimte die wel verlicht is. Sfeerverlichting is zeker bij leefkeukens zinvol want deze verlichting kan een decoratief element in de keuken extra benadrukken.
TIPS »» »»
Sfeerverlichting kan ook dienen als oriëntatieverlichting, wat handig is om bijvoorbeeld ‘s nachts iets uit de koelkast te halen. Zorg ervoor dat de sfeerverlichting voldoende ondergeschikt blijft aan het globale verlichtingsplan.
25
26
2011
Kastverlichting Kastverlichting bestaat in twee soorten, beiden met dezelfde functie: het in de verf zetten van de inhoud van de kast zodat je snel en gemakkelijk datgene kan vinden wat je op dat moment nodig hebt. De verlichting kan enerzijds in de kast worden ingebouwd maar kan ook aan het plafond of onder de kast bevestigd worden. Licht in de kast kan ook fungeren als sfeerverlichting. Meestal wordt er gekozen voor een ledspot (met beperkte inbouwdiepte) of voor ledlijnen.
OVERVIEW DOWNLIGHTERS WITH LIMITED INSTALLATION HEIGHT
technical info
NO INTERFERENCE WITH THE VAPOUR BARRIER: IDEAL FOR SUPER ISOLATED HOUSES
CUT OUT ROUND DOWNLIGHTS Min. Recessed Height
CUT OUT SQUARE DOWNLIGHTS
Fixture
Page
Min. Recessed Height
TRIMLESS
Fixture
Page
Min. Recessed Height
Fixture
Page
60
MINI HELAX 1W - 3W - 4,5W
60
40
129
120
49
MINI TOMMY 1 PASCAL
57
60
110 x 110
187
60
55
120
104
104
104
104
MINI TOMMY 1 TRIMLESS PASCAL
112 x 112
104
MINI TOMMY 1 TRIMLESS BEAUFORT
112 x 112
100
MINI TOMMY 2 TRIMLESS PASCAL
213 x 112
104
MINI TOMMY 2 TRIMLESS BEAUFORT
213 x 112
100
55 4
60
57
B1 3W - 4,5W
40
128
60
56
56
120
110 x 110
188
60
55
57
55
60
MINI TOMMY 1 BEAUFORT
120
4
MACCHIA LUX M
40
128
MINI TOMMY 2 PASCAL
60 120
56
210 x 110
187
55
60
222,5
104
206,5
57
65
63
HELAX SML TORSION
55
130
120
64
55 (70 for solid)
MINI TOMMY 2 BEAUFORT
60
53
HELAX SML LEAF
55
130
SIMPLON HALO TORSION
82
151
SIMPLON HALO LEAF
82
151
SIMPLON BEAUFORT TORSION
82
150
SIMPLON BEAUFORT LEAF
82
150
210 x 110
188
55
60
222,5 104
206,5
64
98
55 16
78
55 (70 for solid)
98
16
78
40
45 92
40
45 (60 for solid)
TIPS »»
92
724
»»
27
Licht in glazen keukenkasten is handig en decoratief. Nadeel is wel dat de volledige inhoud zichtbaar wordt en dit komt rommelige kasten niet echt ten goede. Een ledlijn aan de onderkant van een reeks kasten kan over de volledige lengte hiervan geplaatst worden en kan bovendien perfect dienen als sfeerlicht.
28
2011
Lichtarchitectuur De verlichtingsarmaturen kunnen zodanig gekozen worden dat zij de architectuur van de keuken nog versterken. Zo kunnen de verlichtingsarmaturen met een zekere ritmiek ingepland worden of kan men door middel van verlichtingsprofielen de vorm van de keuken herhalen voor een extra architecturaal effect. Door leds te gebruiken in dergelijke profielen kan je alle kanten op en is het gemakkelijker om hoeken te maken zodat je de vorm van de keuken tot in de details kan nabootsen. Wanneer de verlichting volledig in de keuken geïntegreerd wordt, wordt zij als het ware een deel van de keuken zelf.
TIPS »»
Probeer steeds dezelfde vormentaal in de keuken ook toe te passen in de keuze van de armaturen.
29
Kwaliteit van het licht KLEURTEMPERATUUR Licht zorgt voor beleving, daarom is één van de belangrijkste zaken de kleur van het licht. De meest natuurlijke lichtkleur is uiteraard wit maar ook wit licht bestaat in vele tinten. Zo kan wit licht een eerder rode of gele tot zelfs blauwe tint hebben. Deze tint is erg belangrijk voor onze perceptie. Zo worden rode tinten veelal geassocieerd met warmte en gezelligheid, terwijl blauwe tinten eerder koel en kil overkomen. Het verschil tussen al deze tinten wordt aangeduid met de kleurtemperatuur, uitgedrukt in Kelvin (K).
kaarslicht
felle zon
zonsopgang
TL-lamp
4000K
1800K
standaard daglicht
5500K
8000K
12000K
16000K
2700K gloeilamp Ledlampen, spaarlampen en halogeenlampen hebben een kleurtemperatuur tussen de 2700K en 4000K Hoe hoger de kleurtemperatuur, hoe kouder we het licht aanvoelen. •
Warm wit: < 3300K (typisch: 2700K & 3000K)
•
Neutraal wit: 3300K - 5300K (typisch: 4000K)
•
Koud wit: >5300K (typisch: 6500K)
Gebruik bij een keuken met warme kleuren en afwerkingen zoals hout altijd een lichtbron met een warme kleurtemperatuur. Dit draagt namelijk extra bij aan de gezellige sfeer en de uitstraling van de keuken. Door te werken met gouden reflectoren kan de kleurtemperatuur van een lichtbron naar beneden gehaald worden, wat zorgt voor een nog warmere en gezelligere sfeer. De kleurweergave zal in dit geval wel iets minder zijn. Koud licht is geschikt als er gewerkt wordt met eerder koude materialen zoals corian en chroom. Dit is aangewezen als men de nadruk wil leggen op een hygiënische omgeving, waarbij de keuken een erg propere indruk geeft. Ga in een (leef)keuken niet hoger dan een kleurtemperatuur van 4000K, anders raakt de gezelligheid wat zoek. Het grote voordeel van een kleurtemperatuur van 4000K is dat de texturen van het voedsel perfect weergegeven worden. Men kan verschillende kleurtemperaturen in combinatie gebruiken om zo bepaalde effecten te bekomen, of om een materiaal extra te accentueren. Zorg wel steeds voor duidelijk afgebakende zones.
KLEURWEERGAVE Niet alle lichtbronnen geven kleuren op dezelfde manier weer zoals we ze zouden zien in het daglicht. In het zonlicht zien wij namelijk de juiste kleuren van een voorwerp. De kleurweergave-index ligt tussen 0 en 100 waarbij 100 de kleurweergave van de zon zelf is, dus maximaal. Een hoge waarde (>80) wijst erop dat de kleuren goed worden weergegeven. Een lage waarde (<50) wijst erop dat kleurherkenning moeilijk of zelfs onmogelijk wordt. Gebruik voor de keukenverlichting dus zeker een lichtbron met een kleurweergaveindex die hoger dan ligt dan 80. Wij raden zelfs aan om als werkverlichting (aanrecht) lichtbronnen te gebruiken met een kleurweergave van meer dan 90.
30
2011
Ledverlichting in de keuken Leds zijn helemaal niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven en zeker in de keuken is het erg zinvol om deze energiezuinige verlichting toe te passen aangezien de keuken de plaats is waar de verlichting het langst brandt. Een ander groot voordeel van ledverlichting is dat deze soort verlichting bijna geen warmte vrij geeft wat veel beter is voor het bewaren van groenten en fruit. Ledverlichting vraagt ook een kleinere inbouwdiepte in vergelijking met de traditionele lichtbronnen, zodat deze gemakkelijker in te bouwen is in en onder de keukenkasten. Zorg er steeds voor dat de kwaliteit van de gekozen ledverlichting voldoende hoog is. Denk hierbij vooral aan de lichtsterkte en kleurweergave. Zorg er ook voor dat de kleurconsistentie voldoende hoog is (SDCM kleiner of gelijk aan 3). Dit is vooral belangrijk bij witte (hoogglans) keukens. De kleurtemperatuur van ledverlichting is beschikbaar in verschillende soorten, kies dan ook de kleurtemperatuur die bij de keuken past.
2700K
Houttinten
Romantisch, gezellig
3000K
Moderne Hedendaagse keuken
Warme sfeer
4000K
Corian, inox
Hygiënische, cleane sfeer
Belangrijkste voordelen van ledverlichting: • Onbreekbaar • Zeer lange levensduur • Energiezuinig • Aanraakbaar (geen grote warmteafgifte) • Compact • Uitgebreid aanbod
TIPS »»
Bij toestellen in de keuken nestelt zich gemakkelijk een laag vuil op de armaturen. Kies daarom voor ledtoestellen met een gesloten behuizing (IP43 of hoger) want deze toestellen zijn gemakkelijker te reinigen.
31
33 rstlaan ter Bee Joos de tem it 8740 P m iu lg Be 1 6 43 4 2 (0)51 4 T +32 )51 46 43 4 (0 F +32 g.com l-lightin info@ta lighting.com lwww.ta
