2013. Wanneer baksteen een verhaal vertelt

Bouwen met baksteen 1/2013

Wanneer baksteen een verhaal vertelt... nr 141 - driemaandelijks tijdschrift - januari-februari-maart 2013 - afgiftekantoor 8000 Brugge 1 - 2de afdeling

Bouwen met baksteen is het driemaandelijks tijdschrift van de Belgische Baksteenfederatie. Voor meer informatie, aarzel niet ons te contacteren.

Abonnement: Catherine Bral Redactie: Laurie Dufourni Verantwoordelijke uitgever: Jozef Van Den Bossche http://www.baksteen.be e-mail: [email protected]

Adres: Kartuizersstraat, 19 bus 19 1000 Brussel

tel. (02) 511 25 81 ~ fax (02) 513 26 40

Druk:

inhoud Wanneer baksteen een verhaal vertelt… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Appartementen Villa Edelweiss te Elewijt dmvA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Kazerne Dossin in Mechelen – Memoriaal, museum en documentatiecentrum over Holocaust en mensenrechten awg architecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Woning in Herentals RE-ST ism Bart Hoylaerts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Jeugdhuis en muziekcentrum «Nijdrop» in Opwijk Architecten Tom Thys en Adinda Van Geystelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Binnenlandse architectuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Uitvaartcentrum in Welkenraedt QUATRE architecture Buitenlandse architectuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 “Raakspoort” - Gemeentehuis en bioscoop in Haarlem (Nederland) Architecten: Bolles+Wilson (Duitsland) - Interieurarchitecten: Döll Architecten (Nederland) Baksteenprijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Belgische dakpan- en baksteenfabrikanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

BOUWEN MET BAKSTEEN ❶②③④

drieënveertigste jaargang

2013

Wanneer baksteen een verhaal vertelt…

Foto: Philippe Van Gelooven

Elk project heeft zijn ont-

torische feiten. De architect of de bouw-

Wanneer we dus opmerkzaam zijn, zul-

staansgeschiedenis, namelijk de feiten

heer wenst in zijn werk een bepaald spoor

len we ontdekken dat onze gebouwen

waarop de architect kan steunen om zijn

na te laten of bouwt met een knipoog

in baksteen veel verhalen te vertellen

concept te bouwen. Dit kunnen veeleer

naar de context waarin het project zich

hebben!

kleine gebeurtenissen zijn, maar ook his-

voordoet.

Enquête over uw verwachtingen en leesgewoonten De Belgische Baksteenfederatie heeft ter gelegenheid van het verschijnen van het nummer van december 2012 een enquête gehouden betreffende de leesgewoonten en de verwachtingen van haar abonnees. Wij danken iedereen die ons het ingevulde formulier heeft teruggestuurd. Deze informatie is zeer nuttig voor ons. Hebt u niet van deze gelegenheid gebruik gemaakt en wenst u toch nog aan onze enquête deel te nemen? Aarzel dan niet om ons te contacteren of om onze internetsite te raadplegen. Het blijft overigens ook steeds mogelijk ons uw aangepaste gegevens en uw e-mailadres door te geven. Veel leesplezier met dit 141ste nummer van «Bouwen met Baksteen».

1

2

BOUWEN MET BAKSTEEN ❶ ② ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013

Appartementen Villa Edelweiss te Elewijt dmvA Foto’s: Serge Brison - Tekst: dmvA

Het Vlaamse dorp Elewijt is

weiss in de loop der tijden uitgegroeid

bestaande kerkplein en het nieuwe

één van de 6 leefkernen van de gemeente

tot één van de meest beeldbepalende

dorpsplein met elkaar verbindt.

Zemst en is gelegen tussen Mechelen

gebouwen van het dorp.

en Brussel. Typerend voor de regio zijn de natuurgebieden, de verschillende

Katalysator

kasteeldomeinen en diverse historische

De ontwikkeling van domein Edelweiss

gebouwen.

kadert binnen de visie van de gemeente om de nog onbeduidende stedelijke

Het domein Villa Edelweiss bestaat uit

ruimte langsheen de Tervuurse Steen-

een bakstenen herenwoning met art-

weg om te vormen tot een volwaardig

deco elementen, een orangerie, een

plein. Villa Edelweiss wordt door de

mooie tuin en een gedeeltelijke ommu-

restauratie in ere hersteld en wordt

ring van deze tuin. Door zijn ligging in

de katalysator van het dorp die het

de schaduw van de kerk is Villa Edel-


Nieuwe Icoon Het nieuwbouwproject wordt als een icoon ingeplant in de tuin van het domein. De ondergrondse parkeergage, licht verheven ten opzichte van het maaiveld, bakent een semi-publieke ruimte af en vormt letterlijk de basis van het project. Op deze ‘sokkel’ onderscheidt men een vrijstaand bouwvolume langsheen de Dynastiestraat en drie aaneengesloten bouwvolumes langsheen het dorpsplein. Deze volumes

begrenzen en verbinden tegelijkertijd de diverse pleinen, straten en buitenruimten. Een consequente materialisering van de sokkel en de gevels door middel van een zandkleurige baksteen versterkt het sculpturaal karakter van het project. www.dmva-architecten.be


2013

3

4


Kazerne Dossin in Mechelen – Memoriaal, museum en documentatiecentrum over Holocaust en mensenrechten awg architecten Foto’s: Stijn Bollaert - Tekst: awg

Het basisbeginsel van dit project is de bestemming van de plek te begrijpen. Het project moest een ‘natuurlijk’ onderdeel van de geschiedenis van de plek worden. Vanuit de Dossinkazerne werden in de tweede wereldoorlog 25.835 mensen gedeporteerd naar concentratiekampen in Duitsland en Polen. Daarom is de hele site geen ‘gewone’ museale locatie maar en ‘plaats van herinnering’. De 18de-eeuwse Dossinkazerne maakt de sterkte van het museum uit, omdat het gebouw een unieke baken is in de geschiedenis van de Shoah. In de gerenoveerde voorvleugel van het kazernegebouw wordt dan een uitgebreide memoriaalruimte voorzien. Het nieuwe museum zal een permanente tentoonstelling bevatten maar ook ruimte maken voor een historische kadering en voor actuele onderwerpen als genocide en burgeroorlog. Er wordt ingezet op een monoliet, neutraal en flexibel volume, opgebouwd uit drie gelijke vloeren en een dakverdieping. Fragmenten van het oude arresthuis worden opgenomen in een nieuwe muur rondom het museum en als afscherming voor het plein. Het nieuwe gebouw staat deels binnen en deels op deze muur.



2013

Twee lagen - gelijkvloers en dakver-

daglicht, getuigen van afwezigheid en

waardoor beide gebouwen met elkaar

dieping hebben natuurlijk licht, de drie

eenzaamheid.

worden verbonden.

tussenliggende lagen zijn blind. Op de eerste, tweede en derde laag zijn de

Tussen het gerenoveerde kazernege-

ramen dichtgemetseld met 25.835

bouw en het nieuwe museum wordt

bakstenen. De stenen verhinderen

de openbare ruimte opnieuw ingericht

www.awg.be

5

6


Woning in Herentals RE-ST ism Bart Hoylaerts Foto’s: Philippe Van Gelooven

Deze woning van architect Tim

bakstenen die naar de woning leidt. Door

Vekemans (RE-ST) ontleent haar atypische

de “knik” in de zijgevel wordt bovendien

volumetrie aan de bijzondere ligging van

een overdekte ingang verkregen.

het bouwperceel. Ze vormt een verbinding tussen een wijk uit de jaren zestig en een

Deze “schuine architectuur” creëert

nieuwe verkaveling.

een gevoel van beweging. Het gebruik van massieve bouwmaterialen vormt

Het huis vormt op die manier een tus-

een tegengewicht voor dit effect en

senschakel, een hedendaagse link tussen

geeft een indruk van stabiliteit, van

de twee wijken. De architecten accen-

een stevige verankering in de grond. De

tueren deze ligging in het begin/aan het

architecten gebruikten rode bakstenen

einde van een straat door een “knik” te

en dakpannen, omdat zij belang hech-

creëren in de zijgevels. Dit zorgt ook voor

ten aan het werken met bouwmateria

meer dynamiek in het perspectief. De

len en kleuren die typisch zijn voor de

volumetrie van het gebouw nodigt uit tot

Kempen. Deze zijn voor hen synoniem

het inslaan van de zijdoorgang in straat-

met bouwkwaliteit.


De herinterpretatie in de uitvoering

verdiepingen het bureau, de slaapka-

van het metselwerk draagt bij tot het

mers en sanitaire ruimtes.

hedendaagse karakter van het huis. Een mooi detail vormen de lagen van kopstenen die twee cm inspringen ten opzichte van de gevel. Dit is te zien aan de voet van de muur en tussen het gelijkvloers en de eerste verdieping van het huis. Zo wordt het effect van een sokkel verkregen en worden de functies zeer duidelijk leesbaar: op de gelijkvloers de leefruimtes, die georganiseerd zijn rond een centrale kern en op de


www.re-st.be

2013

7

8


Jeugdhuis en muziekcentrum «Nijdrop» in Opwijk Architecten Tom Thys en Adinda Van Geystelen Foto’s: Griet Dekoninck

Dit nieuwe complex in Opwijk

andere manier tot uitdrukking te bren-

sonen. Voor minder grote evenementen

bestaat uit een jeugdhuis en een con-

gen in dit nieuwe gebouw. De tweede

kunnen ze echter ook in kleinere zalen

certzaal. Het wordt beheerd door de vzw

bestond erin om de stedenbouwkundige

worden omgebouwd. Dankzij dit zeer

Nijdrop en kadert in het uitbreidingsplan

voorschriften op een zodanige wijze

polyvalente gebruik van de ruimtes en

van de stad. Het gebouw kijkt uit op een

te interpreteren dat een gebouw werd

hun onderlinge verbinding vinden de

nieuw appartementenblok en een pas

opgetrokken met een eigen architectu-

jongeren die Nijdrop bezoeken er vrij

aangelegd park dat zeer populair is bij de

rale toets.

gemakkelijk de zo geliefde sfeer terug.

jeugd.

Naast de concertzalen vindt men hier Om de gezellige en ontspannen sfeer

ook een grote stripbibliotheek.

De architecten stonden hier voor

die zo kenmerkend is voor Nijdrop te

verschillende uitdagingen. De eerste

behouden, hebben de architecten zich

De uitgesneden volumetrie van het

bestond erin zich in te leven in de sfeer

over de ruimtelijke organisatie gebo-

dak vormt op zich een hedendaags

van de vroegere, door Nijdrop gebruikte

gen. Zo kunnen de zalen voor sommige

antwoord op de stedenbouwkundige

lokalen, om die vervolgens op een

concerten plaats bieden aan 500 per-

voorschriften waarin een hellend dak



2013

verplicht wordt. Hierdoor krijgt het Nijdropcomplex een krachtige uitstraling, terwijl het zich toch integreert in de bouwcontext van Opwijk. Een ander belangrijk element in het concept van het gebouw is de akoestische kwaliteit. De concertzaal werd in het midden van het gebouw ingericht. De bijkomende, aanpalende zalen fungeren op die manier als bufferruimtes tov de buitenomgeving. Tijdens de volledige duur van de projectontwikkeling wilden de architecten een levendige gevel creëren, een uniforme schil gevormd door de

den – rood en zwart – die zowel in het

geest van de plaats als het ware in zich

gemetselde muren en de daken. Naar-

dak als in de gevels terugkomen. Het

draagt.

gelang het project evolueerde, hebben

geheel vormt een homogeen extern

de architecten twee kleuren behou-

omhulsel, een soort bouwschil, die de

www.tomthys-architecten.be

9

10


BINNENLANDSE ARCHITECTUUR Uitvaartcentrum in Welkenraedt QUATRE architecture (Desirotte - De Tiège- Donckels - Römer) Foto’s: Samuel Defourny

Het nieuwe rouwcentrum

Een eerste gebouw staat loodrecht

grenzend salon waar de privacy van

beantwoordt aan specifieke, door de

op de straat en bevat de functies die

de naasten gerespecteerd wordt. Op

bouwheer bepaalde voorschriften. De

bestemd zijn om in contact te blijven

de verdieping zijn er vier aanpasbare

architecten kregen hier de opdracht om

met het openbare leven: een bloemen-

zalen voor 50 tot 300 personen, waar

het project op een zo eenvoudig mogelijke

zaak, een toonzaal voor een steen

de rouwmaaltijden (koffietafels) kunnen

manier te ontwerpen en sobere en econo-

kapper, een ceremoniezaal, enz. De

plaatshebben.

mische bouwtechnieken aan te wenden.

kantoren en de drukkerij zijn eveneens

Dankzij deze uitvoering werden zowel

in dit eerste gebouw ondergebracht.

de gewenste functionaliteit als de goede energieprestaties verkregen.

Het tweede gebouw werd evenwijdig

Bovendien moest dit ontwerp sober en

met de straat opgetrokken. Hier vindt

coherent zijn en een uiting van respect

men de functies voor het onthaal

betekenen ten opzichte van de overlede-

van de families en bezoekers. Op het

nen, hun familie en de bezoekers.

gelijkvloers bevinden zich vijf lokalen die zijn ingericht om de overledenen op te baren. Elk lokaal heeft een aan-


Dankzij deze ligging was er achteraan het gebouw ook plaats voor een groene ruimte, vergelijkbaar met een park. Vanuit de salons heeft men via grote ramen een aangenaam uitzicht, wat rustgevend is en op zich bijdraagt tot een ingetogen sfeer. Ook de ontvangstzalen bieden een weids zicht op deze groene tuin. Hij is toegankelijk vanaf de salons op het gelijkvloers, zodat er ook buiten een plaats is waar men zich in stilte kan terugtrekken. Het totaalconcept van het gebouw (kleuren, bouwmaterialen, verlichting) werd ook zodanig bestudeerd dat er voor elke functie een gepaste binnensfeer was, terwijl de coherentie van het project toch helemaal bewaard blijft. De constructie is bekleed met metselwerk van sterk getextureerde bakstenen in wildverband. Ze zorgen ervoor dat we ons meteen aangesproken voelen door dit zeer homogene volume.

www.quatre.eu


2013

11

12


BUITENLANDSE ARCHITECTUUR “Raakspoort” - Gemeentehuis en bioscoop in Haarlem (Nederland) Architecten: Bolles+Wilson (Duitsland) Interieurarchitecten: Döll Architecten (Nederland) Foto’s: Christian Richters

Dit project vormt op zich een

uitvoering van het project, de architec-

belangrijke schakel in het masterplan

tuur en de details van dit hoekgebouw,

voor de stedelijke herstructurering van

dat ook als verkeersbarrière fungeert.

een historische wijk in Haarlem, Neder-

Tegelijkertijd moest het gebouw ook

land. Het is ook het resultaat van een

een blikvanger zijn en een eigen plek

proces dat, wat het te volgen programma

weten te vinden in de serie gevels die

betreft, constant geëvolueerd is en dat

de historische grens van de stad vor-

ook verschilt van de oorspronkelijk voor-

men.

ziene functie in het masterplan dat zowat tien jaar geleden ontwikkeld werd.

Van zodra het project begon te evolueren, was het al dan niet behouden van

Het algemene uitgangspunt was dat de

het gebouw uit de negentiende eeuw

voorbijgangers op een bepaalde manier

een belangrijk discussiepunt. Aangezien

moesten worden aangesproken door de

het op zich niet goed verenigbaar was



2013

met zijn nieuwe functie, stelden de

functies van het gebouw. Een binnen-

ving en de aandacht wordt getrokken op

architecten als alternatief voor om in

doorgang loopt vanaf de straat door het

de bouwkundige details in de uitvoering

de gevels emblematische fragmenten

bouwblok en verbindt de binnenkant

van het metselwerk. Er werd gekozen

(beeldhouwwerken, bogen, bepaalde

van het blok (Raakskwartier) met de

voor slechts één gevelsteen, maar de

stenen) van het vroegere gebouw te

buitenkant.

verschillende kleuren van de voegen en

verwerken. Deze “kunstgreep” werd uit-

het spel van in reliëf geplaatste stenen

gevoerd zonder pastiche en laat zo een

Aan dit project werd in de categorie

zorgt door de variërende lichtinval voor

historische lezing van de context toe.

“Worldwide Brick” de Engelse prijs

allerlei verschillende effecten.

“Brick Awards 2012” toegekend. Er De architecten zijn erin geslaagd om aan het project een volumetrie op maat van de stad te geven, terwijl het tevens is aangepast aan de hedendaagse

wordt gebruik gemaakt van de omge-

www.bolles-wilson.com

13

14


BAKSTEENPRIJS Jongerenknooppunt in Antwerpen Brecht Delwiche In 2012 werd de Baksteenprijs toegekend aan Brecht Delwiche van Provinciale Hogeschool Limburg - afdeling architectuur. Gelukwensen aan deze jonge architect en ook aan de andere deelnemers. U kunt de lijst met deelnemers bekijken op onze website.

Baksteen is

enige begrenzing wat nu en dan tot

bakstenen op zeer diverse manieren op

integratief

vandalisme leidt. Om aan al deze eisen

elkaar gestapeld worden zodat er één

Inbedding van het project in zijn

te voldoen moet het gekozen bouwma-

groot kwalitatief architecturaal geheel

omgeving is essentieel voor de re-

teriaal robuust zijn. Baksteen heeft een

ontstaat.

integratie van de jongeren. Baksteen is

grote druksterkte, een grote schokbe-

hét historisch bouwmateriaal van het

stendigheid, is uiterst brandveilig en is

vormelijk

eilandje. Het laat dan ook geen twijfel

relatief ongevoelig voor beschadigingen

Ondanks zijn robuustheid kan er met

dat het nieuwbouw jongerencentrum

en harde klappen. Bovendien lost dit

baksteen ook kwalitatieve en verfijnde

zich in de omgeving integreert door

bouwproduct een bijkomende bouw

moderne architectuur gebouwd worden.

gebruik te maken van dit duurzaam

kundige eis in, deze van de akoestiek.

Toch wordt in de hedendaagse architec-

bouwmateriaal, baksteen. De bakste-

Door zijn relatief oneffen oppervlak en

tuur baksteen vaak als een ietwat saai

nen kernen met vaste functies in het

de mogelijkheid om voegen onopgevuld

bouwproduct gezien. Bijgevolg hebben

gebouw sluiten langs de straatzijde aan

te laten wordt het geluid dat de jonge-

hedendaagse bakstenen gebouwen van-

op de bestaande bakstenen gevelwand.

ren produceren diffuus verspreidt. Zo

daag dikwijls een repetitieve en symme-

Bovendien loopt het materiaal baksteen

wordt ook de storende nagalm in de

trische gevelopbouw of wordt er maar

door in het sociaal binnengebied alsof

ruimtes beperkt.

al te vaak met spectaculair vormen

dit historisch met het stadsweefsel

zoals schaalconstructies gewerkt ‘om

is meegegroeid. Op deze manier ver-

verwerkbaar

niet saai te zijn’. Dit project probeert

knoopt het nieuwbouwgeheel met het

Werken uitvoeren in een stedelijke

echter aan te tonen dat traditioneel

historisch weefsel en wordt het er een

omgeving is geen sinecure. Budget

baksteengebruik door stapeling ook kan

onderdeel van. Door deze ingrepen

speelt vandaag een grotere rol dan ooit

leiden tot interessante architectuur.

ontstaat zowel ruimtelijke als sociale

tevoren. In het bijzonder bij het ontwerp

Door gebruik te maken van een dunne

integratie, iets wat essentieel is voor

van een gesubsidieerd jongerencen-

voegmortel en een speelse gevelopbouw

re-integratie van de jongeren in de

trum. Prefab elementen kunnen dan

toont het project aan dat baksteen ook

maatschappij.

een goede oplossing bieden. Deze zijn

uiterst hip en trendy kan zijn.

echter dikwijls groot en zwaar waardoor robuust

ze in deze context onbruikbaar zijn.

Het favoriete tijdverdrijf van maatschap-

Maatwerk, inpassing en aansluitingen

pelijk kwetsbare jongeren is rondhan-

zijn hier de boodschap. Baksteen is

gen, zitten, voetbal en basket spelen,

klein en eenvoudig hanteerbaar. Boven-

skaten, kortom zich uitleven zonder

dien kunnen de verschillende losse

Tekst : Brecht Delwiche



2013

Oude situatie 1. te slopen rijwoningen 2. te slopen bijbouwen en garageboxen 3. te renoveren appartementsgebouw Nieuwe situatie 4. te vernieuwen ‘wachtgevel’ - transparante

lo p

en

gordijngevel ifv sociaal contact tussen oud en nieuw

te s

5. jongerencentrum/ ruimtes voor meervoudig gebruik 6. nieuwe bakstenen buitenschil rond bestaand appartementsgebouw 7. jongerencentrum / vaste functies bakstenen kernen met daglichtopeningen 8. jongerencentrum / zone voor circulatie -

be s

t aa

nd

geb

ouw

staalstructuur 9. publieke buitenruimte / doorsteek doorheen bouwblok - nieuwe sociale binnenruimte in bouwblok 10. aansluiting nieuwbouw op bestaande bakstenen gevelwand

15

belgische dakpan- en baksteenfabrikanten Bakstenen voor gewoon metselwerk: V : volle baksteen voor gewoon metselwerk P : geperforeerde baksteen voor gewoon metselwerk L : geperforeerde baksteen met lichte scherf Bakstenen voor gevelmetselwerk S : strengpersgevelsteen (‘machinale’ gevelsteen) H : handvorm en vormbakperssteen A : andere soorten (traditionele en ‘rustieke’ gevelstenen zoals veldovensteen, baksteen op basis van leisteen, enz.) Andere producten: W : welfsels D : dakpannen O : straatklinkers • Voor details over het productiegamma van elke fabriek, kan men zich best rechtstreeks tot de b edrijven wenden. • De lijst is samengesteld op basis van de ledenlijsten van de B.B.F. Vele producenten verkopen hun producten al dan niet exclusief, via een afzonderlijke verkoopsorganisatie. In de gevallen waar dit nuttig lijkt, is de naam tussen haakjes bijgevoegd.

Oos t - Vl a a nde r e n • Kleiprodukten HOVE bvba

Lindendreef 101

9400 Ninove Tel. (054) 33 26 67 Fax (054) 32 82 38 www.steenbakkerijhove.be (V-H-A) • Steenfabriek VANDE MOORTEL nv Scheldekant 7 9700 Oudenaarde Tel. (055) 33 55 66 Fax (055) 33 55 70 www.vandemoortel.be (H-O) • SVK nv Aerschotstraat 114, 9100 Sint-Niklaas Tel. (03) 760 49 00 Fax (03) 777 47 84 www.svk.be (V-P-H)

Wes t - Vl a a nde r e n • Wienerberger nv - Steenbakkerij EGEM nv Brugsesteenweg 170 8740 Egem (Pittem) Tel. (051) 46 07 01 Fax (051) 46 07 04 www.wienerberger.be (V-P-L-S)

• Wienerberger nv - Desimpel KORTEMARK Industries nv Hoogledestraat 92, 8610 Kortemark Tel. (051) 57 57 00 Fax (051) 57 57 02 www.wienerberger.be (V-P-L-S-H) • Wienerberger nv - Terca ZONNEBEKE nv Ieperstraat 186 8980 Zonnebeke Tel. (051) 78 80 60 Fax (051) 77 10 38 www.wienerberger.be (V-P-S) • DUMOULIN Bricks bvba Moorseelsesteenweg 239 8800 Roeselare Tel. (056) 50 98 71 Fax (056) 50 41 92 www.dumoulinbricks.be (V-P) • WIENERBERGER nv Terca, Desimpel, Porotherm, Koramic Kapel ter Bede 121 8500 Kortrijk Tel. (056) 24 96 35 Fax (056) 51 92 75 (V-P-L-S-H-A-D-O)

• Steenfabriek VANDERSANDEN nv Nijverheidslaan 11 3650 Lanklaar Tel. (089) 79 02 50 Fax (089) 75 41 90 www.vandersanden.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca TESSENDERLO Havenlaan 10 3980 Tessenderlo Tel. (013) 35 91 60 Fax (013) 35 91 61 www.wienerberger.be (P-L)

Antw erpen

L im b u rg • Wienerberger nv - divisie VELDWEZELT 2de Carabinierslaan 145 3620 Veldwezelt-Lanaken Tel. (089) 71 51 38 Fax (089) 72 28 80 www.heylen-bricks.be (H) • Steenfabrieken NELISSEN nv Kiezelweg 460 3620 Veldwezelt Tel. (012) 45 10 26 Fax (012) 45 53 89 www.nelissen.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca SCHOUTERDEN Venlosesteenweg 70 3680 Maaseik Tel. (089) 56 40 38 Fax (089) 56 81 83 www.wienerberger.be (H-A) • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Riemstersteenweg 300 3740 Spouwen Tel. (089) 51 01 40 Fax (089) 49 28 45 www.vandersanden.be (H)

• Wienerberger nv - divisie NIEL Landbouwstraat 98 2845 Niel Tel. (03) 880 70 61 Fax (03) 880 70 66 www.wienerberger.be (H) • Wienerberger nv - divisie RUMST Nieuwstraat 44 2840 Rumst Tel. (03) 880 15 20 Fax (03) 844 28 11 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Swenden Nieuwstraat 2 2840 Rumst Tel. (03) 844 22 22 Fax (03) 844 38 02 • DESTA nv

Heerle 11

2322 Minderhout (Hoogstraten) Tel. (03) 315 70 99 Fax (03) 315 81 48 www.desta.be (S-O) • Steenbakkerij FLOREN nv Vaartkant Rechts 4 2960 St.-Lenaarts Tel. (03) 313 81 98 Fax (03) 313 71 56 www.floren.be (V-S) • Wienerberger nv - divisie Terca NOVA Steenbakkersdam 10 2340 Beerse Tel. (014) 61 10 99 Fax (014) 61 04 32 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Wienerberger nv - divisie Terca BEERSE Absheide 28 2340 Beerse Tel. (014) 61 19 75 Fax (014) 61 22 33 www.wienerberger.be (H)

• Wienerberger nv - divisie Terca QUIRIJNEN Sint Jobbaan 58 2390 Westmalle Tel. (03) 311 51 12 Fax (03) 311 62 56 www.wienerberger.be (V-S-H-A)

B rabant • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Kortenbos 14 1790 Hekelgem Tel. (053) 66 85 51 Fax (053) 66 71 41 www.vandersanden.be (H)

H enegouw en • Wienerberger nv - divisie Terca PERUWELZ Rue de l’Europe, 11 7600 Péruwelz Tel. (069) 77 97 10 Fax (069) 77 97 11 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa 'Barry' Chaussée de Bruxelles 33 7534 Barry Tel. (069) 53 26 00 Fax (069) 53 26 09 www.ploegsteert.com (S) • Wienerberger nv - divisie Terca WARNETON Chaussée du Pont Rouge 57 7784 Warneton (Comines) Tel. (056) 58 88 10 Fax (056) 58 85 35 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa Touquetstraat 228 7782 Ploegsteert Tel. (056) 56 56 56 Fax (056) 56 55 01 www.ploegsteert.com (P-L-W)

N amen • Wienerberger nv - divisie WANLIN Rue de la Briqueterie, 28 5564 Wanlin Tel. (082) 66 55 00 Fax (082) 66 55 17 www.wienerberger.be (S-A-O)

Pour recevoir cette revue en français, contactez-nous au 02/511.25.81

2013. Wanneer baksteen een verhaal vertelt

Recommend Documents