2013 nr. 3

Verslag Werkgroep plaatsingssystemen jeugd 13/11/2013 – nr. 3 Datum: 13/11/2013 Voor verslag: Lisbeth Vandoorne Versie : Draft De vergadering begint om 10u en eindigt om 12u30. Datum volgend overleg: JANUARI 2014 (datum te bepalen) 1. 2. 3.

Reacties op de hervorming van de plaatsingssystemen ................................................................. 1 Goedkeuring verslag vorige vergadering......................................................................................... 2 Verdere uitwerking voorstel Kleuter ZIZO....................................................................................... 2 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.9. 3.10.

4. 5. 6. 7.

Mens – Lichaam ....................................................................................................................... 2 Natuur...................................................................................................................................... 3 Gevoelens – gedrag ................................................................................................................. 3 Dagelijks leven ......................................................................................................................... 4 Vrije tijd ................................................................................................................................... 4 Feesten .................................................................................................................................... 4 Lekker slim => Leren ................................................................................................................ 4 Avontuur – fantasie ................................................................................................................. 4 Wereld ..................................................................................................................................... 5 Nieuwe rubriek: ‘Verhalen’ ................................................................................................. 5

Kleuren ............................................................................................................................................ 5 Pictogrammen ................................................................................................................................. 6 Taken ............................................................................................................................................... 7 Bijlages............................................................................................................................................. 8 7.1.

Aanwezigheden ....................................................................................................................... 8

1. Reacties op de hervorming van de plaatsingssystemen Gwenny informeert de werkgroep over een aantal opmerkingen die vanuit de Bibliotheek Vereniging Limburg (BVL) geformuleerd werden n.a.v. de hervorming van de plaatsingssystemen voor -8 jarigen. De BVL is van mening dat Bibnet de verschillende plaatsingssystemen moet blijven ondersteunen. Zij pleiten voor het behoud van Prentenboeken ZIZO, Mini ZIZO en ZIZO Jeugd en vinden dat bibliotheken de keuze moeten krijgen om deze systemen te gebruiken zoals ze zelf willen. De werkgroepleden merken op dat de huidige insteek, nl. de hervorming van Prentenboeken- en Mini ZIZO, er is gekomen na een rondvraag in de sector. De werkgroep pleit nog steeds voor een vereenvoudiging van de bestaande systemen en een eenduidiger gebruik. Ze geven ook aan dat de evolutie naar eenvormigere systemen nodig is om de centrale collectieve verwerking (zowel centrale catalografie als kastklaar maken van materialen) vlot te laten verlopen. 1|8

Verslag werkgroep Kleuter ZIZO 13 november 2013

De werkgroep is het ook niet eens met de opmerking dat de sector door het werken met werkgroepen/reacties op verslagen niet (voldoende) vertegenwoordigd is. Er wordt opnieuw verwezen naar de rondvraag in de sector waarop de werkgroep zich steeds gebaseerd heeft. De BVL is vrij haar vertegenwoordigers naar de werkgroep te sturen, evenals haar opmerkingen. Deze zullen steeds behandeld worden. Gent geeft aan dat ze één van de bekommernissen van de BVL wel delen, met name dat er geen onderscheid gemaakt wordt tussen fictie en non-fictie voor 0-6 jarigen. In Gent willen ze alle kleuterboeken wel samen opstellen, maar op het etiket een onderscheid maken tussen fictie en nonfictie. Zij werken nu ook op deze manier en willen dit in de toekomst graag behouden. Gwenny merkt op dat het onderscheid non-fictie fictie sowieso al niet meer bestaat voor de 0-4 jarigen. Deze beslissing werd in het verleden genomen omdat het voor de catalografen vaak moeilijk was om een onderscheid te maken tussen fictie en non-fictie voor 0-4 jarigen. Leuven merkt op dat wie wil een sticker met de letter ‘i’ kan kleven op de non-fictie werken. Deze aanduiding ( ‘i’ ) kan ook deel worden van het standaardetiket, maar dan moet voor alle boeken tot 6 jaar een onderscheid gemaakt worden tussen fictie en non-fictie. Aangezien dit in het verleden niet gebeurd is, betekent dit veel retro omzetwerk. Leuven benadrukt ook dat het onderscheid tussen fictie en non-fictie in het verleden voor talrijke discussies zorgde en dat de non-fictie werken voor 0-6 jarigen bij hen veel beter uitlenen nu ze tussen de fictie opgesteld staan. De meeste werkgroepleden vinden dat er te veel nadelen zijn om het onderscheid tussen fictie en non-fictie voor 0-6 jarigen in te voeren. Londerzeel voegt hier aan toe dat de kleuterleid(st)ers verhalen ook vaak om ‘informatieve’ doeleinden gebruiken. Londerzeel vraagt zich dan ook af of de kleuterleid(st)ers wel vragende partij zijn voor een onderscheid fictie/non-fictie. Dit wordt verder onderzocht en komt terug aan bod op de volgende werkgroep. De werkgroep geeft expliciet aan dat zij voorstander blijft van één plaatsingssysteem voor kleuters. Op het voorstel tot hervorming van de plaatsingssystemen voor -8 jarigen zijn ook al meerdere positieve reacties gekomen. De regiogroep Zuid-West-Vlaanderen gaf aan dat sommige bibliotheken hun prentenboeken wel nog alfabetisch willen klasseren. Gwenny beklemtoont dat dit ook in de toekomst mogelijk blijft: op het thematische etiket wordt een signatuur van de auteursnaam (eerste letter of eerste 4 letters) voorzien. Bibliotheken kunnen kiezen of ze de boeken alfabetisch of thematisch plaatsen. De regiogroep Zuid-West-Vlaanderen gaf aan - mits de garantie dat een alfabetische plaatsing mogelijk blijft - voorstander te zijn van één plaatsingssysteem voor kleuters.

2. Goedkeuring verslag vorige vergadering Antwerpen: bij ‘Wonen’ stond: “opruimen en verhuizen komt bij dagelijks leven”. Dat klopt niet, deze thema’s blijven bij de rubriek ‘Wonen’. Verder geen opmerkingen meer. Het verslag wordt goedgekeurd.

3. Verdere uitwerking voorstel Kleuter ZIZO We kregen op het vorige voorstel schriftelijke opmerkingen/suggesties van de bibliotheken van Bredene, Bree en Wevelgem. Hun opmerkingen worden verder in dit verslag behandeld.

3.1. -

Mens – Lichaam

‘Anders zijn’: Bredene merkt op dat het vreemd is om boeken over doof zijn en blind zijn in een andere rubriek (‘Anders zijn’) te plaatsen dan boeken over slechthorenden of slechtzienden (‘Zintuigen’). Deze opmerking is terecht. De thema’s die in Open Vlacc toegekend worden zijn

Bibnet Bibliografisch Centrum 2 | 8


bovendien ook ‘Blinden en slechtzienden’ en ‘Doven en slechthorenden’. De werkgroep beslist om alle boeken over deze thema’s onder de rubriek ‘Zintuigen’ te plaatsen. -

-

Gezinsuitbreiding: Op de vorige werkgroep werd gevraagd na te gaan welke boeken er nu terug te vinden zijn in de geschrapte rubriek ‘Baby’s’ en na te gaan waar deze boeken thuishoren. Een overzicht: o Werken over dierenbaby’s => bij ‘Dieren’ o Werken met babyfoto’s => afhankelijk van het thema bij ‘Gevoelens-Gedrag’ of ‘Familie’ of … o Werken over babybezoeken => bij ‘Gezinsuitbreiding’ o Werken over zwangere vrouwen => bij ‘Gezinsuitbreiding’ o Werken over de dag van een peuter => bij ‘Dagelijks leven’ De afspraak is om twijfelgevallen duidelijk aan te geven via het annotatieschema. Er zal ook een raadpleegmodule komen zodat alle bibliotheken steeds de meest recente versie van dit annotatieschema kunnen raadplegen. ‘Zindelijk zijn’: Bree merkt op dat dit voornamelijk peuterboeken zijn. Dit klopt, maar de Kleuter ZIZO kan gebruikt worden voor 0-6 jarigen. Bovendien bestaan er ook boeken over zindelijkheidstraining voor oudere kinderen. De rubriek blijft dus behouden.

3.2. -

-

-

‘Dieren’: deze rubriek is zeer groot. Gwenny keek na of er veel boeken een specifiekere rubriek konden krijgen (vb. ‘Huisdieren’ of ‘Boerderijen’). Dit bleek niet zo te zijn. Vaak komen er veel verschillende diersoorten voor in één werk. De werkgroep vraagt zich af of het nuttig is om deze rubriek toch verder uit te splitsen. Een mogelijkheid is om een aparte rubriek ‘Dierengeluiden’ te voorzien. Dit is vrij artificieel en daarom wordt besloten om de reactie van de sector af te wachten. ‘Huisdieren’: om de rubriek ‘Dieren’ minder groot te maken stelde de werkgroep voor om de rubriek ‘Huisdieren’ uit te breiden naar de rubriek ‘Dieren in huis en tuin’. Op die manier kunnen ook boeken met kriebelbeestjes e.d.m. in deze rubriek ondergebracht worden. De rubriek ‘Huisdieren’ wordt echter ook gebruikt voor boeken over het hebben van een huisdier, en het idee daarachter gaat verloren door deze rubriek uit te breiden. We wachten vooraleer hierover een beslissing te nemen ook de reacties vanuit de sector af. Indien er geen zinvolle uitsplitsingen gevonden worden blijft ‘Dieren’ één grote rubriek. Gezien dit ook een populaire rubriek is en deze boeken dus ook vaak uitgeleend zijn, hoeft dit in principe geen probleem te zijn.

3.3. -

-

-

Natuur

Gevoelens – gedrag

‘Gevoelens-gedrag’: Leuven vraag zich af waar werken over ‘neen zeggen’ thuishoren. De werkgroep beslist dat ze thuis horen onder de overkoepelende rubriek ‘Gevoelens-gedrag’, daar het over een fase gaat en niet echt over ‘Stout zijn’. ‘Verdrietig zijn’: Bibliotheek Bree merkt op dat er nogal veel aparte rubrieken zijn voor negatieve gevoelens. Zij stellen voor om de naam van deze rubriek aan te passen naar ‘Blij zijnVerdrietig zijn’. De werkgroep vindt dit moeilijk werkbaar, gezien het gevoel blij zijn niet altijd voorkomt in combinatie met verdrietig zijn, maar ook in combinatie met boos zijn of andere gevoelens, waarvoor soms ook al een aparte rubriek bestaat. Het voorstel wordt niet weerhouden en de naam van deze rubriek blijft ‘Verdrietig zijn’. ‘Eenzaam zijn’: De bibliotheek van Bree wil deze rubriek graag behouden, daar zij wel voldoende boeken over dit thema hebben. In Open Vlacc kregen tot nu toe slecht 6 boeken deze Prentenboeken ZIZO rubriek. De werkgroep beslist dan ook dat het niet nodig is om deze rubriek te behouden. ‘Slim zijn’: Deze rubriek dient behouden te blijven aangezien er een duidelijk verschil is met de boeken die thuis horen onder ‘Lekker slim’. De rubriek ‘Lekker slim’ krijgt wel een andere benaming (zie verder in dit verslag).



3.4. -

-

-

‘Beroepen’: De bibliotheek van Bree gaf aan dat zij liever alle boeken over beroepen samen zouden plaatsen in deze rubriek. Deze discussie is al eens aan bod gekomen in de werkgroep en toen werd besloten om naar analogie met ZIZO Jeugd de beroepen uit te splitsen per thema als het beroep in kwestie duidelijk onder een bepaald thema geplaatst kan worden (vb. dokters bij ‘Ziek-Gezond’). Elk werkgroeplid vraagt na bij een aantal kleuterleid(st)ers/gebruikers of zij vaak op zoek zijn naar een specifiek beroep of liever alle boeken over een bepaald thema bij dat thema terugvinden. We komen hier de volgende werkgroep op terug. ‘Dromen’: Deze rubriek wordt geschrapt. De boeken die nu onder deze rubriek staan kunnen in andere rubrieken ondergebracht worden, in hoofdzaak bij de rubriek ‘Slapen’ of de rubriek ‘Fantaseren’ ‘Boodschappen doen’: Bibliotheek Bree vond deze rubriek overbodig. Het is echter een gevraagd thema dat in Open Vlacc aan 60 werken toegekend werd. Alle werkgroepleden kijken na of ze in praktijk ook voldoende boeken over dit thema hebben. We komen hier de volgende werkgroep op terug. ‘Wonen’: ‘Verhuizen’ en ‘Opruimen’ horen thuis onder deze rubriek.

3.5. -

-

-

Lekker slim => Leren

‘Lekker slim’: Op de vorige werkgroep werd gevraagd om na te denken over een andere benaming van deze hoofdrubriek. De werkgroep vindt het voorstel ‘Leren’ het beste alternatief. ‘Zoekboeken’: De werkgroep vroeg zich af of de zoekboeken wel nog thuishoren onder de hoofdrubriek ‘Leren’. De zoekboeken gaan vaak over tellen, al zoekend leren,… Bijgevolg besluit de werkgroep dat deze deelrubriek hier behouden kan blijven. ‘Kijkboeken’: Wevelgem stelde voor op een aparte rubriek ‘Kijkboeken’ te voorzien, naar analogie met de zoekboeken en de voelboeken. De Kleuter ZIZO is echter in hoofdzaak een thematisch systeem en we moeten dus vermijden om al te veel vormgenres te onderscheiden. Dit voorstel wordt niet weerhouden. De kijkboeken zijn momenteel ook opzoekbaar via het genre Prentenboeken zonder woorden.

3.8. -

Feesten

‘Feesten’: Leuven vraagt zich af of Moederdag en Vaderdag niet eerder thuishoren onder de rubriek ‘Familie’. De werkgroep beslist om deze feesten toch onder de rubriek ‘Feesten’ te behouden.

3.7. -

Vrije tijd

‘Spelen-Speelgoed-Verkleden’: Bibliotheek Bree gaf aan deze rubriek overbodig te vinden. De boeken over verkleden kunnen volgens hen onder de rubriek ‘Kleding’ geplaatst worden. De werkgroep is het hier niet mee eens. Onder de rubriek ‘Kleding’ komen werken over het dagelijks ritueel van het aankleden. Onder de rubriek ‘Verkleden’ komen werken waarin kinderen zich tijdens het spelen verkleden. In Open Vlacc zitten nu 66 werken over verkleden (doelgroep 0-6 jaar). De werkgroep kiest dan ook voor het behoud van deze rubriek.

3.6. -

Dagelijks leven

Avontuur – fantasie

‘Fantaseren’: Gent geeft aan dat de term fantasie in de hoofdrubriek verwarrend is. Het genre fantasieverhalen dat gebruikt wordt voor de fictie 6+, komt nl. niet overeen met het type boeken dat in de deelrubriek ‘Fantaseren’ gegroepeerd wordt, wat verwarrend kan zijn. Deze deelrubriek kan, aldus Gent, beter elders ondergebracht worden of we moeten nadenken over een andere naam voor de hoofdrubriek. Een andere optie is om de rubriek ‘Fantaseren’ te schrappen en de boekjes onder te brengen onder diverse andere deelrubrieken. Iedereen bekijkt dit probleem nog eens voor de volgende werkgroep. ‘Toveren’: Bredene vraagt zich af of heksen in het kader van Halloween niet beter onder de rubriek Halloween dan onder de rubriek ‘Toveren’ geplaatst worden. Dit is uiteraard zo. Bij het



afwegen onder welke rubriek een werk thuishoort dient steeds nagedacht worden over welk thema primeert.

3.9. -

‘De ruimte’: Uit een navraag bij kleuterleid(st)ers blijkt ‘De ruimte’ de gebruikelijke terminologie te zijn voor werken over het heelal, sterren en planeten. ‘Andere tijden’: Uit een navraag bij kleuterleid(st)ers blijkt dat kleuters voor werken over ‘andere tijden’ de term ‘vroeger’ aangeleerd krijgen. Geschiedenis zou echter ook een acceptabele term zijn. De werkgroep kiest voor ‘Geschiedenis’ aangezien dit dezelfde terminologie is als deze in ZIZO Jeugd.

3.10. -

-

Wereld

Nieuwe rubriek: ‘Verhalen’

Het is moeilijk om een overkoepelende naam voor deze rubriek te vinden. Antwerpen vraagt zich af of we niet beter kiezen voor een Hoofdrubriek ‘Verhalen’, maar daaronder enkel de deelrubriek ‘Verhalen’. Sprookjes, voorleesverhalen en gedichten kunnen dan uit de Kleuter ZIZO gehaald worden en eenzelfde type etiket krijgen als bij de fictie 6+. Dit voorstel wordt bekeken voor de volgende werkgroep. Aalst vraagt zich af wat we doen met luisterverhalen. Dit wordt ook bekeken voor de volgende werkgroep.

4. Kleuren Eerste voorstel (gebaseerd op de huidige kleuren in ZIZO Jeugd en Mini ZIZO): - ‘Mens-Lichaam’: zelfde zalmkleur als ‘Mens’ in ZIZO Jeugd / ook zalm in Mini ZIZO - ‘Natuur’: zelfde groen als ‘Natuur-Planten-Dieren’ in ZIZO Jeugd / ook groen in Mini ZIZO - ‘Gevoelens-Gedrag’: rood of een ander niet-gebruikt kleur - ‘Dagelijks leven’: zelfde lichtbruin als ‘Dagelijks leven-Samenleving’ in ZIZO Jeugd - ‘Vrije tijd’: zelfde geels als ‘Vrije tijd-Kunst’ in ZIZO Jeugd / ook geel in Mini ZIZO - ‘Feesten’: grijs of een ander niet-gebruikt kleur - ‘Leren’: zelfde blauw als ‘Wetenschappen-Techniek’ in ZIZO Jeugd / ook blauw in Mini ZIZO - ‘Avontuur-Fantasie’: zelfde oranje als ‘Taal’ in ZIZO Jeugd - ‘Wereld’: zelfde oranje als ‘Aarde-Heelal’ in ZIZO Jeugd - ‘Verhalen’: paars of een andere niet-gebruikt kleur Iedereen denkt na over deze voorstellen. Op de volgende werkgroep gaan we hier dieper op in. Qua lay-out is het belangrijk om een duidelijk onderscheid te maken met de etiketten van ZIZO Jeugd. Om het zelf printen van de etiketten mogelijk te maken is het ook belangrijk om niet té veel kleur te gebruiken. Volgende types lay-out zijn mogelijk:

1

2

3

4

De werkgroep twijfelt momenteel tussen optie 1 (gekleurde rand en gekleurd pictogram met zwarte rand), optie 3 (gekleurde rand en zwart omrand pictogram) en 4 (gekleurde rand en zwart



gekleurd pictogram). Iedereen polst naar de voorkeur binnen hun bibliotheek/regiogroep en de volgende werkgroep komen we hierop terug. Belangrijk is ook dat het etiket zowel verticaal als horizontaal op de boeken gekleefd kan worden. Wat het formaat betreft kan er gekozen worden tussen 2x4 cm en 2x9 cm. Omdat we zowel een afbeelding als tekst en een signatuur moeten voorzien, lijkt de enige werkbare optie 2x9 cm te zijn. Enkele leden van de werkgroep vindt het wel jammer dat het huidige formaat van Prentenboeken ZIZO niet behouden blijft, omdat ze nog blanco 2*5 etiketten in voorraad hebben.

5. Pictogrammen Om een idee te krijgen van de verschillende stijlen die mogelijk zijn voor het ontwerp van de pictogrammen, bekijken we een aantal voorbeelden. Huidige Mini ZIZO pictogrammen:

Een selectie van de Prentenboeken pictogrammen in de bibliotheek Asse (Sclera vzw):



Prentenboeken pictogrammen in de bibliotheek van Laken:

Een bijkomende belangrijke vraag is tot op welk niveau we pictogrammen willen: hoofdrubriek, deelrubriek of groeirubriek? Voorstel is om de pictogrammen tot op het niveau van de deelrubriek aan te maken. Op die manier hebben bibliotheken de keuze om te ordenen tot op de hoofdrubriek (kleur), deelrubriek (pictogram) of groeirubriek (verwoording. We komen hier de volgende werkgroep op terug.

6. Taken Wat Beschrijving Nagaan of een verdere opsplitsing van de rubriek ‘Dieren’ noodzakelijk is Zoekgedrag naar beroepen Nagaan of een opsplitsing ‘Boodschappen doen’ bij de hoofdrubriek ‘Dagelijks leven’ nuttig is Oplossing zoeken voor de deelrubriek ‘Fantaseren’ en de Nieuwe rubriek ‘Verhalen’

Wie Naam ALLEN

Wanneer XX/XX/XX Januari 2014

ALLEN ALLEN

Januari 2014 Januari 2014

Bibnet

Januari 2014



7. Bijlages 7.1.

Aanwezigheden

Naam

Bibliotheek

Aanw./ verontsch.

Anaïs Parmentier

Roeselare

V

Ann Billet

Londerzeel

A

Ann Steppe

Leuven

A

Anne-Marie Van Raepenbusch

Kortenberg

A

Conny Vansteenkiste

Wevelgem

A

Delphine Catrysse

Brugge

A

Frieda Raymaekers

Hoegaarden

A

Gwenny Vlaemynck

Bibnet

A

Ineke Seppion

Aalst

A

Karin Vandewalle

Destelbergen

V

Leila Van Roosbroeck

Muntpunt

A

Lies Bate

Gent

A

Lisbeth Vandoorne

Bibnet

A

Miranda Billen

PBL Hasselt

V

Ruben Torfs

Leuven

A

Sanne Stukkens

Londerzeel

A

Veerle Huyghe

Antwerpen

A

Vera Volckaert

Hasselt/Kuringen

V

Wim Maes

Lommel

A


2013 nr. 3

Recommend Documents