Bouwen met Baksteen 2/2013
Architecturaal design nr 142 - driemaandelijks tijdschrift - april-mei-juni 2013 - afgiftekantoor 8000 Brugge 1 - 2de afdeling
Bouwen met Baksteen is het driemaandelijks tijdschrift van de Belgische Baksteenfederatie. Voor meer informatie, aarzel niet ons te contacteren.
Abonnement: Catherine Bral Redactie: Laurie Dufourni Verantwoordelijke uitgever: Jozef Van Den Bossche http://www.baksteen.be e-mail:
[email protected]
Adres: Kartuizersstraat, 19 bus 19 1000 Brussel tel. (02) 511 25 81 ~ fax (02) 513 26 40
Druk:
inhoud Architecturaal design … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Woning in Lembeek Lezze architecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Transformatie van een woning in De Pinte Enplus architecten - Nicolas Blondeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Buda Art Center in Kortrijk 51N4E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Drie appartementen in Borgerhout De Gouden Liniaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Woning in Wondelgem Bart Van Wetter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Binnenlandse architectuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Woning in Saint-Marc Sébastien Parmentier Techniek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 De bouwproductenverordening : prestatieverklaring en CE-markering Belgische dakpan- en baksteenfabrikanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
ArchitecturAAl design Foto: Studio Claerhout
Dankzij baksteen, het traditio
bouwkundige objecten. Ze doen ons zelfs
voor een combinatie van deze twee
nele bouwmateriaal bij uitstek, kunnen
een beetje denken aan het werk van een
benaderingen. Er zijn zonder twijfel een
architecten projecten ontwikkelen met
designer.
immense hoeveelheid creatiemogelijk-
een zeer hedendaags karakter. De cre
heden beschikbaar…
atieve mogelijkheden en variaties zijn
Sommige architecten zullen, net als
onbeperkt, zowel wat vormen, metsel
beeldhouwers, meer aandacht besteden
In dit nummer van «Bouwen met
verbanden, uitvoeringen en combinaties
aan de volumetrie en haar vormgeving;
Baksteen» worden enkele projecten
van afmetingen en kleuren betreft. Zo
anderen hechten dan weer meer belang
getoond waarbij de architecten op een
kunnen allerlei projecten/creaties uit bak
aan de textuur en het reliëf van de
sublieme manier vorm hebben gegeven
steen opgetrokken worden die lijken op
gevel; nog anderen tenslotte opteren
aan het materiaal baksteen.
1
2
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
Woning in Lembeek Lezze architecten Foto’s: Filip Dujardin
Voor het ontwerp van deze woning, die zich in een landelijke zone bevindt, hebben de architecten rekening moeten houden met een klein budget. Om de bouwkosten te drukken, hebben ze enerzijds voorgesteld om de oppervlakte van het project te beperken en anderzijds om zo weinig mogelijk onderaannemers te laten tussenkomen. Om die redenen heeft Lezze architecten de bouwheren overtuigd om geen pleisterwerk aan te brengen, maar om te kiezen voor ongepleisterd binnenmetselwerk van keramische snelbouwstenen. De combinatie van keramische lateien met drie verschillende hoogtes van blokken, zorgt voor een originele binnensfeer. De keramische materialen zijn ruw gelaten en komen op die manier subliem tot hun recht. Zowel bij de ontwerp- als bij de uitvoeringsfase moest zeer nauwkeurig te werk gegaan worden. De hoogte van elke laag is geen toevallig resultaat. Deze specifieke combinatie werd uitgetekend in functie van de hoogte van de ramen en binnendeuren om over heel de omtrek van de woning een continuïteit van de steenlagen en de lateien te verzekeren. Het afwisselen van de steenformaten werd nauwgezet nageleefd door de metsers. Ze hebben ook een perfecte uitvoering van het voegwerk gerealiseerd.
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
Analoog met wat er binnenin werd gecreëerd, hebben de architecten voor de buitenkant een spel van texturen voorgesteld. Er werden eveneens drie formaten van eenzelfde gevelsteen gecombineerd: hier hebben de stenen verschillende hoogtes en dieptes. Door ze op één lijn te plaatsen aan de binnenkant van de muur (in de richting van de spouw van de spouwmuur) vertoont dit gevelmetselwerk in wildverband een zeer speciale textuur en reliëf. Aan deze hoofdstructuur werd een secundaire structuur toegevoegd in hout, opgebouwd uit balklagen en de binnenwanden, eveneens in ruwe toestand gelaten. Op de eerste verdieping vindt men, in een ruimte afgewerkt met wanden uit polycarbonaat, de badkamer en het sanitair. Dit volledig afzonderlijk ontwerp van de binneninrichting schept een grote mogelijkheid om het gebouw aan te passen aan een toekomstig gebruik. Het draagt tevens bij tot de duurzaamheid van de structuur en de schil van het gebouw. Dit juweeltje in baksteen met zijn eenvoudige volumetrie vestigt zeer goed de aandacht op de textuur van de materialen, zowel aan de binnen- als aan de buitenkant. www.lezze.be
3
4
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
Transformatie van een woning in De Pinte Enplus architecten - Nicolas Blondeel Foto’s: Studio Claerhout
Het valt moeilijk te raden hoe
Deze driegevelwoning bevindt zich wat
van het uitzicht op de velden achter het
deze woning eruitzag voor de verbou
afgelegen van een weggetje. De vorm
huis en op het terras/zwembad aan de
wing. Alle aspecten werden immers aan
van de bouwgrond heeft ertoe geleid
voorkant.
gepakt: de volumetrie, de organisatie van
dat de architect de buitenruimten (ter-
de binnen en buitenruimten, de isolatie
ras en zwembad) vóór de woning heeft
Vanaf de straat is het ontwerp zo opge-
van de bouwschil en de keuze van de
ingeplant. Aan de achterkant is de
vat dat de woning zich stapsgewijs
materialen.
woning dus langsheen de perceelgrens
laat ontdekken: men ziet eerst de toe-
gebouwd. Op het gelijkvloers kan men
gangsweg vanaf de straat, vervolgens
dankzij een open leefruimte genieten
het ingangsvolume, de buitenruimte
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
die naar het huis leidt en ten slotte het huis zelf. De architect heeft namelijk een kleine constructie ontworpen om de eigendom af te sluiten ten opzichte van een erfdienstbaarheid van doorgang die naar twee andere huizen leidt. Ze vormt de enige toegang tot de woning en functioneert ook als overdekte buitenruimte. De volumetrie en de openingen van de woning zijn het resultaat van het feit dat de architect, net als een beeldhouwer, vertrekt van een nogal massief volume en vervolgens materiaal wegneemt wanneer hij de openingen van de deuren en de vensters tekent. De architect wou ook de textuur van de materialen laten meespelen. De keuze is gevallen op een gevelmetselwerk in wildverband, bestaande uit vijf verschillende bakstenen. De bruine tinten hebben de bovenhand en harmoniëren perfect met de onmiddellijke omgeving. Hier en daar wordt het metselwerk iets opgelicht met gele en roze bakstenen en af en toe zorgen onregelmatig gevormde bakstenen voor de gewenste textuur. De bouwheer en de architect opteerden samen voor deze vrij specifieke combinatie. Ook met de gekozen dakpan kon men in hetzelfde kleurengamma blijven.
www.enplusarchitecten.be
5
6
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
Buda Art Center in Kortrijk 51N4E Foto’s: Filip Dujardin
Het is intussen al enkele
Omdat er onvoldoende daglicht in het
maanden geleden dat het Budakunsten
hart van het gebouw binnentrad om alle
centrum in Kortrijk zijn deuren opende.
ruimtes natuurlijk te verlichten werd er
Deze plaats, ingericht in vroegere con
een opvallende ingreep genomen: In het
fectieateliers, biedt aan kunstenaars
hart van het gebouw hebben de archi-
zowel een werkplek als een mogelijkheid
tecten i.s.m. de ingenieur stabiliteit
om hun werk voor te stellen. De Buda
enkele vloervelden tussen 5 bestaande
fabriek is het laatste pand op het eiland
pijlers uitgebroken waardoor er een
die getuigt van een voormalige bloeiende
centrale -natuurlijk verlichte- vijfhoe-
industriële activiteit. Van bij het ont
kige vide ontstaat in het hart van het
werpproces werd er geprobeerd om de
gebouw. In de centrale vide bevindt
bestaande structuur, de muren alsook de
zich de verticale circulatie langsheen
vloermaterialen zoveel mogelijk te bewa
een trap die zich in en rond dit atrium
ren in hun oorspronkelijke staat.
ontvouwt tot op het dakterras met zicht op Kortrijk.
7
De bestaande wanden tussen de beton-
staat volledig los van het bestaande
nen kolommen zijn met bleke bakste-
gebouw en ademt een monumentaal
nen ingevuld die nauw aansluiten met
karakter uit. Ze doet dienst als voor-
het bestaand kleurenpatroon van de
vertrek van het kunstencentrum en als
vloeren en het plafond. De expositie-
uitstalraam voor de artiesten die hun
ruimten zijn zo ontworpen dat ze open
werken tentoonstellen. Zo krijgen de
en flexibel ingezet kunnen worden. Er
bezoekers hier al een voorproefje te
kunnen meerdere artiesten tegelijkertijd
zien van de eigenlijke tentoonstelling.
ontvangen worden maar alle ruimtes
De keuze van de baksteen buiten is
kunnen ook perfect individueel functio-
genomen in functie van de steen die
neren.
ook binnen gebruikt wordt, dit om ener-
Het ombouwen van de ateliers naar een
zijds een homogeniteit met de rest van
kunstencentrum gebeurde ook via het
het kunstencentrum te creëren en om
toevoegen van één opvallend element.
anderzijds een contrast te vormen met
Dit nieuwe vijfhoekige element in bak-
de aangrenzende gebouwen.
steenmetselwerk vormt het atrium van deze plaats. Deze open, hoge ruimte
www.51n4e.com
8
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
Drie appartementen in Borgerhout De Gouden Liniaal Foto’s: Studio Claerhout
Dit geheel van drie apparte menten voor AG Vespa te Borgerhout werd gebouwd op een hoekterrein langs een spoorweg, op de plaats van een vroeger tankstation. De architecten baseerden zich voor het architectuurontwerp op een onderzoek naar de typologische wijkelementen, die ze in een hedendaagse versie hebben omgezet: hoge gebouwen die bestaan uit een gelijkvloerse plint, tussenliggende verdiepingen en een dak; balkons en uitspringende kroonlijsten, horizontale en verticale lijnen die sterk
Zo valt dit nieuwe gebouw vooral op
gemetselde stenen in stapelverband
worden benadrukt dankzij de verschil-
door zijn zeer verfijnde details, die
met verticale, verdiepte voegen
lende metselverbanden; in reliëf ver-
eigenlijk een soort herinterpretatie van
benadrukken de plint en de horizon-
werkte baksteen en gebouwen met gele
deze typologieën vormen.
tale boorden. Tussen deze elementen
baksteen.
De architecten hebben verschillende
vindt men metselwerk van baksteen in
metselverbanden gecombineerd om
wildverband. Wat ook getuigt van oog
de plint en de verschillende verdiepin-
voor detail is de combinatie van twee
gen sterk te doen uitkomen: verticaal
baksteenformaten om de horizontale
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
boorden in reliëf te creëren. Hier dient
AG Vespa wil betaalbare kwaliteits-
De keuze van deze strengperssteen
trouwens de wel zeer minutieuze afwer-
woningen in de stad aanbieden. De drie
met geel/grijs-tinten vormt op zich
king door de metselaars te worden
appartementen zijn ruim en beschikken
een mooie verbinding tussen klassieke
benadrukt.
elk over minstens één buitenruimte,
architectuur en een hedendaagse inter-
Dankzij de specifieke ligging van dit
namelijk een terras of loggia. Ook hier
pretatie van stedelijke woonvormen.
hoekterrein kan het gebouw aansluiten
hebben de architecten dit typische ele-
bij de geleding van de gebouwen van de
ment uit de wijk op een actuele manier
beide straten.
geherinterpreteerd.
www.degoudenliniaal.be
9
10
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
Woning te Wondelgem Bart Van Wetter Foto’s: fabr ikant
Dit huis bevindt zich in
woningtypes zelf: het zijn hoofdzakelijk
van de daken en de keuze en de kleur van
Wondelgem in een nieuwe verkaveling
driegevelwoningen of groepjes van twee
de materialen, vertoont het geheel van de
waar de woningen zeer dicht bij elkaar
woningen met aangebouwde garage.
woningen bovendien vrij weinig samen
staan. Dit is te wijten aan de kleine
Door de zeer vrije stedenbouwkundige
hang.
perceeloppervlakken, maar ook aan de
voorschriften betreffende de oriëntatie
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
wing van de straat. Bovendien dringt er door de vensters van deze zijgevel meer daglicht in de woning door. Volgens de verkavelingsvoorschriften moest de andere zijgevel blind worden gelaten. Ook de keuze van de materialen draagt bij tot zowel het eenvoudige, als hedenOok architect Bart Van Wetter heeft zijn
woningen van de verkaveling, het effect
daagse karakter. De architect had
steentje bijgedragen aan deze verkave-
van een karakterloze blok vermijden.
vooral de harmonie van de materialen
ling waar de keuze van de bouwheren
Hij heeft dus voorgesteld om voor meer
voor ogen en zocht zodoende eenzelfde
hoofdzakelijk op sleutel-op-de-deur fir-
ruimte te geven ten opzichte van de
kleurenpalet voor de gevelstenen en de
ma’s valt. Hij is er nochtans in geslaagd
aanpalende woning. Enerzijds door
kleidakpannen, met name roodbruin.
om aan deze woning een heel eigen
geen garage te bouwen en een ruimte
De bakstenen werden op een traditio-
identiteit te geven.
naar de tuin vrij te laten en anderzijds
nele manier gemetseld en de voegen
door een knik te creëren die de zijgevel
werden verdiept, glad aangebracht.
De architect wou, in tegenstelling
verlevendigt. Op die manier kan men
tot wat men zag bij sommige andere
even “ademhalen” in de dichte bebou-
www.bartvanwetter.be
11
12
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
BINNENLANDSE ARCHITECTUUR Woning in Saint-Marc Sébastien Parmentier Foto’s: Serge Brison
Deze woning bevindt zich op een bouwgrond met nogal moeilijke afme tingen. De architect, die zelf de eigenaar is van het huis, moest rekening houden met de Lvorm en andere beperkingen: de toegang tot de garages ligt immers op het aangrenzende perceel. Het resultaat toont echter dat hij de nodige vindingrijkheid aan de dag heeft gelegd. Het centrale element van het ontwerp is een volume in zink dat haaks op de straat gebouwd is. In dit dwarsvolume bevinden zich de circulaties en een bureau op de verdieping. De volumes in baksteenmetselwerk draaien loodrecht rond deze “as” zodat er een vloeiende
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
verbinding is tussen de verschillende gedeeltes van het project. Door de combinatie van twee materialen kunnen de specifieke functies van het gebouw duidelijk worden vertaald en onderscheiden aan de buitenkant. Het zinken volume rust op een carport, waardoor het hoofdgebouw een eindje van de weg kon worden opgetrokken. Op die manier zijn de leefruimtes voornamelijk naar de tuin gericht, met uitzondering van het bureau op de verdieping, dat een zeer mooi uitzicht biedt op het omliggende platteland. De architect heeft dus de oorspronke-
Dat dit ontwerp zowel licht als massief
de sobere en hedendaagse architec-
lijke beperkingen van de grond kunnen
is, valt toe te schrijven aan de combi-
tuur integreert het geheel zich ook op
ombuigen tot iets positiefs.
natie van deze twee materialen. Door
natuurlijke wijze in de omgeving.
13
14
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
technieK De Bouwproductenverordening: prestatieverklaring en CE-markering Om het vrije verkeer van
gedetailleerde beschrijving van hun
duct te bepalen, of als de fabrikant, de
bouwproducten in de Europese Unie nog
verantwoordelijkheden wanneer er
importeur of de distributeur informatie
beter te waarborgen heeft de Europese
een bouwproduct op de markt wordt
verstrekt over de prestatie met betrek-
Commissie een herziening gedaan van
gebracht. Zo maakt de CPR een onder-
king tot dit essentieel kenmerk, onder
de richtlijn die van toepassing was op
scheid tussen de fabrikant, de gemach-
welke vorm ook (bijvoorbeeld in techni-
bouwproducten, met name de Europese
tigde, de importeur en de distributeur.
sche of verkoopdocumentatie, op een
Richtlijn 89/106/EEG (beter bekend als de CPDConstruction Products Directive).
website ...). De essentiële kenmerken voor bouwproducten
De prestatieverklaring (DoP - Declara-
Deze herziening heeft geleid tot
De essentiële kenmerken zijn de
tion of Performance)
de Europese Verordening (EU) nr
kenmerken van een bouwproduct die
De prestatieverklaring vervangt de vroe-
305/2011, beter bekend als de CPR-
verband houden met de fundamentele
gere «conformiteitsverklaring» onder
Construction Products Regulation. De
eisen voor bouwwerken: mechanische
de CPD. Er zijn extra eisen omtrent de
Europese Verordening is rechtstreeks
weerstand en stabiliteit, brandveilig-
inhoud, er wordt een model opgelegd
toepasbaar in alle lidstaten zonder voor-
heid, hygiëne, gezondheid en milieu,
en de DoP dient opgemaakt in de taal
afgaande omzetting in nationale wet-
veiligheid en toegankelijkheid bij
van het land waar men het product op
geving.De CPR is in werking getreden
gebruik, bescherming tegen geluids-
de markt aanbiedt.
in april 2011, maar de artikels van de
hinder, energiebesparing en warmtebe-
verordening met de meeste impact zijn
houd, duurzaam gebruik van natuurlijke
Ze wordt opgesteld door de fabrikant,
van toepassing vanaf 1 juli 2013.
hulpbronnen.
rekening houdend met het product en het beoogde gebruik, gezien deze het
Vanaf 1 juli 2013 moeten bouwpro-
De essentiële kenmerken zijn deze
product «in de handel brengt» of beter
ducten die onder een geharmoniseerde
zoals opgenomen in de geharmoni-
gezegd «voor het eerst op de markt
norm vallen of in overeenstemming zijn
seerde technische specificaties. Meer
aanbiedt» en wordt «op papier» of «in
met een Europese technische beoorde-
bepaald voor metselbakstenen betreft
elektronische vorm» verstrekt.
ling verplicht vergezeld gaan van een
het de kenmerken , zoals opgenomen in
prestatieverklaring wanneer ze op de
de bijlage ZA van de geharmoniseerde
De prestatieverklaring biedt de gebrui-
markt worden aangeboden. Deze verkla-
norm NBN EN 771-1.
ker (of de voorschrijver van het product)
ring heeft betrekking op de essentiële
De prestatie met betrekking tot een
de mogelijkheid om een bouwproduct te
kenmerken van het bouwproduct.
essentieel kenmerk moet verplicht aan-
kiezen met perfecte kennis van de pres-
De CPR legt verplichtingen vast voor de
gegeven worden als er voor dit essen-
taties. Hij zal er dus zeker van kunnen
verschillende marktdeelnemers hierom-
tieel kenmerk regelgeving bestaat in
zijn dat het werk aan de toepasselijke
trent.
het land waar het product op de markt
fundamentele eisen voldoet rekening
wordt gebracht, als de Europese Com-
houdend met de plaats waar het zal
De CPR maakt een duidelijk onder-
missie deze vermelding oplegt, als het
opgericht worden.
scheid tussen de verschillende betrok-
betrokken essentieel kenmerk relevant
ken marktdeelnemers en geeft een
is om het beoogde gebruik van het pro-
BOUWEN MET BAKSTEEN ①❷③④
drieënveertigste jaargang
2013
In de prestatieverklaring kan gebruik
van het bouwproduct bevestigt met de
zodanig dat dit bouwwerk beantwoordt
gemaakt worden van de “NPD”(No
aangegeven prestaties met betrekking
aan de Europese en Belgische regelge-
Performance Determined)-optie. Dit wil
tot de essentiële kenmerken die onder
ving, d.w.z. aan de geldende federale,
zeggen dat er geen prestatie bepaald
deze geharmoniseerde norm of Euro-
regionale of gemeentelijke regelgeving.
werd voor een bepaald kenmerk en men
pese technische beoordeling vallen.
Hiervoor gebruik ik de gemeenschap-
dus ook geen prestatie verklaart voor
pelijke technische taal die eveneens
dit kenmerk. Echter legt de CPR op dat
Toch kunnen er andere markeringen
gebruikt wordt in de geharmoniseerde
men minimum 1 relevante prestatie
gebruikt worden op voorwaarde dat ze
technische specificaties.
dient aan te geven voor het beoogde
bijdragen tot de betere bescherming
gebruik. Daarnaast heeft de Europese
van de gebruikers van de bouwproduc-
Wat als ik een bouwproduct wens
Commissie de mogelijkheid om essen-
ten en dat ze niet onder de bestaande
te gebruiken voor een bouwwerk ?
tiële kenmerken vast te leggen waarvoor
harmonisatiewetgeving van de Unie
(aannemer)
het verplicht is een prestatie aan te
vallen.
Als aannemer zorg ik ervoor dat ik producten gebruik die beantwoorden
geven. Zo kunnen in België bijvoorbeeld
aan de prestatievereisten die voorge-
De CE-markering
steeds de vrijwillige merken ATG en
schreven worden door de bouwheer of
Door de CE-markering aan te brengen,
BENOR gebruikt worden voor niet
de architect. In het geval van producten
geeft de fabrikant te kennen dat hij
geharmoniseerde kenmerken of als ze
met CE-markering geven de informatie
de verantwoordelijkheid op zich neemt
een meerwaarde betekenen voor de
bij de CE-markering en de op de pres-
voor de conformiteit van zijn bouwpro-
CE-markering wat de bescherming van
tatieverklaring me de nodige informatie
duct met de aangegeven prestaties en
de gebruikers betreft. Dit laatste kan
hierover. Ze helpen me de geschikte
de naleving van alle eisen die zijn vast-
bijvoorbeeld door de geschiktheid voor
producten te kiezen voor het beoogde
gelegd in de CPR.
het gebruik te certificeren.
gebruik.
Eventuële andere vrijwillige kwaliteits-
Wat als ik een bouwproduct wil voor-
bronnen:
merken
schrijven voor een werk ? (bouwheer of
“Een gewijzigd kader voor het verhandelen
Voor elk bouwproduct dat onder een
architect)
van bouwproducten” FOD Economie
geharmoniseerde norm valt of waarvoor
Als bouwheer of architect dien ik de
Website WTCB
een Europese technische beoordeling
gewenste prestaties te vermelden voor
STS 22 Metselwerk voor laagbouw
verstrekt werd, is de CE-markering de
de producten die zullen gebruikt wor-
enige markering die de conformiteit
den in het bouwwerk dat ik ontwerp,
Voorbeeld voor snelbouwstenen:
Prestatieverklaring Nr.001 20130701 1 2 3 4
5 6
Unieke identificatiecode van het producttype: Type-, partij- of serienummer, dan wel een ander identificatiemiddel voor het bouwproduct, zoals voorgeschreven in artikel 11, lid 4: Beoogde gebruiken van het bouwproduct, overeenkomstig de toepasselijke geharmoniseerde technische specificatie, zoals door de fabrikant bepaald Naam, geregistreerde handelsnaam of geregistreerd handelsmerk en contactadres van de fabrikant, zoals voorgeschreven in artikel 11, lid 5:
Indien van toepassing, naam en contactadres van de gemachtigde wiens mandaat de in artikel 12, lid 2, vermelde taken bestrijkt: Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid van het bouwproduct, vermeld in bijlage V:
Baksteen Z12 Baksteen Z12-B15/a LD metselstenen voor beschermd metselwerk in “metselwerkmuren, kolommen en scheidingswanden “ nv BAKSTEEN Baksteenkaai 311 B1000 Brussel Tel +322123123 Fax +322124124 email:
[email protected] niet van toepassing 2+
15
16
BOUWEN MET BAKSTEEN ① ❷ ③ ④ drieënveertigste jaargang 2013
7
Indien de prestatieverklaring betrekking heeft op een bouwproduct dat onder een geharmoniseerde norm valt: (naam en identificatienummer van de aangemelde instantie, indien van toepassing) heeft onder systeem de volgende taken uitgevoerd
8 9
Europese technische beoordeling
BCCA nr.NB 0749 heeft onder systeem 2+ volgende taken uitge voerd: initiële inspectie van de productieinstallatie en van de produc tiecontrole in de fabriek / permanente bewaking, beoordeling en evaluatie van de productiecontrole in de fabriek en heeft een FPC certificaat verstrekt niet van toepassing
Verklaarde prestaties (voorbeeld)
Essentiële kenmerken Afmetingen en maattolerantie - tolerantie categorie - maatspreidingscategorie - vlakheid - parallelisme Verschijningsvorm Druksterkte - gemiddelde - genormaliseerde Vochtexpansie Hechtsterkte Gehalte actieve oplosbare zouten Brandreactie Wateropneming Dampdoorlatendheid Bruto volumieke massa
Prestaties 288x138x88 T2 R2 NPD NPD groep 2
Netto droge volume massa
1620 kg/m³ - D1
Thermische eigenschappen: λ10, droog, steen λ10, droog, steen (90/90) bijkomend te vermelden voor België
0,27 W/mK 0.29 W/mK
Geharmoniseerde technische specificaties
18 N/mm², cat.I, 16 N/mm² NPD NPD S2 A1 17% NPD 1050 kg/m³ - D2
NBN EN 771-1:2011
Duurzaamheid inzake vriezen en dooien F1 Gevaarlijke stoffen NPD 10 De prestaties van het product met hogergenoemde identificatiecode zijn conform met de hierboven aangegeven prestaties. Deze prestatieverklaring wordt verstrekt onder de exclusieve verantwoordelijkheid van de hogergenoemde fabrikant. Ondertekend voor en namens de fabrikant door: de Heer B. Steen, algemeen Directeur Brussel 1 juli 2013
…………(handtekening)………………
Voorbeeld van CE-markering
0749 nv Baksteen, Baksteenkaai 311, B1000 Brussel 06 DoP nr. 001 2013-07-01 NBN EN 771-1: 2011 LD metselstenen voor beschermd metselwerk in “metselwerkmuren, kolommen en scheidingswanden” Afmetingen en toleranties
288x138x88 T2 R2
Verschijningsvorm
groep 2
Druksterkte -gemiddelde -genormaliseerde
18 N/mm², cat.I, 16 N/mm²
Gehalte actieve oplosbare zouten
S2
Brandreactie
A1
Wateropneming
17%
Bruto volumieke massa
1050 kg/m³ - D2
Netto droge volume massa
1620 kg/m³ - D1
Thermische eigenschappen: λ10,droog,steen λ10,droog,steen (90/90) bijkomend te vermelden voor België
0,27 W/mK 0.29 W/mK
Duurzaamheid inzake vriezen en dooien
F1
Belgische dakpan- en BaksteenfaBrikanten Bakstenen voor gewoon metselwerk: V : volle baksteen voor gewoon metselwerk P : geperforeerde baksteen voor gewoon metselwerk L : geperforeerde baksteen met lichte scherf Bakstenen voor gevelmetselwerk S : strengpersgevelsteen (‘machinale’ gevelsteen) H : handvorm en vormbakperssteen A : andere soorten (traditionele en ‘rustieke’ gevelstenen zoals veldovensteen, baksteen op basis van leisteen, enz.) Andere producten: W : welfsels D : dakpannen O : straatklinkers • Voor details over het productiegamma van elke fabriek, kan men zich best rechtstreeks tot de bedrijven wenden. • De lijst is samengesteld op basis van de ledenlijsten van de B.B.F. Vele producenten verkopen hun producten al dan niet exclusief, via een afzonderlijke verkoopsorganisatie. In de gevallen waar dit nuttig lijkt, is de naam tussen haakjes bijgevoegd.
Oo s t- V laa n d er e n • Kleiprodukten HOVE bvba Lindendreef 101 9400 Ninove Tel. (054) 33 26 67 Fax (054) 32 82 38 www.steenbakkerijhove.be (V-H-A) • Steenfabriek VANDE MOORTEL nv Scheldekant 7 9700 Oudenaarde Tel. (055) 33 55 66 Fax (055) 33 55 70 www.vandemoortel.be (H-O) • SVK nv Aerschotstraat 114, 9100 Sint-Niklaas Tel. (03) 760 49 00 Fax (03) 777 47 84 www.svk.be (V-P-H)
We s t- V l aa n d e re n • Wienerberger nv - divisie EGEM Brugsesteenweg 170 8740 Egem (Pittem) Tel. (051) 46 07 01 Fax (051) 46 07 04 www.wienerberger.be (V-P-L-S)
• Wienerberger nv - divisie KORTEMARK Hoogledestraat 92, 8610 Kortemark Tel. (051) 57 57 00 Fax (051) 57 57 02 www.wienerberger.be (V-P-L-S-H) • Wienerberger nv - Terca ZONNEBEKE Ieperstraat 186 8980 Zonnebeke Tel. (051) 78 80 60 Fax (051) 77 10 38 www.wienerberger.be (V-P-S) • DUMOULIN Bricks bvba Moorseelsesteenweg 239 8800 Roeselare Tel. (056) 50 98 71 Fax (056) 50 41 92 www.dumoulinbricks.be (V-P) • WIENERBERGER nv Terca, Desimpel, Porotherm, Koramic Kapel ter Bede 121 8500 Kortrijk Tel. (056) 24 96 35 Fax (056) 51 92 75 (V-P-L-S-H-A-D-O)
Li m bu r g • Wienerberger nv - divisie VELDWEZELT 2de Carabinierslaan 145 3620 Veldwezelt-Lanaken Tel. (089) 71 51 38 Fax (089) 72 28 80 www.heylen-bricks.be (H) • Steenfabrieken NELISSEN nv Kiezelweg 460 3620 Veldwezelt Tel. (012) 45 10 26 Fax (012) 45 53 89 www.nelissen.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca SCHOUTERDEN Venlosesteenweg 70 3680 Maaseik Tel. (089) 56 40 38 Fax (089) 56 81 83 www.wienerberger.be (H-A) • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Riemstersteenweg 300 3740 Spouwen Tel. (089) 51 01 40 Fax (089) 49 28 45 www.vandersanden.be (H)
• Steenfabriek VANDERSANDEN nv Nijverheidslaan 11 3650 Lanklaar Tel. (089) 79 02 50 Fax (089) 75 41 90 www.vandersanden.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca TESSENDERLO Havenlaan 10 3980 Tessenderlo Tel. (013) 35 91 60 Fax (013) 35 91 61 www.wienerberger.be (P-L)
A nt we rpe n • Wienerberger nv - divisie NIEL Landbouwstraat 98 2845 Niel Tel. (03) 880 70 61 Fax (03) 880 70 66 www.wienerberger.be (H) • Wienerberger nv - divisie RUMST Nieuwstraat 44 2840 Rumst Tel. (03) 880 15 20 Fax (03) 844 28 11 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Swenden Nieuwstraat 2 2840 Rumst Tel. (03) 844 22 22 Fax (03) 844 38 02 • DESTA nv
Heerle 11
2322 Minderhout (Hoogstraten) Tel. (03) 315 70 99 Fax (03) 315 81 48 www.desta.be (S-O) • Steenbakkerij FLOREN nv Vaartkant Rechts 4 2960 St.-Lenaarts Tel. (03) 313 81 98 Fax (03) 313 71 56 www.floren.be (V-S) • Wienerberger nv - divisie Terca NOVA Steenbakkersdam 10 2340 Beerse Tel. (014) 61 10 99 Fax (014) 61 04 32 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Wienerberger nv - divisie Terca BEERSE Absheide 28 2340 Beerse Tel. (014) 61 19 75 Fax (014) 61 22 33 www.wienerberger.be (H)
• Wienerberger nv - divisie Terca QUIRIJNEN Sint Jobbaan 58 2390 Westmalle Tel. (03) 311 51 12 Fax (03) 311 62 56 www.wienerberger.be (V-S-H-A)
Br aba nt • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Kortenbos 14 1790 Hekelgem Tel. (053) 66 85 51 Fax (053) 66 71 41 www.vandersanden.be (H)
Heneg o u w e n • Wienerberger nv - divisie Terca PERUWELZ Rue de l’Europe, 11 7600 Péruwelz Tel. (069) 77 97 10 Fax (069) 77 97 11 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa 'Barry' Chaussée de Bruxelles 33 7534 Barry Tel. (069) 53 26 00 Fax (069) 53 26 09 www.ploegsteert.com (S) • Wienerberger nv - divisie Terca WARNETON Chaussée du Pont Rouge 57 7784 Warneton (Comines) Tel. (056) 58 88 10 Fax (056) 58 85 35 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa Touquetstraat 228 7782 Ploegsteert Tel. (056) 56 56 56 Fax (056) 56 55 01 www.ploegsteert.com (P-L-W)
N a m en • Wienerberger nv - divisie WANLIN Rue de la Briqueterie, 28 5564 Wanlin Tel. (082) 66 55 00 Fax (082) 66 55 17 www.wienerberger.be (S-A-O)
Pour recevoir cette revue en français, contactez-nous au 02/511.25.81