2012

1

2011 / 2012

MVO-verslag

www.kenniskringvisserij.nl

Wilco van Cooten [LEI Wageningen UR] Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van en gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken, in het kader van het Beleidsondersteunend onderzoeksthema ‘Verduurzaming visserij’ (projectnummer BO-20-101-018)

OD6

Cees Sperling OD6 Visserijbedrijf Sperling v.o.f. 2011 / 2012

2

MVO –verslag 2011 / 2012 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

Bijschrift bij de cover:

Vis is een belangrijke voedingsbron. Lekker en een van de rijkste natuurlijke bronnen. Ook nog eens goed voor de gezondheid. Vis bevat onder meer vitamine B, mineralen en vetzuren, deze helpen de hart- en bloedvaten gezond te houden. Visserij moet worden gezien als een vorm rentmeesterschap. Zodanig omgaan met de natuurlijke hulpbronnen dat het ecosysteem in stand blijft en dat de volgende generaties wilde vis kunnen blijven consumeren.

OD6

3

Inhoud Woord vooraf 1. Inleiding 2. Analyse MVO bedrijf Sperling 3. Algemeen 3.1 Kernactiviteiten 3.2 Visie, doelen en strategieën t.a.v. duurzaamheid 4. People 4.1 Arbeidsomstandigheden en –voorwaarden 4.2 Voedsel, voedselveiligheid en gezondheid 4.3 Bewust omgaan met levende have 5. Planet 5.1 Energie en CO2-uitstoot 5.2 Afval 5.3 Grondstoffen, hulpstoffen en materieel 5.4 Natuur, landschap, zeebodem en bestanden 6. Profit 6.1 Innovatie 6.2 Lokale economie 6.3 Maatschappelijk betrokken ondernemen 7. Good management Practices 8 Actieplan Lijst met bronvermeldingen Bijlage; brandstofverbruik Verloop van gasolieverbruik in verhouding tot kilo’s gevangen vis. Lijst met toeleveranciers en aanverwante bedrijven. Lijst met indirecte bedrijven en instellingen.

OD6

4

Woord vooraf Geachte lezer, Ons Visserij bedrijf Sperling is al enige jaren nauw betrokken bij de ontwikkeling van duurzame visserij methoden. Duurzaamheid vanuit de gedachte om in de toekomst een inkomen te kunnen genereren op basis van maatschappelijk draagvlak. Dit doen wij vanuit onze bedrijfsfilosofie om Maatschappelijk Verantwoord te Ondernemen (MVO), De groeiende vraag op de wereldmarkt naar duurzaam gevangen vis met een hoge mate van gezond voedsel biedt kansen voor de visserij. Wij zien het als een uitdaging om binnen de snel groeiende wereld bevolking te kunnen produceren tegen enerzijds economisch verantwoorde prijzen en anderzijds het beste duurzame product vis op de markt te brengen. Energie en grondstoffen worden schaars. Wij zijn ons bewust van de verantwoordelijkheid om de eventuele milieu schade die optreedt tijdens de visserij te verminderen of weg te nemen. Zo hebben wij al een reductie van onze CO2 uitstoot gerealiseerd van 50% en gaan voor een nog sterkere reductie. Alle maatregelen die binnen het bedrijf genomen kunnen worden om onze MVO doelstelling te realiseren zullen worden doorgevoerd op een voor ons bedrijf en omgeving, duurzaam en economische verantwoorde investeringen. Om dit te realiseren werken wij samen. met collega visserij bedrijven, de afslag en de handel. Zo zijn wij actief in de Kenniskringen Visserij. Hierbij zetten wij ons in voor de verdere verduurzaming van de visserij door kennis uit te wisselen en projecten op te starten met collega visserij bedrijven en de wetenschap (LEI/IMARES). Maatschappelijk verantwoord ondernemen speelt daarin een sleutelrol voor de toekomst. Het consequent hanteren van de uitgangspunten van MVO zal uiteindelijk een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzame waardecreatie voor de gehele sector. In dit verslag wordt stil gestaan bij de ontwikkelingen en duurzaamheidresultaten in het verleden en voor de toekomst. Om onze ambitieuze MVO doelstellingen binnen het bedrijf te kunnen realiseren zijn de medewerkers van groot belang voor de realisatie ervan. Zonder dialoog met alle direct betrokken medewerkers is MVO niet haalbaar. Met een gericht leerproces en bewustwording aan boord ten aanzien van MVO zal er een win-win situatie ontstaan. Arbeidsvreugde en maatschappelijke betrokkenheid stimuleren de MVO gedachten. Onze taak als werkgever is de werknemer actief te betrekken. Daarnaast moet er ruimte zijn voor persoonlijke ontwikkeling en trainingen. Werken binnen een omgeving waar veiligheid, gezondheid zo goed mogelijk zijn geborgd. Visserij bedrijf Sperling wil voor de huidige en ook de toekomstige werknemers een aantrekkelijke werkgever zijn

OD6

5

Cees Sperling, walschipper, visserij bedrijf Sperling

OD6

6

1. Inleiding Met dit eerste MVO-verslag willen wij laten zien op welke wijze wij invulling geven aan onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Bij beslissingen in het verleden speelden duurzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid weliswaar een belangrijke rol, maar gaven we daar niet bewust richting aan. Voor de toekomst vinden wij een duurzame visserij noodzakelijk. Duurzaam uit oogpunt van rentmeesterschap met behoud van bestanden en biodiversiteit. Wij als visserij bedrijf willen hierin een constructieve bijdrage blijven leveren en innovatieve ontwikkelingen blijven ontwikkelen en doorvoeren. Centraal staat hierin voeding, gezondheid, voedselveiligheid en voedselzekerheid en daarnaast natuurlijk duurzaamheid. De groeiende vraag naar gezond voedsel biedt grote kansen voor de onderneming en de sector. Benutten van deze kansen en verantwoord omgaan met de schaarste aan grondstoffen en fossiele brandstoffen zullen op termijn bijdragen aan een waarde creatie voor het product vis. Dit verslag hebben wij samen met LEI (onderdeel van Wageningen UR) opgesteld aan de hand van een MVO scan. Deze scan is gestart vanuit het project Kenniskringen Visserij en is een instrument om systematisch een de MVO thema’s binnen de bedrijfsvoering door te lichten: people, planet en profit. In dit verslag geven wij aan op welke wijze wij hier binnen het bedrijf mee omgaan en hoe wij onze activiteiten rondom deze thema’s plannen, uitvoeren, controleren, en op basis daarvan actie ondernemen.

Analysemodel maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Belangrijke trends in de wereld Om ons heen voor de toekomst

Implicaties indirect voor Visserij bedrijf Sperling

Actie plan Visserij bedrijf Sperling

In Europa _Toename wereldbevolking _Toename schaarste fossiele Brandstoffen

OD6

_ Zorgen, klimaatverandering Biodiversiteit, natuurbehoud en voedselproductie. _Vermindering uitstoot broeikasgassen

_ Voedingswaarde en gezondheid _ Duurzame visserij _ Duurzame keten _ Bewustwording van implicaties

7

_Toename behoefte gezond Voedsel _Nutriënten tekorten, m.a.g Obesitas, ondervoeding naast Elkaar _overgang naar duurzame energie Bronnen _Groot deel van de wereldbevolking in armoede _Druk op de rurale sector en voedsel productie (voedselzekerheid) _Ecosysteem worden aangetast door toename op gebruik van water en voedsel _Toename van extreme weersomstandigheden in de wereld

_Bedreiging gezondheid welvaartsziekten _Zorgen dierwelzijn, ruimte en leefbaarheid

Wereld _Tekort aan schoon water _ Armoede _Voedselschaarste _Ondervoeding _Dierwelzijn _Droogte -Overstromingen _Windhozen

3. Algemeen 3.1 Kernactiviteiten van de onderneming Ons bedrijf is een zeevisserijbedrijf dat zich richt op de vangst van zeevis zoals schol, tong, kabeljauw, wijting, tarbot en schar. Tong en schol zijn de belangrijkste doelsoorten. Wij landen onze vis aan in de havens van Scheveningen en Stellendam. Ons bedrijf heeft één visserijschip, de OD 6, waarbij in totaal 8 personen werkzaam zijn. Dit zijn de 4 eigenaren (vader Cees Sperling met echtgenote, zoon René en Pieter die beiden ook schipper zijn) en 4 vaste bemanningsleden in maatschapverband. Onze visgebieden zijn in de Noordzee. In de zomermaanden vissen wij met het twinrig vistuig aan de zuidrand van de Doggersbank. Daarbij bestaat de vangst voor 90% uit schol, 5% uit tarbot en 5% uit tongschar. In de andere maanden van het jaar vissen we met de boomkor (80mm). In de herfst is dit rondom de Bruine Banken, in de winter ten noorden daarvan in dieper water en in het voorjaar rondom de Vlaamse Banken. . In de periode dat de schol zich voortplant (de zogenaamde kuitzieke periode), rond februari, vissen wij bewuste op plaatsen waar minder schol met kuit zwemt. Door een deel van de ’kuitzieke’ schol te laten zwemmen, willen wij extra bijdragen aan de ontwikkeling van een goede scholstand. schol aanwezig is. Enkele kerncijfers van de onderneming in 2010

OD6

8

Schip

OD 6 Zelden Rust

Afmetingen (m) Bouwjaar Vermogen (pk) Bouwjaar motor

37,99 x 7,5 x 3,9 1987 2000 1999

Visserijmethode:

twinrig en boomkor

Bemanning:

4 eigenaren 4 vaste bemanningsleden

Gasolie (miljoen l) 1,1 CO2 uitstoot (milj kg) 3,0 Gasolie / kg vis

3,4 liter

Afval uit zee (ton/jr) 20

Onze vissoorten:

Figuur 1 Schol Figuur 2 Tong

OD6

9

Figuur 1 Schol

Figuur

3.2 Visie, doelen en strategieën t.a.v. duurzaamheid Onze bedrijfsontwikkelingsstrategie is in zijn geheel gericht op verduurzaming, met daarbij de focus op het aanlanden van de beste kwaliteit vis. Hierbij zien wij verduurzaming als doel om ook in de toekomst op een maatschappelijk geaccepteerde manier een inkomen te genereren uit de visserij. Maatschappelijk verantwoord ondernemen betekent daarom voor ons het krijgen van een maatschappelijke ‘license to produce’. Hierbij stellen wij voor ons bedrijf de volgende doelstellingen: A B C D E F G OD6

Een gezonde levensvatbaarheid van het bedrijf Een bijdragen aan gezonde voeding, ‘feed the world’, Reductie van CO2, Zo weinig mogelijk bodemberoering, Zo weinig mogelijk discards Een hoge kwaliteit van het product vis Een goede arbeidskwaliteit

10

Onze strategieën om deze doelstellingen te realiseren komen voort uit onze opstelling t.a.v. goed personeelsmanagement, goed kwaliteitsmanagement en toepassing van nieuwe en duurzamere visserijtechnieken. Onze samenwerking met collega visserijbedrijven richt zich op het creëren van kennisuitwisseling om de visserij te verduurzamen (deelname aan de Kenniskringen Visserij), meer evenwicht in ketenrelaties, gezamenlijke inkoop vanuit MVO maatstaven. Onze samenwerking binnen de keten is gericht op efficiëntie en duurzaamheid van het product. Ons motto hierbij is: samen kennis delen en samen innoveren.

4. People 4.1 Arbeidsomstandigheden en -voorwaarden Wij streven naar een vaste en respectvolle relatie met ons personeel. Hierbij geldt: “Behandel je personen net zo zoals je zelf ook behandeld zou willen worden”. Dit is uitgewerkt in een beloningsstructuur en in een gedragscode aan boord. De beloningsstructuur is zodanig dat de relatie tussen besomming en beloning minder strak is dan gebruikelijk: in goede tijden wordt er wat afgeroomd zodat in slechte tijden met lage besommingen extra wordt uitgekeerd. De gedragscode aan boord is die op basis van mens/mens relaties en hiërarchische verhoudingen. Beslissingen aan boord worden in overleg maar uiteindelijk op basis van hiërarchie genomen waarin de schipper het laatste woord heeft. Daarnaast wordt uitgegaan van een mensgelijkheid, wordt toegewerkt naar een open en persoonlijke sfeer met ruimte voor eigen persoonlijkheden. Teamwork in combinatie met gezelligheid is voor ons belangrijk. Dat deze aanpak werkt blijkt uit de lange gemiddelde diensttijd van bemanningsleden: de huidige bemanningsleden zijn al jaren in dienst met een variatie van 25 tot 1 jaar. Onze bemanning bestaat uit: Pieter Sperling, [ Schipper, mede eigenaar] Rene Sperling, [ Machinist, mede eigenaar] Joost de Jong, [ Bootsman, aan boord sinds 1986] Anton van Koppen [ Matroos aan boord sinds 2005] Pieter van der Klooster [ Matroos aan boord sinds 2008] David Grinwis [ Matroos aan boord na stage in dienst sinds 2010] *Zes bemanningsleden, afwisselend altijd 1 thuis, met behoud van salaris, in volle tevredenheid met elkaar overeengekomen. 4.2. Voedselkwaliteit, voedselveiligheid en gezondheid Gezond leven en eten wordt voor steeds meer mensen een uitdaging. Vis wordt gezien als gezond product en bevat alle belangrijke natuurlijke sporen elementen die nodig zijn voor een gezond leven.

OD6

11

Wij willen graag bijdragen aan een gezond eetpatroon. Niet alleen omdat we ’toevallig’ het product vis op de markt brengen maar vooral omdat wij iedereen die naast ons een bestaan leidt op de aarde dit gunnen zoals wij dit zelf graag willen leven. Wij conformeren ons aan keurmerken zoals CVV en in de toekomst MSC. Aanpassingen ter versterking van deze keurmerken zullen worden doorgevoerd. De kwaliteit van ons product staat bij ons hoog in het vaandel. Aan boord geven wij extra aandacht aan het schoonmaken en direct koelen van de gevangen vis. Dat we goede kwaliteit vis leveren blijkt uit het gegeven dat al tot twee maal toe een prijs is verkregen voor de best verzorgde vis van de haven van Scheveningen en eenmaal een nominatie voor de Verantwoorde Vis prijs van PVis. 4.3 Bewust omgaan met levende have T.a.v. het doden van de vis besteden wij bewust aandacht aan het goed en snel schoonmaken van de vis, gevolgd door een snelle koeling. Daarnaast vissen wij op zo’n manier dat wij zo weinig mogelijk discards vangen. Zo hebben wij in onze netten ontsnappingspanelen aangebracht om omgewenste en ondermaatse vis de mogelijkheid te geven uit het net te ontsnappen. Deze ontsnappingspanelen zijn ongeveer16 m2 . Het voordeel van deze panelen is dat alle ontsnapte vis voor de volle 100% in leven blijft. Een bijkomend voordeel is dat de resterende bijvangst zo minimaal is, dat sorteren aan boord minder arbeid genereert.

5. Planet

5.1 Energie, CO2 uitstoot In de loop der tijd hebben wij CO2 reductie gerealiseerd van 50% en gaan we voor een meer reductie in de toekomst. Deze reductie komt omdat wij gedeeltelijk zijn overgeschakeld van boomkor op twinrig. Bij de boomkor bedraagt het brandstofverbruik ca. 3,4 liter gasolie per kg vis, bij de twinrig bedraagt dit 0,7 liter per kg vis. Door degedeeltelijke overschakeling op twinrig was ons gemiddelde verbruik in 2010 gemiddeld 1,3 liter per kg vis.. Een van de andere aanpassingen die wij doorgevoerd hebben en die geleid heeft tot een reductie van CO2 en minder bodemberoering is dat wij de breedte van de netten met elk 1 OD6

12

meter versmald hebben. Nu vissen wij met twee maal 11 meter in plaats van de traditionele twee maal 12 meter. Voor de toekomst vinden wij een verdere brandstofbesparing en CO2-uitstoot noodzakelijk. Hierbij denken wij aan andersoortige maatregelen die we aan boord kunnen nemen zoals wind energie en zonne-energie. Daarnaast denken wij na over de aanpassing van onze huidige vistuigen zoals het inzetten van de pulswing. De reden hiervoor is dat wij hiermee de bodemberoering en het brandstofverbruik verder kunnen verminderen. Op dit moment is een uitbreiding van dit type visserij wegens het beperkt aantal vergunningen nog niet mogelijk, en daarnaast hebben wij nog vragen rondom discardvermindering en schade aan het bodemecosysteem. Desondanks zijn wij van mening dat het pulssysteem een ecologisch vriendelijkere vorm is dan de boomkor. Ons doel is dan ook om in de toekomst de boomkor niet meer toe te passen en wanneer dit wettelijk is toegestaan, over te schakelen naar de pulswing techniek. Andere mogelijke brandstofbesparende mogelijkheden waaraan wij denken zijn zijn lagere snelheden en tuigaanpassingen. Als we deze aanpassingen combineren met aanpassingen aan de verlichting aan boord in de vorm van led verlichting dan verwachten wij dat onze energiebehoefte zal dalen met 75%. Een bijkomstig voordeel is dat LED verlichting de intensiteit van daglicht benadert, wat het effect kan hebben dat de bemanning arbeidproductiever wordt. 5.2 Afval Wij zijn ons bewust van de milieu schade die wij met onze activiteiten kunnen veroorzaken . Daarom beperken wij die schade waar mogelijk tot een minimum. Zo zetten wij afval niet overboord maar bieden dit aan de wal aan. Daarnaast doen wij actief mee met het programma ‘Fishing For Litter’ van KIMO. Vanuit dit programma houden wij al het afval dat wij met het vissen in de netten krijgen aan boord en leveren dit aan de wal af. Gemiddeld halen wij op deze manier zo’n 400 kg afval per week (=20.000 kg per jaar) uit hetzeemilieu. We hebben gemerkt dat we in de loop der jaren steeds minder afval in onze netten terugvinden(klein afval als micro plastics kunnen wij helaas niet opvangen).

KIMO Nederland en België is een vereniging van Nederlandse en Belgische kustgemeenten, die is opgericht voor de veiligheid van de kust en het milieubehoud van de Noordzee. Eén van de belangrijkste doelstellingen van KIMO is om de bestaande verontreiniging uit de Noordzee te verwijderen en nieuwe verontreiniging te voorkomen.

OD6

13

In samenwerking met de Coöperatie is ons visserijbedrijf lid van SFAV (Stichting Financiering Afvalstoffen Visserij).

5.3 Grondstoffen, hulpstoffen en materieel Wij verwachten in de toekomst gebruik te kunnen maken van duurzamere visnetten met een dubbele levensduur ten opzichte van de huidige typen. 5.4 Natuur, landschap, zeebodem, bestanden Behoud van natuur en biodiversiteit is een eerste voorwaarde voor ons. Nieuwe visserijtechnieken zoals twinrig, sumwing en pulswing dragen bij aan minder bodemberoering, minder discards en een lager brandstofverbruik. Door de omschakeling naar twinrig hebben wij al flinke stappen gemaakt op weg naar een minder schadelijke vorm van visserij. Omdat wij van mening zijn dat het pulssysteem een ecologisch vriendelijkere vorm van visserij is dan de boomkor, is ons doel voor de toekomst dan ook om zodra dit wettelijk is toegestaan, over te schakelen van de boomkor op de pulswing techniek. Innovaties in het design van onze netten om de impact van onze visserijactiviteiten op het bodemleven te verminderen en minder bijvangst te genereren is een ander project waar wij bij betrokken zijn. Hierbij zijn we bezig om enerzijds een vervanging te zoeken voor de bodemberoerende wekkerkettingen en anderzijds om te experimenteren (en toepassen) van grote ontsnappingspanelen aan de bovenkant van het net. Het voordeel van deze panelen is dat alle ontsnapte vis voor de volle 100% in leven blijft. Daarnaast streven wij ernaar om te gaan vissen met het MSC-keurmerk. Hiervoor hebben wij ons aangesloten op een landelijk initiatief, en de verwachting en hoop is dat onze twinrig visserij in de tweede helft van 2012 zal worden gecertificeerd.

6. Profit 6.1 Innovatie Innovatie is voor ons van groot belang. Innovatie gericht op verbetering van de visserijtechniek . We zijn actief betrokken bij innovatieprojecten gericht op verdere brandstofbesparing, minder bodemberoering en minder discards. Daarvan zijn de Kenniskringen Visserij een belangrijk onderdeel. Ketenafstemming en communicatie Wij willen een beter imago voor de gehele visserij sector. Wij zien MVO als een hulpmiddel om binnen de sector vooruit te lopen en zo te werken aan een beter imago. Een van onze doelstellingen is dan ook een betere communicatie naar de consument. Dit is een belangrijke doelgroep voor onderhouden van relaties. Hierbij gaat het om voorlichting op het gebied van duurzaamheid binnen het bedrijf, en informatie over het product vis. Bij de dialoog tussen de consument en het visserijbedrijf Sperling werken wij aan de volgende aandachtsvelden: • Gedragsonderzoek naar de consument, via een netwerk in de handel, de waardering voor het product vis en de verhouding gezondheid, vis en duurzaamheid. OD6

14

• •

Interactieve website met een netwerk van deskundigen op het gebied van specifieke vragen en opmerkingen. Kennisoverdracht aan leerlingen door te voldoen aan VTL gecertificeerd leerbedrijf en het aanbieden van stageplaatsen voor vakgerichte leerlingen.

Een project waaraan wij meewerken om de brug te slaan naar de consument is het ketenproject Vis van Dichtbij. Het doel van dit project is het vormen van een samenwerkingsverband vanaf de aanvoer t/m de supermarkt, en om met kwaliteit in te kunnen spelen op de consumenten vraag (‘marktgericht vissen’). Hiernaast werken wij samen met het NSFC (North Sea Fish Center) aan de ontwikkeling van een kwaliteitskeurmerk voor schol.

6.2 Stimulering lokale economie Ons visserij bedrijf is qua omvang een MKB bedrijf met een lokale focus. Wij leveren onze vis aan in de afslagen van Stellendam en Scheveningen voor verdere verhandeling en bewerking. Wij werken hierbij nauw samen met de mensen en bedrijven binnen deze visserijgemeenschappen. Daarbij werken wij aan een cultuur waarin vertrouwen, integriteit en inspiratie centraal staan. .

6.3 Maatschappelijk betrokken ondernemen Naast alle verduurzamingstrajecten en projecten waar wij in acteief zijn stellen wij minimaal 3 keer per jaar vis (in natura) beschikbaar aan liefdadigheidsinstellingen (zorg, scholen) en stellen deze beschikbaar tijdens de havendagen van Stellendam. In totaal gaat het op jaarbasis om ca.2000 kg. Die wij op deze manier beschikbaar stellen.

7. Good management practices Een belangrijk onderdeel van MVO is de borging door middel van afspraken , codes, convenanten, managementsystemen en rapportages. Op alle belangrijke terreinen van de uitvoering van het MVO–beleid binnen ons visserijbedrijf zorgen wij ervoor dat een dergelijke borging plaatsvindt. Hierbij zetten wij de volgende instrumenten in: - Ons MVO jaarverslag. Dit instrument rapporteert over missie, doelen en strategie, voortgang, ‘state of the art’, en toekomstige activiteiten.

OD6

15

-

CVV: Certificaat Verantwoordelijk Vissen. Hierin worden veel zaken geregeld betreffende bemanning, veiligheid aan boord en kwaliteit van vis. Lidmaatschap KIMO (afval)/deelname aan Fishing for Litter programma Deelname aan MSC certificeringstraject NSFC-keurmerk voor schol

Gedragscode Om correct en integer gedrag van medewerkers en leidinggevende te bevorderen gaan wij binnen het bedrijf een code of conduct (gedragscode) afspreken waar een ieder die binnen het bedrijf werkzaam is zich aan conformeert.

Gedragscode Ons eerst richten op de toekomst van onze consument. Ondernemingsgeest omarmen. De talenten van onze mensen ontwikkelen. Het lef en de nieuwsgierigheid hebben om vragen te stellen. Integriteit en verantwoordelijkheid tonen in alles wat wij doen. Duurzaamheid doorvoeren In alle dingen die we doen. Ter inspiratie voor ons en voor anderen.

8. Actieplan Op grond van de overtuiging dat MVO een voorwaarde is voor de maatschappelijke “license to produce” nu en in de toekomst, willen we duurzame innovaties toepassen binnen het

OD6

16

bedrijf . Niet alleen gebaseerd op economische-, maar ook op ethische en maatschappelijke gronden. Schaalvergroting Binnen de visserij is schaalvergroting in de toekomst de enige weg om de nationale quota’s geheel te benutten. De nog overblijvende bedrijven zullen daardoor groeien. Technologie en technische aanpassingen zullen worden doorgevoerd om deze stappen te kunnen realiseren. De individuele schaalvergroting van ons visserijbedrijf zal CO2-neutraal verlopen. Dit wil zeggen dat meer omzet in vis niet zal leiden tot toename van brandstofverbruik. Medewerkersbeleid Ons medewerkersbeleid is erop gericht om de medewerkers zo optimaal mogelijk te betrekken bij ons bedrijf en onze bedrijfsvoering. De bemanning moet trots zijn om te kunnen werken aan boord van de OD6. Nieuwe technologiën aan boord doorvoeren om meer arbeidsvreugde te creëren is daarom een speerpunt. Continuïteit van de bemanning zonder ziekte verzuim is een ander speerpunt. Deze continuïteit is nu gewaarborgd doordat al jaren lang met dezelfde samenstelling wordt gewerkt. Ziekte aan boord of aan wal komt sporadisch voor. Samenwerking en leveranciersnormen Samenwerking tussen collega’s onderling en toeleveranciers en afnemers zullen in de toekomst op basis van wederzijdse MVO gedachten plaats vinden. MVO beleid binnen het bedrijf en de direct betrokken bedrijven binnen de keten. Industrie normen, mensenrechten, voedselveiligheid, kwaliteit en duurzame bedrijfsvoering zal conform de normen die binnen ons visserij bedrijf zijn en worden doorgevoerd zo goed mogelijk synchroon moeten lopen. Bedrijven die kort bij deze aanpak krijgen voorrang. Duurzame vangstmethodes uitbreiden Na een bewuste keuze om een diepte investering te doen in de Twinrig methode die zich heeft bewezen als duurzaam, zullen investeringen in Pulskor en Sumwing (=Pulswing) voor de toekomst noodzakelijk zijn om verder te kunnen verduurzamen. Wij zijn bereid te investeren in deze nieuwe techniek zodra de kinderziektes in deze systemen en onduidelijkheden rondom ecosysteemeffecten zijn weggenomen. Daarbaast is een voorwaarde dat het vanuit Europa mogelijk wordt gemaakt met dit systeem te vissen (momenteel is het limiet op het aantal ontheffingen gehaald; geen ruimte voor extra ontheffingen). Verder stellen wij tot doel om gebruik te maken van visnetten met een dubbele levensduur, nieuwe innovaties op gebied van technieken en materiaal moeten de doelstelling, langere levensduur concretiseren. Onze toeleveranciers zullen ook met maatstaven van MVO moeten gaan werken en toezien dat het vervaardigen van een dergelijk product op duurzame wijze plaatsvindt. Daarnaast zullen in de toekomst alle in de directe lijn verbonden in het netwerk van ons bedrijf een MVO uitstraling moeten hebben. Niet alleen toe/leveranciers, maar ook verzekeringsmaatschappijen, banken, accountant, enz. Ter uitbreiding van de keurmerkenzijn we bijna gecertificeerd met het MSC keurmerk. In combinatie met de CVV certificering is dit een unieke combinatie voor de duurzaamheidwaarborging.

OD6

17

MSC-keurmerk De Marine Stewardship Council (MSC) is een non-profit organisatie die verantwoordelijk is voor het verstrekken van een keurmerk aan vis die op een duurzame manier is gevangen. Als gevolg van de druk op veel commerciële visbestanden en het groeiend besef dat de rijkdom aan vis niet oneindig is en volgende generaties ook het recht moeten hebben om vis te kunnen blijven eten, hebben het internationale levensmiddelenbedrijf Unilever en de milieuorganisatie Wereld Natuurfonds de koppen bij elkaar gestoken en in 1997 de De Marine Stewardship Council (MSC) opgericht. Het bestuur van de non profit organisatie is gevestigd in Londen en heeft in verschillende landen vertegenwoordigers gestationeerd die bedrijven assisteren bij het inzetten van het MSC-traject. Het MSC-keurmerk is bedoeld voor rederijen of eigenaren van vissersvaartuigen die op een duurzame manier vis vangen en voor visgroothandelaren en of visverwerkingsbedrijven die vis inkopen die op een duurzame manier is gevangen. Het certificeren van een rederij of eigenaar van een vissersvaartuig met een MSC-label gaat niet zo eenvoudig. Duurzaam vissen betekent op een uiterst verantwoorde manier vis onttrekken aan een visbestand dat er gezond voor staat (dus waar voldoende exemplaren van rondzwemmen), zonder dat er met de vangsttechniek veel schade aangericht wordt aan de zeebodem. Maar de vangsttechniek moet ook selectief zijn, dus niet te veel ondermaatse vis meevangen of andere vissen en levende organismen die niet marktwaardig of consumptiegeschikt zijn. Voorts mogen er ook geen zeezoogdieren meegevangen worden. Kortom, geen gemakkelijke opgave. Maar het is wel nodig om de bronnen van de zee niet uit te putten.

Twee Jaarlijkse MVO – verslagen In het MVO-verslag worden de strategie, visie , beleid en de vooruitgang gecombineerd met de MVO aanpak. Door gebruik te maken van harde data uit de LEI boekhoudingen kunnen de realisaties van de doelstellingen worden vastgelegd in de twee jaarlijkse MVO verslagen. In 2010 is een begin gemaakt met het verzamelen van deze data en zal jaarlijks worden gekoppeld aan deze zo genaamde 0 meting. In de bijlage is te zien wat de milieu winst is over het boekjaar 2010. Zodra de gegevens beschikbaar zijn over boekjaar 2011 zullen deze gegevens worden getoetst aan die van 2010. Maatregel

Periode

Aanpassen Dyneema netten Aanschaf cruise control Electronics brandstof inspuiting Inkorten boomkor Minder kettingen Brandstofmeter Trekkrachtmeter Vaarsnelheid verlagen Fishing for litter

2006

Planet +

People ++

Profit ++

2007 2008

+ +

+

++ ++

2008 2008 tot heden 2008 2009 2010 2005

++ ++ ++ + + ++

OD6

+ + -

++ ++ + ++

18

Deelname aan kenniskring Twinrig

MSC Twinrig MSC Boomkor Goede doelen

+

+

2011

+

+

2012

+

+

+

Realisatie doelstellingen – ontwikkelingsfase - 2011 /2012

__________________________________________________________________________

• • • • • • • • • • • • •

OD6

Gerealiseerd Reductie van CO2 uitstoot met 50 % (zie grafiek) Ja Reductie CO2 uitstoot 30% per kilo vis t.o.v. 2010 Lopend Duurzame vangstmethoden Ja Twinriggen Duurzame vangstmethoden Pulswing Nog niet. In afwachting van europese toestemming. Implementatie milieu, veiligheid en welzijn Ja Maatschappelijke betrokkenheid Lopend Energie besparing aan boord Lopend Fishing for litter (afval uit zee) Lopend Gedragscode aan boord Nee MVO leveranciers Nee MVO afnemers (handel) Nee MVO retail Lopend MVO opgenomen in Arbeidovereenkomst Nee

19

Lijst van bronvermeldingen. • • •

• • • • • • •

MVO Nederland (beleid) Marine Stewardship Council (Keurmerk) Productschap vis ( CVV certficaat) Kommunenes Internasjonale Miljøorganisasjon (KIMO keurmerk) LEI Wageningen UR (Boekhouding) LEI Wageninegn UR (Duurzaamheidscan Agro Center – methoden LEI) Visserij ondernemers aan het woord (Taal, Cooten van) Foto’s (Wilco van Cooten – visserijbedrijf Sperling – data base- internet) Visserijbedrijf Sperling v.o.f. Promac B.V.

Bijlage1 Deelname aan projecten en initiatieven: OD6

Kenniskring transitie Zuid Jongerennetwerk VIP projecten (aanvullen)….. CVV KIMO Fishing for Litter MSC Twinrig (in aanvraag) Vissen met zorg

20 -

Bijdrage aan charitatieve instellngen Bijdrage aan jaarlijks visserijfestival/visserijdagen ???

Inleiding:

Bestaande installaties die momenteel nog uitgevoerd zijn met R-22 mogen ook na 01-01-2010 operationeel blijven, en behoeven niet per definitie vervangen te worden. Echter bij een lekkage aan de installatie gaan de gevolgen van de “afspraak ” merkbaar worden .Na 01-01-2010 is het niet meer toegestaan om installaties (bij) te vullen met “nieuwe” R-22 .Zelfs het op voorraad houden van dit koudemiddel is dan niet meer toegestaan. Wel is het toegestaan om installaties (bij) te vullen met geregenereerde of gerecycled R-22.welk nog tot 2015 beschikbaar is. Het geregenereerde koudemiddel heeft als nadeel dat deze aanzienlijk duurder is in vergelijkmet R-22.Daarnaast zijn er ook zogenaamde “drop-in” koudemiddelen zoals R422D, R422A en R417A die als vervangend koudemiddel gebruikt kan worden. Ook deze hebben een nadelig prijsniveau, en daarbij ook iets minder rendement t.o.v. R-22. Het oude koelsysteem vergeleken met het nieuwe koelsysteem op de OD-6 zijn er een aantal verbeterpunten te noemen: A- Het koudemiddel is vervangen door R404A welk de ozonlaag niet aantast. R404A is een HFK koudemiddel wat de ozonlaag niet aantast zoals dat R-22 (HCFK) wel deed B- De koudemiddel inhoud van de installatie is gereduceerd met ca 10 kg. C- Er is een semi-hermitische compressor gebruikt, wat betekent dat er geen kwetsbare as afdichtingmeer aanwezig is en uiteindelijk de kans op emissie zal verkleinen. D- Het toepassen van luchtkoelers waarbij het voordeel dat deze een automatische ontdooiing hebben, waardoor het blok “schoon” blijft. In tegenstelling tot de oude “statische” verdampers zullen snelkoelers niet invriezen en daardoor dan ook geen rendementsverlies ondervinden. E- Doordat er slechts 2 koelers met één aan-en afvoerleiding nodig zijn (oude situatie 24) is het leidingwerk in het visruim ook aanzienlijk minder, dus het geheel ook minder kwetsbaar en zeker de hygiëne in het visruim ook ten goede komt. FBetere energie/prestatie verhouding. Toegelicht: Doordat de combinatie luchtkoelers en semihermetisch gesloten compressor is toegepast, is het rendement aanzienlijk verbeterd. Doordat “statische” koelers (zoals bij de oude situatie) geen ontdooiing hebben gaan deze tijdens bedrijf steeds meer “aanrijpen” en al snel een slechtere overdracht zullen hebben dan snelkoelers met ontdooiing. Door dit aanrijpen, zal de verdamper-temperatuur veel lager worden (gemiddeld -16 oC ) dan bij snelkoelers waarbij de verdampertemperatuur ca -8 oC blijft Ter vergelijk: Oude situatie: 24 statische koelers -16 oC 12 kW koelvermogen 4,25 kW aandrijfvermogen energieprestatie verhouding (C.O.P.) 3,18 OD6

21 Nieuwe situatie: 2 snelkoelers -8 oC 14,05 kW koelvermogen 4,74 kW aandrijfvermogen energie-prestatie verhouding (C.O.P.) 3,48. Doordat de overdracht bij snelkoelers beter is en blijft tijdens bedrijf, zal het ruim veel sneller op temperatuur zijn en het aantal bedrijfsuren (en energieverbruik) aanzienlijk verminderen.

Het aanpassen van de bestaande scherfijsmachine en het toepassen van slurry-ijs: G-

Ook hier zijn een semihermetisch gesloten compressoren toegepast, dus ook zonder kwetsbare as- afdichtingen en ook energietechnisch gunstiger dan de “open” compressoren”

H-

Daarnaast is het grote voordeel van vloeibaar-ijs, dat het een optimaal contact met het product maakt, waardoor perfecte warmte-overdracht plaatsvindt en het product zeer snel op de gewenste temperatuur komt. Het snel terug-koelen van vis komt absoluut de kwaliteit ten goede. (overigens geldt dit bijna voor elk product wat wordt gekoeld.) Bij vloeibaar-ijs komt ook nog het voordeel dat het zeer makkelijk te verwerken is en kan zelfs per pomp over het product verdeeld worden.

I-

Doordat het slurry-ijs uit zeewater verkregen wordt, hoeft hiervoor geen water gebunkerd te worden hetgeen ook weer een kostenbesparing oplevert.

K-

Doordat hiervoor geen water gebunkerd wordt, zal dit uiteindelijk ook resulteren in minder vracht, van af aanvang visweek en zal ook brandstofbesparing opleveren. T v Heck [Promac b.v.]

Bijlage 2

Brandstof verbruik per dag per type visserij 8000 6000 4000 2000 0 Boomkor verbruik per Twinriggen verbruik dag per dag

OD6

22

Kg /CO2 uitstoot per dag per type visserij 20000 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Boomkor CO2 uitstoot Twinriggen CO2 uitstoot per dag per dag

In bovenstaande grafieken is het effect van CO2 reductie zichtbaar van de nieuwe visserijsystemen (uitstoot van 2.640 kg CO2/liter gasolie). Boomkor de traditionele wijze, ten opzichte van Twinriggen de nieuwe visserij techniek. Een reductie van bijna 40% gerealiseerd in het eerste jaar. Kinderziektes en afstellingen hierin meegenomen is een reductie van 50% te realiseren. Doelstelling voor de komende jaren is in combinatie met Twinriggen en Pulskoren een verdere reductie van 50% te realiseren op de boomkorvisserij.

Verloop van gasolieverbruik in verhouding tot kilo’s gevangen vis. jaar 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Kg vis 295.408 321.364 382.693 391.620 Renovatie en 808.772

Gasolie verbruik 1.414.643 1.366.625 1.300.570 1.119.494 ombouw schip OD6 1.136.474

Liters per kilogram 4.78 4.25 3.39 2.86 Naar twinrig 1.40

*Opmerking die bijgeplaatst moet worden is dat van 2005 t/m 2008 gemiddeld 47 visweken waren. Na de renovatie en versterking van het team in 2010 heeft visserij bedrijf Sperling 50 visweken gerealiseerd. Opmerkelijk is de verhouding van kilogrammen gevangen vis in 2010 en voorgaande jaren. Drie weken langer doorvissen realiseert dan niet deze meeropbrengst. De visstand die zienderogen toeneemt uit zich in deze verhoogde vangst gegevens. De OD6

23

reductie van het gasolie verbruik kan worden toegeschreven aan de ombouw naar Twinriggen en de renovatie van het schip en de motor. Lijst met toeleveranciers en aanverwante bedrijven.

Padmos Diesel repair Stellendam Coöp. Westvoorn P. Redert Promac Radio Holland Sam Electronic Centra Smit Neuchatel Vabo Oosters Metaal Beije Delta Van Stigt Schavicast J.P. de Wit Bakker Tilly Berk Plus supermarkt GEO Electro Westhoeve Ytama

Scheepswerf Hoofdmotor Boorden, twinrignetten, vislijnen Tuigage Koel slurrijsmachines Marport systeem Nautische apparatuur en zeekaarten Flexibele koppeling Vloeren en visruim Polyester Sierpijp CV installatie Isolatie Keerkoppeling Staal-schilderwerk Assurantiën Accountants Proviand Brandstof en smeerolie Elektrische installatie Scheepstimmerman

Lijst met indirecte bedrijven en instellingen. Visafslagen Ministerie EL&I [Economie Landbouw en Innovatie] PO [ productschap] LEI [Landbouw economisch instituut] Imaris [Institute for Marine Resources and Ecosystem Studies] AID [Algemene Inspectie Dienst] Scheepvaart inspectie dienst Provincie Zeeland Gemeenten Waterschap Rijkswaterstaat NGO’s

OD6

24

OD6