Reflectie verslag: Minor schilderen 2011/2012
Tim Coster Klas: AutV3 Student nr.: 0819487 Website: www.TimCoster.nl E-mail:
[email protected] Minor schilderen Docent: Danai Fuengshunut 17/06/2012
Inleiding Dit reflectie verslag gaat over wat ik heb gedaan voor de minor schilderen van 2011/2012, in mijn derde studiejaar autonome beeldende kunst aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam, onder begeleiding van Danai Fuengshunut. We hebben in de lessen ongeveer zeven onderdelen behandeld; het portret, het model, ruimte, compositie, basale compositiestukken, sferen, en het onderwerp “Antwerpen” naar aanleiding van een excursie dag naar die stad. Ik heb me vooral bezig gehouden met 1 onderwerp, het portret, met uitzondering van een stilleven met fruit, en een eigen versie van “het puttertje” van Fabritius, maar ik ben wel indirect bezig geweest met alle behandelde onderdelen, en dat zal ik proberen aan te tonen aan de hand van beelden van mijn werk. En ik zal een korte uitleg geven van waar de werken over gaan. De volgorde van de werken is chronologisch vanaf het begin van het schooljaar tot de laatste drie eindwerken.
Zelfportret 1 Olieverf op canvas 50cm x 50cm Zelfportret 2 / Bullseye Olieverf op canvas 50cm x 50cm
Zelfportret 1 en 2 heb ik gemaakt naar aanleiding van de opdracht over het vinden van geometrische lijnen in portretten. Ik bedacht me dat ik de computer hierbij kon gebruiken als gereedschap om bepaalde lijnen en vlakken in een gezicht zichtbaar te maken. Het eerste wat ik daarvoor probeerde was het “edges” effect in photoshop. Dit effect zoekt de randen op in foto’s en laat ze gloeien als neon. Dat beeld heb ik als mal gebruikt en ben daarna zelf de huid gaan invullen met in dit geval lange dunne lijnen. Na het zien van deze schilderijen kreeg ik van een collega genaamd Ray de opdracht een portret van hem te maken. Ik ontdekte dat ik een portret kon terugbrengen tot een zelf gekozen aantal kleuren door het “posturize” effect. In combinatie met het weghalen van kleur leverde dat een zelfgekozen aantal grijstinten op. Dit leek me een goede manier om verloop van donker naar licht te bestuderen, omdat dit volgens mij belangrijker is als kleur.
Portret Ray Geubels Olieverf op canvas 50cm x 50cm
Ogen Mayke Stift en verf-stift op papier 20cm x 7,5cm
Portret mayke Stift en verf-stift op papier 12,8cm x 14cm
Omdat het precies mengen van grijstinten lastig is met olieverf besloot ik om een combinatie van verschillende tinten grijze stiften en witte verf-stift te gebruiken. Om eerst eens te kijken of het zou werken heb ik deze twee kleine studies gemaakt van m’n vriendin Mayke Albers. Omdat inkt heel makkelijk in papier trekt heb ik steeds eerst een laag gesso op het papier gedaan.
Portret Rik Hundman / Trial and Error Stift en verf-stift op papier 23cm x 19,5 cm
Portret Mayke 2 Stift en verf-stift op papier 16,5cm x 24,5cm
Portret Joep Coster / Tenuki Stift op papier 18cm x 24cm
Portret John Posthumus / Homerun Stift op papier 28cm x 21cm
Door middel van “posturize” heb ik steeds gezocht naar wat de beste hoeveelheid grijstinten was per afbeelding en bij het portret van Rik en portret Mayke 2 kwam ik er achter dat zeven tinten goed werkt. Ook heb ik geprobeerd steeds een gedeelte zwart en een gedeelte wit erin te stoppen als twee uitersten, of ijkpunten, om daar tussenin de grijstinten te gebruiken. Door contrast instellingen en de wit en zwart levels te regelen heb ik geprobeerd daar de juiste balans in te vinden. Door het beeld op te delen in zeven tinten kon ik uit de 12 tinten grijze stiften de juiste tinten zoeken en schematisch als een soort painting in numbers te werk gaan. Met die techniek heb ik het portret van mijn vader, Joep Coster en van John Posthumus gemaakt. Bij deze twee portretten heb ik ook het wit van het papier gebruikt als wit. Door het schematische werken en het beeld op te bouwen uit vlakken is volgens mij een bepaalde ruimtelijkheid ontstaan die volgens mij moeilijk op een andere manier te bereiken is. Omdat ik tijdens de excursie in Antwerpen erg werd aangetrokken tot de glas in lood ramen die we zagen in een kerk, herinnerde ik mij weer hoe mooi ik dat eigenlijk vind, en dat mijn vader vroeger Tiffany lampen en ramen maakte. Tiffany ziet er uit als glas in lood maar heeft fijnere naden, omdat die bij Tiffany zijn gesoldeerd. Het leek mij interessant te proberen een portret op te bouwen uit simpele hoekige vormen, die glas kunnen representeren. Met het idee dat het ooit misschien echt van glas kan worden gemaakt. Hierdoor is het portret van Andy ontstaan. Na een mislukte poging met ei-tempera, en met de komst van een professioneel teken tablet, ben ik digitaal verder gegaan. Ik had zijn foto al in zeven tinten grijs uitgeprint, en ben daarop lijnen gaan trekken met stift, die ik daarna heb gescand. Dit raster van lijnen heb ik ingekleurd volgens een systeem van grijstinten wat ik van tevoren had bedacht. Hier volgen wat proces foto’s van het portret, en daarna leg ik uit wat dat systeem was.
Portret Andy Berger / Tiffany Digitaal 29,7cm x 21cm (A4)
Omdat het beeld uit zeven tinten bestond, en Photoshop werkt met procenten; 0% is wit en 100% is zwart, heb ik eerst 100 gedeeld door 6. Dat getal kwam uit op 16.66. Afgerond naar 16 en vermenigvuldigd met 6 kwam ik uit op 96. Dus wit, is tint 1 en 0%, tint 2 is de lichtste grijs en dus 16%, en tint 7, de donkerste kleur, was 96%. Door deze schematische verdeling kon ik ook zelf informatie toevoegen, door tussen de 7 lagen nog extra grijstinten aan te brengen. Tussen 0% en 16% kon ik 8% plaatsen, en tussen 0% en 8% een nog lichtere 4%. Hieronder het systeem zoals ik het heb gebruikt. 0
16 8 4 12
32 48 64 80 96 24 40 56 72 88 20 28 36 44 52 60 68 76 84 92
Zelfportret 3 / Residual Self Image Digitaal 29,7cm x 21cm (A4)
Dit is mijn eerste digitale zelfportret en het werk zelf gaat ook over het digitaliseren van mijzelf. Wetenschappers voorspellen dat het over een aantal jaar mogelijk is ons geheugen te downloaden in een computer. Ik hoef nu alleen nog maar mijn geest in het portret te uploaden om digitaal verder te kunnen leven. De vlakken zijn bedoeld als referentie aan een drie-dimensionaal grid, maar kunnen ook gezien worden als mozaïek tegeltjes, omdat sommigen uit lijken te steken. Door het weglaten van structuur en alleen vlakke kleur te gebruiken lijkt het wel alsof m’n hoofd zo groot is dat je er op kunt lopen, en is volgens mij een grote ruimtelijkheid ontstaan.
Portret Olav Mackaay 2 / Mozart’s K. 622 Digitaal 21cm x 29,7cm (A4)
Dit portret heb ik gemaakt met Corel Painter, een programma waarmee je kunt “schilderen” met impasto. Om kwast streken te kunnen maken in alle richtingen was een speciale pen met 360 graden rotatie censor nodig. Door verschillende diktes virtuele olieverf te gebruiken, en het oppervlaktelicht vanuit de juiste richting te laten schijnen, heb ik gebruik kunnen maken van de glans en de schaduw van de verf, om delen op te laten lichten, en “echte” schaduwen te krijgen, zonder ze met kleur te schilderen. Dit werkt volgens mij goed, om realistische diepte te suggereren. Ik heb ook veel tijd gestoken in het mengen en kiezen van de kleur van elke kwast streek, om het gevoel te geven dat de kleur echt ‘daar’ is.
Tussen het werken aan mijn drie laatste portretten en eindwerken, heb ik nog twee afbeeldingen gemaakt, die ik als laatste nog wil laten zien. Het eerste is een stilleven geinspireerd door de stillevens van Adriaen Coorte, en de tweede is een eigen versie van “Het Puttertje” van Carel Fabritius.
Eat More Fruit Digitaal 21cm x 29,7cm (A4)
Het Puttertje Digitaal 21cm x 29,7cm (A4)
Conclusie Ik heb me dit jaar met uitzondering van “Eat More Fruit” en “Het Puttertje” uitsluitend bezig gehouden met het maken van portretten. Voor mijn gevoel ben ik daar sterk in gegroeid, en heb ik daar veel van mijzelf in kunnen stoppen. Het heeft me zelfs 2 portret opdrachten opgeleverd, en een opdracht voor nog een stilleven. Mijn drie eindwerken komen nadat ik ze op de integrale beoordeling heb laten zien, bij een kapper te hangen waar gemiddeld dertig mensen per dag geknipt worden, dus hopelijk zorgt dat voor portret opdrachten. Ik ben van plan bezig te blijven met portretten, omdat dit me erg veel voldoening geeft, en ben van plan digitaal en analoog werken te blijven combineren. Als laatste wil ik nog even vermelden dat ik ook veel naar andere portret kunstenaars heb gekeken, waaronder Chuck Close, Levi van Veluw, Phillip Akkerman, Luc Tuymans, Lucian Freud, Mu Jun, van Gogh, Rembrandt en Da Vinci. En dat ik voorzichtig ben begonnen met het geven van een portret workshop bij kunstcentrum Kadmium in Delft. Als aller laatste wil ik de mensen bedanken van wie ik een portret heb mogen maken, en Danai voor het geven van de minor schilderen lessen.