2011 GEERT WILDERS. Geert Wilders. Geliefd en gehaat. Luc Faëlens en Wesley Thomas

5/20/2011

GEERT WILDERS

Geert Wilders. Geliefd en gehaat. | Luc Faëlens en Wesley Thomas

1

Voorwoord Beste lezer, In deze uitgebreide verzameling van documenten en kennis kunnen wij het ons voorstellen dat u door de papieren het inkt niet meer ziet. Daarom nu beknopt wat het inhoudt. Allereerst kunt u van ons het werkstuk over Geert Wilders en de PVV verwachten, ten tweede de samenvattingen van alle gedocumenteerde kranten- of tijdschriftartikelen die enig relatie hebben tot dit onderwerp. Last but not least hebben we de artikelen die wij hebben samengevat. Geert Wilders is een persoonlijkheid die bijna tot de verbeelding spreekt. Een sluwe maar uiterst slimme politicus. Door sommigen gehaat, door andere geliefd. Met zijn beweging de PVV is hij doorgedrongen tot de kern van onze democratie waarbij hij nu in het hart van de politiek belangrijke keuzes maakt. Een fascinerend persoon met een opvallende politieke loopbaan. Reden voor ons om deze man eens nader onder de loep te nemen. Luc Faëlens en Wesley Thomas

PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011

Luc Faëlens en Wesley Thomas

2

Inhoudsopgave Voorwoord .......................................................................................... 1 Werkstuk ............................................................................................. 4 Inleiding ............................................................................................ 4 De zelfontplooiing van Geert Wilders ............................................... 5 Wilders en zijn jeugdige politieke carrière ..................................... 5 Wilders als runner-up binnen de VVD ............................................ 6 Wilders en zijn breuk met de VVD ................................................. 7 De PVV als eenmansfractie groeit uit tot een politieke sensatie ...... 9 Wilders als ideale leider van een nieuwe partij ............................. 9 Wilders en zijn beweging de PVV ................................................. 10 Wilders en zijn plublictie Fitna ..................................................... 12 Wilders spreekt in Fitna tot de Moslims: ........................................... 13 Wilders’ zijn loyale achterban en zijn relatie met Israël ............... 14 De inkapseling van Wilders in ons politieke bestel ......................... 17 Wilders als gedoogpartner van het eerste minderheidskabinet ooit .............................................................................................. 17 Wilders en zijn strafrechtelijke vervolgingen ............................... 19 Wilders als meester van de retorische gave ................................ 21 Wilders en zijn doordachte filosofische ideologie ........................ 23 Conclusie ........................................................................................ 26 Evaluatie ......................................................................................... 28 Luc ............................................................................................... 28 Wesley ......................................................................................... 28 Bronnenlijst .................................................................................... 29 PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


3

Documentatiemap ............................................................................ 32 Inleiding .......................................................................................... 32 Nestelen in het bestuur .................................................................. 33 PVV: Geen bijstand consultaat voor Gaza-activisten ...................... 34 ‘Wilders richt kanon op de beschaafde staat’................................. 35 Wetsvoorstel om koningin uit de regering te zetten in de maak .... 36 ‘Virtueel Tharirplein’ moet PVV democratischer maken ................ 37 Opportunist .................................................................................... 38 In dit mijnenveld kan elk woord ontploffen ................................... 39 Rechtbank A’dam gaat zaak-Wilders behandelen .......................... 40 Financier PVV wordt openbaar ....................................................... 41 De zaak-Wilders .............................................................................. 42 ‘PVV zou Haagse raad gek maken’ .................................................. 43 PVV’er met dubbel paspoort, oef! .................................................. 44 ‘Wat Wilders doet: geen feit tussen te krijgen’ .............................. 45 ‘Rutte is goud, Wilders is strovuur’ ................................................. 46 Overdrijven is ook een kunst .......................................................... 47 ‘PVV buitenspel in echt minderheidskabinet’ ................................. 48 Discriminatie of bot taalgebruik? ................................................... 49 Hoger populisme ............................................................................ 50 De wording van Geert Wilders ....................................................... 51 Doorbraak van een nieuwe volkspartij ........................................... 53 Als Geert regeert ............................................................................ 54 Bronnenlijst .................................................................................... 55


20 mei 2011


4

Werkstuk Inleiding De PVV valt haast niet meer weg te denken uit het huidige Nederlandse politieke esthablishment. Ooit opgericht als protestpartij tegen de toenemende islamisering in Nederland, nu doorgedrongen tot het hart van ons politieke bestel. Het geheim van deze partij zal ongetwijfeld de man zijn wiens haardracht de gemoederen flink heeft bezig gehouden. Een bourgondiër, een Venlonaar, gehaat en geliefd. We hebben het hier natuurlijk over Geert Wilders aan wie wij dit werkstuk toedichten. Want hoe kan het dat zo’n man met zijn beweging de PVV is uitgegroeid tot één van de grootste politieke partijen van Nederland? De man die aan de ene kant shockeert maar tevens ook de politiek lijkt te hebben wakker geschud. Hoe is zijn succes en dat van de PVV te verklaren? Waarom is juist hij de juiste leider van de PVV? En, wat voor mensen stemmen er nou eigenlijk op de PVV? Hoe is de partij ontstaan, en waarom stapte Wilders eigenlijk uit de VVD? Slechts een greepje uit het grote aantal vragen waarop u antwoord krijgt aldoende u het werkstuk leest. In dit werkstuk zal de persoon van Geert Wilders een grondige analyse ondervinden, van zijn vroegste jeugd tot nu en van zijn filosofische denkbeelden tot zijn vervolging. Op deze manier proberen wij te verklaren wat nou het geheim achter het electorale succes van de PVV is. Hoofdvraag Hoe kan Geert Wilders met zijn PVV zijn van een protestpartij zijn uitegroeid tot een partij dat in het centrum van de macht bivakkeert? Deelvragen Hoe is het succes van de PVV te verklaren? Waarom is juist Wilders de juiste leider van de PVV? Wat voor mensen stemmen er eigenlijk op de PVV? Hoe en waarom is de PVV ontstaan? Waarom stapte Wilders eigenlijk uit de VVD? “Ik heb genoeg van de islam in Nederland: geen moslimimmigrant er meer bij. Ik heb genoeg van de aanbidding van Allah en Mohammed in Nederland: geen moskee er meer bij. Ik heb genoeg van de Koran in Nederland: verbied dat fascistische boek. Genoeg is genoeg.” – Geert Wilders (2007, Volkskrant)



20 mei 2011


5

De zelfontplooiing van Geert Wilders Wilders en zijn jeugdige politieke carrière Geert Wilders werd op 6 september 1963 geboren uit een Nederlandse vader en een half-Indische moeder. Geert Wilders groeide op in het Limburgse Venlo in een rooms-katholiek gezin. Hij ging naar een christelijke basisschool en later ook naar een rooms-katholieke mavo en havo. Zelf gelooft hij echter niet in god, hij is een agnost. Dat wil zeggen dat hij geen bevestigende of ontkennende uitspraken wil doen over het bestaan van een bovennatuurlijke macht. Op het moment dat hij meerderjarig werd besloot hij zich dan ook uit de kerkelijke registers te schrijven. Zijn jongste jeugd verliep rustig en vreedzaam. Op zijn grote zolderkamer had hij veel bewegingsruimte en kon hij onbekommerd zijn doen waar hij zin in had. Er hing een gemoedige sfeer in huis, van zijn oudere broer en twee zussen had hij niet veel last. Op school, de Sint Mattheus basisschool in Venlo, beleefde de jonge Geert geen problemen op sociaal en cijfermatig gebied. Dit veranderde toen hij naar het voortgezet onderwijs ging. De puber had ‘schijt aan school’ en zat meestal achterin de klas van het R.K. Sint Thomas College. Hij dacht later verpleger te worden en koos daarom vakken als Scheikunde, maar had hier weinig interesse voor.1 Hij ging veel uit en gebruikte meer dan eens verdovende middelen. Toch voltooide hij na de mavo ook de havo. Daarna hield hij het voor gezien. Hij had geen zin meer in school en voltooide geen echte opleiding meer. Wel volgde hij een cursus bij de Stichting Opleiding Sociale Verzekeringen te Amsterdam en haalde hij een aantal deelcertificaten voor rechtsgeleerdheid bij de Open Universiteit. Tijdens zijn dienstplicht kwamen andere frustraties van Wilders aan het licht. Hij moest gezamenlijke NAVO-oefeningen doen met West-Duitse troepen. Later vertelde hij “blij te zijn nooit met een Duitser in één tent” te hoeven slapen. Deze afkeer kwam zeer vermoedelijk voort uit de ontberingen die zijn vader tijdens het Naziregime van de Tweede Wereldoorlog had ondervonden. Zijn vader moest namelijk onderduiken voor de Arbeitseinsatz, waarbij iedere man tussen de 18 en 45 verplicht werd in de Duitse fabrieken te gaan werken. 2 Na zijn dienstplicht en schooltijd besloot hij naar het buitenland te gaan, hij wilde er tussenuit en de wereld ontdekken. In eerste instantie zou hij naar Australië gaan, toen bleek dat hij daar de financiële middelen niet toe had besloot hij naar Israël te gaan.Hij bleef daar twee jaar en werkte er onder andere lang in een broodfabriek. Daarnaast reisde hij veel door het land, waar hij vertelde zich ‘helemaal thuis te voelen’. Volgens Wilders komt dit door zijn vermeende roots in Israël. Ook bezocht hij de omringende landen, maar hij merkte dat hij veel beter kon opschieten met de Israëliërs dan met de Arabieren. Toch maakte de Arabische landen veel indruk en ook later reisde hij graag naar deze landen toe. Hijbezocht onder andere landen als Iran, Syrië en Jordanië. Hij noemde dit “prachtige landen”, maar voegde eraan toe: “Het is een schande dat deze plaatsen zo chaotisch zijn.”1 Door deze reizen weet hij veel over de Arabische wereld en is de omschrijving ‘onwetend’ die sommige hem geven onterecht.

1

KRO, Het succes van Geert Wilders, 27 mei 2007, http://player.omroep.nl/?aflID=4702999 Traufetter, G., A missionary with dark vision, 27 maart 2008, http://www.spiegel.de/international/europe/0,1518,543627,00.html 2


20 mei 2011


6 Van 1984 tot 1988 was Wilders medewerker bij de afdeling verdragen bij de ziekenfondsraad. Dit lijkt nog enigszins op zijn jeugdpassie om in de verpleging te werken, maar toen hij wetstechnisch medewerker bij de sociale verzekeringsraad stapte hij definitief van deze passie af. Bij de sociale verzekeringsraad maakte hij kennis met de slechte kant van de verzorgingsstaat, in zijn ogenvol corruptie en subsidies. Daar was hij het niet mee eens en dat was één van de redenen om tot de VVD toe te treden, die beweerde in strijd te zijn met dit verwarde sociale netwerk. In 1992 trad Wilders voor de tweede maal in huwelijk. Zijn eerste huwelijk zou in Israël zijn geweest toen hij nog maar twintig was en zou kort hebben geduurd. Ditmaal gaf hij zijn ja-woord aan de joods-Hongaarse diplomate Krisztina Marfai. Over zijn vrouw en de rest van zijn privéleven en jeugd geeft Wilders weinig vrij. Wilders als runner-up binnen de VVD In 1989 schreef Geert Wilders zich in bij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, de partij die beloofde iets aan de sociale wanorde te doen waar hij zich zo aan ergerde. In 1990 kreeg hij een baan aangeboden bij de VVD en ging alsbeleidsmedewerker op de terreinen sociale zaken en sociaaleconomisch beleid aan de slag. Zijn grote voorbeeld Frits Bolkenstein, de charismatische leider van de VVD, ontdekte Wilders’ talent voor het schrijven van toespraken en benoemde Wilders tot speechschrijver voor de VVD in de Tweede Kamerfractie.Bolkenstein werd zijn mentor en leerde hem over de politiek. In 1997 stelde Wilders zich ook kandidaat bij de gemeenteraadsverkiezingen in Utrecht. Wilders komt namens de VVD in de gemeenteraad en werkt onder andere in de werkgroep Kanaleneiland, de wijk waar hij op dat moment ook woont. Hier komt hij in aanraking met de probleemjongeren uit deze achterstandswijk. In 1998 liet hij al zijn functies vallen om de Tweede Kamer in te gaan. Bij zijn entree als parlementariër kwam in de publiciteit met een openlijke aanval op de psychisch arbeidsongeschikten. Hiermee verwierf hij de titel ‘rechtse liberaal’. Met zijn kritiek joeg hij erin de oppositie en de paarse coalitiegenoten tegen zich in het harnas.Hij had het over inkomensafhankelijke subsidies, zoals de individuele huursubsidie, voor langdurig werklozen. Die moesten volgens hem worden verlaagd, als prikkel om de werklozen aan de slag te krijgen. Hij hield vol dat zijn voorstellen niet "asociaal" waren, maar juist "uiterst sociaal". Over de hardheid van zijn formuleringen zei hij "Ik ben geen diplomaat, maar politicus". In december 1999 sprak hij zich uit over de zorgen die hij had over moslimextremisme in het MiddenOosten, Noord-Afrika, Turkije, Afghanistan, Kaukasus en Centraal-Azië. De elite in Saoedi-Arabië zou terroristische groeperingen steunen. Volgens Wilders was internationale samenwerking vereist om dit te bestrijden. Samen met Ayaan Hirshi Ali maakte hij zich altijd sterk voor de bestrijding van het moslimextremisme. Ondanks verzet van de linkse fracties (PvdA, GroenLinks en de SP) wist hij een meerderheid te verwerven voor een motie, waarin de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Van Aartsen werd gevraagd een analyse te maken van het moslim-extremisme, inclusief "de mogelijke gevolgen voor Europa en Nederland". Die analyse bleef daarop lang uit.


20 mei 2011


7 Verder kreeg hij niet veel gehoor op zijn kritiek over het moslimfundamentalisme. De aanslagen door moslimextremisten op 11 september 2001 brachten hier verandering in. Mensen schrokken enorm en begonnen naar de kritische teksten van Geert Wilders te luisteren. Hier maakte hij gebruik van en in november dat jaar stelde hij samen met partijgenoot Weislas dat, naast Afghanistan, ook SaoediArabië, Iran en Syrië bakermatten van intolerantie, extremisme en terrorisme zijn. Binnen de VVD zorgt Wilders voor wrijving door steevast zijn conservatief-liberale koers te varen. Ook uit hij in december 2001 harde kritiek op de notitie Islamitisch radicalisme waar partijgenoot Van Aartsen mee kwam. Hij stelde over dit stuk honderd harde vragen, een ongekend hoog aantal voor een stuk van hooguit vijfentwintig kantjes. Hij vond dat het stuk bleek van weinig visie en in feiten bleef steken. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van mei 2002 maakte de nieuwe partij, de LPF, een grote winst. Hierdoor raakte de VVD veel zetels kwijt en één daarvoor was die van Wilders. Wilders was in deze tijd doodsongelukkig en beraamde zich op zijn terugkomst. Hoe ging hij het ging aanpakken wanneer hij weer in de kamer kwam, hoe geraakt hij niet opnieuw tussen wal en schip?3 De coalitie met de LPF hield het niet lang vol, al na 82 dagen viel het kabinet. Bij de nieuwe verkiezingen kwam Wilders wel weer in de Tweede Kamer, en hij besloot zich te profileren als islamofoob. Kort voor de verovering van Bagdad door de Amerikanen, vraagt Wilders om een spoeddebat over moslim-fundamentalisme en moslim-extremisme in Nederland. Hij spreekt zich uit over het gevaar van Iran, Saoedi-Arabië en Syrië voor Europa. Een groot deel van het Westen onderschat het geval, aldus Wilders. Als voorbeeld noemde hij de ontwikkeling van lange-afstandsraketten door Iran: "Die hebben een bereik van vijf- a zesduizend kilometer. Ze kunnen Volendam vernietigen." Wilders rekende Saoedi-Arabië tot een "as van het kwaad", wegens steun aan extremistische organisaties. De radicalisering van de bevolking in Arabische landen zou volgens hem toenemen door de oorlog in Irak: "Dat maakt de enorme migratiestromen van islamieten naar Europa des te zorgelijker." Naast zijn strijd tegen het moslimfundamentalisme wil Wilders ook voorkomen dat ‘links’ aan de macht komt. Hij noemt de linkse partijen "ellendige vakbonden" en heeft het over het "laffe standpunt" van het kabinet in de Irak-crisis . Het kabinet was voor wel politieke, maar geen militaire steun. Wilders en zijn breuk met de VVD VVD-fractievoorzitter Jozias van Aartsen probeert in het najaar van 2003 te laten zien dat de fractie machtiger was dan de bewindslieden. Hierin gebruikte hij Wilders, die felle kritiek uitte op de ‘Voortgangsrapportages terrorismebestrijding’, als werktuig. Wilders moest minister en partijgenoot Remkes, een van de medewerkers aan de rapportages, beschadigen. Van Aarsten gaf hem toestemming Remkes te ‘attaqueren’4, opdat Van Aartsen zou uitgroeien tot VVD-leider. Wilders begon zijn kritiek uit te breiden. Waar hij eerst vooral kritiek had op het kabinet, begon hij zich ook steeds meer af te zetten tegen islamitische Nederlanders. In interviews kwam hij met 3

Valk, J. van der, Wilders, the movie, 12 oktober 2010, http://www.documentairenet.nl/review/teledocwilders-the-movie/ 4 Vrijsen, E., ‘De wording van Geert Wilders’. In: Elsevier 14 april 2010, p. 20-26. PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


8 uitspraken als: ‘hoofddoekjes, ik lust ze rauw’. Daarmee kreeg hij veel aandacht, journalisten houden van gepeperde uitspraken en er werd naar Wilders geluisterd. Binnen de VVD begonnen ze de alles bekritiserende Wilders gevaarlijk worden voor de reputatie van de partij. Van Aartsen riep hem tot de orde, maar Wilders liet zich niet temmen. Hij was nu een weg ingeslagen en had geen zin zich in te dimmen over de problemen van het moslimterrorisme. Tolerantie legt de kiem voor het moslimterrorisme. Wilders ging steeds meer zijn eigen gang. De zomerreces in 2004 zat er aan te komen en de VVD-fractie vergaderde nog een keer over de plannen voor de rest van het jaar. Wilders zat erbij, maar zei niets. De volgende dag, vrijdag 2 juli 2004, publiceerde hij samen met Oplaat zijn ‘tienpuntenplan’ in De Telegraaf. Dit plan was de uitwerking van een verhaal dat beide heren schreven op verzoek van de VVD Kamercentrale Limburg. De publicate van het tienpuntenplan, getiteld ‘Recht(s) op je doel af’, zorgde voor veel commotie binnen de VVD. Het was in strijd met de visie van de VVD, die een wat linksere koers wilde gaan varen. Eén van de punten was totaal in strijd met de eerder gezette partijlijn over Turkije. Wilders wilde Turkije onder geen beding tot de Europese Unie laten toetreden, terwijl in de partijlijn stond beschreven dat de VVD hier niet onwelwillend tegenover stond. Al met al tartte de publicate het gezag van fractievoorzitter Van Aartsen. Toch deed de fractievoorzitter er alles aan Wilders binnenboord te houden. Wilders was naast een vriend ook een rechtse stemmentrekker voor de VVD. Discussie vond Van Aartsen prima, maar niet op de manier van Wilders; buiten de partij om in de publiciteit, dat kon niet. Op woensdag 1 september 2004 belegde Van Aartsen een avond met Geert Wilders, politiek leider Gerrit Zalm en partijvoorzitter Jan van Zanen. Tijdens dit diner probeerden de drie heren Wilders tot inkeer te brengen, maar maakten wel duidelijk dat het niet langer zo door kon gaan. Het hielp niet: op donderdag 2 september verliet Wilders de VVD. Wilders stapte er zelf uit om de eer aan zichzelf te houden. In deze roerige periode logeerde Albert van den Bosch bij Wilders. “Ik heb gezegd dat hij het niet moest doen. maar hij wilde er niet uitgegooid worden door de fractie. Hij zag geen andere mogelijkheid dan zelf gaan” 5

5

Verhoef, F., Geert Wilders; een politiek roofdier, 5 februari 2008, http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/156927/Geert-Wilders-een-politiek-roofdier.htm PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


9

De PVV als eenmansfractie groeit uit tot een politieke sensatie Wilders als ideale leider van een nieuwe partij Na zijn breuk met de VVD ging Wilders verder als onafhankelijk kamerlid. Volgens Ed Nijpels zou Wilders een extreem-rechtse partij zoals Hans Janmaat willlen oprichten. Doordat Wilders in een isoloment terecht kwam moest hij zich extremer profileren om op te vallen tussen de andere kamerleden. Wilders zou naar eigen zeggen een nieuwe partij of ‘beweging’ willen oprichten, maar zou daarbij niet dezelfde fouten als de LPF willen maken. Nee, integendeel, Wilders koos ervoor om subtiel zijn partij op te bouwen waarbij hij de touwtjes volledig in handen had. Recent nog, toen Hero Brinkman de PVV wenste te democratiseren greep Wilders intern hard in. Door Brinkman een aantal plaatsen op de kieslijst te laten dalen, was het duidelijk: democratiseren in de vorm die Brinkman voor ogen had, zou nooit plaatsvinden. Strateeg Martin Bosma steunde Wilders destijds. Volgens Bosma moest de partij redelijk worden gereguleerd door Wilders om de partij transparant, behandelbaar en reguleerbaar te houden. Ook de achterban van de PVV ziet in Wilders de ideale leider. Hij is de man die de mensen moet bevrijden van het juk van Islam. Recent is gebleken dat de partij niet altijd in staat is om capabele mensen te leveren. Schandalen stapelen zich op schandalen waarbij Wilders er contineu bovenuit steekt. J.A Kapiteyn, stukjesschrijver bij Het Vrije Volk, noemt de gedachten dat democratie ontbreekt bij de PVV belachelijk. “Als Wilders rekening moet houden met inspraak van leden (...) dan zullen zijn standpunten onherroepelijk afbrokkelen. Hij moet namelijk consensus zoeken. Compromissen sluiten. Het oorspronkelijke PVV-geluid zal verwateren." Kapiteyn concludeert verder dat succes van bedrijven of instellingen altijd afhangt van de kwaliteiten van de leider: "Hij is verantwoordelijk voor de koers van zijn bedrijf. Hij zal proberen om zijn visie te realiseren. (...) Besluitvorming in de zin van 'de meeste stemmen gelden' werkt niet. Dat leidt tot inconsistent beleid. In een bedrijf neemt de directeur de besluiten, bij een voetbalclub bepaalt de coach het beleid en op een schip zet de kapitein de koers uit. Alle succesvolle organisaties danken hun succes aan deze formule. Dat geldt ook voor politieke partijen.”6 De democratisering zou gepaard kunnen gaan met LPF-achtige toestanden. Daar zijn de mensen bang voor, en dus blijft Wilders de duidelijke lijsttrekker. Iemand die ten alle tijden het geluid van de PVV juist kan verwoorden, consistent blijkt voor de oppositie en zich niet laat kisten door enig ander geluid is de ideale leider van de PVV. Wilders past uitstekend in deze profielschets en is daarom de gedroomde leider voor de PVV. Het achter de schermen klaarstomen van potentiële kandidaten is een belangrijke taak van Wilders. Het zelf selecteren van diegene die hem trouw zijn. Je kan Wilders dan ook een compliment maken dat hij LPF-achtige toestanden heeft voorkomen en daarmee heeft hij beduidend veel critici de mond gesnoerd. Met zijn trouwe rechterhand Martin Bosma, kamerlid, speechschrijver en strateeg, heeft Wilders iemand waarop hij kan bouwen. Wilders is een controlfreak. De PVV is een besloten vennootschap met één directeur met een heel groot en uitstekend klantenbestand. Doordat Wilders de touwtjes stevig in ha nden houdt is het duidelijk wie de onbetwiste leider is. Wilders moet uit het groepje gelukzoekers en avonturiers echte

6

Swart, F. de, Achterban PVV fel tegen democratisering, 13 april 2011, http://www.hpdetijd.nl/2011-0413/achterban-van-pvv-tegen-democratisering PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


10 versterkingen voor zijn partij zoeken. Als de PVV echt wil regeren en ministers moet leveren zal Wilders er moeten staan. Maar één ding is duidelijk; Wilders is de ideale voorman van de PVV. Wilders en zijn beweging de PVV Tot 3 september 2004 was Wilders kamerlid voor de VVD. Na onenigheid binnen de VVD besloot hij samen met zijn fractiegenoot Oplaat een tienpuntenplan op te stellen om zodoende definitief met zijn partij te breken. Wilders ontwikkelde zijn idee van een beweging steeds meer en het nam serieuzere vormen aan. In de Kamer ging hij verder onder de naam Groep Wilders waarbij ideeën over een serieuze rechtse conservatiefe partij ontstonden. Hij zocht toenadering voor deze plannen bij onder meer Joost Eerdmans (ex-kamerlid LPF), Bart Jan Spruyt, en Marco Pastoors (ex-Leefbaar Nederland). Er zou electorale ruimte voor deze partij zijn. Een rechts-conservatiefe partij die de VVD rechts in zou halen, het CDA in zou halen op het conservatieve vlak en voor LPF-stemmers die de LPF te instabiel vonden. Aan de linkerzijde zou het de SP en de PvdA inhalen door enerzijds veel sociale punten te hebben maar anderzijds ook immigratie en veiligheid als speerpunten te hebben. Het eerste doel van Wilders als onafhankelijk fractielid was het tegenhouden van de toetreding van Turkije tot de Europese Unie. Wilders begon hardere woorden in de mond te nemen nu hij zich niet meer hoefde te profileren volgens de richtlijnen van de VVD. Zijn standpunten vonden electoraal veel steun. Uiteindelijk zouden twee derde van de Nederlandse burgers tegen het Europese Referendum stemmen. De angst gevoelens waarop Wilders inspeelde, bleek een goede tactiek. Mede ongelukkig gesteund door de moord op Theo van Gogh, scoorde Wilders goed. In de eerste peilingen stond zijn partij na haar lancering in eind 2004 op 13 zetels wat vooral ten koste ging van de VVD. Dit leiden tot enige conflicten met prominenten van de VVD, maar ook buiten de politiek werd Wilders steeds vaker bedreigd. Dit mocht de pret echter niet drukken, en juist mede door deze bedreigingen ging Wilders voelen dat hij op het goede pad zat. Vaak gesteund door misdaadcijfers, straatterroristen in Gouda en Ede wist Wilders zichzelf steviger in het zadel te krijgen. Hij had dit immers allemaal al voorspelt. Het blijft moeilijk voor Wilders. Met concurrentie van ook Rita Verdonk, die de tweestrijd van Mark Rutte had verloren, moest Wilders het electoraat beter bedienen. In maart 2006 werd het verkiezingsprogramma onder de naam klare wijn geïntroduceerd. In het programma staat onder meer dat de belastingen fors omlaag moeten, dat buitenlandse imams een spreekverbod zouden moeten krijgen en dat artikel 1 van de Grondwet kan worden vervangen door een artikel over “de dominantie van de joods-christelijke en humanistische traditie en cultuur.”7 Wilders programma sloeg aan in 2006 kreeg hij maarliefst negen zetels als nieuwkomer. Hiermee verrasde hij vriend en vijand en bovenal zichzelf. Uit bluf sprak hij van een verwacht aantal van tien, maar uiteraard wist Wilders dat dat lastig werd. In de daarop volgende formatie speelde de PVV nauwelijks een rol van betekenis. De groei van de partij werd zeker opgemerkt, maar tot akkoorden kwam het niet. Integendeel, CDA, PvdA en ChristenUnie sloten in 2007 een verbond. De PVV werd afgedaan als ‘eendagsvlieg’ en er heerste een soort taboe over de partij. Op 10 maart 2010 was het dan echt raak, de PVV zou zich definitief settelen in de Tweede Kamer. 7

Redactie, Partij voor de Vrijheid publiceert programma; Radicale moslims weg, radicale moskeeën dicht; Wilders: “artikel 1 uit de Grondwet.” In: Het Parool, 21 maart 2006 PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


11 Afijn, de geschiedenis spreekt boekdelen, over de organisatie van zijn partij is iets minder bekend. Wie zijn nou eigenlijk de belangrijkste mensen in de partij? Of is het een beweging? Feitelijk is er maar één man aan de macht, en dat is Geert Wilders. Zoals vaker uitgelegd in dit werkstuk moet juist hij de touwtjes in handen houden. Slechts een selectieve groep kan zich om hem heen begeven. Dit heeft ook z’n voordelen, de lijntjes lopen allemaal erg kort en gecentraliseerd. Vorig jaar, infiltreerde een verslaggever van HP/De Tijd de Tweede Kamerfractie van de PVV. Karen Geurtsen meldde zich halverwege 2009 aan als stagiar bij de Tweede Kamer. “Ik had hem kunnen doden. Ik had hem zelfs tientallen keren kunnen doden. Tijdens mijn eerste dagen als stagiaire bij de PVV kreeg ik een dagpas en gingen mijn tas en ik elke keer dat ik het Tweede Kamergebouw in wilde door de scanner. Toen ik na twee weken een permanente pas kreeg, mocht ik gewoon doorlopen. En dat terwijl Geert Wilders, mijn hoogste baas, de strengst beveiligde man van Nederland heet te zijn.” 8 Geurtsen geeft aan dat er een goede sfeer heerste bij de PVV. Het goede moraal, misschien wel het belangrijkste wapen van de hechte fracite. Toch een beetje het buitenbeentje van de klas, die bij elkaar meer steun zoeken dan dat andere fractiegenoten dat bij elkaar doen. “Ik had hem kunnen doden. Ik had hem zelfs tientallen keren kunnen doden” – Karen Geurtsen (2010, HP/De Tijd)

Partij Voor De Vrijheid Partijvoorzitter Partijleider Fractievoorzitter Tweede Kamer Vice-fractievoorzitter Tweede Kamer Fractievoorzitter Eerste Kamer Delegatieleider Europees Parlement Zetels in Tweede Kamer Zetels in Eerste Kamer Zetels in Europees parlement Opgericht Ideologie

Geert Wilders Geert Wilders Geert Wilders Fleur Agema Machiel de Graaf Barry Madlener 24/150 nnb/75 4/25 22 februari 2006 Conservatiefliberalisme, pattriotisch.

Nee, de organisatie loopt nu strikter en het onderlinge vertrouwen is groter. De PVV wordt wel eens ontrecht vergeleken met een partij van oncapale mensen terwijl de partij toch een aantal vakkundige mensen in huis heeft. Denk aan Lilian Helder (advocaat), Martin Bosma (politicoloog en socioloog), of Raymond de Roon (advocaatgeneraal).

Toch blijft de wrange smaak van schandalen achter in de mond van de Nederlandse PVV stemmer. Want schandalen zijn er zeker, wil het niet dat de PVV extra uitvergroot wordt. Richard de Mos: “Ik hoop niet dat er een heksenjacht gaande is.” Maar de feiten liegen er niet om: James Sharp (misleiding), Eric Lucassen (brievenbusplassen) en Marcial Hernandez (kopstoot) worden ervan beschuldigd de wet te hebben overtreden. 9 Sharpe ontekende in eerste instantie maar gaf uiteindelijk toch zijn zetel op na waarschijnlijke druk van Wilders. Toch dient Wilders uitermate voorzichtig te zijn. De krappe meerderheid zou wel eens in het geding kunnen staan en ook electoraal kan het niet gunstig uitpakken. Alhoewel, een heksenjacht-scenario zou zijn zijn mening 8

Geurtsen, K., Undercover bij de PVV, 5 januari 2010, http://www.hpdetijd.nl/archive/2010-0105/undercoverbij-de-pvv 9 Ringeling, A., PVV-kamerlid James Sharpe veroordeeld voor misleiding, 16 november 2010, http://www.hpdetijd.nl/2010-11-16/pvv-kamerlid-james-sharpe-veroordeeld-voor-oplichting PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


12 over de linkse-media wel kunnen versterken. Het geeft maar eens aan hoe kwetsbaar deze jonge partij het is en wat er kan gebeuren. Duidelijk is wel dat Wilders voor zekerheid kiest. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen schoof hij niks voor niks twee ‘ervaren’ mannen naar voren om Almere en Den Haag respectievelijk de grootste en de één na grootste partij te worden. Raymond de Roon ontfermt zich over Almere en Sietse Fritsma over Den Haag. Laatsgenoemde gaf aan PVV-lijsttrekker Fritsma reageert verheugd. "We gaan de gevestigde politiek helemaal gek maken", aldus Fitsma. Hij spreekt van een "doorbraak van jewelste".10 Thema’s bij de gemeenteraadsverkiezingen was het verbod op hoofddoekjes in de publieke sector. Uiteindelijk bleek de PVV toch niet zitting te nemen in het college. Feitelijk liep het hier toch echt weg voor haar verantwoordelijkheid, wat later niet zou gaan gebeuren bij de Provinciale Statenverkiezingen. Neen, integendeel, Laurence Stassen nam de verantwoordelijkheid en mede op aandringen van Wilders zou zij zitting hebben genomen in het college. Over de partij kunnen we dus duidelijk stellen dat er een stijgende lijn in zit. De PVV loopt minder snel weg en neemt eerder haar verantwoordelijkheid. De gedoogsteun die het nu aan het kabinet verleent laat zien dat de PVV wil meedoen, en dat is goed. De PVV wordt serieus genomen en ook de partij inhoudelijk wordt vernieuwd. Nu het taboe afneemt is het ook voor hoger opgeleiden een lagere drempel om er openlijk voor uit te komen dat zij symphatiseren met de PVV. Het blijft voor Wilders een hele klus om een goed team neer te zetten. Doordat de lijntjes kort zijn, is de sfeer uitstekend. Kortom: van een protestpartij naar een partij die serieus wordt genomen. Wilders en zijn plublictie Fitna Theo van Gogh, Submission. Daarin wordt de onderdrukking van vrouwen binnen de Islam aan de kaak gesteld. Versen van de Koran staan op het lijf van een paar vrouwen geschilderd. Twee maanden na de verschijnen van Subsmission in 2004 werd Theo van Gogh vermoord en sindsdien wordt Wilders maximaal beveiligd. Toch besluit Wilders in 2008 om ook een soortgelijke film te maken. Nederland reageert sceptisch en de angst voor aanslagen wordt groter. Bedrijven zijn bang dat de internationale handelspositie in het geding komt en vreest een handelsembargo vanuit het Midden-Oosten. Ook toemalig Minister van Buitenlandse Zaken Verhagen stuurde een brief naar ambassades over de hele wereld om eventuele onrust te voorkomen. Met de cartoonrellen in Denemarken in het achterhoofd, leek hem dit niet een heel slecht idee om erger te voorkomen. Iran gaf al aan dat er consequenties zouden volgen mocht de film daadwerkelijk worden uitgezonden.11 Fitna verscheen uiteindelijk op 27 maart 2008 en duurde zestien minuten. In eerste instantie wilde geen enkele omroep de film uitzenden, dus besloot Wilders om zijn film op internet te publiceren. De film kende na 3 uur al meer dan 3 miljoen kijkers, een absoluut hoogtepunt. Helaas moest Liveleaks de film van haar servers halen na vele bedreigingen aan het adres van de website.12

10

ste

de

NOS, PVV 1 in Almere en 2 in Den Haag, 4 maart 2010, http://nos.nl/artikel/141343-pvv-1ste-in-almere2de-in-den-haag.html 11 Witt, R. de, Fitna: Iran eist uitleg Nederlandse ambassadeur, 21 maart 2008 12 Anonieme schrijver, LiveLeak haalt Fitna van haar servers na bedreigingen. In: NU.nl, 28 maart 2008. PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


13 De film bestaat uit twee delen. In het eerste 10 minuten durende deel worden versen uit de Koran getoond en die worden geimpliceerd aan verschillende Wilders spreekt in Fitna tot aanslagen. Zo is de aanslag in Madrid te zien en ook de de Moslims: aanslag op de Twin Towers. Slachtoffers van terroristische aanslagen worden gehoord evenals een “Moslims willen dat u ruimte geeft aan tot oproer ruiiende imam. De versen roepen op om de Islam, maar de Islam biedt geen “niet-gelovigen te laten branden”. Plaatjes met leuzen ruimte aan u.” als “De Joden zijn degenen die afgeslacht moeten “Van de overheid moet u respect worden”, “God bless Hitler” en “be prepared for a real hebben voor de Islam, maar de Islam holocaust” worden getoond. Een derde vers wordt heeft geen enkel respect voor u.” getoond waarbij opnieuw wordt opgeroepen om de ongelovigen te doden. Theo van Gogh verklaard later “De Islam wil overheersen, onderwerpen dat hij denkt dat hij niet wordt vermoord. Mohammed en is uit op de vernietiging van onze Banzouri betoogt hierna dat hij precies dezelfde daad Westerse beschaving.” zal verrichten als hij het opnieuw zou kunnen doen. De Islam wordt steeds neergezet als een gewelddadige religie of als een ideologie. “Zij die zich afkeren, doodt hen” – betoogt een imam. De Islam zou een superieur geloof zijn en Jami, ex-moslim, werd meermaals met de dood bedreigt. Ahaminejad, de president van Iran, geeft aan dat de Islam “alle bergtoppen van de wereld zal veroveren als zij dat zou willen”. Betogers zetten zijn woorden in de vorm van teksten kracht bij: “Islam will dominate the world” en “Freedom? Go to hell.” Het tweede deel van de film is meer gerelateerd aan Nederland. “Nederland is in de ban van de Islam” is de opening van het tweede gedeelte.Plaatjes van moskeeen, een vrouw in een burka. Moslims komen aan het woord over onderwerpen en keuren onder andere eerwraak, steniging af en verdommen homo. Met het besnijden van meisjes hebben zij geen probleem. Aan het einde van de film verschijnt een koran in beeld, welke vervolgens langzaam weer verdwijnt, waarna een scheurend geluid klinkt. Hierna wordt gemeld dat het slechts het geluid van het scheuren van een pagina uit een telefoonboek was. Wilders roept de moslims op zelf de haatdragende teksten uit de Koran te scheuren. Ook plaats Wilders de Islam als een soort nieuwe vijand. Na het nazisme en het communisme moet nu de Islam worden overwonnen betoogt hij: “In 1945 werd in Europa het nazisme overwonnen. In 1989 werd in Europa het communisme overwonnen. Nu moet de islamitische ideologie worden overwonnen.” De film wordt afgesloten met een beeld waarbij de bom die de profeet mohammed op zijn hoofd draagt wordt ontstoken. Hiertegen zou de tekenaar Kurt Westergaard hebben geaggeerd, maar tot een rechtzaak kwam het niet. Over het algemeen vielen de reacties mee. De Nederlandse economie werd amper geschaad en tot massale vlagverbrandingen kwam het niet. Toch besloten een aantal mensen aangifte te doen tegen Geert Wilders naar aanleiding van de film. Advocate Els Lucas vond de film een haatzaaiende film. “Het cruciale zit hem voor mij in het verband dat Wilders legt tussen de groei van 45 duizend moslims in 1960 naar 900 duizend nu en de toekomstige gewelddadigheden in Nederland. Daar glijdt PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


14 hij uit.” Henny Sackers, hoogleraar aan de Radboud Universiteit Utrecht, beweerde dat een vervolging kansloos zou zijn omdat het filmpje juridisch goed geregisseerd is.13 Concluderend kunnen we dus stellen dat het doel van Wilders met het uitbrengen van zijn film Fitna voor ophef wilde zorgen. Hij wilde het maatschappelijk debat over het intergratiestuk doen oplaaien en dat is hem goed gelukt. De verwachte reactie van andere landen bleef veelal uit en al met al kan met stellen dat de film redelijk netjes is gebleven. Tja, en of de film echt haatzaaiend is? Daarover oordeelt de rechter binnenkort.. Wilders’ zijn loyale achterban en zijn relatie met Israël “Weet je, ” zei Johan, een beroepsmilitair uit Venlo-West, “Ik woon in Venlo-west en kom uit een arbeidersgezin. Ik ga naar de kroeg, drink mijn pilsje en gooi mijn pijltje. Wij zijn voor Geert,” zei hij terwijl hij in zijn stamcafé zat. “Geert is goede gast, maar hij moet wel opletten, dat met die hoofddoekjes, dat gaat te ver. Wij zijn niet tegen buitenlanders, dat je dat niet denkt, er zijn er gewoon een handje vol die het voor de rest verziekt. Het zijn niet alleen zij, nee, het is het gajes. Dat stelletje zakkenvullers dat er in de Den Haag rondloopt, op het Binnenhof, dát gajes. Hoogste tijd dat Geert die zakkenvullers de tempel uitveegt.” Johan vervolgt: “Kijk, waar Wilders het over moet hebben, is de economie. Laat die bankjongens maar lekker opdraaien voor de crisis, zij hebben hem veroorzaakt. Of moet mijn pa opeens tot zijn zevenenzestigste doorwerken? Ik dacht het niet hè..” Ook over veiligheid heeft Johan een mening: “Er is hier kleine criminaliteit. De politieke komt niet of veel te laat, die gasten zijn al lang verdwenen als de politie er is of dat ze agendeten sturen, broekies, die vierkant worden uitgelachen, dat schiet toch voor geen meter op? Hiervoor hopen wij op Geert!” En de alternatieven? “Wat ik anders stem? Anders stem ik SP.”14 Een stereotype PVV’er is er eigenlijk niet, al worden PVV stemmers wel vaak zoals hierboven beschreven getypeert. Laag opgeleid en met een bepaalde soort van angst of woede. Bolkenstein formuleerde het al eerder: “People with a grudge.”15 Uiteraard kan je stemmers niet in hokjes plaatsen maar een vooroordeel zal altijd blijven bestaan. Net als dat achetban van Groen Links ui bomenknuffelaars met geitenwollensokken bestaat en dat de VVD-stemmers over één kam kunnen worden geschoren als sigaren rokende Rotery-zakenmannen. Waar Wilders richt op het Nederlands electoraat, wordt hij niet alleen binnen Nederland gesteund. Integendeel, de website van de PVV is niet alleen in de Nederlandse taal, maar ook in de Engelse. En dat is niet geheel zonder rede. Nee, de PVV kent ook veel sympathisanten uit Amerika en Israël. Pamela Geller, een in 1958 geboren Amerikaanse is een goede bekende van Geert Wilders. Feller is een Amerikaanse blogger (bekend van Atlas Shurgs), auteur, politiek activist en commentator. Ze is vooral bekend vanwege haar vijandige houding jegens de Islam. Verder Is Geller initiatiefnemer van Stop Islamization of America wat zich bijvoorbeeld inzet om de bouw van moskeeën dichtbij Ground

13

Hoedeman, J. Direct na uitkomen aangifte tegen film, 28 maart 2008, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2788/Geert-Wilders/article/detail/885092/2008/03/28/Direct-na-uitkomenaangifte-tegen-film.dhtml 14 Chabot, B., De Patatbalie. Amsterdam: De Bezige Bij, 2010. 15 Willems, M., Bolkenstein ziet Wilders als een tijdelijk iets. In: NRC Handelsblad, 17 februari 2011, p. 6. PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


15 Zero te stoppen. Pamela Geller mag één van Wilders grootste fans worden genoemd en zorgde er tevens voor dat Wilders spreektijd kreeg in New York op 11 september 2010.1617 Een ander bekende van Geert Wilders is Lars Heedegaard. Heedegaard wordt ookwel omschreven als Wilders goeroe en is voorzitter van de Free Press Society. In Philadelphia woont Daniel Pipes, één van de grootste geldschieters van Geert Wilders. Pipes is de voorzitter van het Middle East Forum. Daniel Pipes ziet Wilders als de enige die “Nee zegt tegen de Islam en haar wetten.” Het bedrag dat jaarlijks wordt overgemaakt naar Wilders’ is een hoog bedrag geeft Pipes toe. “Een bedrag met zes nullen.” Het geld wordt echter alleen besteedt om zijn rechtzaak te financiëren. Dit wordt gecontroleerd doordat Pipes het geld direct overmaakt naar de rekening van de advocaten van Wilders.18 Het geld dat Wilders ontvangt wordt gestort op de stichting vrienden van de PVV waarvan Wilders de enige eigenaar is. Hierdoor hoeft hij geen openheid van zaken te geven. Hier komt wellicht verandeering in. De PvdA en D66 willen dat het verboden wordt om buitenlandse giften aan te nemen. Dit om beïnvloedig van de nationale politiek te voorkomen. Ook Straatsburg waarschuwde: politieke beïnvloeding dreigt. Vanwege de onbekende geldstroom richting de PVV is de druk vanuit de Kamer nu groter. Deze regels zijn niet populair, ze zouden gulle gevers schuw maken. Wilders betitelde de kritische Rekenkamer eerder al eens als ‘een PvdA-kliniek’. Volgens Wilders zijn de nieuwe regels alleen maar bedoeld om de PVV van haar anomieme geldschieters te beroven. Alle andere partijen in de Tweede Kamer lijken de plannen van Donner in hoofdlijnen wel te steunen.19 De grote klappers die Wilders financieel dus maakt, lijken veelal uit het buitenland te komen. Hij wordt gesteund door Joodse ondernemers. Want het jodendom, dat is iets wat Wilders ook aanspreekt. Getrouwd met een Joodse, en gewoond hebbende in Israël voelt Wilders zich ook “Joods”. Maar niet iedereen in Israël is blij met Wilders. Een Israëliër die jaren in Antwerpen heeft gewoond, waagt zich niet aan de politiek: “Ik weet er niets van.” Zijn klanten praten wel, veelal anoniem, want het ligt gevoelig. Een Israëliër zegt zich te schamen voor Wilders: “Zulke vrienden kan Israël missen; voor mij is hij een racist.” Een Deense ziet wel wat in hem: “Als buitenlander vind ik dat buitenlanders zich moeten aanpassen of vertrekken uit Nederland.”20 Wilders tijdens zijn eerste periode in Israël.

Toen Wilders net de HAVO had afgemaakt vertrok hij samen met een aantal andere Nederlanders richting Israël om te werken in de kassen. Dat was daar erg goed te doen en het land was

16

Valk, J. van der, Geert Wilders the movie, 12 septemer 2010, Teledoc (VPRO) Wikipedia, Pamela Geller, 17 mei 2011, http://en.wikipedia.org/wiki/Pamela_Geller 18 Heijne, B. Een vraag voor Geert Wilders. In: NRC Handelsblad 31 oktober 2009, p. 21. 19 Heck, W., ‘Financier van PVV wordt openbaar’. In: NRC Next 29 maart 2011, p. 10-11. 20 Berkhout, K. en Pinedo, D., Israël-liefde van Geert Wilders verdeelt de sjoel, 23 mei 2010, http://vorige.nrc.nl/achtergrond/article2533477.ece/Israel-liefde_van_Geert_Wilders_verdeelt_de_sjoel 17


20 mei 2011


16 toendertijd erg goedkoop. Wilders maakte elke dag mee hoe lastig de Israëli’s het hadden en ook Wilders zelf werd beschoten toen hij werkte in de Jordaanvallei. 21 Ook later ging Wilders terug naar Israël. Kort na de moord op Geert Wilders in eind 2004 bezocht Wilders Isräl. Wilders werd ontvangen door oud-premier Ehud Barak en sprak belangrijke politici in Israël. Over goede connecties bleek Wilders uitstekend te beschikken. Het leek wel een toeristisch uitstapje. Wilders bij de klaagmuur, Wilders in de oude stad en ga zo maar door. Vaak vroeg hij om advies aan zijn Israëlische vriendin. “Overdrijf ik niet? Vinden jullie wel dat ik op de goede lijn zit?” De buitenlandse achterban is dus erg belangrijk voor Wilders. Zonder de steun van personen als Pipes zou Wilders wellicht zijn film en de gevolgen daarvan kunnen overzien. Of we echt meer duidelijkheid gaan krijgen over de financiën van de PVV? De toekomst zal het uitleren. Feit is dat de achterban verdeelt is en niet over één kam te scheren is. Het voorbeeld van een laagopgeleid persoon of een persoon met een wrok mag misschien wel tot de verbeelding spreken, maar het is niet helemaal juist. Feit is wel dat de PVV het vaak van ‘protestkiezers’ moet hebben. Zij die normaal thuisblijven. De relatie met Israël heeft duidelijk invloed op de stellingname van Wilders. Hij krijgt advies van Israëliërs, heeft een joodse vrouw en kent veel vrienden in Israël. Dat hij zich ook nog een jood voelt maakt de cirkel rond.

21

Vries, M. de, De Indische afkomst van Geert Wilders, 3 september 2009, De Wereld Draait Door (VARA)


20 mei 2011


17

De inkapseling van Wilders in ons politieke bestel Wilders als gedoogpartner van het eerste minderheidskabinet ooit Wie had er tien jaar geleden gedacht dat een anti-Islam partij in het parlement zou zitten opdat het een minderheidsregering zou gedogen? Diegene die tien jaar geleden deze voorspelling had gedaan had voor veel gefrondsde wenkbrauwen gezorgd. Ja, ook tien jaar waren er problemen met intergratie, maar na 11 september 2001 zou de wereld voorgoed veranderen. Privacy kwam op een lager pitje te staan en de veiligheid werd belangrijker. Rede dus voor Wilders om toendertijd door te stoten met zijn partij en om met succes op de angstgevoelens van de Nederlandse burgers in te spelen. Nadat, volgens Wilders, “het slechtse kabinet ooit”, gevallen was, werd het tijd dat de PVV voor het eerst serieus mee zou doen in ons democratische apparaat. Wilders had zo’n zes jaar moeten wachten, maar het moment was daar eindelijk aangebroken. De PVV zou zich op moeten maken voor regeringsverantwoordelijkheid. Wilders gaf van te voren al aan dat een samenwerking met het CDA en de VVD zijn voorkeur genoot. Een ‘Deense variant’ behoorde zeker tot de mogelijkheden. Hierin zou Wilders geen ministers hoeven te leveren, maar zou hij enkel het kabinet steunen in voorstellen. In ruil hiervoor zouden VVD en CDA een strengere immigratieaanpak kunnen beloven. De hoop van Wilders werd werkelijkheid. Op 9 juni 2010 werd de VVD met 31 zetels nipt de grootste partij ten koste van de PvdA. Wilders groeide enorm in de peilingen en behaalde 24 zetels. De grootse verliezer van de dag was het CDA, de partij die mede-verantwoordelijk werd gehouden voor de val van Balkenende IV, zag haar zetelaantal nagenoeg halveren van 41 naar 21. Een simpele rekensom zou dus betekenen dat de VVD, het CDA en de PVV gezamenlijk 76 zetels zouden hebben. Een krappe meerderheid, maar een meerderheid is een meerderheid. De belangrijkste punten uit het regeer- en gedoogakkoord: - Minder bestuurders, ambtenaren en politici; - De Europese Unie moet zich beperken tot haar kerntaken; - Het kabinet stelt een dierenpolitie in van minimaal 500 ‘animal cops’. - Het kabinet wil in 2015 zicht hebben op een begrotingsevenwicht. - Basispakketten van de zorg worden herzien; - Het rookverbod in de horeca wordt versoepeld; - Immigranten met ‘weinig perspectief’zullen niet langer worden toegelaten; - Een strenger asielbeleid; - De maximumsnelheid op snelwegen gaat omhoog naar 130 km/uur. - De vrijheid van onderwijs wordt gewaarbordgd. - Op kunst en cultuur wordt flink bezuinigt; - Er wordt bezuinigt op de publieke omroepen; - Veiligheid wordt een kerntaak van de overheid; - Het kraakverbod wordt actief gehandhaafd; - De AOW-leeftijd wordt verhoogd naar 66 jaar. - De hypotheekrenteaftrekregeling blijft onveranderd.

De formatie liet lang op zich wachten. Door het in grote lijnen ontbreken aan eensgezindheid was het een komen en gaan van formateurs. Nadat de optie Paars definitief van de baan was, werd een minderheidskabinet voor het eerst voorgesteld door formateur Ruud Lubbers. Naar eigen zeggen was dit niet het originele plan van Lubbers, maar in de werkelijkheid kwam het hier op neer. Wilders leek wel oren te hebben en ook binnen de VVD was men enthousiast om deel te nemen aan deze variant. Bij het CDA lag dit allemaal net iets gevoeliger. Het live-uitgezonden congres moest in kaart brengen wat de steun was om dit akkoord aan te gaan. Na twee dissidenten gekend te hebben ging uiteindelijk een substantiële meerderheid van 68% akkoord met het regeerakkoord. Het CDA was eruit. Ondanks een aantal twijfelaars binnen het CDA kon de formatie doorgang vinden.


20 mei 2011


18 De puntjes moesten nog wel op de ‘i’ gezet worden en het gedoogakkoord moest getekend worden. De PVV zette haar handtekening niet onder het regeerakkoord. Wel beloofde zij dat ze het kabinet niet zou laten vallen op punten uit het regeerakkoord. Wat we hieruit dus op kunnen maken is dat het beleid van Wilders steeds meer geaccepteerd en ‘mainstream’ wordt. Een partij als het CDA, van oudsher een bestuurderspartij met de vrijheid van godsdienst hoog in het vaandal, gaat in zee met een partij die artikel 1 van de grondwet wil afschaffen. Het ‘politiek incorrecte beleid’ wat Wilders eigenlijk uitvoert lijkt zich uit te vloeien naar de Tweede Kamer. Zijn anti-Islam standpunten worden serieuzer genomen, en de politiek durft zich meer uit te spreken. Als we dit los bekijken in Europa zien we eigenlijk dat niet overal wordt gesproken over het probleem met de Islam. Wilders is eigenlijk na Pim Fortuyn de eerste die zich duidelijk uitspreekt tegen de Islam. En zeker in tijden van economische dip slaat dat aan. Het gedoogsysteem bracht Wilders dus in een bepaalde machtspositie. Hij kan de voorstellen goedkeuren of ze naar de prullenbak verwijzen. Waar echter wel rekening mee moet worden gehouden is het feit dat op het moment dat de regering en haar gedoogpartner geen meerderheid halen, de macht van de PVV afneemt. Voor Rutte en zijn bewindslieden is het dan van belang dat er telkens een meerderheid wordt gezocht in de Tweede Kamer, ook bij andere partijen. Extreme voorstellen in de Tweede Kamer van de VVD, het CDA en de PVV halen het niet in de Eerste Kamer, omdat dezelfde meerderheid daar niet op handen is. Of het kabinet Rutte I met gedoogsteun van de PVV het lang uit zal houden is de vraag. Voorafgaand aan de formatie van het kabinet werden in mening huiskamer weddenschappen afgesloten met betrekking tot een snelle val van het kabinet. Op 14 okotber 2010 werd het kabinet beëdigd. Het kabinet haalt volgens Synovate een 5,5 afgerond een voldoende. De PVV is niet de enige ‘anti-Islam’ partij die populair is in haar eigen land. Zo verbaasde gelijkgestemde partijen in Zweden, Frankrijk, Italië, Zwitserland, België, Noorwegen en Bulgarije met hoge kiezersaantallen. Wilders lijkt in Europa dus eigenlijk een trend hebben ingezet die wordt gevolgd door meer buitenlandse politici. Wilders is met zijn PVV echter niet de enige anti-Islampartij die een kabinet gedoogt in Europa. Sinds 2001 regeert premier Rasmussen in Denemarken met steun van de Deense Volkspartij. Maar niet alleen in deze landen is er een vorm van anti-Islam geluid. Laatst noemde bondskanselier Merkel “De multicultere samenleving geflopt” en recent bracht Thilo Sarrazin het boek Deutschland schafft sich ab uit. Hierin haalde Sarrazin flink uit naar de Islam wat hem zijn baan bij de Bundesbank kostte. Nederland is dus niet het enige land met deze uitzonderlijke vorm van het bedrijven der politiek. De vorm kan aantrekkelijk worden genoemd vanwege het hoge aantal compromissen dat de coalitie moet sluiten met de oppositie. Wanneer de coalitie geen meerderheid in de Eerste Kamer haalt wordt het helaal interessant, dan moeten Rutte en zijn bewindslieden hard aan de bak. Over een eventuele deal met de SGP mag worden gesuggereerd maar het blijft een gegeven dat de combinatie VVD, CDA PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


19 en PVV een krappe meerderheid kent. Dit kan een risico betekenen met de twee dissidenten wat de toekomst ons zal leren. Voorlopig ziet het er naar uit dat het kabinet haar eerste jaar zal halen. Wilders kent een bepaalde machtspositie en de tijd zal het wijzen of hij nu ook écht verantwoordelijkheid durft te nemen. Duidelijk is wel: Wilders kijkt niet meer alleen toe, maar mengt zich nu definitief in de politieke arena. Wilders en zijn strafrechtelijke vervolgingen Geert Wilders mag dan misschien wel meer dan een miljoen sympathisanten hebben, duidelijk niet iedereen is het eens met de politicus die de tong op het hart draagt. Na zijn uitspraken in de Volkskrant in 2007 sloeg de vlam definitief in de pan. Wilders omschreef de Islam als een ‘fascistische ideologie’ en gaf aan de Koran te willen verbieden. 2007: Eerste aangiftes tegen Wilders worden gedaan in februari waarop het OM de aangiftes onder de loep neemt. In november maakt Wilders bekend een film te willen maken over de Islam.

2008: In januari stapt Gerald Sprong names een aantal studenten naar de rechter. Als in maart Fitna verschijnt worden er aangiftes gedaan, maar het OM seponeert ze.

2009: Nadat partijen een klacht hebben ingediend geeft het Amsterdams Gerechtshof het OM alsnog de opdracht om Wilders te vervolgen. De Hoge Raad stelt echter dat wie een godsdienst beledigt, niet automatische de aanhangers van de religie beledigt.

2010: De inhoudelijke behandeling begon op 4 oktober maar deze werd gestaakt nadat de rechtbank succesvol door de verdediging werd gewraakt.

Hierop volgde eigenlijk direct de eerste aangiften die binnenkwamen in februari 2007. Het Openbaar Ministerie bekeek de aangifte. Later nog dat jaar maakte Wilders bekend een film over de Islam te maken, beter bekend als Fitna. Gerald Sponng is uiteindelijk de eerste advocaat die naar de rechter stapt. Dat doet hij in opdracht van een aantal studenten.22 Het Openbaar Ministerie gaat hier niet op in alsmede op de aangiftes die zijn gedaan na het verschijnen van de film Fitna. In 2009 geeft het Amsterdams Gerechtshof alsnog opdracht om Wilders te vervolgen. De Hoge Raad steld dat wie een godsdienst beledigt, niet automatisch de aanhangers van die relegie beledigt, iets wat Wilders ten alle tijden vol heeft gehouden.23 Op 4 oktober 2010 wordt de inhoudelijke behandeling gestaakt nadat de advocaat van Wilders, Bram Moszkowicz, de rechtbank succesvol heeft gewraakt.

Een tweede wraking van Moszkowicz mislukte, en toen kwam het bekende dinertje. Arabist Hans Jansen, Midden-Oostenkenner Bertus Hendriks en raadsheer Tom Schalken organiseerden gezamenlijk een privédiner. Jansen zei dat Schalken hem had proberen te overtuigen van de juistheid van het besluit om Wilders te. Moszkowicz trok hieruit zijn conclusies en wraakte de rechtbank voor de derde maal. Jansen 2011: De zitting ging in februari verder. Het tweede wrakinsverzoek werd van de verdediging werd afgewezen. De rechtbank besloot dat de inhoudelijke behandeling doorgang vond op 13 april. De rechtzaak loopt nu.

22 23

Huys, T. Spong daagt Wilders voor rechter. In: Nova 23 januari 2008. Atema, J. en Stiphout, R., ‘De zaak-Wilders’. In: Elsevier 12 maart 2011, p. 26.


20 mei 2011


20

Waarvoor wordt Wilders nou eigenlijk aangeklaagd? -

-

-

-

Groepsbelediging (137c Wetboek van Strafrecht). Aanzetten tot haat tegen mensen, te weten moslims, wegens hun godsdienst (137c Wetboek van Strafrecht). Aanzetten tot discriminatie van mensen, te weten moslims, wegens hun godsdienst (137d Wetboek van Strafrecht). Aanzetten tot haat van mensen, te weten niet-westerse allochtonen en/of Marokkanen, wegens hun ras (137d Wetboek van Strafrecht). Aanzetten tot discriminatie van mensen, te weten niet-westerse allochtonen en/of Marokkanen, wegens hun ras (137d Wetboek van Strafrecht).

vertelde dat hij inderdaad werd beïnvloed, maar dat het geen effect op hem had, omdat de Islam feitelijk van aard is. Schalken ontkende dit en vertelde alleen te willen “informeren”.24 Op 18 april was de kogel door de kerk, het wrakingsverzoek werd niet ingewilligd. De rechtzaak gaat gewoon verder met dezelfde rechters. Irritatie kan geen rede zijn tot wraking, zei de wrakingskamer. Moskovicz kon niet tegen de uitspraak in beroep en dus zal de rechtzaak gewoon doorgang vinden. 25 Advocaat Bram Moszkowicz denkt dat er een complot aan de gang is. Rode draad in het betoog was dat diverse personen uit de rechterlijke macht zich niet hebben gehouden aan de gouden regel dat een verdachte onschuldig is tot het tegendeel is bewezen en zich met de zaak hebben bemoeid. Schalken zou wel degelijk hebben geprobeerd om de getuige te beïnvloeden en zou zodoende het ‘spelletje’ onjuist hebben gespeeld.26

Het hele Wilders-proces komt bij mij een beetje over als een showproces. Ik geloof persoonlijk niet in de vervolging van iemand om zijn of haar mening en helemaal niet in de vervolging van Wilders. Wat ik echter wel kwalijk vind, is dat Wilders continue de neutraliteit van de rechterlijke macht in twijfel trekt. Mede ook door het stuntelende optreden van Jan Moors, de rechtbankvoorzitter. Door het in twijfel trekken van de neutraliteit van de rechtbank ondermijnt Wilders de rechtstaat en haar uitvoerende orgaan. Meer politieke inmenging op dit gebied zou geen goede stap zijn ter bevordering van een stabiele staat. Neen, integendeel politici moeten zich hier verre van af werpen en juist het orgaan prijzen om haar neutraliteit. Middels wetten kunnen zij er immers voor zorgen dat de strafeisen hoger worden zonder daarbij aan de partijdigheid te tasten. Dit geldt ook voor Wilders, die in mijn ogen alleen maar meer het beeld creëert van een toga-dragended66’er. Ik vraag me ook hardop op waar Wilders zich druk over maakt. Ik ben van mening dat het proces voor de show is en dat hiermee eindelijk gehoor wordt gegeven aan de klachten over Wilders. Tot een vervolging zal het niet komen. Want het is toch belachelijk, iemand die wordt vervolgd om zijn mening? 27

“Geert, dit is geen grap, vannacht droomde ik dat ik je kop had afgehakt” – rapper Mosheb (2009, YouTube)

Maar Wilders is niet de enige die vervolgd wordt. Ook hij heeft te kampen met bedreigingen. De Rotterdamse rapper Mosheb kreeg 80 uur werkstraf en een

24

Thie, M., Waarom wordt er zoveel over een diner gepraat?. In: NRC Next 14 april 2011, p. 3. Redactie, Liveblog Proces-Wilders: Wrakingsverzoek afgewezen, 18 april 2011, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3844/Het-proces-Wilders/article/detail/1877041/2011/04/18/Liveblog-ProcesWilders-Wrakingsverzoek-afgewezen.dhtml 26 ANP, Moszkowicz schetst complot tegen Wilders, 2 mei 2011, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3844/Hetproces-Wilders/article/detail/1883575/2011/05/02/Moszkowicz-schetst-complot-tegen-Wilders.dhtml 27 Persoonlijke mening van Wesley Thomas 25


20 mei 2011


21 voorwaardelijke celstraf van 2 maanden met een proeftijd van 2 jaar. De rechter rekende het Mosheb zwaar aan dat hij Wilders bedreigde vanwege zijn politieke standpunten. Met teksten als “Geert, dit is geen grap, vannacht droomde ik dat ik je kop had afgehakt” en “Wil je blijven leven, dan moet je je woorden terugnemen”. In zijn nummer Wie iz de volgende vroeg Mosheb zich af wie de volgende zou zijn die de dood zou vinden na Fortuyn en Van Gogh. Tja, en waar trek je die grens van de vrijheid van meningsuiting? Dat is voorlopig een vraag aan de rechters. De meningen verschillen hierin en lopen behoorlijk uiteen. De rechtbank moet oppassen dat het geen showproces zal worden en zal er alles aan moeten doen om zo neutraal over te komen. Fouten kunnen niet langer gemaakt worden want met een gewiekste advocaat als Moszkowicz zit een gevaar in een klein hoekje. We zullen zien! Wilders als meester van de retorische gave Dat Wilders middels slim gebruik van de Nederandse taal en door zijn houding aanspreekt, dat is geen geheim. Wilders kent de kneepjes van het politieke vak als geen ander en weet uitstekend hoe hij zichzelf naar buiten moet profileren. Wilders is hierin een koning, een meester, een genie. Wilders gebruikt vaak de oorlogsmetafoor. Wanneer hij spreekt over de Islam heeft hij het over ‘het paard van Troje’ en Wilders zal nooit ‘capituleren’ voor de vijand, de Islam. “Bij een oorlog is het duidelijk tussen wie de strijd gaat. In het geval van Wilders zijn er de goeden in de vorm van de normale Nederlanders tegen het kwaad van de Islam. Er zijn lafaards, de regering, en de verdedigers van de vrijheid, de PVV,” zegt Maarten van Leeuwen, taalbeheerser aan de Universiteit Leiden. Door de metafoor oorlog te scheppen krijgt Wilders eigenlijk een rechtvaardiging voor wat hij doet.

De vier trucs van Wilders: -

Het gebruiken van de oorlogsmetafoor; Het formuleren van hoofdzinnen; Het bouwen van een eigen frame; Mijdt de nuance.

Wilders formuleert zijn standpunten vaak in hoofdzinnen. Hierdoor komt de boodschap krachtig en helder over. Er is minder ruimte voor discussie en zijn uitspraken kennen minder nuance. Bijvoorbeeld: ‘ik vind dat de Islam een geweldadige ideologie is’. Door niet te kiezen voor een nuancerende bijzin blijft zijn boodschap duidelijk. Woorden als ‘linkse hobby’s’ hebben mede gezorgd voor zijn succes. Wilders bouwt zijn eigen ‘frame’ en maakt zijn eigen begrippen. Ontkennen werkt niet, het begrip wordt alleen maar bestaansrecht verleend door er op in te gaan. De kracht hiervan is de herhaling. ‘In het taalgebruik is weinig ruimte voor nuance, wat bijdraagt aan de heldere vorm van spreken’, zegt Van Leeuwen. Wilders roept constant emotie op en past zijn taalgebruik daarop aan. Wilders is niet ‘moe’ dat er niet naar hem wordt geluisterd, maar is het ‘spuugzat’. Termen als ‘Islam’ en ‘Haagse politiek’ dragen bij aan het wegzetten van een groep in een bepaald hoekje dat een gevoel oproept.28

28

Geest, M. van der, ‘Overdrijven is ook een kunst’. In: De Volkskrant 26 februari 2011, p. 5.


20 mei 2011


22 Ja, Wilders is zeker niet dom, en niet voor niets gekroond tot politicus van het jaar 2007. De parlementaire pers roemt hem om zijn vermogen “de politieke discussie te overheersen”, het “debat naar zich toe te trekken” en de “publiciteit te halen met goed getimede one-liners”. 29 Toch is zeker niet iedereen blij met de manier van spreken van Wilders. Wilders wordt ervan beschuldigd te ‘stigmatiseren’ en te polariseren. Wilders zou een bevolkingsfroep weg zetten als ‘achterlijk’ en ‘minderwaardig’. Stichtingen als Nederland Bekend Kleur en Stop de verWIldering zetten zich in om Wilders te stoppen. Maar juist zijn taalgebruik is zo verklaarbaar voor zijn succes. Het zeggen wat je voelt, het durven uitspreken van problemen. Een normaal leven kan Wilders niet meer leiden, het is een hoge prijs wat hij betaalt voor zijn mening. Mensen kunnen waarderen wat hij zegt. Hij is duidelijk, to the point en wind er geen doekjes omheen. Juist de mensen die normaal geen vertrouwen in de politiek hebben geloven in Wilders, omdat hij door zijn duidelijk geformuleerde zinnen de vinger op de zere plek legt. Zijn woorden komen krachtig over, wat vertrouwen schept bij symphatisanten. “Wij zijn hier om die goede meneer te steunen. De redder van het Nederlandse volk. Ik ben het duizend procent met Wilders eens. We zijn het zat hè. Dit mooie landje,” zegt vriend Arjan van Berkel, die Wilders steunt bij zijn proces.30 Juist het sterke van Wilder is dat hij zich duidelijk profileert als buitenstaander. Wilders roept iets, de andere partijen reageren, en Wilders kan weer stellen dat ze ‘naïef’ zijn, of ‘hun kop in het zand steken’. Juist dat bevestigt de woorden van Wilders dat hij niet serieus genomen wordt of dat de ‘linkse elite’ ‘ooglappen’ opheeft. De huidige politiek moet juist Wilders serieus nemen, en de dialoog aangaan, vindt Farhad Afshar, een Zwitserse socioloog van Iranese afkomst. Hij betoogt dat we de dialoog met Wilders aan moeten gaan, om zo zijn standpunten rationeel te weerleggen.31 Deze oplossing wordt door meer mensen voorgedragen. Praten, praten en praten. Gewoon zijn punten weerleggen met feiten om zijn ongelijk te bewijzen. Wilders kan best een beetje recasistrant worden genoemd. Weglopen uit een debat over de crisismaatregelen van het kabinet in 2009 is een voorbeeld.32 Dit liet een onvergeten indruk achter op de mensen, en leek eigenlijk wel een beetje ingestudeert. Wilders liet zo weten het absoluut niet eens te zijn met de plannen van de huidige regering. Toch moet Wilders oppassen dat hij zijn hand niet overspeeld. Neem bijvoorbeeld de kopvoddentaks: “Daarmee is hij in z’n eigen val gelopen. Als je zo graag de hyperbool gebruikt, de overdrijving, dan moet je jezelf steeds weer overtreffen. Dat houdt een keer op. De kopvoddentaks was een brug te ver, ook voor z’n sympathisanten: sindsdien loopt de PVV terug in de peilingen. En nu gaat de

29

NOS, Wilder politicus van 2007, 15 december 2007, http://nos.nl/artikel/66324-wilders-politicus-van2007.html 30 Beek, H. van der, Steun voor ‘redder’ Wilders. In: Het Parool, 20 januari 2010, p. nnb. 31 Al Jazeera, Europe’s rising anti-Islam trend, 6 oktober 2010, http://www.aljazeera.com/video/ 32 Novum, Wilders loopt weg uit debat, 26 maart 2009, http://binnenland.nieuws.nl/551069 PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


23 campagne ook al niet over integratie en kutmarokkanen, maar over de economische crisis - nee, het zit de partij niet mee,” aldus Jan Kuitenbrouwer33 We kunnen dus zeker stellen dat Wilders meester is in de retorische gave. Wilders weet hoe hij het moet brengen, Wilders kent zijn kiezers en weet perfect op angst in te spelen. Wilders gebruikt harde woorden, maar de gemoederen zijn door hem wel stevig wakker geschud. Toch moet Wilders oppassen in zijn continue zoek naar nieuwe metaforen. De “kopvoddentaks” ging iets te ver. Wilders moet weten tot waar hij kan gaan. Als Wilders zichzelf beter begrijpt, dan hij nu al doet, blijft hij zich alleen maar beter ontwikkelen, onderschrijft Bart Jan Spruyt, redacteur van de Elsevier en tevens exraadgever van Wilders.34 Wilders en zijn doordachte filosofische ideologie De filosofie van Wilders heeft eigenlijk als basis dat de Islam een “ideologie” is. Door de Islam als ideologie te beschouwen, is volgens Wilders de Islam niet gelijk aan andere godsdiensten. Een essentieel verschil, omdat de Islam zo een andere behandeling krijgt dan het christendom of jodendom. “Want ik heb al van begin af aan duidelijk gemaakt. Ik heb niks tegen de Islam. Gaat niet om religie Pim Fortuyn koude oorlog verwerpelijke opmerking moslims op een hoop gooit. Islam niets mis mee, het is een te respecteren godsdienst.” - Geert Wilders (2001, Barend en van Dorp)

Dit is wel eens anders geweest. Toen Wilders nog in dienst was van de VVD, profileerde Wilders zich iets minder extravert. Hij gaf aan dat de Islam een “gewoon” een “te respecteren” godsdienst is (zie citaat). Uiteraard moest Wilders spreken namens de fractie, dus dit was niet erg verwonderlijk.

Ja, dat was 2001, waarin Wilders zich nog niet erg uitzonderlijk profileerde. Dat kwam pas later, nadat Wilders eerst zijn plaats in de kamer was kwijtgeraakt door de overwinning van Fortuyn. Wilders voelde zich na de snelle val van het kabinet, waarna hij wél een plaats in de Kamer kreeg, genoodzaakt om meer op de voorgrond te treden. Wilders moest er zeker van zijn dat er bij een nieuwe nederlaag zijn plaats binnen de VVD zou behouden. Wilders begon zich nadrukkelijker uit te spreken tegen de Islam en stelde samen met Oplaat een tien punten plan op. Dit bleek zijn mokerslag en Geert Wilders ging verder als onafhankelijk kamerlid.

33

Welgraven, J., ‘Ik verklap Geert Wilders’ trucjes’, 22 mei 2010, http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/article/detail/1103636/2010/05/22/rsquo-Ik-verklap-Geert-Wildersrsquo-trucjes-rsquo.dhtml 34 Spruyt, B. J., ‘Hoger populisme’. In: Elsevier 2 oktober 2010, p. 14. PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


24

“Een gematigde Islam bestaat niet,” – PVV-kamerlid en strateeg Martin Bosma (2010, NRC Handelsblad)

De belangrijkste standpunten in het partijprogramma van de PVV: - De PVV wil het belastingtarief in de tweede schijf met twee procentpunt verlagen, ook voor AOW’ers. Geen CO2-belasting op vliegtuigen. Belasting op hoofddoekjes. - Totale immigratiestop voor mensen uit islamitische landen. Geen Europese bemoeienis met het Nederlandse immigratiebeleid. Maximaal duizend asielzoekers per jaar. - Geen dubbele nationaliteit. Werken of terug naar het land van herkomst. Integratiecurus zelf betalen, als examen niet wordt gehaald het land uit. - 10.000 agenten meer op straat. Hoge minimumstraffen en zwaardere maximumstraffen. Na drie zware geweldsmisdrijven levenslang; three strikes you're out. De kosten van tenuitvoerlegging van straffen moet op de veroordeelden worden verhaald. - Geen aanpassingen aan de hypotheekrenteaftrek. - 21 miljard euro bezuinigen. - Geen JSF aanschaffen - Geen ontwikkelingshulp. Alleen noodhulp blijft bestaan. - Een vijfde van de ambtenaren moet weg. - Afschaffen Eerste Kamer. Voor het bindend referendum en gekozen burgemeester. - AOW-leeftijd blijft 65. - Geen verhoging van het eigen risico in de zorg. - 10.000 extra handen aan het bed in verpleegen verzorgingshuizen. Voorlopig geen uitbreiding marktwerking ziekenhuissector. Korten op salaris specialisten. - De PVV wil dat er nog één publiek tvnet overblijft en de Wereldomroep wordt geschrapt.

Het gedachtegoed van Wilders concentreert zich nadrukkelijk op de Islam. Wilders plaats zichzelf in de “liberaal-conservatieve” hoek.35 Wilders zet zich in voor de joods-christelijke-humanistische cultuur. Wilders stelt voor dat de joods-

christelijke-humanistische cultuur dominant moet zijn in Nederland. Hij wil dit bewerkstelligen door in te grijpen op Islamitische scholen, artikel 1 van de Grondwet te willen afschaffen. Ook wil hij de Koran verbieden omdat het in zijn ogen een “fascistisch” boek is. 36 Volgens Wilders en zijn partij bestaat een gematigde Islam niet. De Islam zou uit zijn op meer macht in de wereld en de Sharia is een gevaar voor onze samenleving. Maar Wilders zet zich niet alleen af tegen de Islam, zeker nu hij serieus wil worden genomen, moet hij zijn programma uitbreiden. Andere aspecten komen aan het licht zoals belastingen, de ouderenzorg en de hypotheekrenteaftrek. De PVV profileert zich niet langer als een buitenstaander met een ‘one-issue’ maar biedt op tal van terreinen nu ook echt politiek tegenwicht. Dit is voorheen wel anders geweest. De standpunten van de PVV lijken redelijk op dat van linkse partijen. Een goedere ouderenzorg, tegen de verhoging van de AOW-leeftijd en tegen de aanschaf van een nieuwe “Ik haat geen moslims. JSF. Ik haat alleen de Toch kan ‘rechts’ ook wat Islam.” – Geert Wilders met de standpunten van de (The Guardian, 2008) PVV. Het strenge immigratiebeleid wat men bij de VVD te soft vindt, kan de rechtse kiezer wellicht tegenkomen bij de PVV. Het niet tornen aan de hypthookrenteaftrek kan als conservatief worden ervaren, terwijl het afschaffen van de Eerste Kamer weer redelijk progressief is. De PVV komt eigenlijk over als een partij die voornamelijk opkomt voor de belangen van de gewone Nederlander en voelt wat Henk en Ingrid denken. De ideologie van de PVV staat veelal haaks op de ideologie van de meeste andere partijen omdat de ideologie van Wilders en zijn ‘onderdanen’ artikel 1 van de Grondwet willen schrappen. Volgens een onderzoek uit uit oktober 2009 is de PVV van Geert

35

Jong, P.H. de, Geert Wilders en zijn ideologie. In: Nederlands Dagblad 4 september 2009, http://www.nd.nl/artikelen/2009/september/04/4.-geert-wilders-en-zijn-ideologie 36 Wilders, G. (ingezonden stuk), Genoeg is genoeg: verbied de Koran. In: de Volkskrant 8 augustus 2007, p 11. PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


25 Wilders een “een extreem-rechtse partij die islamfobie en systeemhaat tegen de overheid mobiliseert. Daarmee ondermijnt de partij de sociale cohesie en de democratie in het land.” Dat stellen drie wetenschappers in een onderzoek over radicalisering, dat in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken is uitgevoerd.37 Dat de partij zich als ‘liberaal’ profileert klopt, maar of de partij echt ‘liberaal’ is, daarover bestaat twijfel. De vrijheid van burgers wordt op sommige terreinen door Wilders niet erkend, en dat zondigt met het liberale vrijheidsprincipe. We kunnen dus zeggen dat gaandeweg de ideologie van Geert Wilders is veranderd. Wilders moest zich eerst aan de regels van zijn partij de VVD houden voordat hij zich pas kon uitspreken tegen de Islam. Wellicht mede door zijn ervaringen in Israël is Wilders erin geslaagd om een partij te stichten met een ideologie die Islam afkeurt. Maar ook de partij is De plaats van PVV in de Nederlandse politieke ruimte, tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2010, volgens André Krouwel

gegroeid. Van een redelijke ‘one-issue’ partij kent de PVV nu een programma met zowel linkse- als rechtse standpunten.

37

Hankel, A., Onderzoek: Wilders gevaar voor democratie en staatsveiligheid , 31 oktober 2009, http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/249656/Onderzoek-Wilders-gevaar-voor-democratie-enstaatsveiligheid.htm?rss=true PO Geert Wilders Klas 5

20 mei 2011


26

Conclusie Geert Wilders had vroeger totaal geen politieke ambities. Toch kwam hij al snel in Den Haag terecht, door de kritiek die hij had op het sociale stelsel. Kritiek is zijn voornaamste drijfveer geweest. De kritiek die hij had sprak hij uit en de reactie die hij daarop kreeg wist hij in zijn voordeel te gebruiken. De man begon zijn carrière observerend en op een gegeven moment braken zijn ketens door. Geert Wilders kende zijn plaats binnen de VVD niet en besluit zijn eigen partij te startten. Door zichzelf steeds meer als Islam criticus te profileren maakte hij zijn eigen positie onhoudbaar. De VVD kent dan wel het dualisme, wat inhoudt dat Kamerleden het niet eens hoeven te zijn met de bewindslieden, maar Wilders ging een brug te ver. Zijn 10 puntenplan was de druppel die de emmer deed overlopen en Wilders stapte uit de VVD. Als eenmansfractie weet hij door zijn gepeperde kritiek aandacht te krijgen en van het een komt het ander. De Partij Voor de Vrijheid groeit snel, grotendeels dankzij het charisma van dhr. Wilders. De PVV probeert succesvol te zijn door de problemen van de gemiddelde autochtone Nederlander in de Tweede Kamer aan te kaarten. Ze draaien niet om het onderwerp heen en gebruiken duidelijke taal. Dit spreekt mensen als Henk en Ingrid aan. De media-aandacht die hij krijgt door kritiek op zijn persoon en later zijn vervolging, weet hij ook goed te gebruiken. Hij zorgt ervoor dat mensen over hem praten en dat helpt hem bij het verwerven van stemmen. Zijn vervolgingen droeger er mede toe bij dat hij het beeld van “linkse elite” in stand kon en kan houden. De heksenjacht op zijn PVV, het zijn allemaal punten waardoor de politiek hem vaak ongewild in het zadel helpt. Bij de PVV is het duidelijk wie de baas. Wilders regeert en zet de lijntjes uit. De sfeer onderling is uitstekend wat mede het succes van de PVV verklaard. Wilders is de ideale leider voor de partij omdat hij uitstekend de vinger op de zere plek kan en druft te leggen. Het doorbreken van het politieke taboe om over het immigratiebeleid te praten heeft de gemoederen doen opwaaien, maar tegelijk schudde het de politiek wakker. Overal in Europa volgde mensen zijn voorbeeld. Wilders geïnspireerd door Israël, kent vele connecties in het buitenland. Door zijn pro-Israël houding spreekt hij voor vele Joodse Amerikanen tot de verbeelding. Gek is dus ook niet dat juist door zijn aggresieve houding tegenover Palestina hij op financiële steun kan rekenen van buitenlandse investeerders. Over het profiel van een PVV stemmer kunnen we bevooroordeeld zijn. Laagopgeleid, “iemand met een wrok”, wonend in een arbeiderswijk en werkend in de zorg. Toch leert de realiteit dat niet alleen ‘dit soort mensen’ op de PVV stemmen. Nee, integendeel, doordat de PVV meer als ‘mainstream’ wordt ervaren durven ook hoogopgeleide zich uit te spreken voor de PVV. Dit zien we duidelijk terug in de fratie waarbij de PVV over capabele mensen beschikt. Veelal jonge professionals die de honneurs waarnemen. Door deze complete samenloop van omstandigheden wist Geert Wilders zich te ontpoppen tot een geduchte concurrent op het binnenhof. Zijn loyale medewerkers, gulle geldschieters werken er achter de schermen keihard aan mee dat Wilders zijn positie kan vasthouden. Met de slimme trucjes van Wilders en de tips van strateeg Bosma, heeft Wilders het electoraat compleet op zijn kop gezet. Zij door sommige genoemde “populisme” sloeg aan en de PVV is uitgegroeid tot een niet meer weg te denken partij.


20 mei 2011


27 Wilders maakte op het juiste moment gebruik van de mogelijkheden die hij kreeg, maar spreekt ook simpelweg aan bij de mensen. Deze man kan worden gezien als een genie, maar kan ook diep worden gehaat. Geert Wilders: hate him, or love him.


20 mei 2011


28

Evaluatie Luc Van te voren zag ik door de bomen het bos niet meer. Ik had het gevoel dat het een enorm project zou zijn waar we nooit genoeg tijd voor zouden hebben. Ik vond het uiteindelijk ook een groot project, maar het viel vergeleken met wat ik ervan had verwacht reuze mee. We hebben alles keurig afgekregen en ik ben ook eigenlijk best trots op ons eindproduct. Het leuke aan deze praktische opdracht is dat je erg vrij bent in de keuze van je onderwerp. De keuze is heel breed en dat geeft ons de mogelijkheid een onderwerp te kiezen waar we echt in geïnteresseerd zijn. Dat resulteert in veel plezier in het werk dat je doet en dat doet de kwaliteit van zo’n verslag goed. Waar ik bij sommige praktische opdrachten het idee heb dat het totaal geen nut heeft, verreikte ik mijn geest hier. Ik las voorheen niet zoveel de krant en terwijl ik op zoek naar artikelen over Geert Wilders en zijn PVV was heb ik ook vele andere artikelen gevonden. Tijdschriften die niet sport gerelateerd zijn boeide me voorheen niet zoveel, nu kan ik de kunst waarmee ze nieuws in een bepaald licht zetten appreciëren. Soms vond ik wat dingen onduidelijk. Zo wist ik niet dat ik een voortgangsverslag met daarin wat ik thuis heb gemaakt, vóór de les moest inleveren. Daar baal ik wel ontzettend van omdat het mij punten heeft gekost. Ook het kiezen van de juiste bronnen en het gebruik van voetnoten was moeilijk maar is ons volgens mij uitstekend gelukt. Wat ik ook nog even aan mijn evaluatie wil toevoegen is dat ik toch een beetje geschiedenis miste het afgelopen kwartaal. Ik had het er met Mark Dumanon over, en soms hadden we wel behoefte even achterover geleund naar de aantekeningen van dhr. Brouwer te kunnen luisteren. Wesley Ontzettend leuk project waarbij ik het werkstuk als erg interessant heb ervaren. Wilders vond ik al een fascinerend persoon ondanks dat ik het niet met hem eens ben. Uiteraard heb ik mijn eigen mening en vaak mijn woordje klaar, maar door zorgvuldig bronnen uit te zoeken hebben we een zo objectief mogelijk werkstuk proberen te maken. Het was lastig om alle onderwerpen aan bod te laten komen. Wat wel en wat niet. Keuzes maken, prioriteiten stellen. Dit alles had tot gevolg dat de stukken soms overlappen of mengen met andere stukken. Al met al ben ik ondanks de stress, dit typend een half uur voor de deadline, erg tevreden over het eindresultaat wat wij samen hebben neergezet. Dit was zeker voor herhaling vatbaar!


20 mei 2011


29

Bronnenlijst Al Jazeera, Europe’s rising anti-Islam trend, 6 oktober 2010, http://www.aljazeera.com/video/ Anonieme schrijver, “Ik geef mijn zetel nooit op!” Wilders (VVD) lijnrecht tegenover fractievoorzitter Van Aartsen. In De Telegraaf, 1 september 2004, p. 5 Anonieme schrijver, “VVD-top boos over 'legale diefstal.” In: Trouw, 4 september 2004, p. 3 Anonieme schrijver, “Wilders misbruikt joods-christelijke traditie.” In: NU.nl, 15 januari 2010 Anonieme schrijver, LiveLeak haalt Fitna van haar servers na bedreigingen. In: NU.nl, 28 maart 2008. Anonieme schrijver, Wilders: bevlogen, maar compromisloos. In: Nederlands Dagblad, 2 september 2009 ANP, Moszkowicz schetst complot tegen Wilders, 2 mei 2011, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3844/Het-procesWilders/article/detail/1883575/2011/05/02/Moszkowicz-schetst-complot-tegen-Wilders.dhtml Atema, J. en Stiphout, R., ‘De zaak-Wilders’. In: Elsevier 12 maart 2011, p. 26. Beek, H. van der, Steun voor ‘redder’ Wilders. In: Het Parool, 20 januari 2010, p. nnb. Berg, H. van der, “Nieuw rechts vindt elkaar in angst voor islam.” In: NRC Handelsblad, 17 november 2006, p. 2 Berkhout, K. en Pinedo, D., Israël-liefde van Geert Wilders verdeelt de sjoel, 23 mei 2010, http://vorige.nrc.nl/achtergrond/article2533477.ece/Israelliefde_van_Geert_Wilders_verdeelt_de_sjoel Boogaard, R. van den, “Kruisridder tegen moslimfundamentalisme; Geert Wilders, de rechtsbuiten van de VVD-fractie, maakt liever vijanden dan vrienden.” In: NRC Handelsblad, 3 mei 2004, p.2 Chabot, B., De Patatbalie. Amsterdam: De Bezige Bij, 2010. Doorn, J.A.A. van, “Contouren van de Nederlandse islamofobie.” In Trouw, 18 december 2004, katern deVerdieping, p. 21 FOX News, Iran Warns Netherlands Not to Air Controversial 'Anti-Muslim' Film, FOX News, 21 januari 2008 Geest, M. van der, ‘Overdrijven is ook een kunst’. In: De Volkskrant 26 februari 2011, p. 5. Geurtsen, K., Undercover bij de PVV, 5 januari 2010, http://www.hpdetijd.nl/archive/2010-0105/undercoverbij-de-pvv Giebels R., “En voortaan een duidelijke koers graag! Achterban ergert zich aan manier waarop VVDtop kwestie-Wilders oploste.” In: NRC Handelsblad, 4 september 2004, p. 3


20 mei 2011


30 Hankel, A., Onderzoek: Wilders gevaar voor democratie en staatsveiligheid , 31 oktober 2009, http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/249656/Onderzoek-Wilders-gevaar-voor-democratieen-staatsveiligheid.htm?rss=true Heck, W., ‘Financier van PVV wordt openbaar’. In: NRC Next 29 maart 2011, p. 10-11. Heijne, B. Een vraag voor Geert Wilders. In: NRC Handelsblad 31 oktober 2009, p. 21. Hoedeman, J. “Kamerlid met dood bedreigd; VVD'er Wilders slikt kritiek op islam niet in.” In De Volkskrant, 3 oktober 2003, p. 3 Hoedeman, J. Direct na uitkomen aangifte tegen film, 28 maart 2008, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2788/Geert-Wilders/article/detail/885092/2008/03/28/Direct-nauitkomen-aangifte-tegen-film.dhtml Hoedeman, J. en Poorthuis, F., VVD heeft genoeg van rechtse taal Wilders. In: De Volkskrant, 31 augustus 2004, p. 1 Huys, T. Spong daagt Wilders voor rechter. In: Nova 23 januari 2008. Jong, A. de, De blonde engel kiest de aanval. Jonge VVDer Geert Wilder maakt in Kamer naam met spijkerharde ideeën. In: De Telegraaf, 13 maart 1999. Jong, P.H. de, Geert Wilders en zijn ideologie. In: Nederlands Dagblad 4 september 2009, http://www.nd.nl/artikelen/2009/september/04/4.-geert-wilders-en-zijn-ideologie Kalse, E., Niet bang voor Wilders' program. In: NRC Handelsblad, 15 maart 2005, p.3 KRO, Het succes van Geert Wilders, 27 mei 2007, http://player.omroep.nl/?aflID=4702999 Lammers, E., 'Het is leuk, die heftige reacties'. In: Trouw, 17 december 1999, katern de Verdieping, p.2 Moerland, R., “Iemand moet laten zien dat hij de baas.” In: NRC Handelsblad, 1 september 2004, p.3 NOS, PVV 1ste in Almere en 2de in Den Haag, 4 maart 2010, http://nos.nl/artikel/141343-pvv-1stein-almere-2de-in-den-haag.html NOS, Wilder politicus van 2007, 15 december 2007, http://nos.nl/artikel/66324-wilders-politicus-van2007.html Novum, Wilders loopt weg uit debat, 26 maart 2009, http://binnenland.nieuws.nl/551069 Pré, R. du, “Oproep binnen VVD tot rechtsere koers; Kamerleden Wilders en Oplaat vrezen ondergang met huidige beleid.” In: De Volkskrant 3 juli 2004, p. 3 Redactie, Liveblog Proces-Wilders: Wrakingsverzoek afgewezen, 18 april 2011, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/3844/Het-procesWilders/article/detail/1877041/2011/04/18/Liveblog-Proces-Wilders-Wrakingsverzoekafgewezen.dhtml


20 mei 2011


31 Redactie, Partij voor de Vrijheid publiceert programma; Radicale moslims weg, radicale moskeeën dicht; Wilders: “artikel 1 uit de Grondwet.” In: Het Parool, 21 maart 2006 Ringeling, A., PVV-kamerlid James Sharpe veroordeeld voor misleiding, 16 november 2010, http://www.hpdetijd.nl/2010-11-16/pvv-kamerlid-james-sharpe-veroordeeld-voor-oplichting Soetenhorst, B. "Wilders' strijd tegen moslim-extremisme", in: Het Parool, 1 oktober 2003, p. 55 Soetenhorst, B. “Koppig Kamerlid ziet laatste kans om breuk met VVD te lijmen, anders direct uit fractie; Wilders wil niet buigen.” In Het Parool, 1 september 2004, p. 3 Spruyt, B. J., ‘Hoger populisme’. In: Elsevier 2 oktober 2010, p. 14. Swart, F. de, Achterban PVV fel tegen democratisering, 13 april 2011, http://www.hpdetijd.nl/201104-13/achterban-van-pvv-tegen-democratisering Thie, M., Waarom wordt er zoveel over een diner gepraat?. In: NRC Next 14 april 2011, p. 3. Traufetter, G., A missionary with dark vision, 27 maart 2008, http://www.spiegel.de/international/europe/0,1518,543627,00.html Valk, J. van der, Geert Wilders the movie, 12 septemer 2010, Teledoc (VPRO) Valk, J. van der, Wilders, the movie, 12 oktober 2010, http://www.documentairenet.nl/review/teledoc-wilders-the-movie/ Verhoef, F., Geert Wilders; een politiek roofdier, 5 februari 2008, http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/156927/Geert-Wilders-een-politiek-roofdier.htm Vries, M. de, De Indische afkomst van Geert Wilders, 3 september 2009, De Wereld Draait Door (VARA) Vrijsen, E., ‘De wording van Geert Wilders’. In: Elsevier 14 april 2010, p. 20-26. Weisglas F, Midden-Oosten is geen zaak voor Europa. In: De Volkskrant, 13 maart 1997. Welgraven, J., ‘Ik verklap Geert Wilders’ trucjes’, 22 mei 2010, http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/article/detail/1103636/2010/05/22/rsquo-Ik-verklap-GeertWilders-rsquo-trucjes-rsquo.dhtml Wikipedia, Pamela Geller, 17 mei 2011, http://en.wikipedia.org/wiki/Pamela_Geller Wilders, G. (ingezonden stuk), Genoeg is genoeg: verbied de Koran. In: de Volkskrant 8 augustus 2007, p 11. Wilders, G., Geert Wilders. In: Trouw, 15 augustus 2005 Willems, M., Bolkenstein ziet Wilders als een tijdelijk iets. In: NRC Handelsblad, 17 februari 2011, p. 6. Witt, R. de, Fitna: Iran eist uitleg Nederlandse ambassadeur, 21 maart 2008


20 mei 2011


32

Documentatiemap Inleiding “Journalisten zijn PvdA’ers met een blocnootje,” zei Wilders ooit. “Linkse-media, subsidieslurpers,” het zijn woorden die de Wilders toebedeeld aan de media of de Publieke Omroepen. De waarde en onafhankelijkheid van hun artikelen wordt zo ter discussie gesteld. Juist dit vonden wij zo belangrijk bij het samenstellen van de documentatiemap. We willen een zo goed mogelijk beeld krijgen van Wilders, en dat is lastig, want iedereen heeft wel een mening over hem. Toch hebben we ervoor gekozen om zoveel mogelijk een ‘evenwicht’ te zoeken. Kritische noten en lovende noten, u vindt ze allemaal. Het uitprinten en samenvatten kostte een hoop moeite en bomen, maar dan heb je ook wat. Luc Faëlens en Wesley Thomas


20 mei 2011


33

Nestelen in het bestuur Vrijsen, E., ‘Nestelen in het bestuur’. In: Elsevier 14 mei 2011, p. 12 -13.

In Limburg is de PVV de grootste partij en nestelt het zich in het bestuur samen met het CDA en de VVD. De twee onervaren gedeputeerden van de PVV moeten erin slagen om ‘de islamisering van de samenleving’ hoog op de agenda te zetten. Wilders zou de Limburgse PVV-lijstrekker Laurence Stassen hebben gezegd dat zij beslist in het college moest komen. In Den Haag en Almere manoevreerde de protestpartij zich na overwinningen alsnog in de oppositie, nu is dat anders. Protestpartijen kapsel je in. De vraag blijft wel: worden de PVV’ers protestpolitici of schuiven ze serieus aan. De partij neemt nu al verantwoordelijkheid en dat is goed. Ophef was meer iets voor inDen Haag.


20 mei 2011


34

PVV: Geen bijstand consultaat voor Gaza-activisten Visser, M., ‘PVV: geen bijstand consulaat voor Gaza -activisten’ , 27 april, http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/295722/PVV -Geen-bijstand-consulaat-voorGazaactivisten.htm?rss=true

PVV-kamerlid Raymond de Roon wil voorkomen dat Nederlandse opvarenden van Gaza-vloot consulaire hulp krijgen als zij worden gearresteerd. Er is volgens De Roon geen reden deze mensen consulair in de watten te leggen. Hij wil laten onderzoeken of ze strafbaar zijn. Uri Rosenthal maakte bekend dat Nederland niet kan voorkopen dat er Nederlanders meevaren op het nieuwe konvooi schepen dat de blokkade van Gaza wil doorbreken. Rosenthal roept mensen op af te zien van deelname, omdat deze allerminst bijdraagt aan een oplossing in het IsraëlischPalestijnse conflict. Diverse Nederlandse en Italiaanse Palestina-organisaties kochten een boot voor de Gazavloot Freedom Flotilla II. Bij eerdere pogingen de blokkade te doorbreken braken gevechten uit. Negen opvarenden werden gedood.


20 mei 2011


35

‘Wilders richt kanon op de beschaafde staat’ Lange, A., ‘Wilders richt kanon op de beschaafde staat’. In: Het Parool 21 april 2011, p. 14.

Germ Kemper, deken bij de Amsterdamse orde van advocaten, acht de notie dat ‘hoge heren’ bezig zijn elkaar de hand boven het hoofd te houden schadelijk voor het gezag van de rechterlijke macht. Hij heeft geen tijd de strategie van Moskowicz en Wilders onder te loep te nemen, maar hij zou willen dat zo’n invloedrijk lid uit de Tweede Kamer weet waar hij mee bezig is. Momenteel is hij bezig het gezag van de rechterlijke macht in twijfel te trekken. Dit maakt hij duidelijk met zijn lichaamstaal vol minachting. Veel mensen, die een beperkte kennis hebben, delen die minachting en Wilders probeert dat vuur op te stoken. Kemper gelooft ook niet dat Tom Schalken tijdens ‘het etentje’ kwade bedoelingen had. De manier waarop Wilders met de rechters omgaat is niet zoals oud-minister Ernst Hirsch Ballin dat van politici verwacht. De democratie is gevestigd op de beginselen van de rechtstaat, Wilders probeert de volkswil bepalend te maken. Dit door onder andere voor te stellen rechters niet meer ‘voor het leven’ te benoemen. Dit vindt Kemper geen goed idee. Kemper vraagt zich openlijk af of het verstandig is geweest dit proces te beginnen. Het begint allemaal een beetje uit de hand te lopen. Ook de media-aandacht doet de zaak niet ten goede. De wrakingen die in het proces op de rechtbank zijn gericht – drie waarvan één succesvol – hoeven volgens Kemper niet schadelijk te zijn voor de rechtbank. Het is wel iets van steeds meer aan populariteit wint. De advocatuur zal er in ieder geval niet op geschaad worden, er zijn mensen die Moskowicz bewonderen of die zich dingen afvragen. Maar het algemene beeld blijft hetzelfde.


20 mei 2011


36

Wetsvoorstel om koningin uit de regering te zetten in de maak Onbekende schrijver, ‘Wetsvoorstel om koningin uit de regering te zetten in de maak’ , 20 april 2011, http://www.nrc.nl/nieuws/2011/04/20/wetsvoorstel -pvv-om-koningin-uit-kabinet-te-zetten-inde-maak/

De PVV werkt aan een wetsvoorstel om de koningin slechts een ceremoniële functie te geven. André Elissen en Lilian Helder zijn de mensen die aan dit voorstel werken. Ze noemen de PVV wel proOranje, maar vinden dat de plaats in de regering en politiek er niet bij hoort. De koningin heeft nu invloed bij de formatie van een nieuwe coalitie door de benoeming van informateuren en formateuren. Om dit te veranderen moet de PVV de grondwet wijzigen. Dit houdt in dat het parlement het tweemaal moet goedkeuren. De tweede stemming kan pas na de volgende Kamerverkiezingen plaatsvinden en moet door allebei de stemmingen zijn goedgekeurd.


20 mei 2011


37

‘Virtueel Tharirplein’ moet PVV democratischer maken Kolk, T. van der, ‘Virtueel Tahirplein moet PVV democratischer maken’ , 12 april 2011, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2686/Binnenland/article/detail/1874156/2011/04/12/Wilders neemt-initiatief-tot-democratisering-PVV-niet-serieus.dhtml

Geert Wilders neemt de VvPVV niet serieus. De PvPVV is een initiatief van Oege Bakker en Geert Tomlow, twee afgewezen PVV-kandidaten, dat als doel heeft de PVV democratischer te maken. Hero Brinkman, die wel voorstander is van een democratischer partijmodel, ondersteunt het initiatief niet. Oprichters Bakker en Tomlow hebben allebei een verleden bij de PVV als kandidaat voor respectievelijk de Provinciale Statenverkiezingen van dit jaar en de Tweede Kamerverkiezingen van 2006. Bakker en Tomlow zeggen geïnspireerd te zijn door de opstanden op het Tharirplein in Caïro, die er toe leidde dat Mubarak opstapte. Wilders ziet het allemaal niet zitten en vreest voor ‘LPFtoestanden’. Tomlow hoopt dat PVV-stemmers lid worden van de vereniging zodat Wilders er niet meer omheen kan. Indien er niet veel leden komen, kan de PVV dit zien als een signaal dat de achterban geen behoefte heeft aan democratisering, aldus dezelfde Tomlow. In de tijd dat hij nog actief was bij de PVV, merkte hij al dat de partij erg gesloten was.


20 mei 2011


38

Opportunist Spruyt, B. J., ‘Opportunist’. In: Elsevier 2 april 2011, p. 18.

Geert Wilders draagt tegenwoordig ook bruine schoenen, waar hij vroeger enkel zwarte schoenen droeg. Deze metamorfose drukt een verandering in houding en stijl uit: Wilders is nu veel warmer en wilwellender. De problemen die vooraf voorspelt werden over de samenwerking van het kabinet zijn uitgebleven. Er werden tal van concessies gedaan maar Wilders kon zijn eigen gang blijven gaan.Dat is allemaal erg meegevallen. Wilders elecotrale overwinning en zijn deelname in de vorm van gedoogsteun geven hem de erkenning waar hij al lang naar zocht. Hij maakt niet meer zoveel lawaai om een betrouwbare gedoogpartner te zijn. Op het gebied van buitenlands beleid is Wilders erg duidelijk, hij distantieert zich van de missies in Kunduz en Libië. Nu moet het kabinet zonder steun van de PVV een uitweg vinden in het debat over Kunduz waar de Tweede Kamer steun aan gaf maar de NAVO niet. Ook in het geval van Libië moeten Hans Hillen en Uri Rosenthal zelf de steun van de Kamer zien te verwerven. Waarom ziet Wilders daar niets in, terwijl het gaat om een actie tegen de extremistisch-islamitische Taliban? Wilders was aanvankelijk een onvervalste neoconservatief, de islam diende overal in de wereld bestreden te worden. Deze mannelijkheid is Wilders blijkbaar te veel geworden. In sociaal-economisch opzicht begon hij zijn carrière als liberaal. Toen hij merkte dat zijn doelgroep de autochtone Nederlander in probleemwijken was, sprak hij zich tegen het vrije verkeer van personen binnen de Europese Unie uit. Ook in zijn buitenlandse politiek zijn de belangen van de autochtone Nederlander centraal komen te staan. Dat betekent niet alleen het afwijzen van de belastingsverkwistende ontwikkelingshulp, ook het afwijzen van een JSF om de vijand in ‘vage oorlogen’ te bestrijden. Waarom een bijdrage leveren aan de handhaving van de internationale rechtsorde, zoals de Grondwet voorschrijft in een artikel dat net zo goed kan worden geschrapt? Hevel geldvan defensie naar de politiek zodat Henk en Ingrid zich in hun wijk weer veilig voelen. Wilders buitenlandse politiek is met180 graden gedraaid, op grond van electoraal opportunisme. CDA en VVD hebben deze metamorfose al geaccepteerd, met als gevolg dat zij nu keer op keer bij PvdA, D66 en Groen- Links door het stof moeten voor het behalen van meerderheden voor hun buitenlands beleid.


20 mei 2011


39

In dit mijnenveld kan elk woord ontploffen Heijmans, T., ‘In dit mijnenveld kan elk woord ontploffen’. In: De Telegraaf 31 maart 2011, p. 11.

Op het moment dat de rechtbankvoorzitter Marcel van Oosten zegt dat de zitting na een korte pauze doorgaat, zegt Bram Moszkowicz: “Ik moet een vliegtuig halen, ik had er niet op gerekend dat u vandaag andere dingen zou doen dan alleen het voorlezen van uw huiswerk.” Van Oosten was vroeger docent, en misschien gebruikte Moskowicz daarom het woord ‘huiswerk’. Het is duidelijk dat er in de rechtszaal een gespannen sfeer hangt. Bij de vorige serie zittingen ging het ook mis tussen de advocaat en rechtbankvoorzitter. Om dit te voorkomen houdt Van Oosten het graag zakelijk, hoewel hij houdt van het spel en de taal. Ook Moskowicz houdt hiervan. Ook qua uiterlijk lijken Marcel van Oosten en Bram Moskowicz op elkaar.


20 mei 2011


40

Rechtbank A’dam gaat zaak-Wilders behandelen Meijer, M., ‘Rechtbank A’dam gaat zaak -Wilders behandelen’. In : De Volkskrant 31 maart 2011, p. 11.

Rechtbankvoorzitter Marcel van Oosten heeft woensdag bekend gemaakt dat de rechtbank in Amsterdam bevoegd is en het OM ontvankelijk om de zaak tegen PVV-leider Wilders inhoudelijk te behandelen. Op 14 maart had Wilders advocaat aangevoerd dat de zaak moest worden stopgezet. Amsterdam kon niet als pleegplaats van de veronderstelde delicten worden aangemerkt en het OM had de opdracht Wilders te vervolgen te ruim opgevat. Moszkowicz kreeg op nagenoeg alle punten ongelijk, maar de rechtbank was het ermee eens dat er ten onrechte vergelijkingen van de islam met het fascisme in de dagvaarding waren opgenomen. Het hof had louter vergelijkingen met het nazisme beoogd. Op 13 april gaat de zaak-Wilders verder met het horen van drie getuigen. Één van de getuigen wordt ervan beschuldigd een ander te hebben gepoogd te overtuigen tijdens een etentje. Hierop werden zij gewraakt door Moskowicz.


20 mei 2011


41

Financier PVV wordt openbaar Heck, W., ‘Financier van PVV wordt openbaar’. In: NRC Next 29 maart 2011, p. 1 0-11.

Na 16 jaar is de kogel door de kerk: de financiering van politieke partijen in Nederland wordt volledig transparant. Ook de PVV, terwijl het een stichting is, moet openbaarheid geven in de financiering als het aan Donner ligt. Of er een maximum moet komen, daar wordt nog over gediscussieerd. Partijen die niet aan deze nieuwe verplichtingen voldoen, kunnen een boete tot 25 000 euro boete krijgen. PvdA-Kamerlid ziet hierin een zwakte. De donaties bedragen soms enkele tonnen. “Voor sommige partijen kan dit een bewuste keuze worden.” Omdat de PVV geen overheidssubsidie ontvangt, hoeft het geen openheid in haar financiën te geven. Van Wilders is bekend dat hij veel geld krijgt van Amerikaanse sympathisanten. De PvdA en D66 willen dat het tevens verboden wordt in het conceptwetsvoorstel om buitenlandse financiering te verbeiden. Dit om beïnvloedig van de nationale politiek te voorkomen. “Over de huidige partijfinanciering in Nederland zou ik willen zeggen: alles kan,” zei een woordvoerder van de Alemene Rekenkamer onlangs. Ook Straatsburg waarschuwde: politieke beïnvloeding dreigt. Vanwege de onbekende geldstroom richting de PVV is de druk vanuit de Kamer nu groter. Deze regels zijn niet populair, ze zouden gulle gevers schuw maken. Wilders betitelde de kritische Rekenkamer eerder al eens als ‘een PvdA-kliniek’. Volgens Wilders zijn de nieuwe regels alleen maar bedoeld om de PVV van haar anomieme geldschieters te beroven. Alle andere partijen in de Tweede Kamer lijken de plannen van Donner in hoofdlijnen wel te steunen.


20 mei 2011


42

De zaak-Wilders Atema, J. en Stiphout, R., ‘ De zaak-Wilders’. In: Elsevier 12 maart 2011, p. 26.

Functie Openbaar Ministerie

Persoon Birgit van Roessel Paul Velleman Rechtbank Geert Janssen Marcel van Oosten (Voorzitter) Juudith Boeree Rogier Eysken (Griffier) Verdachte Geert Wilders Advocaten benadeelde partijen Mohammed Enaït Nice Steijnen Ties Prakken MichielPestman Henri Sarolea Mohammed Rabbea René Danen Advocaatverdediging Bram Moskovicz Getuigen Tom Schalken Hans Jansen Bertus Hendriks In februari 2007 kwamen de eerste aangiften tegen Geert Wilders binnen waarna in september het OM invertarisering aangaf. In januari 2008 stapt Gerard Spong namens een aantal studenten naar de rechtbank. De rechtzaak seponeert de aangiften in Juni. Partijen dienen een klacht in en in januari 2009 gaat het OM Wilders toch vervolgen. In maart stelt de Hoge Raad dat wie een godsdienst beledigt, niet automatisch haar aanhangers beledigt. Op 4 oktober 2010 begon de rechtzaak die even later met succes werd gewraakt. Op 14 maart 2011 ging de rechtzaak door en op 13 april beslist de rechtbank over de inhoudelijke behandeling van de zaak.


20 mei 2011


43

‘PVV zou Haagse raad gek maken’ Wanders, J., ‘PVV zou Haagse raad gek maken’. In: De Volkskrant 12 maart 2011, p. 13.

Na een jaar heeft de PVV in Den Haag 200 schriftelijke vragen ingediend en werd er één motie aangenomen. De PVV zou de gevestigde politiek ‘hé-le-maal gek maken’ zei lijsttrekker Sietse Fritsma. Wat Fritsma zei was stoere praat, de PVV heeft hoogstends ambtenaren gek gemaakt. Met praktische stemmingen was het resultaat nihil. Volgens D66 fractieleider Guernaoui beheersen de PVV’ers het politieke spel niet. “Wil je prestaties behalen, dan moet je het spel kennen. Je moet andere partijen masseren.” De PVV zou voornamelijk bezig zijn met zichzelf. “Hun strategie is profilering,” zegt HSP-fractieleider Joris Wijsmuller. Toch zit er progressie in. Vooral de nieuwere garde blijkt meer bereid tot samenwerken. Althans jonge garde, de gemmidelde leeftijd is 30. ‘Ze bedrijven hit-and-run politiek’ wordt ook gezegd, maar Wijsmuller proeft bij De Graaf oof genuanceerdheid. “De PVV groeit toe naar een onderdeel zijn van het systeem, ” constateert VVDfractieleieder Boudewijn Revis. “De PVV zet stapjes en als ze deze beweging doorzetten, kunnen ze wel wat bereiken.”


20 mei 2011


44

PVV’er met dubbel paspoort, oef! Keken, K. van, ‘PVV’er met dubbel paspoort, oef!’. In: De Volkskrant 10 maart 2011, p. nnb.

Het Gelderse statenlid Petra Kouwenberg heeft een dubbel paspoort. Geïnstalleerd als Gelders statenlid schijnt zij ook de Turkse nationaliteit te hebben. Wilders gaat ervan uit dat Kouwenberg hier snel afstand van doet. De PVV streidt al jaren tegen het bezit van de dubbele nationaliteit. De PVV diende eerder een motie van wantrouwen in tegen Ahmed Aboutaleb en Nebahat Albayrak. De PVV was van mening dat hierdoor de loyaliteit in het geding zou komen. Toen de PVV enkele jaren later geconfronteerd werd met CDA’er van Zanten zag de PVV af van een motie van wantrouwen wellich door het feit dat zij gedoogpartner was. Kouwenberg zal vandaag nog naar de ambassade gaan om afstand te doen van haar paspoort.


20 mei 2011


45

‘Wat Wilders doet: geen feit tussen te krijgen’ Wijnenberg, R., ‘Wat Wilders doet: geen feit tussen te krijgen’. In: NRC Next 8 maart 2011, p. 4 -5.

In de afgelopen zes jaar heeft Wilders ongeveer alles binnen de politiek verdacht gemaakt. Effectief maar kwalijk. De uitspraken van Wilders zijn moeilijk te overtreffen, maar de laatste sloef alles. Wilders stelde voor om rechters elke zes jaar aan een test te onderwerpen of zij zouden mogen aanblijven. Wilders stelt voor om de scheiding tussen rechtspraak en politiek op te heffen. Een neutrale macht omdopen tot een PVV-achtige instelling, een veel gebruikte strategie. Iederen instituut is onderdeel van de ‘linkse ker’ en dat moet veranderen volgens de PVV. Per slot van rekening heffen we ook nog de Eerste Kamer op en zetten we de koningin uit de regering. Wilders is uit op een totalitaire democratie. Kenmerkend voor een totalitaire democratie is dat het “de reikwijdte van de politiek uitbreidt tot alle aspecten van het msnselijke bestaan,” aldus Talmon. Ironisch genoeg ook kenmerkt voor radicaallinkse stellingnames uit het verleden. Net als Wilders zien zij ook elke handeling als politieke significatie. Die kritische vraag van een journalist, een rechterlijke uitspraak of de doorberekening van het planbureau, alles kan in een hoekje worden geplaatst. Deze ‘polarisering van alles’ is erg succesvol. Dit komt omdat waarden als objectiviteit en neutraliteit alleen theoretisch bestaan en er valt moeilijk iets tegenin te brengen. Het heeft geen zin om wetenschappelijk te bewijzen dat iets ‘links’ is, want dan zijn de onderzoekers net zo goed ‘links’. De kunst van de retoriek is om alles zo te verdraaien dat het in jou voordeel is. Daar is Wilders uiterst behendig in. Wilders ondermijnt het geloof van ‘objectiviteit’ en ‘neutraliteit’ van de gevestigde orde. Alle argumenten van zijn tegenstanders die feiten basseren uit cijfers verwijst hij naar de prullenbak omdat hij de neutraliteit in twijfel trekt. Strategisch briljant maar het is erg kwalijk: iedereen met een meningsverschil is politek activist en zweer samen tegen hem. De rechtzaak is een complot en Henk en Ingrid gaan het geloven. O ja, dit stuk is geschreven door Rob Wijnenberg die van klassieke muziek houdt, naast een moslim woont en filosofie heeft gestuurd..


20 mei 2011


46

‘Rutte is goud, Wilders is strovuur’ Bolkenstein, F., ‘Rutte is goud, Wilders is strovuur’. In: De Volkskrant 5 maart 2011, p. 13.

Ex-politicus Frits Bolkestein is veel bezig met buitenlandse politiek, maar daags na de statenverkiezingen hebben we het over de binnenlandse politiek. Hij analyseert dat vooral het CDA en de VVD een groei hebben beleefd. Zijn ‘politieke zoon’ Mark Rutte vindt hij een uitzonderlijk politiek talent. Hij is een uitstekende spreker met veel rust, hij heeft de mogelijkheden uit te groeien tot een groot VVD-leider. Zijn andere ‘politieke zoon’, Geert Wilders, vindt hij ook slim en een goede politicus. Hij is echter te extreem, dat werkt op de lange duur niet. Bolkestein vindt zichzelf geen leermeester van Wilders, ze zijn allebei politicus en verder ziet hij geen overeenkomsten. Wilders roept vaak onzin, voorbeelden zijn het wegsturen van de Marokanen en het afschaffen van het Europarlement. Bolkenstein vindt Wilders een politicus die door xenofobie onbegrijpelijke uitspraken doet. Wat hij over de islam zegt mag, maar de oplossingen die hij biedt zijn waanzin. Alshet aan Bolkestein had gelegen, was Wilders in het kabinet komen te zitten. Door verantwoordelijkheid te nemen wordt de achterban duidelijk gemaakt dat ze eigenlijk niets te melden hebben. Wilders als minister zou ideaal zijn om hem een kopje kleiner te maken. Dan kan hij niet meer zeggen dat ‘hij het beter zou doen’. Uiteindelijk zullen de kiezers nu zelf moeten inzien dat ze fout zitten.


20 mei 2011


47

Overdrijven is ook een kunst Geest, M. van der, ‘Overdrijven is ook een kunst’. In: De Volkskrant 26 februari 2011, p. 5.

Misschien wordt de PVV wel de grootste fractie bij de nieuwe statenverkiezingen. Waar heeft hij dat aan te danken? Wilders gebruikt vaak de oorlogsmetafoor. Wanneer hij spreekt over de Islam heeft hij het over ‘het paard van Troje’ en Wilders zal nooit ‘capituleren’ voor de vijand, de Islam. “Bij een oorlog is het duidelijk tussen wie de strijd gaat. In het geval van Wilders zijn er de goeden in de vorm van de normale Nederlanders tegen het kwaad van de Islam. Er zijn lafaards, de regering, en de verdedigers van de vrijheid, de PVV,” zegt Maarten van Leeuwen, taalbeheerser aan de Universiteit Leiden. Door de metafoor oorlog te scheppen krijgt Wilders eigenlijk een rechtvaardiging voor wat hij doet. Wilders formuleert zijn standpunten vaak in hoofdzinnen. Hierdoor komt de boodschap krachtig en helder over. Er is minder ruimte voor discussie en zijn uitspraken kennen minder nuance. Bijvoorbeeld: ‘ik vind dat de Islam een geweldadige ideologie is’. Door niet te kiezen voor een nuancerende bijzin blijft zijn boodschap duidelijk. Volgens Jan Kuitenbrouwer heeft het creëeren van een eigen frame er ook aan toe bij gedragen dat Wilders grote electorale overwinning heeft behaald. Een frame is een constructie van hoe wij de wereld zijn, zei George Lakoff, een invloedrijke Amerikaanse filosoof ooit. Denk hierbij aan het voorbeeld van de ‘linkse hobby’s’. Ontkennen werkt niet, het begrip wordt alleen maar bestaansrecht verleend door er op in te gaan. “Herhalen, herhalen en herhalen. Geen progressieve liefhebberijen, maar linkse hobby’s.” De kracht van de herhaling: dat is de kracht van de Wilders en de PVV, betoogt Jan Kuitenbrouwer nogmaals. ‘In het taalgebruik is weinig ruimte voor nuance, wat bijdraagt aan de heldere vorm van spreken’, zegt Van Leeuwen. Wilders roept constant emotie op en past zijn taalgebruik daarop aan. Wilders is niet ‘moe’ dat er niet naar hem wordt geluisterd, maar is het ‘spuugzat’. Termen als ‘Islam’ en ‘Haagse politiek’ dragen bij aan het wegzetten van een groep in een bepaald hoekje dat een gevoel oproept.


20 mei 2011


48

‘PVV buitenspel in echt minderheidskabinet’ Weisglas, F., ‘PVV buitenspel in echt minderheidskabinet’. In: NRC Handelsblad 25 februari 2011, p. 22.

Het is juist goed als de regering met gedoogsteun van de PVV geen meerderheid behaalt. Juist dan kunnen VVD en CDA steun zoeken bij de oppositie en wordt het politieke spelletje interessant. De PVV heeft geen been meer om op te staan. De gedoogsteun is minder waard omdat dezelfde meerderheid niet in de Eerste Kamer te behalen is. De macht van Wilders is nu te groot. VVD en CDA kloppen eerst bij de PVV aan voordat ze een voorstel lanceren terwijl de PVV tegelijkertijd Opstelten de grond in stampt en de politiemissie ‘het slechtste wat je nu kunt doen’ noemt. Het is geen ramp als de positie van de PVV minder interessant wordt, de partij stigmatiseert een hele bevolkingsgroep.


20 mei 2011


49

Discriminatie of bot taalgebruik? Duivensteijn, A., ‘Discriminatie of bot taalgebruik?’. In: De Volkskrant 22 februari 2011, p. 22.

Is het proces tegen PVV-fractievoorzitter Wilders niet een nieuwe, voor ons onbekende manier van communiceren binnen het parlementair stelsel? In Almere werd de PVV de grootste fractie bij de raadsverkiezingen in 2010 en dit zorgde voor een grote breuk in de manier van communiceren die bewust is ingezet door de PVV. De PVV bestempelde Almere meteen als een ‘orgie van geweld’. Voor ieder incident had de PVV een passende kwalificatie, consistentie bestaat niet in haar vocabulaire. Eerst stelt de PVV ‘de Schaalsprong niet te willen’, als er wordt gesproken over de groei van Almere. In het daarna verschenen provinciale verkiezingsprogramma spreekt de PVV zich daarentegen positief uit over de Schaalsprong. Ook over Flevoland zit er in verschil in het programma op provinciaal en nationaal niveau. Drie bestuurslagen, drie gezichten. De PVV gebruikt voor het oplossen van ‘problemen van deze tijd’ oorlogstaal. Jenny Zerfowski verwacht dat de PVV over drie jaar in de coalitie zit en kan gaan ‘rammen’. In Alkmaar heeft de PVV een nieuwe soort van politiek bedrijven ingevoerd. In plaats van de schoonheid van rede tot uitdrukking brengen reduceert de PVV het tot het enkelvoudig zenden van boodschappen. Er leek even hoop op een dialoog. De Roon impliceerde open te staan voor discussie en debat tijdens de installatie van de nieuwe raad. Toch is er niet werkelijk voor een dialoog gekozen door hem en zijn fractiegenoten. De PVV kiest voor het generaliseren, het stigmatiseren en het diskwalificeren van iedereen die het niet met de partij eens is. Ook het vocabulaire van de partij geeft een inzicht in het wezen van de partij, het zeer beperkte wereldbeeld. Het is geen wereldburger, maar iemand die de wereld vreest. Is dit taalgebruik nu gelijk aan haatzaaien? Aan discriminatie? Het is eerder een ethisch vraagstuk. Wellicht valt de taal van de PVV binnen de grenzen van vrijheid van meningsuiting, maar je mag het niet zo zeggen.


20 mei 2011


50

Hoger populisme Spruyt, B. J., ‘Hoger populisme’. In: Elsevier 2 oktober 2010, p. 14.

Cornelis Hoen, een bekende advocaat in de zestiende eeuw, twijfelde aan kerkelijke opvattingen. Hoen tilde de kritieken naar een hoger intellectueel niveau om het te verrijken met acedemische onderbouwingen. De kritiek bereikte een podium waarop intellectuelen met elkaar de discussie aangingen. De ‘methode-Hoen’ zou een goede leerschool kunnen zijn voor Wilders. Een politieke beweging die de ideeën van Wilders begrijpt en accepteert en ze een impuls geeft. Het wordt hoog tijd dat we Wilders beter gaan begrijpen dan dat hij zichzelf begrijpt. Onze vrijheden zijn er alleen voor mensen en groepen die hier juist mee om weten te gaan. Salafisten en hun organisaties als moskeeën en scholen horen dus niet in het rijtje thuis. Een hoger populisme mag dus geen ruimte laten voor ideologieën die onze grondwettelijke vrijheden misbruiken, om die later voor anderen af te schaffen. Zij die dit willen, verspelen hun eigen recht op ie vrijheden.


20 mei 2011


51

De wording van Geert Wilders Vrijsen, E., ‘De wording van Geert Wilders’. In: Elsevier 14 april 2010, p. 20-26.

In de zomer van 2003, anderhalf jaar na de aanslagen in Amerika, was het nieuwe onderwerp terrorismebestrijding van Wilders binnen de VVD. Eerder was hij woordvoerder van Sociale Zaken geweest. Uit pure onvrede met de onwrikbare regelingen van de welvaartsstaat en de machtsposities van werkgevers en vakbeweging, monsterde hij aan bij de VVD. Hij had iets van een rebel; Wilders en de strijd tegen het vastgeroeste bestel. Jozias van Aartsen, Minister BuZa Kok II, liet zich regelmatig bijpraten door Wilders die de naam Blonde Dolly droeg, over Iran en Israël. Toen Van Aartsen fractieleider werd, kreeg Wilders de werkkamer van de linksgeoriënteerde ex-vicefractievoorzitter De Grave. Dit was een niet te onderschatten signaal, Wilders was de nieuwe runner-up. Iedereen kon bij hem binnenlopen voor een gesprekje. De mensen die Wilders kennen weten dat het een vrolijke en oprechte man is. Hij had van zijn boosheid zijn beroep gemaakt, maar daarmee deed hij zichzelf tekort. In het begin was hij zeer toegankelijk, maar tegenwoordig communiceert hij liever per sms of per mail. In de zomer van 2003 werkte ik aan een stuk over terrorismebestrijding. De AIVD vertelde dat er werd uitgegaan van een ‘voedingsbodemtheorie’. Hierbij werd in een soort ringen gewerkt, van sympathisanten, tot praktiserende jihadstrijders. Tolerantie jegens moslims was belangrijk om via de buitenste ring naar binnen te werken. Wilders geloofde totaal niet in deze aanpak. Repressie was nodig in plaats van deze preventieve aanpak. Integratie zou niet beschermen tegen terrorisme. Moslimterrorisme was anders dan terrorisme van de ETA of IRA. Moslimgroepen moesten zichzelf bekostigen met criminaliteit en koos geen gerichte doelen maar niets vermoedende slachtoffers. Wilders maakte de verantwoordelijke Minister Remkes (VVD) met de grond gelijk. Erg vreemd in eerste instantie. De bewindslieden, aangevoerd door Gerrit Zalm, vonden het maar niks. In tegen stelling tot Van Aartsen. Hij zou Wilders hiervoor gevraagd hebben opdat Van Aartsen zou uitgroeien tot de onbetwiste VVD-leider. Daar kon Wilders wel voor zorgen. Wilders dreef door en nam steeds hardere woorden in de mond. Door het principe van het dualisme konden de bewindslieden Wilders niet het zwijgen opleggen, Wilders zat immers in de Kamer. Van Aartsen probeerde hem nog te temmen, maar Wilders was niet meer te stoppen in zijn strijd tegen het moslimterrorisme. Widers kwam verder buiten de partij te staan en werd achterdochtiger. Toen hij een tienpuntenplan publiceerde maakt hij het voor zichzelf onmogelijk. Een paar maanden later, op 2 november 2004, toen Theo van Gogh vermoord werd, werd Wilders idee bevestig: niks preventie; repressie was geboden. Door de strenge veiligheidsmaatregelen ontspande Wilders even in Tel Aviv waar hij werd ontvangen door Ehud Olmert. Hij sprak veel hoge functionarissen die hem vriendelijk ontvangen omdat hij het gevaar van de Arabieren begon te ontdekken. Wilders bleek zich steeds meer af te zetten tegen de Islam: ‘Tien procent van de Nederlandse islamieten heeft in het hoofd gekozen voor het terrorisme,’ stelde hij. Wat vroeg hij dan van de


20 mei 2011


52 overige 90 procent? Dat ze het geloof afzweren, omdat het niet spoort met de liberale democratie? Zijn gezicht toonde ineens koel, ijzig zelfs: ‘Ik vraag helemaal niks aan mensen. Ik wil alleen dat ze zich aan de Nederlandse wet houden. En inderdaad, als je de islamitische regels puur neemt, zal dat niet lukken.’ Wilders werd in zijn gelijk bevestigde doordat 2/3 van de Nederlanders in 2005 tegen de nieuwe Europese Grondwet stemden. Wilders nam hier door zijn anti-Turkije aanpak deel aan. Bij de verkiezingen die daarop volgden in 2006 behaalde Wilders negen zetels. Straatterrorisme kwam hoog op de agenda. Zoals Balkenende op vrijdagmiddag zijn spreekuurtje had, had Wilders die op dinsdag. ‘Islamisering’ werd een hottopic in de media. Beschreven als ‘populist’ die stemmen verzamelt van ontevreden burgers. Als geen ander kent hij de trucs. De gevestigde politieke partijen reageren vaak geschokt op de uitlatingen van Wilders. In wezen hebben ze hem nodig. Hij vertolkt bijvoorbeeld het integratievraagstuk in begrijpelijke voorbeelden. In 2009 maakt de PVV zich op voor een serieuze rol. De eerste beleidsdocumenten komen eraan. De protestpartij breekt door naar de regering. ‘Vergeet even de rabiaat rechtse voorstellen en je kunt prima met ze samenwerken’, zeggen zelfs PvdA’ers. Van de 300 moties dat het indiende in 2009 werden er slechts 17 aangenomen. In maart liep de fractie zelfs weg wat een onuitwisbare indruk maakte op de publieke opinie. Die tijden zijn echter voorbij, Wilders en zijn fractie lopen niet meer weg maar gaan regeringsverantwoordelijkheid dragen. Dat impliceert compromissen. Met veel kabaal naar binnen stoten, maar vervolgens nestelen met genuanceerdere ideeën. In januari 2010 geeft Wilders aan wel iets te voelen voor een gedoogconstructie. Als Wilders echt wil regeren wordt dat lastig, de PVV kent geen gefundeerde organisatie. Allereerst moet hij uit lange lijsten talentvolle politici zien te filteren. De Tweede Kamer, De Eerste Kamer, ze moeten allebei goed gevuld worden. Groot is de prijs die Wilders moet betalen voor zijn politieke oorlog. Ooit bekend als joviale collega, nu de protestpolitici. Maar toch hebben ze allemaal belang bij Wilders. Hij signaleert een probleem en wekt de indruk dat ‘Den Haag’ het moet oplossen.


20 mei 2011


53

Doorbraak van een nieuwe volkspartij Wynia, S., ‘Doorbraak van een nieuwe volkspartij’. In: Elsevier 13 juni 2009, p. 16 -20.

Nieuwe partijen op rechts, zoals de PVV, wonnen bij de nieuwe Provinciale Statenverkiezingen. Ook kleinere partijen op links pikten hun graantje mee. De PVV werd in tal van gemeentes de grootste. Dat is alleen maar één kant van de medaille. De winst van de PVV is tegelijkertijd de nederlaag voor de traditionele middenpartijen. Twintig jaar geleden trokken CDA, PvdA en VVD samen nog 85 procent van de kiezers. Nu kwamen ze samen maar iets verder dan de helft daarvan: 43,4 procent van de opgekomen kiezers. De CDA haalde één na slechtste score ooit, en de VVD haalde het laagste percentage sinds 1971. Veel stemmers stapten over op de PVV. De drie traditionele partijen laten het afweten, ook betreft Europa. Hun mening was onduidelijk, partijen als de PVV, D66 en GroenLinks wonnen hierdoor stemmen. De winst die de PVV bij de verkiezingen voor het Europees Parlement haalde, was absoluut niet eens erg groot. Maar andere partijen, zoals de PvdA, haalden hun slechtste verkiezingsresultaat ooit. Veel mensen gingen niet eens naar de stembus. In 2003 kan CDA het grootst blijven doordat de ‘rechtse’ kiezers zich achter Balkenende schaarden. In 2006 deden zowel Wouter Bos als Mark Rutte het slecht. Nu is het Wilders die Balkenende uitdaagt. Het profiel van de CDA is niet helderder geworden door met de PvdA te zijn gaan regeren, de CDA begint de verbleken. De PvdA is al drie jaar aan het verliezen. Wouter Bos hoopt momenteel op economisch herstel, dat hem bij de Kamerverkiezingen in 2011 een beloning zou kunnen opleveren. De PvdA is de laatste jaren vaak gekanteld in standpunt en het is de vraag of Bos die tijd wordt gegund. De uitslag van de verkiezingen raakte ook de ChristenUnie. Zo is de uitslag van de Europese verkiezingen, hoewel er maar weinig stemmers waren, toch de coalitie binnengeslopen. Voor Geert Wilders, die vijf jaar geleden uit de VVD werd gezet, is het een ongekende situatie. Zijn punten over islam, immigratie en misdaad onder allochtenen waren het meest snijdende punt van de Europese verkiezingen. Hoewel Geert wilders vaak als rauw, om niet te zeggen nodeloos en onbehouwen wordt bevonden, is zijn partij wel de partij die de grootste winst boekte. Het traditionele midden implodeert, klagend dat nuances moeilijk over het voetlicht te brengen zijn. De middenpartijen wisten vorige week geen enkel enthousiasme los te maken, Wilders en zijn linkse opponenten wel. Oude volkspartijen glijden weg, een nieuwe volkspartij dient zich aan.


20 mei 2011


54

Als Geert regeert Wynia, S., ‘Als Geert regeert’. In: Elsevier 4 april 2009, p. 16.

In alle peilingen rukt de PVV van Geert Wilders op, de partij die tot voor kort alleen werd gezien als een geruchtmakend buitenbeentje. Waarschijnlijk zal de aanhang nog verder groeien en Wilders gaf zelf al aan premier te willen worden. Misschien wordt de PVV tijdens de verkiezingen van het Europees parlement wel de grootste partij, onder andere door het af laten weten van de traditionele partijen. De tegenstanders van de PVV hebben de opmars mogelijk gemaakt, de aandacht die er aan wordt geschonken vergroot de steun onder potentiële sympathisanten. Wat dat betrefd is de vervolging die het Amsterdamse Gerechtshof startte en de Britse weigering Wilders het land in te laten ook positief voor de partij. Het feit dat de partij van Rita Verdonk niet aanslaat is ook een opsteker voor Wilders. Wilders krijgt steeds meer aanhang, ook onder opgeleiden. De taboe die berustte op het stemmen op de PVV is doorbroken, een spectaculaire uitslag op 4 juni is niet meer uit te sluiten. Toch zegt dit niet of PVV een factor van belang wordt en blijft.


20 mei 2011


55

Bronnenlijst Atema, J. en Stiphout, R., ‘De zaak-Wilders’. In: Elsevier 12 maart 2011, p. 26. Bolkenstein, F., ‘Rutte is goud, Wilders is strovuur’. In: De Volkskrant 5 maart 2011, p. 13. Duivensteijn, A., ‘Discriminatie of bot taalgebruik?’. In: De Volkskrant 22 februari 2011, p. 22. Geest, M. van der, ‘Overdrijven is ook een kunst’. In: De Volkskrant 26 februari 2011, p. 5. Heck, W., ‘Financier van PVV wordt openbaar’. In: NRC Next 29 maart 2011, p. 10-11. Heijmans, T., ‘In dit mijnenveld kan elk woord ontploffen’. In: De Volkskrant 31 maart 2011, p. 11. Keken, K. van, ‘PVV’er met dubbel paspoort, oef!’. In: De Volkskrant 10 maart 2011, p. nnb. Kolk, T. van der, ‘Virtueel Tahirplein moet PVV democratischer maken’, 12 april 2011, http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2686/Binnenland/article/detail/1874156/2011/04/12/Wilders-neemt-initiatief-totdemocratisering-PVV-niet-serieus.dhtml Lange, A., ‘Wilders richt kanon op de beschaafde staat’. In: Het Parool21 april 2011, p. 4-5. Meijer, R., ‘Rechtbank Amsterdam gaat zaak-Wilders behandelen’. In: De Volkskrant 31 maart 2011, p. 11. Onbekende schrijver, Wetsvoorstel om koningin uit de regering ze zetten in de maak, 20 april 2011, http://www.nrc.nl/nieuws/2011/04/20/wetsvoorstel-pvv-om-koningin-uit-kabinet-te-zetten-in-de-maak/ Spruyt, B. J., ‘Hoger populisme’. In: Elsevier 2 oktober 2010, p. 14. Spruyt, B. J., ‘Opportunist’. In: Elsevier 2 april 2011, p. 18. Thie, M., ‘Waarom wordt er zoveel over een diner gepraat?’. In: NRC Next 14 april 2011, p. 3. Visser, M., ‘PVV: geen bijstand consulaat voor Gaza-activisten’, 27 april, http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Politiek/295722/PVV-Geen-bijstand-consulaat-voor-Gazaactivisten.htm?rss=true Vrijsen, E., ‘De wording van Geert Wilders’. In: Elsevier 14 april 2010, p. 20-26. Vrijsen, E., ‘Nestelen in het bestuur’. In: Elsevier 14 mei 2012, p. 12-13. Wanders, J., ‘PVV zou Haagse raad gek maken’. In: De Volkskrant 12 maart 2011, p. 13. Weisglas, F., ‘PVV buitenspel in echt minderheidskabinet’. In: NRC Handelsblad 25 februari 2011, p. 22. Wijnenberg, R., ‘Wat Wilders doet: geen feit tussen te krijgen’. In: NRC Next 8 maart 2011, p. 4-5. Wynia, S., ‘Als Geert regeert’. In: Elsevier 4 april 2009, p. 16. Wynia, S., ‘Doorbraak van een nieuwe volkspartij’. In: Elsevier 13 juni 2009, p. 16-20.


20 mei 2011


2011 GEERT WILDERS. Geert Wilders. Geliefd en gehaat. Luc Faëlens en Wesley Thomas

Recommend Documents