Aan de raad van de gemeente Lelystad
uw brief van
uw kenmerk
U09-11104 ons kenmerk 1109-11104
behandeld door
doorkiesnummer
M. van Kersbergen
0320-278931
onderwerp
bijlagen
datum
2 0 HEI 2008 dossiernummer pr-nummer
1e Burap
Geachte leden van de raad, Hierbij bieden wij u de eerste bestuursrapportage 2009 aan en informeren wij inhoudelijk en financieel over de voortgang van de programmabegroting 2009. Gestreefd is naar een korte burap m et heldere informatie. De resultaten van de eerste drie maanden laten zien dat de uitvoeringen voor het grootste deel verloopt zoals vooraf was gepland. Op basis van deze Bestuursrapportage verwachten wij aan het einde van het jaar een positief resultaat op de begroting te kunnen presenteren van € 865.000. Daarnaast is er sprake van verwachte afwijkingen op een aantal producten die de 1e Burap verder toelicht. Per saldo heffen de verschillen zich in financiële zin ongeveer op. Het verwachte positieve resultaat is te danken aan een toenam e van de algemene uitkering. Conform onze system atiek zullen wij een eventueel positief rekeningsaldo bij de integrale afweging in de Jaarrekening 2009 betrekken. Wij stellen u voor op basis van onze eerder genoemde bevindingen kennis te nemen van deze eerste bestuursrapportage.
Gemeente Lelystad Postbus 91 8200 AB Lelystad Stadhuisplein 2 T 0320 27 89 11 F 0320 27 82 45 www.lelystad.nl gemeente® lelystad. n I
Eerste Bestuursrapportage 2009
Eerste Bestuursrapportage 2009
Inhoudsopgave inleiding
p. 2
Prestaties
p. 3
Financiën
p. 7
Bedrijfsvoering
p.11
Grondbedrijf
p.13
2
inleiding
Door de wereldwijde financiële en economische crisis zijn er spannende tijden aangebroken. Ook voor Lelystad geldt dat toen de Programmabegroting voor 2009 en verder werd opgesteld men niet kon bevroeden wat voor impact de crisis zou hebben op alle niveaus. Daarom is het des te interessanter om in deze 1e Burap te zien hoe wij ons als gemeente houden in tijden van crisis. Uiteraard is het uitermate vervelend als belangrijke evenementen als Yacht Vision niet doorgaan. Ook worden de gevolgen van de crisis duidelijk in de afdracht van het Grondbedrijf aan de Algemene dienst en baren de ontwikkelingen op de woningmarkt zorgen. Omdat dergelijke negatieve berichtgeving beeldbepalend is, is het juist goed om met deze 1e Burap over de breedte van de Programmabegroting te verantwoorden hoe het de gemeente in het eerste kwartaal van 2009 is vergaan. Relevant is te weten dat de informatie voor de Burap gemeten wordt op 1 april 2009, gebeurtenissen na deze datum zijn niet meegenomen. Zowel het financiële verloop als de uitvoering van de begroting verlopen goed. In deze verantwoording wordt de weg voortgezet die we bij de 2e Burap 2008 zijn ingeslagen. Dat betekent dat “Hoofdstuk 2 Prestaties” programmabreed ingaat over de algehele voortgang op de uitvoering van programma's. Daarbij geven wij aan welke prestaties zijn gerealiseerd, maar ook welke afwijkingen worden geconstateerd. In dit hoofdstuk is er apart aandacht voor de realisatie van de multiprojecten, maar ook voor de impact van de crisis. Het derde hoofdstuk “Financiën” handelt over de financiële ontwikkelingen van de gemeentelijke begroting. Ook hier wordt de lijn van de 2e Burap 2008 voortgezet en zijn de ontwikkeling uitgesplitst in lasten en baten zodat wij transparant zijn in de verantwoording van over- en onderschrijdingen. Er is dus specifiek aandacht besteed aan de presentatie van gegevens en financiële overzichten. Daarbij is systematisch geredeneerd vanuit de feitelijke kernvragen waar het in een Burap om gaat: • • •
Wat moet ik voor productie leveren en wat verwacht ik daarvan te realiseren? (prestaties) Wat mag ik uitgeven en wat denk ik uit te geven? (lasten) Wat moet ik aan baten genereren en denk ik aan opbrengsten te realiseren? (baten)
Na de financiën volgt het hoofdstuk “Bedrijfsvoering”, waarin de ontwikkelingen worden aangegeven op de belangrijkste voorwaarden voor het functioneren van het ambtelijke apparaat, namelijk het op orde zijn van de formatie, vacatureruimte, ziekteverzuim en inhuur. Ook is er aandacht voor de vorderingen van de Kadernota Personeelsbeleid. Navolgend aan het hoofdstuk bedrijfsvoering komt de paragraaf Grondbedrijf.
3
Prestaties Voor u ligt de 1e bestuursrapportage waarin wij u informeren over de voortgang van de programmabegroting 2009, zowel inhoudelijk als financieel. De resultaten laten over de eerste vier maanden een voortgangsbeeld zien dat in lijn ligt met de recent voorgelegde programmaverantwoording en -rekening. Per programma gaan we in onderstaande samenvatting in op de prioritaire zaken uit de programmabegroting.
Binding en ontmoeting De ontwikkeling van de marktplaatsen voor de buurt komt met de daadwerkelijke -aanstaande- bouw van Hanzeborg en Atolplaza goed op gang. De fusie van 3-D, Pluspunt en het SWOL is in aan de raad voorgelegd.. Versterking van de operationele kracht van het welzijnswerk is daarbij het doel. De gesprekken met de sportverenigingen over de inhaalslag groot onderhoud liggen op schema. De nieuwbouw van de bibliotheek wordt in het derde kwartaal opgeleverd. Er is op het gebied van betrokkenheid en participatie veel in voorbereiding; de combinatiefuncties sport, cultuur en onderwijs, het werk van de cultuurscout en de intensivering van de maatschappelijke stages. Ook de beschikbaarheid van extra wijkgerelateerde budgetten (Vogelaargelden en participatiebudget) voor wijkinitiatieven zal de betrokkenheid in buurten versterken. Er is sprake van een lichte daling van het bezoek aan de buurtcentra hetgeen vraagt om een impuls als het gaat om het meer vraaggericht werken. In de nota buurthuiswerk en opbouwwerk zal hierop een antwoord gegeven worden. Deze nota zal dit najaar aan de raad voorgelegd worden,
Jeugd voorop De opbouw en het functioneren van de Pilot Centrum van Jeugd en Gezin verloopt gestaag. Op basis van de evaluatie van de pilot, zal er een voorstel naar de raad komen. Het signaleringssysteem risicojongeren (ESAR) is onlangs operationeel geworden. Het is de bedoeling dat de risicosignalen van alle partijen hierin worden opgenomen zodat de zorg gecoördineerd plaats kan vinden. Medio 2009 vindt een tussenevaluatie plaats van het Centrum Jeugd en Gezin. De maatregelen die in de Lokaal Educatieve Agenda (LEA) zijn afgesproken zijn in uitvoering. Daarbij speelt onder andere het monitoren en versterken van de kwaliteit van het onderwijs een rol, evenals het verbeteren van de aansluiting onderwijs/arbeidsmarkt. Na een moeizame aanloop zal de jongerenraad in juni 2009 formeel worden geïnstalleerd. De participatiebevorderende maatregelen richting jongeren krijgen meer en meer handen en voeten, sprake is van een groeiende respons onder jongeren. De gemeenteraad heeft op 26 maart j.l. een motie aangenomen over het bestuurlijk op afstand zetten van het openbaar basisonderwijs. Het college zal de raad op korte termijn informeren over het plan van aanpak.
Ondersteuning en zorg De ontwikkeling van de sterrenzones verloopt goed. Een verdere versterking van de informatiefunctie is gewenst en hierop wordt nu ingezet. Er is/wordt op diverse terreinen beleid ontwikkeld en uitgevoerd: armoedebeleid, mantelzorgbeleid, Wmo beleid, agenda 22 en gezondheidsbeleid. Het beleid is gericht op het handhaven en vergroten van de zelfredzaamheid, zodat mensen zolang mogelijk volwaardig deel kunnen blijven nemen aan de maatschappij.
4
Wij zien een stijging in het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening. In het eerste kwartaal van 2009 hebben 271 inwoners zich bij de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening gemeld. Dit heeft inmiddels geleid tot een wachtlijst. Bij de voorjaarsnota 2009 is een voorstel gedaan om hier extra op in te zetten. Er zijn in principe voldoende plaatsen dag- en nachtopvang voor dak- en thuislozen. Er wordt ingezet op een uitbreiding van de mogelijkheden van begeleid wonen. In de loop van 2009 zal bekend worden of de capaciteit van het Fasehuis zal worden uitgebreid. Verder wordt de mogelijkheid van een woonvoorziening voor mensen die tijdelijk niet zelfstandig kunnen wonen onderzocht. Het aanbod sociale activering en dagbesteding voor kwetsbare groepen is in de afgelopen jaren uitgebreid maar nog steeds ontoereikend.
Economie, werk en inkomen De grondverkoop ligt op koers, de prognose voor het einde van het jaar is 9 ha. De uitvoering van het masterplan Stadshart loopt in belangrijk mate volgens planning. Voor de projecten waar externe partners bij betrokken zijn bij de ontwikkeling is het aannemelijk dat ook hier de economische crisis zijn doorwerking zal krijgen. De inspanningen gericht op Lelystad Airport, OMALA en Flevokust verlopen volgens plan. Voor al deze projecten zijn markt partijen echter belangrijk voor het welslagen. Ook hier zal de economische crisis zich mogelijk laten voelen. Onderzocht moet worden welke van de projecten extra impulsen behoeven en waar dat mogelijk is eventueel met hulp van provincie en rijk. Er wordt samen met de onderwijspartners ingezet op het verbeteren van de doorlopende leerlijn Voortgezet Onderwijs en het MBO en het terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Binnen dit kader wordt bijvoorbeeld gewerkt aan de ontwikkeling van een digitaal volgsysteem (Lelydoor) wat de doorstroom van leerlingen moet bevorderen tussen primair onderwijs en voortgezet onderwijs en tussen voortgezet onderwijs en MBO. Daar de Lelystadse werkgelegenheid sterk in de dienstverlenende sectoren vertegenwoordigd is, zijn de gevolgen van de economische crisis nog betrekkelijk. Die crisis raakt in de eerste plaats de reeds kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt Zij die recent zijn aangehaakt op de arbeidsmarkt vallen het eerste ook weer af. In het kader van het Lelystadse antwoord willen we via stages en opleiding het opnieuw afhaken van deze groep voorkomen. Het aantal ten doel gestelde inburgeringstrajecten, in 2007-2009 circa 900, lijkt gehaald te worden. De nog beschikbare GSB-inburgeringsgelden laat ruimte voor het nog in 2009 aanbieden van méér inburgeringscursussen.
Wonen en wijkontwikkeling De kansen voor Lelystad om nieuwe inwoners te verleiden om in onze stad te gaan wonen zijn door de economisch recessie verminderd. Er is onderzocht op welke manier hierop geanticipeerd kan worden. Intensivering van city marketing en imagoverbetering zijn in dit kader van extra belang bij het positioneren van Lelystad als aantrekkelijke woonstad. Dit betekent een intensivering van activiteiten. Bij de voorjaarsnota zijn hiertoe voorstellen gedaan. De voorbereidings- en besluitvormingsprocedure WOP Zuidoost zal in mei worden afgerond, waarna de uitvoering direct zal volgen. Er is een start gemaakt met het versterken van de samenwerking (wijkwerkverbanden) in de wijken. De ambitie blijft om de wijkwerkverbanden in alle wijken herkenbaar en stevig neer te zetten.
Benutten en profileren kernkwaliteiten Inzake het natuuractiviteitencentrum bieden de huidige omstandigeheden kansen aan de verdere ontwikkelingen van het toeristische produkt. Vakantie in eigen land wordt gestimuleerd. Samen met onze Leystad Partners wordt hier op ingespeeld. Met Staatsbosbeheer samengewerkt om tot ontwikkelingsinitiatieven te komen. Juist in deze periode van economische recessie kunnen investeringen ter versterking van de groenstructuur bijdragen aan de versterking van de kernkwaliteiten en aan de werkgelegenheid. Het opstellen van de kustvisie loopt volgens planning.
5
De inspanningen gericht op planning. Dit geldt ook voor (stuurgroep bereikbaarheid voortduring de positie en de
ontwikkeling van Lelystad als regionaal vervoersknooppunt verlopen volgens de variantenstudie N23 over de baai van Eesteren. Op verschillende niveaus zuidelijk Lelystad, deelname Metropool Regio Amsterdam) worden bij belangen van Lelystad bewaakt.
Het versterken van het imago van Lelystad moet met het recent door de raad vastgestelde uitvoeringsplan van het strategisch marketingplan een aanzienlijke impuls krijgen. De uitvoering wordt voortvarend ter hand genomen.
Schoon, heel, veilig en duurzaam Er wordt gewerkt aan versnellingsmaatregelen voor de uitvoering van het Meerjarenonderhoudsprogramma van de openbare ruimte. De veelplegeraanpak wordt verbreed tot de na-zorg voor alle ex-gedetineerden. Hierbij wordt aangesloten op de afspraken tussen de rijksoverheid en de vereniging van Nederlandse gemeenten. In september 2009 komt hierover een plan van aanpak. De aanbevelingen uit de evaluatie ‘Aanpak huiselijk geweld' door Regioplan worden uitgewerkt en vastgelegd in een vervolgconvenant. De implementatie van het huisverbod (tijdelijk uithuisplaatsing) voor daders van huiselijk geweld is afgerond en per 1 maart geïmplementeerd. Alle wijkveiligheidsplannen zijn gereed en doorlopen momenteel het bestuurlijk proces. Er wordt onderzoek verricht om inzicht te krijgen in de benodigde maatregelen en kosten voor woningen met een geluidsbelasting tussen de 60 db(A) en 50db(A). Deze behoeven formeel geen actie, maar worden wenselijk geacht door bewoners(groepen). De inspanningen gericht op een duurzamer watersysteem, de uitvoering van het plan “afval in beweging” en het handhaven van de bodemkwaliteit lopen naar wens. Tevens wordt gewerkt aan de actualisatie van het klimaatbeleid. We weten inmiddels dat de doelstelling om te komen tot 80% duurzame energie nog niet wordt gehaald (nu ca. 35%). Er zijn geen acties mogelijk om deze doelstelling op korte termijn te realiseren, daarom wordt gezocht naar een totaalpakket van grootschalige en andere duurzame maatregelen om deze doelstelling op termijn waar te maken. De projecten ter verbetering van de langzaamverkeersroutes zijn in uitvoering. Enkele projecten lijken voor bepaalde delen van de route te vertragen als gevolg van bestemmingsplan procedures. Er wordt nagegaan of later geplande projecten naar voren gehaald kunnen worden.
Gemeentelijke dienstverlening, bestuur en financiën Streefbeeld Als streefbeeld voor de Lelystadse gemeentelijke dienstverlening staat het landelijke concept ‘'Antwoord©” centraal. Voorlopige doelstelling voor de gemeente Lelystad: eind 2010 is fase 3 van het concept “Antwoord©” bereikt (“front-office geeft antwoord”). De • • • • • • • •
dienstverlening aan de burger moet voldoen aan de volgende voorwaarden: Laagdrempelig en makkelijke toegang; Op elk gewenst tijdstip; Helder en simpel; Snelle afhandeling; Kwalitatief goed product/dienst; Veilig en betrouwbaar; Klantvriendelijke behandeling; Efficiënte en effectieve inzet van gemeentelijke middelen.
Nieuwe Website Lelystad. Per 1 april 2009 heeft Lelystad een nieuwe website. Hiermee is een belangrijke stap gezet in het informeren van en communiceren met de burgers van Lelystad.
6
Resultaten De prestaties die de gemeente aan de inwoners aan Lelystad toezegt worden bijgehouden. Uit deze gegevens blijkt dat in het eerste kwartaal 2009 85 procent van het telefoonverkeer op de themanummers binnen 20 seconden wordt beantwoord. Van de vragen op deze themanummers wordt 55,4% direct beantwoord. Minder dan 2 procent van de Lelystedelingen hoeft bij de balie langer dan 20 minuten te wachten. Deze cijfers vallen binnen de daartoe gestelde norm
Cultuurtraject ■ Er wordt gewerkt aan een methodiek waarbij alle medewerkers en leidinggevenden direct en persoonlijk worden betrokken bij belangrijke ontwikkelingen binnen de gemeentelijke organisatie. Hierbij zal volop gebruik gemaakt worden van digitale ontwikkelingen. ■ In de reguliere planning & controlmomenten wordt tussen directieleden en afdelingshoofden is aandacht besteed aan de voortgang van het cultuurtraject op de individuele afdelingen. ■ De training ‘aanspreken en feedback geven' voor alle medewerkers is van start gegaan. ■ Het Management Development-traject is in volle gang. Via intranet wordt de organisatie van de ervaringen en vorderingen op de hoogte gehouden.
7
Financiën
Deze paragraaf biedt u een overzicht op hoofdlijnen van de financiële ontwikkelingen binnen de begroting. Voor een gedetailleerd overzicht wordt verwezen naar bijlage 1. Kort gezegd gaat het over de middelen die in de begroting ter beschikking zijn gesteld en het verloop van die middelen. De relevante hoofdvragen daarbij zijn “wat mag ik uitgeven en denk ik uit te geven?” en “wat moet ik aan baten genereren en denk ik aan opbrengsten te realiseren?” Onderstaande tabel geeft een overzicht van het vermoedelijke verloop van de begroting. Tabel: Prognose per programma
Programma 1 Binding en ontmoeting Lasten Baten 2 Jeugd voorop Lasten Baten 3 Ondersteuning en zorg Lasten Baten 4 Economie, werk en inkomen Lasten Baten 5 W onen en W ijkontwikkeling Lasten Baten 6 Benutten en profileren kernkwaliteiten Lasten Baten 7 Schoon, heel, veilig en duurzaam Lasten Baten 8 Gem. Dienstverl., bestuur & financiën Lasten Baten KP Kostenplaatsen Lasten Baten
Resultaat
Bedragen x € 1.000 Begroting na wijziging
1e marap prognose per einde jaar
verschil prognose begroting
18.947 4.157
18.034 3.228
913 V -929 N
49.570 30.189
50.724 31.480
-1.154 N 1.291 V
17.739 1.865
17.754 1.923
-15 N 58 V
47.349 40.402
46.491 39.500
858 V -902 N
5.745 1.259
5.366 1.258
379 V -1 N
3.219 613
3.368 643
-149 N 30 V
61.531 24.239
60.844 23.639
687 V -600 N
123.289 229.588
123.315 229.369
-26 N -219 N
104.666 101.581
104.614 102.174
52 V 593 V
1.837
2.703
865 V
In bovenstaand schema zijn de financiën uitgesplitst naar programma's en lasten en baten. Op deze manier wordt inzichtelijk waar een over- of onderschrijding wordt geprognosticeerd. De afwijkingen worden per programma toegelicht. Bovenstaand voordelig saldo ad € 865.000,- betreft een voorlopige prognose van het jaarrekeningresultaat. Indien deze prognose gerealiseerd wordt, is het positieve resultaat vrij besteedbaar naast de voordelen die in de jaarschijf 2009 van de Voorjaarsnota zijn opgenomen. Binding en ontmoeting Binnen het programma Binding en Ontmoeting is er sprake van een tamelijk grote afwijking op zowel de lasten- (€ 913.000) als de batenkant (€ 929.000). De afwijkingen worden veroorzaakt door een budgetneutrale wijziging in de begroting. Middelen van het Rijk voor de inburgering van Nieuwkomers komen namelijk niet meer binnen via het integratiebudget, maar via de middelen voor het Grote Steden
8
Beleid (GSB). Dit zorgt ervoor dat er binnen Binding en Ontmoeting voor inburgering van nieuwkomers geen lasten meer worden geboekt (€ 929.000), maar ook geen opbrengsten (eveneens € 929.000). Jeugd voorop Ook bij het programma Jeugd voorop is er sprake van forse afwijkingen op zowel de baten als de lasten die worden veroorzaakt door budgetneutrale wijzigingen in de begroting. De totale geprognosticeerde negatieve afwijking op de lasten van € 1.154.000 wordt voor € 1.177.000 verklaard door begrotingswijzigingen voor Vroegtijdig schoolverlaten en het Centrum voor Jeugd en Gezin. Feitelijk is er dus sprake van een klein voordeel op de lasten van € 23.000. Dit bedrag is het uiteindelijke saldo van meerdere kleine afwijkingen. Daarbij valt vooral op dat er veel afwijkingen worden verwacht op de kapitaallasten en huuropbrengsten van scholen. Hiervoor worden uiteenlopende argumenten aangedragen variërend van extra huur door uitbreiding tot aan uitstel van investeringskrediet voor gymzalen. Ook de verwachte afwijking op de baten van € 1.291.000 wordt vertekend door de budget neutrale ontwikkeling. De begrotingsontwikkelingen voor Vroegtijdig schoolverlaten en het Centrum voor Jeugd en Gezien bedragen in totaal (evenals de lasten) € 1.177.000. Feitelijk is er dus een voordeel van € 114.000. De extra verwachte opbrengsten ontstaan doordat de gemeente nog niet begrote huur ontvangt van SKL voor de in gebruik genomen schoolwoningen. Daarnaast ontvangt de gemeente extra, niet geraamde, huuropbrengsten voor het medegebruik van 50 lokalen in het Openbaar Basis Onderwijs. Ondersteuning en zorg Er wordt een nadeel op de lasten verwacht van € 15.000 en een voordeel op de baten van € 58.000. Het feitelijke gesaldeerde voordeel van € 43.000 wordt verklaard doordat de gemeente geld blijft ontvangen voor het ROA VVTV (Regionaal Indicatie Orgaan) (regionale asielzoekers opvang Voorlopige Vergunning Tot Verblijf), terwijl de regeling is gestopt. Economie, Werk en Inkomen De totstandkoming van de afwijkingen binnen het programma Economie, Werk en Inkomen kan in drie hoofdpunten worden samengevat. Onderstaand worden de begrotingsontwikkelingen in drie stappen uitgelegd. 1. De educatiemiddelen voor een beter gekwalificeerde beroepsbevolking zijn door het Rijk overgeheveld naar de middelen voor het Grote Steden Beleid (BDU GSB). Dit zorgt ervoor dat binnen het programma er een voordeel op de lasten is van € 1.341.000, maar ook dat er een nadeel op de baten is van € 1.341.000. Per saldo is de begrotingswijziging dus budgetneutraal. 2. De tweede ontwikkeling binnen het programma heeft te maken met de door uw raad goedgekeurde WWB-systematiek (Wet Werk en Bijstand) Zie toelichting punt 3. 3.
De afwijking op de lasten (€ 858.000) wordt in het onderstaande overzicht verduidelijkt: Afwijking op de lasten € 858.000 Educatiemiddelen € 1.341.000 Lagere storting Reserve € 682.000 Inkomensdeel Extra last WWB (externe - 450.000 uitvoeringskosten) Extra last door compensatie - 700.000 algemene uitkering Extra electrakostenmarkt 11.000 - De compensatie Algemene Uitkering (besluit voorjaarsnota 2008) van € 700.000 is ten laste gebracht van het WWB inkomensdeel. Deze compensatie wordt nu daadwerkelijk verwerkt in het resultaat van het inkomensdeel. Dit resulteert in een lagere storting in de reserve Inkomensdeel van € 682.000. De in de begroting geraamde storting van € 998.000 wordt dan verlaagd met € 682.000 tot € 326.000. - De verwachte extra lasten WWB van € 450.000 wordt veroorzaakt door extra (externe) uitvoeringskosten voor het WWB inkomensdeel en WWB Werkdeel. Tegenover deze last wordt
9
een extra rijksbijdrage WWB ontvangen (WWB inkomensdeel € 200.000 en WWB- werkdeel € 272.000). 4.
De afwijking op de baten (-€ 902.000) wordt is het onderstaande overzicht verduidelijkt:__________ Afwijking op de baten - € 902.000 Educatiemiddelen - € 1.341.000 Nadeel baten marktopbrengst -€ 33.000 Extra rijksbijdrage WWB € 472.000
Wonen en wijkontwikkeling Het voordeel op de lasten van het programma wordt verklaard door een tweetal ontwikkelingen. De eerste is de kapitaallast voor startersleningen. Doordat er, ten opzichte van de begroting, minder vraag is geweest naar startersleningen is er een lager bedrag gekapitaliseerd. Het voordeel bedraagt € 83.000. We verwachten dat het voordeel incidenteel is, omdat door de verandering in de verordening er een positieve stimulans kan ontstaan aangaande de vraag naar startersleningen. De tweede ontwikkeling is een voordeel op het woonbeleid. Het voordeel wordt geschat op € 307.000 en ontstaat doordat de woonvisie beknopter is qua opzet, hetgeen resulteert in een smallere opdracht aan het externe adviesbureau. Benutten en profileren van kernkwaliteiten Het nadeel op de lasten van het programma (€ 149.000) ontstaat door extra benodigd budget voor het Houtribstrand. In de voorjaarsnota 2008 is budget beschikbaar gesteld voor het strand. Het budget is niet afdoende doordat de damwanden van de strekdam gaan vervormen. Hierdoor werken de algenschermen op de wanden minder goed. Het resultaat is dat er een algendrijflaag in het zwemwater en op het strand kan komen. Als het probleem met de damwanden niet wordt verholpen, dan is het Houtribstrand aanstaande zomer niet geschikt voor recreatie. De herstelwerkzaamheden bedragen € 165.000. Het verwachte voordeel op de baten van € 30.000 ontstaat door een toenemende prognose van leges voor de uitvoering van de wet Ruimtelijke Ordening. Het betreft een rekenkundige extrapolatie van de reeds ontvangen leges. Schoon, heel, veilig en duurzaam Met name op de lasten van het programma worden veel overschrijdingen verwacht. Dit komt in mindere mate tot uitdrukking in de totale afwijking (€ 98.000) op de lastenkant, maar staat gedetailleerd weergegeven in bijlage 1. Feitelijk wordt de totale afwijking gecompenseerd door één voordeel op de lasten, namelijk een afwijking van € 570.000 op de verwerking van afvalstoffen die abusievelijk tweemaal als verplichting is opgenomen in de begroting. De feitelijke overschrijding op de lasten is dus € 666.000. Hier volgen de grootste afwijkingen. Zoals al in 2008 is gemeld heeft de gemeente vertraging opgelopen in het grootonderhoud van de stad. Dit leidt nu tot extra kosten voor ad hoc reparaties bij het dagelijks onderhoud van (verharde) wegen, straten en pleinen. De overschrijding wordt ingeschat op € 108.000. In het tweede kwartaal van 2009 wordt de mogelijkheid en wenselijkheid onderzocht om deze kosten te dekken uit de begroting voor het grootonderhoud. Ook is er een nadeel op de kosten van het openbaar vervoer. Het nadeel op de indexering van de kosten voor de concessie van Connexxion wordt geschat op € 180.000. Daar staat tegenover een indexatie van het stads- en streekvervoer van € 194.000. Tot slot leidt de inzameling van afvalstoffen tot een afwijking op de lasten van het programma van € 189.000. Voor de inzameling van afvalstoffen is het zeker dat de extra kosten voor indexering en de invoering van een nieuwe container worden gecompenseerd door extra inkomsten (€ 293.000). Tot slot willen wij enkele financiële risico's benoemen die moeilijk kunnen worden gekwantificeerd. Allereerst moeten er kosten worden gemaakt voor onderzoek naar de veiligheid van gasleidingen onder woningen. Het onderzoek is reeds gestart. Na afronding van het onderzoek wordt bekend of er aanleiding is om maatregelen te nemen voor de gasleidingen en of dit de gemeente geld kost. De onderbouwing van de parkeerexploitatie wordt in 2009 sterk verbeterd. De begroting moet logischer en transparanter in elkaar worden gezet. Dit betekent dat er naast een actualisatie vermoedelijk enkele
10
verschuivingen in de begroting gaan plaatsvinden. De huidige exploitatie is opgezet op basis van landelijke modellen. We constateren dat toenmalige aannames onder meer niet stroken met de parkeerbehoefte en de werkelijke kosten voor groot en dagelijks onderhoud. Inmiddels wordt de parkeerexploitatie geactualiseerd op basis van een daadwerkelijke baten- en lastenontwikkeling. De actualisatie is 1 juli 2009 gereed. De eerste tekenen duiden op een tekort op de exploitatie. Het is echter te vroeg om in deze 1e Burap betrouwbare kwantificeerbare prognoses op te nemen die vooruitlopen op de nog uit te voeren actualisatie. Gemeentelijk dienstverlening, bestuur en financiën In dit programma vallen de over- en onderschrijdingen op de baten en lasten tegen elkaar weg. Het voordeel op het programma als geheel wordt feitelijk veroorzaakt door de voordelen op de baten. Er zijn namelijk onvoorziene opbrengsten via de Algemene Uitkering en de deelneming in Nuon. Onderstaand volgen de grootste afwijkingen ten opzichte van de begroting. Een voordelig effect komt voort uit het vrijvallen van het budget voor de vervanging van het financiële systeem. In de jaarschijf 2009 was hiervoor € 330.000 geraamd. Een deel hiervan is uitgegeven aan verbeteringen van het bestaande systeem, een bedrag ad € 239.000 valt vrij. Op de baten van het programma worden er voordelen verwacht. Zoals reeds aangegeven zijn er voordelen op de post deelnemingen. Nuon keert een hoger dividend uit van € 239.000, maar HVC minder, namelijk € 50.000. Al met al een voordeel op deelnemingen van € 189.000. Verder heeft de gemeente zich intensiever bezig gehouden met de invorderingen van hondenbelasting (€ 23.000), heffingen en gemeente belasting (€ 85.000). Ook houden wij er rekening mee dat de begrote huuropbrengst van de nieuwe bibliotheek over 2009 lager uitvalt dan begroot. Tot slot willen wij er melding van maken dat er aanvullende lasten worden verwacht binnen het programma die wij niet moeilijk kunnen kwantificeren, maar toch willen benoemen. De verwachting is dat er, gezien de economische omstandigheden, in toenemende mate een beroep wordt gedaan op kwijtschelding van bijvoorbeeld OZB.
11
Bedrijfsvoering In dit hoofdstuk staan de belangrijkste aspecten uit de bedrijfsvoering weergegeven. Een goede bedrijfsvoering creëert voor de organisatie de voorwaarden om prestaties te kunnen leveren. Over de resultaten van de inspanningen op het gebied van de bedrijfsvoering zijn met uw raad afspraken gemaakt. Per bedrijfsvoeringaspect staat kort vermeld welke ontwikkelingen hebben plaatsgevonden in het eerste kwartaal van 2009. Indien nodig worden er bijsturingsmaatregelen getroffen.
Formatie De formatie is gekrompen van 745,8 naar 722,1 fte. De ogenschijnlijke krimp wordt veroorzaakt door de overgang van de brandweer. Met de overgang van de brandweer naar de veiligheidsregio gaat 32 fte gepaard. Feitelijk is er dus sprake van een toename van 8,3 fte voor het ambtelijk apparaat op basis van besluitvorming van uw raad. De overgang van de brandweer naar de veiligheidsregio heeft bovendien consequenties voor de doorvertaling naar overhead binnen de gemeentelijke organisatie. De gevolgen hiervan gelden als taakstellend voor de gemeentelijke organisatie.
Uitvoering Personeelsbeleid In maart bent u per brief uitgebreid geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van de nota personeelbeleid. In deze marap wordt u geïnformeerd over de prestaties op het gebied van de HRM indicatoren over het eerste kwartaal. Ziekteverzuim Het verzuimpercentage tot en met april is 6,19 %. Dat is hoger dan over dezelfde periode in 2008 (5,9 %). Over geheel 2008 is een verzuimpercentage van 4,94% behaald. De doelstelling voor 2009 is gesteld op 5,2%. Bijsturing is dus nodig voor het behalen van deze doelstelling. Over de eerste drie maanden was dat percentage 7 %. De griepgolf en enkele niet werkgerelateerde langdurige ziektegevallen was daarvan de oorzaak. Gezien de stijging van het middellange en langdurig ziekteverzuim, is het van belang om waar zich dat voordoet de oorzaken nader te analyseren en een plan van aanpak op te stellen. Waar zinvol wordt een tijdelijk SMT (Sociaal Medisch Team) ingezet waarin de bedrijfsarts en de P&O-adviseur participeren. De meldingsfrequentie over het eerste kwartaal is 0,64. Dat is vergelijkbaar met de score in 2008. De prognose op jaarbasis wordt ca. 2,0. Dat is hoger dan de streefwaarde van 1,7. Een hoge meldingsfrequentie duidt op vaak op relatief veel kortdurend verzuim. Bij de afdelingen waar dit aan de orde is dient extra aandacht te worden besteed aan het bespreken van oorzaken van kortdurend verzuim met de medewerker en zonodig de bedrijfsarts. In, door en uitstroom ■ Van de 38 vacatures die aan het begin van het kwartaal openstonden zijn 30 vervuld, resteert 8. ■ In het eerste kwartaal zijn 16 vacatures waarvan inmiddels 3 zijn vervuld, resteert 13. ■ Dat betekent dat aan het einde van het eerste kwartaal 21 (13+8) vacatures openstaan. ■ Voor deze 21 vacatures is met werving gestart. Van de nieuw in dienst getreden medewerkers komt 58% van buiten Lelystad. Dit is erg hoog in vergelijking met de verhouding bij het zittende personeel, waarvan 31 % buiten Lelystad woont. Ook in 2008 was bij de nieuwe medewerkers een vergelijkbare verhouding aan de orde (34 % van buiten Lelystad).In deze periode zijn 6 medewerkers uit dienst getreden. Dat betekent dat per saldo het aantal vacatures is afgenomen. Een gunstige ontwikkeling die bijdraagt om inhuur in het kader van vacatures terug te dringen.
12
Daarnaast zijn het eerste kwartaal 17 medewerkers intern doorgestroomd naar een andere functie. Dit is in verhouding hoog t.o.v. 2008 (47 op jaarbasis). Diversiteit De gemeente wil dat haar personeelsbestand een afspiegeling vormt van de maatschappij. Daarom willen wij inzichtelijk maken wat de samenstelling is van ons personeelsbestand. Hiervoor is de Nota Diversiteitsbeleid in voorbereiding. De nota geeft, onder meer, antwoord op vragen als “wat verstaat men de gemeente onder diversiteit’. Met deze nota kan de gemeente in navolgende jaren beter monitoren wat de samenstelling is van haar personeelsbestand. Uw raad wordt hierover geïnformeerd. Stagiaires ■ In het eerste kwartaal vervullen 20 leerlingen een stageplaats bij de gemeente (doelstelling op jaarbasis 34) waarvan 10 zijn gestart in het eerste kwartaal. ■ In het kader van Work First zijn 8 uitkeringsgerechtigden aan de slag bij de gemeente om hier werkervaring op te doen.
Inhuur Met de gemeenteraad is afgesproken dat in de bestuursrapportages verantwoording wordt afgelegd over de inhuur die de organisatie pleegt. In het volgende overzicht staat toegelicht wat de inhuur is per kostensoort en welke dekking daar tegenover staat. De verwachtingen over inhuur van het grondbedrijf. Zijn sterk conjunctuurgevoelig Alle inhuur van het grondbedrijf wordt overigens gedekt uit de grondexploitaties. De organisatie verwacht om voor € 9.827.000 in te huren, terwijl in de begroting een dekking staat van € 4.572.000. Het verschil van € 4.715.000 wordt voor het overgrote deel gedekt door voordelen op de kostenplaatsen van afdelingen. Met andere woorden betekent dit dat de afdelingen geld overhouden door met name vacatures op salarissen en sociale lasten en hier voor inhuren. Voorts is dekking voorzien op de exploitatie van de afdelingsproducten voor projecten. Er wordt nu een inhuurstop uitgewerkt tot het moment van definitievoering over de toegezegde nota inhuur.
Tabel: in h u u r p e r ko s te n s o o rt
K o s te n s o o rt
430500 Inhuur personeel Projecten
B e g ro tin g na w ijz ig in g
V e rp lich tin g
G eboekt
P ro g n ose
V e rsc h il P ro g n ose B e g ro tin g
4.496-
1.092-
1.298-
6.739-
430510 Inhuur personeel Onderzoek en advies
76-
53-
5
214-
138-
430520 Inhuur personeel Flexibele inzet
-
150-
177-
476-
476-
430530 Inhuur personeel Ziekte
-
41-
82-
181-
181-
430540 Inhuur personeel Zwangerschapsverlof
-
34-
430550 Inhuur personeel Vacature medewerker
-
408-
448-
1.309-
1.309-
430560 Inhuur personeel Vacature leidinggevende
-
101-
166-
335-
335-
22-
34-
34-
1.844-
2.222-
9.287-
4.715-
430570 Inhuur personeel Onvoorz. actualiteiten T otaal in h u u r afd elin ge n
4.572-
2.243-
13
Grondbedrijf Toelichting grondbedrijf B e g ro tin g 2009
p ro g n o se 1e B urap 2009
V e rsch il 1e burap b e g ro tin g
T o e lich tin g
Bedrijfsresultaat grondbedrijf Resultaat vastgesteld grondexploitaties
3.326.373
1.070.208
2.256.165-
a
Resultaat overige gronden
26.882
708.519
681.638
b
Resultaat erfpachtgronden
193.606
193.606
Rente resultaat
1.889.834
2.999.895
1.110.061
c
Bed rijfs re s u lta a t
5.436.695
4.972.228
464.467-
Resultaat Kust naar reserve
26.449-
26.449
Negatieve plannen t.l.v. Algemene Reserve
R esultaat in c lu s ie f toe/afnam e reserves
5.410.246
4.972.228
438.018-
Buffer vrijval
2.199.754
784.514
1.415.240-
R esultaat v o o r a fd ra c h t aan AD
7.610.000
5.756.742
1.853.258-
Afdracht AD S to rtin g in ROS
a.
b. c.
d.
e.
558.670
558.670
7.051.330
5.198.072
1.853.258-
d
e
Het lagere resultaat in de vastgestelde grondexploitaties komt met name als gevolg van lagere grondopbrengsten in Warande. De kredietcrisis veroorzaakt een vertraging in de omvang van deze transacties. Voorstellen voor aanbod- en vraaggerichte maatregelen zijn in voorbereiding. Voor 2009 zullen deze maatregelen nog onvoldoende effect hebben op het resultaat. Bij de jaarrekening 2009 kunnen de complexen Ravelijn, Centrum Oost en Hondsdraf worden afgesloten en de positieve resultaten ten gunste van het jaarresultaat 2009 worden gebracht. De 1,1 miljoen bestaat uit 6 ton verandering van de boekwaarde ten opzicht van begroot en 5 ton als gevolg van een lager rentepercentage dan begroot van de bank. Indien het voorstel in de Voorjaarsnota ‘Het antwoord van Lelystad' door de raad wordt geaccordeerd, zak er minder rente worden bijgeboekt (geactiveerd) en dan zal het geprognosticeerde renteresultaat sterk verminderen ten opzichte van de huidige prognose van de eerste Burap. De buffer vrijval loopt in hoofdzaak terug als gevolg van vertraging in diverse plannen van nog binnen te krijgen opbrengsten. Als gevolg daarvan zal een hogere risicoreserve moeten worden aangehouden. Voorzien wordt dat in 2009 de opbrengsten teruglopen met 14,8 miljoen euro, met name in Hanzepark en Warande. Per saldo is er nog wel een vrijval in verband met de daling van het volume . De verhoging van de risicograad is vertaald in een voorstel in de voorjaarsnota. De verwachte storting in de ROS zal 1,9 miljoen euro lager zijn dan begroot.
w e e rsta n d 2008
buffer volgens
ja a rre ke n in g en vo lg e n s berekening
ve rs c h il
eind 2008
7.562.000
9.160.432
eind 2009
5.362.246
8.285.918
V rijv a l vo o rz ie n in g K u st
2.199.754
874.514 90.000-
1.325.240-
784.514
1.415.240-
2.199.754
90.000-
