1
VRAGENLIJST – ACCOUNTANT BEKWAAMHEIDSEXAMEN 2010/1 WETGEVING INZAKE DE JAARREKENING
15 PUNTEN
Vraag 1
… / 5 punten
Een vennootschap heeft in het verleden een terrein aangekocht voor de waarde van € 1.500.000. Naar aanleiding van een wijziging in het gewestplan, diende een waardevermindering te worden geboekt van 25% van de boekwaarde van het terrein. Op 31.12.2009 waren, aangaande het terrein, de volgende posten in de balans terug te vinden. 220000 220900
terreinen debet 1.500.000 geboekte waardeverminderingen op terreinen credit
375.000
Begin 2010 werd beslist om de vroegere aangebrachte wijziging in het gewestplan ongedaan te maken. Dit betekent ook dat de geboekte waardevermindering dient te worden teruggenomen. a) Moet de geboekte waardevermindering rechtgezet worden? Ja Neen b) Op welke manieren kan de waardevermindering worden rechtgezet? U kan eventueel gebruik maken van een voorbeeldboeking. c) Motiveer bondig uw antwoord op boekhoudkundig vlak
Vraag 2
… / 6 punten
Beantwoord bondig volgende vragen met betrekking tot vennootschap ‘XYZ’, een aannemingsbedrijf : Gelieve de gepaste rubrieken aan te duiden. U mag u beperken tot twee cijfers van het minimum algemeen genormaliseerd rekeningenstelsel. a) Deze vennootschap heeft kosten van inrichting gedaan in door haar gehuurde gebouwen. In welke post worden deze kosten geboekt en waarom? b) Op welke rekening van de resultatenrekening boekt u de onroerende voorheffing m.b.t. een gebouw dat deze vennootschap huurt en waarom ? c) Vennootschap ‘XYZ’ heeft in de loop van 2009 een terrein verworven voor de som van 500 000,00 EUR met het oog op het bouwen van een loods. De bijkomende kosten bedragen 65 000,00 EUR. Hoe wordt deze aankoop verwerkt in de boekhouding, m.a.w. welk bedrag ga je activeren en geeft deze aankoop aanleiding tot het boeken van welbepaalde kosten ? d) Voor het bouwen van deze loods doet zij beroep op eigen personeel. Ze maakt een eerste afrekening van een deel van de ruwbouw van 40 000,00 EUR. Hoe verwerkt u deze ondernemingsgebeurtenis ? e) De bouw van de loods gebeurt deels met een investeringskrediet. De intrest die betaald wordt voor deze lening bedraagt alvorens de loods bedrijfsklaar wordt 15 500,00 EUR. De vennootschap wil deze kosten, zo dit kan, activeren. Hoe gaat u dit verwerken in de rekeningen ?
f) De vennootschap heeft een gebouwd onroerend goed gekocht op lijfrente. Bij het begin van het boekjaar overlijdt de lijfrentenier. De nog geraamde schuld bedraagt op dat ogenblik 450 000,00 EUR. Moet u met dit gegeven rekening houden. Zo ja, wat gaat u doen ? Zo nee, waarom niet?
Vraag 3
… / 4 punten
Duid aan in verband met het eigen vermogen of volgend beweringen juist of fout zijn ? a) Het maatschappelijk kapitaal van een vennootschap is gelijk aan het geplaatste kapitaal (rekening 1000), min het Niet opgevraagd kapitaal (rekening 1010). Juist Fout b) Een kapitaalvermindering kan gebeuren door de aandeelhouders geheel of gedeeltelijk van hun verplichting tot volstorting van het saldo van hun inbreng te ontslaan. Juist Fout c) Bij een vennootschap met een overgedragen verlies is het eigen vermogen per definitie kleiner dan het kapitaal. Juist Fout d) De toekenning van een voorkeurrecht of claim aan de bestaande aandeelhouders ter gelegenheid van een kapitaalverhoging moet niet worden geboekt. Juist Fout
ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING - CONSOLIDATIE
25 PUNTEN
Vraag 1
… / 12 punten
Een cliënt legt u volgend uittreksel uit de jaarrekening voor. Hij vraagt u om advies. ACTIVA Omschrijving Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vorderingen op meer dan één jaar Voorraden Handelsvorderingen op ten hoogste een jaar Overige vorderingen op ten hoogste een jaar Liquide middelen Overlopende rekeningen TOTAAL ACTIVA PASSIVA
Jaar 2009 309 534 1 569 633 22 403 260 000 1 127 814 1 768 116 224 246 2 570 210 10 945 7 862 901
Kapitaal Reserves Kapitaalsubsidies Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden op meer dan één jaar Schulden op > 1 jaar die binnen jaar vervallen Handelsschulden Schulden mbt belastingen, bezold, soc lasten Overige schulden Overlopende rekeningen TOTAAL PASSIVA
125 000 4 553 612 70 188 11 936 719 731 248 847 1 108 898 305 975 685 809 32 905 7 862 901
RESULTATENREKENING Omzet Wijziging bestellingen in uitvoering Andere bedrijfsopbrengsten Handelsgoederen Diensten en diverse goederen Bezoldigingen en sociale lasten Afschrijvingen Waardeverminderingen Voorzieningen risico’s en kosten Andere bedrijfskosten Financiële opbrengsten Financiële kosten Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten Onttrekking uitgestelde belastingen Belastingen op het resultaat Winst van het boekjaar
7 764 047 90 580 178 306 (3 222 849) (1 567 476) (1 872 219) (470 859) (11 376) (16 240) 156 107 (81 510) 2737 (71 507) 1 283 (155 674) 723 350
Gelieve de onderstaande ratio’s te berekenen. Geef ook de berekeningswijze weer. U dient de formule voor de berekening NIET uit te schrijven, maar wel de cijfers te noteren (voorbeeld : NIET “immateriële vaste activa”, maar WEL 309 534) Geef een korte toelichting a) Financiële hefboomfactor voor “jaar 2009” b) Toegevoegde waarde ten opzichte van bedrijfsopbrengsten voor “jaar 2009” (in %) c) Liquiditeit in ruime zin voor “jaar 2009”
Vraag 2
… / 8 punten
In de jaarrekening van een onderneming vinden wij o.a. volgende gegevens : Vaste activa Voorraden Klanten Liquide middelen Eigen vermogen Financiële schulden Leveranciers Aankopen Voorraadwijziging goederen Diverse goederen en diensten
150 000,00 40 000,00 120 000,00 360 000.00 255 000,00 100 000,00 110 000,00 300 000,00 -60 000,00 250 000,00
Personeelskosten Afschrijvingen Omzet
350 000,00 60 000,00 1 400 000,00
Bereken : a) dagen voorraad b) dagen klantenkrediet c) dagen leverancierskrediet d) op basis van voorgaande gegevens het aantal dagen overbrugging
Vraag 3
… / 5 punten
Vermeld het controlepercentage en de consolidatiemethode van M in A en B.
M 60 %
40 %
10 % A
B 15 %
INTERNE CONTROLE
Vraag 1
25 PUNTEN
… / 5 punten
Geef aan of volgende uitspraken juist of onjuist zijn (u moet uw antwoord niet verklaren). Duid uw antwoord aan met een kruisje in het overeenkomstig vakje. 1.
De beroepsbeoefenaar zal altijd een voorbehoud maken over het juist en getrouw beeld wanneer de interne controle in de kleine KMO praktisch onbestaande is. Ja Neen
2.
De interne auditor moet een analyse maken van de diverse bedrijfscycli en procedures uitwerken om de zwakke punten op te vangen. Ja Neen
3.
De interne controle richt zich enkel op het ontdekken van fraude. Ja Neen
4.
De verkoopsafdeling moet vrij kunnen kiezen over de kortingen en betaaltermijnen van nieuwe klanten. Ja Neen
5.
Bij substantieve testen gaat de auditor werkelijk het detail van de posten na door ze individueel te beoordelen. Een substantieve test op klanten beoordeelt de juistheid, tijdigheid, waardering en rubricering van de vordering. De kwaliteit van de interne controle is ook bepalend voor de diepgang van de substantieve test. Ja Neen
Vraag 2
… / 8 punten
Wat zijn de vier hoofdprincipes van interne controle ?
Vraag 3
… / 5 punten
Wat is het verschil tussen interne controle en de dienst “interne audit”?
Vraag 4
… / 7 punten
De interne auditafdeling wil nagaan of bepaalde klanten niet via de facturatie-afdeling bevoordeeld worden. a) Over welke twee mogelijke voordelen zou het onder meer kunnen gaan en hoe kan men de controle hierop organiseren? b) Hoe kan men de risico’s beperken? Geef 3 voorbeelden.
ACCOUNTANTSONDERZOEK
Vraag 1
25 PUNTEN
… / 8 punten
U dient de balanspost “kapitaal” te controleren. Welke van de volgende controles dient u zeker uit te voeren ? a) Nazicht of rubriek in overeenstemming is met vennootschappenwet. Ja Neen b) Nazicht of in de statuten bijzondere modaliteiten zijn inzake quorum. Ja Neen c) Raadplegen van de bijlagen in Belgisch Staatsblad. Ja Neen
d) Opvragen van alle aktes zoals ze voorkomen in de bijlagen in Belgisch Staatsblad. Ja Neen e) Bankconfirmatie vragen inzake oprichtingskapitaal.
Ja Neen f) Confirmatie bekomen van kapitaal bij notaris. Ja Neen g) Bewijzen van volstorting opvragen wanneer blijkt dat de volstorting in het laatste boekjaar werd geboekt. Ja Neen h) Opvragen van het aandelenregister. Ja Neen
i)
Attest aanvragen bij bedrijfsrevisor. Ja Neen
j)
Wanneer het netto-actief is gedaald onder het wettelijk minimum wordt de verslaggeving opgevraagd die volgens het Wetboek Vennootschappen dient opgesteld te worden. Ja Neen
k) Opvragen van de notulen van de laatste algemene vergaderingen. Ja Neen l)
Opvragen van financieel plan bij notaris. Ja Neen
m) Nagaan of bij de volstorting het voorkeurrecht werd geëerbiedigd. Ja Neen n) Herberekening van de notionele intrest. Ja Neen o) Saldo van kapitaal vergelijken met grootboekrekening en toelichting in de jaarrekening. Ja Neen p) Nagaan wat de samenstelling van het kapitaal is (specien / reserve / herwaarderingsmeerwaarden..).
Ja Neen
Vraag 2
… / 5 punten
Eén van de alternatieven op het verzenden van de confirmaties is het onderzoek van interne bewijsstukken zoals bestellingen van klanten, transportdocumenten, voorraadgegevens, enz. Tijdens uw werkzaamheden worden U spontaan een aantal ontvangstbewijzen van vorderingen voorgelegd als extern bewijs. a) Wat is het nadeel van de interne bewijsstukken? ( 2 antwoorden) b) Wat is het nadeel van de voorgelegde ontvangstbewijzen? (1 antwoord) c) Wat geniet uw voorkeur: de interne bewijsstukken of de ontvangstbewijzen? Motiveer bondig uw antwoord.
Vraag 3
… / 4 punten
De auditor heeft een volledig financiële audit verricht op 31.12.2009 en gaat hiervoor een verslag opmaken op 12.04.2010. Vandaag 10.04.2010 wordt hij op hoogte gesteld door middel van een bijzonder verslag van de raad van bestuur gehouden op 09.04.2010 dat de klant zijn belangrijkste participatie (welk 30% van het balanstotaal vertegenwoordigd) heeft verkocht en dat alle contracten hieromtrent met de koper werden ondertekend door alle partijen. Wat dient de auditor te doen ?
Vraag 4
… / 8 punten
Er zijn 9 algemene auditdoelstellingen : globale redelijkheid, rechtmatigheid, volledigheid, eigendom, waardering, classificatie, toerekening tot de juiste periode (cut-off), accuratesse, openbaarmaking. Geef bij volgende cases welke auditdoelstelling geoogd wordt: a) Case 1 : ( 1 antwoord) De auditor verzamelt informatie en doet inschatting van de materiële fouten in de jaarrekening. De auditor doet een aantal analytische tests op de financiële staten. b) Case 2 : ( 3 antwoorden) De auditor heeft aandacht voor risico tot overschatting van de crediteuren, de uitgaven en de kosten. De auditor vraagt bij leveranciers confirmatie van door hen gerealiseerde omzetten aan de door auditor te controleren onderneming. c) Case 3 : ( 2 antwoorden) De auditor heeft aandacht voor het risico tot onderschatting van debiteuren en vraagt confirmatie van een aantal klantensaldi op. d) Case 4 : (2 antwoorden) De auditor gaat de inhoud van het huurcontract na en de toelating van de eigenaar om te verbouwen tijdens de controle van de rekening “kosten voor inrichting van gehuurde gebouwen” en vraagt de overboeking van de rubriek “Terreinen en Gebouwen” naar de rubriek “Overige Materiële Vaste Activa”.
VENNOOTSCHAPSRECHT
Vraag 1
20 PUNTEN
… / 7 punten
Een in 1985 opgerichte nv heeft sinds drie jaar steeds opnieuw moeilijkheden en eind 2009 presenteert de vennootschap een balans waarbij het kapitaal werd herleid tot minder dan de
helft. De raad van bestuur beslist om aan twee schuldeisers, de belangrijkste, een minnelijk akkoord te vragen over een vermindering van de schuldvorderingen en een spreiding van het verminderd verschuldigd saldo over drie jaar. Ondanks herhaaldelijk overleg met de schuldeisers, kan geen akkoord worden bereikt en vraagt de gedelegeerd bestuurder de opening van de procedure van gerechtelijke reorganisatie door een collectief akkoord aan. U wordt als accountant geraadpleegd om alle documenten die nodig zijn voor deze gerechtelijke procedure te verzamelen. a) Welke zijn de 5 documenten die u moet verzamelen? b) Welke is de grote nieuwigheid van deze procedure met betrekking tot de rang van de schuldeisers?
Vraag 2 Op elke lijn in onderstaande tabel bevindt zich 1 fout. Verbeter de 10 punt per lijn) NV BVBA (meerpersoons) Minimumkapitaal 61 500,00 6 200,00 Minimum volstorting per 1/4 1/5 aandeel Minimum volstorting 61 500,00 1,00 Financieel plan JA JA Effecten aan toonder JA NEEN Minimum aantal (2 of) 3 2 bestuurders/zaakvoerders Moeten de NEEN NEEN bestuurders/zaakvoerders vennoot zijn? Wijziging van het maatschappelijk doel ½ kapitaal, zoniet 2de ½ kapitaal, zoniet 2de AV AV 4/5 Aanwezigheidsquorum Meerderheidsquorum 3/4 Wijziging van de statuten Aanwezigheidsquorum ½ kapitaal, zoniet 2de ½ kapitaal, zoniet 2de AV Meerderheidsquorum AV 3/4 3/4 Mogelijkheid beroep te JA JA doen op toegestane kapitaal
Vraag 3
… / 5 punten fouten (5 punten) (0,5 CVBA 18 550,00 1/5 6 200,00 NEEN NEEN 1 JA
½ kapitaal, zoniet 2de AV 4/5 ½ kapitaal, zoniet 2de AV 1/2 NEEN
… / 8 punten
De heer Hector is gedelegeerd bestuurder van de nv CARS en is geen aandeelhouder. De heer Didier is voor 10 % aandeelhouder van de nv CARS en oefent er geen mandaat uit. De heer Hector en de heer Didier willen elk in eigen naam een magazijn aankopen en dit voor lange termijn verhuren aan de nv CARS. a) Welke procedure moet er voorafgaand aan deze beslissing gevolgd worden? Benoem deze procedure zonder verdere toelichting. b) Moet ze door beiden gevolgd worden? c) Wat indien er geen procedure gevolgd wordt? d) Vervalt de eventuele bestuurdersaansprakelijkheid van de heer Hector wanneer de procedure wordt gevolgd?
VENNOOTSCHAPSRECHT (BIJZONDERE MANDATEN)
30 PUNTEN
Vraag 1
…/10 punten
De nv “ABC” en de nv “XYZ” besluiten te fuseren, waarbij de nv “ABC” de nv “XYZ” overneemt. De nv “ABC” heeft 534 aandelen voor een bekomen substantiële waarde van € 226 549,35. De nv “XYZ” heeft 620 aandelen voor een bekomen substantiële waarde van € 115 191,58. De vraag wordt u gesteld hoeveel nieuwe aandelen de nv “ABC” zal moeten uitgeven aan de aandeelhouders van de nv “XYZ”, m.a.w. bereken de ruilverhouding van de aandelen, na de bepaling van de waarde per aandeel in iedere vennootschap. Geef de berekening van de waarde van een aandeel van elke vennootschap.
Vraag 2
… / 20 punten
U wordt aangesteld teneinde het controleverslag op te stellen inzake de ontbinding van de BVBA “Alfa”. De staat van Activa en Passiva per 30/06/2009 wordt u overhandigd en opgesteld door het Bestuursorgaan. Het boekjaar sluit normaal per 31/12/2009. Het Bestuursorgaan beslist de vennootschap te ontbinden op 30/06/2009. De Notaris die de akte zal verlijden is de Heer T. Dupont. Bijkomende gegevens: 1. De vereffeningskosten bedragen: Notariskosten: Ereloon Accountant voor het opstellen van de tussentijdse toestand Ereloon Externe Accountant Procedure Rechtbank van Koophandel Totaal
1.000,00 EUR 6.500,00 EUR 1.800,00 EUR 5.000,00 EUR -------------------------------14.300,00 EUR
2. Bij het onderzoek van de staat van Activa en Passiva blijkt dat de bestelwagen nog een waarde heeft van 10.000,00 EUR daar waar de staat van Activa en Passiva weergeeft dat deze waarde 0,00 EUR bedraagt. 3. Het te verwerken resultaat bedraagt 203.779,48 EUR, er werd geen raming voor verschuldigde belasting voorzien (tarief = 33,99%). U dient geen rekening te houden met verworpen uitgaven of fiscale aftrekken. 4. Er werden geen zakelijke zekerheden door de onderneming gesteld of onherroepelijk beloofd op de activa. Er wordt u gevraagd hetgeen volgt: a) Bereken : -
Het totaal activa (4 punten) Het totaal passiva (4 punten) Het eigen vermogen – netto- actief (2 punten) Het resultaat voor de periode (5 punten)
rekening houdend met de nodige correcties. b) Vul het besluit in van het controleverslag (5 punten)
1. STAAT VAN ACTIVA EN PASSIVA PER 30 JUNI 2009
De staat van activa en passiva van de vennootschap werd afgesloten op 30 juni 2009, de normale afsluitdatum van het boekjaar is 31 december 2009.
De staat van activa en passiva afgesloten per 30 juni 2009 doet zich voor als volgt: ACTIVA
EUR
III IV VII VIII. IX.
Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vorderingen op ten hoogste één jaar Geldbeleggingen Liquide middelen
458,25 24,79 106.178,97 4.893,92 393.326,03 _________
TOTAAL DER ACTIVA
504.881,96 =========
PASSIVA I Geplaatst kapitaal IV Reserves V Overgedragen winst Resultaat voor de periode VII Voorzieningen voor risico’s en kosten IX Schulden op ten hoogste één jaar
18.740,75 159.982,49 220,87 203.779,48 66.404,48 55.753,89 _________
TOTAAL DER PASSIVA
504.881,96 =========
2. BESCHRIJVING VAN DE STAAT VAN ACTIVA EN PASSIVA PER 30 JUNI 2009
ACTIVA II.
EUR
Materiële Vaste Activa C. Meubilair en Rollend Materieel Meubilair en bureelmaterieel Bestelwagen
609,00 26.534,57 __________ 27.143,57
Afschr. meubilair & bureelmat Afschr. bestelwagen
150,73 26.534,59 __________ 26.685,32 __________ 458,25 __________ 458,25
IV.
Financiële Vaste Activa C. Andere Financiële Vaste Activa 2. Vorderingen en borgtochten in contanten Waarborg sociaal secretariaat
24,79 __________ 24,79 __________ 24,79
VII.
Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Handelsvorderingen Klanten volgens detaillijst waarvan de individuele saldi overeenstemmen met het saldo opgenomen in de algemene boekhouding
105.682,17 __________ 105.682,17
EUR B. Overige vorderingen Provisie hypotheekbewaring Provisie OVAM
276,80 220,00 __________ 496,80 __________ 106.178,97
VIII. Geldbeleggingen B. Overige beleggingen ING deposito Rek. nr. …………… afschrift nr. 1/01/09 KBC spaarrekening Rek. nr. …………… afschrift nr. 1 dd. 1/01/09
4.548,88
345,04 __________ 4.893,92 __________ 4.893,92
IX.
Liquide middelen ING (19) – Euro Rek. nr. …………… Business account – 19 Rek. nr. …………… Fortis bank (28) – euro Rek. nr. …………… KBC …………… Kas – euro volgens kasblad
TOTAAL ACTIVA
65.728,80 264.724,46 6.643,35 55.129,29 1.100,13 __________ 393.326,03 __________ 504.881,96 =========
EUR PASSIVA VII.
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 1. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen Voorziening voor pensioen
66.404,48 __________ 66.404,48 __________ 66.404,48
IX.
Schulden op ten hoogste één jaar C. Handelsschulden 1. Leveranciers Leveranciers volgens detaillijst waarvan de individuele saldi overeenstemmen met het saldo opgenomen in de algemene boekhouding 2.304.29 __________ 2.304,29 __________ 2.304,29 D. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Ontvangen vooruitbetalingen klanten
50.000,00 __________ 50.000,00
E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen Te betalen BTW Herziening BTW Te bet. venn. belast. AJ 2008
722,91 1.594,33 990,58 __________ 3.307,82 __________ 3.307,82 EUR
F. Overige schulden L/R – De Meester
141,78 __________ 141,78 __________ 55.753,89 __________
TOTAAL PASSIVA
122.158,37 =========
a) Antwoord EUR
i)
HET TOTAAL ACTIVA
Totaal activa vóór controle: Correctie: TOTAAL ACTIVA NA CORRECTIE :
ii)
HET TOTAAL PASSIVA
Totaal passiva vóór controle: Correcties: Netto correcties: TOTAAL PASSIVA NA CORRECTIES:
iii)
EIGEN VERMOGEN NETTO-ACTIEF NA CORRECTIE
iv)
HET RESULTAAT VOOR DE PERIODE
… / 5 punten
Zoals opgegeven : Correcties: RESULTAAT VOOR DE PERIODE NA CORRECTIE :
b) Antwoord
… / 5 punten 3. BESLUIT VAN HET CONTROLEVERSLAG
De staat van activa en passiva van de BVBA “ALFA” waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is te 1050 Brussel, Livornostraat, 39, dewelke werd opgesteld in het kader van de procedure van vereffening voorzien door het vennootschapsrecht door de zaakvoerder van de vennootschap, afgesloten per ……………………., zijnde minder dan drie maanden voordien, op basis waarvan de ontbinding wordt voorgesteld, rekening houdend met de vooruitzichten van de vereffening van de vennootschap geeft een balanstotaal op van ……………………. (in cijfers) en een gecorrigeerd resultaat van ……………………. (in cijfers).Het netto-actief /passief (omcirkel) bedraagt ……………………. (in cijfers). Uit de controlewerkzaamheden, die wij hebben uitgevoerd overeenkomstig de toepasselijke professionele normen, blijkt dat deze staat de toestand van de vennootschap volledig, getrouw en juist weergeeft, in zoverre de vooruitzichten van de zaakvoerder met succes zullen gerealiseerd worden door diegenen die het risico van de vereffening zullen dragen. Er zijn geen andere inlichtingen die ik ter voorlichting van de aandeelhouder of derden onontbeerlijk acht. Te ………………………….
………………………… Externe Accountant
PERSONENBELASTING
Vraag 1
20 PUNTEN
… / 7 punten
De heer Didier, bediende, koopt op 5 september 2005 een huis tegen de prijs van € 155.000 (n.b.: hij betrekt het niet zelf aangezien hij al een andere woning bezit die hij met zijn gezin bewoont.) Hij verkoopt dit huis op 6 juni 2008 tegen de prijs van € 299.000. A. Bereken het belastbaar bedrag van de meerwaarde gelet op volgende gegevens: • • • • •
het dak werd volledig vervangen voor een totaalbedrag van € 30.000 (deze werken zijn verantwoord door een factuur en werden uitgevoerd door een geregistreerd aannemer); de badkamer werd volledig gerenoveerd voor een totaalbedrag van € 10.000 (factuur van Brico voor al het materiaal dat door de heer Didier zelf werd geïnstalleerd); de belastingplichtige heeft bij de aankoop een bedrag van € 22.100 aan kosten betaald; de ontvanger van de registratie heeft bij de verkoop in 2008 de verkoopprijs betwist en een verkoopwaarde van € 312.500 in aanmerking genomen; het commissieloon van het vastgoedkantoor dat bij de verkoop is tussengekomen, bedraagt 3% van de door de koper betaalde prijs.
B. Aan welke aanslagvoet zal deze meerwaarde worden onderworpen?
Vraag 2
… / 7 punten
Dhr. en mw. André zijn eigenaar van een aan de vennootschap Uno verhuurd onroerend goed. Ze zijn gehuwd onder het wettelijk stelsel. Mw. André is zaakvoerster van de vennootschap Uno en verkreeg een bezoldiging van bedrijfsleider van maandelijks € 2.000 , hetzij € 24.000 voor het jaar 2008. Dhr. André is onderwijzer en noch aandeelhouder, noch zaakvoerder van de vennootschap Uno. Gelieve het bedrag van de belastbare inkomsten op te geven dat in de belastingaangifte van aanslagjaar 2009 – inkomsten 2008 van dhr. en mw. André moet worden vermeld (onroerende inkomsten en/of inkomsten van bedrijfsleider), gelet op volgende gegevens: Niet-geïndexeerd kadastraal inkomen = € 3.300 Maandelijkse huur = € 4.200 Bedrag van de door Uno aan dhr. en mw. André betaalde onroerende voorheffing = € 1.800 Indexeringscoëfficiënt (aanslagjaar 2008 OV)) = 1,4796 Revalorisatiecoëfficiënt = 3,75
Vraag 3
… / 6 punten
Gelieve aan te geven of de hiernavolgende bedragen in de belastingaangifte van dhr. Marc, fiscaal inwoner van België, moeten worden vermeld. a) Dhr. Marc is eigenaar van een appartement in Malaga, Spanje. Dit wordt verhuurd aan een Spaanse rijksinwoner, die het privé bewoont, tegen een maandelijkse huurprijs van € 600. Ja Neen b) Dhr. Marc ontvangt beroepsinkomsten als werknemer ten bedrage van € 100.000. Die worden ten belope van 50% toegekend door een Belgische vennootschap en ten belope van 50% door de Franse dochtervennootschap van de Belgische vennootschap. De betrekking
wordt daadwerkelijk gedurende 50% van de tijd in België en 50% van de tijd in Frankrijk uitgeoefend. De in Frankrijk aan de bron ingehouden belasting bedraagt € 10.000. Moet de Franse bezoldiging in de belastingaangifte worden vermeld? Ja Neen c) Dhr. Marc heeft ingetekend op door een Japanse vennootschap uitgegeven obligaties. Daarop werd 6% interest betaald voor een brutobedrag van € 6.000. Die interest werd uitbetaald door bemiddeling van de ING-bank in België. Ja Neen
VENNOOTSCHAPSBELASTING
20 PUNTEN
Vraag 1
… / 10 punten
Bepaal het in principe fiscale resultaat ( of resultaat van de 1ste bewerking) van de “kleine”vennootschap ABC die per kalenderjaar boekhoudt aan de hand van onderstaande gegevens en vul hiertoe de bijgevoegde aangifte (Vak I/A – Vak II - Vak III) op volgende pagina’s in. Het betreft het boekjaar 2009, aanslagjaar 2010. Enkele balansrekeningen op 1/1 van het boekjaar: I. KAPITAAL
250 000,00
(1)
IV. RESERVES A. Wettelijke reserve: B. Onbeschikbare reserves: C. Belastingvrije reserves: D. Beschikbare reserves:
25 000,00 0,00 9 000,00 43.750,00
V. OVERGEDRAGEN WINST
7.300,00
(2)
(1) Het maatschappelijk kapitaal bestaat uit € 200.000,00 gestort kapitaal en voor € 50.000,00 belaste reserves in het kapitaal ingelijfd. (2) Het betreft de provisie sociaal passief, die op de eindbalans met hetzelfde bedrag voorkomt. Het boekhoudkundige resultaat van het boekjaar vertoont een verlies van € 19.000,00. Dit resultaat wordt bevestigd door de algemene vergadering der aandeelhouders. Er wordt beslist dit jaar geen vergoeding aan het kapitaal toe te kennen en het verlies over te dragen. Bijkomende gegevens: 1. Bij een fiscale controle van de inkomsten van het inkomstenjaar 2008 werd een voorraadcontrole uitgevoerd. Een onderschatting van de eindvoorraad tot beloop van € 5.500,00 werd vastgesteld. Bij de eindejaarsverrichtingen van het huidige jaar (2009) werd er rekening mee gehouden: de eindvoorraad werd correct gewaardeerd. Het onderzoek toonde tevens aan dat de rekening 614000 “kantoorbenodigdheden” tweemaal voor een bedrag van € 312,00 gedebiteerd werd. Blijkbaar is zowel de aankoopfactuur als de leveringsnota ingeboekt. Enkel de factuur werd betaald. 2. Personenwagen (1.12.2004 – benzine – 10 fiscale pk – CO2-uitstoot 159 g : aftrek 75%): •
Afschrijvingen:
5 500,00
• • • • • • •
Onderhoudskosten: Verzekering: Verkeersbelasting: Autokeuring: Brandstoffen: Intresten autolening: Parkeerkosten:
2 000,00 575,00 175,00 50,00 2 700,00 1 000,00 450,00
Deze wagen wordt tevens gebruikt voor het woon- werkverkeer van de zaakvoerder. Hij woont op 8 km enkele afstand van de vennootschap. Het voordeel van alle aard is vastgesteld op € 0,3297/km. 3. Gezien de verliessituatie werden geen voorafbetalingen gedaan. In de loop van het jaar werd de Ven. B. op de inkomsten van vorig jaar ingekohierd. Men krijgt € 2 750,00 i.p.v. het geraamde bedrag van € 625,00 terug. 4. Ten behoeve van het personeel (13 werknemers) werd overgegaan tot de aankoop van: • • •
Ecocheques: € 1.625,00 (13 x € 125,00) Koffie en frisdranken: € 2 000, 00 Geschenkencheques : € 455,00 (13 x € 35,00)
Vraag 2
… / 10 punten
Gegevens De NV “ABC” heeft een kapitaal van € 100.000,00, volledig volstort bij oprichting op 20.01.1991 door de twee bestuurders (oprichters = natuurlijke personen) elk voor € 50.000,00. Einde boekjaar 2009 is de toestand van het kapitaal nog ongewijzigd. De NV “ABC”houdt haar boekhouding per kalenderjaar en stelt op 31.12.2009 14 mensen tewerk. Voor de laatste twee boekjaren voldeed de NV”ABC” aan de voorwaarden gesteld in art.15 § 1 to 6 van de vennootschapswet. Op 31.12.2008 zag de eindtoestand van de”fiscale” reserves (opgaven 328 R overzichtstabel van de fiscaal belastbare reserves en 328 S – overzichtstabel van de fiscaal vrijgestelde reserves) van de NV”ABC” er als volgt uit: Wettelijke reserve Beschikbare reserves Belastingvrije reserve Uitgestelde belasting Overgedragen resultaat
10 000,00 650 000,00 4 950,00 2 550,00 - 50 000,00 ----------------------------617 500,00
De winstverdeling van het boekjaar 2009 ziet er als volgt uit: Verlies uit vorige boekjaren - 50 000,00 Winst van het boekjaar 320 000,00 -----------------------------270 000,00 Dividend Beschikbare reserve Overgedragen resultaat
100 000,00 150 000,00 20 000,00
De belastingvrije reserve is het bedrag van een krachtens artikel 47 WIB 92 vrijgestelde meerwaarde op een personenwagen (volledig afgeschreven ), verkocht (niet gedwongen) voor € 10 000,00 op 16.12.2008. Deze wagen was op deze datum van verkoop meer dan vijf jaar voor de beroepswerkzaamheid belegd.
Het totaalbedrag aan verworpen uitgaven ( behalve de gegevens hierna vermeld ) in de boekhouding bedraagt: € 54 000,00. Daarnaast zijn nog volgende kosten in de boekhouding opgenomen, die desgevallend fiscaal moeten beperkt worden. • Een city-trip (gefactureerd via een reisbureau) als relatiegeschenk aan een goede klant (er werd een fiche 281.50 opgesteld) ter waarde van € 1 000,00 (excl. BTW) • Restaurantkosten (éénmalig in 2009) € 2 000,00 • Personeelsfeest (éénmalig in 2009) € 1 800,00 • Gemeentelijke belasting voor de ophaling € 500,00 en verwerking van industrieel afval a) Bereken de aftrek risicokapitaal AJ 2010 (basis %= 4,473) voor de NV “ABC”, rekening houdend met het feit dat er geen enkele correctie op de berekeningsbasis dient uitgevoerd te worden. b) Bepaal aan de hand van bovenvermelde gegevens het belastbaar resultaat c) Bepaal het tarief van de vennootschapsbelasting voor het aanslagjaar 2010, rekening houdend met het feit dat er een bezoldiging van minstens € 36 000,00 aan minstens één bestuurder is toegekend. Motiveer uw antwoord.
BELASTING OVER DE TOEGEVOEGDE WAARDE
Vraag 1
15 PUNTEN
… / 5 punten
Om welke handelingen gaat het in de volgende gevallen, rekening houdend met het huidig standpunt van de fiscus? Kruis aan of zet een V-teken in de onderstaande tabel in het overeenkomstig vakje: A. B. C. D. E. F.
een onttrekking in de zin van art. 12, § 1, 1° W.BTW; een onttrekking in de zin van art. 12, § 1, 2° W.BTW; een ingebruikneming in de zin van art. 12, § 1, 3° W.BTW; een ingebruikneming in de zin van art. 12, § 1, 4° W.BTW; een onttrekking in de zin van art. 12, § 1, 5° W.BTW; een gelijkstelling met een dienst, verricht onder bezwarende titel, bedoeld in art. 19, § 1 W.BTW; G. een gelijkstelling met een dienst, verricht onder bezwarende titel, bedoeld in art. 19, § 2, 1° W.BTW; H. een gelijkstelling met een dienst, verricht onder bezwarende titel, bedoeld in art. 19, § 2, 2° W.BTW; I. een herziening van het uitgeoefende recht op aftrek; J. een handeling waarvoor noch de btw opeisbaar is, noch een herziening van het uitgeoefende recht op aftrek moet gebeuren. 1. Een elektricien voert elektriciteitswerken uit in zijn privé-woning; 2. Een drukkerij drukt eigen briefpapier; 3. De toonzaal van een tegellegger krijgt een nieuw uitzicht. Met eigen materialen en personeel wordt de ruimte heringericht; 4. Een btw-belastingplichtige, natuurlijke persoon, draagt zijn volledige handelszaak over aan een handelsvennootschap waarvan hij zaakvoerder wordt; in die overdracht zit echter niet het gebouw waarin de overgedragen activiteit geëxploiteerd wordt. De overdrager behoudt het eigendomsrecht en verhuurt het gebouw (tien jaar oud) aan de overnemer; 5. Een computerfirma geeft als prijs voor een tombola, ingericht door de plaatselijke voetbalclub, aan de afgevaardigden bij hun bezoek een PC mee.
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
1 2 3 4 5
Vraag 2
… / 6 punten
Ga na in volgende toepassingen of in hoofde van de Antwerpse transporteur al dan niet met btw gefactureerd moet worden en geef duidelijk de reden aan. Vermeld ook welk artikel op de factuur moet voorkomen, indien vrijstelling kan ingeroepen worden en in welk rooster van de aangifte (zie model in bijlage toegevoegd) je de omzet moet opnemen. 1. Voor het transport van medisch materiaal doet een geneesheer uit Breda ( Nederland) beroep op een transporteur uit Antwerpen. 2. Een particulier persoon verhuist van Breda naar Antwerpen. Hij vraagt aan deze Antwerpse transporteur om de verhuizing te doen. 3. De firma “Delhaize” heeft een voorraad vlees aangekocht in Argentinië. Voor het transport doet deze firma beroep op de Antwerpse transporteur om deze goederen te vervoeren van de haven van Antwerpen naar de hoofdzetel van “Delhaize” in Anderlecht.
Vraag 3
… / 4 punten
Aftrek van de voorbelasting. Is de voorbelasting al dan niet aftrekbaar in hoofde van A in volgende gevallen (het juiste antwoord kruist u aan) 1) Aankoop door een aannemer A van wielertruitjes met shirtreclame: Ja Neen 2) Personeelsleden van de belastingplichtige A hebben een machine hersteld bij een klant. Ze zijn uit eten gegaan in een restaurant en de belastingplichtige krijgt nu van het restaurant een op zijn naam gestelde factuur: Ja Neen 3) Bij een wijnhandelaar A worden 10 flessen wijn gekocht voor de Algemene Vergadering van de Aandeelhouders: Ja Neen 4) Bedrijfsleider A van de BVBA X en Bedrijfsleider B van de NV Y gaan lunchen. A betaalt de ganse rekening en rekent verder B zijn deel door. Is de BTW aftrekbaar op het doorgefactureerde deel: Ja Neen
BEGINSELEN VAN REGISTRATIE- EN SUCCESSIERECHTEN
Vraag 1
10 PUNTEN
… / 5 punten
A, B en C zijn 3 broers en in onverdeeldheid eigenaar van een in Brussel gelegen opbrengstgoed. Dit onroerend goed is afkomstig van de nalatenschap van hun (in 2007 overleden) ouders en werd op € 600.000 geschat. In januari 2009 stond B zijn deel in het onroerend goed af aan X tegen de prijs van € 250.000. Eind 2009 wordt, naar aanleiding van een conflict tussen A en C, overeengekomen dat A de delen van X en C overneemt tegen de prijs van € 500.000. a) Bepaal de berekeningsgrondslag van de registratierechten bij de verkoop van B aan X en geeft het tarief aan van de rechten dat zal worden toegepast. b) Bepaal de berekeningsgrondslag van de registratierechten bij de verkoop van X en C aan A en geeft het tarief aan van de rechten dat zal worden toegepast. c) Is het sub punt 2 gegeven antwoord identiek als het X is die het deel van A en C tegen € 500.000 overneemt?
Vraag 2
… / 5 punten
De heer Henri is op 5 maart 2009 overleden. Op 19 februari 2009 verklaarde de heer Henri dat hij voornemens was, onder opschortende voorwaarde, 1.500 aandelen van een bvba tegen een bedrag van € 50.000 te verwerven. Zijn rechtverkrijgenden deden een beroep op een advocaat (aan de advocaat betaald ereloon = € 2.500) en op 19 november 2009 werd de opschortende voorwaarde vervuld. Op deze datum bedraagt de verkoopwaarde van de aandelen € 65.000. a) Moeten de effecten in het actief van de nalatenschap van dhr. Henri, die tegen 5 augustus 2009 moet worden ingeleverd, worden opgenomen? b) Moeten de rechtverkrijgenden bij de vervulling van de opschortende voorwaarde bijzondere maatregelen nemen in het kader van de nalatenschap van dhr. Henri? Zo ja, welke (met een bondige beschrijving van de inhoud ervan)?
BEGINSELEN VAN EUROPEES EN INTERNATIONAAL FISCAAL RECHT
Vraag 1
10 PUNTEN
… / 4 punten
Geef aan of in er elk van de voormelde gevallen sprake is van internationale dubbele belasting en geef, desgevallend, aan of het juridische dan wel economische dubbele belasting betreft en leg uit wat die begrippen betekenen. a) Een Belgische vennootschap ontvangt interesten die haar worden toegekend en betaald door een Canadese vennootschap en die in Canada aan een inhouding aan de bron zijn onderworpen. De inhouding aan de bron wordt in toepassing van de tussen België en Canada gesloten overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting verminderd, maar er blijft een inhouding aan de bron bestaan. b) Een Belgische vennootschap verkoopt aan haar in de Verenigde Staten gevestigde dochtervennootschap handelsgoederen tegen een te lage prijs. Haar belastbare winst wordt door de Belgische fiscale administratie herzien en men gaat ervan uit dat de vestiging van een supplement in de vennootschapsbelasting in België definitief wordt.
Vraag 2
… / 4 punten
Beantwoord de vragen met “waar” of “niet waar” op basis van de beginselen ingeschreven in de “door de OESO ontwikkelde Modelovereenkomst naar het Inkomen en naar het Vermogen”. a) De inkomsten uit een vaste inrichting zijn slechts belastbaar in de bronstaat en moeten niet worden aangegeven in de verblijfstaat. Waar Niet waar b) Royalty’s kunnen in de bronstaat en in de verblijfstaat worden belast. Waar Niet waar
c) Door de regeling voor onderling overleg kunnen onder meer problemen in verband met juridische dubbele belasting worden opgelost. Waar Niet waar d) Een bouw- of montagewerf is slechts een vaste inrichting indien de duur ervan 6 maanden overschrijdt.
Waar Niet waar
Vraag 3
… / 2 punten
U wordt geraadpleegd door een cliënt omdat, na het overlijden van zijn vader die zowel in België als in Oostenrijk onroerende goederen bezat, de administraties van beide landen van hem successierechten opeisen. Hij vraagt u hem uit te leggen hoe de tussen België en Oostenrijk gesloten overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting, die gebaseerd is op de door de OESO (Economische Organisatie voor Samenwerking en Ontwikkeling) ontwikkelde Modelovereenkomst betreffende het Inkomen en het Vermogen, moet worden toegepast. Hoe gaat u, op grond van de in deze modelovereenkomst gestelde beginselen, uitmaken of er een oplossing kan gegeven worden aan het probleem van de dubbele belasting dat zich voor uw cliënt stelt, in het kader van voornoemde overeenkomst?
FISCALE PROCEDURE
Vraag 1
15 PUNTEN
… / 6 punten
Procedure directe belastingen Bij het onderzoek van de boekhouding van een binnenlandse vennootschap ontdekt de fiscale administratie het bestaan van een in het buitenland gevestigde leverancier – natuurlijk persoon. Volgens de administratie verricht deze persoon zijn prestaties vanuit België. a) Welke procedure moet deze administratie toepassen om die persoon in België te belasten? b) Hoeveel jaren kan de administratie herzien, als u weet dat het initieel onderzoek in oktober 2008 plaatsvond? c) Wat is het jaartal van het oudste jaar dat kan worden herzien? d) Beantwoord dezelfde vraag voor een onderzoek verricht in 2010.
Vraag 2
… / 3 punten
De administratie gaat over tot toepassing van een belastingverhoging, zelfs wanneer het een verhoging van de belastbare grondslag betreft wegens de verwerping van beroepskosten. Is dat juist? Verklaar uw antwoord.
Vraag 3
… / 6 punten
Procedure btw: Bij het onderzoek van de boekhouding van een binnenlandse vennootschap, ontdekt de Btw-administratie het bestaan van een in het buitenland, maar binnen de Europese Unie, gevestigde leverancier – natuurlijk persoon. Volgens de administratie verricht deze persoon zijn prestaties vanuit België. a) Welke procedure moet deze administratie toepassen om die persoon in België te belasten? b) Hoeveel jaren kan de administratie herzien, als u weet dat het initieel onderzoek in oktober 2008 plaatsvond? c) Wat is het jaartal van het oudste volledige jaar dat kan worden herzien? d) Beantwoord dezelfde vraag voor een onderzoek verricht in 2010. JURIDISCHE EN BEROEPSNORMEN MET BETREKKING TOT DE ACCOUNTANCY, DE BELASTINGCONSULTANCY EN DE ANDERE WETTELIJKE OPDRACHTEN VAN DE ACCOUNTANT EN VAN DE BELASTINGCONSULENT
Vraag 1
20 PUNTEN
…. / 4 punten
Een accountant/belastingconsulent wenst zijn kantoor kenbaar te maken in zijn gemeente en de naburige gemeenten. a) hij kan hiervoor zelfstandige ondernemers telefonisch contacteren en zijn kantoor voorstellen Juist Fout b) hij kan hiervoor een vergelijkende studie qua kostprijs mbt verschillende dienstprestaties maken en deze rondsturen Juist Fout c) hij kan met objectieve informatie zijn kantoor voorstellen met een opsomming van mogelijke dienstprestaties. Juist Fout d) hij kan zijn diensten per brief aanbieden. Juist Fout
Vraag 2
…. / 5 punten
Geef 2 situaties waarin de accountant en/of belastingconsulent ontheven is van de verplichting van het beroepsgeheim ?
Vraag 3
…. / 6 punten
Een accountant en/of belastingconsulent heeft geen tastbare bewijzen van witwasverrichtingen, doch slechts vermoedens hiertoe bij één van zijn klanten. Verklaar bondig uw antwoord. a) Dient de accountant en/of belastingconsulent eerst verder nazicht te doen in de boekhouding van zijn klant vooraleer hij de CFI hiervan op de hoogte brengt? b) Dient de accountant en/of belastingconsulent zijn klant op de hoogte te brengen van het feit dat hij een melding heeft gedaan bij de CFI? c) Om zijn melding te onderbouwen, heeft de accountant en/of belastingconsulent de nodige documenten ingezameld. Dient hij dit dossier te bewaren en zo ja hoelang? d) Mocht achteraf blijken dat de CFI het dossier zonder gevolg zou afsluiten, kan de cliënt dan een schadevergoeding eisen van zijn accountant en/of belastingconsulent die te goeder trouw heeft gehandeld bij zijn aangifte.
Vraag 4
…. / 5 punten
Geef aan of in volgende situatie de opdracht mag aanvaard worden of dient te worden geweigerd: a) De stagiair van een accountant die wordt belast met de opmaak van een controleverslag voor een bijzondere opdracht Aanvaarden Weigeren b) Een accountant krijgt de vraag van Klant Alfa waarvoor hij de boekhouding voert en de jaarrekening opstelt, om een controleverslag op te maken betreffende de fusie met vennootschap Beta Aanvaarden Weigeren c) Een accountant wordt gevraagd om een staat van activa en passiva op te maken nodig voor het opstarten van een procedure van de in vereffeningstelling van één van zijn cliënten Aanvaarden Weigeren d) Een accountant wordt gevraagd om een ontwerp van fusievoorstel op te maken voor de raad van Bestuur Aanvaarden Weigeren
