19 PROFIELEN VAN COLLECTIES KINDERBOEKEN EN CENTSPRENTEN IN NEDERLAND EN VLAANDEREN

19 PROFIELEN VAN COLLECTIES KINDERBOEKEN EN CENTSPRENTEN IN NEDERLAND EN VLAANDEREN   07‐10‐2015    Recente updates:  ‐ herzien profiel StOK   ‐ herzien profiel Bibliotheek Zuid‐Kennemerland   ‐ herzien profiel Museum Oud Nijkerk  ‐ herzien profiel KB   ‐ profiel Tilburg University nieuw toegevoegd    Opmerkingen:  ‐ Genoemde openingstijden en prijzen kunnen veranderd zijn, kijk op de website van de  instelling voor de meest actuele gegevens.  ‐ Als u inhoudelijke vragen heeft n.a.v. een bepaald collectieprofiel, kunt u contact opnemen  met de desbetreffende instelling.  ‐ Voor verzoeken tot aanpassing van bepaalde gegevens kunt u contact opnemen met Karin  Vingerhoets ([email protected]). 

Inhoud: Zeeuwse Bibliotheek  Museum Oud Nijkerk  Atlas Van Stolk Rotterdam  Bibliotheek Arnhem  KADOC Leuven  Koninklijke Bibliotheek Den Haag  Museum Meermanno Den Haag  Streekmuseum Jan Anderson Vlaardingen  Stichting Lezen Vlaanderen  Openbare Bibliotheek Amsterdam  Overijsselse Bibliotheek Dienst Nijverdal  Bibliotheek Rotterdam  Stadsbibliotheek Haarlem  St. Kinderboek Cultuurbezit Winsum  Stichting ’t Oude Kinderboek Deventer (StOK)  Tresoar Leeuwarden  Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience Antwerpen  Nederlands Openluchtmuseum Arnhem  Tilburg University 

***************************************************************************

Zeeuwse Bibliotheek

Toegevoegd 03‐01‐2012 Instelling Naam: Zeeuwse Bibliotheek  Adres: Kousteensedijk 7, 4331 JE Middelburg  Telefoonnummer: 0118‐654000  Openingstijden: dinsdag‐vrijdag 10.00‐21.00, zaterdag 10.00‐16.00  Website: www.zeeuwsebibliotheek.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke: Marinus Bierens  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ca. 15.000 ; centsprenten 1600  Collectiegeschiedenis: samengesteld uit diverse schenkingen  Bestreken periode: van de 18e eeuw tot ca. 1950  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands; in beperkte mate andere talen.  Fysieke staat: voor het merendeel originele banden, al dan niet voorzien van stofomslag  Verzamelcriteria: afhankelijk van de schenkers  Status collectie De collectie (historische) kinderboeken is als zodanig onderdeel van de bijzondere collecties.  Er is geen formele band met de Sectie Jeugd van de Zeeuwse Bibliotheek. De beheerder van  de kinderboeken is dus ook geen jeugdbibliothecaris, maar conservator.  Soorten materialen Vrijwel uitsluitend boeken, en centsprenten. Er wordt zo goed als geen origineel materiaal  actief verzameld (manuscripten, originele illustraties, drukproeven, brieven, foto’s e.d.),  tenzij deze onderdeel van een schenking zouden uitmaken.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Het accent van de collectie ligt op het geïllustreerde kinderboek uit de 19e eeuw. Daarnaast  vooral werk van Zeeuwse auteurs, illustratoren en uitgevers, of werken van elders met  Zeeuwse inhoud.  Bijzondere schenkingen ‐ De collectie van de Middelburgse verzamelaar Henri Tak (1844‐1910): ca. 1200  kinderboeken uit de periode 1840‐1880, benevens 19e‐eeuwse prenten, merendeels van  Franse origine.  ‐ Enkele honderden kinderboekjes uit het legaat van de Middelburgse antiquair Willem  Hendrik Bal (1880‐1962).  ‐ Zeeuwse kinderboeken uit de collectie Meertens.  ‐ 18e en 19e‐eeuwse kinder‐ en schoolboekjes uit het bezit van de voormalige Pedagogische  Academie te Middelburg.  ‐ Kinderboeken uit de collecties Poley en Wyckerhelt Bisdom.  ‐ De schenking Landwehr‐Vogels van 2006: ca. 800 kinderboeken uit de periode 1700‐1940  van algemene inhoud en ca. 550 19e‐eeuwse kinderprenten (allen beschreven,  geconserveerd en gedigitaliseerd).  ‐ De schenking Marchien Hof van 2007: ca. 6000 protestants‐christelijke kinderboeken uit de  periode 1850‐1950 (820 stuks beschreven en ontsloten, de rest echter nog niet  geïnventariseerd).  Topstukken

1100 kinder‐ of centsprenten uit de 18e eeuw tot de vroege 20e eeuw. Zij zijn in 1999 door  middel van een conserveringssubsidie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en  Wetenschappen in het kader van het project Metamorfoze in kleur op microfilm gemaakt en  tevens digitaal opgeslagen. Het totale bezit aan kinderprenten is, voorzien van een  afbeelding, via de catalogus van de Zeeuwse Bibliotheek te raadplegen, en ook via het CBK  aanklikbaar.  Budget Es is geen budget voor de aanschaf van historische kinderboeken. De collectie wordt  uitsluitend door schenkingen verrijkt.  Ontsluiting Online‐catalogus (VUBIS)  Apart voor kinderboeken en voor kinderprenten via een speciale knop op het  openingsscherm van de Webopac. Deze wordt via selectiecodes in de beschrijvingen van  kinderboeken gevoed. De catalogus is voor iedere gebruiker van Internet gratis op afstand  raadpleegbaar.  Catalogisering vindt altijd via PICA plaats. Deelname aan CBK volgt daar vanzelf uit.  Er is geen catalogisering met een ander systeem. Er wordt helaas geen nadere inhoudelijke  ontsluiting met trefwoorden en/of genres toegepast. Er is alleen in bijzondere gevallen  sprake van vermelding van de fysieke staat per aanwezig exemplaar.  Toegang De kinderboekencollectie bevindt zich in het gesloten magazijn. Het is op termijn de  bedoeling de boeken die voor 1800 gedrukt zijn en boeken van later datum die in een  bijzondere band (bijvoorbeeld prijsbanden) gevat zijn, in de kluis te gaan plaatsen. Daar  wordt een constante temperatuur en luchtvochtigheid gegarandeerd. De bewaarcollectie is  uitsluitend ter inzage. Er is een raadpleegruimte bijzondere collecties aanwezig: de enige  plek waar het publiek de historische kinderboeken kan raadplegen. Er hoeft geen afspraak  gemaakt te worden voor inzage. Vooraf aanvragen via internet is echter niet mogelijk.  Kopieermogelijkheden zijn aanwezig, maar alleen na toestemming door de conservator. Dan  mag men zelf kopiëren, voor de normale prijs van € 0,10 per kopie. Het bestellen van  kopieën is mogelijk, voor de prijs van € 3.25 voor 1‐10 ex., aan te vragen via IBL. Bruiklenen  voor tentoonstellingen zijn zeker mogelijk.  Opslag in magazijnen De bewaarcondities in het magazijn zijn onderhevig aan minimale klimatologische  aanpassingen.  Vakliteratuur Is zeker in beperkte mate aanwezig, maar de omvang is moeilijk te bepalen, omdat er geen  eenduidig SISO‐nummer voor literatuur over het historische jeugdboek bestaat.  Vakliteratuur van de ZB, die tevens in de KB‐collectie aanwezig is, wordt getoond in het CBK.  Recente (vak)literatuur wordt tot tien jaar in de open opstelling geplaatst, daarna verdwijnt  deze naar het magazijn? De materialen bestaan uit boeken en artikelen verspreid in  tijdschriften. Er is geen gespecialiseerde catalogus vakliteratuur.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Er zijn grote en kleine vitrines beschikbaar.  Gebruik collectie Gebruikers zijn in de eerste plaats onderzoekers, die gericht bepaalde materialen in willen  zien. Verder zijn er mensen die boeken uit hun jeugd willen herlezen. Het aantal vragen van  bezoekers over dit onderwerp wordt niet apart geregistreerd.  Literatuur over de collectie

‐ Tentoonstelling Voor ’t jonge volkje : 300 jaar kinderboeken uit eigen collectie Zeeuwse  bibliotheek Middelburg, 12 februari ‐ 12 maart 1990 / samengest. door R.M. Rijkse. ‐  [Middelburg] : Zeeuwse Bibliotheek, 1990  ‐ Een Zeeuwse idylle : het beeld van Zeeland in prentenboeken 1900‐1960 / Saskia de Bodt ;  [sel. beeldmateriaal: Saskia de Bodt ... et al. ; fotogr.: Zeeuwse Bibliotheek]. ‐ Arnhem :  Terra,  cop. 2006  ‐ Schatgraven in het duister : op weg naar een ontsluiting van de kinderprentencollectie van  de Zeeuwse Bibliotheek / door Marian Roelen. ‐ Middelburg : [s.n.], 1991. ‐ Scriptie  Hogeschool Midden‐Brabant  ‐ De schat van de Zeeuwse Bibliotheek : een collectie kinderprenten / Ida Schuurman. ‐  Amsterdam : Universiteit van Amsterdam, Faculteit der Geesteswetenschappen, 2004  ‐ De kinder(schat)kamer van de Zeeuwse Bibliotheek / Ronald Rijkse. ‐ Uit: Berichten uit de  wereld van het oude kinderboek : mededelingen‐bulletin van de Stichting Geschiedenis van  de Kinder‐ en Jeugdliteratuur, ISSN 1384‐5977 (2008), afl. 60 (dec), pag. 3‐5  Marinus Bierens  03‐01‐2012    *************************************************************************** 

Museum Oud Nijkerk Update 29-09-2014   Instelling  Naam: Museum Oud Nijkerk  Adres: Venestraat 16, 3861 BX Nijkerk (Gld)  Telefoonnummer: 033 2457005  Openingstijden: woensdag‐ en vrijdagmiddag 13.30 ‐16.30 uur; zaterdag 10.00 – 16.00 uur   Website: www.oudnijkerk.nl/ ; emailadres: [email protected]  LET OP: Museum Oud Nijkerk heeft vanaf 01‐08‐2014 een nieuw onderkomen. Er wordt  hard gewerkt aan de afronding van de verbouwing en de start van de inrichting.   De eerste tijdelijke expositie wordt geopend op zaterdag 17 januari 2015. Het museum gaat  vanaf volgend jaar twee extra middagen open, ook op dinsdag‐ en donderdagmiddag. De  officiële opening staat gepland voor het najaar van 2015.  Naam deskundige / verantwoordelijke  Conservator van Museum Oud Nijkerk is Saskia van den Berg. Verantwoordelijken voor de  deelcollectie Callenbachboeken zijn Foppe Witzel en Yolijn van der Krol  ([email protected])     Doel  Stichting Oud Nijkerk (http://www.oudnijkerk.nl/ )  stelt zich ten doel de cultuurhistorische  geschiedenis van Nijkerk levend te houden en toegankelijk te maken voor een breed  publiek. Naast het verzamelen van voorwerpen en gegevens wordt ook historisch onderzoek  verricht.   De stichting exploiteert een museum waarin, naast een semi‐permanente tentoonstelling  over het verleden van Nijkerk, tijdelijke thema‐exposities worden gehouden.  Onderdeel van de algemene collectie in Museum Oud Nijkerk is de deelcollectie  Callenbachboeken. 

Deze collectie wordt regelmatig uitgebreid door middel van schenkingen door  belangstellenden, en donateurs die Museum Oud Nijkerk een warm hart toedragen.    Inmiddels bestaat de totale verzameling (volwassen + jeugd)  uit ca 5300  boeken, waarvan  3100 unieke titels. Uitgeverij G.F. Callenbach heeft in haar Nijkerkse tijd ( 1854 ‐ jaren 70)  tussen 9000‐10.000 publicaties uitgegeven: nieuwe boeken, herdrukken, catalogi etc.   Uitgeverij G.F. Callenbach stond bekend om haar theologische uitgaven en de Nobelreeks,  maar vooral ook om haar kinder‐ en jeugdboeken.  Het kinderboekenfonds varieert van "de rode ruggetjes" uit de periode rond de  eeuwwisseling, de zondagsschoolboekjes, tot de boeken van W.G. van de Hulst, Anne de  Vries en K. Norel etc.    Collectie  Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: 3000 kinderboeken uitgegeven door  Uitgeverij G.F. Callenbach Nijkerk, waarvan ca 1100 unieke titels  Collectie geschiedenis: vanaf ongeveer 1999‐ 2000 is er een actief bewaarbeleid; jaarlijks  zijn ner ca 300 aanwinsten.   Bestreken periode: 1854‐heden  Fysieke staat: zeer wisselend, meestal gebruikt  Verzamelcriteria: boeken uitgegeven ( of gedrukt) door Uitgeverij G.F. Callenbach Nijkerk;  alle verschenen drukken komen in aanmerking om te worden opgenomen. Daarnaast alle  boeken van sterauteur W.G. van de Hulst Sr. en boeken geschreven door Nijkerkse  schoolmeesters, bijvoorbeeld P. de Zeeuw JGzn.    Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Zondagsschoolboekjes, kerstboekjes o.a. de auteurs:  Betsy, E. Gerdes, A.J. Hoogenbirk, Ida  Keller, Johanna. Daarnaast  W.G. van de Hulst Sr. (700 boeken), W.G. van de Hulst Jr. (75),  Cor Bruijn (56), Anne de Vries (204), K. Norel (126), Max de Lange‐Praamsma (127),  C.Th.Jongejan‐de Groot (84), Nel Verschoor‐van der Vlis (74).    Deelcollecties:   Werk van Nijkerkse schoolmeester en kinderboekenschrijver: P. de Zeeuw JGzn ( 159  boeken ) / 23 Centsprenten  / Boekenleggers, uitgeverfolders, losse katernen, schoolplaten  uitgegeven, of gedrukt door Uitgeverij G.F. Callenbach.     Budget: zeer beperkt; grotendeels afhankelijk van schenkingen.    Ontsluiting  Inventarisatie in Excel bestand, toegankelijk via de website Museum Oud Nijkerk, zie:  http://www.oudnijkerk.nl/downloads/  Collectie Callenbach boeken  Toegankelijk op auteur, titel, druk, illustrator, serie/reeks, jaar  Catalogisering via PICA? Neen  Deelname aan CBK? Neen  Toekomstige deelname aan CBK? Neen    Toegang: De Callenbachcollectie is  na afspraak ([email protected]) raadpleegbaar in het  museum, en wordt niet uitgeleend.  

Literatuur over de collectie:  Zie artikelenreeks van 9 delen verschenen in de periode 2010  tot sept 2014 in Tijdschrift Oud Nijkerk . Voor informatie hierover: [email protected]      Bijgewerkt: 29 september 2014  YK    *************************************************************************** 

Atlas Van Stolk Rotterdam Instelling Naam: Atlas Van Stolk  Adres: Korte Hoogstraat 31  Telefoonnummer: 010‐2176724  Openingstijden: di‐vr 11‐17 op afspraak  Website: Atlasvanstolk.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke:  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: 1000  Bestreken periode: tot heden  Taal: Nederlands  Fysieke staat: Redelijk tot goed  Verzamelcriteria: Geschiedenis van Nederland  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Ja. Er  wordt ook beeldmateriaal verzameld.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs / illustratoren / uitgevers / lokale of regionale inhoud?  J.H. Swildens, Vaderlandsch A‐B boek, 1871…  Topstukken Tekeningen voor J.H. Swildens Vaderlandsch A‐B boek  Ontsluiting Kaartcatalogus? Ja (en gedrukte cat. G. van Rijn)  Apart voor kinderboeken? Nee  Welke ingangen? Trefwoorden  Online‐catalogus? Ja  Apart voor kinderboeken? Nee  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Nee  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Gratis  Catalogisering via PICA? Nee  Deelname aan CBK? Nee  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Trefwoorden  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Nee  Toegang In welke afdeling van de instelling? Studiezaal  In open opstelling of magazijn? Magazijn 

Uitleen of inzage? Inzage  Leeszaal aanwezig? Ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Ja  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja  Kopieermogelijkheden? Nee  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen? Nee  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Scan € 25,‐ + Beeldrecht € 10,‐  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? 20º, 50 %  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) Ja, ca. 50 boeken  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Magazijn  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Ja, 3 tentoonstellingen per jaar  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Particulieren, museale instellingen, wetenschappelijke onderzoekers  Literatuur over de collectie Geschiedenis in beeld / auteurs J. Beijerman‐Schols ... [et al.] ; eindred. J.F. Heijbroek ; [reg.  M. Donner]. ‐  Zwolle : Waanders ; Amsterdam : Rijksmuseum ; Dordrecht : Dordrechts Museum ;  Rotterdam : Historisch  Museum Rotterdam, cop. 2000. ‐ 296 p. : ill., krt. ; 33 cm.  Atlas van Stolk : katalogus der historie‐, spot‐ en zinneprenten betrekkelijk de geschiedenis  van Nederland,  verz. door A. van Stolk Cz. / gerangschikt en beschreven door G. van Rijn. ‐ Amsterdam :  Muller, 1895‐  1933. ‐ 10 dl. + reg. ; 23 cm. Ook beschikbaar in microvorm.  Vouwbladen  Canon Atlas Van Stolk, Amersfoort 2007  Carl Nix, Bekende Nederlanders. 100 portretten van Erasmus tot Fortuyn. Rotterdam 2007  Lina van der Wolde, Oud papier! Over gebruik, bewaren en restaureren van prent en  tekening. Rotterdam 2006  Lina van der Wolde, De Zeven Provinciën. Landkaarten van Nederland uit de zeventiende en  achttiende eeuw. Rotterdam 2003  Emilie van der Maas, Hollands ABC. Historisch ABC van veertig plaatsen in Noord‐ en Zuid‐  Holland, samengesteld uit de Atlas Van Stolk. Hilversum 2002    *************************************************************************** 

Bibliotheek Arnhem Instelling Naam: Bibliotheek Arnhem  Adres: Koningstraat 26. 6811 DG Arnhem  Telefoonnummer: 026‐3543573 (rechtstreekse nummer jeugdbibliotheek centrum)  Openingstijden: zie website  Website:www.bibliotheekarnhem.nl 

Naam deskundige / verantwoordelijke: Bastienne Eijssens (voor wat betreft het openbare  gedeelte)  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ca. 10.000 (n.b. Dit gaat alleen om het  openbare gedeelte. In de wetenschappelijke collectie zijn ook kinderboeken opgenomen.  Omvang niet bekend)  Collectie geschiedenis: boeken uit eigen collectie overgeheveld naar magazijn, schenkingen  (particulieren en doublettendepot), Blauwe Banden Collectie LBC  Bestreken periode: 1900‐heden  Taal: Nederlands, geen buitenlandse talen  Fysieke staat: grootste gedeelte bibliotheekbandjes  CRITERIA BEWAREN OUDE KINDERBOEKEN Eigen magazijncollectie jeugd De collectie bevat vooral jeugdboeken van Nederlandse schrijvers, maar ook bewerkingen  van klassieke jeugdboeken, bv. verschillende bewerkingen van Tijl Uilenspiegel. De reeks  Prisma Juniores is ruim vertegenwoordigd.  Welke boeken worden vanuit de eigen collectie overgeheveld naar de magazijncollectie jeugd: - Jeugdboeken van Nederlandse schrijvers (bv. Straf van Wim Hofman) (kwalitatief  betere) (van pulp één voorbeeld bewaren, b.v. Cok Grashoff met de Claudia‐serie)  ‐ Sprookjesbewerkingen  ‐ Versjes/Gedichten van Nederlandse dichters / buitenlandse vertaalde klassiekers ook  Bewaren  ‐ Voorbeelden van Eerste Leesboekjes  ‐ Griffels/Penselen  ‐ Buitenlandse bekroningen (die op boek staan vermeld, zoals Oostenrijkse Prijs voor  Jeugdliteratuur)  ‐ Buitenlands vertaald, alleen bij klassiekers (b.v. Wind in de wilgen van Kenneth  Grahame) en als het om belangwekkende auteurs gaat, zoals Maria Gripe, Astrid  Lindgren, Sherry Lebacs  ‐ Klassieke jeugdboeken in speciale bewerking, bv. Alice in Wonderland met speciale  illustraties/bewerking.  ‐ Diaseries  ‐ Boeken naar aanleiding van tv‐series (bv. kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen)  (ook die door buitenlanders geschreven zijn)  ‐ Kinderboekenweekgeschenken  ‐ Oude (gebonden) kindertijdschriften, zoals Kris‐Kras  Overige opmerkingen: ‐ We bewaren geen informatieve jeugdboeken en anderstalige jeugdboeken.  ‐ We verzamelen geen stripboeken, behalve klassiekers als “Kapitein Rob” en “Ollie B.  Bommel”.  ‐ Alle jeugdboeken in de magazijncollectie (eigen collectie en Blauwe Banden  Collectie) worden beschikbaar gesteld voor IBL.  ‐ Het komt voor dat we boeken van Biblioservice ontvangen die zijn verwijderd uit de  achtergrondcollectie. Vaak zijn deze boeken in betere conditie dan ons eigen oude  exemplaar en ons eigen boek wordt dan vervangen door het oude exemplaar van 

Biblioservice.  ‐ We ontvangen van Biblioservice soms ook oude exemplaren uit de vakcollectie, bv.  Een standaardwerk over Maurice Sendak. We bekijken dan of we dit boek zelf  hebben. Zo niet, dan wordt dit boek opgenomen in de magazijncollectie  volwassenen. De boeken uit onze jeugdvakcollectie die we willen bewaren, hevelen  we ook over naar de magazijncollectie volwassenen.  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Alleen boeken, incidenteel een aantal gebonden jaargangen van tijdschriften.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Nee, niet in de openbare collectie.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs / illustratoren / uitgevers / lokale of regionale inhoud?  Wordt verzameld in de openbare collectie. Cijfers over omvang onbekend.  In de wetenschappelijke collectie wordt dit ook verzameld. Cijfers over omvang onbekend.  Bijzondere schenkingen Volledige kwartjes‐reeks; overgeheveld naar de wetenschappelijke collectie  Topstukken geen  Budget geen; incidentele aankopen bekostigd uit reguliere budget  Ontsluiting Kaartcatalogus? Nee  Online‐catalogus? Ja  Apart voor kinderboeken? Nee, alle kinderboeken die zijn ingevoerd zijn te vinden via  de algemene catalogus. Een groot gedeelte is nog niet ingevoerd, maar de boeken  staan op alfabet in het magazijn en zijn dus makkelijk terug te vinden bij IBL vragen.  Als een niet‐ingevoerd boek wordt aangevraagd via het IBL wordt het dezelfde week  ingevoerd.  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Ja  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Gratis  Catalogisering via PICA? Ja  Deelname aan CBK? Ja  Catalogisering met ander systeem? Ja, een gedeelte is alleen in Vubis ingevoerd en (nog)  niet  in PICA.  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Ja  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Nee  Toegang In open opstelling of magazijn? Magazijn  Uitleen of inzage? Bijna alles uitleen  Leeszaal aanwezig? Ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Nee, wel is het handig om van  tevoren te verifiëren of boek ook daadwerkelijk in de kast staat.  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja, via de website  Kopieermogelijkheden? Ja 

Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen? Men mag  zelf kopiëren voor wat betreft het openbare gedeelte. Prijzen: € 0.10 A4 zwart‐wit  € 0.20 A3 zwart‐wit € 0.50 A4 kleur € 1,00 A3 kleur  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Kopieën: € 0.60 A4 zwart wit € 1,20  A4 kleur  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? Geen bijzondere condities in het magazijn voor wat betreft het openbare  gedeelte. De boeken uit het wetenschappelijke gedeelte (alles van vóór 1900) worden  bewaard in een aparte ruimte in het magazijn met klimatologische aanpassingen.  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) Ja, omvang onbekend, omdat een groot gedeelte ook in het magazijn  opgenomen is  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Open en Magazijn  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Verschillende mogelijkheden. Grote  en kleine vitrines beschikbaar.  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Meestal mensen die boeken uit hun jeugd willen herlezen, maar ook  leerkrachten e.d die een boek willen lenen dat in de open collectie niet meer aanwezig is.  Ook voor studiedoeleinden wordt geregeld een beroep gedaan op de collectie oude  kinderboeken.  Aantal vragen, bezoekers? Vragen in jeugdbibliotheek: schatting 10 tot 15 vragen. Wordt  niet apart geturfd. Ook bij volwassenenafdeling en bij de filialen kunnen deze vragen  binnenkomen. Dit zal echter mondjesmaat zijn. Ook hier wordt dit niet apart geturfd.  Vragen  naar kinderboeken via IBL: jaarverslag 2005: Totaal aantal vragen naar kinderboeken: 528  (389 gehonoreerd). Naar schatting zijn dit 450 aanvragen naar oude kinderboeken, waarvan  er 350 gehonoreerd konden worden.  Literatuur over de collectie geen  Bastienne Eijssens  8‐11‐2006      ****************************** 

KADOC Leuven Instelling

Naam:  KADOC, Documentatie‐ en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving  Adres: Vlamingenstraat 39, 3000 LEUVEN  Telefoonnummer: 016/32 35 00  Openingstijden: Maandag tot vrijdag van 9 tot 17.00 u., Zaterdag van 9 tot 12.30 u.  Website: http://kadoc.kuleuven.be  Naam deskundige / verantwoordelijke: Carine Dujardin, afdelingshoofd bibliotheek  Emailadres: [email protected] 

Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: 3335 titels uit de bewaarcollectie hebben als  trefwoord jeugdliteratuur. Dit zijn niet allemaal kinderboeken, maar ook romans,  verhalenbundels, liedboeken, stripverhalen, sprookjes, prentenboeken, toneelstukjes. Een  beperkt deel van de publicaties zijn naslagwerken of verhandelingen rond jeugdliteratuur  gemaakt op basis van de bewaarcollectie op KADOC.  Collectie geschiedenis: De collectie is sinds de oprichting van KADOC, in 1976, systematisch  opgebouwd op basis van schenkingen en overeenkomsten met uitgeverijen die ons lopend  hun nieuwe publicaties toesturen (vb. Altiora Averbode, Davidsfonds/Infodok).  Bestreken periode: Ca. 1750 tot nu. De oudste stukken rond jeugdliteratuur dateren van  1847 (een historische roman in het Frans uitgegeven bij Casterman). Het oudste  kinderverhaal is een “Sinterklaasverhaal” uit 1858 in het Nederlands, het wettelijke  depotexemplaar, dat via een schenking uit het Wettelijke Depot in het bezit van KADOC is  gekomen. Het oudste geïllustreerde kinderverhaal in de collectie is gepubliceerd in 1881, nl.  Villa Pladelle: de giftbrief van ’t jaar 922: een verhaal aan mijne kinderen van August  Snieders, met teekeningen van Cesar Geerinck. De collectie bevat een 30‐tal titels  gepubliceerd voor de Eerste Wereldoorlog. Voor de periode van het interbellum zijn er een  250‐tal titels in de collectie aanwezig; met betrekking tot de periode 1940‐1975 een 800‐tal  titels. Het gros van de collectie valt chronologisch te situeren na 1975 en vooral na 1995,  waar met betrekking tot jeugdliteratuur een zeer pro‐actief verwervingsbeleid wordt  gevoerd. Een 550‐tal titels uit de collectie zijn niet gedateerd.  Taal: Het merendeel van de collectie is in het Nederlands of het Frans. Sommige titels zijn  vertalingen naar het Nederlands of het Frans. Sommige titels zijn in een inlandse Afrikaanse  taal, al of niet met vertaling naar het Nederlands of Frans. Deze inlandse taal kan ook de  oorspronkelijke taal zijn. Zo bevat de collectie bij voorbeeld een leesboekje en een liedboek  voor kinderen in het Luba (1908‐1910), geschreven door een missionaris. De taal is als  dusdanig geen selectiecriterium.  Fysieke staat: Over het algemeen is de fysieke staat van de collectie behoorlijk, tot zeer  goed, voor de laatste decennia. Als gevolg van een overeenkomst met de uitgeverijen zijn  deze boeken nieuw aan KADOC geschonken. Vanuit haar opdracht als bewaarbibliotheek  voert de instelling een restrictief kopieerbeleid, met de bedoeling om gebruikersschade  zoveel mogelijk te vermijden. Een deel van de jeugdliteratuur uit het interbellum is op  papier  van minderwaardige kwaliteit verschenen, met als gevolg dat het papier sterk verzuurd is.  Verzamelcriteria: erfgoed dat het verhaal brengt van de interactie tussen religie, cultuur en  samenleving in Vlaanderen in zijn Belgische en internationale context en dit vanaf de  tweede helft van de 18de eeuw. (zie nota collectievorming)  Soorten materialen Evenmin als de taal is het soort materiaal (het soort drager) een uitsluitend criterium.  Naast boeken worden ook stripverhalen (300‐tal titels), schooluitgaven, jeugdtijdschriften,  fondscatalogi, prenten (vnl. catechetische prenten), bordspellen (rond missionering) en  religieus speelgoed (kazuifels, mismateriaal, kartonnen speelgoed m.b.t. de sacramenten,  neogotisch kinderaltaartje enz.), speelkaarten verzameld. Bij de schooluitgaven ligt het  accent op catechese, hoewel er ook lees‐ en leerboekjes uit de missies worden bijgehouden.  Vermeldenswaard zijn een collectie leesboekjes voor kinderen in braille. Bij de  kinderliteratuur uit de recentere periode wordt door de uitgever vaak heel spelmateriaal  en/of didactische materiaal mee geleverd (gaande van kartonnen speelgoed, spelborden tot 

pluchen knuffels).  Er worden op KADOC ook archieven bewaard, met o.a. manuscripten, originele illustraties,  drukproeven, brieven, foto’s e.a. Met betrekking tot jeugdliteratuur zijn de archieven van  Davidsfonds/Infodok en van KCLB vermeldenswaard. Ze bevatten naast briefwisseling,  manuscripten en drukproeven ook telkens een fotocollectie van jeugdschrijvers.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs / illustratoren / uitgevers / lokale of regionale inhoud?  Zowel lokale, regionale, nationale auteurs worden bijgehouden; internationale auteurs in  vertaling.  Illustratoren: ca. 2400 van de 3350 publicaties bevatten illustraties en/of tekeningen.  Sommige illustratoren, zoals Jeanne en Martine Hebbelynck, J. Gouppy (vooral  catechetische prenten) richten zich vooral tot kinderen, anderen zijn eerder bekend in het  volwassenencircuit (Jos Speybrouck, R. De Cramer). Sommige illustratoren genieten een  nationale bekendheid, anderen zijn eerder lokaal bekend, of werken alleen voor een  bepaalde uitgeverij of reeks.  Uitgevers: Van een aantal uitgeverijen is het uitgebreide jeugdfonds bijna integraal op  KADOC bewaard (Averbode: Goede Pers/Bonne Presse, Altiora; Davidsfonds/Infodok). Van  andere uitgeverijen met een katholieke signatuur of historiek, wordt ook het volledige fonds  bewaard, maar de collectie jeugdliteratuur is bescheidener (Desclée‐De Brouwer, Dessain,  Casterman, Brepols, Siffer, Lannoo, Heideland‐Orbis, Sheed & Ward, Vlaamsche  boekcentrale). Verder hebben ook heel wat religieuze instituten, vooral tijdens het  interbellum, één of andere vorm van jeugdliteratuur beoefend en tijdschriftjes, stichtende  jeugd‐ en of missieromans in eigen beheer uitgegeven (vb. Bibliotheca Alphonsiana,  Missionarissen van het H. Hart, Witte Paters, Sint‐Franciscusuitgeverij, Sint‐Norbertus  Tongerloo, Sint‐Michielsdrukkerij Woluwe, Paters Lazaristen, Cistercienzerabdij, Kattenbos  Lommel, Diligentia Oostakker). Tijdens die periode hebben ook het “Werk van de H. Carolus  Borromeus (Geraardsbergen), “l’Oeuvre de Saint‐Charles” (Bruges) een deel van hun  publicaties op jeugd en kinderen georiënteerd. Verder bevat de collectie ook publicaties  uitgegeven door jeugdbewegingen of jeugdorganisaties (Werkgroep parochiale  jeugdzorg/Chirojeugd Vlaanderen, VVKSM, VKSJ, KSA‐Jong Vlaanderen, Centrum voor  acoliethen‐actie).  Bijzondere schenkingen Geen bijzondere schenkingen m.b.t. jeugdliteratuur of kinderboeken, wel zijn een aantal  belangrijke jeugdfondsen, zoals b.v. van uitgeverij Altiora Averbode (1320 titels) (het oudste  jeugdverhaal in de collectie afkomstig van deze uitgeverij dateert van 1900, nl. Avonturen in  het Oosten, van Karl May en bewerkt door Lodewijk Drijvers, uitgegeven door de Stoomdrukkerij van Averbode) of Davidsfonds/Infodok (100‐tal titels m.b.t. jeugdliteratuur)  zeer volledig aanwezig.  Topstukken Geen specifieke topstukken. Bij de collectievorming ligt het accent op de “grijze literatuur”  en op het nastreven van volledigheid in de collectievorming.  Budget Er is geen aankoopbudget voor boeken. De collectie is volledig opgebouwd aan de hand van  schenkingen.  Ontsluiting Kaartcatalogus? Geen kaartcatalogus beschikbaar.  Online‐catalogus? Alle gecatalogiseerde publicaties zijn on‐line beschikbaar. 

Apart voor kinderboeken? Er is geen aparte catalogus aanwezig voor de  kinderboeken.  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Geen selectiecodes  aanwezig in de beschrijvingen van kinderboeken.  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? De catalogus is op afstand raadpleegbaar  via de website van KADOC.  Gratis of met ledenpas? De catalogus is gratis raadpleegbaar.  Catalogisering via PICA? Nee.  Deelname aan CBK? Nee.  Toekomstige deelname aan CBK?  Catalogisering met ander systeem? LIBISng – Aleph.  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Inhoudelijke ontsluiting via  trefwoorden. Er kan ook gezocht worden op een combinatie van trefwoorden. (vb.  jeugdliteratuur, kinderen, prentenboek, stripverhaal, verhalenbundel, toneelstuk e.a.)  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? De fysieke staat van de collectie wordt  niet altijd vermeld, enkel wanneer het boek in slechte staat is of beschadigd.  Toegang In welke afdeling van de instelling? Toegang via de leeszaal van KADOC.  In open opstelling of magazijn? De erfgoedcollecties worden bewaard in gesloten  magazijnruimten, die niet voor het publiek toegankelijk zijn.  Uitleen of inzage? Aangezien het een bewaarcollectie betreft, is er geen  uitleenmogelijkheid voorzien.  Leeszaal aanwezig? Er is een leeszaal aanwezig waar de publicaties ter inzage worden  gegeven.  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Voorafgaandelijke afspraken voor  inzage is niet vereist.  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Aanvragen via internet zijn mogelijk.  Kopieermogelijkheden? De instelling biedt kopieermogelijkheden, zij het restrictief.  Werken kunnen niet integraal worden gekopieerd. Broze, sterk verzuurde of  beschadigde werken kunnen niet worden gekopieerd.  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Kopiëren gebeurt steeds  door het leeszaalpersoneel.  Prijzen:  Fotokopie A4 (z/w) € 0,20 per fotokopie  Fotokopie A3 (z/w) € 0,40 per fotokopie  Fotokopie A4 (kleur) € 2,00 per fotokopie  Fotokopie A3 (kleur) € 4,00 per fotokopie  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Scans (van originelen tot A2) kunnen enkel  op bestelling worden gemaakt. Hiertoe wordt een bestelformulier ingevuld  (beschikbaar in de leeszaal of via het web). Het gebruik van handscanner of digitale  camera in de leeszaal is niet toegelaten. Uitzonderingen worden na voorafgaandelijke  afspraak toegestaan voor de opnames van documenten met een professionele  camera voor publicatiedoeleinden. KADOC levert digitale kopieën in tiff‐ of jpgformaat.  Standaard geleverde resoluties zijn 72, 150, 300 of 600 dpi. (N.B. om een  digitaal bestand te drukken op fotokwaliteit heb je een resolutie nodig van minstens  300 dpi.). Basisprijs digitale kopie of scan € 0,20 per kopie of scan. Opstartkosten:  (minimumbedrag) € 5,00. Prijs per MB (bovenop basisprijs)Vergoeding voor 

kwantiteit en kwaliteit € 0,25 per megabyte  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Bruikleen voor tentoonstellingen is mogelijk,  mits de stukken op een professionele manier worden tentoongesteld en de stukken  voldoende worden verzekerd.  Opslag in magazijnen Professionele bewaarcondities. De magazijnruimte is afgesloten van het zonlicht. Een  installatie zorgt voor constante temperatuur‐ en vochtigheid.  Vakliteratuur Aanwezig? In beperkte mate aanwezig.  Plaatsing? In open opstelling.  Materialen: boeken.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Tentoonstellingsmogelijkheden in de pandgangen van de instelling en de kerk, die als  multifunctionele ruimte wordt gebruikt.  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Zeer gevariëerd, gaande studentenpubliek, tot heemkundigen of  particulier geïnteresseerden. De instelling heeft een landelijk bereik.  Aantal vragen, bezoekers? 3000‐tal bezoeken per jaar.  Literatuur over de collectie ‐o.a. publicatie Averbode + colloquium + website  R. Ghesquière, P. Quaghebeur, ed. Averbode, een uitgever apart, 1877‐2002. KADOC  Artes 6.  Leuven: Universitaire pers, 2002.  J. De Maeyer, H.H. Ewers, R. Ghesquière, M. Manson, P. Pinsent, P. Quaghebeur, ed.  Religion, Children’s Literature and Modernity in Western Europe 1750‐2000. KADOC  Studies  on Religion, Culture and Society 3. Leuven: University Press, 2005.    *************************** 

Koninklijke Bibliotheek Den Haag

update 07-10‐2015 Instelling Naam: Koninklijke Bibliotheek  Adres: Prins Willem‐Alexanderhof 5, 2595 BE Den Haag  Telefoonnummer: 070‐3140911  Openingstijden: zie website www.kb.nl   Website: www.kb.nl/kinderboeken   Naam deskundige / verantwoordelijke: Karin Vingerhoets  Emailadres: [email protected]   Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ca. 195.000 kinderboeken en 3250  centsprenten  Collectie geschiedenis: zie ‘collectiegeschiedenis’ op www.kb.nl/kinderboeken   Bestreken periode: circa 1560 tot heden  Taal: Nederlands en diverse andere talen  Fysieke staat: wisselend 

Verzamelcriteria: Actief: 1. wat nog niet in een andere bewaarcollectie (NCC) aanwezig is: in  de Nederlandse taal; in Nederland uitgegeven; over Nederland. 2. Passief (schenkingen);  eventueel ook in andere talen en wat al in een andere collectie in de NCC aanwezig is.  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Ja. Schooluitgaven alleen als er verhalen in staan, geen bordspellen en papieren  speelgoed.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Nee, daarvoor wordt verwezen naar het Letterkundig Museum.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Er wordt naar gestreefd om van elk in Nederland verschenen boek een exemplaar te  bewaren; ook van verschillende edities ervan.  Bijzondere schenkingen ‐ de Van Leeuwen‐collectie met homo‐erotische jeugdboeken  ‐ de collectie abc‐boeken van Antina de Ru  ‐ de collectie Edelman met Engelstalige kinderboeken over Nederland  ‐ de collectie van het Nederlands Openluchtmuseum  ‐ de collectie Landwehr‐Vogels  ‐ de verzameling Borms‐Koop met meer dan 1000 centsprenten  ‐ de schenking van uitgeverij Kluitman met 5578 banden van 1864 tot 1974  ‐ de schenking van 600 Rie Cramer‐uitgaven van Juke van Pelt  Diverse omvangrijke schenkingen zijn nog niet verwerkt en zullen in de toekomst aan de  collectie worden toegevoegd.  Topstukken Diverse, zie bij: www.kb.nl/kinderboeken  Budget € 15.000 per jaar voor kinderboeken, € 3000 voor vakliteratuur en naslagwerken  Ontsluiting Kaartcatalogus? Nee  Online‐catalogus? Ja  Apart voor kinderboeken? Ja  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Ja  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Gratis via de KB website: www.kb.nl/cbk  Catalogisering via PICA? Ja  Deelname aan CBK? Ja  Catalogisering met ander systeem? Nee  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Ja, alle nieuwe boeken en de  antiquarische aanschaf en de schenkingen.   Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Ja, voor een deel.  Toegang In welke afdeling van de instelling? Boeken die bij het Nationaal Depot horen (met een  numeriek aanvraagnummer) kunnen in de Algemene Leeszaal worden ingezien. De  kinderboeken van de Bijzondere Collectie (aanvraagnummer begint met KW) kunnen in de  Leeszaal Bijzondere Collecties worden ingezien.  De boeken worden niet uitgeleend.  In open opstelling of magazijn? Magazijn.  Uitleen of inzage? Inzage. 

Leeszaal aanwezig? Ja.  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Nee, wel is een lenerspas van de KB  noodzakelijk.  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja.  Kopieermogelijkheden? Ja, met beperkingen voor materiaal uit Bijzondere Collecties.  Fotograferen zonder flits is toegestaan.  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen? Deels zelf, deels  door personeel van ‘Beeldstudio’. Zie voor prijzen de website.  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Ja, idem.  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja, onder speciale condities.  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? Volgens de normen qua temperatuur, vochtigheid, beveiliging.  Vakliteratuur Aanwezig? Ja, een grote collectie handboeken is beschikbaar in de Leeszaal Bijzondere  Collecties, andere titels kunnen uit de magazijnen worden opgevraagd voor inzage.   Omvang: zo’n 10.850 boeken en ruim 300 tijdschriften en reeksen.  Plaatsing in open opstelling of magazijn? Beide.  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken en tijdschriften. Een uitgebreide  knipselcollectie wordt bij het Letterkundig Museum bijgehouden.  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Ja, met de extra button voor vakliteratuur op  trefwoord vindbaar in het CBK.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Nee, alleen af en toe stukken in de  topstukkenzaal, en mogelijkheden voor enkele losse vitrines bij de ingang.  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Belangstellenden en onderzoekers.  Aantal vragen, bezoekers? Onbekend, wordt niet apart bijgehouden.  Literatuur over de collectie Verzamelaars en verzamelingen. Koninklijke Bibliotheek 1798‐1998. Zwolle 1998. Boek en  Jeugd: p. 206‐208; Collectie Boekenoogen: p. 93‐96; Collectie Waller: p. 159‐163.  Wonderland: de wereld van het kinderboek. Zwolle : Waanders ; Den Haag : Koninklijke  Bibliotheek, 2002, 224 p.  Het kinderboek: Kinderboeken in de KB. Zwolle : Waanders, 2002, 399 p.  En op de website: www.kb.nl/kinderboeken   ***************************************************************************

Museum Meermanno Den Haag Instelling Naam: Museum Meermanno‐Westreenianum  Adres: Prinsessegracht 30, 2514 AP Den Haag  Telefoonnummer: 070‐3462700  Openingstijden: leeszaal op afspraak di‐vr. 11.00‐16.45  Website: www.meermanno.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke: Rickey Tax (bibliothecaris)  Petra Luijkx (contactpersoon bewaarcollecties  kinderboeken)  Emailadres: [email protected], [email protected], [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: enige honderden 

Collectie geschiedenis: opgebouwd vanaf de jaren ‘70  Bestreken periode: voornamelijk 20e eeuw  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Ja Andere talen? M.n. Duitstalig  Fysieke staat: over het algemeen in goede staat  Verzamelcriteria:  ‐ Overzicht van Nederlandse illustratoren van het kinderboek  ‐ Hedendaagse buitenlandse (m.n. Duitse) illustratoren (minder systematisch verzameld)  ‐ Werk van select aantal Duitse uitgevers, waaronder Nord‐Süd  ‐ Laatste jaren alleen winnaars van de Gouden Penseel  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties,  drukproeven, brieven, foto’s e.d.?  Slechts enkele gevallen van parafernalia in de collectie  Origineel materiaal: Van Goor‐archief, drukproeven, originele illustraties  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Bijzonder vormgegeven boeken  Budget ca. 300 euro per jaar  Ontsluiting Kaartcatalogus? Niet meer  Apart voor kinderboeken? nee  Welke ingangen? Titel en op alle namen (ook vormgever, bandkunstenaar)  Online‐catalogus? Vanaf begin 2007  Apart voor kinderboeken? nee  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? nee  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? ja  Gratis of met ledenpas? gratis  Catalogisering via PICA? Nog niet, wel in toekomst  Deelname aan CBK? Nog niet, wel in toekomst  Catalogisering met ander systeem? Adlib  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? neen  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? neen  Toegang In welke afdeling van de instelling? Raadplegen in leeszaal, extern depot  In open opstelling of magazijn? magazijn  Uitleen of inzage? inzage  Leeszaal aanwezig? ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? ja  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Via e‐mail  Kopieermogelijkheden? ja  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Personeel. Prijzen? 0,20  per kopie  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Ja, prijs op aanvraag  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? Depots, geklimatiseerd 

Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) ja, enkele tientallen  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Deels open, deels gesloten  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Alle drie  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee, gewoon in catalogus  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? ja  Gebruik collectie Aantal vragen, bezoekers? Kinderboeken uit onze collectie worden nauwelijks geraadpleegd  ***************************************************************************

Streekmuseum Jan Anderson Vlaardingen Instelling Naam: Streekmuseum Jan Anderson  Adres: Kethelweg 50, 3135 GM Vlaardingen  Telefoonnummer: 010‐ 4343843  Openingstijden: iedere zaterdag en elke 1e zondag vd maand 14‐16 uur  Naam deskundige / verantwoordelijke: Jan Anderson  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ruim 1000 banden  Bestreken periode: 18e‐20e eeuw  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen?: Nederlands  Fysieke staat: Goed  Verzamelcriteria: Alles wat tot de Nederlandse cultuur behoort  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Ja  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Zeer weinig  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs / illustratoren / uitgevers / lokale of regionale inhoud?  Arie Pleysier, Mevr. v.d. Berg‐Akkerman, Mevr. Midderigh‐Bokhorst  Topstukken Ingebonden centsprenten in originele banden.  Ontsluiting Kaartcatalogus? Nee  Online‐catalogus? Nee  Catalogisering via PICA? Nee  Deelname aan CBK? Nee  Catalogisering met ander systeem? Nee  Toegang Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Ja  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Nee  Kopieermogelijkheden? Ja  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? In dozen per schrijver  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) 

Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Depot  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Ja  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Voornamelijk museaal gebruik  Literatuur over de collectie: Hartstocht en passie / [samenst.: Jan Anderson ; fotogr.: Roger van der Kraan]. ‐  Vlaardingen : Streekmuseum Jan Anderson, 2007.  ***************************************************************************

Stichting Lezen Vlaanderen

update 05‐01‐2012 Instelling Naam: Stichting Lezen Vlaanderen  Adres: Frankrijklei 130/4, 2000 Antwerpen  Telefoonnummer: 0032‐3‐201.00.30  Openingstijden: op afspraak  Website: www.stichtinglezen.be  Naam deskundige / verantwoordelijke: Eva Devos  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ca. 6000 titels  Bestreken periode: voornamelijk vanaf ca. 2000 tot heden  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen? Voornamelijk  oorspronkelijk Nederlandstalig, beperkte collectie vertaald in het Nederlands  Fysieke staat: goed tot uitstekend  Verzamelcriteria: Wij verzamelen alle uitgaven van Vlaamse auteurs, illustratoren en  vertalers, en een selectie van andere Nederlandstalige kinder‐ en jeugdboeken (met name in  zoverre zij relevant zijn voor onze projectwerking).  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? neen  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? neen  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Onze verzameling Vlaamse jeugdliteratuur vormt het leeuwendeel van onze collectie, ca.  4000 titels.  Budget Voor onze collectie primaire literatuur is er geen apart budget voorzien (afspraken met  uitgevers).  Ontsluiting Kaartcatalogus? Neen  Online‐catalogus? Ja  Onze bibliotheek maakt deel uit van Anet, een bibliotheeknetwerk van voornamelijk  Antwerpse wetenschappelijke bibliotheken. Dit netwerk maakt gebruik van de  Brocadesoftware,  ontwikkeld aan de Universiteit Antwerpen. 

Toegang tot de netwerkcatalogus is gratis, onder meer via  http://www.stichtinglezen.be/content.aspx?l=006.003.002  Catalogisering via PICA? Neen  Deelname aan CBK? Neen  Toekomstige deelname aan CBK? Voorlopig niet.  Catalogisering met ander systeem? Ja, Brocade.  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Neen.  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Neen.  Toegang In welke afdeling van de instelling? Bibliotheek  In open opstelling of magazijn? Open opstelling  Uitleen of inzage? Uitsluitend ter inzage.  Leeszaal aanwezig? Ja.  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Ja.  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Neen.  Kopieermogelijkheden? Ja.  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen? Zelf kopiëren; €  0.15 per kopie.  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Ongebruikelijk maar in principe mogelijk.  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Eventueel wel.  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) ca. 3350 titels  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Open opstelling  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken, tijdschriften, knipsels  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Opgenomen in de netwerkcatalogus.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Neen  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Ca. 60% gebruikt onze bibliotheek in het kader van hun studie  (universiteit en hogescholen); ca. 40% in het kader van hun beroepsbezigheden  (jeugdliteratuurspecialisten, organisaties uit het culturele veld of uit het jeugdwerk  met specifieke vragen over jeugdliteratuur, onderwijs, bibliotheek…).  Aantal vragen, bezoekers?  Ca. 400 raadplegingen per jaar + zeer intens intern gebruik (voor de projectwerking).    *************************************************************************** 

Openbare Bibliotheek Amsterdam Instelling Naam: Openbare Bibliotheek Amsterdam  Adres: Oosterdokskade 143  Postadres: Oosterdoksstraat 110  1011 DK Amsterdam  Telefoonnummer: 020‐5230900  Openingstijden: Dagelijks van 10.00 tot 22.00 uur  Website: www.oba.nl  Deskundige / verantwoordelijke: Beatrijs Kee (frontoffice, jeugdafdeling), Cobie van der  Made (backoffice, domein collectiemanagement en advies) 

Emailadressen: [email protected], [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ong. 30.000 banden  Collectie geschiedenis:  De bewaarcollectie oude en nieuwe kinderboeken (Museum Collectie) is ontstaan in de  beginjaren van het jeugdbibliotheekwerk in Amsterdam. Met de oprichting in 1912 van de  Nutsleeszaal onder leiding van Annie Gebhard is waarschijnlijk een start gemaakt met de  opbouw van de huidige collectie. De boeken die toen werden aangeschaft mochten onder  bepaalde voorwaarden alleen ter plaatse worden gelezen. Deze boeken kenden een lange  levensduur en velen zijn nog terug te vinden in de huidige collectie.  Het is zeer waarschijnlijk dat Louise Boerlage er 15 jaar later een basis aan had voor haar,  zoals ze het zelf noemde ‘verzameling oude en merkwaardige kinderboeken’. Criteria voor  het verzamelen ontbreken. In een van de filialen kreeg zij een zaaltje ter beschikking waar ze  deze collectie onder kon brengen, samen met de catalogus, achtergrondinformatie en  vakboeken.  In 1935 kon in de Wijde Steeg een ruime etage in gebruik genomen worden, met een  reusachtige zolder, waar de oude boeken stonden opgeslagen. Boeken konden voor zover  ze  waren gecatalogiseerd opgevraagd worden ter inzage. Hier stonden ook dozen vol  schenkingen opgeslagen. Er bestond geen actief aankoop beleid.  Opvolgster Nel Ledeboer (1947) schafte wel actief aan, maar het is niet bekend wat haar  met  de collectie voor ogen stond. In deze periode kwamen er in het kader van de Marshall hulp  kisten met boeken uit Amerika (mooie prentenboeken, Angelsaksische klassieken en de  eerst pop‐up boeken.  De overgang in 1953 van ’t Nut naar de Openbare Bibliotheek kwam het actief  collectioneren  niet ten goede. Opvolgsters waren Jannie Daane en Nettie Heimeriks. Zij zijn vnl. bezig  geweest met selectief inwerken van geschenken. Door fusies en reorganisaties kwamen er  regelmatig partijen oude kinderboeken binnen.  Rond 1980 kwam het toenmalige hoofd van de jeugdafdeling, Beppego Popma, tot de  conclusie dat er in de loop van de tijd wel degelijk criteria moeten zijn ontstaan waardoor  accenten konden worden gelegd (o.a. alfabetboeken, volkssprookjes, jaargangen  tijdschriften, bakerrijmen en kinderpoëzie, Sinterklaas‐ en Kerstboeken).  Van lieverlee is men tot het collectioneren gekomen zoals dat nu gebeurt.  Bestreken periode: ongeveer vanaf 1650 tot heden  Taal: (naast Nederlands) Frans, Duits en Engels. Ook vertaalde Nederlandse auteurs.  Fysieke staat: heel verschillend.  Verzamelcriteria: Accent op: ABC‐boeken (ook in andere talen), Sinterklaas, Kerst. Verder  alles van bekende en minder bekende Nederlandse auteurs, bekende buitenlandse auteurs.  Ook herdrukken, mits er belangrijke veranderingen plaats hebben gevonden (bv. andere  illustraties). Boeken die niet in de uitleenbare collectie van de Centrale Bibliotheek worden  opgenomen komen soms in de museumcollectie (christelijke boeken, boeken waarin erg  wordt gediscrimineerd).  Soorten materialen Naast boeken: strips, enkele schooluitgaven, tijdschriften.  Speciale verzamelgebieden (met omvang): 

ABC‐boeken, Sinterklaas en Kerst (omvang van de deelcollecties is onbekend)  Bijzondere schenkingen Is niet bijgehouden  Topstukken Het sprekende prentenboek (1880)  Roemer Visschers zinne‐poppen (1678)  Budget Onbekend  Ontsluiting (geen kaartcatalogus)  - Online‐catalogus, niet apart voor kinderboeken, via internet gratis raadpleegbaar  (www.oba.nl)  - Selectiecodes: positie 6m in PICA, aanduiding museumcollectie (MUS) in VUBIS  - Catalogisering via PICA, deelname aan CBK  - Catalogisering met ander systeem: VUBIS  - Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres: volgens de gangbare methodiek  op trefwoord ontsloten  - Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar: in sommige gevallen  Toegang - Afdeling: in het magazijn in de kelder van de Centrale bibliotheek, in gesloten opstelling  - Uitleen of inzage: alleen in te zien. Er is geen aparte leeszaal. Het materiaal kan via een  speciaal e‐mailadres opgevraagd worden [email protected]. Er wordt per e‐mail  bericht gestuurd als het materiaal klaar staat op de afdeling klantenservice op de begane  grond.  - Kopieermogelijkheden zijn aanwezig (10 cent per kopie; kleur 50 cent; A3 2x zo duur).  Men mag doorgaans zelf kopiëren. Ook het bestellen van kopieën en laten opsturen  behoort tot de mogelijkheden (men betaalt alleen de bovenstaande bedragen). Er kan  niet worden gescand.  - Bruiklenen voor tentoonstellingen: mogelijk.  Opslag in magazijnen Een deel van de collectie wordt bewaard in de kluis, deels in zuurvrije dozen.  Vakliteratuur (in ruime zin over jeugdliteratuur)  - Aanwezig, omvang onbekend.  - Plaatsing: meer dan de helft in open opstelling, gedeeltelijk uitleenbaar. Het overige deel  in het magazijn, niet uitleenbaar.  - Materialen: boeken en tijdschriften.  - Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur: niet aanwezig  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling Op de jeugdafdeling zijn speciale vitrines beschikbaar om schatten uit de oude  jeugdcollectie  te exposeren. Op termijn komen hier pc’s met de mogelijkheid digitaal boeken te kunnen  doorbladeren en wellicht ook luistermogelijkheden om fragmenten te beluisteren  Gebruik collectie Gebruikers: nostalgische lezers (boek lezen uit jeugd) en mensen die zich beroepshalve en  vanuit diverse disciplines met het jeugdboek bezig houden, bijvoorbeeld onderzoekers en  recensenten.  Aantal vragen, bezoekers: is niet bijgehouden  Literatuur over de collectie

- Ooit op schrift gesteld: Aanschafbeleid museum kollektie (ongedateerde, interne notitie  van Beppego Popma)  - Hoofdstuk geschreven door Beppego Popma in een niet te achterhalen boek.    *************************************************************************** 

Overijsselse Bibliotheek Dienst Nijverdal Instelling Naam: Overijsselse Bibliotheek Dienst  Adres: Postbus 228. 7440 AE Nijverdal ‐ / Van Alphenstraat 11  Telefoonnummer: 0548 634444  Openingstijden: 09.00 – 17.00 uur  Website: www.obd.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke: René v.d. Have‐ of – A.G. (Tonny) Peters  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken:  14923 exemplaren  Collectie geschiedenis:  De collectie komt voort uit de achtergrond‐interbibliothecairleenverkeer‐collectie en de  schoolwisselcollectie van de OBD. Uit de goede, te verwijderen exemplaren wordt een  bewaarcollectie opgebouwd. Daarnaast worden schenkingen aan de collectie toegevoegd.  Bestreken periode:  Vanaf omstreeks 1985 wordt een doorsnee van de aanschaf opgenomen. Door schenkingen  gaan we terug in de tijd. Er zijn nu titels aanwezig vanaf ongeveer 1880, en, over alle  decennia gespreid zijn titels aanwezig.  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen? Oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands + uitgaven in Overijsselse dialecten/streektaal.  Fysieke staat:  De boeken zijn voor het merendeel in NBD‐bibliotheekuitvoering. Schenkingen worden  veelal in melinexfolie verpakt, zodat voor tentoonstellingen de oorspronkelijke band  beschikbaar blijft.  Veel gelezen, sleetse exemplaren worden zo mogelijk vervangen door betere uitgaven.  Herdrukken worden waar mogelijk vervangen door eerdere drukken – of naast elkaar  opgenomen. De collectie verkeert in een redelijk tot goede staat.  Verzamelcriteria:  1. Alle auteurs uit Overijssel zo compleet mogelijk.  2. Boeken over Overijssel zo compleet mogelijk; er is een catalogus “Verhalen in Overijssel”  waarin ook de jeugdboeken zijn ontsloten op plaats van handeling. Deze is ook via Internet  raadpleegbaar.  3. Een doorsnee van de goede Nederlandse auteurs zo volledig mogelijk.  4. Een representatief beeld van vertaalde auteurs.  5. Werk van prot.chr. auteurs; omdat er in Overijssel enkele gemeenten zijn met een grote  orthodox christelijke bevolkingsgroep waar gericht voor is aangeschaft, hebben we dit als  een speerpunt in de collectie aangebracht.  6. Eerste en aanvullende leesboekjes/series, die zijn uitgegeven als aanvulling op de  leesmethoden.  7. Boeken voor moeilijk lezenden. 

8. Verschillende bewerkingen van klassieke jeugdliteratuur en sprookjes.  9. Voorbeelden van speciale uitgaven. Bijv. pop‐upboeken, speciale vormen, voelboeken,  brailleboeken, Kies‐zelf‐de‐volgorde, bakerrijmen, alfabet‐boeken, poëziebundels. Maar  geen informatieve boeken.  Soorten materialen Naast boeken zijn strips aanwezig; in beperkte mate en niet compleet – titels uit wat  aangeschaft is tussen 1970 – 2000.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs: Ja, zo compleet mogelijk:  Enkele voorbeelden:  Klaas van Assen, Arno Guldemond, Henk Hokke, Frouck van der Hooning, Jongejan‐de Groot,  Gerrit Kraa, Mw. Van Osselen‐van Delden, C. Wilkeshuis, Willem Wilmink, Nel van der Zee.  Werk van lokale illustratoren: Ja, zo compleet mogelijk; Voorbeelden:  Adrie Hospes, Titus Leeser,  Werk van Overijsselse uitgevers: Ja, gedeeltelijk, namelijk met uitzondering van:  1.Geen boeken van Kok, Kampen; na vertrek van de uitgever uit Kampen is het gehele fonds  overgedragen aan het Gemeentearchief Kampen.  2. Geen Deventer uitgevers omdat die verzameld worden door de Stads‐ en  AthenaeumBibliotheek.  3. Geen boeken uit het oude fonds van Tjeenk Willink; dat is nog aanwezig bij Kluwer in  Deventer.  Van deze uitgevers zijn vanzelfsprekend wel titels aanwezig, maar er wordt niet speciaal op  verzameld.  Werk van lokale of regionale inhoud: Ja, er wordt actief naar gezocht en deze boeken  worden gedocumenteerd op plaats van handeling. De titels zijn opgenomen in de catalogus  “Verhalen in Overijssel”, op internet te raadplegen. Zie Catalogus Online.  Bijzondere schenkingen Er is een schenking geweest, waarin 53 titels van de bekende Drentse familie Zegering  Hadders. Die titels zijn apart gehouden.  Budget Er is geen budget; de collectie wordt opgebouwd uit overname uit andere aanwezige  collecties en schenkingen.  Ontsluiting De collectie is Online ontsloten; maakt deel uit van de geautomatiseerde Overijsselse Catalogus, waarin alle collecties van de OBD en alle aangesloten bibliotheken zijn  ondergebracht.  Door een collectiecode/vestigingsplaats in te typen kan men zien of de titel in deze collectie  aanwezig is = OBD/IBL, waarvan de Bewaarcollectie Kinderboeken deel uitmaakt.  www:obd.nl.  Komt op scherm: OBD  Kies rechts opzij Overijsselse Centrale Catalogus. Kies vestiging = OBD/IBL.  Kies catalogusscherm. Er kan gezocht worden op: Titel / schrijver / serie / SISO /  onderwerp /  ISBN.  Om te zoeken naar jeugdverhalen die in Overijssel spelen:  Kies – ook rechts op scherm ‐ voor Overijssel Collectie, 

Kies daarna: Verhalen in Overijssel.  Bladeren in volledig alf. overzicht op schrijver: A‐K en L‐Z.  Het is een bestand voor volwassenen en jeugd. Boven de titelbeschrijving staat indien van  toepassing de vermelding jeugdverhaal Of,  Zoeken op auteur / titel / plaats / streek..  Dan staat onder de titelbeschrijving indien van toepassing bij Indeling: jeugdverhaal.  Bijvoorbeeld: Zoek op plaats: Rijssen – Toont 14 titels, waarvan 4 jeugdverhalen.  In de Overijsselse Catalogus kan men kiezen voor Algemene Collectie en voor  Jeugdcollectie.  Aan te bevelen is (omdat het om eenzelfde bestand gaat) in de Algemene Collectie te  zoeken. Bijvoorbeeld: Willem Wilmink levert dan 146 vindplaatsen op in plaats van 84 in de  jeugdcollectie. C. Wilkeshuis 63 in plaats van 47.  De titelbeschrijvingen zijn vaak veel te globaal om de exacte druk te vinden. Indien dat  relevant is, is telefonische aanvulling mogelijk.  In de titelbeschrijving is wel te lezen waar het boek is ingedeeld; jeugd, volwassenen of met  SISO‐nummer.  Online‐catalogus?  Apart voor kinderboeken? Zie boven.  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Zie boven.  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Gratis.  Men moet intoetsen in welke collectie men wil kijken of de titel aanwezig is. Dat is in dit  geval OBD/IBL. Bij het zoeken is meteen zichtbaar of de titel in de collectie aanwezig is  (Ja = groen V. Nee = rood X) en beschikbaar is (Thuis = groen boek. Uitgeleend.is grijs V ‐ of  rood boek). IBL (is afdeling InterBibliothecairLeenverkeer) kan dan nagaan of het  gereserveerd kan worden; telefonisch of per email. Is het in een collectie van een andere  bibliotheek aanwezig (rood X), dan ook kan OBD/IBL bemiddelen bij het aanvragen.  Catalogisering via PICA? Ja  Deelname aan CBK? Nee, zou wel kunnen. Er is een mantelcontract tussen PICA en de  Prov.  Bibliotheek Centrales. De OBD voert titels in de GGC die in Overijssel zijn uitgegeven en niet  door PICA zijn ingevoerd. In ruil daarvoor kan er jaarlijks een aantal titels worden ingevoerd  in de GGC. Het ligt in de bedoeling dat in de toekomst ook te doen.  Catalogisering met ander systeem?  De titelbeschrijvingen worden ontleend aan PICA. Het systeem waarmee de OBD werkt is  BICAT.  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Zie: Ontsluiting; ja, trefwoorden en themawoorden  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Nee.  Toegang In welke afdeling van de instelling?  De Bewaarcollectie Kinderboeken valt onder de sector Bibliotheekwerk; unit IBL  Contactpersoon René v.d. Have. Zie: www/obd.nl. Kies Bibliotheekwerk: Productencatalogus.6.2 en 6.3 De OBD is een gebouw met kantoorruimtes en magazijnen.  Op afspraak kan onder kantoortijd de collectie worden ingezien. 

Uitleen of inzage?  Beide is mogelijk. Uitlening alleen aan leden met een geldige pas van een openbare  bibliotheek in Nederland. Binnen de provincie Overijssel wordt het gratis naar alle openbare  bibliotheken gestuurd, waar de aanvrager het kan afhalen. Landelijk kan lenen via  Interbibliothecair Leenverkeer.  Leeszaal aanwezig? Ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Ja.  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja.  Kopieermogelijkheden? Ja.  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan?  Beide, afhankelijk van de titel van het boek.  Kosten? Ja,  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Ja.  Kosten? Portokosten + copieerkosten.  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja.  Opslag in magazijnen Bewaarcondities De collectie staat in een gedeelte van een groot magazijn, waarin ook alle andere  OBDcollecties  staan. Er zijn geen speciale klimaatmaatregelen genomen.  Boeken uit de collectie, verschenen na 1900, worden op aanvraag uitgeleend.  Er is een leeszaaltje aanwezig, waarin men alle materialen kan inzien.  Bezoek aan de magazijnen is mogelijk na afspraak.  Vakliteratuur Aanwezig Ja; omvang niet bekend omdat deze niet apart staat, maar onderdeel uitmaakt van de grote  achtergrondcollectie. Via trefwoord en SISO ontsloten.  Plaatsing In hetzelfde magazijn; op aanvraag uitleenbaar en raadpleegbaar in een leeszaaltje.  Materialen:  Boeken en tijdschriften.  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? In de hal en in de ontmoetingsruimte staan vitrines waarin materialen tentoongesteld  kunnen worden.  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers?  Leden van de aangesloten bibliotheken = alle bibliotheken in Overijssel en via het landelijk  leenverkeer.  Aantal vragen, bezoekers?  Wordt nier apart geteld; is onderdeel van het IBL‐verkeer  Literatuur over de collectie Na vorige uitgave geen nieuwe notitie; er is wel een basisbeleidsplan, maar door overstap  naar andere automatieseringssysteem is de afgelopen periode vooral gebruikt om de  collectie opnieuw in te voeren. Nu wordt er aandacht besteed aan het opstellen van een  nieuw beleidsplan.   

*************************************************************************** 

Bibliotheek Rotterdam Instelling Naam: Bibliotheek Rotterdam  Adres: Hoogstraat 110  Telefoonnummer: 010‐2816182  Openingstijden: zie website  Website: www.bibliotheek.rotterdam.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke: Hans Veldhorst  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ca 29.000  Collectie geschiedenis: In 1971 is het Informatie Centrum voor Jeugdlectuur opgericht. Een  deel van de collectie oude kinderboeken staat in een open opstelling, het andere gedeelte  staat in een gesloten magazijn. Er worden rondleidingen gehouden voor Pabo‐studenten en  er worden tentoonstellingen georganiseerd. In 2001 is de collectie verhuisd naar een  gesloten magazijn. Een klein deel van de collectie (klassieken, bekroonde boeken en de  sprookjes) staat (nog) in een open opstelling op de 2e verdieping.  Bestreken periode: Van de beginperiode van de jeugdliteratuur tot heden.  Taal: Nederlandse literatuur en in het Nederlands vertaalde literatuur en incidenteel  anderstalige literatuur.  Fysieke staat: Wisselend.  Verzamelcriteria:  ‐Bekroonde kinderboeken  ‐Klassieken  ‐Speciale boekvormen  ‐Sprookjes  ‐Oude kinderboeken  ‐Reclame uitgaven  ‐Secundaire literatuur over:  ‐jeugdboeken  ‐schrijvers van jeugdboeken  ‐illustratoren van jeugdboeken  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Tijdschriften, Strips worden ook verzameld maar is een aparte collectie.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Nee  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Reclame uitgaven, Rotterdamse auteurs, Rotterdamse uitgeverijen, Rotterdamse  illustratoren  Bijzondere schenkingen Collectie van mw A.C.Drost  Verzamelgebied Rie Cramer, Henriette Willebeek LeMaire, ook secundair materiaal en  prentbriefkaarten  Budget € 1.000,‐ 

Ontsluiting Kaartcatalogus? Nee  Online‐catalogus? Alle kinderboeken zijn te vinden in de gewone catalogus  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Nee  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Gratis  Catalogisering via PICA?Ja  Deelname aan CBK?Ja  Catalogisering met ander systeem?Nee  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres?Ja  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar?Ja, in de CBK  Toegang In welke afdeling van de instelling? In een open opstelling op de 2e verdieping en in een  gesloten magazijn op de 3e verdieping  Uitleen of inzage? Ter inzage  Leeszaal aanwezig? Ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Op maandagavond en  woensdagmorgen hoeft er geen afspraak gemaakt te worden. Als mensen op andere  tijden willen komen moet er wel een afspraak gemaakt worden.  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja  Kopieermogelijkheden? Ja  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Ze mogen zelf kopiëren  Kostbaar materiaal wordt tegen vergoeding door personeel gedaan.  Prijzen? 0,15 per kopie  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Ja, tegen IBL‐tarieven  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen De boeken staan in een klimaat gestuurd magazijn  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) Ja, ca. 1200 banden  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Beiden  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken, tijdschriften en knipsels  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Verschillende mogelijkheden, wordt per tentoonstelling bekeken  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Studenten, musea, en andere klanten, vaak oudere mensen die een  boek uit hun jeugd nog eens willen zien en/of lezen  Aantal vragen, bezoekers? Wordt niet apart bijgehouden    *************************************************************************** 

Bibliotheek Zuid-Kennemerland Stavaza 29‐09‐2014    Naam:       Bibliotheek Zuid‐Kennemerland  Adres:      Gasthuisstraat 32  Telefoonnummer:   023‐5115300 

Openingstijden:      maa, don: 10.00 – 20.00  di, woe, vrij, za: 10.00 – 18.00  zo: 12.00 – 16.00 uur    Website:      http://www.bibliotheekzuidkennemerland.nl/   Naam deskundige / verantwoordelijke: A.C. van den Bergh  Emailadres:        [email protected]     Collectie  Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken:    Oude Kinderboeken: circa 3200  Prentenboeken met bijzondere illustraties: circa 1250  Pop‐ups, beweegbare boeken: circa 750 stuks  Collectie Geschiedenis: De collectie Oude Kinderboeken is in feite “van nature” in onze  collecties aanwezig. De Stadsbibliotheek Haarlem verzamelt al sinds de overgang  naar de Openbare Bibliotheek‐vorm (in 1921) kinderboeken om uit te lenen aan de  jeugdleden. Die collectie werd in de eerste helft van de twintigste eeuw aangevuld  door twee aanzienlijke schenkingen, te weten de schenking Gonnet en de schenking  Lissone‐Wierdels (zie desbetreffende vraag). De collecties Prentenboeken met bijzondere  illustraties en de beweegbare boeken worden samengebracht op grond  van het feit dat het her om bijzondere (typo) grafische producten gaat. De bijzondere  vorm bepaalt het aanschafcriterium.  Bestreken periode: 1780 – 1950 Oude Kinderboeken              1880 – heden: pop‐ups, beweegbare boeken              1970 – heden: Prentenboeken met bijzondere illustraties  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen? Beide vragen: ja  Fysieke staat: Oude Kinderboeken: matig tot redelijk. Andere collecties: goed    Soorten materialen  Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Ja, maar in geringe mate. Wel aanwezig: een collectie kinder‐ en centsprenten  van circa 850 stuks. Binnen de Oude Kinderboeken zijn ook schooluitgaven aanwezig, maar  telling is moeilijk omdat de collectie niet op die manier ontsloten is.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Ja, circa 350 originele ontwerpen voor kinderboeken.    Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Lokale auteurs én illustratoren in één rubriek: onze zogenaamde rubriek –066. Omvang:  circa 500 stuks  Bijzondere schenkingen  Schenking Gonnet: in 1926 stierf de adjunct bibliothecaris / archievaris Cornelis Jacobus  Gonnet. Hij heeft circa 200 kinderboeken aan de bibliotheek nagelaten. Hetzelfde gold voor  mevrouw Lissone – Wierdels; uit haar nalatenschap verkreeg de Stadsbibliotheek Haarlem  naar schatting 800 boeken. Beide schenkingen zijn herkenbaar in de collecties door de  aanwezigheid van een ex‐libris.  Topstukken  Hét topstuk is toch wel ons “Groot Toverboek”, een met de hand vervaardigd flipbook uit  circa 1840. Het werd aangeschaft in 2003. Het bijzondere is dat dit boek om drie redenen  uitstekend binnen onze collecties past: 

‐ Het is een werk dat opvalt door de vorm. Een dergelijke vorm (geheel handgemaakt en  aantoonbaar Nederlands) werd – voor zover we weten – nog niet eerder gemaakt.  ‐ Het is een werk met vermoedelijk Haarlemse connecties: als voormalig eigenaar wordt  een telg van de Haarlemse familie Enschedé vermeld, en het stadswapen van Haarlem is  op een vrij prominente plaats aangebracht.  ‐ Het is handgemaakt en uitermate fraai geschilderd en sluit daarom goed aan bij alle  onderdelen van onze Bijzondere Collecties op kinderboekgebied.  Budget  De afdeling beschikt  niet over budget   Ontsluiting  Kaartcatalogus? ja  Apart voor kinderboeken? nee  Welke ingangen? Alfabetisch: auteur / hoofdwoord  Online‐catalogus? ja  Apart voor kinderboeken? nee  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? nee  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja via  http://www.bibliotheekzuidkennemerland.nl/  Gratis of met ledenpas? gratis  Catalogisering via PICA? ja  Deelname aan CBK? ja  Catalogisering met ander systeem? nee  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? ja  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? ja  Toegang  In welke afdeling van de instelling? Bij de afdeling OBBC: Oude Boekerij en Bijzondere  Collecties  In open opstelling of magazijn? In magazijn  Uitleen of inzage? inzage  Leeszaal aanwezig? Inzage gebeurt in werkvertrek  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Liefst wel, maar niet noodzakelijk  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? ja  Kopieermogelijkheden? Ja    Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Via personeel Prijzen?  Zw/w kop. € 0.20. Kleurkop. € 1.00. Admin: € 5.00  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Ja. Prijzen? Scans: kostprijs fotograaf (afhankelijk  van aantal, gemiddeld € 5.00)  + € 7.50 administratiekosten.  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja.  Opslag in magazijnen  Bewaarcondities? Niet optimaal: luchtvochtigheid goed, temperatuur iets te hoog, filtering  lucht zwaar ondermaats. De oude kinderboeken staan allemaal al in zuurvrije dozen.  Vakliteratuur  Aanwezig? (omvang) ja, circa 75 stuks    Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Magazijn / werkvertrek  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Vnl. boeken    Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? nee 

Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Nee, niet aanwezig. Wel is het mogelijk om  in overleg expositieruimte te gebruiken in het gebouw van het Noord‐Hollands Archief, de  Janskerk, Jansstraat 40 te Haarlem  Gebruik collectie  Wie zijn de gebruikers?    1. Onderzoekers, wetenschappelijk geïnteresseerden  2. Geïnteresseerde amateurs  3. Onderwijs (in de vorm van een educatief programma samengesteld uit dit cultureel  erfgoed)  Aantal vragen, bezoekers? Moeilijk in te schatten: circa 50 per jaar, 150 vragen? Er worden  wel statistieken bijgehouden maar er wordt niet uitgesplitst naar collectievraag. We weten  wel de absolute aantallen bezoekers OBBC, maar niet de absolute aantallen vragen  uitgesplitst naar collectie.  Literatuur over de collectie  Over de Oude Kinderboekcollectie binnen de Bibliotheek Zuid‐Kennemerlandbestaat geen  specifieke aparte uitgave. Wel worden we veelvuldig vermeld bv. in Buijnsters, en  Huiskamp, en Maurits de Meijer.    *************************************************************************** 

St. Kinderboek Cultuurbezit Winsum Instelling Naam: St. Kinderboek Cultuurbezit  Adres: Hoofdstraat 4, 9951 AB Winsum  Telefoonnummer: 0595‐443663  Openingstijden: di‐vr 10‐17 uur  Website: http://www.kinderboekcultuurbezit.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke: Jan de Vries  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ca. 70.000  Bestreken periode: 1780‐2002  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen? Nederlands  Fysieke staat: Goed/redelijk  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Alles is aanwezig!  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Nee  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  N.v.t.  Bijzondere schenkingen Diverse, bijv. prenten, antiquarisch  Budget Geen  Ontsluiting Online‐catalogus? 30.000 boeken zitten in het CBK (red.)  Catalogisering via PICA? deels  Deelname aan CBK? Ja 

Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? Ja  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Nee  Toegang In open opstelling of magazijn? Alles is openbaar  Uitleen of inzage? Uitleen  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Nee  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Ja  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? Ja  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) Ja  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Open opstelling  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Ja  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Ja  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Voor iedereen opengesteld  Aantal vragen, bezoekers? Ca. 5000 per jaar  ***************************************************************************

Stichting ’t Oude Kinderboek Zutphen Update: 09‐2015  Instelling  Naam:              Stichting ’t Oude Kinderboek  Adres:              Brink 70, 7411 BW  Deventer  Telefoonnummer:  0570‐675734  Openingstijden:   dinsdag t/m donderdag 10.00‐16.00 uur        zaterdag 11.00‐15.00 uur  Website:     www.stichtingtoudekinderboek.nl   Naam deskundige /verantwoordelijke: Pim van Hulst (voorzitter)            Candida van der Horst (coördinator)  E‐mailadres:   [email protected]    Collectie  Omvang totale collectie kinderboeken: ca 20.000 titels  Collectiegeschiedenis: in 1998 gestart met een deel (4.000 exemplaren) van de  schaduwcollectie van de Stichting Kinderboek Cultuurbezit Winsum.  Verzamelperiode: ca. 1870‐1990   Taal: Nederlands, oorspronkelijk en vertaald  Fysieke staat: streven naar een zo oorspronkelijke mogelijke staat. Soms worden  exemplaren opnieuw gebonden of gerepareerd.  Verzamelcriteria: alle Nederlandstalige jeugdboeken tot 1990. Wanneer van een auteur al  vóór 1990 boeken zijn verschenen, worden zijn boeken van na 1990 ook opgenomen. De  criteria zijn omschreven in het ‘Opnamebeleid Collectie StOK’.  

Soorten materialen  Boeken   Speciale verzamelgebieden: n.v.t.  Bijzondere schenkingen  De gehele collectie van de Stichting ’t Oude Kinderboek is afkomstig uit schenkingen.  Budget  Geen  Ontsluiting  Alle materialen zijn digitaal omschreven in de catalogus Wise van de Overijsselse  bibliotheken. De boeken staan geregistreerd op ‘uitleen’ of op ‘ter inzage’, al naar gelang de  kwetsbaarheid en waarde van het boek.   Alle Overijsselse bibliotheken kunnen boeken van StOK lenen c.q. aanvragen.  Alle (nieuw in te voeren) exemplaren worden beschreven volgens de regels voor de  titelbeschrijving Openbare Bibliotheken. Het toevoegen van nieuwe titels aan de catalogus  wordt in samenwerking met de Rijnbrinkgroep, afdeling Nijverdal, uitgevoerd.  Deelname aan het CBK is officieel gerealiseerd d.d. 20 juli 2011. Op basis van het PPN  nummer zijn van de ca. 20.000 titels 18.600 boeken van StOK in het CBK opgenomen.  Er wordt aan gewerkt om met ingang van 2015 jaarlijks het StOKbestand in het CBK te  actualiseren.  Toegang  StOK is gevestigd in het pand van de Bibliotheek Deventer en beschikt daar over een  presentatieruimte van circa 55 m2  op de eerste verdieping  en een depot op de vierde  verdieping.  Een deel van de boeken, de voorgrondcollectie, staat in de presentatieruimte van StOK,  Lijsje Lorresnor genaamd. Hier staan de meeste boeken in een open opstelling. Al deze  boeken zijn kunnen geleend worden.   In Lijsje Lorresnor staan ook vitrines. Hierin wordt extra aandacht besteed aan een bepaald  thema. Naast de uitleenboeken is er een kastenwand met verkoopboeken: het  ‘Boekwinkeltje’ van StOK. De opbrengst komt ten goede aan de stichting.  Op de vierde verdieping, de Thomas Zolder, staat de rest van de collectie van StOK in open  stellingen gerangschikt naar ‘genre’. Ongeveer ⅓ deel van de boeken staat op ‘ter inzage’  vanwege kwetsbaarheid of waarde.  Tijdens de openingstijden van de Bibliotheek Deventer is Lijsje Lorresnor toegankelijk voor  publiek. Daarnaast kent StOK ‘contacturen’. Van dinsdag t/m donderdag van 10.00‐16.00  uur en op zaterdag van 11.00‐15.00 uur zijn er medewerkers in Lijsje Lorresnor aanwezig om  bezoekers te ontvangen, informatie te verstrekken, boeken te verkopen en schenkingen in  ontvangst te nemen. Voor wie dat wil, is dan ook een bezoek aan de Thomas Zolder  mogelijk.   Personen met een lidmaatschapskaart van de Overijsselse bibliotheken kunnen met hun  pasje boeken lenen/aanvragen. De boeken worden meteen meegenomen of gaan via het  IBL naar de desbetreffende bibliotheek.   Organisaties en instellingen kunnen tegen administratie‐ en transportkosten boeken voor  tentoonstellingen lenen. Dit geldt ook voor particulieren die meerdere boeken willen lenen  voor o.a. studiedoeleinden.  Opslag in magazijnen  Opslag vindt plaats op de Thomas Zolder en in het ernaast gelegen magazijn. Hier staan de  boeken die geschonken zijn en nog uitgezocht moeten worden. 

Zo’n 4000 voorgesorteerde exemplaren liggen klaar om ingevoerd te worden in de  catalogus.   Vakliteratuur  Er is een kleine collectie vakliteratuur aanwezig. Daarnaast zijn er ordners met knipsels,  artikelen, enz. die informatie geven over zaken betreffende kinderboeken. De collectie en  de informatie zijn ontsloten via een eigen digitaal databasebestand (Access).   Tentoonstellingmogelijkheden  Eén vitrine op de begane grond van de Bibliotheek Deventer en twee vitrines in Lijsje  Lorresnor zijn ingericht om boeken tentoon te stellen.   Organisaties en instellingen kunnen boeken lenen voor tentoonstellingen.  Gebruik collectie  Gebruikers zijn voornamelijk ouderen ( 50+)  Bezoekers in 2014(vanaf april): 680  Uitleningen inclusief externe tentoonstellingen in 2014: 1337      *************************************************************************** 

Tresoar Leeuwarden Instelling Naam: Tresoar, Fries Historisch en Letterkundig Centrum  Adres: Boterhoek 1‐3, Postbus 2637, 8901 AC Leeuwarden  Telefoonnummer: 058‐7890789  Openingstijden: ma. 13.00‐17.00, di. 9.00‐21.00, wo., do., vr. 9.00‐17.00 za. 9.30‐13.0  uur (de openingstijden ’s avonds en ’s zaterdags gelden niet in de  maanden juni, juli en augustus.)  Website: www.tresoar.nl  Naam deskundige / verantwoordelijke: Jelle Krol  Emailadres: [email protected]  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: ± 3000 boeken.  Collectie geschiedenis: met name uit de collecties van de voormalige Provinciale Bibliotheek  van Friesland (voortzetting van de Universiteitsbibliotheek Franeker), het Frysk  Letterkundich Museum en Dokumintaasjesintrum en het museum Princessehof  (collectie N. Ottema).  Bestreken periode: ± 1731 tot heden.  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen? Met name in  oorspronkelijk Fries geschreven jeugd/kinderboeken of in/uit het Fries vertaalde  jeugd/kinderboeken of op Friesland betrekking hebbende jeugd/kinderboeken.  Fysieke staat: goed.  Verzamelcriteria: Friese taal / Friesland.  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Ja, voor zover (vertaald) in (of uit) het Fries of op Friesland betrekking hebbend.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Ja, idem.  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs / illustratoren / uitgevers / lokale of regionale inhoud? 

Ja, voor zover (vertaald) in (of uit) het Fries of op Friesland betrekking hebbend.  Bijzondere schenkingen Schenkingen met betrekking tot Nienke van Hichtum  Topstukken Afke’s Tiental met opdracht van Nienke van Hichtum aan haar zoon  Budget ± € 1500,‐‐  Ontsluiting Kaartcatalogus? Niet meer  Online‐catalogus?  Apart voor kinderboeken? Nee  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Ja  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Met ledenpas  Catalogisering via PICA? Ja  Deelname aan CBK? Ja  Catalogisering met ander systeem? Nee  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? BCL  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Nee  Toegang In welke afdeling van de instelling? In studiezaal en magazijn  In open opstelling of magazijn? Beide  Uitleen of inzage? Meestal een uitleenexemplaar en een bewaarexemplaar  Leeszaal aanwezig? Ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Nee  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja  Kopieermogelijkheden? Ja  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen? Voor 1900 door  personeel; anders mag men zelf kopiëren. Varieert: zelf kopiëren € 0,10  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Prijzen? Mogelijk, prijzen worden momenteel  herzien  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? Volgens depotinstructie rijksarchieven.  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) Met name of de Friese kinderliteratuur is alles aanwezig.  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Beide.  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken, tijdschriften en een uitgebreide  knipselcollectie over Friese jeugd/kinderliteratuur.  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Ja  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Met name onderzoekers/studenten Pedagogische Academies.  Aantal vragen, bezoekers? Niet gespecificeerd.  Literatuur over de collectie Provinsjale Biblioteek fan Fryslân: 150 jaar geschiedenis in collecties, Tresoar, 2002.  Daarin 

met name het hoofdstuk geschreven door Jant van der Weg‐laverman: Kinderboeken,  p.153‐  158.    *************************************************************************** 

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience Antwerpen Instelling Naam: Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience (EHC)  Adres: H. Conscienceplein 4, 2000 Antwerpen  Telefoonnummer: 03 338 87 12  Website: www.consciencebibliotheek.be  Naam deskundige / verantwoordelijke: An Renard, directeur EHC  Emailadres: [email protected]  Openingstijden:  Zomerperiode:  16 juni ‐ 14 september  Winterperiode:  15 september‐15 juni  Maandag 9u00 ‐ 18u00 9u00 ‐ 17u00  Dinsdag 9u00 ‐ 18u00 9u00 ‐ 17u00  Woensdag 9u00 ‐ 20u00 9u00 ‐ 17u00  Donderdag 9u00 ‐ 18u00 9u00 ‐ 17u00  Vrijdag 9u00 ‐ 17u00 9u00 ‐ 17u00  Zaterdag 9u00 ‐ 13u00 gesloten  Collectie Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: (Ruwe schatting: ca. 30.000)  De jeugdliteratuur vormt pas sinds 2009 een afzonderlijk publicatietype in de catalogus. Nog  lang niet alle jeugdboeken hebben dus het betreffend trefwoord gekregen. Differentiatie  naargelang doelgroep is mogelijk en bijkomende publicatietypes zoals verhalend proza of  poëzie verduidelijken om welk type fictie het gaat. De term jeugdliteratuur wordt ook aan  non‐fictie gegeven. Eind 2011 is het resultaat voor EHC bijna 15.000 titels. Gecombineerd  met tekstuitgave: 10.191 titels. Het publicatietype prentenboek gecombineerd met  jeugdliteratuur geeft 4.000 treffers  Strips krijgen de toevoeging jeugdliteratuur niet omdat ze in principe voor een breed  publiek  bestemd zijn. In totaal kregen al 4.151 records in EHC het publicatietype beeldverhaal.  De secundaire literatuur over kinderboeken kan worden opgezocht via het onderwerp  kinderliteratuur en betreft nu 481 titels.  EHC heeft tot nog toe een 500‐tal centsprenten apart beschreven. Deze prenten werden  meestel in bundels bij elkaar gebracht. Het merendeel is prentjesdruk van Pellerin uit Epinal.  Collectie geschiedenis:  Het algemene collectieprofiel van de EHC focust op Nederlandse letterkunde en de  (cultuur)geschiedenis van Vlaanderen. Het collectioneren van jeugdboeken gebeurde in het  verleden evenwel eerder stiefmoederlijk. Pas de laatste decennia is daar verandering in  gekomen, samenhangend met de toenemende aandacht voor jeugdliteratuur. Hiervoor  wordt vooral beroep gedaan op schenkingen, gerichte aankopen en  samenwerkingsovereenkomsten. 

Rond Vlaamse jeugdliteratuur hebben Stichting Lezen/Focuspunt Jeugdliteratuur (SL/FJ) en  de EHC in 2005 de handen in elkaar geslagen. SL/FJ verzamelt – zoals haar voorganger, het  Nationaal Centrum voor de Jeugdliteratuur – systematisch alle Vlaamse uitgaven die sinds  1976 verschijnen, de EHC verwerft retrospectief de kinder‐ en jeugdboeken, en de werken  die buiten de collectie of het collectiedomein van het SL/FJ vallen en ze treedt ook op als  bewaarbibliotheek voor Stichting Lezen.  Het Vlaams Fonds voor de Letteren deponeert aan de bibliotheek de publicaties die  gepubliceerd worden met financiële ondersteuning van het VFL, dus ook vertalingen van  Vlaamse jeugdliteratuur.  Er zijn ook de grote en kleine schenkingen of aankopen:  De collectie van de EHC bevat ondermeer het Fonds Hendrik Van Tichelen (1883‐1967).  Deze Antwerpse leraar, pedagoog en schrijver was ook een groot pleitbezorger voor  degelijke kinder‐ en jeugdliteratuur en verzamelde tijdens zijn leven een omvangrijke  collectie kinderen jeugdboeken die hij in 1967 schonk aan de stad Antwerpen. Na diverse  omzwervingen kwam deze unieke literaire schat terecht in de EHC. De oorspronkelijke  schenking was intussen aangevuld met afgevoerde jeugdboeken uit de openbare  bibliotheken. Ongeveer 1.200 boeken dragen een ex‐libris van Hendrik Van Tichelen en  behoorden dus met zekerheid tot zijn eigen collectie.  In 2007 werd de collectie van jeugdboekenrecensent en privé‐verzamelaar Johannes  Winnips overgebracht uit De Bilt. De verwerking is nog niet afgerond (nu ca. 5.500 titels). De  verzameling van de heer Winnips bestaat uit prentenboeken (hoofdzakelijk tweede helft  20ste eeuw) en kinder‐ en jeugdboeken (hoofdzakelijk Noord‐Nederlands en vanaf begin 20ste  eeuw).  Kleinere schenkingen zijn o.a. de in 2004 ontvangen collectie jeugdboeken van Leopold  Vermeiren (1914‐2005) en de publicaties Henri van Daele (1946‐2010) die in 2011 via zijn  dochter in de bibliotheek terechtkwamen.  Verder zijn er vele schenkingen die gedeeltelijk bestaan uit jeugdboeken. Een ouder  voorbeeld is de bibliotheek van kunstenaar Jules Baetes in 1938 gelegateerd aan de stad,  waaronder geïllustreerde kinderboeken. Eind 2011 verwierf de EHC de Reinaertcollectie van  verzamelaar Wim Gielen, waaronder prenten‐, kinder‐ en jeugdboeken.  Als Antwerpse bewaarbibliotheek bezit de EHC ook een uitgebreid fonds van Antwerpse  uitgeverijen. Zo zijn bijvoorbeeld de publicaties van uitgeverij Opdebeek quasi volledig in  bezit, met inbegrip van hun opvallende productie jeugdliteratuur.  Bestreken periode: voornamelijk 19e ‐ t.e.m. einde 20e eeuw.  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? Andere talen? Het merendeel van de  collectie is oorspronkelijk Nederlandstalig.  Fysieke staat: Het merendeel goed tot uitstekend. Daarbij horen ter nuancering twee  opmerkingen: 1° vroeger (decennia terug) werd alles ingebonden, soms ten koste van  vooren  achterkaft, soms ten koste van de stofwikkel; 2° recenter probleem: jeugdboeken  verworven via schenking van openbare bibliotheken zijn in mindere staat (geplastificeerd,  noppen, beduimeld,…) of we plakten in de bibliotheek zelf ook wel eens noppen en  barcodes op de kaft. Sinds enkele jaren is er een nieuwe praktijk waarbij de nodige etiketten  op een zuurvrije witte stofwikkel worden gekleefd zodat de kaft in zijn oorspronkelijke staat  bewaard blijft.  Verzamelcriteria: Publicaties van Vlaamse auteurs, illustratoren en vertalers, grosso modo  t.e.m. het derde kwart van de 20e eeuw, en relevante Noord‐Nederlandse en niet‐ 

Nederlandstalige auteurs.  Soorten materialen Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Ook strips, schooluitgaven, tijdschriften.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? Nee  Speciale verzamelgebieden (met omvang):  Werk van lokale auteurs / illustratoren / uitgevers / lokale of regionale inhoud?  Bijzondere aandacht voor Antwerpse auteurs en uitgevers, en boeken m.b.t. Antwerpen.  Bijzondere schenkingen - Fonds Hendrik Van Tichelen  - Fonds Leopold Vermeiren  - Publicaties Henri van Daele  - Collectie J. Winnips (aangekocht eind 2007 en in verwerking)  - Collectie Wim Gielen (aangekocht eind 2011, nog te verwerken)  Topstukken Geen.  Budget Geen apart budget. De collectie wordt hoofdzakelijk opgebouwd aan de hand van  schenkingen.  Ontsluiting Kaartcatalogus? Nee  Apart voor kinderboeken?  Welke ingangen?  Online‐catalogus? Alle gecatalogeerde publicaties zijn on‐line beschikbaar.  Apart voor kinderboeken? Nee  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? Een terminologie  voor publicatietypes wordt ingevoerd met daarin de term jeugdliteratuur.  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? Ja  Gratis of met ledenpas? Gratis, na inschrijving (lidkaart).  Catalogisering via PICA? Nee  Deelname aan CBK? Nee  Toekomstige deelname aan CBK? Nee  Catalogisering met ander systeem?  De EHC maakt deel uit van Anet, een bibliotheeknetwerk van voornamelijk Antwerpse  wetenschappelijke bibliotheken. Dit netwerk maakt gebruik van de Brocade‐software,  ontwikkeld aan de Universiteit Antwerpen. De toegang tot de netwerkcatalogus is gratis,  o.a. via de site www.consciencebibliotheek.be.  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres?  Publicatietype Jeugdliteratuur en narrower terms: tot 6 jaar, van 7 tot 12 jaar, vanaf 13 jaar.  Onderwerp voor secundaire literatuur: Kinderliteratuur. Jeugdliteratuur  Publicatietype voor strips: Beeldverhaal.  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? Nee  Toegang In welke afdeling van de instelling? Consulteerbaar via leeszaal.  In open opstelling of magazijn? Magazijnopstelling.  Uitleen of inzage? Consulteerbaar ter plaatse (als bewaarbibliotheek) 

Leeszaal aanwezig? Ja  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? Nee  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? Ja, indien reeds ingeschreven.  Kopieermogelijkheden? Ja  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen? Zelf kopiëren is  mogelijk : 0,05 euro per kopie (d.m.v. kopieerkaarten: 10 stuks / 0,50 euro ; 100 stuks  / 5 euro). Zelf scannen en afprinten tegen 0,05 euro per zwart/wit scan.  Bestellen van kopieën / scans mogelijk? Ja. Prijzen?  Microfilm: opname: 0,30 EUR, dupliceren bestaande opname: 0,30 EUR, afdruk A4: 0,05  EUR, afdruk A3: 0,05 EUR  Foto: 13 x 18 cm: 5,00 EUR, 18 x 24 cm: 6,00 EUR  Scan: Standaard hanteren we bij scannen de volgende parameters: 300 dpi, 24RGB of  grayscale (te specificeren), ware grootte, bestand in TIFF‐formaat. Afwijkende parameters  dienen steeds goed te worden doorgegeven!  ‐ Afdruk op papier:  A4 kleur/zw op kopieerpapier: 2,00 EUR  A4 kleur/zw op fotopapier: 6,00 EUR  A3 kleur/zw op kopieerpapier: 4,00 EUR  A3 kleur/zw op fotopapier : 12,00 EUR  ‐ Scannen en/of doorsturen van de bestanden digitaal: cd‐rom, dvd‐rom: 1,20 EUR per de  cdrom of dvd‐rom. e‐mail: 1,20 EUR. FTP‐server: gratis  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? Ja  Opslag in magazijnen Bewaarcondities? De EHC beschikt over aangepaste magazijnruimtes.  Vakliteratuur Aanwezig? (omvang) Ja, ca. 500 titels  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Magazijn.  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken en tijdschriften.  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? Nee.  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? Ja (Nottebohmzaal).  Gebruik collectie Wie zijn de gebruikers? Zeer gevariëerd, gaande van studentenpubliek tot heemkundigen,  van wetenschappelijke onderzoekers tot particulier geïnteresseerden. De instelling heeft  een landelijk bereik.  Aantal vragen, bezoekers? In 2010 (voor de EHC‐collectie in het algemeen):  - 14.030 leeszaalbezoekers;  - 58.955 opgevraagde exemplaren;  - 479 IBL‐aanvragen, waarvan 286 positief beantwoord  Literatuur over de collectie Leen Sonck, Uitgeverij L. Opdebeek: haar stichter, zaakvoerder, evolutie en werking,  Leuven,  1994 (licentiaatsverhandeling);  Marita Vermeulen en Peter Balcaen (ed.), Wie zoet is krijgt lekkers: oude kinderboeken, nieuwe illustraties, Antwerpen, 2002;  Hannelore Marynen, Hendrik Van Tichelen (1883‐1967), zijn opvattingen over jeugdliteratuur: theorie en praktijk, Leuven, 2002 (licentiaatsverhandeling). 

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience: gids / Musea en Erfgoed [Antwerpen]. ‐  Antwerpen :  BAI, 2010. ‐ 36 p. : ill.. ‐ ISBN13 978‐90‐8586‐515‐5    *************************************************************************** 

Nederlands Openluchtmuseum Arnhem ‐ Centsprentencollectie Toegevoegd op 23‐07‐2012  Instelling Nederlands Openluchtmuseum  Bezoekadres:  Schelmseweg 89  6816 SJ ARNHEM  Postadres:  Postbus 649  6800 AP ARNHEM  Algemeen telefoonnummer: 026‐3576111  Website: www.openluchtmuseum.nl  Naam beheerder: Jacco Hooikammer  E‐mailadres: [email protected]  Telefoonnummer: 026‐3576283  Collectie Centsprenten Geschiedenis en aantallen  Het museum is opgericht in 1912. Al vanaf de beginjaren verzamelt het museum  centsprenten. In mei 1931 werd de collectie aanzienlijk uitgebreid door de aankoop van  ruim 1000 prenten op de veiling van de nalatenschap van verzamelaar G.J. Boekenoogen. In  de decennia daarna werd de collectie centsprenten geleidelijk uitgebreid. Naast  centsprenten verzamelde het Nederlands Openluchtmuseum in de afgelopen 100 jaar ook  andere vormen van populair drukwerk, zoals papieren bordspelen, wensprenten,  wensbrieven en papieren speelgoed.De omvang van de totale collectie centsprenten is op  dit moment 5726 exemplaren. Hiervan  behoort ongeveer 46% tot de ‘traditionele periode’ en ongeveer 54% tot de ‘industriële  periode’. De collectie centsprenten is een deelcollectie van de collectie Iconografie, die  meer dan 30.000 records bevat. Deze collectie Iconografie bestaat uit uiteenlopend  materiaal zoals knipwerk, affiches, reclamedrukwerk et cetera.  Inhoud van de collectie  De collectie centsprenten bestrijkt globaal de periode vanaf het begin van de 18e eeuw tot  aan de tweede helft van de 20e eeuw. Hierbij zijn echter ook herdrukken uit vroegere  perioden. De prenten zijn gedrukt in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland en Spanje.  Sommige prenten zijn twee‐ of meertalig. Ondermeer de talen Nederlands, Duits, Frans,  Spaans, Engels en Italiaans komen voor.  Speciale verzamelgebieden  Het verzamelgebied van het Nederlands Openluchtmuseum bestrijkt de geschiedenis van  het dagelijks leven van de gewone man in Nederland vanaf circa 1650 tot heden. De  komende beleidsperiode (2011‐2015) is het verzamelbeleid speciaal toegespitst op de  thema’s: vieren en gedenken, rites‐de‐passage en winter. De komende beleidsperiode zal  het museale verzamelbeleid vertaald worden naar al dan niet actief verzamelbeleid op het  gebied van de centsprenten. 

Topstukken  Er zijn geen speciale topstukken in de collectie. Er zijn prenten die vrij zeldzaam zijn, maar er  zijn ook diverse doublures. Er is vrijwel nooit sprake van complete fondsen.  Beheer van de collectie budget  Er is geen speciaal aankoopbudget voor centsprenten. Als er materiaal aangekocht zou  worden dan wordt hiervoor het aankoopbudget voor museale collectie aangesproken.  Conserveringsbehandelingen worden uit de algemene restauratie‐ en conserveringspot  betaald.  Ontsluiting  In het verleden werd van elke prent een inventariskaart gemaakt met daarop een  beschrijving en een zwart‐wit foto. Van een groot deel van de prenten is zo’n inventariskaart  aanwezig. Vanaf 2002 werkt het museum met het databaseprogramma Adlib. Zowel de  museale als de documentaire collecties (boeken, foto’s etc.) zijn in Adlib geregistreerd.  Hierdoor is het mogelijk koppelingen te maken tussen bijvoorbeeld prenten en publicaties  of prenten en foto’s. De gegevens in de database zijn niet extern in te zien, maar alleen op  afspraak in de leeszaal. De collectie is niet gecatalogiseerd via PICA. Er is geen sprake van  deelname aan CBK en er zijn ook geen plannen in die richting. Inhoudelijke ontsluiting vind  plaats met trefwoorden op basis van de AAT‐thesaurus,aangevuld met ‘eigen’ trefwoorden,  die vastgesteld worden in overleg met de registrator.  fysieke staat  De fysieke staat van de centsprenten is redelijk tot goed. Kwetsbare prenten zijn in het  verleden gedoubleerd. Zo’n 46% van de prenten is in 2009 opnieuw verpakt en hoogwaardig  gescand in het kader van Metamorfoze.  Toegang  De centsprenten vallen binnen het museum onder de verantwoordelijkheid van de sector  Collecties. De beheerder maakt deel uit van de afdeling Collectievorming en  Kennisuitwisseling. De prenten worden fysiek beheerd door de afdeling Realia.  Het bestuderen van de fysieke exemplaren kan bij uitzondering op aanvraag. De gegevens in  de database alsmede de Metamorfozescans en overige digitale foto’s zijn in de leeszaal van  de bibliotheek op afspraak te bestuderen.  E‐mailadres leeszaal: [email protected]  Openingstijden leeszaal (bezoek alleen op afspraak): maandag t/m donderdag 9:00‐15:00  uur en vrijdag 9:00‐12:00 uur  Scans van reeds gedigitaliseerde prenten kunnen door externen worden besteld voor 10  euro per stuk. Voor nieuwe opnamen is de prijs op afspraak. Een uitdraai van gegevens uit  de database is in principe gratis. Voor tentoonstellingen kunnen prenten in bruikleen  worden gevraagd. In de afgelopen jaren zijn door verschillende lokale en regionale musea in  Nederland centsprenten van het Nederlands Openluchtmuseum geleend voor  tentoonstellingen. In principe moet men een bruikleen drie maanden van tevoren  aanvragen. Vanaf 1 januari 2013 is een tijdelijke bruikleenstop.  Opslag  De fysieke prenten worden bewaard in zuurvrije omslagen in zuurvrije dozen op stellingen in  aparte prentenruimte in extern depot. De scans worden bewaard op een blueray‐server  waarvan regelmatig een back‐up wordt gemaakt.  Vakliteratuur  Standaardwerken over populair drukwerk zijn grotendeels aanwezig in de bibliotheek van 

het museum. Incidenteel wordt aanvullende literatuur aangevraagd via IBL  Toepassing van de collectie Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling  Binnen de instelling heeft het maken van overzichtstentoonstellingen van centsprenten op  dit moment (2012) geen prioriteit. Wel worden bij presentaties in het museum over thema’s  als bijvoorbeeld ‘migratie’ of ‘winter’ incidenteel centsprenten gebruikt als aanvulling op  andere objecten.  Onderzoek  De collectie wordt op dit moment (2012) ondermeer geraadpleegd door externe  onderzoekers en interne wetenschappelijke medewerkers. Daarnaast worden af en toe  scans besteld als illustratie door auteurs van boeken over geschiedenis of aanverwante  onderwerpen.  Literatuur over de collectie  In de afgelopen jaren zijn ondermeer in de volgende publicaties en artikelen opnamen van  centsprenten uit de collectie van het Nederlands Openluchtmuseum verschenen:  - Trappen des ouderdoms / Jo Thijssen. ‐ Amsterdam ; Voorburg : Uitgeverij De  Buitenkant ; Stichting Geschiedenis Kinder‐ en Jeugdliteratuur, 2012.  - Straatverkopers in beeld : tekeningen en prenten van Nederlandse kunstenaars circa  1540‐1850 / Leontine Buijnsters‐Smets. ‐ Nijmegen : Uitgeverij Vantilt, 2012.  - Vroegmoderne populariseringsprocessen / Roeland Harms. Verschenen in: Vooys ; 29  (2011) nr. 1/2, p. 52‐62  - Geschiedenis van de Nederlandse quilt : 'eenige curieuse, gestickte deeckens' / An  Moonen. ‐ Utrecht : Van Gruting, 2008  - De geschiedenis van het boerenleven in Nederland : [1‐35] / [red.: Jan Bieleman ... et  al. ; eindred.: Hans Siemes ; beeldred. Johan de Bruijn]. ‐ Zwolle : Waanders, 2006‐  2008  - Het alledaagse leven : tradities & trends in Nederland : deel [1‐35] / [eindred. Cor van  der Heijden ; beeldred. Johan de Bruijn]. ‐ Zwolle ; Utrecht ; Arnhem ; Amsterdam :  Waanders ; Nederlands Centrum voor Volkscultuur ; Nederlands Openluchtmuseum ;  Meertens Instituut, 2008‐2009  - Ervaring delen : verhalen en beelden bij honderd jaar Nederlands Openluchtmuseum  / Jan Vaessen ; met fotobijdr. van Marten van Wijk en Stefanie Smans ; en een  vooruitblik door Pieter‐Matthijs Gijsbers ; [red.: Rebecca Luijten ; eindred.: Ingrid D.  Jacobs]. ‐ Arnhem : Nederlands Openluchtmuseum, 2012    *************************************************************************** 

Tilburg University Toegevoegd op 07‐10‐2015  Instelling  Naam: Universiteitsbibliotheek Tilburg University  Adres: Warandelaan 2, 5037 AB Tilburg  Telefoonnummer: 013 466 3111  Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur  Website: http://www.tilburguniversity.edu/nl/over/universiteitsbibliotheek/  Naam deskundige / verantwoordelijke: Marian Papavoine, Emy Thorissen 

Emailadres: [email protected] ;  [email protected]  Collectie  Omvang totale bewaarcollectie kinderboeken: 1000  Collectie geschiedenis: collectie Buijnsters‐Smets  Bestreken periode: 18e,19e en vroeg 20e eeuw  Taal: oorspronkelijk en vertaald in het Nederlands? JA. Andere talen? Nee  Fysieke staat: goed  Verzamelcriteria: wetenschappelijk onderzoek, afgesloten collectie. In 2014 aangekocht van  fam. Buijnsters‐Smets op verzoek van Hoogleraar Kinder‐ en Jeugdliteratuur Tilburg School  of Humanities.  Soorten materialen  Naast boeken ook strips, schooluitgaven, tijdschriften, prenten, bordspellen, papieren  speelgoed? Enkele schooluitgaven, meerdere tijdschriften, papieren speelgoed.  Wordt ook origineel materiaal verzameld? Manuscripten, originele illustraties, drukproeven,  brieven, foto’s e.d.? nee  Ontsluiting  Kaartcatalogus? nee  Apart voor kinderboeken?   Welke ingangen?  Online‐catalogus?   Apart voor kinderboeken? CBK  Selectiecodes in de beschrijvingen van kinderboeken aanwezig? JA  Is de catalogus op afstand raadpleegbaar? JA  Gratis of met ledenpas? Raadpleegbaarheid gratis  Catalogisering via PICA? Ja  Deelname aan CBK? Ja  Toekomstige deelname aan CBK?  Catalogisering met ander systeem? nee  Inhoudelijke ontsluiting met trefwoorden en/of genres? JA  Vermelding fysieke staat per aanwezig exemplaar? JA  Toegang  In welke afdeling van de instelling? Kluis Brabant‐Collectie, niveau 0  In open opstelling of magazijn? Kluis  Uitleen of inzage? Inzage  Leeszaal aanwezig? JA  Moet er een afspraak worden gemaakt voor inzage? NEE  Is vooraf aanvragen via internet mogelijk? JA  Kopieermogelijkheden? NEE  Mag men zelf kopiëren of wordt dat door het personeel gedaan? Prijzen?  Bestellen van foto’s en scans mogelijk? JA  http://www.tilburguniversity.edu/nl/brabantcollectie/dienstverlening/reproducties/  Prijzen?   http://www.tilburguniversity.edu/nl/brabantcollectie/dienstverlening/prijslijst/  Bruiklenen voor tentoonstellingen mogelijk? JA, onder voorwaarden  http://www.tilburguniversity.edu/nl/brabantcollectie/dienstverlening/bruikleen/  Opslag in magazijnen 

Bewaarcondities? Klimatologisch verantwoord  Vakliteratuur  Aanwezig? (omvang) JA  Plaatsing? In open opstelling of magazijn? Magazijn  Materialen: boeken, tijdschriften, knipsels? Boeken, tijdschriften.  Gespecialiseerde catalogus vakliteratuur? JA  Tentoonstellingmogelijkheden in de instelling? JA  Gebruik collectie  Wie zijn de gebruikers. Studenten en wetenschappers TSH  Aantal vragen, bezoekers? Nog onbekend  Literatuur over de collectie  P J Buijnsters; Leontine Buijnsters‐Smets 

                       

-

Lust en leering : geschiedenis van het Nederlandse kinderboek in de negentiende  eeuw, Zwolle,  2001 

-

Bibliografie van Nederlandse school‐ en kinderboeken 1700‐1800, Zwolle, 1997