1505 OMN, 7 december

Ervenconsulentadvies 1505 OMN: Beerzerweg 28, Beerze, Ommen Datum : Kader :

7 december 2010 wijziging van bedrijfsfunctie naar woonfunctie van bijgebouw

Opgave De familie Hamming heeft het verzoek ingediend om in de kapschuur een tweede ‘wooneenheid’ onder te brengen. Deze kapschuur is door de vorige eigenaar al verbouwd tot kantoor. De gemeente wil in principe meewerken aan deze functiewijziging, doch alleen wanneer de functiewijziging toevoegt aan de kwaliteit van het erf en landschap. Het gaat hierbij niet allen om fysiek ruimtelijke aspecten, maar ook om sociaal - maatschappelijke aspecten. De gemeente vraagt de ervenconsulent te adviseren over de ontwikkeling van fysieke ruimtelijke kwaliteit op dit erf in relatie tot haar directe omgeving. Op 12 november heeft met ambtenaar mevrouw M. Van Oenen en de ervenconsulent mevrouw Nij Bijvank - van Herel een veldbezoek plaatsgevonden. Landschapsbeleid Provinciaal omgevingsvisie Het erf is gelegen in het essenlandschap. Op de overgangen (flank) naar de es dienen de kleinschalige landschappelijke elementen als erfbossen, houtwallen, zandpaden, erven, etc. behouden dan wel versterkt te worden. Nieuwe ontwikkelingen zijn passend in de flanken met respect voor deze aanwezige kleinschalige bebouwing- en beplantingsstructuur.

Advies Huidige situatie Landschap, erfensemble en gebouwen Het erf is gelegen in het beschermde gezicht van Beerze, aan de rand van de es. De es is landschappelijk waardevol. De boerderij is een Rijksmonument, in goede staat en karakteristiek als boerderij in deze streek. De kapschuur en de hooiberg zijn als bijgebouwen ondersteunend in het erfensemble. De hooiberg is nog goed herkenbaar als agrarisch bijgebouw. De kapschuur heeft door de wijziging in de gevels meer een ‘woonuitstraling ‘gekregen. Hoewel zorgvuldig uitgevoerd, doet deze wijziging afbreuk aan de architectonische kwaliteit van het gebouw als ook aan de kwaliteit van het erfensemble. De paardenschuur is niet ondersteunend in het ensemble. Deze stal is solitair geplaatst op het voorerf. Dit doet afbreuk aan de kwaliteit van het erfensemble. Nabij het erf staat een trafohuis dat op ‘streekeigen’ wijze is vormgegeven. Erfinrichting Het erf heeft al enige tijd een woonfunctie. In 1993 is door Tuinontwerpburo A. Stuut een ontwerp gemaakt dat grotendeels is uitgevoerd. Het betreft een zorgvuldig ontwerp, doch meer gericht op een tuinontwerp dan op een specifiek ontwerp voor een agrarisch erf dat meer verbonden is met het landschap. Het erf is vrij besloten. Borders met niet inheemse soorten belemmeren zichten naar het landschap. Ook concurreert op sommige plekken de streekeigen beplanting met het assortiment van de siertuin: gevoelsmatig en ook fysiek groeien deze soorten ineen. De bebouwing wordt aan het oog ontrokken. Dit doet zowel afbreuk aan de kwaliteit van het ‘agrarische’ erfensemble als ook aan de kwaliteit van het tuinontwerp. Ten noorden van de tennisbaan is een erfbos gelegen. Dit bos bestaat uit lindes en kastanjes (staken), diverse struiken en fruitbomen. De familie heeft onlangs opslag gekapt om de fruitbomen meer licht te geven. Het bosje wordt begrensd door houtwallen en steilranden met een streekeigen assortiment. In deze wallen en op het erf staan enkele monumentale (eiken)bomen. De familie zet in op de ontwikkeling van een meer extensieve, kruidenrijke vegetatie. Dit komt het karakter van het ‘agrarische’ erf ten goede.

1505 OMN, 7 december 2010

1

Advies Landschap en erfensemble De familie wil het erf nieuwe functies geven. Zo wordt gedacht aan ‘sociale werkplaats’ (met ontwikkeling van een moestuin en/of fruitgaarde op de locatie van de tennisbaan), repetitieruimte, informatieruimte, etc. Fysiek heeft het erf voldoende ruimte. De ingang aan de westzijde zou hiervoor benut kunnen worden. Ook de deel biedt ruimte voor dergelijke functies. Op deze wijze wordt het erf meer sociaal maatschappelijk bij het gehucht betrokken. Dit geeft een meerwaarde. Vanuit het oogpunt van duurzame energieopwekking wil de familie het hoogteverschil aan de noordzijde van de tennisbaan benutten voor zonnepanelen. De plek leent zich er ruimtelijk voor. De familie zet zich in voor een meer extensieve, natuurlijke invulling van de erfinrichting. Dit waarderen wij zeer. Wij adviseren in aanvulling hierop:  behoud van het reliëf en de steilranden  behoud en ontwikkeling van houtwallen, singels en bomenrijen op de perceelsgrenzen met streekeigen aanplant. Daar waar doorzichten minder gewenst zijn kunnen perceelsgrenzen worden ingeplant. Dit draagt bij aan de versterking van kleinschalige groene rand van de es Wij adviseren de huidige, meer solitair gelegen, paardenstal in te passen met een bomenrij of singel. Wij adviseren de sierbeplanting (o.a. laurier) ten westen van deze stal te verwijderen.  het verwijderen van de tennisbaan en het omzetten naar een meer ‘agrarische’ invulling als moestuin is zeer passend. Wij adviseren ook de niet streekeigen beplanting rond deze locatie te verwijderen.  voor het erfbos ten noorden van de tennisbaan een keuze te maken in het gewenste eindbeeld. Er zijn verschillende opties. De lindes en andere bomen zouden als hakhout beheerd kunnen worden. Het bosje zou ook gekapt kunnen worden. Eerder was het een weiland (zie uitsnede kaart rond 1900). De reden tot aanplant van dit bosje en de fysieke en ecologische waarde hiervan is ook bij Landschap Overijssel niet bekend. Wij adviseren voor de nadere uitwerking van bovengenoemde aspecten contact op te nemen met Landschap Overijssel. Vooral voor de keuze tot het beheer van het erfbos, bomenrijen, singels en losse bomen is aanvullende expertise wenselijk. Daarvoor was het erfbezoek niet toereikend. Erfinrichting Wij adviseren:  versterking van het ‘agrarische’ erfkarakter en herstel van de transparantie van het erf. Van oorsprong heeft een erf een voor- en achtererf. Aan de voorzijde een (bescheiden) siertuin en op het achteren zij-erf erf een werkerf. Wij adviseren de zijden van het erf meer transparant te maken, zo wordt het erf meer in het landschap ingebed. Dit kan door het selectief verwijderen van enkele borders, hagen en losse bomen. Ook adviseren wij selectief bomen te verwijderen die fors zijn uitgegroeid en andere bomen fysiek hinderen. Wij doen enkele suggesties: o het voorerf is erg besloten door de aanplant van een rij met bomen (tuinplan 1993). De recente aanplant van enkele kastanjes versterkt deze beslotenheid. Fruitbomen met een enkele solitair als linde, eik of kastanje op het voorerf zijn meer passend. Wij adviseren op het voorerf enkele solitairen te handhaven en de grasweide als weide te herstellen. o de rij met prunussen op het zijerf nabij de tennisbaan te verwijderen. Hierdoor wordt de relatie met de aan te leggen moestuin hersteld. o verwijdering van sierbeplanting nabij de hooiberg, onder de monumentale eik. o verwijdering van de laurier nabij de paardenstal. o verwijdering van de bomenrij aan de zuidwestzijde van het erf. o verwijdering van de borders aan de buitenzijde van de haag o verwijdering van de haagbeuken aan de noordzijde van de boerderij o verwijdering van enkele hagen rond de boerderij en borderbeplanting tegen de gevels zodat ‘het gras’ de gevel raakt, etc.  behoud van de essentie van het tuinontwerp. Dit tuinontwerp heeft haar eigen kwaliteit. Wij adviseren voor de voorgestelde aanpassingen in het uitgevoerde tuinontwerp contact op te nemen met de ontwerper van de tuin, Alex Buro voor Tuinarchitectuur & Advies, Eendekroos 2, 7772 MP Hardenberg, M: 06 – 27455628, E: [email protected], I: http://www.alextuinarchitectuur.nl.


2

Gebouwen Kapschuur De kapschuur heeft door de wijziging een ‘woonuitstraling’ gekregen. Dit komt door de invulling van de hoge gevel met raampanelen met roedes. De witte kleur versterkt de ‘woonuitstraling’. Wij adviseren de kapschuur een meer ‘agrarische uitstraling te geven, meer als bijgebouw. Dit kan door de panelen in een donkeer kleur te schilderen. Nog beter zou zijn de panelen te vervangen door panelen zonder roedes. Wij realiseren ons echter dat een forse investering vergt die niet opweeg tegen de opgave die voorligt. Paardenschuur De paardenschuur is solitair gelegen. Wij adviseren deze meer in te passen door de aanplant van streekeigen plantmateriaal. Hierdoor zal de stal zich meer voegen in het geheel (zie advies landschap, erfensemble en erfinrichting). Hooiberg De hooiberg is nog redelijk origineel en heeft een ‘agrarische’ uitstraling. Wij adviseren deze uitstraling te behouden. Conclusie Landschap en erfensemble Wij adviseren voor de ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit het kleinschalige karakter van de rand van de es te behouden en te versterken als ook het ‘agrarische’ karakter van het erf. Dit met respect voor het tuinontwerp. Wij adviseren de paardenstal meer in te passen in het erfensemble door het aanbrengen van nieuwe streekeigen aanplant. Gebouwen De gevel van de kapschuur meer als bijgebouw vorm te geven. Dit kan door het verven van de kozijnen in een donkere kleurstelling.


3

Bijlage 1: situatie rond 1900, het erf en de directe omgeving is omkaderd met een groene lijn


4

Bijlage 2: Schets inpassingen


5

1505 OMN, 7 december

Recommend Documents