1. Wat doe je bij een hypo of hyper? In dit boekje lees je wat je moet doen als je een hypo of hyper hebt. Het is goed om dit boekje overal mee naartoe te nemen. Lees het ook zelf goed door! Heb je vragen? Stel die aan je ouders, kinderarts of de kinderdiabetesverpleegkundige. 2. Bloedglucosewaarde prikken Je bloedglucosewaarde ‘schommelt’ een beetje in de loop van de dag. Dit is normaal. Nadat je eet stijgt je bloedglucosewaarde altijd. Ongeveer 1,5 tot 2 uur na je eten is je bloedglucosewaarde het hoogst. Daarna wordt hij weer lager. Je moet je ‘bloedglucosepiegel’ regelmatig controleren door je bloedglucosewaarde
1. Wat doe je bij een hypo of hyper? 2. Bloedglucosewaarde prikken 3. Hoe merk je dat je bloedglucosewaarde te hoog is? 4. Wat doe je als je bloedglucosewaarde te hoog is? 5. Hoe merk je dat je bloedglucose te laag is? 6. Wat doe je als je bloedglucosewaarde te laag is? 7. Wanneer moet je extra goed opletten? 8. Speciale maatregelen bij bijzondere omstandigheden 9. Speciale maatregelen bij koorts en braken 10. Vertel het mensen in je omgeving 11. Wat je altijd bij je moet hebben Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4
2 2 3
te prikken. Dit is met je afgesproken. Als je het gevoel hebt dat iets niet in orde is, controleer je de bloedglucosewaarde ook meteen. In de tabel hieronder zie je hoe laat je kunt prikken. Ook staat erbij welke bloedglucosewaarde op dat tijdstip normaal is. Als je ontdekt dat je
4
bloedglucosewaarde hoger of lager is dan in deze tabel staat onderneem je actie.
8 11 14 15 18 19 19 21 22 24
Om welke tijd?
Wat is gewenst?
's ochtends voor het ontbijt
4-6 mmol/l
1,5 uur na het ontbijt
6-9 mmol/l
direct voor de lunch
4-8 mmol/l
1,5 uur na de lunch
6-9 mmol/l
direct voor het avondeten
6-8 mmol/l
1,5 uur na het avondeten
6-9 mmol/l
rond 23.00 uur
6-8 mmol/l
om 03.00 uur 's nachts
3,5-7 mmol/l
's ochtends voor het ontbijt
4-6 mmol/l
1 Wat doe je bij een hypo of hyper?
2
3. Hoe merk je dat je bloedglucosewaarde te hoog is?
Je hebt een insulinepomp. Daardoor heb je geen insulinevoorraad in je lijf zoals
Als je bloedglucosewaarde te hoog is, kun je van verschillende dingen last
iemand die langwerkende insuline spuit. Als je pomp of naald niet goed meer
krijgen. Je krijgt dorst, je gaat veel drinken en je moet dus ook veel plassen. Je
werkt, kun je binnen 5 tot 8 uur erg ziek worden. Je kunt dan keto-acidose
kunt zelfs uitdrogingsverschijnselen krijgen. Als je bloedglucosewaarde lang te
krijgen. Daarom is het erg belangrijk dat je actie onderneemt als je een hoge
hoog blijft ga je sneller ademhalen en krijg je rode wangen. Je voelt je suf en je
bloedglucosewaarde meet. Daarna kijk je of die actie goed is gelukt.
kunt last krijgen van buikpijn. Ook kan het zijn dat je moet overgeven. Je adem en je urine ruiken vreemd (naar aceton).
4. Wat doe je als je bloedglucosewaarde te hoog is? Je hebt je bloedglucosewaarde geprikt. Deze is te hoog. Dit noem je een hyper.
Als de glucose te hoog is:
Als de glucose langere tijd te hoog is
Onredelijk/chagrijnig
Snelle ademhaling
Vaak plassen
Verminderd bewustzijn
Hoofdpijn
Acetongeur in je adem
In de tabel hieronder zie je wat je moet doen bij een hyper. Bloedsuiker
Moe, futloos, hangerig
Misselijk/overgeven
Actie
Controle
Bolus bij volgens model 1 ≤ 15 mmol/l
Controleer na 2 uur opnieuw je of 2 (blz.5)afhankelijk van je
bloedglucose.
instelling. Wazig zien
Begin van de keto-acidose •Ketonen meten
Rode blosjes
Volgens plan A
•Ketonen 0 - 0,3 mmol/l = goed (negatief) ≥ 15
Volg plan A blz. 7
mmol/l •Ketonen ≥ 0,4 mmol/l = te hoog (positief) Volg plan B blz. 8
Volgens plan B
Tip: Schrijf op wat jij voelt als je bloedglucosewaarde te hoog is. Geef dit door aan bijvoorbeeld je familie, vrienden, leraren en buren. Zo kan je omgeving ook opletten en jou op tijd waarschuwen om je bloedsuiker te meten.
3 Wat doe je bij een hypo of hyper?
4
Correctiebolus berekenen volgens model 1 of 2
Je bloedglucosewaarde is duidelijk te hoog boven de 15 mmol/l. Als dit
Model 1
Model 2
voorkomt, probeer je eerst uit te zoeken waar dit door komt.
Je weet niet hoe goed je Mogelijke "pompoorzaken"
bent ingesteld.
Controleer de naald: los/ verstopt/ wanneer verwisseld? Je bent goed ingesteld HbA1c ≤ 64 mmol/mol (≤8%)
HbA1c > 64 mmol/mol
Controleer de katheter: los/ leeg/ luchtbel/ lekkage/ verstopt/ niet ontlucht.
(>8%) Insulineampul: leeg/ luchtbel/ defect. Je weet niet hoe om te
Batterij leeg? Motor defect? Doe de zelftest of gebruik het hulpprogramma.
gaan met de IG Andere oorzaken Geef een correctiebolus volgens de
Controleer hoe hoog en hoe laat je laatste bolus was.
insulinegevoeligheid (IG) m.b.v. de 100 regel, zie voorbeeld.
Geef een correctiebolus
Controleer de basaalsnelheid.
volgens gewicht: 0.1 EH
Controleer de insteekplaats. Is die rood, dik, hard of warm? Dan kan het
Ben je gewend aan het gebruik van de
insuline per kilogram
ontstoken zijn.
boluswizard/boluscalculator in jouw pomp,
lichaamsgewicht
Heb je meer koolhydraten gegeten dan gewoon?
dan mag je die gebruiken om de correctiebolus
Ziekte/koorts.
te berekenen.
Menstruatiecyclus.
Correctievoorbeeld:
Minder lichamelijke inspanning Je insuline dagtotaal(DT) is 50EH:
Voorbeeld:
100:50=2mmol/l bloedglucosedaling op 1 EH
Je weegt 65 kilogram:
insuline.
Als je bloedglucosewaarde te hoog is doordat er iets mis is met je pomp, verhelp je dit probleem. Vervang bijvoorbeeld de naald, infuusslang, ampul of
65 X 0,1EH = 6.5 EH. Ben je jonger dan 4 jaar, of gebruik je minder dan 20 EH insuline per 24 uur, dan reken je als
Je correctie injectie is dus
volgt:
6.5 eenheden.
120 : 50(DT) = 2.4 mmol/l daling op 1 EH
Spanning ( voor een schoolreis, toets, wedstrijd) of stress.
batterij. Ketonen Ketonen zijn afvalproducten van de vetverbranding. Je ketonen zijn verhoogd als je lijf koolhydraten (glucose) niet kan gebruiken als brandstof (energie). Je lijf zoekt een alternatief en gaat vet verbranden. Dan heb je te weinig insuline in je bloed, waardoor je bloedsuiker dus hoog is!
5 Wat doe je bij een hypo of hyper?
6
De ketonen kunnen ook verhoogd zijn als je te weinig eet, bijvoorbeeld door
Plan B
buikpijn, misselijkheid en braken. Maar ook als je intensief sport kunnen je
Ketonen te hoog
ketonen verhoogd zijn. Je bloedsuikers zijn dan laag. 1
Ketonen 0,4 - 0,6
Ketonen 0,6 - 1,5
mmol/l
mmol/l
Vervang direct het
Vervang direct het
Let op: Ketonen >3 mmol/l
Je kunt de ketonen in je bloed meten, net als je bloedsuiker, met een speciale teststrip. Bijvoorbeeld met de Precision Xceed bloedglucose- en ketonenmeter. Ketonen zijn gevaarlijk omdat ze je lijf verzuren. Je voelt je ziek, hebt buikpijn,
2 invusiesysteem en
wordt misselijk en vaak ga je overgeven. Je adem ruikt naar fruit (aceton).
het reservoir.
invusiesysteem en het reservoir.
tot 8 uur ontstaan, daarom is het belangrijk op tijd met het diabetesteam te
3
Correctiebolus geven volgens model 1 of 2.
overleggen. Als je op tijd overlegt en je bloedwaarden regelmatig controleert, kun je vaak een ziekenhuisopname voorkomen!
Corrigeer je bloedglucose door een extra dosis insuline volgens
1
methode 1 of 2 (blz. 5).
Bel met spoed de
Bijspuiten met insulinepen volgens model 1 of 2.
kinderarts of DiaFrys. Behandeling in het ziekenhuis kan nodig zijn.
het behandelteam of DiaFrys.
Ketonen laag: = 0 - 0,3 mmol/l Stap
bij met de insulinepen
Neem contact op met 4
Plan A
ontregeling. Spuit eerst volgens model 1 of 2.
Na een poos wordt je ademhaling sneller en kan je bewustzijn verminderen en zelfs verdwijnen. Dit noemen wij keto-acidose. Een keto-acidose kan binnen 5
Keto-acidotische
5 Bloedglucose na 1 uur en de ketonen na twee uur steeds opnieuw meten. 5. Hoe merk je dat je bloedglucose te laag is?
Stap 2
Stap 3
Controleer je bloedglucose na 1,5 of 2 uur.
Als je bloedsuikers te laag zijn, noem je dit een ‘hypo’. Dit is een woord uit het Latijn en betekent 'te laag'. Het hele woord wordt ook wel ´hypoglykemie´
Is de bloedglucose gezakt, maar hoger dan 12 mmol/l, herhaal stap 1.
genoemd, wat betekent ´te lage bloedsuikers´.
Let op: is je bloedglucose gestegen ondanks correctiebolus, spuit dan
Je hebt een Hypo:
bij met de insulinepen volgens model 1 of 3 (blz. 5). Als je bloedsuiker lager is dan of gelijk is aan ≤ 3.5 mmol/l + bijbehorende Vervang vervolgens het systeem, naald en ampul!
Hypo-klachten. Als je geen klachten hebt en je bloedsuiker lager is dan of gelijk is aan
Stap
Controleer na 1,5 of 2 uur je bloedglucosewaarde opnieuw. Controleer
4
ook weer de ketonen in je bloed.
≤ 3 mmol/l. Als je bloedglucosewaarde te laag is kun je last hebben van diverse klachten.
Is je bloedglucosewaarde nog steeds hoger dan 15 mmol/l, meet Stap 5
opnieuw ketonen.
Deze klachten zijn bij iedereen anders. Luister naar je lijf en breng je glucose weer op het goede niveau. Anders kun je bewusteloos raken.
Bel je behandelteam of buiten kantooruren DiaFrys.
7 Wat doe je bij een hypo of hyper?
8
Hypo klachten kunnen zijn: Trillen/beven
Als je bloedsuikers heel erg laag zijn: Ontkennen van de lage bloedsuiker/ niet willen meten.
Zweten
Agressief worden/ schoppen.
Wazig zien
Niet meer uit je woorden komen.
Duizeligheid
Onwillekeurige spierbewegingen.
Hongergevoel
Bewusteloos raken
Vaak geeuwen (geeuwhonger/ vermoeid) Afwezig zijn Hangerig Bleek zien/ witte monddriehoek Hartkloppingen Hoofdpijn Wisselend humeur Dubbel zien Praten met dubbele tong Angstgevoel Tip: Schrijf op wat jij voelt als je bloedglucose laag is en geef het door aan bijvoorbeeld je familie, vrienden en/of sportleiders. Zo kan je omgeving oplettend zijn en jou op tijd waarschuwen om je bloedsuiker te meten. Omdat je enigszins eigenwijs wordt door een hypo, hoort het erbij dat je het lage bloedsuiker ontkent.
9 Wat doe je bij een hypo of hyper?
10
6. Wat doe je als je bloedglucosewaarde te laag is?
1. Slikreflex + bewustzijn aanwezig? Geef glucose/ stroop
Zodra je denkt dat je een hypo krijgt, prik je je bloedglucosewaarde en stel je vast of deze ook echt te laag is.
vloeibaar. De glucose met de vinger in de wangzak wrijven. Minder dan 0,9 mmol/l of (LO)
Bloedsuiker Tussen 3,5 en 4 mmol/l
Stap 1
Stap 2
Stap 3
2. Bewustzijn niet aanwezig? Bel 112 en volg de Instructie Noodgevallen (pagina 14).
Eet een appel, koek of een boterham (10 -15 KH). Is Eet, nadat je een hypo met verschijnselen en een bloedglucosewaarde van
het etenstijd? Eet direct.
minder dan 3,5 mmol/l hebt gehad, altijd een halve boterham of bijvoorbeeld een Neem direct 3 gram Glucose per 10 kg lichaamsgewicht Tussen 3,5
Meet na 20
Sultana koekje. Zo voorkom je dat je bloedsuiker opnieuw daalt.
minuten je bloedglucose
Bloedglucose
(0.3gram/kg
± 2 mmol/l van 1,5gr glucose/10kg lichaamsgewicht.
en 3 mmol/l lichaamsgewicht). Neem
>4,5mmol/l
niet meer dan 20 gram
Niet genoeg
glucose per Hypo.
gestegen:
klaar
herhaal stap 1
van 1,5 gr.
Dextro Minitabs
7 tabletten
van 2 gr.
Kruidvat
7 tabletten
van 2 gr.
Glucopep
7 tabletten
van 2 gr.
Mediq Direct
Tussen 3 en 1 mmol/l
De pomp kan
5 tabletten
van 3 gr.
Dextro Energy
weer op de
3,5 tabletten
van 4 gr.
Gluco Tabs
Bloedglucose gestegen?
voor ±1 uur op 10%
Merk:
10 tabletten
minuten je bloedglucose
± 4 mmol/l van 3gr glucose /10kg lichaamsgewicht. Let op de verschillen in druivensuikertabletten (glucosetabletten). 15 gram koolhydraten is:
Meet na 20 1a)Zet je tijdelijke basaal
De Bloedglucose stijgt:
gestegen
4,5mmol/l
1b) Neem direct 3 gram glucose per 10 kg lichaamsgewicht. Neem
Niet
normale
niet meer dan 20
gestegen?
basale
Na een hypo ben je vaak erg moe. Soms heb je last van buikpijn, hoofdpijn en
gr.glucose per Hypo.
herhaal
snelheid.
misselijkheid. Ook moet je soms braken. Dat komt door je lichaamseigen Glucagon. Je weet vaak niet precies meer wat er gebeurde, omdat je suikers te
stap 1a+b
weinig suikers hadden om hun werk goed te kunnen doen.
11 Wat doe je bij een hypo of hyper?
12
Noodgevallen
Dosering Paracetamol
Als je zelf niet meer kunt slikken, heb je een diepe hypo. In dat geval heb je hulp Lichaamsgewicht
van iemand uit je omgeving nodig. Het kan zijn dat je slap bent en bewusteloos. Soms kun je erge spiertrekkingen hebben en lijkt je hypo op een epileptische aanval. Wat moet je omgeving doen?
Paracetamol (zetpil)
8-12 kg
3x daags 240 mg
12-16 kg
4x daags 240 mg
16-25 kg
3x daags 500 mg
25-35 kg
4x daags 500 mg
Meer dan 35 kg
3x daags 1000 mg
De pomp afkoppelen of de slang doorknippen. Glucagen injecteren (net als insuline of dieper). Lichaamsgewicht
Glucagen
7. Wanneer moet je extra goed opletten?
0-25 kilogram
0,5 ml (halve dosis
Er is een aantal dingen waardoor je bloedglucose daalt en een aantal dingen
Vanaf 25 kilogram
1 ml (hele dosis)
waardoor je bloedglucose stijgt. Het is goed dat je dit nu al weet. Zo kun je er rekening mee houden.
Laat de persoon niet alleen en zorg voor veiligheid. Na de hypo Domperidon zetpil geven tegen de misselijkheid.
Je bloedglucosewaarde daalt als:
Extra koolhydraten laten eten Bij spierpijnklachten als dat nodig is paracetamol geven
je te weinig eet
Als niemand Glucagen bij de hand heeft of er is niemand die kan spuiten, dan
je meer beweegt dan normaal
moet je omgeving het volgende doen (zie stroomschema pagina 21).
je teveel insuline bolust je boluswizard niet goed ingesteld is
Stabiele zijligging.
je een te hoge basaalstand hebt
112 bellen.
het buiten erg warm is
Vertel duidelijk dat het om diabetes type 1 gaat.
je alcohol gedronken hebt
Bij de persoon blijven totdat er hulp is.
je een hete douche of warm bad genomen hebt je last hebt van Lipodystrofie (spuitplaatsen)
Dosering Domperidon (Motilium) Lichaamsgewicht
Domperidon zetpil
Je bloedglucosewaarde stijgt als:
5-15 kg
2x daags 10 mg
15-35 kg
2x daags 30 mg
je minder beweegt dan normaal
vanaf 35 kg
2x daags 60 mg
je te weinig insuline bolust
je te veel eet
je boluswizard niet goed ingesteld is je infuus niet goed zit je onder spanning staat
13 Wat doe je bij een hypo of hyper?
14
je koorts of pijn hebt
Lichaams-
Basaal tijdelijk op:
Bloedglucose
Ketonen
controleren
controleren
je veel hormoonwerking in je lijf hebt
temperatuur
je last hebt van Lipodystrofie (spuitplaatsen)
37.5 - 38.0°C 110 %
± 2 uren
± 4 uren
38.0 - 38.5°C 125 %
± 2 uren
± 4 uren
38.5 - 39.0°C 150 %
± 2 uren
± 4 uren
Spanning kun je soms moeilijker herkennen. Je kunt denken aan spanning tijdens een examen of een ingrijpende gebeurtenis. Je kunt iets ook 'leuk spannend' vinden, zoals een verjaardag, een feestje of een sportwedstrijd.
± 1- 2 uren
Sommige meisjes hebben voor of tijdens de ongesteldheid een hogere bloedglucosewaarde. Als je koorts of pijn hebt, kun je het beste de kinderarts
39.5 - 40.0°C 175 %
bellen voor advies (in het volgende hoofdstuk lees je hier meer over).
Bel wanneer nodig het behandelteam.
8. Speciale maatregelen bij bijzondere omstandigheden
± 2-4 uren Bel wanneer nodig het behandelteam of DiaFrys. ± 2 -3 uur
Als je niet fit bent, verkouden wordt of als je stress hebt:
± 1 uur boven de
ben je minder gevoelig voor insuline. heb je voor dezelfde hoeveelheid ±10% meer insuline nodig.
40.0°C
200 %
Bel wanneer nodig Bel wanneer nodig het behandelteam het behandelteam
In de tabel hieronder staat wat je moet doen als je last hebt van stress, ziekte
of DiaFrys.
zonder koorts, diarree of overgeven. Bij twijfel overleg Eetlust?
Actie
Je eet minder Bolus toch net zoveel
Controle Controleer je bloedglucosewaarde ongeveer 2
algemeen
Ketonen >
met het behandelteam of
1mmol/l spuit met
DiaFrys
de pen bij!
dan normaal.
insuline als normaal.
Je eet
Bolus volgens de
Controleer je
houden door meer insuline te gebruiken. Bij een te hoge bloedglucosewaarde
(redelijk)
koolhydraat ratio + 10%
bloedglucosewaarde ongeveer 2
volg je hoofdstuk 4. Bij een te lage bloedglucosewaarde volg je hoofdstuk 6.
normaal.
meer insuline dan normaal.
uur na de bolus.
uur na de bolus.
Probeer de bloedglucose ook als je ziek bent tussen de 3,5 en 10 mmol/l te
Bij misselijkheid en braken Bij koorts volg het protocol voor lage bloedglucose. Neem voldoende vocht
meet de bloedglucose minimaal om de 2 uur.
Neem Paracetamol
meet de ketonen om de 4 uur.
Verhoog de 'tijdelijke basaal' stand voor de komende 8 uren volgens de
probeer per 10 minuten 2-3 slokjes ORS (apotheek).
tabel op de volgende pagina.
neem wanneer nodig Domperidon. neem contact op met het behandelteam of DiaFrys.
15 Wat doe je bij een hypo of hyper?
16
Diarree en misselijkheid
9. Speciale maatregelen bij koorts en braken Als je ziek bent, koorts hebt, moet braken en/of diarree hebt, dan moet je het
Vaak heb je dan juist een lage bloedglucosewaarde en weinig zin in eten.
dieetadvies volgen dat je van de diëtiste gekregen hebt.
Bolus dan per maaltijd minder of niets, afhankelijk van je bloedglucosewaarde. Zet als dat nodig is de basaal op 80%.
Dieetadvies bij ziekte en koorts
Blijf wel altijd insuline geven, ook met weinig eten en lage bloedglucoses.
Als je eetlust slecht is en gewoon eten niet goed lukt, probeer dan de
Weet je niet goed hoeveel insuline je moet geven, bel gerust het
benodigde koolhydraten binnen te krijgen in vloeibare vorm. Neem
behandelteam.
bijvoorbeeld pap, vla, vruchtensap, yoghurtdrank of yoghurt (wel met gewone
Neem vaker kleine hapjes of suikerhoudend drinken.
suiker). Neem vaker kleine hoeveelheden. Zorg dat je in ieder geval voldoende vocht binnenkrijgt, minstens anderhalve liter per dag (bij braken,
Menstruatieklachten
diarree of koorts nog meer).
1-3 dagen voor de menstruatie zijn de bloedglucoses vaak laag, pas dan de insuline aan en bolus per maaltijd minder, overleg wanneer nodig met het
Verder moet je bij koorts en braken het volgende doen:
behandelteam. Tijdens de menstruatie kun je geregeld schommelingen tegenkomen, meet dan vaker en luister goed naar je lijf. Gebruik wanneer nodig
Controle
De uitslag
paracetamol. Stress en hoge bloedglucose voor een leuke of spannende gebeurtenis
Neem dan alvast 5 Controleer om de 1 à 2 uur je
Geef dan niet direct een correctiebolus, maar meet na 1,5 à 2 uur het
Actie
bloedglucosewaarde en
bloedsuiker weer en onderneem dan pas actie. Vaak is de bloedglucose weer
om de 2-4 uur de ketonen
normaal als de spanning wegvalt (Bijvoorbeeld bij een schoolreisje: zodra de
in je bloed.
gram/10kg Is je bloedglucosewaarde
druivensuiker en
lager dan 5 mmol/l en geeft
circa 20 gram KH
de test aan dat de ketonen
en bel het
'positief' meer dan 0,6 zijn? Behandelteam of
bus onderweg is, zakt de spanning).
DiaFrys. Als je twijfelt of je kunt helemaal geen eten of drinken binnenhouden, bel dan meteen met je behandelteam of met DiaFrys.
17 Wat doe je bij een hypo of hyper?
18
10. Vertel het mensen in je omgeving
Bijlage 1
Vertel mensen in je omgeving dat je diabetes hebt. Zorg er vooral voor dat genoeg mensen weten wat ze moeten doen als je een hypo krijgt en je zelf niet meer kunt eten of slikken. Thuis weten ze hoe ze Glucagon moeten spuiten. Anderen weten dat ze 112 moeten bellen en dat ze moeten vertellen dat het om diabetes gaat. Denk daarbij aan je familie, vrienden, kennissen, sportverenigingen en mensen op school. Vul zelf ook je SOS-ketting of een informatiekaart in en zorg dat je die altijd draagt! Het is aan te raden het ICE nummer (In Case of Emergency-nummer) in je mobiel op te slaan. Dat is het nummer dat iemand moet bellen als je onwel wordt. Hulpverleners zoeken hier ook naar. 11. Wat je altijd bij je moet hebben Als je diabetes hebt, moet je een paar dingen altijd bij je hebben. Bloedglucose meter + prikmateriaal. Druivensuiker of Dextro. Insuline en insulinepen. Extra 2 systeem / 2naaldje met aansluiting. Extra gevulde flacon. Schrijf je pompinstellingen op. Als je intensief wilt sporten of op vakantie gaat: Bloedketonenmeter en strips. Extra eten met voldoende koolhydraten (bijvoorbeeld als je gaat sporten). Glucagen. Let op! Ook als je in het ziekenhuis komt, moet je je eigen spullen meenemen!
19 Wat doe je bij een hypo of hyper?
20
Bijlage 2
Bijlage 3 Bereikbaarheid Geen spoed en tijdens kantooruren Bel tijdens kantooruren het telefonisch spreekuur (0512) 588 282 of (0512) 588 283 tussen 10.00 – 10.45 of 13.00 – 14.00 uur. Bel bij spoed tijdens kantooruren (0512) 588 270 en vraag naar de diabetesverpleegkundige. Spoed buiten kantooruren Wanneer neem ik contact op met DiaFrys? Bij braken! Als de Ketonen te hoog zijn (>1mmol/l) Als de glucoseregeling ondanks het volgen van het Hypo/hyper protocol niet voldoende is. Als u zich zorgen maakt over uw kind. Bel dan 0800-DIAFRYS (0800) 342 379 7
21 Wat doe je bij een hypo of hyper?
22
Bijlage 4 Afkortingen en verklarende woordenlijst
Bas
Basale (insuline) = insuline die altijd loopt
Bol
Bolus (insuline voor de maaltijd)
Correctiebolus Insuline voor het corrigeren van een te hoog bloedsuiker. DT
Dagtotaal. De som insuline per 24 uur (Bolus + Basaal per 24 uur). Insulinegevoeligheid. Het getal dat aangeeft hoeveel je
IG
bloedsuiker zakt op een eenheid insuline (ook wel 100-regel of correctiefactor genoemd).
IG berekenen KH-rat
23
kind48
100 delen door het DT = x mmol daling op 1 EH insuline (IG) Koolhydraatratio. Hoeveel koolhydraten bolus je weg met een EH insuline.
Wat doe je bij een hypo of hyper?
24
