4 step BOOST ! !
1. Train je gehoor
! !
Luisteren naar muziek doen we allemaal. Op de dansvloer, vanaf de iPod, of tijdens het eten. Als je zelf muziek maakt, is een belangrijke vraag: Waar luister je naar, en hoe? Luister je vooral voor je plezier, of zoek je ook gericht naar inspiratie? Is het luisteren van klassieke muziek een goed idee voordat je een track maakt? En Frans Bauer, zou je daar iets uit kunnen halen voor je eigen muziek?
! !
Klassieke muziek is geen vreemde kost voor dance producers. Tiësto bijvoorbeeld, koos het Adagio for Strings van Samuel Barber, maakte zijn eigen versie en had een grote hit. Het thema van Barber is sterk verweven met de trance-sound van Tiësto, waaruit een gerichte manier van luisteren blijkt.
!
Om je gehoor te scherpen, moet je het trainen. Zie het als een vaardigheid. Als je gerichter kunt luisteren komt je muzikaliteit op een hoger niveau. Elke opleiding zal werken aan het gericht luisteren naar muziek en daarbij analyse toepassen, maar daarover later meer.
!
Hierna volgt een lijst met 7 tracks / composities / songs, uit zeer verschillende stijlen. Wellicht niet allemaal bekend, maar boordevol materiaal en ideeën. Dè manier om gericht te luisteren is jezelf vragen te stellen terwijl je luistert. Daarom bij elke track een vraag die je een niveau dieper brengt dan ‚niet mijn ding’ of ‚klinkt lekker!’. Als je voor alles open staat, leer je meer en kom je op verassende ideeën.
!
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
Luisterlijst 1. Beethoven Symphonie nr. 5 Hoe vaak hoor je het eerste thema - het ritme van de eerste 4 noten terugkomen tot 1min20?
!
2. Afrojack - No Beef Hoeveel melodieën hoor je in het intro? Probeer de onderste melodie mee te zingen.
!
3. Adele - Rolling in the Deep Op welke tel wordt er een ander akkoord gespeeld?
!
4. Carl Orff - Carmina Burana Probeer de belangrijkste ‚lagen’ te horen. Kun je er 4 benoemen?
!
5. Tiësto - Silence Welk tempo (BPM) heeft deze track? Check daarna met deze app hoe goed je inschatting was.
!
6. Frans Bauer - Heb je even voor mij Hoeveel verschillende akkoorden hoor je?
!
7. Ronin - Module 47 Op 1min34 begint een interessante groove. Voel je waar de 1e tel zit? Hoe lang hou je dat vol?
! Benoem nu: welke van deze 7 tracks… ! - vind je mooi, en waarom? - vind je niet mooi en waarom? - kan jou inspireren?
!
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
2. Analyseer
! !
Voor ieder die verder wil komen in het produceren en componeren, is analyse een must. Wat is analyse? Analyse is het onderscheiden en benoemen van elementen van een track of compositie. Denk aan vorm, akkoorden, sounds, orkestratie, melodie, opbouw, tekst etcetera.
!
Bij analyse is het handig om met het grote plaatje te beginnen, en dan in te zoomen. Benoem eerst de grote vorm, voordat je uitzoekt of je mineur of majeur akkoorden hoort. Details zijn beter te begrijpen als je het geheel overziet.
! ! Voorbeeld-analyse !
Als voorbeeld hebben we de track (en enorme hit van jaren terug) God is a DJ van Faithless geanalyseerd op vorm, klanklagen en energie-level. Beluister de track op deze link terwijl je de analyses bekijkt.
! ! VORM !
Bij een vormanalyse kijken we horizontaal: we onderscheiden en benoemen de verschillende delen van een track. Binnen songwriting gebruiken we termen als verse, chorus en bridge. Voor dance worden termen als build, drop en break gebruikt. Kijk naar deze vormanalyse terwijl je naar de track luistert. Wat valt je op?
!
INTRO
BUILD
DROP
INTERMEZZO
BUILD
BREAK
!
DROP 2
OUTRO
Een sterk element van deze track is de opbouw. Twee keer wordt er toegewerkt naar de drop - waarin het synth-thema (de hook) klinkt. Maar er is een belangrijk verschil: vlak voor de tweede drop zit een break. Die tweede drop wordt zo nog wat uitgesteld, de spanning loopt op, de kernzin klinkt: ‚God is a DJ’, en dan is de drop daar. Wat werkt hier zo goed? Er is een perfecte balans tussen herhaling en variatie.
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
LAGEN
!
Je kunt ook analyseren op het niveau van lagen. Welke lagen klinken er tegelijk? Waar is het arrangement gevuld, en waar zitten de leegtes?
!
INTRO
BUILD
DROP
BUILD
BREAK
DROP 2
OUTRO
beat bas synth thema spoken word
!
In dit schema zie je duidelijk hoe de twee meest opvallende elementen - de synth en het het spoken word - elkaar afwisselen. Ze vragen allebei om de hoofdrol, dus ze kunnen niet tegelijk klinken.
! ! ENERGIE !
Een andere vorm van analyse is het energie-level. Je kunt dit per deel benoemen, of nog meer gedetailleerd: per laag of instrument. Neem bijvoorbeeld een schaal van 1 tot 10, en gebruik je intuïtie. 10 7,5 5 2,5 0
!
Intro
build
drop
build
break
drop 2
outro
In deze analyse is mooi het verschil te zien tussen geleidelijke opbouw - naar de eerste drop, en plotselinge verandering - de grote energie-verschillen voor de tweede drop. Ook zie je de climax - drop 2 - op ongeveer 2/3: dit zie je in talloze stijlen terug.
!
Kies een track van je favoriete artiest/producer/dj en analyseer van deze track op een van deze manieren.
!
Wat valt je op? Hoe zou je dit kunnen toepassen op je eigen track?
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
3. Recycle
! !
Om iets te kopiëren moet je eerst analyseren. Daar heb je inzicht in gekregen in stap 2. Het exact kopiëren van een track of sound is een vaardigheid, maar niet iets waarmee je opvalt op de dansvloer of bij een platenmaatschappij. Waar je wel mee opvalt, is een eigen geluid dat iets toevoegt aan alles wat er bestaat.
!
Maar dat wil niet zeggen dat je geen ideeën kunt lenen bij anderen. Beter (en leuker) dan kopiëren is het recyclen van ideeën. En daar zijn legio voorbeelden van.
!
Eerder noemden we al Adagio for Strings van Samuel Barber, gerecycled door Tiësto. Hij nam meerdere elementen uit de originele compositie, en vertaalde die naar zijn eigen sound. Het strijkersthema wordt eerst door een solo synth gespeeld, en wordt steeds verder aangevuld met andere synth-partijen. Bijzonder is ook de baslijn en akkoorden: die stijgen, maar steeds nèt iets later dan je verwacht. Een idee afkomstig van het origineel, maar een fris element in Tiësto’s track omdat het ongebruikelijk is in het trance-genre.
!
Jacob ter Veldhuis is een Nederlandse componist die sampling verenigt met het gebruik van akoestische instrumenten. Zijn sampling techniek is bijzonder: hij gebruikt het ritme, de toonhoogte en de klank van spraak om zijn melodieën en ritmes op te baseren. Dit hoor je goed in het stuk Heartbreakers. Stemmen uit de Jerry Springer Show zijn door de mangel gegaan, en duelleren op ritmisch niveau met de blazers. Ook de agressiviteit van de gasten vd talkshow is vertaald in de muziek. Een fantastisch voorbeeld van ‚recycling’.
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
Ok, nu jij!
!
Startpunt is een track van een producer of componist die jou aanspreekt. Of kies voor uitdaging met een stuk wat juist ver van je af staat.
! Luister gericht, en vraag je af: wat kan ik hier uit halen om te recyclen? ! Om je op gang te helpen, enkele strategieën:
-‐ Ritme: Kies 1 ritme, bijvoorbeeld van de hook (de belangrijkste melodie / het thema). Probeer het mee te klappen of tikken. Zet nu het origineel uit, en maak met dit ‚gesamplede’ ritme een beat.
!
-‐ Vorm: Maak een vormschema van je track (je kunt dit zo summier of uitgebreid doen als je wilt). Kies een andere toonsoort en tempo dan het origineel en maak een nieuwe, anders klinkende track, met als enige voorwaarde dat het dezelfde vorm heeft.
!
-‐ Klank: Focus op de eerste melodie die je voorbij hoort komen. Speel of teken deze melodie in, in je software. Speel hem vervolgens af met een VST-‐ instrument wat ver af staat van het origineel. Was het een zangeres -‐ kies dan nu een basgitaar. Was het een zware synth -‐ kies dan nu een piccolo. Luister, en vereenvoudig of versier naar eigen smaak. Go!
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
4. Experimenteer
! !
Luisteren, analyseren, recyclen: ze kunnen je in de flow helpen en houden. Maar hoe vind je een balans tussen je hoofd en je hart?
!
Elke compositie ontstaat met een vonk. Die vonk ontstaat vaak in de fase van pielen, fröbelen, proberen en fouten maken. In deze fase van improviseren genereer je zoveel mogelijk ideeën, zonder daar meteen een oordeel over te hebben. Oordelen komt later, eerst zorg je dat de ideeën op gang komen en de muzikale flow stroomt, heel hard stroomt.
!
Pas na de fase van improvisatie komt de fase van het echte componeren. Meestal als je een goed idee hebt, daar lekker mee gefröbeld hebt is, het componeren of produceren een logische stap. Je werkt uit en structureert.
!
In beide fases maak je fouten. Wij hopen dat je ontzettend veel fouten maakt, en dat je niet gefrustreerd raakt maar lol beleeft aan je fouten. Waarom?
! Er zijn 2 redenen: !
Ten eerste leer je van je fouten: je moet opnieuw, en beter kijken naar dat waarmee je bezig bent, en zo leer je het nog beter kennen.
!
Ten tweede ligt hier de kans jezelf te verassen! In je fouten liggen namelijk ideeën verscholen. Ideeën die je niet gevonden had door ‚netjes’ te werken hoe je altijd werkt. Weinig fouten maken lijkt misschien veilig. Maar: je loopt juist het gevaar dat je vastloopt omdat alles wat je maakt hetzelfde klinkt.
!
Daarom nu 4 tips om meteen 4 ‚fouten’ te maken. Gebeurt er iets raars? Luister met extra aandacht, wie weet doe je een waanzinnig originele vondst!
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
4 FOUTE tips 1. Maak een groove van 8 maten met een bas en een beat. Verschuif de bastrack één maat vooruit, tegen de logica in. Luister naar het resultaat: er gebeuren misschien vreemde dingen, die je niet uit jezelf bedacht had. Vind een moment dat je aanstaat: focus daarop en werk het verder uit.
!
2. Verlaag of verhoog het tempo met 40 BPM en improviseer een nieuwe partij op dit nieuwe tempo. Ga daarna weer terug naar je oude tempo.
!
3. Verander de volgorde van je track. Bijvoorbeeld: wissel je outro en intro om, en luister naar wat er gebeurt. Welke nieuwe kanten zou je track hiermee op kunnen?
!
4. Gebruik de ‚verkeerde effecten’. Zet eens een enorme galm op je ritme-‐spoor. Of maak je beat met een bas-‐synth door alleen de aanzet van de sound te gebruiken.
! ! ! ! !
4 Step Boost - Ebook DanceComposer.com
