24 maart 2014
1
Het bestuur van Kwadraad biedt hierbij haar jaarrekening aan voor het boekjaar dat is geëindigd op 31 december 2014.
1.
Algemene informatie
Kwadraad is een regionale aanbieder van maatschappelijk werk. Kernactiviteit is het begeleiden van burgers en hun sociaal netwerk om op eigen regie dagelijkse leefproblemen aan te pakken en daarin zo zelfredzaam mogelijk te zijn. Kernwaarde is het stimuleren van eigenaarschap van burgers over hun leven. De expertise richt zich op problematieken rond relaties, werk, financiën, opvoeden, geweld, wonen, participatie en veelal een mix daarvan. Kwadraad biedt een breed dienstenpakket van lichte informatieve en adviesdiensten tot intensieve begeleiding bij complexe problematiek. Kwadraad werkt daar waar burgers zijn: in wijken, gezondheidscentra, scholen, buurtcentra, thuis, face to face en blended. Het werkgebied van Kwadraad is onderstaand weergegeven.
Kwadraad is een stichting. De statutaire vestigingsplaats is Gouda De organisatiestructuur is op de volgende pagina weergegeven..
2
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
regio Leiden
regio Delft, LeidschendamVoorburg, Rijswijk
regio Duin- en Bollenstreek
regio Midden-Holland
regio Midden-Delfland, Westland
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
Uitvoerende teams
regio Capelle a/d IJssel, Gouda, Rotterdam
regio Alphen a/d Rijn, Kaag en Braassem, Nieuwkoop
regio PijnackerNootdorp, Zoetermeer
regio BodegravenReeuwijk, Leiderdorp, Waddinxveen, Wassenaar
Steunpunt Huiselijk Geweld en AMK Delft e.o.
Managementsecretariaat en Frontoffice Human Resources
Automatisering
Informatiemanagement
Huisvesting
Kwaliteit
Managers
Financiën en Control
Werkbegeleiding
Directeur Maatschappelijke Dienstverlening Directieteam
Directeur Financiën en Services
Marktontwikkeling en Communicatie
Ondernemingsraad
Bestuurder
Raad van Toezicht
3
Kwadraad participeert in haar werkgebied in diverse samenwerkingsverbanden met ketenpartners. Kwadraad is medeoprichter en lid van de Coöperatie I-kracht, een landelijk opererend verband voor de ontwikkeling en implementatie van blended hulpverlening. Kwadraad is aandeelhouder (50 %) van MIKA Thuiscoaching BV. MIKA biedt ambulante thuisbegeleiding en gezinscoaching bij meervoudige problematiek. Statutair zijn de bestuursorganen van Kwadraad eind 2014 als volgt samengesteld: Raad van Toezicht Mw. drs. G.M. Smid, voorzitter Mw. mr. A. Verkade, vicevoorzitter Mw. A.W.M. Berendse Dhr. drs. C.M. Baars Mw. mr. K.M.M.E. Keybets Raad van Bestuur Drs. R.J.R. Verkuylen, bestuurder Ondernemingsraad Trudie Boerman, voorzitter Petra van Wissen, vicevoorzitter Marianne Doedens, secretaris Leden: Piet Geerlings Mirjam van Maastricht Marian van Kooij Rita de Groot Jaap Krijnen – gestart 22 april 2014 Amber de Groot – vertrokken per 18 maart 2014 Marc Paul van Buren – gestart 22 april 2014 en vertrokken per 28 oktober 2014 Het aantal medewerkers per 31 december 2014 bedraagt: 246 FTE zijnde 320 medewerkers.
4
2.
Het gevoerde beleid in 2014
Kwadraad begon 2014 met de slogan “2015 is begonnen..... !”. Het gevoerde beleid heeft sterk in het teken gestaan van de voorbereiding op de invoering van de transities AWBZ/WMO, Jeugd en Participatie per 1.1.2015. In alle, bijna 40 gemeenten is Kwadraad in 2014 zeer actief geweest met de voorbereidingen op deze transities. Alle gemeenten volgden daarin een verschillend tempo, met een eigen aanpak, soms alleen en vaak in samenwerking met buurgemeenten in de regio. Overal was Kwadraad present als partner om mee te helpen de verandering te realiseren. In veel gemeenten namen we actief deel aan allerlei pilots en proeftuinen voor sociale teams en jeugdteams en daar waar nog niet in de praktijk werd proefgedraaid, hebben we actief bijgedragen aan de planontwikkeling om het sociale domein verder in te richten. Kwadraad was al voor 2014 bezig met de voorbereidingen op de transities. Met campagnes als Erop Af!, de invoering van Het Nieuwe Werken, de implementatie van Sociale Netwerk Strategieën als de rugzak voor de professionals en blended hulpverlening, stonden we aan het begin van 2014 goed toegerust in de startblokken. Klaar om met onze dienstverlening het eigenaarschap van burgers beter tot zijn recht te laten komen. We deden dat niet alleen in partnership met de gemeenten. In 2014 hebben we ook grote stappen gezet om tot duurzame samenwerking te komen met de belangrijkste ketenpartners voor het toekomstig sociaal domein. In Holland Rijnland hebben we met alle partners in de jeugdzorg gewerkt aan de oprichting van de coöperatie Hart voor Jeugd om gezamenlijk de jeugd- en gezinsteams te ontwikkelen. In Gouda en Midden-Holland kwam Voortouw tot stand, ook hier samen met onze partners van welzijn, ggz, lvg en zorg. Voortouw heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot de leidende coalitie voor de sociale teams in deze regio. In Midden Holland heeft Kwadraad het welzijnswerk en de buurtbemiddeling van Participe Gouda overgenomen. In Delft vormden we Delft voor Elkaar. Allemaal aansprekende voorbeelden van een nieuwe tijd die is aangebroken en die van ons allen vraagt om de organisatiebelangen ondergeschikt te maken aan goede samenhangende dienstverlening aan burgers. Al met al gingen de ontwikkelingen in 2014 hard. In vrij korte tijd is het gelukt om al onze professionals hun entree te laten maken in nieuwe multidisciplinaire lokale teams. Zowel door hen als door iedereen die dat in de overhead heeft ondersteund is in 2014 veel werk verzet om dit mogelijk te maken. Door deze ontwikkelingen komt Kwadraad in 2015, sneller dan gedacht, in een nieuwe levensfase terecht. De moederorganisatie Kwadraad staat voor kwalitatief goed maatschappelijk werk, heeft de afgelopen jaren stevig geïnvesteerd in kwaliteit en innovatie en wil dat ook de komende jaren in partnership met de gemeenten blijven doen. Want 2015 is weliswaar begonnen, maar het sociaal domein is nog volop in ontwikkeling. Kwadraad wil met zijn kennis, ideeën en daadkracht blijven bijdragen aan die ontwikkeling. We gaan door met het versterken van zelfmanagement en eigenaarschap van burgers, we blijven investeren in de professionalisering van de (T-shaped) sociaal werker, we dragen bij aan de passende ict ontwikkeling, aan goede huisvesting en eigentijdse contractrelaties met de gemeenten. Dit alles om te zorgen dat gemeenten in hun regierol ook op lange termijn kunnen blijven vertrouwen op Kwadraad als professionele aanbieder van maatschappelijk werk.
5
3.
Financiële informatie
Het netto resultaat van Kwadraad over 2014 bedraagt € 612.678,- positief (2013: € 249.613 positief). Belangrijke oorzaken van dit positieve resultaat zijn het aanscherpen van de inzet van onze maatschappelijk werkers en het onverwachte uitstel van cao verhogingen naar 2015. In de aanloop naar 2014 was rekening gehouden met een cao loonstijging van 1,4%. De snelle maar zorgvuldige afwikkeling van de reorganisatie van de topstructuur heeft daarnaast ook binnen de overhead geleid tot lagere kosten dan voorzien in 2014. Het eind 2012 ingezette beleid van Het Nieuwe Werken leidt, ondanks indexaties, eindelijk tot stilstand in de groei van de huisvestingskosten en zal zich in 2015 verder voorzichtig dalend voortzetten. Kwadraad blijft de verbinding zoeken met ketenpartners en financiers om ook op deze gebieden gezamenlijk tot lagere kosten te komen. Dit vertaalt zich niet alleen tot lagere operationele kosten, maar ook tot lagere investeringen (2014: 0,13 mln; 2013: 0,3 mln.), totstandkoming van de stijging van de afschrijvingen en een lager vermogensbeslag van de materiele vaste activa (2014: 1,372 mln.; 2013: 1,698 mln.). De omzet is gestegen van 22,0 mln. naar 22,9 mln. Omdat we steeds meer met ketenpartners werken is ook het aandeel van derden in de realisatie toegenomen van 0,9 mln. naar 2,3 mln. De omzet die Kwadraad zelf heeft uitgevoerd bedraagt daardoor 20,6 mln. (2013: 21,1 mln.). In deze cijfers is dus ook de ontwikkeling te zien van Kwadraad als uitvoerende organisatie en daarnaast Kwadraad als faciliterende organisatie. Een interessante ontwikkeling in 2014 was de overname van de welzijnsactiviteiten in Gouda, inclusief het kinderwerk en de buurtbemiddeling in 7 andere gemeenten. Op verzoek van de gemeente Gouda heeft Kwadraad de activiteiten per 1 april 2014 voorgezet nadat bekend werd dat de vorige aanbieder de activiteiten niet meer kon waarborgen. De hiermee gemoeide omzet bedraagt 0,7 mln. Kwadraad heeft inmiddels met de gemeenten besloten om de overgenomen activiteiten ook in de toekomst te blijven uitvoeren. De transities en de daarvoor noodzakelijke transformatie van onze medewerkers hebben er toe geleid dat we opnieuw ruim 0,2 mln. hebben uitgegeven aan deskundigheidsbevordering. Het sinds 2012 inzetten van een scala aan maatregelen (zie ook de hierboven genoemde) heeft er niet alleen toe geleid dat we inhoudelijk de veranderingen tegemoet kunnen treden, maar ook financieel. Met een eigen vermogen van 1,4 mln. is de solvabiliteit toegenomen tot 20,1% per eind 2014 (2013: 15,3%). Het weerstandvermogen, eigen vermogen gerelateerd aan de omzet, bedraagt 6,1%. Vanuit risico perspectief kijken we met name naar de omzet die door Kwadraad zelf wordt gerealiseerd en waarop de organisatie is ingericht. Het weerstandsvermogen bedraagt dan 1,4 mln./ 20,6 mln. = 6,8%. Het structureel goede resultaat in combinatie met verscherpt vermogensbeheer heeft er toe geleid dat de liquiditeit is verbeterd van 0,89 eind 2013 naar 1,06 per eind 2014. De genoemde resultaat- en vermogensontwikkelingen heeft Kwadraad kunnen bereiken door een risicomijdend financieel beleid te voeren, waarbij geen gebruik wordt gemaakt van aanvullende financieringen of financiële instrumenten. Het financieel beleid van de afgelopen jaren, zoals in onderstaande overzichten is af te lezen, heeft geleid tot een financieel solide organisatie. De nu opgebouwde financiële buffers zijn nodig om de risico’s, prijsdruk en veranderingen in vraag en aanbod, met vertrouwen tegemoet te kunnen treden. Kwadraad is niet alleen in kwalitatief opzicht een betrouwbare partner, maar ook in financieel opzicht. Vanuit deze solide financiële positie wil Kwadraad, met haar partners en financiers, blijven investeren in vernieuwing van het sociaal domein en daar waar mogelijk met meer efficiëntie. Efficiëntie die echter niet ten koste mag gaan van de continuïteit. 6
Solvabiliteit De solvabiliteit geeft de mate aan waarin Kwadraad in staat is op lange termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De solvabiliteitspositie geeft de situatie per einde boekjaar weer. Er is dus sprake van een momentopname.
Eigen vermogen Totaal vermogen x 100%
=
2014
2013
2012
2011
2010
20,1%
15,3%
10,6%
12,7%
15,7%
Liquiditeit De liquiditeit geeft de mate aan waarin Kwadraad in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De liquiditeitspositie geeft de situatie per einde boekjaar weer. Er is dus sprake van een momentopname. 2014 Vlottende activa Kortlopende schulden
=
1,06
2013 0,89
2012 0,80
2011 0,98
2010 1,02
Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft de verhouding weer tussen het eigen vermogen en de som van de baten, en legt daarmee een verband tussen de omvang van het eigen vermogen en de bedrijfsvoering. Er is dus sprake van een momentopname.
Eigen vermogen Som van netto omzet x 100 %
4.
=
2014
2013
2012
2011
2010
6,1%
3,6%
2,6%
2,3%
4,1%
Risico’s en onzekerheden
Het merendeel van de risico’s en onzekerheden is te duiden in de context van de grote dynamiek in de markt waarin Kwadraad zich begeeft. Kwadraad is betrokken bij alle grote transities (AWBZ/WMO, Jeugd, Participatie en Onderwijs) en anticipeert daarop al vanaf 2013. Vanaf 1.1.2015 zijn alle transities ingevoerd, zijn alle bijbehorende verantwoordelijkheden overgegaan naar de gemeenten en is nieuwe wet- en regelgeving van kracht geworden. De grootste stelselherziening in Nederland van de afgelopen decennia krijgt daarmee zijn beslag. De impact van deze transities op de dienstverlening en de organisatie is groot mede omdat de overheid met de transitiebeweging ook forse bezuinigingen doorvoert. De markt zal de komende jaren dynamisch en instabiel blijven. Voor Kwadraad biedt de structurele investering van gemeenten in preventie in het sociaal domein kansen, maar er zal ook meer concurrentie zijn. Kwadraad verwacht de komende jaren een divers en wisselend beeld van krimp en groei. Ook in 2014 is veel aandacht besteed aan het effectief beheersbaar houden van risico’s. Partnering met gemeenten en met ketenpartners biedt perspectief op duurzame contractering en is een belangrijk effectief instrument in de risicobeheersing.
7
Prijsdruk en flexibiliteit Kwadraad zet met haar financiers, de gemeenten, in op het creëren van oplossingen die op termijn kunnen leiden tot efficiëntere vormen van ondersteuning. Deze ontwikkelingen vereisen enerzijds investeringen in medewerkers en slimme blended oplossingen, terwijl anderzijds prijsdruk ontstaat. Gemeenten zijn kritisch op de overheadstructuren van de aanbieders en sturen middels integratie van aanbod op het structureel terugdringen van de overhead. Dat veroorzaakt nu al merkbare druk op de tarieven. Flexibiliteit is daarom vereist. Het flexibeler maken van de organisatie kost echter ook tijd en leidt bij overhaaste besluiten tot frictiekosten; frictiekosten die ten koste gaan van de ondersteuning van de kwetsbare burger. Om de continuïteit van het maatschappelijk werk en haar veranderende rol in het sociaal veld goed te kunnen borgen, streeft Kwadraad er naar om met haar financiers en ketenpartners een meerjaren aanpak te ontwikkelen met structureel lager kosten. Kwadraad anticipeert al enkele jaren intern op de ontwikkelingen door de organisatie maximaal flexibel te maken, waardoor zowel in de uitvoering als ook bij de ondersteunende diensten bij krimp de frictiekosten minimaal worden gehouden terwijl bij groei de dienstverlening snel opgeschaald kan worden. Kwadraad heeft in 2012/2013 een grote reorganisatie doorgevoerd op alle ondersteunende diensten. In 2013/2014 is de managementstructuur (topstructuur) in omvang teruggebracht. In 2012 is gestart met de opbouw van een flexibele schil in personeelscontracten van het uitvoerend personeel. In 2014 is de flexibele schil gegroeid en de verwachting is dat die in 2015 op het gewenste niveau zal komen van minimaal 15%. In 2014/2015 wordt ingezet op verdere flexibilisering van de overhead, waaronder de kosten van huisvesting en ict. In 2015 wordt net als in 2014 zeer terughoudend omgegaan met investeringen. In de verwachting dat eind 2015 de contouren van de 3d consequenties zichtbaar worden, zal vanaf dat moment indien nodig ook weer gericht geïnvesteerd kunnen worden.
Zeggenschap Door de beoogde integratie van de transities binnen het sociaal domein, zoeken gemeenten in toenemende mate naar één aanspreekpunt voor de contractering van aanbieders. Kwadraad speelt daar op in en neemt het initiatief in het duurzaam aangaan van samenwerkingsverbanden met ketenpartners in het brede veld van zorg en welzijn om te komen tot een samenhangend aanbod. In meerdere situaties resulteert dat in de vorming van nieuwe juridische entiteiten die verantwoordelijk worden voor de aansturing en ontwikkeling van sociale teams en jeugdteams. Gemeenten zijn veelal bereid een meerjarige contractrelatie met deze entiteiten aan te gaan. Het is van essentieel belang dat Kwadraad in deze entiteiten zeggenschap heeft. Daarmee kunnen we de verbinding met de maatschappelijk werkers behouden en kunnen we blijven investeren in de noodzakelijke ontwikkeling van de entiteiten. Het verwerven van zeggenschap in nieuwe entiteiten is dus een belangrijke voorwaarde om de risico’s van de veranderingen in het sociaal domein te beheersen. In 2014 zijn op dit punt stevige stappen gezet in de ontwikkeling van de coöperatie Hart voor Jeugd in Holland Rijnland en de coöperatie Voortouw in Midden Holland. Daar waar gemeenten kiezen voor aanbesteding, probeert Kwadraad penvoerderschap te verwerven of hoofdaannemer te zijn. In 2014 is in de Rijnstreek de aanbesteding sociale participatie verworven en is Kwadraad penvoerder van TOM in de Buurt. In aanbestedingen die de kernactiviteit van Kwadraad minder raken, is onderaannemerschap passend. Het verwerven van zeggenschap in nieuwe entiteiten en/of hoofdaannemerschap draagt dus bij aan risicobeheersing, maar brengt tevens nieuwe risico’s met zich mee. Daar waar Kwadraad maar een deel van de uitvoering voor zijn rekening neemt, houden de opdrachtgevers alle aanbieders gezamenlijk aansprakelijk voor de prestaties van het geheel. Aansprakelijkheid moet contractueel goed geregeld worden. Ook de ontwikkelingen op het gebied van de mededinging en de daarmee verbonden risico’s vragen steeds meer aandacht bij het aangaan van duurzame samenwerking in het sociaal domein. 8
Privacy In het licht van de samenwerkingsverbanden en de decentralisatie van verantwoordelijkheden van de uitvoering naar gemeenten worden steeds meer cliënt gegevens gedeeld in integrale teams. In 2015 zal vanuit kwaliteit extra aandacht worden gegeven aan de mogelijke aansprakelijkheden en de te nemen maatregelen. Aandachtpunten hierbij zijn: wie registreert, wie levert het registratiesysteem, wie heeft zeggenschap over het uitvoerend personeel, wie heeft zeggenschap over de gegevens, maar bovenal: is de zelfregie van de burger gewaarborgd.
Fiscaal De samenwerkingsverbanden zijn tot nu toe allemaal anders qua juridische structuur en bijbehorende geldstromen. Met name btw vormt hierbij een kostenverhogend risico waar voortdurend aandacht voor dient te zijn in nauw overleg met onze partners
5.
Overige informatie
Tenslotte willen we in dit bestuur verslag een aantal overige ontwikkelingen kort benoemen die in 2014 hebben gespeeld en in 2015 worden doorgezet.
Onderzoek en ontwikkeling Kwadraad profileert zich in de markt als koploper op het gebied van maatschappelijk werk in het sociaal domein. Op een aantal terreinen is geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling. Met name de ontwikkeling op het gebied van blended hulpverlening en het online dossier is vermeldenswaardig. Eind 2014 is een vernieuwde en gecertificeerde versie van het digitale dossier in gebruik genomen bij 400 sociaal werkers in multidisciplinaire sociale- en jeugdteams in 14 gemeenten in Holland Rijnland. Kwadraad blijft onder meer via de coöperatie I-kracht in deze ontwikkeling investeren. Voorts is in 2014 geïnvesteerd in de ontwikkeling van nieuwe op oudkomer en KPI gebaseerde vormen van contracteren. Deze ontwikkeling draagt substantieel bij aan de versterking van het partnership met de gemeenten.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Kwadraad maakt in steeds meer gemeenten prestatieafspraken over Sociaal Return On Investment (SROI). Voor een nader af te spreken percentage van de omzet worden burgers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt worden ingezet in de dienstverlening van Kwadraad.
Kwaliteit In 2014 heeft Kwadraad zijn HKZ-certificaat behouden. Besloten is om over te stappen van HKZ naar ISO certificering omdat ISO meer ruimte biedt om het kwaliteitsmanagementsysteem in te richten op de kernwaarden die voor de Kwadraad strategisch van belang zijn. Gekozen is voor een drietal kernwaarden: eigenaarschap van burgers, professionaliteit van medewerkers en ondernemerschap. Inmiddels is het proces van overstap van HKZ naar ISO succesvol verlopen en heeft Kwadraad begin 2015 het ISO-certificaat gekregen. Gouda, 24 maart 2015
R.J.R. Verkuylen, bestuurder
9
Balans per 31 december 2014 (na resultaatbestemming)
2013
2014 EUR
EUR
EUR
EUR
Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
1.698.372 –
1.372.276 50.500
1.698.372
1.422.776
Vlottende activa Debiteuren Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
500.435 1.609.129 1.361.671
81.639 1.319.361 4.164.284
Totaal activa
5.565.284
3.471.235
6.988.060
5.169.607
Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve
793.447 -
1.356.125 50.000
Voorzieningen
1.406.125
793.447
321.728
456.697
Kortlopende schulden en overlopende passiva Crediteuren Rekening-courant deelnemingen Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
Totaal passiva
717.584 – 851.990 2.349.889
328.808 258.520 828.923 3.843.956 5.260.207
3.919.463
6.988.060
5.169.607
10
Staat van baten en lasten over 2014 2013
2014 EUR Baten uit diensten
Som der bedrijfslasten
EUR
EUR
22.041.091
22.884.397
Som der bedrijfsopbrengsten
Kosten uitbesteed werk Lonen en salarissen Sociale lasten en pensioenlasten Overige personeelskosten Afschrijving materiële vaste activa Huisvestingskosten Overige bedrijfslasten
EUR
22.041.091
22.884.397
918.264 12.900.496 3.134.102 830.520 457.696 1.894.297 1.678.364
2.268.130 11.986.490 3.151.600 815.100 456.958 1.947.022 1.691.791 22.317.091
21.813.739
567.306
227.352
Financiële baten en lasten
17.208
22.261
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
584.514
249.613
28.164
–
612.678
249.613
Bedrijfsresultaat
Resultaat deelneming
Resultaat Resultaatsbestemming Algemene reserve Bestemmingsreserve
562.678 50.000
249.613 -
Onverdeeld resultaat
612.678
249.613
11
Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014 Algemene gegevens en voornaamste activiteiten Stichting Kwadraad is statutair en feitelijk gevestigd te Gouda, Boelekade 1. Kwadraad is een regionale aanbieder van maatschappelijk werk. Kernactiviteit is het begeleiden van burgers en hun sociaal netwerk om op eigen regie dagelijkse leef problemen aan te pakken en daarin zo zelfredzaam mogelijk te zijn. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens RJ640. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Wet normering topinkomens De bezoldiging van de functionarissen die over 2014 in het kader van de Wet Normering Topinkomens (WNT) verantwoord worden, valt binnen de norm top inkomens. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.
12