© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Danny Traksel Kiwa Industrie & Water
Een veilige duik in de toekomst? Toelichting en workshop oriënterend onderzoek naar desinfectietechnieken voor zwemwater
29 maart 2007
Hoe het niet moet...
© Kiwa Water Research 2007
2
Indeling presentatie Algemeen Doel van het onderzoek Organisatie – begeleidingscommissie
Overzicht geselecteerde desinfectietechnieken Beoordelingscriteria Uitvoering beoordeling technieken (MCA) Weegfactoren beoordelingscriteria
Resultaten beoordeling Conclusie onderzoek Aanbevelingen
Netwerkgroep Zwembaden Vragen © Kiwa Water Research 2007
3
1
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Doel onderzoek Inventarisatie technieken voor desinfectie zwemwater 8 technieken op basis van “chloor” 3 alternatieve technieken (o.a. H2O2)
Eis alternatieve technieken Gelijke (of betere) mate van gezondheidsbescherming Ten opzichte van chloorbleekloog
Uitkomsten onderzoek Vervolgonderzoek(en) Mogelijke beleidswijziging Aanpassen regelgeving
© Kiwa Water Research 2007
4
Organisatie – begeleidingscommissie Taken Begeleiden en sturen van project (inclusief risico’s) Adviesfunctie Afstemming en evaluatie
Partijen Leveranciers van chloor en andere desinfectiemiddelen Zwembadconstructeurs en leveranciers apparatuur Vertegenwoordigers van provincies (als toezichthouder WHVBZ) Zwembadbranche (NPZ) RIVM VROM SZW Anderen © Kiwa Water Research 2007
5
Selectie desinfectietechnieken Technieken op basis van chloorbleekloog Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + membraanfiltratie (NF) Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
Koper-zilver ionisatie Waterstofperoxide (H2O2) Geavanceerde foto-oxidatie (UV/H2O2/O3) © Kiwa Water Research 2007
6
2
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Beoordelingscriteria 1. Microbiologische effectiviteit (voldoet of voldoet niet) Log 4 inactivatie Pseudomonas aeruginosa in Maximaal 30 s in het zwembadwater (depotwerking)
2. Neveneffecten Gebonden beschikbaar chloor (DPD3-meting) AOX Overige neveneffecten
3. Kosten (in
op basis van twee cases)
Investeringskosten Operationele kosten (onderhoud, energie, arbeid)
4. Realiseerbaarheid Haalbaarheid, ruimtebelasting, benodigde kennis personeel © Kiwa Water Research 2007
7
Beoordelingscriteria 5. Veiligheid technieken Transport Opslag ARBO aspecten (bediening/onderhoud techniek)
6. Milieubelasting van techniek Beperkt tot afvalwaterfase
7. Verversingsbehoeften Water (L/bezoeker) Lucht
8. Proces controleerbaarheid Direct uitvoerbaar door badmeester (eenvoudig/lastig) Indirect uitvoerbaar (laboratorium)
© Kiwa Water Research 2007
8
Uitvoering beoordeling technieken Kwalitatieve beoordeling technieken Beschrijving technieken op basis beoordelingscriteria Voor- en nadelen per techniek
Kwantitatieve beoordeling technieken Beoordeling door Multi Criteria Analyse (MCA) Rationele keuze tussen diverse alternatieven
© Kiwa Water Research 2007
9
3
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Beoordeling middels MCA Voorwaarden en uitvoering beoordeling Elk criterium heeft weegfactor op basis van belang Door middel van interne/externe expertise worden scores toegekend Indien kwantificeerbaar - indeling in categorieën Scores zijn op een vijfpunt schaal (1 – 5) De scores worden vermenigvuldigd met het betreffende gewicht
Vaststellen scores per criteria Score 1 = slecht Score 5 = uitstekend Score x weegfactor = totaal score per criteria Som van alle 8 criteria bepaald eindresultaat
© Kiwa Water Research 2007
10
Weegfactoren beoordelingscriteria 1. 2.
Effectiviteit Neveneffecten
30
Gebonden beschikbaar chloor (DPD3-meting) AOX Overige neveneffecten
3.
Kosten
10
Investeringskosten Operationele kosten
4. 5.
Realiseerbaarheid Veiligheid
5 20
Transport Opslag Arbo aspecten
6. 7.
Milieubelasting Verversingsbehoefte
10 15
Water Lucht
8.
Procescontroleerbaarheid
10
© Kiwa Water Research 2007
11
Weegfactoren beoordelingscriteria 1. 2.
Effectiviteit Neveneffecten Gebonden beschikbaar chloor (DPD3-meting) AOX Overige neveneffecten
3.
Kosten Investeringskosten Operationele kosten
4. 5.
Realiseerbaarheid Veiligheid Transport Opslag Arbo aspecten
6. 7.
Milieubelasting Verversingsbehoefte Water Lucht
8.
Procescontroleerbaarheid
© Kiwa Water Research 2007
30 10 15 5
10 5 5
5 20 5 5 10
10 15 10 5
10 12
4
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
1. Effectiviteit Microbiologische effectiviteit (voldoet of voldoet niet) Log 4 inactivatie Pseudomonas aeruginosa In maximaal 30 s in het zwembadwater (depotwerking)
Voldoet Chloorbleekloog + andere techniek Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
Voldoet niet Alléén koper-zilver ionisatie Alléén waterstofperoxide (H2O2) Geavanceerde foto-oxidatie (UV/H2O2) © Kiwa Water Research 2007
13
2.1 Neveneffecten Gebonden beschikbaar chloor Weegfactor 10 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
1 4 4 5 2 3 2 2
© Kiwa Water Research 2007
14
2.2 Neveneffecten AOX Weegfactor 15 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
© Kiwa Water Research 2007
1 3 2 5 2 2 2 3
15
5
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
2.3 Neveneffecten Overige neveneffecten Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
3 4 3 4 3 3 3 1
© Kiwa Water Research 2007
16
3.1 Kosten Case 1: Instructiebad Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
5 1 3 2 1 3 4 3
© Kiwa Water Research 2007
17
3.2 Kosten Case 2: Wedstrijdbad Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
© Kiwa Water Research 2007
5 2 3 2 1 3 4 3
18
6
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
4. Realiseerbaarheid Haalbaarheid van implementatie en ruimtebeslag Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
5 2 4 3 2 4 5 3
© Kiwa Water Research 2007
19
5.1 Veiligheid Transport Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
2 2 2 2 2 2 4 4
© Kiwa Water Research 2007
20
5.2 Veiligheid Opslag Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
© Kiwa Water Research 2007
3 3 2 2 3 2 4 5
21
7
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
5.3 Veiligheid ARBO Weegfactor 10 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
3 1 3 2 2 3 2 2
© Kiwa Water Research 2007
22
6. Milieubelasting Alleen de afvalwaterfase Weegfactor 10 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
2 4 4 1 2 3 3 2
© Kiwa Water Research 2007
23
7.1 Verversingsbehoefte Water Het verlagen van het suppletiewater Weegfactor 10 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
© Kiwa Water Research 2007
3 5 4 3 2 4 4 2
24
8
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
7.2 Verversingsbehoefte Lucht Weegfactor 5 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
1 4 3 5 1 3 3 3
© Kiwa Water Research 2007
25
8. Proces controleerbaarheid Uitvoerbaarheid voor personeel Weegfactor 10 Techniek en scores Chloorbleekloog Chloorbleekloog + Ozon Chloorbleekloog + UV Chloorbleekloog + Poederkool Chloorbleekloog + MF Chloorbleekloog + TCDO Zoutelektrolyse Anodische oxidatie
5 2 3 1 2 2 3 3
© Kiwa Water Research 2007
26
)
+
& % '(
+
, .,/ 0
'* ! ) 1 1
,
! )
'* ! )
, 4
2
'
"
! ) '1
2
, 3
-
"
, 3
"%
6
" #
!
' +4
!
, '
5
, *
)
)
Totaalscore MCA
$ &
$
' () ! "
* #
+# $ . © Kiwa Water Research 2007
2
#
"
" 27
9
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Conclusies onderzoek Beoordeling van 11 technieken op 8 criteria Cu/Ag, H2O2, UV/ H2O2 voldoen niet aan effectiviteit Technieken voor reductie of preventie DBP Chloorbleekloog + UV (middendruk) (Zout)elektrolyse Chloorbleekloog + poederkool Chloorbleekloog + ozon (bypass)
Techniek chloorbleekloog + NF minder geschikt Combinatie technieken i.p.v. alternatief voor “chloor” © Kiwa Water Research 2007
28
Aanbevelingen (I) Selectie technieken (MCA) Kwantificeren neveneffecten, milieubelasting, verversingsbehoefte Onderzoek praktische toepassing 4 technieken (omvang zwembad) Volgens van ontwikkelingen combinatie Cu-Ag en chloorbleekloog Volgen van toekomstig onderzoek H2O2 en UV/ H2O2
Klachten personeel en DBP (AOX) Onderzoek naar bijdrage suppletiewater aan vorming AOX Onderzoek naar bijdrage “ureumreductors” aan verhoging AOX Kwantificeren en karakterisering AOX in zwembaden Effect van AOX op gezondheid
© Kiwa Water Research 2007
29
Aanbevelingen (II) Verbetering water- en luchtkwaliteit Optimalisatie huidige dosering chloorbleekloog met name mengtraject Naleven en controleren op het voorkomen introductie schrobwater Onderzoek naar de invloed van (hot)whirlpools op luchtkwaliteit Bevorderen douchen vóór zwembadgebruik (educatie/communicatie) Vaststellen maximale gehalte aluminium Onderzoek naar mogelijke NDMA vorming
© Kiwa Water Research 2007
30
10
© Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Netwerkgroep Zwembaden Doel Delen kennis en ervaringen waterbehandeling zwembaden Presentatie technologische ontwikkelingen en innovaties Inhoudelijke workshops
Bijeenkomsten – 3 x per jaar Kiwa Waterhuis Op zwembad locatie
Deelnemers (maximaal 30) Leden BC Experts zwembadwaterbehandeling Branchevereniging(en) Overheden (VROM, provincies) Exploitanten Eindgebruikers (zwembaden) © Kiwa Water Research 2007
31
Discussie en vragen
© Kiwa Water Research 2007
32
11