Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
> Retouradres Postbus 2 0 0 1 1 2500 EA Den Haag
Aan de burgemeester
•GBK/Directie Arbeidszaken Publieke Sector Programma Veilige Publieke Taak
Stuknummer: AI14.06832 1 L1
< SEP. 2014 . !
Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Nederland www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk
Datum
15 september 2 0 1 4
Betreft
Monitor Openbaar Bestuur 2014
Contactpersoon Andy Clijnk T 065289255
[email protected] Kenmerk 2014-0000354755
Geachte heer, m e v r o u w ,
u w kenmerk
In het voorjaar v a n 2 0 1 4 is vanuit het programma Veilige Publieke Taak (VPT) van m i j n ministerie voor de derde maal onderzoek gedaan naar agressie en geweld tegen politieke ambtsdragers en medewerkers van rijk, gemeenten, provincies en waterschappen. Dit onderzoek heeft geresulteerd in de monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur 2 0 1 4 , Daarin zijn de ervaringen m e t agressie en geweld opgenomen, de aard en ernst daarvan en de gevolgen voor de veiligheidsbeleving, werk, welzijn en kwaliteit van het openbaar bestuur. Ook is aandacht besteed aan het beleid in organisaties en de beleving ervan. De belangrijkste resultaten van de monitor zijn opgenomen in een factsheet die u bij deze brief aantreft. I k vraag u vriendelijk (de inhoud van) deze brief en factsheets binnen uw organisatie t e (laten) verspreiden.
Resultaten Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur 2014 Ik ben zeer verheugd dat de resultaten van de monitor laten zien dat de inspanningen die de afgelopen j a r e n zijn gepleegd op het gebied v a n agressie en geweld t o t resultaat hebben geleid. Het percentage politieke ambtsdragers bij gemeenten dat is geconfronteerd m e t agressie en geweld is de afgelopen twee j a a r gedaald van 3 9 % in 2 0 1 2 naar 2 3 % in 2 0 1 4 . Het percentage slachtoffers onder gemeentemedewerkers is in die periode gedaald van 51 naar 3 2 % . Een fantastisch resultaat, maar gelet op de impact ervan is elk incident er natuurlijk een teveel. Hoewel de behaalde resultaten mooi z i j n , roep ik u daarom op om onverminderd te blijven inzetten op het aanpakken van agressie en geweld. Het realiseren van een goed VPT-beleid is immers een kwestie van een lange adem en voortdurende aandacht. Als minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vind ik het van groot belang dat u en uw medewerkers ongehinderd uw taken kunt uitvoeren Met de minister van Veiligheid en Justitie heb ik daarom besproken dat de politie en het Openbaar Ministerie (OM) altijd zullen reageren als een politieke ambtsdrager of overheidsmedewerker aangifte doet van agressie of geweld. Agressie en geweld moeten we immers niet tolereren.
Pagina 1 van 2
Inzet De resultaten van de monitor laten zien dat op een aantal gebieden verbetering mogelijk is. Zo weet ruim 5 0 % van de burgemeesters niet op welke wijze zij alarm moeten slaan of hulp moeten inroepen als er sprake is van een incident. Daarnaast is het verontrustend dat 1 8 % van de gemeentemedewerkers en 1 8 % van de politieke ambtsdragers binnen gemeenten het moeilijk vinden o m beslissingen te nemen die meer risico geven op agressie en geweld en d a t bijna 10% van beide groepen zich daadwerkelijk bij zijn beslissing laat beïnvloeden door het risico op agressie en geweld. Ook bij het nazorgbeleid is zeker ruimte voor verbetering.
Datum
is
september 2014
Kenmerk
2014-0000354755
Ik roep u daarom op o m m e t deze onderwerpen verder aan de slag te gaan. Het programma Veilige Publieke Taak van mijn ministerie en het expertisecentrum Veilige Publieke Taak zijn u daarbij graag van dienst. Vanuit het p r o g r a m m a betreft dat onder andere een training voor burgemeesters in het omgaan met onverwachte gebeurtenissen die dit najaar beschikbaar komt. De monitor maakt duidelijk dat de aandacht voor VPT-beleid bijdraagt aan het terugdringen van slachtofferschap. Het k o m t er op aan die aandacht v a s t te houden en het thema regelmatig te bespreken. Met name de VPT-regio's van het programma kunnen u daarbij zeer behulpzaam zijn. In deze regioverbanden werken gemeenten, politie, Openbaar Ministerie en andere werkgevers met een publieke taak samen en wisselen zij goede voorbeelden uit over VPT-beleid. Op de website van het Expertisecentrum VPT vindt u meer informatie over de VPT-regio's f h t t p : / / w w w . e v p t . n l / s e c t o r / v p t regjosjQ. Indien wij ons allen de komende jaren blijven inspannen voor een veilige werkomgeving voor politieke ambtsdragers en overheidsmedewerkers zal het resultaat van die inspanningen ook in 2016 een positieve weerslag hebben op de resultaten van de monitor.
Hoogachtend, De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
dr. R.H.A. Plasterk
P a g i n a 2 van 2
Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur Politieke ambtsdragers (gemeenten)
^)
Search
Achtergrond van het onderzoek
Slachtofferschap van agressie en geweld
In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft I&O Research in 2014 de derde meting van de Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur uitgevoerd. De monitor biedt inzicht in de aard en omvang van ongewenst gedrag waarmee politieke ambtsdragers en medewerkers bij het rijk, provincies, gemeenten en waterschappen te maken krijgen. Tevens richt het onderzoek zich op de wijze waarop organisaties in het openbaar bestuur omgaan met deze problematiek. Aan het onderzoek hebben onder meer 3.032 politieke ambtsdragers van gemeenten deelgenomen. In deze factsheet staan de uitkomsten van de monitor voor deze categorie politieke ambtsdragers van gemeenten centraal.
Bijna een kwart van de politieke ambtsdragers van gemeenten (23%) zegt in de afgelopen twaalf maanden tijdens het uitoefenen van zijn of haar functie geconfronteerd te zijn met een of meerdere vormen van agressie en geweld door burgers. In de meeste gevallen gaat het om verbale agressie zoals schelden, schreeuwen en beledigen. In vergelijking met 2012 is het slachtofferschap flink gedaald. De afname is het sterkst bij verbale agressie, maar doet zich ook bij andere vormen van agressie en geweld voor.
De volledige monitor is via de volgende website te downloaden: www.evpt.nl/cijfers-en-trends/
Slachtofferschap onder politieke ambtsdragers bij gemeenten daalt relatief snel 80% 60% 40% 20% 0%
1 1
1 1
• •
_J2*
1
•• 1 •• 32%
38%
2010
Politieke ambtsdragers gemeenten
2012
•• •
p|
• • • • n'"-., 1 23% 1 2014
Politieke ambtsdragers totaal
Slachtofferschap politieke ambtsdragers bij gemeenten hoger dan bij de waterschappen
Met name de verbale agressie neemt af
Verbale agressie Bedreiging/intimidati Fysieke agressie Seksuele intimidatie Discriminatie
m tu 'o > O •_
BI ienten
%•'
appen
1
c
• :-r- m &-
u ai
E O
5
1
Gevolgen van incidenten Bestuurlijke aanpak Ongeveer drie op de tien politieke ambtsdragers van gemeenten ervaren nadelige gevolgen van het meest recente incident. Het betreft voornamelijk effecten op het werkplezier, maar er zijn ook gevolgen voor de (geestelijke) gezondheid.
Effecten van agressie en geweld op slachtoffers Geen effecten
61%
Effecten op werkplezier
23%
Effecten op geestelijke gezondheid
10%
Effecten op lichamelijke gezondheid
3%
Materiële effecten
3%
Ander effect 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ondersteuning vanuit de organisatie In vergelijking met 2012 is sprake van een positieve ontwikkeling waar het gaat om de ondersteuning vanuit de eigen organisatie. Zo is er een stijging van het aantal politieke ambtsdragers bij gemeenten dat vindt dat er in de organisatie duidelijke afspraken of protocollen zijn over hoe zij om moeten gaan met burgers. Zes op de tien zijn van mening dat de organisatie voldoende doet om agressie en geweld te voorkomen. Men is in vergelijking met de vorige meting beter te spreken over de aandacht die de werkgever heeft voor agressie en geweld, ook geruime tijd nadat het incident plaatsvond. Zes op de tien ambtsdragers bij gemeenten zeggen goed te weten wat zij moeten doen om het uit de hand laten lopen van situaties met burgers te beperken o f t e voorkomen. Ruim een kwart heeft naar eigen zeggen voldoende voorlichting of training gehad over hoe om te gaan met agressie en geweld.
Volgens een meerderheid (70%) van de burgemeesters hebben gemeenten politieke aandacht voor het thema 'Veilige Publieke Taak'. Gemeentebestuurders zien mogelijkheden om als regisseur op het veiligheidsbeleid andere organisaties (zoals brandweer, politie, ambulancediensten, scholen en uitkeringsinstanties) te stimuleren in beleidsontwikkeling. De meest genoemde manieren om invloed uit te oefenen zijn: het thema onder de aandacht brengen, uitspreken van gezamenlijke intenties en het maken van afspraken over de aanpak.
Huisregels Stellingen over ondersteuning [% (helemaal) mee eens], politieke ambtsdragers gemeenten Er zijn duidelijke afspraken/ protocollen omgang burgers
Organisatie doet voldoende om agressie/geweld te voorkomen Werkgever heeft ook na het incident nog aandacht voor agressie en geweld Weet wat te doen om uit de hand lopen van situatie te voorkomen Voldoende voorlichting/ training gehad
Volgens 78% van de secretarissen gelden er bij hun gemeenten huisregels waaraan burgers zich moeten houden. In 2012 was dit 72%.
Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur Burgemeesters
^research
Achtergrond van het onderzoek
Slachtofferschap van agressie en geweld
In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft I&O Research in 2014 de derde meting van de Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur uitgevoerd. De monitor biedt inzicht in de aard en omvang van ongewenst gedrag waarmee politieke ambtsdragers en medewerkers bij het rijk, provincies, gemeenten en waterschappen te maken krijgen. Tevens richt het onderzoek zich op de wijze waarop organisaties in het openbaar bestuur omgaan met deze problematiek. Aan het onderzoek hebben onder meer 208 burgemeesters deelgenomen. In deze factsheet staan de uitkomsten van de burgemeesters centraal.
Bijna de helft van de burgemeesters (45%) zegt in de afgelopen twaalf maanden tijdens het uitoefenen van zijn of haar functie geconfronteerd te zijn met een of meerdere vormen van agressie en geweld door burgers. In de meeste gevallen gaat het om verbale agressie zoals schelden, schreeuwen en beledigen. In vergelijking met 2012 is het slachtofferschap flink gedaald. De afname is het sterkst bij verbale agressie, maar doet zich ook bij andere vormen van agressie en geweld voor.
De volledige monitor is via de volgende website te downloaden: www.evpt.nl/citfers-en-trends/
Slachtofferschap onder burgemeesters daalt 80% 60% 40% 20%
32%
38%
0%
23%
|
2012 Burgemeesters
Politieke ambtsdragers
Verbale agressie en bedreiging/intimidatie komen veel voor
Verbale agressie Bedrei ging/intimidati Fysieke agressie Seksuele intimidatie Discriminatie 2010
2014
Slachtofferschap bij burgemeesters is relatief hoog
Gevolgen van incidenten
Bestuurlijke aanpak
Ongeveer een kwart van de burgemeesters ervaart nadelige gevolgen van het meest recente incident. Het betreft voornamelijk effecten op het werkplezier, maar er zijn ook gevolgen voor de (geestelijke) gezondheid.
Effecten van agressie en geweld op slachtoffers Geen effecten
74%
Effecten op werkplezier
I
Effecten op geestelijke gezondheid
|
1|6% 6%
Effecten op lichamelijke gezondheid
] 1%
Materiële effecten
| 0%
Ander effect
i
6%
0%
20%
40%
60%
80%
100°/
Ondersteuning vanuit de organisatie In vergelijking met 2012 is sprake van een (licht) positieve ontwikkeling waar het gaat om de ondersteuning vanuit de eigen organisatie. Zo is er een lichte stijging van het aantal burgemeesters dat vindt dat er in de organisatie duidelijke afspraken of protocollen zijn over hoe zij om moeten gaan met burgers. Ruim acht op de tien burgemeesters zijn van mening dat de organisatie voldoende doet om agressie en geweld te voorkomen. Men is in vergelijking met de vorige meting beter te spreken over de aandacht die de werkgever heeft voor agressie en geweld, ook geruime tijd nadat het incident plaatsvond. Acht op de tien burgemeesters zeggen goed te weten wat zij moeten doen om het uit de hand laten lopen van situaties met burgers te beperken o f t e voorkomen. Zes op de tien hebben naar eigen zeggen voldoende voorlichting of training gehad over hoe om te gaan met agressie en geweld.
Volgens een meerderheid (70%) van de burgemeesters hebben gemeenten politieke aandacht voor het thema 'Veilige Publieke Taak'. Gemeentebestuurders zien mogelijkheden om als regisseur op het veiligheidsbeleid andere organisaties (zoals brandweer, politie, ambulancediensten, scholen en uitkeringsinstanties) te stimuleren in beleidsontwikkeling. De meest genoemde manieren om invloed uit te oefenen zijn: het thema onder de aandacht brengen, uitspreken van gezamenlijke intenties en het maken van afspraken over de aanpak.
ÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ Huisregels
Stellingen over ondersteuning [% (helemaal) mee eens], burgemeesters
[78%
Er zijn duidelijke afspraken/ protocollen omgang burgers
84°/ !78°/
Organisatie doet voldoende om agressie/geweld te voorkomen
85%
Volgens 78% van de secretarissen gelden er bij hun gemeenten huisregels waaraan burgers zich moeten houden. In 2012 was dit 72%.
66
Werkgever heeft ook na het incident nog aandacht voor agressie en geweld
80%
Weet wat te doen om uit de hand lopen van situatie te voorkomen
%
80% 83%
78%
55%
Voldoende voorlichting/ training gehad
59% 0%
10"/ 2012
20% •
2014
30%
40%
50%
60%
fü%
80%
Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur Wethouders
^research
Achtergrond van het onderzoek
Slachtofferschap van agressie en geweld
In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft I&O Research in 2014 de derde meting van de Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur uitgevoerd. De monitor biedt inzicht in de aard en omvang van ongewenst gedrag waarmee politieke ambtsdragers en medewerkers bij het rijk, provincies, gemeenten en waterschappen te maken krijgen. Tevens richt het onderzoek zich op de wijze waarop organisaties in het openbaar bestuur omgaan met deze problematiek. Aan het onderzoek hebben onder meer 603 wethouders deelgenomen. In deze factsheet staan de uitkomsten van de wethouders centraal.
Vier op de tien (40%) wethouders zegt in de afgelopen twaalf maanden tijdens het uitoefenen van zijn of haar functie geconfronteerd te zijn met een of meerdere vormen van agressie en geweld door burgers. In de meeste gevallen gaat het om verbale agressie zoals schelden, schreeuwen en beledigen. In vergelijking met 2012 is het slachtofferschap flink gedaald. De afname is het sterkst bij verbale agressie, maar doet zich ook bij andere vormen van agressie en geweld voor.
De volledige monitor is via de volgende website te downloaden: www.evpt.nl/ciifers-en-trends/
m Slachtofferschap onder wethouders daalt relatief snel 80% 60% 40% 20% 0%
1
•• 1
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊM 1 | 1
51%
32%
• •• ••
38% 2012
Wethouders
••
•H
••• 23%
1
2014
Politieke ambtsdragers totaal
Slachtofferschap bij wethouders is hoger dan gemiddeld bij andere bestuurslagen
Met name de verbale agressie neemt af 60% 50% 40% 30% Verbale agressie 20%
Bedreiging/intimidati Fysieke agressie
10%
Seksuele intimidatie
0%
Discriminatie 2012
—
13
Gevolgen van incidenten Bestuurlijke aanpak Ongeveer een derde van de slachtoffers ervaart nadelige gevolgen van het meest recente incident. Het betreft voornamelijk effecten op het werkplezier, maar er zijn ook gevolgen voor de (geestelijke) gezondheid. Effecten van agressie en geweld op slachtoffers Geen effecten
65%
Effecten op werkplezier
23%
Effecten op geestelijke gezondheid
8%
Effecten op lichamelijke gezondheid
2%
Materiële effecten
1%
Ander effect
8% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ondersteuning vanuit de organisatie In vergelijking met 2012 is sprake van een (licht) positieve ontwikkeling waar het gaat om de ondersteuning vanuit de eigen organisatie. Zo is er een lichte stijging van het aantal wethouders, dat vindt dat er in de organisatie duidelijke afspraken of protocollen zijn over hoe zij om moeten gaan met burgers. Ruim acht op de tien is van mening dat de organisatie voldoende doet om agressie en geweld te voorkomen. Men is in vergelijking met de vorige meting beter te spreken over de aandacht die de werkgever heeft voor agressie en geweld, ook geruime tijd nadat het incident plaatsvond. Driekwart van de wethouders zegt goed te weten wat zij moeten doen om het uit de hand laten lopen van situaties met burgers te beperken of te voorkomen. Vier op de tien heeft naar eigen zeggen voldoende voorlichting of training gehad over hoe om te gaan met agressie en geweld.
Volgens een meerderheid (70%) van de burgemeesters hebben gemeenten politieke aandacht voor het thema 'Veilige Publieke Taak'. Gemeentebestuurders zien mogelijkheden om als regisseur op het veiligheidsbeleid andere organisaties (zoals brandweer, politie, ambulancediensten, scholen en uitkeringsinstanties) te stimuleren in beleidsontwikkeling. De meest genoemde manieren om invloed uit te oefenen zijn: het thema onder de aandacht brengen, uitspreken van gezamenlijke intenties en het maken van afspraken over de aanpak.
Huisregels Stellingen over ondersteuning [% (helemaal) mee eens], wethouders
Er zijn duidelijke afspraken/ protocollen omgang burgers
61%
Organisatie doet voldoende om agressie/geweld te voorkomen
70% 81%
Werkgever heeft ook na het incident nog aandacht voor agressie en geweld
48% 70%
Weet wat te doen om uit de hand lopen van situatie te voorkomen
68%
Voldoende voorlichting/ training gehad
10% 2012
20% •
2014
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Volgens 78% van de secretarissen gelden er bij hun gemeenten huisregels waaraan burgers zich moeten houden. In 2012 was dit 72%.
l&O
Raadsleden
research
Achtergrond van het onderzoek
Slachtofferschap van agressie en geweld
In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft I&O Research in 2014 de derde meting van de Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur uitgevoerd. De monitor biedt inzicht in de aard en omvang van ongewenst gedrag waarmee politieke ambtsdragers en medewerkers bij het rijk, provincies, gemeenten en waterschappen te maken krijgen. Tevens richt het onderzoek zich op de wijze waarop organisaties in het openbaar bestuur omgaan met deze problematiek. Aan het onderzoek hebben onder meer 2.221 raadsleden deelgenomen. In deze factsheet staan de uitkomsten van de monitor van de raadsleden centraal.
Twee op de tien (20%) raadsleden zegt in de afgelopen twaalf maanden tijdens het uitoefenen van zijn of haar functie geconfronteerd te zijn met een of meerdere vormen van agressie en geweld door burgers, In de meeste gevallen gaat het om verbale agressie zoals schelden, schreeuwen en beledigen. In vergelijking met 2012 is het slachtofferschap flink gedaald, De afname is het sterkst bij verbale agressie, maar doet zich ook bij andere vormen van agressie en geweld voor.
De volledige monitor is via de volgende website te downloaden: www.evpt.nl/ciifers-en-trends/
Slachtofferschap onder raadsleden daalt relatief snel 80%
l 60% 40% 20%
i -
-
32%
38%
0% 2010
2012
23% 2014
Politieke ambtsdragers
Slachtofferschap bij raadsleden is lager dan gemiddeld bij andere bestuurslagen
Met name de verbale agressie neemt af 60%
Verbale agressie Bedreiging/intimidati Fysieke agressie Seksuele intimidatie Discriminatie
iz
T3
Gevolgen van incidenten Bestuurlijke aanpak Vier op de tien slachtoffers ervaart nadelige gevolgen van het meest recente incident. Het betreft voornamelijk effecten op het werkplezier, maar er zijn ook gevolgen voor de (geestelijke) gezondheid.
Effecten van agressie en geweld op slachtoffers L
Geen effecten
1 59°/
Effecten op werkplezier
24%
Effecten op geestelijke gezondheid
11°
Effecten op lichamelijke gezondheid
3%
Materiële effecten
3%
Ander effect
9% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ondersteuning vanuit de organisatie In vergelijking met 2012 is sprake van een (licht) positieve ontwikkeling waar het gaat om de ondersteuning vanuit de eigen organisatie. Zo is er een lichte stijging van het aandeel raadsleden dat vindt dat er in de organisatie duidelijke afspraken of protocollen zijn over hoe zij om moeten gaan met burgers. Net als in 2012 is ruim de helft van mening dat de organisatie voldoende doet om agressie en geweld te voorkomen. Men is in vergelijking met de vorige meting beter te spreken over de aandacht die de werkgever heeft voor agressie en geweld, ook geruime tijd nadat het incident plaatsvond. Meer dan de helft van de raadsleden zegt goed te weten wat zij moeten doen om het uit de hand laten lopen van situaties met burgers te beperken o f t e voorkomen. Een kwart heeft naar eigen zeggen voldoende voorlichting of training gehad over hoe om te gaan met agressie en geweld.
Volgens een meerderheid (70%) van de burgemeesters hebben gemeenten politieke aandacht voor het thema 'Veilige Publieke Taak'. Gemeentebestuurders zien mogelijkheden om als regisseur op het veiligheidsbeleid andere organisaties (zoals brandweer, politie, ambulancediensten, scholen en uitkeringsinstanties) te stimuleren in beleidsontwikkeling. De meest genoemde manieren om invloed uit te oefenen zijn: het thema onder de aandacht brengen, uitspreken van gezamenlijke intenties en het maken van afspraken over de aanpak.
Huisregels Stellingen over ondersteuning [% (helemaal) mee eens], raadsleden Volgens 78% van de secretarissen gelden er bij hun gemeenten huisregels waaraan burgers zich moeten houden. In 2012 was dit 72%.
Er zijn duidelijke afspraken/ protocollen omgang burgers
Organisatie doet voldoende om agressie/geweld te voorkomen Werkgever heeft ook na het incident nog aandacht voor agressie en geweld Weet wat te doen om uit de hand lopen van situatie te voorkomen Voldoende voorlichting/ training gehad
• -
,.
24%
WÊÊÊ °' 25
0%
10% 2012
20% •
2014
30°.
40°,
50%
70%
80%
Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur Medewerkers gemeenten
^research
Achtergrond van het onderzoek
Slachtofferschap van agressie en geweld
In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft I&O Research in 2014 de derde meting van de Monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur uitgevoerd. De monitor biedt inzicht in de aard en omvang van ongewenst gedrag waarmee politieke ambtsdragers en medewerkers bij het rijk, provincies, gemeenten en waterschappen te maken krijgen. Tevens richt het onderzoek zich op de wijze waarop organisaties in het openbaar bestuur omgaan met deze problematiek. Aan het onderzoek hebben onder meer 1.480 medewerkers van gemeenten deelgenomen.
Bijna een op de drie (32%) gemeentemedewerkers zegt in de afgelopen twaalf maanden tijdens het uitoefenen van zijn of haar functie geconfronteerd te zijn met een of meerdere vormen van agressie en geweld door burgers. In de meeste gevallen gaat het om verbale agressie zoals schelden, schreeuwen en beledigen. Vooral medewerkers die dagelijks contact hebben met burgers zijn slachtoffer: 43 procent. In vergelijking met 2012 is het slachtofferschap flink gedaald. De afname is het sterkst bij verbale agressie, maar doet zich ook bij andere vormen van agressie en geweld voor.
In deze factsheet staan de uitkomsten van de monitor voor deze categorie overheidsmedewerkers centraal.
De volledige monitor is via de volgende website te downloaden: www.evpt.nl/cijfers-en-trends/
Slachtofferschap onder gemeentemedewerkers daalt relatief snel 80% 60% 40% 20% 0%
iï
•• •
i 51%
|
40%
2012 gemeentemedewerkers
•• •• Tl
Slachtofferschap bij medewerkers van gemeenten is hoger dan bij andere bestuurslagen
2014
overheidsmedewerkers
Met name de verbale agressie neemt af
Verbale agressie Bedreiging/intimidatie Fysieke agressie Seksuele intimidatie Discriminatie
ru
s
Gevolgen van incidenten Bestuurlijke aanpak Ruim een derde van de slachtoffers ervaart nadelige gevolgen van het meest recente incident. Het betreft voornamelijk effecten op het werkplezier, maar er zijn ook gevolgen voor de (geestelijke) gezondheid.
Effecten van agressie en geweld op slachtoffers Geen effecten
64%
Effecten op werkplezier
20%
Effecten op geestelijke gezondheid
8%
Effecten op lichamelijke gezondheid
2%
Andere effect
13% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ondersteuning vanuit de organisatie In vergelijking met 2012 is sprake van een (licht) positieve ontwikkeling waar het gaat om de ondersteuning vanuit de eigen organisatie. Zo is er een lichte stijging van het aantal gemeentemedewerkers met frequente burgercontacten, dat vindt dat er in de organisatie duidelijke afspraken of protocollen zijn over hoe zij om moeten gaan met burgers. Net als in 2012 is ruim de helft van mening dat de organisatie voldoende doet om agressie en geweld te voorkomen. Men is in vergelijking met de vorige meting beter te spreken over de aandacht die de werkgever heeft voor agressie en geweld, ook geruime tijd nadat incident plaatsvond. Twee derde van de gemeentemedewerkers zegt goed te weten wat zij moeten doen om het uit de hand laten lopen van situaties met burgers te beperken of te voorkomen. De helft heeft naar eigen zeggen voldoende voorlichting of training gehad over hoe om te gaan met agressie en geweld.
Volgens een meerderheid (70%) van de burgemeesters hebben gemeenten politieke aandacht voor het thema 'Veilige Publieke Taak'. Gemeentebestuurders zien mogelijkheden om als regisseur op het veiligheidsbeleid andere organisaties (zoals brandweer, politie, ambulancediensten, scholen en uitkeringsinstanties) te stimuleren in beleidsontwikkeling. De meest genoemde manieren om invloed uit te oefenen zijn: het thema onder de aandacht brengen, uitspreken van gezamenlijke intenties en het maken van afspraken over de aanpak.
Stellingen over ondersteuning [% (helemaal) mee eens], medewerkers met dagelijkse burgercontacten Er zijn duidelijke afspraken/ protocollen omgang burgers
Ondersteuningsbehoefte Organisatie doet voldoende om agressie/geweld te voorkomen
44 procent van de slachtoffers die behoefte had aan ondersteuning na het incident, geeft aan voldoende nazorg te hebben ontvangen.
Werkgever heeft ook na het incident nog aandacht voor agressie en geweld Weet wat te doen om uit de hand lopen van situatie te voorkomen Voldoende voorlichting/ training gehad o%
50% 2012
•
2014
50%
70%