Zurich aan Zee ‘t was prachtig weer, ‘k liep op de dijk Brochure in m’n hand. En onder mij het mooie dorp en stil stond mijn verstand. Zoiets had ik nog nooit gezien, zo’n dorp met vergezicht. En links van mij de Waddenzee, als wonderschoon gedicht. ’t Is jullie dorp, It’s your home town. ’t Is jullie dorp, It’s your home town. Beneden mij De Steenen Man, ’t centrum van vertier De Steenen Man, Antsje en Johan, zijn hier de herbergier ’t kerkje met zijn mooie trans, Schittert in de zon. Een man en vrouw leggen een krans, op ’t grafje van beton. ’t Is jullie dorp, It’s your home town. ’t Is jullie dorp, It’s your home town. HIer wil ik wonen en hier wil ik zijn, in Zurich aan zee. ‘k wil de vogels leren kennen en alle stromingen weten in Zurich aan Zee. Genieten van de zonsondergang, in Zurich aan zee. Vogelsilhouet in een zee van violet, in Zurich aan zee. ’t Is nu mijn dorp, It;s my home town. ’t Is nu mijn dorp, It;s my home town. Dit dorpje heft zijn eigen bank, met eigen bankbiljet. Gelukkig is in deze bank nog nooit een kraak gezet. Do you know a better place, dan Zurich aan zee. No there is no better place dan Zurich aan zee. ’t Is nu mijn dorp, It’s my home town. ’t Is ook mijn dorp, It’s my home town. Do you know a better place, dan Zurich aan zee. No there is no better place, dan Zurich aan zee. Harrie Bliek
-2-
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ……………………………………………………………………………… 3 Inleiding ……………………………………………………………………….……………… 4 Hoe is de visie tot stand gekomen? ……………………………….………………. 4 Opbouw van de visie ……………………………………………….……………….. 6 Hoofdstuk 1: Ons dorp en zijn toekomstbeeld………………………….………………… 7 Het dorp Zurich ……………………………………………………….………………7 Maatschappelijke ontwikkelingen ……………………………….…..…………… 10 Hoofdstuk 2 …………………………………………..…………………….………………..11 Thema 1: woningen en gebouwen ……………………..……….…………………11 Thema 2: verkeer en bereikbaarheid …………………..……….…………………14 Thema 3: natuur en milieu ………………………………..……….………………..17 Thema 4: werkgelegenheid, recreatie en toerisme …..……….………………… 21 Thema 5: zorg en welzijn, gemeenschapszin………..………….……………….. 24
-3-
Inleiding Het is zover. De dorpsvisie van Zurich voor de periode 2012 – 2020 is klaar. Plaatselijk Belang Zurich (PBZ) heeft in 2010 het initiatief genomen om met het dorp, haar dromen, wensen én concrete plannen voor de komende jaren op papier te zetten. Maar wat is dat nu eigenlijk: een dorpsvisie? En waarom is het nodig er een te hebben? In een dorpsvisie omschrijft een dorp de plannen die het heeft om de leefbaarheid op korte, maar vooral ook op middellange en lange termijn te verbeteren. Deze gedachtes zijn in de eerste plaats van belang voor het dorp zelf: hoe denken we over een aantal zaken? Waar willen we als dorp naartoe? En: vinden we eigenlijk wel allemaal hetzelfde? Daarnaast is de dorpsvisie ook een document dat in de contacten en samenwerking met andere partijen goed van pas komt. Hierbij kun je denken aan de gemeente, de provincie, Rijkswaterstaat, Wetterskip Fryslan, natuurmonumenten, subsidieverstrekkers, ‘buurdorpen’ en dergelijke. Onze nieuwe gemeente Sudwest Fryslan onderstreept ook nog eens het belang van dorpsvisies. Zij stelt dorpen en wijken centraal in zijn beleid, maar legt het initiatief (‘de regie’) voor verbeteringen wel bij de dorpen zelf. De gemeente ziet hierbij de dorpsbelangen en (in het geval van een stad) de wijkraden als aanspreekpunt. PBZ kan daarmee initiatiefnemer voor een aantal zaken zijn, en dat is in de visie dan ook regelmatig terug te lezen, maar kan niet alleen aan deze zaken werken, daarvoor zijn juist ook anderen uit het dorp nodig. PBZ ziet haar eigen rol nadrukkelijk niet als verlengstuk van de gemeente en evenmin als eerstverantwoordelijke voor de inhoud van oplossingen voor eventuele problemen in het dorp. Juist deze onafhankelijke positie maakt dat PBZ de rol kan nemen die zij naar haar idee behoort te nemen: signaleren, initiatieven nemen, (doen) organiseren en gesprekspartner zijn. Bij voorstellen en suggesties vanuit de dorpen wordt door de gemeente, maar ook door overige subsidieverstrekkers, dan ook gekeken is of deze passen bij de visie die het dorp zelf heeft opgesteld. De dorpsvisie speelt dus ook een rol bij het beschikbaar stellen van geld! Hoe is deze visie tot stand gekomen? In 2003 is er al eens een aanzet tot een dorpsvisie gedaan. Er is toen een enquete onder de bewoners gehouden en veel inwoners hebben deze ingevuld. Van een officiële visie is het toen echter nog niet gekomen maar goede ideeën zijn toen al opgehaald. Waar de opbrengsten van de enquete van destijds nog actueel waren zijn ze in deze dorpsvisie daarom alsnog verwerkt. September 2010 zijn we gestart met een inleidende avond over wat een dorpsvisie is en wat er allemaal bij komt kijken. Hans Boerrighter, dorpencoördinator van de toenmalige gemeente Wunseradiel, en Titus Symonsma van Doarpswurk lieten beiden hun licht over het thema schijnen. Ook is er die avond gebrainstormd over een aantal belangrijke onderwerpen die bij de visie een rol spelen. Op deze avond waren ongeveer 30 mensen aanwezig.
-4-
In de maanden hierna hebben we in wisselende samenstelling met ongeveer 20 mensen verder doorgepraat tijdens enkele werkavonden. Op deze avonden zijn vele onderwerpen aan bod geweest, zoals onder andere; woonomgeving, wegenonderhoud, verkeersveiligheid, leefbaarheid, woningbouw, recreatie en toerisme, bevolkingsopbouw; jongeren / ouderen, vrijwilligerswerk, gemeente, sport en ontspanning, en nog veel meer. Indruk van deze avonden: interessante, verschillende inzichten en een hoog ‘aan de slag’ gehalte. Daarnaast was er nog het sociale effect: sommige bewoners van het dorp maakten op deze manier voor het eerst kennis met elkaar. De opbrengsten van deze avonden en die van de enquete van destijds liggen ten grondslag aan ‘Zurich aan Zee’. Enkele van de onderwerpen zijn in tussenliggende algemene ledenvergaderingen nog een keer aan bod geweest. De visie bestrijkt een periode van 8 jaar. Hierna, maar ook tussentijds, stellen we bij. Het lijkt verstandig om 2019 aan te wijzen als jaar voor een algehele herziening. Immers: tijden veranderen! ‘Tijdens de rit’ (2012 -2020) vormt de visie de leidraad voor het bestuur en bepaalt zij in belangrijke mate waar we mee bezig zijn en waar we mee aan de slag gaan. In 8 jaar komen er ongetwijfeld onvoorziene zaken voorbij. Dán dient de visie als wegwijzer bij keuzes die gemaakt moeten worden: waar besteden we als dorp en als bestuur tijd (en geld) aan? Zoals zojuist benoemd zijn bij de gedachtenvorming rond de visie al veel dorpsgenoten actief geweest. Deze mensen willen we als Plaatselijk Belang dan ook hartelijk danken voor hun inzet van nu én straks. Om punten uit de visie uit te kunnen voeren hebben we naast het bestuur iedereen nodig: verenigingen, gemeente, (soms) de Provincie, Rijkswaterstaat of het Wetterskip, maar natuurlijk in de eerste plaats alle dorpsgenoten. Met elkaar werken we aan verbeteringen voor ons dorp: ‘samen voor Zurich!’.
-5-
Opbouw van de visie De visie begint in hoofdstuk1 met een algemeen stukje over het dorp. Wat voor dorp(je) zijn we eigenlijk? Wat voor ontwikkelingen hebben er de afgelopen jaren plaatsgevonden? Hoeveel mensen wonen er in Zurich? Ook komen een aantal ontwikkelingen aan bod waar we de komende jaren naar verwachting mee te maken gaan krijgen. Te denken valt bijvoorbeeld aan de vergrijzing maar zeker ook aan het streven naar duurzaamheid en ontwikkelingen rondom de Afsluitdijk. Wat betekenen dit soort maatschappelijke thema’s voor ons dorp? We sluiten dit gedeelte af met een korte algemene visie op ons dorp. In hoofdstuk 2 worden een aantal onderwerpen verder uitgewerkt. Meerdere onderwerpen worden in thema’s geclusterd. Dit doen we onder ander om overlap tussen de verschillende onderwerpen te voorkomen. Soms staat een onderwerp bij een bepaald thema beschreven, maar had het ook bij een ander thema aan bod kunnen komen. Thema’s zijn: -
Woningen en gebouwen Verkeer en bereikbaarheid Natuur en milieu Werkgelegenheid, recreatie en toerisme Zorg en welzijn, gemeenschapszin.
Per thema wordt beschreven welke zaken we willen behouden en welke zaken we graag anders willen. Waar mogelijk met een stappenplan erbij dat het proces beschrijft tot en met de (eventuele) oplossingen voor bepaalde knelpunten. Bij elk thema geven we aan welke concrete punten we willen aanpakken, wie de actiehouders zijn, en welke termijn we erbij in gedachten hebben: • • • •
KM = korte termijn = binnen 2 jaar MLT = midden lange termijn = 2 tot 5 jaar LT = lange termijn = 5 tot 8 jaar * Een sterretje geeft een hoge prioriteit weer. Soms staat een sterretje aangegeven bij plannen voor de midden lange termijn, of lange termijn. Hiermee wordt bedoeld dat er vlot een aanvang met de uitwerking van gedachtes gemaakt kan worden, maar dat verdere uitwerking of uitvoering pas op langere termijn plaats vinden.
Ieder jaar opnieuw houden bestuur en algemene ledenvergadering haar dorpsvisie samen ‘even tegen het licht’ en stellen we de actiepunten voor het volgende jaar vast. En uiteraard brengt PBZ op dat moment ook verslag uit over het voorbije jaar. Veel leesplezier gewenst en we hopen dat de visie voor alle inwoners van ons mooie dorp een bron is om (samen) in actie te komen!
Bestuur Plaatselijk Belang Zurich September 2012
-6-
Hoofdstuk 1
Ons dorp en zijn toekomstbeeld
In het voorwoord gaven we al aan dat ook Zurich te maken heeft met een aantal maatschappelijke en geografische thema’s die medebepalend zijn voor de richting waarin ontwikkeling plaats kan vinden. In dit hoofdstuk wordt dan ook een schets gegeven van het dorp, de maatschappelijke tendensen en gedachtes rondom de toekomst van Zurich: de visie van het dorp. Het dorp Zurich Zurich ligt aan de westkust van Friesland, iets ten noorden van de plek waar de Afsluitdijk op de Friese kust uitkomt. Dat is mooi te zien op onderstaande foto.
Dit toont ook meteen het belang van de Afsluitdijk voor het dorp. Want: ondermeer door de werkzaamheden rond de aanleg van deze zelfde Afsluitdijk bedroeg het aantal inwoners eind jaren ’50 ongeveer nog 340. Ter vergelijking: in 1830 waren dat er rond de 152. Mede door (o.a.) de aanleg van de weg Harlingen – Afsluitdijk buiten de kern van het dorp om (N31), nam het inwonertal weer af. Op dit moment (peildatum 1-7-2012) staat de teller op 168 inwoners. In de volgende tabel is het inwoneraantal van 2000 tot 2012 weergegeven. Sinds 2005, toen Zurich 195 bewoners kende, is er sprake van een daling met 27 mensen, een afname van 14 %. Spannende vraag hierbij is uiteraard: ’zet deze trend zich door of blijft het inwoneraantal nu redelijk stabiel?’ Jaartal Aantal inwoners
2000 195
2005 195
2007 189
2008 193
-7-
2009 179
2010 175
2011 164
2012 168
Kijkend naar recente ontwikkelingen in de (leeftijds)opbouw van de bevolking (hoeveel inwoners in welke leeftijdscategorie?) zien we het volgende beeld: 0-5 jaar 6-10 jaar 11-15 jaar 16-20 jaar 21-30 jaar 31-50 jaar 51-70 jaar >70 jaar
2008 8 7 9 7 30 61 51 20 193
2010 5 9 7 3 25 68 58 18 175
2012 (1-7-2012) 5 6 8 4 21 (12,5 %) 46 (27 %) 63 (37,5 %) 15 168
Wat ondermeer opvalt, is dat de groep kinderen en jongeren (bovenste 4 regels van de tabel) flink is ondervertegenwoordigd met respectievelijk 6,5% (groep 0 t/m 10 jaar) en 7% (groep 11 t/m 20 jaar). De grootste bevolkingsgroep bevindt zich in de leeftijdscategorie van 40 – 60 jaar. De toekomstige ‘ouderen’ van het dorp. Zurich is een klein dorp dat voor zijn voorzieningen voor een flink deel is aangewezen op omliggende plaatsen als Harlingen, Makkum, Witmarsum en Bolsward. Enkele rijdende winkels maken deel uit van het straatbeeld: zij voorzien dan ook in een behoefte. Wegens het dalende leerlingenaantal werd in 1996 de enige basisschool van het dorp gesloten. Kinderen in de basisschoolleeftijd kunnen dus niet meer in Zurich zelf naar school, maar verspreiden zich over verschillende scholen in de regio. Er lijkt hierbij niet sprake te zijn van een vaste keuze voor een bepaalde dorp of stad. Mogelijk speelt bij deze keuze ook de signatuur van de school een rol. Zurich, dorp liggend aan de drukke N31, omgeven door polderlandschap én fraai gelegen aan de Waddenzee.... • •
Een prachtige omgeving waar het voor inwoners én bezoekers prettig verkeren is. Een dorp dat door wandelaars, fietsers en motorrijders goed gevonden wordt. Kunnen we daar als dorp niet méér mee....?
-8-
•
Met een ‘merknaam’ van belang! De naam Zurich lijkt in alles op Zürich, die stad in Zwitserland, waardoor ons dorp ook veel bezoekers uit dat land krijgt. Dit geeft ook meteen aan waarom wij als dorp tegenstander waren van het plan ook onze plaatsnaam te wijzigen in het fries. Dat zou voor Zurich hebben betekend dat Surch de eerste plaatsaanduiding zou worden. Soms zet iemand echter tóch even de puntjes op de ü....Zie de foto hieronder..........
Veel van de inwoners geven aan in Zurich te wonen vanwege het wad, de ruimte en de vrijheid. Ruimte, ondanks ingesloten zijn tussen snelweg en dijk, een bijzondere combinatie! Dit maakt dat we als dorp extra zuinig willen zijn op de ruimte die er is. Én dat behoud van natuur en de relatie met het wad hoog in ons vaandel staan. Tja, en de eerder genoemde N31 doorsnijdt het dorp met als gevolg een scheiding tussen dorpskern en buitengebied, waaronder het Ald Mar. Om met een variatie op een gedicht van Vasalis te spreken : ‘...niet het snijden doet zo’n pijn maar het (deels) afgesneden zijn....’ Dit gegeven is een bijzonder kenmerk van ons dorp. Bij het denken over de toekomst past dan ook bewustzijn dat Zurich meer is dan alleen de bescheiden dorpskern aan het wad.
-9-
Maatschappelijke ontwikkelingen Dorp én gemeente staan samen voor de uitdaging om antwoorden te vinden op vragen en dilemma’s waar Zurich zich door verschillende maatschappelijke en politieke ontwikkelingen toe moet verhouden: o o o o o o o o
Krimp Vergrijzing Individualisering Meer tweeverdieners Ontwikkelingen rondom de Afsluitdijk Duurzaamheid Bezuinigingen van Rijk en gemeente ten gevolge van de economische crisis Gemeentelijke herindeling en de effecten ervan.
Het is aan ons vooral om na te denken over nieuwe mogelijkheden en kansen: o Hoe we onze plek als toegangspoort van Friesland beter kunnen benutten o Hoe we onze zo gewaardeerde kleinschaligheid behouden maar ‘met wat meer leven in de brouwerij....’ o Hoe we de aandacht voor natuurlijke en maatschappelijke waarden verder verbeteren en versterken o Hoe we saamhorigheid en gemeenschapszin in ons dorp anno 2012 vormgeven o Hoe we de herstructureringsplannen rondom de Afsluitdijk aangrijpen als kansen voor Zurich o Hoe we (nog) meer gaan samenwerken met nieuwe partners o Hoe we ons nog verder als gesprekspartner van de gemeente Sudwest Fryslan ontwikkelen
Kort samengevat, over visie gesproken..... Zurich wil een dorp zijn …… o Waar het prettig en veilig wonen is o Dat aandacht heeft voor het behoud van een gezond woningbestand en een fijne woonomgeving (wegenbestand, geen troep op straat, etc) o Dat inspeelt op nieuwe kansen zoals de ontwikkeling van Afsluitdijk, de krimp, duurzaamheid en de andere veranderingen om ons heen o Met aandacht vrijheid, gemeenschapszin anno 2012 en een groot sociaal hart voor de onderlinge verschillen o Dit alles met hart voor tradities zoals het kaatsen, schaatsen en dergelijke Dat is leefbaarheid voor ons.
- 10 -
Hoofdstuk 2
Uitwerking van de verschillende thema’s
In dit hoofdstuk werken we de eerder genoemde thema’s verder uit: wat speelt er in en rondom Zurich? Wat zijn onze wensen en op welke manier willen we deze in actie omzetten? Wat voor knelpunten zien we en aan wat voor soort oplossingen kunnen we denken? Regelmatig blijkt dat er vervolgens geen kant en klare recepten voor oplossingen bestaan. Zo is er in een aantal gevallen overleg met andere partijen binnen en buiten het dorp nodig. Tja, en ook deze partijen hebben zo hun eigen wensen en verlangens, begrenzingen en knelpunten...Maar: samen op weg gaan om tot verdere ontwikkeling van ons dorp te komen kunnen we wèl!
Thema 1: woningen en gebouwen Zurich is een dorp met woningen binnen en buiten de kern, een combinatie van boerenland, binnendijkse polder en bebouwde straten. Mooie boerderijen, oude panden, één Rijksmonument (de Hervormde kerk - registratienummer 516539), Hotel de Steenen Man, pension De Hofstede, wegrestaurant Routiers Zurich, particuliere verhuur, én een heus Dorpshuis (It String). Verder beschikt het dorp over één winkel: de in en buiten de regio bekende hengelsportwinkel. Ook komen er in het dorp diverse zelfstandigen om ons van levensmiddelen te voorzien: de SRV- wagen, de bakker én een kaasboer. Voor overige voorzieningen is het dorp op de regio aanwezen.
Als dorp willen we de zo gewaarde kleinschaligheid graag behouden waarbij we streven naar een inwoneraantal van boven de 160. Een lichte groei zou mooi zijn als dat hand in hand kan gaan met een hiertoe nodig gezond woningbestand. Deze belangrijke randvoorwaarde is nodig zodat huidige bewoners, zowel jong als oud(er), kúnnen kiezen om in het dorp te blijven wonen. Hierbij is cruciaal dat het woningbestand een goede mix vormt van koopwoningen (met name ook het betaalbare segment) én huurwoningen. Doordat woningcorporaties in krimpdorpen het woningbestand terug willen brengen bestaat ook in Zurich het risico dat het aantal huurwoningen zal dalen. Jongeren en ouderen uit het dorp hebben op deze manier niet de mogelijkheid in het dorp te blijven
- 11 -
wonen. Zijn de woningstichtingen wellicht bereid over het huurbestand in het dorp te overleggen? Kan de gemeente hierin ook een rol spelen? Zowel jongeren als ouderen hebben behoefte aan woningen met specifieke kenmerken. Betaalbaar en met waar nodig specifieke voorzieningen. Hiermee lijkt de wens voor ‘inbreien’ (= invoegen van woning tussen bestaande bebouwing) of eventueel beperkt uitbreiden geformuleerd. Nagegaan moet worden hoe de gemeente hier tegenaan kijkt. De gemeente Sudwest Fryslan heeft aangegeven wel met te willen werken aan eventuele bouwplannen wanneer er een garantie op afname van bijvoorbeeld nieuwbouw bestaat. Hoe zit dat met restauratieplannen? Is de oude zuivelfabriek niet een unieke locatie zijn om betaalbare seniorenappartementen of startersunits in te realiseren? Of werkplaats(en) voor Zurichse ondernemers? Of atelier- en expositieruimte(s)? Een restaurant? Een deel van de koopwoningen in Zurich is particulier bezit dat als vakantiewoning wordt verhuurd of voor eigen gebruik wordt benut. Tijdens de visie werkavonden werd de wens opgetekend dat dit deel van het woningbestand niet stijgt zodat van een mooie combinatie sprake blijft: van mensen die hier wonen en leven én van mensen die genieten van de omgeving en het dorp maar misschien wat minder betrokken zijn op het dorpsleven. Naast het zorgen voor adequate woningen voor de huidige inwoners rijst de vraag hoe we andere mensen kunnen interesseren of ‘verleiden’ eens met ogen van toekomstig bewoner in ons dorp rond te wandelen. Meezingend met Harrie Bliek: ‘(..) het is nu mijn dorp, it’s my home town (...)’ Uniek gelegen aan de Waddenzee maar ook te midden van een aantal snelwegen: is (voor dit onderdeel) aanhaken bij Noord-Holland een optie? Gezien de relatief lage prijzen van koopwoningen in ons deel van Friesland kan gerichte actie om jonge gezinnen in Noord-Holland te interesseren voor wonen in het Friese serieus worden overwogen. Ook nu wonen er in Zurich immers een aantal mensen die voor hun werk een of meerdere keren per week de Afsluitdijk over gaan...? Hoort, zegt het voort! Voor het eigen leefbaarheidgevoel én voor de beeldvorming van ons dorp naar buiten is de staat van onderhoud van verschillende panden van groot belang en op sommige plekken een serieus punt zorg. De oude zuivelfabriek en het terrein eromheen wordt door veel inwoners als ‘verkrot’ betiteld. Ook bestaat er zorg over de veiligheid ten gevolge van de verwaarlozing zoals afvallende dakpannen en brokken cement/beton.
- 12 -
Aandacht voor verpaupering en achterstallig onderhoud is echter nodig voor meerdere panden en woningen. Het verdient aanbeveling om te onderzoeken of bewoners waarvoor het lastig is om hun woning goed te onderhouden hierbij enige ondersteuning kunnen krijgen. In de vorm van vrijwilligers klusdienst of anderszins. Het lijkt de moeite waren om ook te informeren bij andere dorpen en de gemeente. Ongetwijfeld is dit vraagstuk immers niet uniek voor ons dorp. Van groot belang is het behoud van de gezichtsbepalende monumentale nederlands hervormde kerk, centraal in het dorp. Het zou mooi zijn als het aantal diensten van ongeveer eens in de drie weken gehandhaafd kan blijven. Hiernaast kan gekeken worden naar andere vormen om de zichtbaarheid van de kerk te vergroten. In hoeverre kan het kerkgebouw ook voor andere doeleinden gebruikt worden? Gedacht kan worden aan gebruik van het kerkgebouw als expositieruimte, ‘podium’ voor toneeluitvoeringen en kerstvieringen en als repetitieruimte voor koor en muziek. Het in de zomerperiode openstellen voor belangstellenden kan ook een optie zijn.
Actiepunten thema 1 woningen en gebouwen
Actiehouder(s)
In gesprek met Doarpswurk over mogelijkheden project ‘Aanpak rotte kiezen’ voor Zurich. Zie ook www.aanpakrottekiezen.nl Onderzoeken meervoudig gebruik NH kerk Overleg over ‘masterplan’ wonen in Zurich: de invulling van woonwensen (inclusief huurwoningen, beperkte uitbreiding specifieke koopwoningen en renovatiegedachte oude zuivelfabriek). Overleg met eigenaar over verkrotting zuivelfabriek
Initiatief PBZ
Prioriteit
Termijn
KT
PBZ, kerkbestuur, vrijwilligers PBZ, Woningstichting(en), gemeente SWF, inwoners Zurich, zorgverzekeraar
*
MLT
PBZ, gemeente SWF, Doarpswurk (project ‘aanpak rotte kiezen’). Initiatief PBZ, dorpsbewoners
*
KT
Onderzoeken van MLT wenselijkheid/haalbaarheid opzet vrijwilligers/klusdienst met het oog op tegengaan verdere verpaupering woningen en gebouwen (Als er bij prioriteit en termijn iets is ingevuld, dan bedoelen we dat het maken van plannen snel kan starten, maar dat de uitvoering ervan later klaar is)
- 13 -
Thema 2: verkeer en bereikbaarheid Zurich ligt aan de N31 en aan de A7 en is hierdoor per auto uitstekend bereikbaar. Voor het openbaar vervoer is Zurich aangewezen op de bus welke een stopplaats aan de N31 heeft. Bovendien is de terminal aan de kop van de Afsluitdijk een uitstekende overstapplaats naar diverse richtingen. Behoud van deze busdiensten is gezien de bevolkingsopbouw van groot belang. Een niet rechtstreekse busverbinding met Leeuwarden wordt door sommige inwoners echter als een gemis ervaren. Langs de dijk is het dorp per fiets goed bereikbaar en is er voor langzaam verkeer verbinding met het achterland mogelijk. De in 2009 als onderdeel van de aanpak van de N31 gerealiseerde fietsbrug richting Kimswerd wordt door veel mensen als erg of te steil ervaren en pakt daardoor minder praktisch uit dan bedoeld....Mooi dat hij er is maar minder functioneel dan gepland.
Met de verkeersveiligheid en het onderhoud van het wegennet is het anders gesteld. Er zijn een aantal minder overzichtelijke kruisingen en andere gevaarlijke situaties. We noemen een aantal: -
-
Dagelijks zwaar en te snel rijdend verkeer over de Ald Mar, slecht voor staat weg, en belastend voor woningen en omwoners. Is verbodsbord een optie? Aanspreken van betrokken chauffeurs cq bedrijven is eveneens een mogelijkheid? Ditzelfde kan gelden op andere locaties in het dorp. Snelheid van verkeer over de Ald Mar, en andere wegen waaronder ín de dorpskern en aan de Casper de Roblesdijk Onoverzichtelijke kruisingen als bv Caspar de Robles – Steenlaan, of Kerkstraat – verkeer vanaf It Leech. Mogelijk kan een andere inrichting van de kruisingen zorgen voor beter overzicht. Gedacht kan worden aan borden, of gebruik anderkleurige stenen. Overleg hierover met verkeersdeskundige lijkt gewenst.
De staat van onderhoud aan het wegennet is op verschillende plaatsen ronduit zorgwekkend. Groot onderhoud aan de wegen (muv de Steenlaan) is in lange tijd niet gebeurd. De Fabrieksstraat, Schoolstraat, en de Kerkstraat zijn bv zo ongeveer eind jaren ’80 begin jaren ’90 herstraat, maar sindsdien is er alleen sprake geweest van reparaties.
- 14 -
Met name winterdags of bij hevige regenval ontstaan hierdoor gevaarlijke situaties. Onderstaand een kleine greep uit de Wijkschouw 2011 ten aanzien van de geconstateerde problematiek: • • • • • • •
Stoepen bij It Leech, Suderigge, Caspar de Roblesdijk zijn zeer oneffen Suderigge, verzakking van straat en stoep, trottoirbanden It Leech, verzakking, kuilen in de weg Fabrieksplein (verpaupering) Kerkstraat, verzakking, onregelmatige molsgoten. Sneeuwruimen en strooien in de winter. De ervaring leert dat er in het dorp te weinig wordt gestrooid. Ook is er de wens voor een tweede container voor het strooizout, in nabijheid van het bruggetje. In de winter is het bruggetje glad. Wens voor uitbreiding parkeerplaatsen op de Caspar de Roblesdijk.
Over het geheel genomen is het zinvol de mogelijkheden van een dorpsvernieuwingstraject te bespreken. Wij zouden als dorp erg blij zijn met een planmatige aanpak van achterstallig onderhoud: ‘welke straat komt wanneer in aanmerking - 15 -
voor een grote opknapbeurt?” Hoewel het, gezien de algehele staat van onderhoud in het dorp, moeilijk is hierin prioritering aan te geven, lijken met name de Kerkstraat, het Ald Mar en It Leech toe aan groot onderhoud. Daarnaast is op de Caspar de Roblesdijk een dermate grote oneffenheid in de straat (aan de overzijde van de huizen), dat hiervoor met name voor fietsers een gevaarlijke situatie ontstaat. Het asfalt is hier als het ware ‘gebroken’. . Actiepunten thema 2 Verkeer en bereikbaarheid Inventariseren staat van onderhoud wegennet door middel van een jaarlijkse wijkschouw Aandacht voor onderhoud van het wegennet. Hierbij komen tot een meerjarenplan. In overleg met de gemeente (verkeersdeskundige) kijken naar mogelijke oplossingen voor de potentieel gevaarlijke situaties Aandacht voor snelheidsbeperkende maatregelen op de Caspar de Roblesdijk, Ald Mar ondermeer door het plaatsen van ‘drive slow verkeersmannetje(s)’
………. Overleg met vervoersmaatschappijen over handhaving bushalte aan de N31 ter hoogte van Zurich + de kwaliteit van het bushokje (wind en waterdicht) Contact met gemeente over gladheidbestrijding in het algemeen en fietstunnel N31 in het bijzonder (paaltjes in/uit) Onderhoud schelpenpad
Actiehouder(s)
Prioriteit
Termijn
PBZ en gemeente met input van bewoners
*
Jaarlijks
PBZ en gemeente
*
MLT
PBZ, gemeente
*
KT
PBZ in overleg met gemeente en bewoners Casper de Roblesdijk, Ald Mar.
*
KT
PBZ
*
MLT
PBZ
*
KT
PBZ, gemeente, Wetterskip MLT Fryslan (Als er bij prioriteit en termijn iets is ingevuld, dan bedoelen we dat het maken van plannen snel kan starten, maar dat de uitvoering ervan later klaar is)
- 16 -
Thema 3: natuur en milieu Werelderfgoed de Waddenzee is de directe buurman van Zurich. Ons dorp neemt hiermee een unieke plaats aan de kust in. We maken hiermee deel uit van een mooi stuk groene kuststrook tussen de Makkumernoordwaard en het Hegewiersterfjild (bij Harlingen) in. Verder ligt er komende vanaf de Afsluitdijk aan de rechterhand vóór de overgang naar het viaduct, een klein stukje natuurgebied dat beheerd wordt door de Vereniging Natuurmonumenten. Tenslotte hebben we natuurlijk nog het poldergebied Surcheroord aan wiens voeten we met elkaar wonen....en liggen we op een belangrijke vogeltrekroute. Het landschap rond Zurich wordt grotendeels aangeduid als weidelandschap. Daarnaast zijn er uiteraard kenmerken van een kustlandschap, beiden met de voor hun eigen zo specifieke vegetatie.
Uitbreiding van kleine stukjes natuurgebied via Natuurmonumenten op andere plaatsen tussen weg en wad is het onderzoeken waard. Inmiddels is een prettige relatie met de medewerkers van Natuurmonumenten opgebouwd. Zo zijn er in de eerste helft van 2012 een tweetal bijeenkomsten in It String en Hotel De Steenen Man georganiseerd waarbij o.a. voorlichting werd gegeven over de activiteiten van Natuurmonumenten. Agrarisch natuur beheer speelt in de regio ook een belangrijke rol. Veel boeren in de directe omgeving van Zurich zijn naast boer met hun dagelijkse activiteiten ook enthousiast ‘natuurpartner’. Die twee zaken gaan prima samen! Meerdere boeren ‘doen aan plas dras’ het oog op het bevorderen van een goede vogelstand van specifieke soorten. De grutto is hier slechts één van.
- 17 -
Zittend in de tuin kunnen we genieten van ‘een vlucht regenwulpen’, lepelaars, grutto’s, verschillende ganzensoorten, kluten maar ook andere prachtige vogels zoals puttertjes, het goudhaantje, winterkoninkje, roodborstje, verschillende soorten mezen en nog veel meer. Ook worden de havik en de watersnip meer dan eens waargenomen. En zeker, een enkele keer komt er ook een ‘dwaalgast’ voorbij zoals in het afgelopen jaar een ree..... Kort en goed: Zurich wil deze prachtige, som kleine, ‘pareltjes der natuur’ zo houden en waarmogelijk uitbreiden.
via dijk, kaatsveld, verschillende straten en na een paar sprongen over verschillende schuttingen herwon hij uiteindelijk zijn vrijheid......
Echter, in het dorp zelf is het groene aanzicht steeds minder en wordt er met zorg gesproken over de groenvoorziening en het onderhoud ervan. In de loop der jaren zijn vele
- 18 -
bomen gerooid en grotendeels niet vervangen. Voorbeelden te over aan bijvoorbeeld de Caspar de Roblesdijk, het Fabrieksplein en aan It Leech. Voor de diverse borders bestaat de wens voor kleurige- en zoutbestendige beplanting. Zurich wil weer een mooi groen dorp worden! Naast het groene aanzicht vraagt met name in de zomerperiode ook zwerfvuil onze aandacht. Af en toe is er een periode in het jaar dat er geen afval container op het pleintje bij de camperplaats ontbreekt. Verder bestaat er met name zomer behoefte aan meer afvalverzamelplaatsen. Zouden, naast prullenbakken, een of meer ‘blikvangers’ niet wat zijn…….?
Na de aanpassingen aan de N31 is de verkeersintensiteit toegenomen met als gevolg een toename van de geluidsoverlast. Hiervoor is in 2008/2009 onderzoek gedaan doen een extern bureau. Hierbij zijn echter niet alle woningen ‘meegenomen’ die nu wel te maken hebben met de geluidsoverlast. Het klimaat verandert en de fossiele brandstoffen raken op. Daarom willen Provincie en gemeente zich inzetten voor een duurzame toekomst. Om locale of regionale duurzaamheidplannen te ondersteunen heeft Doarpswurk het initiatief genomen tot het opzetten van het ‘netwerk duurzame dorpen’. Zurich wil zich als dorp ook inzetten voor duurzaamheid. Dilemma hierbij is echter de begrijpelijke ambivalentie die er onder haar inwoners bestaat tussen de het bevorderen van duurzaamheid middels windmolens enerzijds en de ervaren horizonvervuiling die hiervan het gevolg is anderzijds. Omdat het dorp geruime tijd geleden echter heeft gekozen voor aandelenparticipatie in enkele windmolens levert , afhankelijk van de opbrengst, het toch enig financieel rendement op ter grootte van enkele duizenden euro’s per jaar. In het dorp is bij velen belangstelling voor zonnepanelen. Gezien genoemde ambivalentie worden de ontwikkelingen rond de voorgenomen aanleg van een groot turbinepark op de kop van de Afsluitdijk tussen Harlingen, Bolsward en Makkum met haar effecten op leefmilieu en landschap (er wordt gesproken over 48 molens van 5 megawatt) daarom met bijzondere belangstelling gevolgd.
- 19 -
Actiepunten thema 3: Actiehouder(s) Prioriteit Termijn natuur en milieu Opstellen groenplan met ondermeer Commissie op initiatief PBZ | * KT aandacht voor terugplaatsen gerooide gemeente SWF | Empatec bomen en zoutwaterbestendige beplanting en jaarlijkse evaluatie Bekijken van mogelijkheden om de (initiatief) PBZ MLT visuele effecten van de geluidsschermen te beperken: beplanting, schilderen o.i.d. Deelnemen aan Himmeldei of Nader te bepalen MLT organiseren eigen actie i.v.m. opruimen van zwerfvuil Alert volgen van de ontwikkelingen PBZ * blijvend rondom projecten rond windmolenparken (Als er bij prioriteit en termijn iets is ingevuld, dan bedoelen we dat het maken van plannen snel kan starten, maar dat de uitvoering ervan later klaar is)
- 20 -
Thema 4: werkgelegenheid, recreatie en toerisme Zurich is een ondernemend dorp. Er zijn veel kleine zelfstandigen woonachtig en werkzaam. Een aantal van hen is al gedurende langere tijd actief. Soms ook beëindigt een bedrijf haar activiteiten. Vaak komt er na verloop van tijd echter wel weer een ander bedrijf voor terug. PBZ heeft in 2012 een aanzet gemaakt om een lijst van bedrijven op te stellen. Het voornemen bestaat om deze lijst na completering en met toestemming van de betreffende eigenaren te publiceren op de website van Zurich: www.zurich-friesland.nl PBZ is voornemens om tijdens bedoelde inventarisatie ondernemers te vragen naar hun visie op de benodigde randvoorwaarden voor ondernemerschap. Wat hebben deze bedrijven nodig om zich in Zurich blijvend te settelen? Te denken valt hierbij aan: infrastructuur, bereikbaarheid, parkeermogelijkheden, dataverkeer e.d. Waar nodig, mogelijk én onafhankelijk verdienen ondernemers in het belang van ‘werk in en vanuit het dorp’ een steuntje in de rug. Met betrekking tot recreatie en toerisme valt op dat Zurich veel ‘doorgangstoerisme’ kent: vooral, maar niet alleen, in de zomer doen veel fietsers, wielrenners, wandelaars en motorrijders, al dan niet in groepsverband Zurich aan. Het dorp mist een kampeerplaats, trekkersveld of trekkershut maar beschikt gelukkig over HCR ‘de Steenen Man’ aan de Casper de Roblesdijk en pension ‘De Hofstede’ aan It Leech. Ook kent Zurich een tweetal oplaadpunten voor elektrische fietsen (HCR de ‘Steenen Man’ en Restaurant ‘de Poort van Friesland’). Helaas wordt ‘de Steenen Man in zijn voortbestaan bedreigd; de huidige uitbaters stoppen eind 2012, en er is nog geen nieuwe uitbater gevonden. In 2010 zijn enkele camperplaatsen aan het plein gerealiseerd. Hierbij worden echter water en stroom als basis faciliteiten gemist. Verder is aan passanten moeilijk uit te leggen dat voor een camperplaats in dezelfde gemeente maar dan mét allerlei voorzieningen (waaronder douche en toilet) hetzelfde tarief van €10 per nacht moet worden betaald....Tegenover de bedoelde camperplaatsen is de hengelsportwinkel gevestigd. Sportvissers van heinde en verre weten de weg hiernaar al jarenlang te vinden. Ook vogelaars worden regelmatig ‘in en om het dorp waargenomen’, om in hun eigen jargon spreken. De bijzondere ligging aan de voet van de afsluitdijk is al eerder benoemd. Een monument van internationale allure. Met de zeespiegelstijging op komst zijn de komende jaren aanpassingen aan de dijk nodig om deze in staat de stellen de veiligheid te waarborgen. Deze veiligheid staat in de ontwerpfase rondom de dijk voorop, maar bied ook kansen voor recreatie en toerisme. De provincie heeft in opdracht van het rijk een studie gedaan naar de kansen die mogelijke ingrepen aan de dijk met zich meebrengen voor het gebied rondom de aanlanding: de driehoek afsluitdijk / Makkum / Harlingen, en daarmee ook voor Zurich. Eind september 2012 zal de gemeente haar gedachtes delen met het PBZ. Wil de gemeente meewerken aan een voorlichtingscentrum, steunen zij de plannen rondom een zoet-zoutwaterrivier, komen er extra aanlegplaatsen bij bv Cornwerderzand of het monument op de dijk. Interessant is om te kijken waar wij als dorp bij kunnen ‘aanhaken’.
- 21 -
Het piepkleine strandje in de bocht voor de oprit naar de snelweg A7 wordt weliswaar af en toe bezocht maar verdiend niet de naam ‘strand’ zonder verkleinwoord.....liggen daar nog kansen met de ontwikkelingen rondom de afsluitdijk? Om bij dat strandje te komen moet je wel eerst de dijk op. En altijd ziet die prachtige Waddenzee er weer anders uit. Het samenspel van lucht, licht en water zorgt ervoor dat het wad er geen dag hetzelfde uit ziet.
Tijdens de werkavonden rondom de dorpsvisie kwamen allerlei ideeën en suggesties naar voren. Hieronder een greep, in willekeurige volgorde: • • • • •
• • • • • • •
Onderzoek de mogelijkheid tot fietsenverhuur in het dorp Overweeg de ontwikkeling van een dorpsfolder of brochure Zorg voor (meer) fiets- en wandelroutes in verschillende aantallen kilometers of laat deze ontwikkelen Zorg voor meerdere verspreiding- / verkooppunten van deze kaarten en brochure Plaats informatiepanelen in de nabijheid van de camperplaatsen en hengelsportwinkel. In ieder geval op een plek waarbij passanten ‘er niet omheen kunnen’. Zorg hierbij voor een uitnodigende presentatie met historisch fotomateriaal én voor materiaal van nu. Verzorg rondleidingen door het dorp met een gids of, indien niet beschikbaar, met een informatieblad Plaats zeekijker(s) (zoals bij buurdorp Cornwerd) en nog enkele bankjes op de zeedijk Overweeg of onderzoek de mogelijkheid tot herbestemming van een of meerdere panden voor toeristische doeleinden. Genoemd zijn o.a. een juttersmuseum of activiteitenhal (skelters, midgetgolf e.d.) Wielrenners zoeken nog weleens een plasgelegenheid. Is het plaatsen van een urinoir een optie? Of kan er iets in samenspraak met ontwikkeling van de camperplek? Haak aan (pak je kans!) bij (her)ontwikkelingsplannen rondom de Afsluitdijk Handhaaf ook voor wielrenners de verkeerssnelheid van 30 km. per uur. Dat beperkt het aantal gevaarlijke situaties. Deze ontstaan doordat je fietsers niet hoort aankomen. Handhaaf de Nederlandse ‘merknaam’ Zurich als eerste aankondiging op het plaatsnaambord.
- 22 -
Actiepunten thema 4: werkgelegenheid, recreatie en toerisme Contact met VVV, ANWB, Vrienden op de fiets, gemeente SWF, ondernemers en andere dorpen over ‘marketingplan’ Zurich Verrekijker(s) en (meer) bankjes op de dijk Overleg met de gemeente rondom plannen afsluitdijk, en hierbij het belang van Zurich voor ogen houden. Fiets- en wandelroutes ontwikkelen en verspreiden, eventueel als onderdeel van markeringplan Zurich Overleg met gemeente SWF over opwaarderen camperplaatsen Vastleggen bedrijvigheid Zurich o.a. door publicatie op website www.zurichfriesland.nl
Actiehouder(s)
Initiatief PBZ | nader te bepalen
Prioriteit
*
PBZ, gemeente, Wetterskip PBZ, gemeente
Termijn
LT
MLT *
KT
Nader te bepalen
LT
PBZ, gemeente
MLT
PBZ
KT
(Als er bij prioriteit en termijn iets is ingevuld, dan bedoelen we dat het maken van plannen snel kan starten, maar dat de uitvoering ervan later klaar is)
- 23 -
Thema 5
Welzijn en zorg, gemeenschapszin
Zoals eerder aangegeven zijn de inwoners van Zurich voor veel voorzieningen aangewezen op dorpen en steden in de regio. Diverse zorgfuncties zijn dan ook in deze nabijgelegen plaatsen te vinden. Veel van de bewoners richten zich hierbij voor bv fysiotherapie of huisarts op Witmarsum. Niet alle inwoners van Zurich beschikken hierbij over eigen vervoer waardoor een beroep gedaan moet worden op mantelzorg of taxivervoer. Door een aantal inwoners is de gedachte geopperd om te komen tot de opzet van een soort vrijwilligersdienst. Deze zou coördinerend kunnen voorzien in vraag en aanbod op o.a. gebied van huisarts- en ziekenhuisbezoek. Wellicht kunnen vrijwilligers op deze manier ook benaderd worden voor kleine klusjes in en rondom het huis. Ook is de suggestie gedaan om contact te zoeken met ‘Graach Dien’ in Witmarsum en met deze organisatie eventuele samenwerkingsmogelijkheden te verkennen. Aanvullende ideeën: -
-
-
instellen van een telefooncirkel: elke inwoner pleegt bij calamiteit of belangrijk nieuws volgens een vaste volgorde een paar telefoontjes waardoor het hele dorp snel geïnformeerd is opstellen en bijhouden van telefoonlijst + emailadressen vrijwilligers en bestuursleden van de verschillende verenigingen en activiteiten in het dorp. Dit overzicht huis aan huis bezorgen publicatie in het Surcher Potsje van ‘vraag- en aanbod sectie(s)’ van verschillende soorten klusdiensten ........................................................
In het dorp zijn de ervaringen met thuiszorg erg goed. Zijn er misschien mogelijkheden om zorg af en toe dicht(er) bij huis te organiseren? Dorpshuis It String kent een beperkte bezetting. Het is misschien het onderzoeken waard of er mogelijkheden zijn om deze locatie beter te benutten: een inloopspreekuur voor fysiotherapie? een consult ergotherapie? Bloedprikken? Een praktijkondersteuner (POH) uit een huisartsenpraktijk of medewerker van een thuiszorgorganisatie die voorlichting geeft, het geven van de jaarlijkse griepprik? Maar misschien ook wel ouderengymnastiek (‘Zurich in beweging!’). It String wordt al als stembureau gebruikt. Dit willen we zo houden.
- 24 -
Een tijdens de werkavonden veel gehoorde gedachte is ‘kortdurende cursussen of workshops in It String’ waarbij docenten of ‘workshopleiders’ zowel binnen als buiten het dorp kunnen worden gezocht of gevraagd. Ook kunnen verschillende buitenactiviteiten goed vanuit het dorpshuis georganiseerd worden. Een aantal mogelijkheden op een rij: -
-
Activiteitenthema’s: o Lente bv natuur (fietsen / wandelen) o Zomer bv zee (vissen /zwemmen, dorpsfeest) o Herfst bv Halloween (markt / kids) o Winter bv kerst (dorp aankleden, nieuwjaarsborrel, buffet) Workshop muziek Volleybal wedstrijd Wandelingen met groepen organiseren Speurtocht (wandelen / fietsen) Skeelertocht Snoeicursus, kerststukjes maken Tekencursus Bloemschikcursus Kindermiddag op een aantal woensdagmiddagen in het jaar. Kinderopvang? ‘Stitch en bitch’ (breicafe). Eten met het dorp: een ‘lunch of brunch’ voor alle leeftijden. Filmavond
Een behoorlijk deel van de Surchers geeft aan dat zij dit soort kortdurende activiteiten leuk zouden vinden. Zurich is een dorp met van oudsher veel verenigingen. Sport en ontspanning staan hierbij hoog in het vaandel: kaatsen, schaatsen, jeu-de-boules, kaarten, biljarten, dorpsfeest, feestcommissie, maar ook andersoortige verenigingen ter bevordering van de leefbaarheid zoals Plaatselijk Belang Zurich (PBZ), Buurteplicht, Stichting Bobbeslach, dorpskrant It Surcher Potsje, de vrouwenvereniging en de ouderensoos.
Wat echter steeds duidelijker blijkt is dat het structurele verenigingsleven met vaste verplichtingen en vaste tijden terrein verliest. Anno 2012 spreekt deze formule niet iedereen meer zo aan: veel inwoners zijn mobiel en richten zich ook voor sport, spel en ontspanning meer op de omgeving en niet meer alleen op het dorp zelf. Tijden veranderen!
- 25 -
Sommige van de verenigingen merken dit ook nadrukkelijk. Het blijkt moeilijk om het ledenaantal op een aanvaardbaar peil te houden. Hierover bestaat in het dorp grote bezorgdheid. De verenigingen worden kleiner, zozeer zelfs dat het voortbestaan van enkele verenigingen niet zeker lijkt. Veel verenigingen worstelen in deze tijd ook met de invulling van bestuursfuncties. Het heeft dan ook grote prioriteit om met de verenigingen bij elkaar te komen en te bespreken hoe dit verder moet of kan. De grote vraag is hoe dit op te lossen. Is het mogelijk meer samen te doen? Moet in de huidige samenstelling van het dorp alles blijven bestaan? En: zijn er misschien oplossingsmogelijkheden waar we met z’n allen nog niet aan gedacht hebben............? Toch zetten veel mensen in Zurich zich in als vrijwilliger. Zij mogen ook wel eens nadrukkelijk in het zonnetje gezet worden, immers: ‘zonder vrijwilligers staat alles stil’. Tenslotte nog enkele, vaak meerdere keren gehoorde, suggesties: -
-
-
-
Verwelkom nieuwe inwoners van het dorp met een ‘Welkom box’ met bijvoorbeeld de Dorpsvisie 2012-2020 (...), informatie over het dorp, een brochure, een exemplaar van ‘It Surcher Potsje’, een typisch Surchs product, uitnodigingsfolders van de verschillende verenigingen en informatie over in Zurich gevestigde bedrijven. Zorg er voor dat iedereen dorpskrant ‘It Surcher Potsje’ ontvangt en pas daartoe zonodig de lidmaatschapformule aan bijvoorbeeld door financiering middels begroting. Een onderzoek waard. Realiseer een plek voor kinderen om veilig te spelen /en/of voor jongeren om (uit) te hangen. Dit kan in vorm van speeltuin, bijvoorbeeld in de buurt van it String. Op die manier is de speeltuin ook uitnodigend voor recreanten. Of is de plekWellicht kan daar ook een hanggelegenheid voor jongeren gecreëerd worden. Organiseer één sportdag per jaar voor jong en oud Organiseer een soort verenigingen circuit, waarin je wat kunt proberen. Organiseer één Himmeldei of Groendag per jaar .............................................................................
Actiepunten thema 5: welzijn en zorg, gemeenschapszin Bijeenkomst verenigingen om te brainstormen over oplossingsrichtingen aangaande ledenaantallen en vacatures voor bestuursfuncties Samenstellen en actueel houden van vrijwilligers- en bestuurslijsten met emailadressen, adressen en telefoonnummers i.v.m. verschillende activiteiten, interesses en klusdiensten + instellen van een telefooncirkel 1x per jaar alle vrijwilligers bedanken en in het zonnetje zetten. In welke vorm dan ook Haalbaarheid opzet vrijwilligerscentrale onderzoeken, waar mogelijk in samenwerking met ‘Graach Dien’ Witmarsum Onderzoeken in hoeverre het
Actiehouders Initiatief PBZ, alle verenigingen
Prioriteit *
Termijn KT
Initiatief PBZ, alle verenigingen
KT
PBZ, alle verenigingen
KT
(Initiatief) PBZ
KT
Feestcommissie, Bestuur It
MLT -LT
- 26 -
organiseren van kortdurende String, PBZ, inwoners Zurich activiteiten in It String meer structureel kan plaatsvinden Maken van een dorpsagenda. Wat PBZ * KT voor activiteiten zijn er gepland. Plaatsing op de site, en bv. in ‘t Potsje Verder ontwikkelen van website MLT www.zurich-friesland.nl Onderzoeken van mogelijkheden tav * MLT speeltuin, en jongerenplek Onderzoeken van de mogelijkheid tot LT plaatsing van b.v. een pingpongtafel, kleine goaltjes, squash, kaatsmuurtje, basketbalnet, gymtoestellen. (Als er bij prioriteit en termijn iets is ingevuld, dan bedoelen we dat het maken van plannen snel kan starten, maar dat de uitvoering ervan later klaar is)
- 27 -
