25
Zelfbouwhandleiding XL
25 5 Zelfbouwhandleiding XL2
XL25 Lengte Diepgang Deplacement Ballast
67 cm 28 cm 930 gram 340 gram
Grootzeil
1536 cm2
Fok Masthoogte celpack
438 cm2 92 cm 4x1,2V NiCd
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
BEESSTTEE XL2255-BBO OU UW WE ER R Wij feliciteren u met uw keuze die u liet vallen op de XL25. Het zal u niet tegenvallen. Zowel de bouw en daarna het wedstrijdvaren is een blijvende opwinding die u sinds uw kinderjaren niet meer heeft gekend. In het nu volgende handleiding leest u hoe op eenvoudige wijze een radio grafisch bestuurbare model zeilboot gebouwd wordt met behulp van eenvoudige hulpmiddelen en simpele materialen. Een boot op deze schaal is een goedkope introductie voor de sport. Het is de manier om ervaring op te doen met het bouwen en zeilen van modelzeilboten. Het wedtrijdzeilen is geweldig spannend. Een wedstrijdbaan wordt uitgelegd en racen maar. Met een kloppend hart. Zeilers, die ervaring hebben op grote boten, zijn zeer verrast door de goede vaareigenschappen van de XL25. Versneld en reageert zeer snel. De afmetingen zijn prettig en het bootje weegt nog geen kilo. Dus sommige zeilers komen met hun uitrusting naar het wedstrijdwater op de fiets.
Inleiding
XL25 is gemaakt volgens een reglement voor een 25/310 klasse. De 25 staat voor de
waterlijnlengte in inches en de 310 vierkante inch is gelijk aan het zeiloppervlak, gedragen door een ‘swing rig’; ongestaagde mast van bijna een meter hoog met een doorlopende giek voor grootzeil en fok. Daardoor is het optuigen een fluitje van een cent. Het zeil wordt in de mastgat geplaatst en de schoot wordt aangesloten op de giek. Klaar om te varen, een kind kan de was doen. De boot wordt gezeild met een eenvoudige twee kanaals-zender met standaard servo’s. Een standaard pakket van vier NiCd cellen geeft, voldoende energie voor zeker 4 uur zeilplezier. De swing-rig wordt gemakkelijk bediend via een servo met een lange hefboom (de schootarm) en dus een speciale zeilwinch is overbodig. De rompvorm is gebaseerd op een knikspantromp opgebouwd uit balsa platen. De kimmen zijn sterk afgerond. Het totale gewicht van de vaarklare boot is ongeveer 930 gram waarvan de bulb 340 gram weegt het tuigage 70 gram en het batterijenpakket 80 gram. De elektronica; (batterijen pakket en ontvanger en servo’s) moet zo compact bij elkaar gebracht worden en voor zorgen dat het zwaartepunt zoveel mogelijk in het draaipunt van de boot (t.p.v. kiel) ligt. Bij boten van deze grootte is dit van groot belang. De ontvanger en batterijen zit in een balsadoosje achter de kiel. Alles ligt zo opgesteld dat het via het dekluik (tupperware deksel) verwijderd of geplaatst kan worden. De simpele regels houdt de boot nog zeer snel, zonder dat deze regels te strak zijn. Een conventioneel getuigd zeil zal in theorie een voordeel hebben bij licht weer, maar legt het af tegen een boot met een kleiner zeiloppervlak, wanneer de wind toeneemt.
Helpdesk Gebruik uw fantasie en lees de handleiding goed door.Er zijn altijd meerdere oplossingen denkbaar om de boot te bouwen, maar als u toch vragen heeft, kunt u altijd informeren via
[email protected]
Bouwregelement Voor beschrijving wordt naar de site www.XL25.com verwezen.
Veel succes en plezier met bouwen en zeilen.
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
2 van 2
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
Starten maar … Wat heeft u nu: ü Een bouwtekening ü Deze handleiding ü Een pakket met onderdelen ü Vleugelspanfolie om het dek af te dichten ü Een set bestaande uit zender, ontvanger, batterijenpakket, 2 servo’s en lader Wat heeft u verder nog nodig: Ø Een goed snijmesje, beugelijzerzaagje, liniaal Ø Schuurpapier P80,P120,P240, P400, P1000 en P2000+ schuurblokje (kurk) Ø Epoxyhars+kwastjes, polyesterplamuur, en spuitlak Ø Boormachine, schuurschijven voor bewerken vin: P24, P36, P60, P80 en P120. Profiel in vin kan ook goed met houtvijl gevormd worden.
Algemene bouwtips 1. 2.
3.
Alles is snel en goed te verlijmen met de secondenlijm. In combinatie met de epoxy die u op de blanke houtdelen smeert, zorgt voor een perfecte definitieve hechting. Om waterabsorptie te voorkomen, mogen er geen kale delen hout overblijven. Behandel deze desnoods met secondenlijm indien het niet met epoxy behandeld is en eventueel wordt. Te zachte of te tere, dunne onderdelen van hout die nog bijvoorbeeld afgeschuurd moeten worden, zijn even op te harden door deze in te smeren met secondenlijm. Bijvoorbeeld de achterrand van het roerblad dat scherp afgeschuurd wordt, kan indien onbehandeld kapot geschuurd worden.
LET OP:
veranderingen ten opzichte van bouwtekening
Voor het positioneren van de onderdelen moet de bouwtekening geraadpleegd worden. Als er verschillen tussen de bouwtekening en deze handleiding zijn, is het verstandig van de aanwijzingen van de handleiding uit te gaan.
De romp bouwen Het is niet de bedoeling om het bouwen van de romp zeer gedetailleerd te beschrijven. Er zijn meerdere mogelijkheden om bepaalde zaken op te lossen en deze zijn afhankelijk van de beschikbare materialen. De romp wordt opgebouwd uit twee identieke zijpanelen. Ze worden tezamen gesneden/gezaagd en geschuurd. Wanneer dit gebeurt is, worden de beide delen voor en achter aan elkaar bevestigd met tape Vervolgens wordt het groot-(hoofd) spant bevestigd en verlijmd. Aan de achterkant wordt de tape verwijderd en het spiegelspant bevestigd. Met een winkelhaak wordt gecontroleerd of het geheel haaks is, De tape aan de voorkant wordt verwijderd en het driehoekige neusspant wordt op zijn plaats gebracht. Let op dat de romp niet tordeert tijdens het aanbrengen. De romp is op dit moment erg fragiel maar wordt aanzienlijk sterker wanneer de bodem op z'n plaats wordt gezet. Deze bodem wordt ook gemaakt van 2,5 mm balsa plaat. Ze wordt overmaats op de romp voor en achter met secondenlijm even vast gezet. Als dit is gelukt kan het nog op een aantal andere plaatsen vast gelijmd worden. Pas op: druk hierbij niet de rompzijpanelen naar binnen. Dit zou de rompvorm te sterk beïnvloeden. Met een schuurblokje wordt de overlap van het bodempaneel verwijderd en de randen afgerond. Later wordt de bodem en de romp aan de binnen- en buiten kant in zijn geheel met epoxy verlijmd en geïmpregneerd. Hierdoor ontstaat een sterke waterdichte verbinding.
Basis rompconstructie De dekspantjes zijn gemaakt van 3mm latjes. Bij het hoofdspant, in het midden van het schip (op hart-schip), kunnen of de deklatjes in tweeën worden gedeeld of er kan een inkeping in het hoofdspant worden gemaakt. Nadat de spantjes zijn geplaatst wordt de romp omgekeerd en wordt er secondenlijm op de onderkant van de verbindingen XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc 03/01/03 3 van 3
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
gesmeerd. Nadat de lijm opgedroogd, wordt het bijgewerkt met een schuurblokje. De roerkoning-buis wordt in de romp verlijmd. Aan de boven kant wordt het geheel afgesloten met het horizontaal liggende 2,5 mm plaatje Verder moeten ook al de twee plastic pijpjes voor de stuurstang en de antenne doorvoor geplaatst worden. Waneer dit is gebeurd, kan het dek worden geplaatst. Dit kan een open dek zijn dat later afgeplakt gaat worden met span folie. Wanneer er een. folie-dek (vliegtuigvleugel spanfolie) wordt gebruikt, worden er om de 7,5 a 10 cm dwarsdekspantjes geplaatst om te voorkomen dat het geheel, zoals de Engelsen dat plegen te noemen ‘a starved horse look’ wordt. Men bedoeld als er te weinig spanten worden gebruikt de romp erg snel gaat torderen en zij eruit ziet alsof de lucht er uit is gelopen. De vin wordt vanaf de onderzijde geplaatst. Hierbij worden het hoofdspant en de bodem verstevigd met versteviging latjes. Zie hiervoor de detailschets op de tekening. Zorg dat alles goed met elkaar verbonden is zodat bij een plotselinge noodstop, bijvoorbeeld dat de boot op iets hard loopt, de romp niet open wordt gespleten door de vin.
1.
Aansluiting romp en boeg: De boeg van de romp mag ter hoogte van het dek verlengd worden tot maximaal 55mm. De buitengrens/ contour wordt gevormd door een rechte lijn tussen het punt maximaal 20 mm horizontaal gemeten vanuit de onderhoek van originele boegcontour en het punt 55mm voor de originele boeg. Originele boegcontour wordt weergegeven door de dikke lijnen. Dit betekent dat ter plaatse van de onderhoek van de boeg ( dit is waar de waterlijn ook loopt) 20mm verlenging is toegestaan. Het 55mm -punt mag natuurlijk minder voorlijker liggen dan de 55mm. De originele “verticale-botte” neus van de boot wil het acceleren in een stevige vlaag nog al eens belemmeren. Geeft er maar een vorm aan die je mooi vindt maar die wel voldoet aan het bovenstaande.
2.
De neus wordt gemaakt van schuim, zie bouwtekening. Verdeel/zaag het stuk schuim in een linker en een rechter helft. Plak tussen de twee helften een plaatje 2,5mm balsa. Dit maakt de neus wat steviger met het balsa op de middenlijn, zeker als dit met epoxy verlijmd wordt.
3.
Schootbuisje: waar schoot door wordt geleid kan beter niet helemaal tot achterin (zie tekening) worden door getrokken. Als deze eindigt ter hoogte van het middenspant (grootspant) is dat goed. Eventueel een los eind van een centimeter vanaf het grootspant naar achter is perfect.
4.
Ronding in kim: Nog voor de romp voor klassereglement het eerst in de epoxy gaat, wordt de scherpe rand in het voorschip gevormd door de bodemplaat en de zijpanelen stevig afgerond, zover dat je nog net niet er doorheen schuurt. Goed is daarom eerst in het voorschip een klein latje van 2,5mm dik balsahout te lijmen zodat de verbinding tussen zij en bodem stevig blijft. De afronding loopt over de hele lengte. Doe dit naar eigen idee. Over het algemeen is de afronding meer dan achter het midden. De spiegel is vlijmscherp! Dit alles komt snel planeren ten goede.
5.
Ronding dek: De dekrand kan op de zelfde manier als bij de kim worden afgeschuurd.
Figuur 1
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
Boeg layout conform XL25
4 van 4
25
Zelfbouwhandleiding XL
6.
Versie 5, 03/01/03
Roeras: De roerkoning (as) wordt gemaakt van 2.5 a 3 mm messing. Beter is een roestvaste racefiets spaak te nemen. Moeilijkheid hierbij is een goed passende roerkoning-(pijp) te vinden. Speling is uit den boze. 13
7. De krachten dat een roer heeft te verduren zijn erg groot, vooral
118
6
138
8.
bij het ronden van bijvoorbeeld de benedenwindse boei. Desondanks zal de roeras niet afbreken. Het gevaar op verbuigen en afbreken ligt vooral boven het water. De beschrijving op de bouwtekening dat er om de roeras een pianosnaar gewikkeld moet worden is niet nodig in het geval je de onderste 3 cm plat en krom slaat. Er ontstaat een soort Turks zwaard, dat je prima tussen twee 2,5mm balsa plaatje lijmt. Maak enigszins een sleuf waar de as dan netjes in ligt. Op de tekening staat dat je de as erin schroeft. Roerblad: Maak het roer groter dan op de tekening; het overstag gaan gaat soms met dit roer al lastig in zwaar weer. Het is dan een kunst.
Mast en giek 18) Mast en giek: De afmetingen van de zeilen en de mast en giek staan op de bijgevoegde tekening, Figuur 10. De zeilen zijn groter dan op de bouwtekening staat aangegeven. Afmetingen niet uit details op bouwtekening halen.
47
Figuur 2 roerblad vergroot
De mast en giek worden zijn van gemaakt van koolstof vliegerstokken. De mast verloopt in dikte door gebruik te maken van verschillen mastdelen die in elkaar passen en verlijmd worden. In de tekeningen van het zeilplan is dit weergegeven met de bematingen. De maximale mastlengte is 92 cm. Hierbij hoort een zeiloppervlak van 310 vierkante inch (ongeveer 2000 cm2).
9. Giekbeslag: Het detail van de Boom joiner op bouwtekening is makkelijker uit een stuk hout te maken met gaten erin voor; giek grootzeil, giek fok en mast. In het mast gat wordt een stukje buis geplaatst. Als het buisje een te grote diameter heeft, kan je het hout in twee helften ertegenaan plakken met secondenlijm en daarna de dunne plywood plaatjes er tegen aan lijmen. Als de gaten voor de giekdelen zijn gemaakt, worden de giekdelen met secondelijm even erin vast gezet. Het gehele beslag wordt later nog even in de epoxy gezet om alles goed te verlijmen en waterdicht te maken. Zie figuur
12. Het beslag (haakjes/ogen) waar nodig, wordt gebogen uit roestvrij staaldraad 0,8mm dik. Gebruik een rondbek buigtang om de oogjes te buigen.
Om de giek op de mast naar beneden en op zijn plaats te houden wordt een knijpring om de mast geplaatst. Een messing stripje wordt om een 8mm as gebogen. In de lip wordt een gaatje geboord voor het boutje. Nu is de ring om de mast te schuiven en vast te klemmen door het boutje aan te draaien.
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
Figuur 3
03/01/03
samenstelling giekkoppelstuk en mastklemring 5 van 5
25
Zelfbouwhandleiding XL Versie 5, 03/01/03 10. Plaatsing mast: Het pijpje, mastkoker waar de mast in komt te draaien, wordt in een balsa plaatje op de bodem van de romp geplaatst. Gebruik epoxy om ervoor te zorgen dat het pijpje goed vast en waterdicht wordt verlijmd. De mastpijp wordt ook in het dek verlijmd. Het mastgat wordt rondom verstevigd zoals op de tekening is aangegeven. De mast staat een tikje achterover; dus niet loodrecht op de waterlijn. Zie bematingstekening van tuigage Figuur 11. Met een gewichtje, hangend aan een touwtje vast geknoopt aan de masttop komst ter hoogte van het dek 2,5cm achter de mast terecht. Dit is gelijk aan de 1,7 graden achteroverstelling van de mast.
11. Mast: Mast niet borgen in boot; de mast is dus draaibaar. Onze ervaring leert dat de mast beter draaibaar opgesteld kan worden in de boot. Ondanks dat de Boom joiner ,(zie tekening) of giekkoppeling niet aan de mast vastgelijmd zit, zal de giek niet om de mast heen draaien vanwege de spanning op het zeil als de giek naar beneden wordt gehouden met een mastklemring 13. Kiel: De kiel is samengesteld uit de vin en de bulb. De vin wordt gemaakt uit een aluminium strip van 2,5 a 3 mm dik. Het geeft niet als deze een halve millimeter dikker is dan in de tekening en in de handleiding staat. Het werk dubbel en dwars waard om de vin van aluminium te maken. De bovenstaande figuur geeft aan de doorsnede van de vin en heeft een druppelvorm. Het dikste punt op een Figuur 4 Voorbeeld van profielvorm van derde van de lokale breedte van de vin. de vin, niet op ware grootte De voorrand moet mooi rond worden en de achterrand scherp. Nadat de contour van de vin uit de strip is gezaagd kan met een vijl of beter een schuurschijf op de boormachine met p40 schuurpapier gebruikt worden om het profiel er in te krijgen. Gebruik verschillende grofheden om de ze af te werken. Het polijsten wordt gedaan met P1200 waterproof schuurpapier. Het resultaat: alle krassen zijn weg en de vin glimt.
16. Bulb: Maak de ze van een groot vislood van 500gr en is makkelijk met een houtrasp te bewerken naar een leuke druppelvorm. Een vormsuggestie is bijgevoegd en geeft uiteindelijk het juiste gewicht voor de bulb (345gram, zonder sleuf). Het grof shapen doe je met een houtrasp en afwerken met houtvijl en schuurpapier. 1. Maak een sleuf waar de vin in past alvorens de loden bulb geheel af te Figuur 5 Voorbeeld van een bulbvorm, op ware grootte werken. De sleuf maak je door er met een grote schroevendraaier in te slaan. Het lood vervormd makkelijk. 2. De bulb afwerken met polyester/autoplamuur en de kiene gaatjes en oneffenheden wegwerken. 3. De vin wordt tenslotte verlijmd met epoxy in de bulb. Borgen van de bulb met een bout-moer verbinding is bij deze grootte van boten niet nodig. Een dunne pen van 0,5mm kan geen kwaad als je niet zeker bent. 17. Epoxy: Om gewicht te besparen wordt de binnenkant van de romp maar eenmaal in de epoxy gezet. Het blanke hout moet overal wel goed ingesmeerd (niet zozeer dik maar grondig) en afgesloten worden. Alle andere delen, 2 maal. Na de eerste keer, schuren en waar nodig met polyesterplamuur glad gemaakt. Hierover laatste laag epoxy aanbrengen en zeer fijn opschuren om klaar te maken om te spuiten met bijvoorbeeld DD-lak. Deze lak trekt helemaal strak en wordt het mooist. Gebruik dus een hoogwaardige lak. Dan wordt het echt mooi. Geen HEMA-rommel.
Mechaniek van servo's roer, schoot Om een zo groot mogelijke schootuitslag te krijgen wordt het gedeelte achter de het XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
6 van 6
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
ontvangerdoos geheel gebruikt voor de arm die het zeil bediend. Een L-vormige as wordt aan het uiteinde van de arm gelijmd. Deze as draait in het buisje dat in de zijde van de romp gemonteerd wordt. Zie details in bouwtekeningtekening. De versteviging rond dit buisje zijn essentieel en dienen goed verlijmd te worden met epoxy aan de romp. De arm wordt bediend door een spaak die tussen de servo en de arm gekoppeld wordt. Het mechaniek is zo geconstrueerd dat wanneer de schoot is aangehaald, de trekhoek zo klein mogelijk is zodat de trekkracht op de servo beperkt blijft. Verder geeft het de mogelijkheid om op de ruimere koersen fijner te trimmen. Op de ruime koersen geeft de directe werking van het schootmechanisme de mogelijk het direct in te spelen op de nukken van een swing-rig. Het gijpen is soms moeilijk maar door het zeil snel in te halen en weer uit te vieren en gelijktijdig een S bocht te varen, lukt het meestal prima. De schoot loopt door een nylon slang vanaf de zeilarm na het voordek. Daar komt de schoot boven het dek en loopt naar achteren naar de voorkant van het swing-rig. Er zit enkel een oogje op het voordek waardoor de schoot loopt. Het roer wordt bediend via een 0,8mm roestvrij stalen stuurstang die ook door een nylon buisje loopt. Om het dek af te sluiten zijn verschillende mogelijkheden: Zo kunt u bijvoorbeeld het deksel van een tupper-ware trommeltje gebruiken. Zoek altijd naar de lichtste oplossing. Elke gram besparing is er weer een en die opgeteld aan het eind ….Let er Figuur 6 wel op dat het dek rond het luikje voldoende sterk moet zijn omdat het luikje veelvuldig open en dicht zal worden gemaakt
Spiegel layout
De radio-installatie inbouwen De cellen, batterijen worden aan elkaar vast gesoldeerd. De standaard batterijhouder die vaak standaard bij de zender wordt geleverd gaat op de duur problemen geven , in verband met corrosie. Dit geldt ook voor de schakelaar. Het is verstandig om deze uit het elektronisch circuit te laten. Het cellen pakket wordt in tegenstelling tot wat erop de tekening wordt aan gegeven, voorin in het ontvanger doosje opgeborgen. Dit zorgt voor een betere trimligging van de boot en zal minder duiken in sterke vlagen. Dit komt de draaisnelheid van de boot bij het overstag gaan niet echt ten goede. Het antennedraad wordt door het stuurboord pijpje naar buiten gevoerd. bindingen. Ze hoeft niet waterdicht worden afgedicht.
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
7 van 7
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
De servo’s worden gemonteerd op de servo mounting plate Let op: monteer de servo´s strak in de hoek tegen de receiverbox en op de mountingplate.
De ontvanger en cellenpakket worden in het aparte ontvangerdoosje (receiver box) geplaatst. Dit doosje wordt gemaakt van vier 2,5 mm balsa plaatjes die op de bodem van de Figuur 7 Servo’s en besturing, en ontvanger en batterijpack romp worden gelijmd. Zorg ervoor dat het doosje niet te klein wordt gemaakt zodat alles makkelijk en snel geplaatst kan worden. Voor de breedte van de box moet minimaal 110% van het cellenpakket genomen worden. De ontvanger wordt op zijn kant geplaatst. Dit alles is wel enigszins afhankelijk van het type ontvanger dat gebruikt gaat worden. De standaard batterijhouder die vaak standaard bij de zender wordt geleverd gaat op de duur problemen geven, in verband met corrosie. Dit geldt ook voor de schakelaar. Het is verstandig om deze uit het elektronisch circuit te laten.
18) Antenne: Het antennedraad wordt door het antenne buis naar buiten gevoerd. Ze hoeft niet waterdicht te worden afgedicht.
19) Stuurstang: Het roer wordt bediend via een Ø 0,8mm en 28 cm lang roestvast stalen stuurstang die ook door het Ø2mm nylon. a) buig eind om tot klein oogje waar het helmstokoogje doorheen gaat.( zie Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.)
b) voer de stang door BB buisje c) Plaats askoppeling op servo arm en voer stuurstang er doorheen. d) zet roer en roerservo in de neutrale stand en draai inbusje in askoppeling vast.
20) Aanbrengen (krimp-)dekfolie a) haalbeschermlaag weg en plak met een paar plakbandjes(schilderstape) het folie op zijn plaats b) verwarm de strijkbout op halve kracht c) stip met de bout op de uiterste punten het folie t.p.v. de dekrand even aan. Let op de bout blijft buiten de boot en verwarmt het midden gedeelte van het folie niet. d) stip de randen verder aan en trek het folie strak, weer met een plakbandje nu kan men de gehele rand verwarmen en vervolgens de midden delen en het geheel zou nu overal strak moeten trekken.
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
8 van 8
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
Zeilen maken hhttttpp::////w ww ww w..sseeaalleevveell..ddeem moonn..nnll//iim maaggeess//TTuuiiggaaggee22000000//iinnddeexx..hhttm m De manier van maken en snijvolgorde van de zeilen staat goed uitgelegd in het stappenplan, Figuur 8. Tot nu toe is het nog het beste om het grootzeil van het harde polyester 3. 2. 1. of mylar tekenfolie te maken. Hoewel het ietwat aan de zware vouw pocket op snij pocket uit plak pocket tijdelijk kant is voor boten van dit 8 cm breedte omgevouwen dicht scherp om en zet maten uit formaat. is het materiaal uitstekend geschikt. Het is sterk en stijf en daardoor kan er een zeer efficiënt grootzeil mee 5. worden gemaakt. Grote uitbouw 4. 6. in het achterlijk zonder plooien in het zeil. Het is bijna onverwoestbaar en temperatuur en water ongevoelig. Vlekken plak achterlijk-sectie tussen pocket zijden kunnen worden weggehaald met thinner. Het kan wat tijd kosten zet maten uit plak verstevigingen, om een goede leverancier te van achterlijk, maak gaatjes, onderlijk en top en plaats zeillaten vinden maar het is de moeite snij vervolgens uit waard. De fok wordt gemaakt van vlieger- of spinnakerdoek. Figuur 8 Stappenplan grootzeil maken Hoe lichter, hoe beter en mylar folie is voor de fok veel te sijf en zal bij licht weer geen bolling krijgen. Voor het maken van de zeilen heb je een mesje nodig en een schoon vlakke ondergrond nodig, bijv. formica/hardboard snijblad. 2.
21) Grootzeil: De afmeting staan in Figuur 11. Het aantal en de afmetingen van de zeilen en zeillatten worden van tekening uit gehaald. Het grootzel bestaat uit het een pocket die om de mastgaat van 8 cm breed en de achterlijk sectie, uit een stuk. De pocket draag sterk bij aan de aerodynamische vorm. De grootzeildelen worden met dubbelzijdig, watervast (SCOTCH® )-tape geplakt. Doe dit zeer zorgvuldig, want er zitten snel plooien als je de banen niet evenwijdig op elkaar plakt. Bekijk de stappen in de Figuur 8 22) Stap 1; Neem een stuk film 95x40 cm groot genoeg om het grootzeil uit te maken. Vouw een strook van ruim 8 cm voorzichtig dubbel. De film scheurt niet snel in een rechte lijn dus druk de vouw langzaam dicht. De vouw zal straks dicht worden geplakt en om de mast geschoven. Er ontstaat een pocket voorlijk. Stap2; De achterkant van de vouw moet gaan zorgen voor het profiel in het zeil. Daarvoor worden er drie lijnen gezet op het achterste deel van de vouw (detail 2). Stap 3; Hierlangs wordt het gevouwen deel met een Stanley mes, door beide lagen losgesneden. Let er vooral op dat het secuur wordt gesneden. Schiet niet uit in het resterende vel. Dit deel zal namelijk het achterste deel van het zeil gaan vormen. a) De gevouwen strook zal na montage een vleugelprofiel gaan vormen rond de mast wanneer het voorzichtig wordt gelijmd met het achterste gedeelte. b) Knip van een rol plakband een 12-tal korte stukjes en plak deze op de rand van het bord, klaar voor gebruik. Gum daar waar dit nodig is de potloodlijntjes van het zeil af en tape de twee delen voorzichtig overtappend langs de snijlijn aan elkaar. Zorg dat het geheel goed strookt. Wanneer het zeil naar uw zin in elkaar is geplakt, draait u het om en plakt ook de andere kant op elkaar. De zeilen worden permanent geplakt met dubbelzijdig Scotch- of Sello tape. c) Plak de beide delen aan elkaar met de stukken dubbelzijdig tape, Begin met de XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
9 van 9
25
Zelfbouwhandleiding XL Versie 5, 03/01/03 centrum sectie en verwijder alleen de noodzakelijkste stukjes plakband. Vervolgens worden de beide uiteinden aan elkaar geplakt. Laat de tape bij de knikken overlappen. Wanneer de tape per ongeluk verkeerd wordt aangebracht, dan kan deze met een mesje zonder gevaar worden weggeschraapt:- de folie is toch sterk genoeg en kan hier goed tegen. d) Wanneer het zeil in elkaar is getaped dan wordt de uitsparing voor het aangrijpingspunt van de fok weggesneden. Snij de uitsparing voor het aangrijpingspunt van de fok uit met een mesje. Snij met ronde vormen Dit voorkomt inscheuren door een te scherpe hoek. e) Ook wordt nu het achter- en onderlijk op maat gesneden. Het achterlijk is het gemakkelijkst in profiel te snijden als wordt uitgegaan van een aantal rechte lijnen. f) Ook worden de oogjes in de top- en schoothoek gemaakt. Het is verstandig om deze hoeken te verstevigen door aan beide kanten dacron tape te plakken. g) Voor en onderin het zeil wordt een garen draadje gehaald om de voorrand van de pocket op de mast te trekken (zie detail 6). Let hierbij op dat de touwtjes niet te vast komen te zitten want dan verstoren ze het vleugelprofiel. Ook is het dan niet mogelijk de mast te verwijderen. h) In de top van de mast steekt een draaibare mastkraan zodat het achtelijk kan uitwaaien in een vlaag.
23) Fok: De fok is in tegenstelling tot het grootzeil, een nog eenvoudiger te maken zeil. Het wordt gemaakt van spinnakerdoek. Hoeken worden verstevigd met spinnaker-(herstel) of dacrontape. Dit is watervast en is in allerlei kleuren te krijgen. De afmetingen van de fok zijn gegeven in Figuur 11. Details zijn te zien in Figuur 9. Er kan een coupenaadje in de fok worden gemaakt om er wat bolling in de krijgen. Je gaat van een overmaats stuk doek uit met de tophoek en voorlijk als referentie. Eerst worden de twee bane op elkaar geplakt om bolling in het zeil te introduceren en daarna worden de contouren uit gesneden. a) Span het doek op de snijplank op zonder het uit te rekken. b) Snij het doek over de stippellijn t.p.v de coupenaad weergegeven in Figuur 11 door. c) Plak de twee delen met het smalle dubbelzijdig tape, (piep klein wit rolletje tape) op elkaar. Om de juiste bolling in het zeil te krijgen is de overlapping 5mm aan de einden (voor- en achterlijk) en verloopt geleidelijk naar 4mm op een kwart van voren. (Goed tape hiervoor is EFHA® tape, tweezijdig zelfklevend en 5mm breed. Is bij zeilvliegermakers krijgen d) Span de geplakte fok weer in zijn geheel op en snij de contour van de fok uit e) Voorlijk; leg een voorstag (lijntje) van 60 cm langs het voorlijk en plak hierom heen een strook van 10mm breed spinaker tape, (dus 5 mm aan weerszijde) f) Breng de versteviging in de hoeken en top met dacron tape aan. g) Plak de dacron tape zeillatten aan weerszijden
Optuigen 24) Beslag (zie Figuur 9) Na het maken van de zeilen kunnen de zeilen op mast en giek gezet worden. a) Monteer de rubber op de gieken en knoop de zeilen vast met enkel knoopje. b) Verzegel de knoop met zeer weinig secondenlijm Plaats de metalen beslag delen zoals aangegeven in de Figuur 9.
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
10 van 10
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
materialenlijst XL25 V2 Aan- Cate-gorie tal algemeen algemeen
1 1 1 1 1
algemeen algemeen beslag fok fok giek koppelstuk grootzeil grootzeil kiel kiel roer
1
1
3 7 1 1 1
omschrijving
seconden lijm epoxy hars en verharder polyester plamuur schuurpapier doorvoertules spinnaker doek dubbelzijdig tape buis 9mm
materiaal soort
afmeting/ lengte[mm]
opmerking / toepassingen
overige toepassing
lijmt alles
p210 en fijner 3 200x600 5 breed 5
messing
coupenaad koppelstuk
mylar/polyester tekenfolie dubbelzijdig tape "Scoth" tape vislood lood fin alu roerkoning/as RVS=wielspaak
300x1000 10 breed 500 gr 3x50x330 2
roer
roeras-buis 3mm
messing/aluminium
3x0.5
roer en beslag
trek-duw stang
verenstaal/RVS
1
4 1 1
romp romp romp
plaat plaat plaat
balsa balsa plywood
2.5 1.5 1
zij, bodem spiegel giekkoppeling, schootarm,
3
romp
latjes
elzen
3x3
dekbalken/constructi e romp
2
romp
latjes
elzen
2.5 x 10
constructie romp
1
tuigage
buis, 8mm
koolstof
30.6
1
tuigage
buis 6mm
koolstof
38.1
1
tuigage
buis 4mm
koolstof
26.5
1
tuigage
buis 9mm
messing
9
mastdeel= 30.6cm mastdeel= 36.1cm mastdeel (top)=25.0 giek cm mastkoker, 1mm Giekkoppelspeling!! stuk
1 1 1
tuigage tuigage zeilen
buis 4mm staaf 3mm spinnakertape
koolstof koolstof
40 20.5
pocket/achterlijk bulb fin
watervast
schootarm, draaipen roeras draait hierin, schootarm gemonteerd in romp draaipen draait hierin evt. antenne op 22cm lang spiegel, haken+ogen
geen BAINBRIDGE plakt slecht
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
Giekkoppelstuk
giek, fok giek swirl giek fok
versteviging ogen, voorlijk fok, opplakken zeillatten
11 van 11
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
Figuur 9
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
03/01/03
Fotodetails tuigage
12 van 12
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03
Masttop 5 3
R.V.S. Staafje (1.5 mm.) 2
Oogje voor het R.V.S. haakje
0.4
dacrontape versteviging 1.2
Masttop (diam. 4 mm.)
Dubbelzijdig Tape (Scotch)
19.0 5.3
17.2
Figuur 10
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
22.1
Layout tuigage
03/01/03
25
Zelfbouwhandleiding XL
Versie 5, 03/01/03 5.0
1.7°
17.0
3.0
30.3
0.4
36.0
46.3
mast-fok buisje
14.6
19.1
66.5 48.7
21.6
8.0
0
60.0
4 6.
66.7
83.5
5 19.
82.4
91.7
0.6
0.8
62.5
1.0
1.0
22.1
20.0
30.6
17.2
overlapping banen 5mm
18.3
6.1
Deklijn 2.5
achteroverstelling is 2,5cm achter de mast uitganspunt; waterlijn boot waterpas
22.1
19.3 5.1
Figuur 11
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
23.6 11.0
1.3
loodlijntje
Afmetingen mast, giek, grootzeil en fok
03/01/03
14 van 14
385 311
verdikking
mastkoker
stut
WL
receiver box
220
95
schootarmfundatie
sch o o t ser vo
a nten ne bu is
k c a p jri e tt a b
busje in dek
re g n a v tn o
eik ber
r oer s e rv o
Schootbuisje
25
schootstang
schootarm
Dekring is niet geplaatst Afmetingen in mm
69 318 470
Figuur 13
XL25 zelfbouwhandleiding V5.doc
Bematingtekening XL25
03/01/03
15 van 15
