Zeilcruise langs de zuidkust van Turkije Zeilen voor de kusten van Turkije SCHIPperen in de zon De zon zien zakken in de Egeïsche Zee Op het ritme van de wind aan boord van een authentieke Turkse boot van Bodrum naar Marmaris legden we in zeven dagen amper driehonderd kilometer af over de staalblauwe wateren van de Egeïsche Zee. Soms is reizen zo schaamteloos luilekker dat je het nauwelijks aan iemand durft te vertellen. Tekst en fotografie Gerrit Op de Beeck Zaterdagnacht Duizenden sterren Kapitein Mehmet Ali Ozkivrak zeg maar Ali staat ons in shorts en officiershemd op te wachten op het achterdek van de Grandi met een fles mierzoete Turkse schuimwijn in de hand. We krijgen een stevige handdruk. Merhaba, hos geldiniz (hallo en hartelijk welkom), galmt het door de zwoele nacht. Het is ondertussen twee uur en boven het schip fonkelen duizenden sterren aan de Turkse westkust. Chef-kok Serkan en de twee bootslui Zafer en Ozturk staan er wat verlegen bij en versassen de reiszakken naar de cabines. Niemand van de negen passagiers heeft zin om onmiddellijk onder de wol te kruipen: de late vlucht en de transfer per minibus naar de haven van Turgut Reis even buiten Bodrum leverden al gelegenheid voor een eerste hazenslaapje. Om acht uur varen we naar de baai van Akyarlar voor het ontbijt , zegt Ali. Dat is veel mooier dan hier in de haven te moeten zitten. Zondag Strandbarbecue Van het vertrek en de klaaglijke oproep tot gebed hebben we weinig gemerkt, van het ratelen van het anker en even later de schelle scheepsbel des te meer. Slaperige koppen verschijnen op het achterdek en worden meteen verblind door het hevige zonlicht. De weersverwachting doet het beste vermoeden: alle dagen tot dertig graden, s nachts afkoelend tot achttien. Geen neerslag en veel wind: gemiddeld vier tot zes Beaufort. Wanneer Zafer en Ozturk na het ontbijt voor het eerst de zeilen uitzetten, krijgen we een goed zicht op de elegantie van dit houten schip. Die zeilen zijn trouwens recent speelgoed, ooit werden deze gulets gebruikt als cargoschepen, zonder winddoeken dus. Onze Grandi is 25 meter lang, zeven meter breed, heeft twee masten en vijf zeilen. We hebben vijfduizend liter water aan boord en eten voor de hele week. En op tijd en stond wordt stroom geleverd door een generator. Handig om af en toe de gsm te laden, als je dat al zou willen... Bij valavond zeilen we een verlaten baai bij Mersincik binnen. Terwijl de gasten het turkooizen water inspringen, prepareert de crew een heuse strandbarbecue. Bij een vuurrode zon gaat de raki, het populaire nationale anijsdrankje, van hand tot hand. We liggen op enkele aangesleepte Balinese matrasjes en laten ons de gegrilde hapjes meer dan smaken. Maandag
Dolce far niente De Grandi stevent af op Knidos, een oude ruïnestad uit de vierde eeuw voor Christus. Hier pronkte het beeld van de godin Aphrodite, de eerste vrijstaande afbeelding van een naakte vrouw in Griekenland. De fundering van de tempel werd pas in 1969 ontdekt door de Amerikaanse archeologe met de toepasselijke naam Iris Love. Knidos baadt in een zinderende hitte en het gros van de medereizigers verkiest te dobberen in het azuurblauwe water boven de steensites en brokstukken uit vervlogen tijden. Na de lunch met veel vers fruit en homemade fetakroketjes slaat de dolce far niente-sfeer toe, nog geen klein beetje in de hand gewerkt door de frisse witte wijn bij de lunch. Bij valavond cruisen we de u-vormige geul van Kargi Koyu in, onze ligplaats voor het diner en de nacht. De flinke bries heeft ons allen herschapen in zoutzuilen. Shampoo en een douche zijn dus welkom. De kleine badkamer is even wennen, maar anderzijds heeft het iets om alles schaamteloos te kunnen natspuiten, als peuters die de douche ontdekken. Dinsdag Ultieme Griekse postkaart Daar gaat Hans weer. Samen met de kapitein is deze avontuurlijke Nederlander de enige die s nachts op het bovendek slaapt. Wanneer hij s morgens van onder zijn twee dekens uitkruipt, duikt hij met een sierlijke boog het water in. Iedere morgen opnieuw. Ik ben de gast met de grootste badkamer , lacht hij dan bij zijn eerste kop koffie. Heerlijk gewoon. We liggen in Datca, waar we vijftig verse broden en duizend liter water inslaan. Net zoals de Chinese monniken van Shaolin een naald door een glasplaat kunnen gooien zonder dat deze breekt, heeft kapitein Ali zijn Grandi feilloos tussen de andere zeilschepen gemanoeuvreerd. Haventje vol? Er kan er nog altijd eentje bij. Ali heeft geen haast, want zes Beaufort pal in de zeilen zal ons in een recordtijd tot Simi brengen. Een sprintje, lacht hij, "in vogelvlucht amper zestien kilometer, maar ik zal proberen veel te zigzaggen. Telkens als de zeilen uitstaan, verandert het schip in Het Grote Nietsdoen, een verregaande staat van ontspanning. In trance al klotsend door het leven. Spijtig dat we I am sailing van Rod Steward niet op de iPod hebben staan. Als we de dorre kustlijn van Simi naderen, krijgen we eensklaps twee dolfijnen langs de boeg. Griekse dolfijnen die een Turks schip welkom heten; de natuur haalt het van de politiek. Simi is een sprookjesachtige nederzetting, de ultieme Griekse postkaart. We ruilen onze zee- voor landbenen en slenteren langs de talrijke terrasjes aan de waterkant voor een verkenning. We kiezen Taverna Diana, waar we twee entrecotes op de grill laten leggen. Matrozen moeten goed eten. Woensdag Nog een dag in het paradijs Ali heeft de haven van Simi verlaten en ligt voor anker in Marathounta, een van de idyllische baaien aan de zuidoostkust. Het is amper tien uur in de ochtend, maar de zon steekt. De rest van het gezelschap is met een minibusje op schoolreis naar een Grieks klooster, maar wij bleven liever aan boord. We genieten van een dit-wilde-ik-altijd-alzo-graag-lezen-boek, en als het te warm wordt, rollen we als zeerobben van het zonnedek de zee in. Zo zuiver, zo blauw, zo goddelijk. De dag wordt één langgerekte siësta. We hebben geen idee van tijd en voelen ons als twee rijkeluiskinderen die een bootje gecharterd hebben. Wanneer we honger krijgen, laten we ons naar het kleine kiezelstrandrestaurantje voeren waar we zoals het hoort op die postkaartjes een
Griekse salade laten serveren aan een blauwe tafel. En wat doen we de rest van de dag, Ali? Home , roept hij. Er staat dik zes Beaufort, maar Ali zet zeil voor Turkije. De Grandi klieft met een rotvaart van tien knopen door de wateren, de wind in een hoek van negentig graden op het canvas. Zonnebaden is uitgesloten, te veel opspattend water. Dan maar apegapen. Wanneer we twee uur later de beschutte baai van Bencik binnenvaren, worden we opgewacht door een kleine speedboot van ijsroomgigant Ola. Wie een magnum? Helemaal in de hoek, bijna uit de wind, gaan we voor anker. Terwijl de crew de boot schoonschrobt, duiken we voor de zoveelste keer het transparante zilte water in. Another day in paradise. Donderdag Sigaartjes of appelflappen? De onberispelijke gladde baai van Bencik is een perfecte locatie voor het educatieve moment van de trip. In een charmant, gebrekkig Engels zal chef Sekan ons en passant böreks leren vouwen. Börek is een typische Turkse snack van dun gefrituurd deeg gevuld met kaas en diverse kruiden. Het is de bedoeling dat we driehoekige flappen tot sigaartjes herleiden, stevig gerold en harmonieus afgesloten. Vooral de Nederlandse gasten blijken behendig in de operatie, altijd al iets gehad met kroketjes natuurlijk. Wij - domme Belgen - brengen het er iets minder handig van af. Onze spring rolls lijken meer op appelflappen, tot grote hilariteit van Sekan. Ach ja, we reizen om te leren! De nazomer heeft de vaart in haar greep. Alweer een stevige bries die bij momenten lijkt te spoken, doet Ali het onderste uit de kan halen. Zeiltje uit, zeiltje binnen, trimmen, nog trimmen. Oeps, overstag nu. De crew weet wat gedaan op de korte zeeweg tot Bozburun, waar wij s avonds voor de eerste maal de fleece uit de reistas moeten halen. Als we met de dingy nog even aan wal gaan om wat chocolade te kopen, raakt de lokale kruidenier in de war met de wisselkoers. Van Turkse lira tot euro, dat is een hele rekenoefening. Ten einde raad geeft hij ons, breed glimlachend, een tros druiven als wisselgeld. Vrijdag Slow motion tussen de bergen Ook vanochtend zijn we weer vroeg wakker. We wennen maar niet aan het gewieg, gekraak en gekreun van de houten gulet. Maar we klagen niet. Al vroeg heeft Ali de Grandi onder gebolde zeilen gezet en de masten rillen van genot. De hemel is hard en blauw als een gekleurde diamant en de Turkse bergen schuiven in slow motion langs de boeg. Een royaal panorama gekruid met het geluid van opspattend water en huilende wind. Opmerkelijk is dat iedere passagier zich niet alleen gewoonten (wij drinken bij zonsopgang lang voor de anderen een mok gitzwarte early bird-koffie op de voorboeg) maar ook een vaste plaats aan boord toegeëigend heeft. De jeugd en jong-van-hartreizigers liggen steevast languit op het zonnedek, de rijpere jeugd zit achteraan netjes in de kussens. Ali hangt steeds half uit de deur a captain finds his way by following the sun de chef rommelt in de keuken en de twee bootsjongens slepen met de koorden. Schippers pozen niet als zij onder zeil zijn. Wie een ijskoud lokaal Efespilsje? De avond is warm en kurkdroog. Op het achterdek schuiven de mezze en de flessen wijn aan een stevig tempo. De natuur is mooi, maar je moet er wel wat bij drinken , zegt Harry, in het dagelijkse leven fulltime zaakvoerder maar deze week levensgenieter pur sang. Zaterdag
Nee, ja, toch zaterdag? Na enige discussie blijkt het inderdaad zaterdag te zijn. Dat komt ervan als je een week zonder horloge leeft. Het laatste ontbijt van de trip nuttigen we in het hart van de Kumlu Buku-baai. In de namiddag start Ali de diesel. Marmaris ligt op zes mijlen varen. Land in zicht, de Grandi vaart trots zijn laatste oversteek van de tocht. In een maagdelijk witte outfit met rederijlogo, stralend van kroon tot kruin, neemt de crew afscheid. Ali krijgt schouderklopjes voor zijn zeilkunsten, de chef voor zijn schitterende maaltijden en de bootsjongens voor hun ongebreidelde inzet. Het feest is voorbij, we stappen in het minibusje dat ons terug naar Bodrum voert. Nog één keer zwaaien. Fair winds, Ali! PRAKTISCH Een individuele groepsreis Zeilcruises zijn niet geschikt voor verstokte individualisten. Een minimum aan sociale feeling is een vereiste wil je niet in een nautische Big Brother-sfeer van wrijvingen en irritaties terechtkomen. Een gulet is niet groot, de maaltijden worden samen genuttigd en je kajuit is nu ook niet de meest romantische plek om een week te verblijven! Klimaat Er wordt gevaren van de lente tot de herfst. In de wintermaanden is het te guur en liggen de houten schepen op de werf voor onderhoud. Reken in de zomermaanden op dagtemperaturen van dertig graden en licht afkoelende nachten. Omdat er steeds een flinke bries staat, is een fleece een must. Erheen Touroperator Tussock Cruising selecteert naargelang je vaart de meest optimale lijnvluchten. Deze zijn inbegrepen bij de pakketprijs. Wij vlogen non-stop van Amsterdam naar Bodrum met Martinair. Leven aan boord: goed om weten Het aantal passagiers varieert van zes tot zestien. Aan boord wordt blootsvoets geleefd en de dresscode is supercasual. Roken is alleen toegestaan op het buitendek. Dagelijks wordt gefragmenteerd 220V stroom geleverd door een generator. Wanneer je op het einde van de reis een fooi wilt geven, wordt dertig euro per persoon voor de hele bemanning als de norm aangezien. Wie alleen reist en ook over een singlekamer wil beschikken, moet dat zeer uitdrukkelijk vermelden bij de reservatie. Zo niet maak je kans de kamer te moeten delen. Aan boord mag je een rudimentair comfort (toilet, koud en periodiek warm water) verwachten, maar geen luxe (airco bijvoorbeeld). Handdoeken zijn niet bij de basisprijs inbegrepen, maar je kunt bij reservatie een servicepakket bestellen. In principe wordt tijdens de zeilweek tweemaal s avonds aan land gegeten (niet inbegrepen bij de pakketprijs), de rest van de (overvloedige) maaltijden wordt aan boord genuttigd, rijkelijk overgoten met lokale wijn. Weetje voor de verslaafden: omdat je relatief dicht bij de kustlijn zeilt, vang je bijna constant een gsm-netwerk op. Documenten: je dient ter plaatse een visum te kopen. Kostprijs: tien euro. Met dank aan Tussock Cruising
Tussock Cruising werd opgericht in 1983 en etaleert zich met negen zelfgebouwde schepen in een Turks-Nederlandse coproductie als dé specialist van de Turkse zeilcruise. We doen het zo of we doen het niet, luidt het credo. De rederij adverteert niet en leeft van mond-tot-mondreclame. De verkoop gebeurt direct (en dus niet via de reisagent). De instapprijs voor een populaire standaardreis van één week kost 900 euro per persoon, vluchten, transfers en een all-informule aan boord inbegrepen. De fooi voor de crew, de landmaaltijden en de supplementaire excursies zijn nooit inbegrepen bij de prijs. Info en reservaties:
[email protected] of www.tussockcruising.com, bellen kan naar +31 (0)33/422 00 55.
