YOUR CAPTAIN SPEAKING

THIS IS YOUR CAPTAIN SPEAKING... In In dienst dienst

Is uw persoonlijke situatie gewijzigd? Denk aan de gevolgen voor uw pensioen

Deze brochure is een uitgave van Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM. De uitvoering van uw pensioenregeling is in handen van Blue Sky Group. Hebt u over deze brochure of over andere pensioenonderwerpen vragen? Neem dan contact op met de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. U kunt ons bellen of e-mailen, maar ook langskomen voor een persoonlijk gesprek. Voor een persoonlijk gesprek vragen wij u vooraf een afspraak te maken. Onze contactgegevens vindt u op de achterzijde van deze brochure.

Inhoud HET PENSIOEN

5

Hoe kom ik aan meer informatie? OUDERDOMSPENSIOEN: HOE & WAT

8

Pensioen opbouwen volgens de middelloonregeling Pensioen in combinatie met AOW NABESTAANDEN- EN WEZENPENSIOEN

13

Wat is er geregeld voor mijn partner? Nabestaandenpensioen Nabestaandenoverbruggingspensioen Het wezenpensioen DEELNEMERSBIJDRAGE 21 WAARDEOVERDRACHT: ELDERS OPGEBOUWD PENSIOEN

22

Waardeoverdracht: doen of laten?

In dienst

VERANDERINGEN IN DE TOEKOMST

25

Uit dienst vóór uw pensioendatum In geval van arbeidsongeschiktheid De gevolgen van een scheiding In deeltijd werken KEUZEMOGELIJKHEDEN 35 Vervroegd met pensioen Later met pensioen Ouderdomspensioen deels omzetten Variatie in de hoogte van de pensioenuitkering Volledige non-activiteit op verzoek van de werknemer UITKERING VAN HET PENSIOEN

38

Ontvangen van pensioen Bruto pensioen en inhoudingen PENSIOEN DOOR DE JAREN HEEN

39

Bijzondere situaties VERANDERINGEN IN LEVENSSITUATIE

41

Welke informatie kan ik bij het pensioenfonds opvragen? PENSIOENWOORDENBOEK 42 CONTACTGEGEVENS

4

46

HET PENSIOEN

Uw pensioen in het kort In het pensioenwoordenboek staan

Pensioen is het inkomen dat u ontvangt als oudedagsvoorziening of als u

alle begrippen verklaard

onverhoopt arbeidsongeschikt raakt. Ook is er pensioeninkomen voor uw nabestaanden als u overlijdt. U bouwt pensioen op volgens de pensioenregeling voor vliegend personeel van KLM. De pensioenregeling is een arbeidsvoorwaarde en wordt vastgesteld door werk­ gever en werknemers. KLM en de Vereniging voor Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) maken samen afspraken over de inhoud van de regeling en bijvoorbeeld de hoogte van de premie. De pensioenregeling bestaat vanaf 1 januari 2015 uit twee delen: • de basispensioenregeling (ook wel bruto regeling genoemd) en • de netto pensioenregeling. De basispensioenregeling is van toepassing op alle werknemers die vallen onder de cao voor KLM-vliegers. De pensioenpremie voor de basispensioenregeling wordt door KLM en u als werknemer betaald. Deelnemers aan de basispensioenregeling met een jaarsalaris boven de € 100.000,- kunnen op vrijwillige basis sparen voor een aanvullend pensioen in de netto pensioenregeling. De premie voor het netto pensioen wordt volledig door de deelnemer betaald en door KLM op zijn of haar netto loon ingehouden. Het bestuur van het pensioenfonds is verantwoordelijk voor een goede uitvoering van de pensioenregeling. De praktische uitvoering is in handen van Blue Sky Group.

“In ons vak is elk detail belangrijk. Daarom wil ik ook precies weten hoe mijn pensioen geregeld is.”

In deze brochure leest u de hoofdlijnen van de basispensioenregeling. Alle ins en outs van de netto pensioenregeling vindt u in een aparte brochure en op www.klmvliegendfonds.nl/netto-pensioenregeling. Zodra u in aanmerking komt voor deelname aan deze regeling ontvangt u hierover informatie van het pensioenfonds. De gehele pensioenregeling is terug te vinden in de pensioenreglementen. 7

Hoe kom ik aan meer informatie? Meer informatie over uw pensioen vindt u op de website van het pensioenfonds: www.klmvliegendfonds.nl. Hier leest u onder andere alles over veranderingen in uw pensioen als er in uw leven dingen wijzigen. Bijvoorbeeld als u gaat samenwonen, scheiden of arbeidsongeschikt raakt. Ook kunt u de pensioenplanner op de website raadplegen voor meer inzicht in uw persoonlijke pensioengegevens. In de planner kunt u eenvoudig het effect van verschillende scenario’s op uw pensioen doorrekenen, zoals deeltijdwerken of eerder/later met pensioen gaan. Elk jaar ontvangt u een Uniform Pensioenoverzicht (UPO) met informatie over uw eigen pensioen. Uiteraard kunt u daarnaast met al uw specifieke vragen terecht bij de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. De contactgegevens vindt u achterin in deze brochure. Via www.mijnpensioenoverzicht.nl kunt u zien hoeveel pensioen u bij eventuele vorige werkgevers hebt opgebouwd. Voor algemene informatie over pensioen kunt u www.pensioenkijker.nl bezoeken.

“Als het om geld gaat laat ­­­­­ik mij graag goed voorlichten. Zeker als het om mijn ­pensioen gaat!” 8

OUDERDOMSPENSIOEN: HOE & WAT

Vliegers krijgen pensioen van hun eigen fonds

Rekenvoorbeeld Ouderdomspensioen John (30) werkt sinds dit jaar als vlieger bij KLM. Zijn pensioengevend loon (inclusief toeslagen) bedraagt € 8.000 bruto per maand. De franchise is € 12.642 (niveau 2015) op jaarbasis. John wil graag weten hoe zijn pensioen berekend wordt.

Uw ouderdomspensioen start op

Vanaf de dag dat uw arbeidsovereenkomst met KLM ingaat bouwt u pensioen in de

Zijn maandpensioengrondslag is € 8.000 - € 1.054 (franchise : 12) = € 6.946,-

de dag dat u 56 jaar wordt

basispensioenregeling op. Uw deelname aan de basispensioenregeling is geregeld in

Jaarpensioengrondslag =12 x € 6.946 = € 83.352,-

de cao. U bent deelnemer totdat u met pensioen gaat of (eerder) uit dienst treedt bij

Jaarpensioengrondslag x 1,16% (opbouwpercentage) = jaarlijkse pensioen­opbouw.

KLM. Als u tijdens uw dienstverband arbeidsongeschikt raakt blijft u deelnemer.

Aantal dienstjaren x jaarlijkse pensioenopbouw = bereikbaar pensioen

Uw ouderdomspensioen start in principe op de dag dat u 56 jaar wordt. Het kan ook dat u eerder of later met pensioen gaat, of dat u een deeltijdpensioen aanvraagt.

Ook probeert het pensioenfonds tijdens uw dienstverband ieder jaar

€ 83.352 x 1,16%

uw tot op dat moment opgebouwde

Stel dat er op 1 januari 2016 wordt geïndexeerd met 2%: 2 % van € 967 is € 19,-.

pensioen te verhogen met de

Pensioen opbouwen volgens de middelloonregeling De hoogte van uw pensioen is

De basispensioenregeling is een uitkeringsovereenkomst in de vorm van een

gebaseerd op het gemiddelde

middelloonregeling. Ook wel gemiddeld-salarissysteem of opbouwregeling

salaris tijdens uw carrière

Pensioenopbouw in 2015

loonontwikkeling (voorwaardelijke indexatie). Deze voorwaardelijke

= € 967,-*

De € 19 indexatie wordt opgeteld bij het opgebouwde pensioen. Het opgebouwde ouderdomspensioen bedraagt dus op 1 januari 2016 € 986,-

indexatie is niet in het rekenvoorbeeld meegenomen.

Het bereikbaar pensioen van John zonder rekening te houden met toekomstige

genoemd. Bij een middelloonregeling wordt het op te bouwen pensioen ieder jaar

salarisstijgingen en indexaties is:

afgeleid van het salaris dat in dat jaar is uitgekeerd. Het salaris is gemaximeerd

56 jaar – 30 jaar = 26 jaar

op een bedrag van € 100.000,- (niveau 2015). Daarnaast is de hoogte van uw

26 jaar x € 967

= € 25.142,-*

basispensioen afhankelijk van een aantal factoren zoals:

10

• hoeveel procent u jaarlijks aan pensioen opbouwt. In uw geval is dat 1,16%

* In dit rekenvoorbeeld blijft de jaarlijkse pensioenopbouw elk jaar hetzelfde. In de

van de jaarpensioengrondslag;

praktijk verschilt de pensioenopbouw per jaar door salarisstijgingen (jaarlijks en door

• het aantal jaren dat u deelneemt aan de basispensioenregeling;

functiewijzigingen) en een toenemende franchise. Feitelijk wordt in de middelloonre-

• de hoogte van uw jaarpensioengrondslag tijdens deelname aan de

geling de pensioenopbouw ieder jaar opnieuw vastgesteld en opgeteld bij het tot dat

basis­pensioenregeling;

jaar reeds opgebouwde pensioen. Zodra het salaris van John boven de € 100.000,-

• het percentage dat u werkt (voltijd of deeltijd).

uitkomt, bedraagt zijn jaarlijkse pensioenopbouw ieder jaar maximaal 1,16% van

• de franchise

€ 87.358 (€ 100.000 - € 12.642) = € 1.013. Dit bedrag kan worden aangevuld door in

• de mate waarin het opgebouwde pensioen jaarlijks wordt geïndexeerd.

de netto pensioenregeling voor aanvullend netto ouderdomspensioen te sparen.

U kunt zelf berekenen hoeveel ouderdomspensioen u ieder jaar opbouwt.

Uw persoonlijke situatie berekenen?

Kijk daarvoor naar het voorbeeld hiernaast.

Gebruik de pensioenplanner op www.klmvliegendfonds.nl

11

Pensioen in combinatie met AOW

Kosten

Iedereen die in Nederland heeft gewoond of gewerkt ontvangt een AOW-uitkering.

De premie of eenmalige koopsom wordt eerst verminderd met 1% administratie­­

De AOW-leeftijd wordt de komende jaren stapsgewijs verhoogd naar 67 jaar.

kosten (met een minimum van € 50,- per eenmalige storting of in geval van

Daarna wordt de AOW-leeftijd verder verhoogd op basis van de ontwikkeling van

periodieke maandelijkse premiebetalingen met een minimum van € 50,- per jaar

de levensverwachting. De hoogte van uw AOW-uitkering wordt jaarlijks aan­

waarin een premie wordt afgedragen). Het fonds bepaalt vervolgens de pensioen­

gepast en berekend door de Sociale Verzekeringsbank.

aanspraken op basis van een door het bestuur vastgesteld inkooptarief.

Franchise is het bedrag waarover

Bij het vaststellen van uw pensioen houdt uw pensioenfonds rekening met een

Het inkoop­tarief kan door het bestuur worden gewijzigd. Als het inkooptarief

u geen pensioen opbouwt,

franchise. Dit is een vast bedrag per jaar waarover u geen pensioen opbouwt,

wijzigt, blijven aangekochte pensioenaanspraken vóór deze wijziging onveranderd.

omdat u later AOW ontvangt

omdat u later AOW krijgt. Voor 2015 is dit bedrag vastgesteld op € 12.642. Vrijwillige verzekering pensioensparen Naast de opbouw van pensioen in de middelloonregeling kunnen deelnemers vrijwillig, voor eigen rekening en voor zover er een fiscaal vastgestelde ruimte aanwezig is, extra ouderdomspensioen inkopen (pensioensparen). Deze fiscale ruimte zal er mogelijk zijn wanneer u een waardeoverdracht (zie woordenlijst achterin deze brochure) hebt gedaan. Ook deelnemers die binnen 10 jaar voorafgaande aan de pensioenrichtdatum of de uitgestelde pensioendatum een verlaging aanbrengen in hun tewerkstellingspercentage (tot minimaal 50% van de voltijdsfunctie), kunnen gebruik maken van de vrijwillige verzekering pensioensparen. Het pensioenfonds kan voor u berekenen of, en zo ja in welke mate, er een eventuele (fiscale) spaarruimte aanwezig is. De vrijwillige verzekering pensioensparen is een beschikbarepremieregeling. Het pensioenfonds koopt voor eigen rekening van de deel­nemer (een periodieke maandelijkse premie of een eenmalige storting) extra ouderdoms­pensioen in. Op dit extra pensioen zijn de bepalingen van het basispensioen­reglement van toepassing. Als u meer wilt bijsparen, buiten het pensioenreglement om, dan kunt u gebruik maken van mogelijkheden die banken en verzekeraars hiervoor bieden. De premies zijn niet fiscaal aftrekbaar.

12

13

NABESTAANDEN- EN WEZENPENSIOEN

ring wordt ontvangen, is voor het recht op wezenpensioen niet relevant.

Nadenken over nabestaanden Wat is er geregeld voor mijn partner? Er zijn verschillende soorten pensioen voor uw partner als u overlijdt: een nabestaandenpensioen en een nabestaandenoverbruggingspensioen. In het pensioenreglement wordt als partner aangemerkt: • degene met wie u getrouwd bent; • degene met wie u een geregistreerd partnerschap bent aangegaan; • degene met wie u ongehuwd samenwoont, als KLM het samenlevingsverband heeft erkend. Wijzingen in uw samenlevingsverband moet u aan KLM doorgeven. Nabestaandenverzekering op risicobasis Zowel het nabestaandenpensioen als het nabestaandenoverbruggingspensioen is een verzekering op risicobasis. Dat wil zeggen dat er geen sprake is van een opbouw van pensioenrechten. U betaalt premie voor een eventueel toekomstig risico en er vindt alleen uitkering plaats als het verzekerde risico zich voor doet. Dus als u tijdens uw dienstverband komt te overlijden keert het pensioenfonds op basis van de verzekering automatisch een pensioen uit aan uw partner. De verzekering van het nabestaandenpensioen en het nabestaandenoverbruggingspensioen stopt bij voor-

“De mooiste reis is toch de weg naar huis. Elke keer als ik terug kom staan mijn kinderen me op te wachten. Ook voor hen moet er iets geregeld zijn.”

tijdige beëindiging van uw dienstverband, bij beëindiging van de partnerrelatie of bij pensionering. U hebt dan de mogelijkheid om een deel van uw ouderdomspensioen om te zetten in een nabestaandenpensioen voor uw (ex-)partner. Nabestaandenpensioen Het nabestaandenpensioen is een levenslang inkomen voor uw partner wanneer u overlijdt. Het nabestaandenpensioen bedraagt 1,313% van uw in enig jaar geldende jaarpensioengrondslag. Bij de berekening van het nabestaandenpensioen wordt er vanuit gegaan dat u tot uw pensioendatum deelnemer bent gebleven. Het nabestaandenpensioen wordt uitgekeerd vanaf de dag na uw overlijden tot en met de laatste dag van de maand waarin uw partner overlijdt.

15

Vermindering bij groot leeftijdsverschil

Hoog/laag regeling nabestaandenpensioen Als u overlijdt tijdens actief dienstverband wordt standaard de hoog/laag

Voor ieder jaar dat uw partner

Hebt u een partner die meer dan tien jaar jonger is? Dan kan dit gevolgen hebben

regeling toegepast op het nabestaandenpensioen. Dit betekent dat uw partner

meer dan tien jaar jonger

voor het nabestaandenpensioen. Voor ieder vol jaar dat uw partner meer dan tien

tot de ingangs­datum van de AOW-uitkering een hoger bedrag aan nabestaanden­ pensioen ontvangt dan daarna. Hierbij wordt rekening gehouden met de AOW die

is, gaat er 2,5% van het nabestaandenpensioen af

jaar jonger is, gaat er 2,5% van het nabestaandenpensioen en het nabestaanden­ overbruggingspensioen af. Het aantal jaren van meer dan tien wordt verminderd met elk vol jaar dat het huwelijk, geregistreerd partnerschap of erkend samen­

uw partner ontvangt.

levingsverband heeft geduurd. Op het moment dat een deelnemer overlijdt, Het verschil voor en na AOW-ingang bedraagt € 5.272,- bruto per jaar (niveau

wordt de korting vastgesteld.

2015). De wijze van vaststelling van het pensioenbedrag voor en na AOW-ingang is vastgelegd in het pensioenreglement. Uw partner kan van deze hoog/laag regeling afzien door dit schriftelijk aan het fonds door te geven. Nabestaandenoverbruggingspensioen

Wezenpensioen Het wezenpensioen geldt in

Als u als deelnemer aan het pensioenfonds overlijdt hebben uw kinderen recht

principe alleen voor kinderen tot

op een wezenpensioen.

18 jaar. Studerende kinderen hebben er tot uiterlijk hun 27e

AIs uw partner nog geen AOW

Als u overlijdt en uw partner heeft de AOW-leeftijd nog niet bereikt, dan heeft

ontvangt als u overlijdt, heeft zij/

zij/hij recht op het nabestaandenoverbruggingspensioen. Dit pensioen bestaat uit:

geldende jaarpensioengrondslag. Voor ouderloze kinderen (volle wezen) wordt

• 8/7 van de nominale uitkering zoals vastgelegd in de Algemene Nabestaanden

de uitkering van het wezenpensioen verdubbeld. Komt u vóór de pensioendatum

wet vermeerderd met de vakantieuitkering (totaal € 16.753,- ; niveau 2015).

te overlijden, dan wordt er voor de berekening van het wezenpensioen vanuit

• Het verschil tussen de verschuldigde premies volksverzekeringen over het

gegaan dat u tot uw pensioendatum deelnemer zou zijn gebleven.

hij recht op het nabestaanden­ overbruggingspensioen

recht op

Het wezenpensioen bedraagt 0,263% van de in ieder afzonderlijk deelnemersjaar

nabestaandenpensioen voor én na de AOW-leeftijd (maximaal € 6.012,- ; niveau 2015).

In aanvulling op het wezenpensioen is er voor de kinderen van de deelnemer op

Het nabestaandenoverbruggingspensioen is een tijdelijk pensioen dat aan de

verzekerd (niveau 2015). Deze uitkering wordt niet verdubbeld voor volle wezen.

risicobasis een nabestaanden­overbruggingspensioen van € 4.195,- per jaar nagelaten partner wordt uitgekeerd. Uw partner ontvangt het nabestaanden­

16

overbruggingspensioen vanaf de dag na uw overlijden tot de leeftijd van 71 jaar

Het wezenpensioen gaat in op de dag na uw overlijden en wordt in principe

en 6 maanden, maar uiterlijk tot de datum dat de AOW ingaat.

alleen uitgekeerd aan kinderen tot 18 jaar.

17

Volgen uw kinderen een voltijdse opleiding in het voortgezet onderwijs dan wel beroepsonderwijs of studeren zij voltijds aan de universiteit? Dan ontvangen zij het wezenpensioen tot uiterlijk de 27-jarige leeftijd of tot ze hun studie (eerder) afronden. Dit kan ook gelden voor andere voltijdse opleidingen die door het bestuur van het pensioenfonds worden aangewezen, bijvoorbeeld een vliegopleiding. Maximum uitkering wezenpensioen Het totaalbedrag dat jaarlijks aan wezenpensioen en nabestaandenoverbruggingspensioen wordt uitgekeerd, bedraagt maximaal het bedrag voor 6 kinderen. Zijn er meer dan 6 kinderen die recht hebben op wezenpensioen? Dan wordt het maximale bedrag van wezenpensioen en nabestaandenoverbruggingspensioen gelijk verdeeld onder alle rechthebbende kinderen.

“ Fijn dat studerende kinderen langer recht hebben op wezenpensioen.” 18

19

Rekenvoorbeeld Nabestaandenpensioen/wezenpensioen

Het wezenpensioen bedraagt:

Richard (35) werkt tien jaar fulltime als vlieger voor KLM en is getrouwd met Evelien (32).

- Over de verstreken 10 deelnemersjaren:

Evelien is aangemeld als partner bij het pensioenfonds. Samen hebben ze twee kinderen:

- Over de toekomstige deelnemerstijd 21 jaar x € 87.358,- x 0,263%: € 4.825,-

Daan (5) en Wouter (2). Richard verdient € 120.000,- per jaar.

Totaal:

€

6.895,-

Het nabestaandenpensioen van Richard over de verstreken deelnemerstijd (10jaar)

Het nabestaandenoverbruggingspensioen bedraagt per kind

€

4.195,-

bedraagt € 10.330,- en zijn opgebouwde wezenpensioen bedraagt

€ 2.070,-

€ 2.070,-. Na het overlijden van Richard ontvangt Evelien van het pensioenfonds tot

Stel dat Richard overlijdt, dan worden het nabestaandenpensioen

haar AOW-leeftijd (71 jaar) € 34.417,- + € 22.765,- = € 57.182,- per jaar

en wezenpensioen als volgt berekend.

en vanaf haar AOW-leeftijd € 34.417 aan nabestaandenpensioen.

Jaarpensioengrondslag (gemaximeerd):

€ 87.358,-

Uitgegaan wordt van een hoog/laag regeling tenzij Evelien schriftelijk aan het fonds

Percentage nabestaandenpensioen:

1,313%

kenbaar maakt af te willen zien van deze variatie in de jaarlijkse hoogte van het

Percentage wezenpensioen:

0,263%

levenslange nabestaandenpensioen. Op basis van de hoog/laag regeling ontvangt

Toekomstige deelnemerstijd:

21 jaar (56 -/- 35 jaar)

zij: tot haar AOW-leeftijd € 35.313,-+ € 22.725,- per jaar en vanaf haar AOW-leeftijd € 30.041,- aan nabestaandenpensioen.

Het nabestaandenpensioen bedraagt: • Over de verstreken 10 deelnemersjaren:

€ 10.330,-

Daan en Wouter ontvangen op jaarbasis € 11.090,- (€ 6.895,- + € 4.195,-)

• Over de toekomstige deelnemerstijd 21 jaar x € 87.358,- x 1,313%: € 24.087,-

aan wezenpensioen tot hun 18e verjaardag. Als Daan en Wouter na hun 18e nog

Totaal:

studeren, dan ontvangen zij dit wezenpensioen onder bepaalde voorwaarden

€ 34.417,-

tot uiterlijk hun 27e. Het nabestaandenoverbruggingspensioen bedraagt de som van: • ANW-hiaatpensioen

€ 16.753,-

voor en na de AOW-leeftijd) = Totaal:

Heeft Richard op het moment dat hij meer dan € 100.000,- (niveau 2015) is gaan verdienen gekozen om aan de netto pensioenregeling deel te nemen? Dan worden de

• Premiecompensatie (verschil tussen premie volksverzekeringen €

6.012,-

€ 22.765,-

bedragen van het nabestaandenpensioen en wezenpensioen aangevuld met netto nabestaandenpensioen en netto wezenpensioen. Uw persoonlijke situatie berekenen? Gebruik de pensioenplanner op www.klmvliegendfonds.nl

20

21

DEELNEMERSBIJDRAGE

Hoeveel betaal ik per maand voor mijn pensioen? De premie voor uw pensioenregeling betaalt u samen met KLM. KLM houdt maandelijks een deel van de premie in op uw bruto salaris. U betaalt elke maand 14% van uw maandsalaris. In de cao is bepaald dat KLM een pensioen­premietoelage van 11% betaalt. Concreet betekent dit dus dat u per saldo 3% aan premie betaalt. Afhankelijk van de financiële positie van het pensioenfonds kunnen er premiekortingen voor deelnemers worden verleend tot een maximum van 3%.

“Mijn grote droom was vlieger worden. Nu dat gelukt is, zijn daar een heleboel andere dromen voor in de plaats gekomen.” 23

WAARDEOVERDRACHT: ELDERS OPGEBOUWD PENSIOEN

Wat doe ik als ik ergens anders al pensioen heb opgebouwd? Door waardeoverdracht voorkomt

U kunt het pensioen dat u hebt opgebouwd bij een oude werkgever overdragen

of beperkt u een pensioenbreuk

naar het Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM. Door de waardeoverdracht kunt u mogelijk voorkomen of beperken dat er een breuk in uw pensioenopbouw ontstaat. Bij waardeoverdracht hebt u geen recht meer op pensioen van het oude pensioenfonds. Waardeoverdracht: doen of laten? Om te beoordelen of waardeoverdracht verstandig is, is het belangrijk dat u goed weet wat de verschillen zijn tussen beide pensioenregelingen. Is er bijvoorbeeld een verschil in hoe het pensioen wordt geïndexeerd? Wat is de financiële situatie van de verschillende pensioenfondsen? Als u het prettig vindt om van één pensioen­­instelling pensioen te ontvangen kan dit ook een reden zijn om voor waardeoverdracht te kiezen.

Nadat u deelnemer bent geworden

Waardeoverdracht aanvragen

aan het pensioenfonds kunt u

Vraag de waardeoverdracht aan nadat u in dienst bent gekomen. Dit kunt u doen

waardeoverdracht aanvragen

met het waardeoverdrachtformulier op onze website www.klmvliegendfonds. nl/formulieren. Het Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM vraagt na hoeveel pensioen u bij uw vorige pensioenfonds heeft opgebouwd en stuurt u vervolgens een offerte. Bij akkoord op de offerte wordt de waardeoverdracht uitgevoerd. Een verzoek tot waardeoverdracht kan uitgesteld worden als de financiële situatie van één van de pensioenfondsen dat niet toelaat. Dat is het geval als de beleidsdekkingsgraad lager dan 100% is.

24

“Ik heb me goed laten informeren of waardeoverdracht ook voor mij verstandig zou zijn.”

VERANDERINGEN IN DE TOEKOMST

Wie weet wat de toekomst in petto heeft? Tussen nu en uw pensioendatum kunnen er veel zaken in uw leven veranderen. Hieronder leest u wat de gevolgen van die veranderingen kunnen zijn voor uw pensioen. Uit dienst vóór uw pensioendatum De verzekering van het

Als u uit dienst gaat bij KLM stopt de pensioenopbouw. Het ouderdomspensioen dat

nabestaanden(overbruggings)­

u hebt opgebouwd blijft staan. Dit geldt ook voor het opgebouwde wezenpensioen.

pensioen vervalt zodra u vertrekt

De verzekering voor het nabestaandenpensioen en het nabestaandenoverbruggings­ pensioen komen bij vertrek te vervallen. U hebt evenwel bij uitdiensttreding de keuzemogelijkheid om een deel van uw ouderdomspensioen om te zetten in na­­ bestaandenpensioen. Zo blijft bij overlijden ook uw partner goed verzorgd achter. Ook bent u bij vertrek niet langer verzekerd voor het (aanvullende) invaliditeitspensioen. Op pagina 40 ziet u op welke wijze uw pensioenaanspraak zijn waarde behoudt. Als u via een nieuwe werkgever pensioen opbouwt bij een andere pensioenfonds, kunt u het opgebouwde pensioen in de basispensioenregeling overdragen naar het pensioenfonds van uw nieuwe werkgever.

“Ik ben vaak van huis en zie veel van de wereld. Op veel plekken denk ik: hier wil ik nog eens terugkeren als ik ben gestopt met werken.”

In geval van arbeidsongeschiktheid Als u op het moment dat u uit dienst gaat al meer dan twee jaar ziek en officieel arbeidsongeschikt bent, blijft u meedoen in de pensioenregeling. Voor de voortzetting van de pensioenopbouw is in dat geval dan geen deelnemersbijdrage verschuldigd (premievrije voortzetting van de pensioenopbouw).

27

Invaliditeitspensioen U hebt recht op het invaliditeitspensioen als u arbeidsongeschikt bent geworden.

Uw invaliditeitsgrondslag

Invaliditeitspensioen

U bent arbeidsongeschikt als u voor tenminste één jaar voor uw functie ‘vlieg­

Tot € 53.442,-

80% van uw invaliditeitsgrondslag

medisch’ arbeidsongeschikt bent verklaard. Het bestuur van het pensioenfonds

Vanaf € 53.442,- tot € 106.884,-

80% van € 53.442,- + 70% van het

beslist op basis van een onafhankelijk medische keuring over de aanwezigheid

restantbedrag tussen de € 53.442,-

van arbeidsongeschiktheid en de ingangsdatum van het invaliditeitspensioen.

en € 106.884,-

U bent verplicht om aan deze keuring medewerking te verlenen. Het invaliditeitspensioen gaat in op de dag waarop de wettelijke loondoorbetaling

Vanaf € 106.884,- en hoger

80% van € 53.442,- +70% van € 53.442,-



+ 51,5% van het restantbedrag boven

de € 106.884,-

U heeft recht op een

bij ziekte door KLM (uitkering tijdens de eerste twee ziektejaren) is geëindigd.

invaliditeitspensioen als u

Het invaliditeitspensioen wordt uitbetaald zolang er sprake is van arbeids­

Als de invaliditeitsgrondslag op de ingangsdatum van het invaliditeitspensioen

ongeschikt­heid en duurt uiterlijk tot de pensioen(richt)datum óf tot en met de

(eerste WIA-dag) lager is dan de invaliditeitsgrondslag die u op grond van uw leeftijd

eerdere maand van uw overlijden. Er bestaat geen recht op invaliditeitspensioen

en diensttijd had kunnen bereiken, wordt de berekening van het invaliditeits­pensioen

en de daarmee verbonden premievrije voortzetting van pensioenopbouw wanneer

gedurende maximaal vier jaar herzien. De invaliditeitsgrondslag groeit nog maxi-

de arbeidsongeschiktheid is ontstaan door opzet of grove roekeloosheid van de

maal vier jaar mee zoals uw salaris zou zijn gestegen als u niet arbeidsongeschikt

deel­nemer.

was.

Het invaliditeitspensioen bestaat uit:

Leeftijdsafhankelijke toelage

• een basisuitkering aangevuld met

Omdat vanaf 2015 het opbouwpercentage in de basispensioenregeling is verlaagd

• een leeftijdsafhankelijke toelage.

en het pensioengevend loon wordt gemaximeerd op € 100.000,- (niveau 2015),

arbeidsongeschikt bent

hebt u recht op een leeftijdsafhankelijke toelage. Een gedeelte van deze toelage kunt Basisuitkering

u tijdens uw arbeidsongeschiktheid gebruiken voor aanvullende pensioenopbouw

Voor het berekenen van de basisuitkering is het drempelbedrag van belang.

in de netto pensioenregeling.

Dat bedrag is vastgesteld op € 53.442,- in 2015. De invaliditeitsgrondslag die wordt gehanteerd betreft het jaarsalaris inclusief

De leeftijdsafhankelijke toelage in verband met de verlaging van het opbouw­

vakantiegeld en exclusief eindejaarsuitkering.

percentage (toelage 1) is een percentage over 12 maal uw (met het loonindexcijfer verhoogde) maandsalaris.

28

29

Rekenvoorbeeld invaliditeitspensioen Koen (33) werkte als vlieger bij KLM. De leeftijdsafhankelijke toelage in verband met de maximering van het pensioen-

Zijn invaliditeitsgrondslag bedraagt € 114.517,-.

gevend loon (toelage 2) is een percentage van 12 maal uw (met het loonindexcijfer

Zijn vaste maandsalaris voor de berekening van toelage 1 is € 8.836,-.

verhoogde) maandsalaris vermeerderd met:

Zijn jaarsalaris voor de berekening van toelage 2 is € 153.110,-.

• vakantiegeld

Hij is onlangs, nadat hij één jaar ziek was, vliegmedisch arbeidsongeschikt verklaard.

• eindejaarsuitkering • pensioenpremietoelage

Gedurende de eerste twee jaar dat hij ziek is, ontvangt Koen loondoorbetaling bij ziekte

• levensloopbijdrage

van KLM. Nadat hij ook door het bestuur van het pensioenfonds arbeidsongeschikt is

• toelage 1

verklaard, gaat het invaliditeitspensioen in op de dag waarop de loondoorbetaling bij

en verminderd met:

ziekte wordt beëindigd.

• € 100.000,- (2015) Op fulltime basis. De basisuitkering van het invaliditeitspensioen voor Koen bedraagt: De bij iedere leeftijd behorende percentages zijn opgenomen in de bijlagen van het

80% van € 53.442,- + 70% van € 53.442,- + 51,5% van € 7.633,-

pensioenreglement.

= € 42.754,- + € 37.409,- + € 3.991,- = € 84.154,-.

Vermindering van invaliditeitspensioen

De toelage 1 in verband met de verlaging van het opbouwpercentage bedraagt:

Op het invaliditeitspensioen wordt de WIA-uitkering, die door het UWV wordt uit­

12,02% van 12 x € 8.836,- = € 12.745,-

betaald, in mindering gebracht. De vlieger hoort mee te werken aan het verkrijgen en in stand houden van de WIA-uitkering.

De toelage 2 in verband met de maximering van het pensioengevend loon voor de pensioenopbouw bedraagt: 18,84% van (€ 153.110,- min € 100.000,-) = € 10.006,-

Hebt u tijdens de arbeidsongeschiktheid inkomen uit of in verband met arbeid? Dan wordt een deel van het hiermee verdiende inkomen op uw invaliditeitspensioen

Het invaliditeitspensioen bedraagt dus in totaal

in mindering gebracht. De vermindering bedraagt 40% van het verschil tussen uw

€ 84.154,- + € 12.745,- + € 10.006,-= € 106.905,-

totale inkomen (invaliditeitspensioen, WIA-uitkering en arbeidsinkomen) en uw inkomen op de eerste ziektedag.

Hierop wordt de WIA-uitkering, die door het UWV wordt uitbetaald, in mindering gebracht. Deze bedraagt (maximaal) € 38.984,- (niveau 2015). Koen ontvangt op jaarbasis van het pensioenfonds een bruto-uitkering van € 106.905,- min € 38.984,- = € 67.921,- per jaar. Uw persoonlijke situatie berekenen? Gebruik de pensioenplanner op www.klmvliegendfonds.nl

30

31

Gevolgen van een scheiding de pensioenaanspraken weer aan u toebedeeld.

Als u gaat scheiden heeft uw ex-partner recht op een deel van het ouderdoms­ pensioen dat u hebt opgebouwd in de periode dat u samen was. Dit betreft het bijzonder ouderdomspensioen. Dit bijzonder ouderdomspensioen wordt bij

Hoe maak ik afspraken over de verdeling van mijn pensioen?

pensionering in mindering gebracht op uw ouderdomspensioen.

Een aanvraag tot verevening of conversie kunt u tot uiterlijk twee jaar na de schei-

Als u uit elkaar gaat kunt u het ouderdomspensioen op een paar manieren verdelen:

dingsdatum bij het pensioenfonds indienen. Na deze twee jaar kunt u een verevening of conversie niet meer via het pensioenfonds regelen en moet u zelf voor een

Verevening

eventuele verdeling zorgen. Het aanvraagformulier is verkrijgbaar via de website

Bij verevening heeft uw ex-partner recht op de helft van het ouderdomspensioen

van de rijksoverheid of via uw echtscheidingsadvocaat. Uw pensioenfonds moet

(inclusief het ouderdomspensioen uit de vrijwillige verzekering pensioensparen)

de afspraak over de verdeling van uw pensioen wel eerst goedkeuren.

Bij een scheiding heeft uw

dat is opgebouwd tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Verevening is

ex-partner recht op een deel

alleen mogelijk bij echtscheiding, scheiding van tafel en bed en bij beëindiging van

Bijzonder nabestaandenpensioen

een geregistreerd partnerschap. Woonde u samen, maar was u niet getrouwd of

Het nabestaandenpensioen en het nabestaandenoverbruggingspensioen zijn op

van uw pensioen: het bijzonder ouderdomspensioen

had u ook geen geregistreerd partnerschap? Dan heeft uw ex-partner geen wettelijk

Als u overlijdt, ontvangt

risicobasis verzekerd. Er wordt dus geen pensioen opgebouwd. Door beëindiging

recht op een deel van het opgebouwde ouderdomspensioen als u uit elkaar gaat.

uw ex-partner het bijzonder

van het huwelijk, het geregistreerd partnerschap of het samenlevingscontract ein-

Ook niet als u een door KLM erkend samenlevingscontract had. U kunt een eventueel gewenste verdeling van het ouderdomspensioen dan zelf, buiten het pensioenfonds om, regelen.

nabestaandenpensioen dat bij de scheiding al is verkregen

digt de risicodekking. U kunt dan een deel van uw ouderdomspensioen omzetten

door omzetting van het

in nabestaandenpensioen voor uw ex-partner in de verhouding 100:70.

ouderdomspensioen

Het nabestaandenpensioen dat wordt afgescheiden voor de ex-partner noemen we bijzonder nabestaanden­pensioen. In geval van scheiding van tafel en bed

Conversie

vindt geen omzetting van ouderdomspensioen in nabestaandenpensioen plaats.

U en uw ex-partner kunnen ook kiezen voor conversie van het pensioen. Conversie

Er ontstaat dan geen bijzonder nabestaandenpensioen.

is alleen mogelijk als u na de scheiding een deel van u ouderdomspensioen hebt om­gezet in een nabestaandenpensioen voor uw ex-partner. Dit noemen we een bij-

Uw ex-partner ontvangt het bijzonder nabestaandenpensioen als u overlijdt.

zonder nabestaandenpensioen (zie hierna). Bij conversie wordt het bijzonder ouder-

Als u hebt gekozen voor conversie van het pensioen komt het bijzonder na­­

domspensioen, samen met het bijzonder nabestaandenpensioen, omgezet in een

bestaandenpensioen te vervallen, omdat deze al is meegenomen in het eigen

zelfstandig recht op pensioen voor uw ex-partner.

pensioen voor uw ex-partner. Net als bij de verdeling van het ouderdoms­pensioen, kunnen u en uw ex-partner afspraken maken over een andere verdeling van het

32

Uw ex-partner ontvangt dan pensioen als zij/hij 56 jaar wordt. Het verschil met

nabestaandenpensioen. Afwijkende afspraken moet u bij het pensioenfonds

verevening is dat bij het overlijden van uw ex-partner, u bij conversie geen recht

melden. De afwijkende afspraken zijn namelijk pas geldig als het pensioenfonds

meer hebt op de pensioenaanspraken die anders aan uw ex-partner zouden worden

daarmee akkoord gaat. Het pensioenfonds kan voorwaarden verbinden aan de

uitgekeerd. Bij verevening worden, bij het overlijden van uw ex-partner,

toestemming. 33

In deeltijd werken U kunt gedurende uw loopbaan besluiten om minder te gaan werken. In dat geval komt u terecht in de zogeheten ‘Regeling verminderde productie (regulier)’. Als u in deeltijd werkt of gaat werken heeft dat invloed op uw pensioenopbouw. Bij het werken in deeltijd wordt eerst het pensioen berekend alsof u in die tijd voltijd heeft gewerkt. Vervolgens wordt het gemiddelde deeltijdpercentage van betreffend jaar berekend. Oftewel, het percentage dat u ten opzichte van een volledig dienstverband werkt. Het berekende pensioen op basis van een voltijddienstverband wordt vervolgens vermenigvuldigd met het in het betreffende jaar geldende (gemiddelde) deeltijdpercentage. Een alternatief voor bovengenoemde regeling is de ‘Regeling verminderde productie en deeltijdpensioen’. Met deze regeling kunt u vanaf uw 56e (de pensioenrichtdatum) doorwerken tot uiterlijk 60 jaar, door eerder dan uw 56e jaar alvast minder te gaan werken. Dit kan op zijn vroegst vanaf 40 jaar. Op deze wijze werkt u dus ook in deeltijd. Voor het andere deel gaat u alvast met pensioen (deeltijdpensioen). U hoeft dit pensioen niet op te nemen; u kunt het ook uitstellen tot (uiterlijk) het moment waarop u volledig met pensioen gaat. In geval van pensioenuitstel geldt met betrekking tot de hoogte van het pensioen een wettelijke fiscaal maximum dat in het pensioenreglement nader is uitgewerkt. In het volgende hoofdstuk komen we op de werking van deze regeling terug. Vrijwillig aanvullend Invaliditeitspensioen (IP) Bij het berekenen van uw aanspraak op invaliditeitspensioen wordt ook rekening gehouden met uw tewerkstellingspercentage. Gaat u minder werken, dan is er minder invaliditeitspensioen verzekerd. Zou u daarna arbeidsongeschikt worden, dan betekent dit dat uw inkomen verder achteruit gaat. Om dat te voorkomen wordt voor u, als u minder gaat werken, een aanvullend invaliditeitspensioen verzekerd. Het oorspronkelijke salaris is en blijft dan maatgevend voor de uitkering. De verzekering gaat standaard in op het moment dat u uw tewerkstellingspercentage verlaagt. De premie is voor uw eigen rekening. Als u niet aan deze vrijwillige verzekering deel wilt nemen dan kunt u zich hiervoor afmelden. Het betreft een verzekering op risicobasis. De uitkering in het kader van deze verzekering gaat gelijktijdig en onder dezelfde voorwaarden in als het invaliditeitspensioen.

34

“In de lucht kan alles wat je doet consequenties hebben. Met mijn pensioen is dat net zo.”

KEUZEMOGELIJKHEDEN

Pensioen moet (de vrijheid bieden om) flexibel (te kunnen) zijn Binnen de pensioenregeling kunt u een aantal keuzes maken die de hoogte van uw ouderdomspensioen beïnvloeden en/of het nabestaandenpensioen. Vervroegd met pensioen U kunt met vervroegd

In principe is de leeftijd waarop u met pensioen gaat 56 jaar, maar u kunt bij

pensioen zodra u de 50 jaar

het pensioenfonds een verzoek indienen voor vervroegd pensioen. Dat kan op

gepasseerd bent

zijn vroegst als u 50 jaar bent. Door deze keuze is uw jaarlijks pensioen lager. Later met pensioen

Door de laatste jaren van uw

Het is ook mogelijk om later met pensioen te gaan dan op uw 56e. U maakt dan

loopbaan in deeltijd te werken,

gebruik van de ‘Regeling verminderde productie en deeltijdpensioen’. Vanaf 40

kunt u ook later met pensioen

jarige leeftijd bestaat de mogelijkheid om met deeltijdpensioen te gaan. U kunt uw tewerkstellinspercentage één of meer keer verlagen en al dan niet deeltijdpensioen opnemen ter aanvulling op uw inkomen. U hoeft de uitkering niet op te nemen; u kunt het ook uitstellen tot (uiterlijk) het moment waarop u volledig met pensioen gaat. Bij de ‘Regeling verminderde productie en deeltijdpensioen’ hoort ook een uitgestelde pensioendatum: het recht om langer door te werken na de pensioenrichtdatum van 56 jaar. De pensioendatum wordt dan automatisch

“Vervroegd pensioen is niet iets waar ik nu mee bezig ben. Mocht ik het tóch overwegen, dan moet het wel mogelijk zijn.”

uitgesteld naar een hogere leeftijd (uiterlijk tot uw 60e). Een eenmaal ingegaan deeltijdpensioen kan niet meer worden stopgezet. Als u al in deeltijd werkt (Regeling verminderde productieregulier), gaat u op het moment dat u de leeftijd bereikt waarop de ‘Regeling verminderde productie en deeltijdpensioen’ van toepassing is, automatisch over naar deze regeling. Tenzij u schriftelijk aan KLM kenbaar maakt hier van af te willen zien.

37

Ouderdomspensioen deels omzetten in nabestaandenpensioen

Variatie in de hoogte van de pensioenuitkering

Op de (vervroegde of uitgestelde) pensioendatum eindigt de verzekering van het

Met de online pensioenplanner

Op uw pensioeningangsdatum is het mogelijk om in de eerste periode van uw

nabestaandenpensioen en nabestaandenoverbruggingspensioen. U kunt ervoor

rekent u snel uit wat er wijzigt

pensioen een hoger ouderdomspensioen te ontvangen dan daarna. De laagste

kiezen om een deel van uw ouderdomspensioen om te zetten in nabestaandenpensioen.

in uw pensioen

uitkering mag niet minder dan 75% van de hoogste uitkering zijn. U kunt ook kiezen om juist eerst wat minder en later meer pensioen te krijgen. Als u een partner hebt, blijft het nabestaandenpensioen ongewijzigd.

Omzetting van ouderdomspensioen in nabestaandenpensioen is mogelijk in de verhouding 100:100, 100:70 of 100:50.

Op de pensioeningangsdatum kunt u de hoogte van uw pensioen maximaal twee keer variëren. Beide ‘knippen’ zijn niet gebonden aan leeftijd. Dus bijvoorbeeld

Kiest u voor ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen in de verhouding

een knip op 60 jaar en een knip op de AOW-gerechtigde leeftijd is mogelijk.

100:70, dan kunt u ook kiezen voor de zogenoemde langstlevendenvariant.

Wilt u weten wat de effecten zijn op uw pensioen? Het pensioenfonds helpt u

Dit houdt in dat het nabestaandenpensioen 80,96% bedraagt van het ingegane

uiteraard met het berekenen van de gevolgen. U kunt dit ook zelf doen via de

ouderdomspensioen in het geval van uw overlijden. Bij deze keuze bedraagt het

online pensioenplanner. Voordat u met pensioen gaat, ontvangt u nog een brief

ouderdomspensioen ook 80,96% op het moment dat uw partner overlijdt.

waarin we u helpen herinneren aan de keuzemogelijkheden met betrekking tot uitruil en variatie.

De keuze voor de verhouding tussen het ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen is niet van invloed op het wezenpensioen, waarvoor u automatisch

Volledige non-activiteit op verzoek van de werknemer

verzekerd bent.

Als de dienstuitvoering het toelaat, kan KLM op uw verzoek eenmaal per kalenderjaar gehele non-activiteit verlenen voor een aaneengesloten periode

Mocht u voor de eerste dag van de maand waarin u AOW-gerechtigd wordt,

van minimaal veertien kalenderdagen.

trouwen, een geregistreerd partnerschap of een samenlevingsverband aangaan,

De kosten voor de voortzetting van de pensioenopbouw tijdens non-activiteit

dan kunnen u en uw partner alsnog eenmalig van de gelegenheid gebruik maken

komen voor rekening van de deelnemer. In de brochure Non-activiteit en op

om een deel van uw ouderdomspensioen in te ruilen voor nabestaandenpensioen.

www.klmvliegendfonds.nl kunt u hierover meer informatie vinden.

Dit kan overigens alleen als u aansluitend aan uw deelnemerschap met pensioen bent gegaan en op dat moment geen partner had.

38

39

UITKERING VAN HET PENSIOEN

Met pensioen op mijn 56e Ieder jaar krijgt u een overzicht van uw pensioenopbouw (het UPO). Hierin staat hoeveel pensioen u kunt verwachten wanneer u 56 jaar wordt, dan wel de uitgestelde pensioendatum bereikt en wat u al aan pensioen heeft opgebouwd. Ontvangen van pensioen Als u met (deeltijd)pensioen gaat, ontvangt u een overzicht met de hoogte van uw pensioen en het eventuele nabestaandenpensioen. Het pensioenfonds betaalt dit bedrag maandelijks uit. Bent u gescheiden? Dan heeft uw ex-partner recht op zijn of haar deel van het pensioen als u met pensioen gaat. Op pagina 30 leest u meer over wat er met uw pensioen gebeurt als u gaat scheiden. Bruto pensioen en inhoudingen Het pensioenfonds houdt

Op uw pensioenuitkering worden wettelijk verplichte heffingen ingehouden, zoals

maandelijks loonheffing

loonheffing (belasting en premies volksverzekeringen) en inkomensafhankelijke

en ZVW-bijdrage in op uw pensioenuitkering

bijdrage voor de Zorgverzekeringswet (Zvw). Het pensioenfonds houdt dit in op uw pensioen voordat het aan u wordt uitbetaald. Elk jaar krijgt u een opgave waarop precies staat hoeveel pensioen het pensioenfonds aan u hebt uitgekeerd en wat daarop is ingehouden.

“In de krant lees je tegenwoordig zoveel over pensioenen. Hoe weet ik nu waar ik aan toe ben?” 40

41

PENSIOEN DOOR DE JAREN HEEN

VERANDERINGEN IN LEVENSSITUATIE

Hoe houdt mijn pensioen zijn waarde?

Mijn pensioen verandert met mij mee

Kunt u met uw pensioen in de toekomst nog evenveel kopen? Met honderd euro

Het pensioenfonds hoort graag of er belangrijke zaken in uw persoonlijke leefsitu-

kunt u over een paar jaar waarschijnlijk minder kopen dan nu. Om ervoor te zor­gen

atie zijn gewijzigd. Denk aan het aanmelden van een nieuwe partner, het beëindigen

dat het pensioen dat u nu opbouwt straks net zoveel waard is, kan het pensioen-

van een relatie of overlijden van uw partner. Het is van belang dat u dit zo spoedig

fonds ieder jaar besluiten om uw pensioen te indexeren. Dit houdt in dat er een

mogelijk meldt en hier bewijsstukken van meestuurt.

toeslag wordt gegeven op uw pensioen, zodat de waarde meestijgt met de prijzen. Welke informatie kan ik bij het pensioenfonds opvragen? Uw pensioenaanspraken worden ieder jaar verhoogd met de aanpassing van het

Zodra er iets in uw leefsituatie

• het pensioenreglement;

loonindexcijfer. Ook als u al pensioen ontvangt of als u niet meer in dienst bent bij

verandert moet u het

• het jaarverslag en de jaarrekening;

KLM probeert het fonds uw pensioen jaarlijks te verhogen met de loonontwikkeling. Het bestuur van het pensioenfonds beslist elk jaar in hoeverre uw pensioen

pensioenfonds daarvan snel op de hoogte brengen

• de uitvoeringsovereenkomst; • relevante informatie over beleggingen;

daadwerkelijk wordt aangepast. Uw pensioenfonds betaalt de toekomstige verho-

• informatie die specifiek voor u relevant is;

gingen van de pensioenen uit beleggingsrendement. U hebt door deze verhoging

• de hoogte van de door u opgebouwde pensioenaanspraken;

en de verwachting voor de komende jaren niet meteen ook recht op verhogingen

• een berekening van het effect op uw pensioen als u bijzondere keuzes maakt;

in de toekomst.

• een verklaring over beleggingsbeginselen; • de hoogte van de dekkingsgraad van het pensioenfonds;

Bijzondere situaties

• informatie over een mogelijke aanwijzing van de toezichthouder op het

Niet (volledig) indexeren van pensioenen

pensioenfonds;

Of er geïndexeerd kan worden hangt af van de financiële situatie van het

• het geldende klachtenreglement;

pensioenfonds. Een graadmeter voor de financiële situatie is de beleidsdekkings-

• het herstelplan (als dit van kracht is);

graad. De beleidsdekkingsgraad geeft de verhouding weer tussen het vermogen

• informatie over de eventuele aanstelling van een bewindvoerder.

en de verplichtingen van het pensioenfonds. Vanaf een beleidsdekkingsgraad van 110% kan er geïndexeerd worden naarmate het fonds hiervoor middelen beschikbaar heeft. Op grond van de uitvoeringsovereenkomst moet KLM bijstorten als er

Voor meer informatie over uw pensioen en het pensioenfonds kunt u ook

niet (volledig) geïndexeerd kan worden.

www.klmvliegendfonds.nl bezoeken. Hier kunt u ook documenten downloaden zoals het pensioenreglement en het jaarverslag.

Korten van pensioenen Het pensioenfonds zou in een uiterst geval kunnen besluiten de pensioenaanspraken en pensioenuitkeringen te verlagen. Als hiervan sprake is wordt u uiteraard door het pensioenfonds geïnformeerd. 42

43

PENSIOENWOORDENBOEK

• AOW

Algemene Ouderdomswet

• Loonindexcijfer Het indexcijfer van de cao-lonen per maand (inclusief bijzondere beloningen), zoals door het Centraal Bureau voor de Statistiek wordt

• Beleidsdekkingsgraad

De dekkingsgraad geeft aan of het pensioenfonds voldoende



vermogen heeft om de verplichtingen na te komen.

• Cao

De Collectieve Arbeidsovereenkomsten die KLM met de Vereniging



van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) is overeengekomen voor



KLM-vliegers op vleugelvliegtuigen;

gepubliceerd voor de sector “Particulier Bedrijf”. • Maandpensioengrondslag

• Deelnemer Een deelnemer is een werknemer van KLM of van KLM Cityhopper BV (KLC) op wie de cao van toepassing is.

het betreffende kalenderjaar geldende franchise. • Nabestaandenpensioen Het pensioen dat uw partner levenslang ontvangt na uw overlijden. • Nabestaanden-

- Het pensioen dat uw partner ontvangt na uw overlijden, zolang uw

overbruggingspensioen partner niet AOW-gerechtigd is.

• Franchise De franchise is dat deel van het salaris waarover geen pensioen

Het pensioengevend loon verminderd met een twaalfde deel van de in

- Het pensioen dat uw kinderen na uw overlijden in aanvulling op

het wezenpensioen ontvangen.

wordt opgebouwd, omdat de AOW daarin voorziet. • Ouderdomspensioen Het pensioen dat u ontvangt vanaf de pensioeningangs­datum tot • Gewezen deelnemer De persoon van wie de deelname aan het pensioenfonds is

het moment dat u overlijdt, kortweg pensioen.

geëindigd en die een premievrije aanspraak op pensioen tegenover het fonds heeft verkregen en behouden. • Invaliditeitspensioen Het pensioen dat u ontvangt als u arbeidsongeschikt bent en de

• Partner

Degene met wie u getrouwd bent, bij de burgerlijke stand een



geregistreerd partnerschap bent aangegaan of met wie u een door



KLM erkend samenlevingsverband bent aangegaan.

• Pensioenfonds

Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM.

wettelijke loondoorbetaling is geëindigd. • Invaliditeitsgrondslag

Twaalf maal het vaste (ongemaximeerde) maandsalaris zoals van



toepassing op de eerste WIA-dag, verhoogd met 8% in verband met



vakantiegeld.

• Pensioenrichtdatum De dag waarop de deelnemer de leeftijd van 56 jaar bereikt. • Pensioendatum De dag waarop het ouderdomspensioen feitelijk en in zijn geheel

• Jaarpensioengrondslag De som van de maandpensioengrondslagen in enig

ingaat.

kalenderjaar.

44

45

PENSIOENWOORDENBOEK

• Pensioengevend loon

Het vaste maandsalaris van de deelnemer, uitgaande van de bij

• Uitvoeringsovereenkomst

cao afgesproken arbeidsduur bij niet-verminderde productie,

Dit is een overeenkomst tussen de werkgever en de pensioenuitvoerder (het pensioenfonds) over de uitvoering van de pensioenregeling;

vermeerderd met:



Hierin worden zaken geregeld als:



- 8% in verband met de vakantietoeslag;



- vaststelling premie;



- 8% in verband met de eindejaarsuitkering. In afwijking hiervan



- wijze waarop de premie moet worden voldaan;

bedraagt de eindejaarsuitkering over 2015 4,33%;



- termijnen waarin de premie moet worden voldaan;



- 11% pensioenpremietoelage;



- informatie die de werkgever aan de uitvoerder dient te verstrekken;



- levensloopbijdrage;



- premievrijvaltoelage in verband met de verlaging van het opbouw

- voorwaarden waaronder toeslagverlening plaatsvindt;

- etc.

percentage met ingang van 1 januari 2015. • UWV Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen, onder andere belast

met de uitvoering van de WIA.

Voor de deelnemer met standplaats buiten Nederland wordt voor de vaststelling van de maandpensioengrondslag uitgegaan van het door de KLM aan het Fonds opgegeven vaste maandsalaris.

• Wezenpensioen Het pensioen dat uw kind(eren) ontvang(t)(en) tot hun 18e of uiterlijk tot hun 27e als zij studeren.



Het pensioengevend loon waarover pensioen kan worden opgebouwd bedraagt vanaf 1 januari 2015 maximaal een twaalfde deel

• WIA

Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen.

van € 100.000,- . Dit bedrag volgt met ingang van 1 januari 2016 het bedrag zoals dat jaarlijks per 1 januari bij ministeriële regeling wordt vastgesteld.

• Vaste maandsalaris Het vaste maandsalaris van de deelnemer, uitgaande van de bij

cao afgesproken arbeidsduur bij niet-verminderde productie,



verhoogd met de door de KLM aan het fonds opgegeven toeslagen.



De vakantietoeslag en de eindejaarsuitkering behoren niet tot het vaste maandsalaris.

46

47

CONTACTGEGEVENS

Ik wil toch nog meer weten... Bij deze organisaties kunt u meer informatie krijgen over pensioen: • Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM Prof. E.M. Meijerslaan 1, Postbus 123, 1180 AC Amstelveen Tel: 020 426 62 20 E-mail: [email protected], Internet: www.klmvliegendfonds.nl

Brochures die bij het pensioenfonds zijn verschenen:

• ‘De netto pensioenregeling’ • ‘Uit dienst’ • ‘Pensioen ontvangen’ • ‘Pensioen bij scheiding’ • ‘Bijna met pensioen’

• Pensioenfederatie

• ‘Non-activiteit’

Postbus 93158, 2509 AD Den Haag,

• ‘Deeltijd werken’

Tel: 070 76 20 220

• ‘Arbeidsongeschiktheid en pensioen’

E-mail: [email protected], Internet: www.pensioenfederatie.nl

• ‘Overlijden en pensioen voor uw nabestaanden’

• Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus 90801, 2509 LV Den Haag Tel: 070 333 44 44

• ‘Pensioen bij trouwen of samenwonen’ • ‘Geschillen- en klachtenregeling’ Telefonisch kunt u ons bereiken op:

020 426 62 20

Per e-mail zijn wij bereikbaar via:

[email protected]

• Sociale Verzekeringsbank

Brieven kunt u sturen naar:

Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM

Voor informatie over de Sociale Verzekeringsbank kunt u de website bezoeken:



Postbus 123, 1180 AC Amstelveen

www.svb.nl

Ons bezoekadres is: Prof. E.M. Meijerslaan 1,

Internet: www.rijksoverheid.nl

• UWV (Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen) Voor informatie over het UWV kunt u de website bezoeken:

1183 AV Amstelveen Meer informatie over uw pensioen vindt u op www.klmvliegendfonds.nl

www.uwv.nl

• Ombudsman Pensioenen Postbus 93560, 2509 AN ‘s-Gravenhage Tel: 070 3499 620 Internet: www.ombudsmanpensioenen.nl

Hebt u een klacht over de manier waarop de statuten of het pensioenreglement worden toegepast? Dien deze dan in bij het pensioenfonds. In het geschillen- en klachtenreglement op onze website kunt u lezen hoe de klachtenprocedure werkt.

48

Coördinatie en eindredactie: Blue Sky Group B.V., Amstelveen. Redactie: Lamar communicatie, Amsterdam. Fotografie: Don Wijns, Amsterdam. Concept en ontwerp: Frissewind, profs in communicatie en design, Amsterdam

49

Deze pensioenbrochure maakt onderdeel uit van de startbrief die u ontvangt als u als vlieger in dienst treedt bij KLM of KLC. De pensioenbrochure ‘In dienst’ is een brochure waarin uw pensioenregeling eenvoudig wordt uitgelegd. De pensioenregeling die op u van toepassing is, is per 1 januari 2015 in werking getreden. De pensioenregeling is onder­gebracht bij Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM. De regeling is sinds de inwerkingtreding regelmatig op onderdelen aangepast.

In dienst Aan deze brochure kunt u geen rechten ontlenen. De inhoud van deze brochure kan wijzigen omdat de basispensioenregeling nog door de belastingdienst moet worden goedgekeurd. De volledige regeling staat in de pensioenreglementen van Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM die op de website van het pensioenfonds (www.klmvliegendfonds.nl) worden gepubliceerd. U kunt de pensioenreglementen ook opvragen bij het pensioenfonds.

Uit dienst Pensioen ontvangen Pensioen bij scheiding Bijna met pensioen Non-activiteit Deeltijd werken

Arbeidsongeschiktheid en pensioen Stichting Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM Postbus 123 | 1180 AC Amstelveen Prof. E.M. Meijerslaan 1 | 1183 AV Amstelveen E [email protected] T 020 426 62 20

www.klmvliegendfonds.nl

Pensioen bij trouwen of samenwonen Overlijden en pensioen voor uw nabestaanden

JULI 2015