3
Lift poli hersteld
6
Fearfighters overwinnen naaldenangst
7
Oudgedienden delen bijzondere herinneringen
14 augustus 2008 Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum – uitgave: dienst communicatie
nummer 17
Bouwvakkers druk in de weer met OK-complex Op de 6e, 7e en 8e verdieping van het ziekenhuisgebouw wordt keihard gewerkt om het nieuwe OK-complex zo snel mogelijk gebruiksklaar te krijgen. Een groot deel van de gipsplaten is al gemonteerd. In totaal zullen ze met zo’n 50.000 schroeven worden vastgezet aan het blikken raamwerk. Bijzonder aan de gipsplaten is dat ze lood bevatten, zodat de gangen vrij blijven van röntgenstraling. Op de 8e verdieping, de zogenaamde technische laag, staat de nieuwe apparatuur voor luchtbehandeling. De bouwers zijn daar bezig met de installatie van zuurstof-, gas-, water- en Foto: Ronald van Wieren
elektriciteitsleidingen. Bijzonder is dat het dak luiken bevat, zodat er in de toekomst zonder breekwerk nieuwe installaties in kunnen worden gehesen. n MK
Schone handen veroorzaken alarm Geen koolmonoxide, maar handalcohol zorgde voor het alarm eind juli op de ic neonatologie. Tijdens werkzaamheden in het polikliniekgebouw beschadigde op 28 juli een persluchtbuis. Op de ic neonatologie ontstond daardoor een ventilatieprobleem. De koolmonoxidemeter van een binnenlopende ambulancebroeder
sloeg vervolgens alarm. Ook Kick van Huizen van de dienst Arbo en Milieu constateerde een verhoogd koolmonoxide-gehalte. Uit voorzorg werden de opgenomen kinderen intern tijdelijk naar een andere afdeling overgeplaatst. “Ambulancemedewerkers dragen een klein metertje op hun revers die hen waarschuwt voor
koolmonoxide in woonhuizen. Dit apparaatje voert elektrochemische luchtmetingen uit. Doel is om te voorkomen dat hulpverleners in een woonhuis onwel worden van koolmonoxide. De meter is echter ook gevoelig voor koolwaterstoffen, bijvoorbeeld oplosmiddelen”, legt amd veiligheidskundige Mart van der
Steeg uit. “Een 100% nauwkeurige meter zou veel te kostbaar worden en bovendien past dat niet in een handzaam apparaat. Deze zogenaamde ‘kruisgevoeligheid’ komt vaker voor bij dit soort eenvoudige meters.” Een gespecialiseerd extern bedrijf plaatste op diverse locaties een aantal koolmonoxidemeters.
Uit de langdurige meetresultaten en uit overig onderzoek naar mogelijke koolmonoxide bronnen bleek het uiteindelijk niet om het gevaarlijke koolmonoxide te gaan, maar om handalcohol, waarmee artsen en verpleegkundigen hun handen ontsmetten voor en na elke handeling bij de kinderen. n MK
Wormen ingezet tegen chronische darmontsteking “Ons verhaal roept regelmatig wat gegriezel op”, waarschuwt Gerd Bouma, afdeling maag-, darmen leverziekten, voor hij begint te vertellen over het onderzoeksproject waarin hij en universitair hoofddocent Irma van Die, afdeling moleculaire celbiologie en immunologie, samenwerken. Dit project is gebaseerd op het gegeven dat zweepwormen en hun eitjes in de darmen van patiënten met chronische darmontstekingen (IBD) een gunstige uitwerking op de ziekteverschijnselen kunnen hebben. Voordat Van Die uitleg zal geven over de werking van die wormen, vertelt Bouma meer over ibd. Bouma en zijn mdl-collega’s behandelen veel patiënten met de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa. Deze chronische ontstekingsziekten van de darmen vallen onder de noemer Inflammatory Bowel Diseases (ibd). Hij licht toe: “De darmen
vormen een belangrijk onderdeel van het menselijk afweersysteem. De afweercellen in de darm zijn voortdurend op zoek naar de juiste balans. Ze screenen, vallen aan, schakelen uit. Bij mensen met een ibd zit er een fout in het regulatiemechanisme. Bij hen zijn de darmen voortdurend ‘in de aanval’; ze produceren onnodig ontstekingseiwitten, met ontstoken darmen tot gevolg. Patiënten worden behandeld met ontstekingsremmers, en, afhankelijk van de ernst van de klachten, soms ook met afweeronderdrukkende medicijnen. Zolang we nog niet weten hoe deze ziekten precies veroorzaakt worden, gaat onze belangstelling dan ook uit naar nieuwe medicijnen die de klachten kunnen bestrijden.”
Hygiënehypothese Op dit moment in het gesprek komt de expertise van Van Die van pas, ze vertelt over de hygiënehypothese. “Ziektes zoals Crohn en Colitis Ulcerosa kwamen zo’n honderd jaar geleden in de westerse wereld
veel minder vaak voor. En in ontwikkelingslanden zie je deze ziektes nog steeds weinig. Al geruime tijd is de gedachte dat onze zeer hygiënische levenswijze daarin een rol speelt. Vroeger raakte ook in Nederland bijna iedereen besmet met wormen. In minder ontwikkelde landen dragen de meeste mensen nog steeds wormen bij zich. De aanname waarop ons onderzoek zich baseert, is dat die wormen het afweermechanisme in de darmen gedeeltelijk onderdrukken om zichzelf in leven te houden. Bij die onderdrukkende werking zouden patiënten met ibd baat kunnen hebben.” Van Die voegt voor alle duidelijkheid toe dat het toch als een zegen moet worden beschouwd dat wormen in onze westerse darmen geen leven meer hebben. “Wormziekten zijn in de derde wereld een belangrijke doodsoorzaak.” Bouma heeft hoop dat wormen van betekenis kunnen zijn in de behandeling van zijn patiënten, maar vindt aan behandeling met
echte wormen en wormeieren ook nadelen kleven. “Ten eerste moet je er niet aan denken dat die wormen gaan zwerven door de rest van het lichaam en ten tweede is het voor veel patiënten ook een onprettig idee om wormen in hun darmen te hebben rondkruipen.” Hij vervolgt: “Dergelijk onderzoek is onlangs wel in Amerika gedaan. Patiënten kregen eitjes ingebracht van een varkensworm. Daaruit kwamen wormen die zo’n week of twee leefden. En hoewel er bij een deel van de patiënten wel degelijk verbetering van de klachten optrad, heb ik om de eerder genoemde redenen wel mijn bedenkingen.”
Andersom Van Die: “Om wormen te bestrijden vragen we ons al jaren af hoe het kan dat die wormen ontsnappen aan het immuunsysteem. Die informatie is relevant om wormziekten in ontwikkelingslanden te bestrijden, maar kan ons nu ‘andersom’ ook helpen.” Haar onderzoeksgroep vond de
afgelopen jaren in celbiologische experimenten dat bepaalde suikermoleculen die op de oppervlakte van wormen voorkomen, een belangrijke rol lijken te spelen in het onderdrukken van ontstekingen. “We gaan in ons gezamenlijk onderzoek kijken of deze suikers inderdaad remmend werken. Mijn groep zal het moleculaire gedeelte van het onderzoek uitvoeren.” Bouma vervolgt: “En ik onderzoek daarna de effectiviteit van de suikermoleculen in proefdiermodellen en in bloedmonsters van patiënten. Mocht de werking bewezen worden, dan is het zaak de suikers daarna na te maken, een technologie waar Van Die ervaring mee heeft.” Van Die en Bouma, die voor hun onderzoek een subsidie van een Amerikaans fonds kregen, zijn enthousiast dat ze elkaar in dit project gevonden hebben. Van Die: “Dit project is een mooi voorbeeld van samenwerking tussen basaal en patiëntgebonden onderzoek.” Bouma concludeert: “From bench to bedside.” n MBu
Minister dwingt VUmc tot bezuinigen
Tien vrouwen en acht plaatsen voor de vrouwenacht roeien tijdens de Olympische Spelen 2008. Anesthesie medewerkster Nienke Dekkers doet verslag van haar strijd om een ticket naar Beijing.
Opnieuw zal VU medisch centrum de broekriem moeten aanhalen. Volgend jaar hebben de afdelingen en diensten zo’n vier miljoen minder te besteden, een korting van één procent op het totale budget.
Beijing
D
e laatste week van het trainingskamp in Zuid-Korea heb ik erg veel meegevaren in de acht, een van de roeisters had last van een blessure. Het geeft me een goed gevoel dat ik op deze manier als reserve een bijdrage heb geleverd. Ik heb nog geen moment spijt gehad om mee te gaan als reserve naar de Olympische Spelen. Het is een erg bijzondere ervaring, alles is zo ongelooflijk strak georganiseerd. Het meest valt me hier op hoe streng de bewaking is, om op de roeibaan te komen moet ik eerst door een metaaldetector, wordt mijn tas
Meer informatie over de roeisters is te vinden op: www.vrouwenacht.nl
doorzocht en regelmatig word ik ook nog gefouilleerd. Soms is dat wel een beetje vermoeiend. Vandaag, 11 augustus, heb ik met Prins WillemAlexander en Prinses Maxima gesproken, zij kwamen de achten aanmoedigen. Omdat beide ploegen nog op het water lagen, mochten wij (de twee reserves) het koninklijk echtpaar opvangen. De vrouwenacht heeft het best goed gedaan. Ze werden tweede in de voorwedstrijd achter de Roemenen. Het doel was uiteraard om eerste te worden, want dan hadden ze zich direct geplaatst voor de grote finale op zondag. Woensdag is de herkansing, ik verwacht dat ze deze gaan winnen. Iedere wedstrijd en training die ze varen fiets ik mee langs de kant. Als het nodig is kan ik ieder moment de boot in. De reserve roeiers verblijven niet in het Olympisch dorp helaas, wij slapen in een groot huis op tien minuten fietsafstand van de roeibaan. Naast het trainen is er voor ons ook nog wel tijd om een uitstapje te maken, al wordt ons dit door de dopingcontrole wel moeilijk gemaakt. Ze willen namelijk iedere twee uur van de dag weten waar we zijn, zodat we daar getest kunnen worden. Aanstaande zondag, de 17e is de finale van de vrouwenacht. Deze zal live te volgen zijn op tv, ik fiets waarschijnlijk mee langs de kant! Nienke Dekkers
(advertentie)
7e jaargang, nummer 17 14 augustus 2008
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijk heid van de dienst communicatie. Het redactie statuut vindt u op de intranetpagina’s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Mariet
Bolluijt, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Marisca Butterman, Dave Doves, Ronald Gabel, Barbara de Graaff, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Ann van Putten, Maybritt Stal en, Esther van ’t Riet Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland
Alleen voor onderzoekers en docenten! Univertaal Het wetenschappelijk vertaalbureau voor onderwijs en onderzoek. Vertalingen, correcties en redactie - voor specialisten door specialisten. Uniek www.univertaal.nl
De reden: het kabinet had na de verkiezingen in 2006 structureel 400 miljoen euro extra nodig. De ministers moesten immers de aantrekkelijke maatregelen financieren, die ze de kiezers hadden toegezegd. Dit jaar lukt het nog om de korting binnen de begroting van VUmc op te vangen, maar volgend jaar zal iedereen bezuinigingen moeten doorvoeren.
Hele gezondheidszorg Het bedrijfsleven en de overheid blijven het beweren: in de zorg moet er efficiënter worden gewerkt. En om dat af te dwingen zijn kortingen een effectieve maatregel, meent minister Ab Klink van Volksgezondheid. “Dat gebeurt heel vaak”, is de ervaring van Dirk Vonk, hoofd planning en control. “Bijna ieder nieuw kabinet voert bezuinigingen door in de gezondheidszorg.” Dit jaar moeten universitair medische centra samen met algemene en categorale ziekenhuizen, epilepsieinrichtingen, instellingen voor revalidatie-instellingen, radiotherapeutische centra en dialysecentra 160 miljoen inleveren. In 2009 wordt dat 175 miljoen, het jaar daarna 250 miljoen, oplopend tot 400 miljoen euro in 2011. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen is vorig jaar al met een bodemprocedure gestart in de hoop het tij te keren. In hun ogen is het geen gebrek aan efficiëntie, maar een toegenomen vraag naar zorg. Eind dit jaar wordt een uitspraak verwacht. Instrumentarium De bezuinigingen in VUmc gaan over de volle breedte. “Er zijn nauwelijks uitzonderingen voor afdelingen gemaakt. Het enige waar niet op wordt gekort is energie, omdat daar echt niet verder op te bezuinigen valt.” Het structurele budget is uitgangspunt. De divisies en diensten zijn vrij in de wijze waarop
ze de bezuinigingen invullen. Dat kan zijn op materiaal, huisvesting, faciliteiten of personeel. Dat betekent eigenlijk dat we opnieuw met de kaasschaafmethode aan de slag gaan. “Klopt”, stelt Vonk, “maar we hebben dankzij het traject Zilver wel het instrumentarium om bezuinigingen goed te plannen. Daar kunnen we nu gebruik van maken.” Vonk werkt al ruim vijftien jaar voor VU medisch centrum en heeft al heel wat bezuinigingsrondes meegemaakt. Het tegengestelde, extra geld ontvangen, is een stuk zeldzamer. “Maar toch gebeurt het wel eens. Voor nieuwe, dure geneesmiddelen bijvoorbeeld, als prijscompensatie voor gestegen salarissen of voor nieuwe behandelingen geeft de overheid extra geld aan de gezondheidssector. En ook via productiegroei kunnen we extra geld binnenhalen. Maar een kabinet dat extra geld geeft, zodat de zorg extra in kwaliteit kan investeren heb ik nog niet meegemaakt.” n MK
Opvallend Student/promovendus Margriet de Jong zal op 19 september de Dr. I. Snapperprijs in ontvangst nemen tijdens het jaarlijkse Amsterdam Symposium Algemene Interne Geneeskunde in de Beurs van Berlage. Deze prijs, bestaande uit een oorkonde en een bedrag van 2500 euro, wordt jaarlijks aan twee studenten toegekend door de Ruitinga van Swieten Stichting wegens bijzondere verdiensten op het gebied van onderwijs, kliniek en onderzoek. Dr. Isidore Snapper was voor de tweede wereldoorlog een befaamd hoogleraar interne geneeskunde aan de universiteit van Amsterdam Margriet de Jong krijgt de prijs omdat zij al tijdens haar studie geneeskunde is gestart met een promotieonderzoek naar het bijnierschorshormoon tijdens ernstige ziekten. Dit onderzoek is inmiddels afgerond en gepubliceerd en op 14 oktober hoopt ze daarop te promoveren.
literatuur en geneeskunde
Redactiesecretariaat
dienst communicatie VU medisch centrum kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, fax (020) 44 43 450 email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Advertenties Adverteren in Tracer is mogelijk. Neem voor meer informatie contact op met het redactiesecretariaat of kijk op de website. Abonnement Het eerste half jaar is een abon nement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, fax 0251-310405 email:
[email protected], www.aboland.nl Beëindigen abonnement: Opzeggingen (uitslui tend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 28 augustus. Deadline voor kopij is 20 augustus om 12.00 uur.
2
Lucy in the sky with diamonds Op 17 september vindt het jaarlijkse literatuur en geneeskunde symposium plaats, deze keer over verslaving. Stefan Brijs houdt de hoofdlezing. Arko Oderwald geeft in Tracer alvast een voorproefje. Volgens velen is ‘Lucy in the sky with diamonds’ van John Lennon, op het Beatlealbum ‘Sgt Peppers Lonely Hearts Club Band’, een verwijzing naar LSD, een psychedelicum dat in 1938 is uitgevonden. Ook van andere nummers van de Beatles wordt gezegd dat ze een trip beschrijven: ‘Strawberry fields fore-
ver’ en ‘I am the walrus’ bijvoorbeeld. Op de hoes van Sgt Pepper staan beroepsjunkies als Edgar Allan Poe, Aldous Huxley, Aleister Crowley, William Burroughs en Lenny Bruce. Van Aldous Huxley weten we dat hij op zijn sterfbed LSD nam. Ook John Lennon was een grootgebruiker: “‘Help’ werd gemaakt op pot. Bij ‘A hard days night’ was ik op pills. Dat zijn nog eens drugs, dat zijn betere drugs dan pot. Ik heb altijd een drug nodig gehad om overeind te blijven.” Maar pas op Sgt Pepper wordt dat ook echt zichtbaar: Picture yourself in a
Symposium – Medewerkers die het symposium Literatuur en geneeskunde willen bijwonen, kunnen zich aanmelden bij de dienst communicatie, tst. 43444, email
[email protected]. De toegang is gratis boat on a river, With tangerine trees and marmalade skies Somebody calls you, you answer quite slowly, A girl with kaleidoscope eyes.
de trip al eerder, bijvoorbeeld in het in december 1965 opgenomen ‘19th nervous breakdown’:
te brengen of te versnellen. Soms lukte dat (Pink Floyd moet hier nog even worden genoemd), maar dat is toch uitzonderlijk. Velen zijn er ook aan bezweken: Jim Morrison, Jimi Hendrix, Brian Jones, Janis Joplin, om er maar enkelen te noemen. Die donkere kant beschreef J.J. Cale in Cocaine en Eric Clapton herkende de tekst.
On our first trip I tried so hard to rearrange your mind. Cellophane flowers of But after awhile I realized If you want to go out yellow and green, you were disarranging mine. You’ve got to take Towering over your head. her out, cocaine Look for the girl with Vele popartiesten (en voor And if you want to get down the sun in her eyes, hen jazz muzikanten) hebDown on the And she’s gone. ben drugs gebruikt. Voor ground, cocaine velen een poging om het She don’t lie De Rolling Stones bezongen creatieve proces op gang She don’t lie, cocaine
Tracer – 14 augu stu s 2 0 0 8 – N ieu w s – On d er w i j s – O n d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e lingen – Vacatures –
Foto: Ronald van Wieren
Lift poli hersteld
Naam en logo weer in beeld Het logo van VU medisch centrum is terug op het kliniekgebouw. Ruim een jaar geleden moest het worden verwijderd in verband met de bouw van een nieuw OK-complex op de 6e, 7e en 8e verdieping van de kliniek. Inmiddels is de muur aan de voorgevel zover klaar dat de gestileerde griffioenvleugels hun plaats weer kunnen innemen. De glazen wand achter het logo krijgt een blauwe sfeerverlichting.
Patio West tijdelijk dakloos De bouw van het klinisch trainingscentrum voor de geneeskundestudenten op het dak van het polikliniekgebouw verloopt voorspoedig. De aannemer gaat na de bouwvak beginnen met de bouw van de nieuwe liftschacht. Om deze schacht te kunnen bouwen moet het dak boven patio West tijdelijk worden verwijderd met, helaas, enige overlast tot gevolg.
Omdat het centrum vooral gebruikt gaat worden door medewerkers en studenten wordt een aparte lift in patio West gebouwd die uitsluitend bestemd is voor deze opbouw. Studenten lopen straks vanaf de entree van de polikliniek via een nieuwe brug door deze patio naar de liften en zijn dan snel op de plek van bestemming. Om de schacht voor deze lift te kunnen bouwen moet de bouwkraan, die op het dak van de polikliniek staat, de staalconstructies en ander bouwmateriaal vanaf het dak naar beneden laten zakken. Daarom moet een grote opening in het dak gemaakt worden. Het is gedurende de werkzaamheden ondoenlijk voor de bouwvakkers om telkenmale de opening in het dak af te sluiten. Bij slecht weer kan het dus voorkomen dat het regent in de patio. Natuurlijk probeert de aannemer de overlast tot een minimum te beperken. Zo wordt het dak elke dag na de werkzaamheden zo goed als mogelijk is afgesloten en zal het eventueel aanwezige regenwater worden opgeruimd. De periode waarin patio West dakloos is, loopt van 11 augustus tot ongeveer 11 september. Ook het in elkaar zetten van de staalconstructie zal enige overlast geven. Hoewel grote delen van de constructie al op het dak in elkaar worden gezet, zal de afmontage van de frames in de patio zelf niet geheel geluidloos kunnen verlopen. De eerste werkzaamheden ten bate van de nieuwe lift zijn nu al zichtbaar. Er wordt een grote steiger opgebouwd rondom de plek waar de schacht straks zal verrijzen. Voor vragen met betrekking tot de bouwwerkzaamheden kan contact opgenomen worden met het projectbureau huisvesting, tst. 44166. n ML
Al ruim een jaar verwonderden gebruikers van de lift in de poli zich over de plank waarmee een van de ruiten is afgedekt. Eind juli leek er schot in de zaak te komen, maar een dag later constateerden medewerkers dat er slechts een nieuwe plank was geplaatst. “Het was niet eens een nieuwe plank. We hebben de plank omgekeerd”, aldus Kees Bos, hoofd team bouwkunde. In de zomer van 2007 stootte een bed tegen de ruit, die daardoor een stukje uit de rubberen rand sprong. En dat gebeurde vaker. Het begon ermee dat de ruit twee centimeter uit de sponning schoot, de keer daarna waren dat er vier en uiteindelijk was de ruit vijftig centimeter los. “Het lastige is dat de lift vroeger is verlengd, zodat er weinig ruimte in de liftschacht is. De ruit simpelweg terugduwen is er dus niet bij. Bovendien zou het eerstvolgende bed de ruit er opnieuw uit kunnen stoten. We hebben daarom bij de liftfabrikant een metalen beschermbalk besteld, die voorkomt dat bedden te ver de lift in komen. Deze beschermbalk is in juli aangebracht, maar toen moesten we nog een manier zien te vinden om de ruit weer in positie te brengen” En de plank waarop zoveel collega’s wat hebben geschreven? “Die krijgt bij ons een ereplaatsje!” n MK
Nieuwe cursus ergocoaches van start n Käthie Schene
De scholing van ergocoaches werd tot dusver voor een deel door een extern trainingsbureau verzorgd. Vanaf eind september dit jaar wordt de gehele scholing door VUmc gedaan. Ergocoaches en medewerkers van de Amstel Academie en de dienst Arbo en Milieu hebben zelf het lesmateriaal ontwikkeld. Ergocoaches zijn binnen VUmc niet meer weg te denken. Ze spelen een belangrijke rol bij de preventie en vermindering van lichamelijke belasting binnen de zorg- en facilitaire afdelingen. Door continue aandacht voor lichamelijke belasting
op de werkvloer vervult de ergocoach een belangrijke rol.
Binnen het team “Een ergocoach is een lid van het afdelingsteam die naast zijn of haar uitvoerende taken een extra verantwoordelijkheid heeft: preventie en vermindering van fysieke belasting”, vertelt Eric Wiegman van de amd. “Het gaat niet alleen om directe belasting zoals tillen of transfers maar ook om fysieke belasting in bredere zin. De naam ‘coach’ geeft aan dat het hier gaat om iemand die collega’s ondersteunt, begeleidt en de aandacht voor fysieke belasting warm houdt. Een ergocoach is aanspreekpunt,
aanjager én motivator. Samen met het team kijkt de ergocoach hoe bepaalde handelingen en werkzaamheden minder belastend kunnen worden gemaakt of voorkomen kunnen worden.”
Nieuwe cursus De cursus ergocoach start op 30 september en bestaat uit vijf modules (dagdelen). Tijdens de training leert de ergocoach wat coachen is (en hoe dat kan worden toegepast), neemt kennis van de normen van fysieke belasting en ergonomische principes. “De modules zijn zeer praktisch opgesteld en geven ruimte voor veel oefenen. De huiswerkopdrachten zorgen ervoor dat er aan het eind van
de cursus een plan van aanpak is gemaakt voor de afdeling. Dit plan kan helpen om knelpunten op het gebied van fysieke belasting zichtbaar te maken en op te lossen”, besluit Wiegman. De cursus voor ergocoaches is ontstaan naar aanleiding van het preventieprogramma fysieke belasting, dat is voortgevloeid uit het arboconvenant academische ziekenhuizen. In de afgelopen vijf jaar zijn op veel afdelingen ergocoaches opgeleid en inmiddels is er een netwerk van zo’n zestig ergocoaches binnen VUmc actief. Meer informatie: dienst Arbo en Milieu, Helen Slooff,
[email protected], of Eric Wiegman,
[email protected].
Column
Aghy278y84638kfm,fo98*%# n Piet Hoogland
Voor degenen die geïnteresseerd zijn in mijn privéleven: in de titel staat de naam van mijn nieuwe vriendin! Lange tijd heb ik, net als vele anderen, redelijk eenvoudig kunnen volstaan met de namen van mijn vriendinnen om aan de nooit ophoudende vraag naar nieuwe passwoorden te kunnen voldoen. Uiteindelijk resulteerde dat in het merkwaardige feit dat ik mijn vriendinnen ging selecteren op namen: Hoe heet je? Joke? Sorry, fijne meid, maar je naam is te kort. An? Geen schijn van kans! Jacqueline? Prima maar wel jammer van die houdbaarheidstermijn van 90 dagen! Armanda? Heb ik al een keer gehad. Doeiiii. Geertruida? Ouderwetse naam maar van harte welkom want over tien dagen moet ik mijn password vervangen. Marianne? Ook goed, maar wil ik daar wel negentig dagen aan vast zitten? Bij twijfel niet doen. Doeiii dus. Handig systeem trouwens die vriendinnen namen als wacht woord, want in geval een vreemde damesnaam bij de computer argwaan wekt bij de vaste partner is het excuus eenvoudig en geloofwaardig: ik moet van de zaak iedere negentig dagen een ander password invoeren vandaar. Naar de vriendinnen toe maakt het de zaak ook eenvoudig: sorry schat, maar de negentig dagen zitten erop. Mijn baas verlangt een andere naam.
In het nieuwe wachtwoorden beleid kom ik met deze strategie echter dik in de problemen. De eerste eis is: acht karakters! Hoe kom ik in hemelsnaam aan een vriendin met acht karakters? Maar goed als je een beetje je best doet, moet dat nog wel kunnen lukken. Dit is echter pas het begin want er moet ook een cijfer in het nieuwe wachtwoord. En ook dat moet nog wel lukken want ik ken bijvoorbeeld verschillende Evelienen waarvan het zonder meer duidelijk is wie nummer 1 is, wie 2, etc. Vervelend is wel dat ik damesnamen met een nummer erachter onbewust ga associëren met stamboekkoeien zoals de beroemde Greta 2 die per dag goed was voor een melkproductie van meer dan 45 liter. Prima koe maar als password alleen geschikt voor die ene Braziliaanse boer die het met zijn koeien deed! Alsof dit nog niet genoeg is moet er in het nieuwe password ook nog een teken uit de volgende reeks !@#$%^&(){}[]<>. Nu kan ik sommige van mijn vriendinnen wel associëren met het dollarteken maar voor die andere tekens zie ik het somber in. Toch is het me gelukt. Het was even zoeken maar ik heb de ideale vriendin gevonden en ze heet: Aghy278y84638kfm,fo98*%#. Voor de zekerheid heb ik haar naam maar op een geel stickertje op de computer geplakt. Daar hangt ze voor negentig dagen. Safety First!
Tr ac er – 14 augus t us 2 0 0 8 – N ieu w s – On d er w ijs – O n d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e l i n g e n – Vac at ures –
3
Servicepagina’s Vacatures VU medisch centrum De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar, vacatures VUmc’, en af te halen bij het loopbaancentrum in de polikliniek. Vacatures van 29 juli t/m 11 augustus. Uiterlijke reactiedatum 18 augustus 2008. Klinisch moleculair geneticus D3.2008.00052 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 12 inlichtingen Dr. E.A. Sistermans, hoofd Genoom diagnostiek, e-mail:
[email protected], tst. 020 444 8346 Kernanalist D3.2008.00053 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Hr. H. Wessels, hoofdanalist, e-mail:
[email protected], tst. 020 444 0746 Assistent zorgeenheid D4.2008.00055 afdeling/dienst VPE traumatologie en plastische chirurgie, divisie IV werktijd 18-24 uur per week salarisschaal 4 inlichtingen Marjan Ouwens, hoofd zorgeenheid, e-mail:
[email protected], tst. 020 444 0821 Assistent zorgeenheid D4.2008.00056 afdeling/dienst VHON ( chirurgische oncologie/ chirurgische gastro- enterologie/ urologie), divisie IV werktijd 24-30 uur per week salarisschaal 4 inlichtingen Marjan Ouwens, hoofd zorgeenheid, e-mail:
[email protected], tst. 020 444 0821
Kernanalist cytodiagnostiek D5.2008.00084 afdeling/dienst pathologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen H.W. van Aalst, coördinerend hoofdanalist, e-mail:
[email protected], tst. 020 444 4033 Hoofdanalist cytodiagnostiek D5.2008.00085 afdeling/dienst pathologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen Mw. E. Barbé, patholoog, tst. 020 444 4771 Voorlichter geneeskunde D6.2008.00058 afdeling/dienst instituut voor onderwijs en opleiden, divisie VI werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen mw. S. Blauw, e-mail: sm.blauw@ VUmc.nl, tst. 020 444 1719 Onderzoeker in opleiding (2x) D6.2008.00059 afdeling/dienst sociale geneeskunde, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO inlichtingen mw. dr. K.I. Proper, e-mail: ki.proper@ VUmc.nl, tst. 020 444 1783 Assistent huismanager gastenverblijf D7.2008.00039 afdeling/dienst facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 28-32 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen W. Knaap, huismanager gastenverblijf, tst. 020 444 3195
�
Unithoofd front office D7.2008.00041 afdeling/dienst facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen M.P.J. Schapers, manager vastgoedbeheer en services, tst. 020 444 1434
Onderzoeker in opleiding D6.2008.00060 afdeling/dienst EMGO, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO inlichtingen prof. dr. T. Smid, e-mail:
[email protected], tst. 020-6492101
Onderhoudscoördinator D7.2008.00042 afdeling/dienst facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 36 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen C. Bos, hoofd bouwkunde, tst. 020 444 4197
Stafmedewerker planning & control D7.2008.00046 afdeling/dienst facilitair bedrijf, facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen K.W. Stegenga, directeur facilitair bedrijf, e-mail: tst. 43111
Medewerker patiëntenvervoer D7.2008.00043 afdeling/dienst facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 36 uur per week salarisschaal 3 inlichtingen H. Meijer, leidinggevende patiëntenvervoer, tst. 020 444 4607 Vacatures van 5 aug. juli t/m 18 aug. Uiterlijke reactiedatum 24 aug. 2008 Senior hoofdanalist moleculaire diagnostiek (1,0 fte) D5.2008.00086 afdeling/dienst MMI, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen dr. R. Roosendaal, e-mail:
[email protected], tst. 40481
Medewerker zorgadministratie D7.2008.00035 afdeling/dienst Biza, facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 32 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen A. Pater, hoofd patiëntenadministratie kliniek, tst. 43406 Inspecteur bouwkunde D7.2008.00029 afdeling/dienst project bureau huisvesting, facilitair bedrijf / stafdiensten werktijd 36 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen Mw. ir. M. de Loos, manager ontwerp en realisatie PBH, tst. 44148
Senior hoofdanalist (0,6 fte) virologie & serologie van infectieziekten D5.2008.00087 afdeling/dienst MMI, divisie V werktijd 24 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen dr. C.W. Ang, e-mail:
[email protected], tst. 40479
Personeelsactiviteiten Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte –1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage/direct naar/Tip van Boots. Quadweekend 12, 13 en 14 September Heeft u zin in een spektakel weekend dat in de Belgische Ardennen plaats zal vinden? Ga dan mee met het QUAD weekend, georganiseerd door de Tip van Boots in samenwerking met PBN. U kunt dan even lekker uitrazen op 300 cc Quads door de bossen van de Belgische Ardennen. En daarna? Dat wordt een verrassing! Het programma ziet er als volgt uit: Vrijdag: We vertrekken in overleg vanaf VUmc met eigen vervoer (rond 18.00 uur) en stoppen onderweg even voor een hapje eten. Daarna rijden we door richting ons verblijf: Adventure Hill in de omgeving van La Roche en Hotton in een sfeervolle accommodatie. Daar worden we rond 21.30 uur verwacht. Zaterdag: The start of the event! 8.30 uur ontbijt, waarna we starten met het eerste deel van het programma. Hierna volgt een lunch. Als deze is gezakt vervolgen wij het programma met het 2e deel. Bij terugkomst wacht ons een BBQ
met daarna het kampvuur. Zondag: De laatste loodjes. 8.30 uur ontbijt en daarna maken we ons op voor de laatste activiteit. Hierna volgt de terugtocht naar huis. Wellicht nog eerst gezellig koffiedrinken op een gezellig punt in het dorpje Hotton, maar daarna is het echt tijd om richting huis te gaan. Dit weekend kost u slechts € 95,- . Geef u snel op bij de Tip van Boots want de plaatsen zijn beperkt. En zoals altijd geldt: vol = vol.
Inschrijven voor dit evenement kan tot 6 augustus 2008 via De Tip van Boots, via www.tipvanboots.nl of via em.boots@ vumc.nl.
Sangria Zeskamp Survival Dit jaar presenteert De Tip van Boots een nieuw evenement: De Sangria Survival! Op zaterdag 6 september gaan maximaal 10 teams, bestaand uit maximaal 10 personen (maximaal 2 introducés per team zijn toegestaan), de strijd aan met elkaar in de onderdelen: katapult bouwen, kaasdragen, klompgolf, spinnenweb. Na de strijd kunnen we, onder het genot van een heerlijke BBQ, terugkijken op dit nieuwe spektakel! U wordt om 13.00 uur verwacht in Het Twiske in Oostzaan, waar de wedstrijd van start zal gaan. Rond 17.00 uur is de prijsuitreiking en kan de BBQ van start gaan. U betaalt voor dit vernieuwende spektakel slechts € 17,50 per persoon.
Indoor volleybaltoernooi (extra activiteit! ) Welke teams hebben zin om in de maand oktober op een zaterdag weer het gezellige indoor beachvolleybaltoernooi te gaan spelen?. Geef even aan wie er zin in heeft. Melden bij de Tip van Boots. Meer informatie volgt in de volgende Tracer.
Oproepen en advertenties
Dam tot Damloop De dam tot damloop is geheel volgeboekt. Alle deelnemers die zich hebben aangemeld bij de Tip van Boots krijgen binnenkort bericht dat zij hun loopnummer en verdere gegevens moeten komen ophalen.
Personalia
Tr ac er – 14 augus t us 2008
In de rubriek ‘oproepen en advertenties’ kunnen medewerkers en vrijwilligers van het VU medisch centrum gratis een advertentie plaatsen. De tekst mag niet meer dan 25 woorden bevatten en moet voorzien zijn van een achternaam en toestelnummer. De prijs van de te koop aangeboden goederen mag niet meer dan 2250 euro bedragen. Advertenties bij voorkeur aanleveren via e-mail:
[email protected] Aangeboden: Roeimachine Tunturi R60, top-apparaat, 10 maanden oud, Nw 999,--, nu 750,-- met hartslagmeter en afstandsbediening. Kan rechtopstaand worden weggezet. 3 jaar garantie. Pauline Visser -de Smitt, poli Cardiologie, toestel 40549
Afscheid Op 29 augustus is er een receptie ter gelegenheid van het afscheid van de verpleegkundige Mieke Pavicic. Na zeer vele jaren werkzaam te zijn geweest, neemt zij nu afscheid van de afdeling vaatchirurgie en VUmc. Iedereen is van harte welkom. Datum 29 augustus, vanaf 16.00 uur in de lounge van het medewerkersrestaurant Het Plein.
Menu
Praktische informatie Nationaal Programma Ouderenzorg ZonMw, subsidieronden 3-7 Het Nationaal Programma Ouderenzorg heeft als doel om de zorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren. Het programma streeft naar een samenhangend regionaal zorgaanbod dat beter is afgestemd op de individuele zorgbehoeften van ouderen. Het programma is een initiatief van het Ministerie van VWS en wordt gecoördineerd door ZonMw. Het programma ouderenzorg omvat drie elementen: regionale vorming van geriatrische netwerken (samenwerkingsverbanden van alle relevante partijen in de ouderenzorg), ontwikkeling en uitvoering van projecten binnen het gevormde geriatrische netwerk, en verspreiding en implementatie van resultaten. We nodigen zorgverleners en onderzoekers uit de regio uit tot het aanmelden van ideeën voor onderzoeks- en implementatieprojecten.
ZonMw vereist samenhang tussen projecten bij dit programma. Binnen het netwerk in de regio zal VUmc de coördinatie bij het indienen van de projecten op zich nemen. Hiertoe is een stuurgroep binnen VUmc opgericht en is er een procedure opgesteld voor het indienen van projecten. We vragen geïnteresseerden om contact op te nemen met de onderzoekscoördinator van het programma binnen VUmc: Daniëlle Jansen,
[email protected]. Zij verstrekt u de procedure voor projectindiening (inclusief een format voor het aanmelden van ideeën). Bij haar meldt u vervolgens ook uw projectideeën aan. In het geriatrisch netwerk wordt vervolgens bepaald welke ideeën uitgewerkt mogen worden en ingediend bij ZonMw. Ieder half jaar bestaat de mogelijkheid voor het indienen van projecten. Onderzoeksvoorstellen kunt u aanmelden voor subsidieronde 3 t/m 5. Implementatievoorstellen kunt u aanmelden voor alle
ronden van het programma. Voorlopige data voor subsidieronden 3-7 Ronde 3 De eerstvolgende ZonMw-deadline voor het indienen van projecten is 17 februari 2009. Ideeën voor deze ronde kunt u tot 16 oktober 2008 volgens het in de procedure beschreven format aanmelden bij
[email protected]. Ronde 4 aanmelden ideeën: 16 mei 2009, ZonMw-deadline: 17 september 2009 Ronde 5 aanmelden ideeën: 15 oktober 2009, ZonMw-deadline: 16 februari 2010 Ronde 6 aanmelden ideeën: 15 mei 2010, ZonMw-deadline: 16 september 2010 Ronde 7 aanmelden ideeën: 14 augustus 2010, ZonMw-deadline: 18 januari 2011 Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en zien uit naar uw bijdrage. Voor vragen kunt u contact opnemen met Daniëlle Jansen,
[email protected].
het programma ouderenzorg is te lezen op www.nationaalprogrammaouderenzorg.nl
Informatie over het Menu vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘service’
Dr. I. Snapperprijs Het Bestuur van de Ruitinga van Swieten Stichting heeft Margriet F.C. de Jong de Dr. I. Snapperprijs 2008 toegekend voor haar proefschrift Relative adrenal insufficiency in the critically ill: role of ACTH testing (promotores prof. dr. A.B.J. Groeneveld en prof.dr. A.R.J. Girbes), waarop ze hoopt te promoveren op 14 oktober a.s. Het proefschrift gaat over de rol van onvoldoende aanpassing van bijnierschors functies op de stress van een ernstige ziekte. De prijs zal worden uitgereikt tijdens het Amsterdam Symposium Algemene Interne Geneeskunde op 19 september a.s. in de Beurs van Berlage te Amsterdam. Van harte gefeliciteerd!
donderdag 14 augustus gepaneerde karbonade, jus, snijbonen, röstiaardappelen, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 15 augustus kip Marrakech,quorn Marrakech, ratatouille, couscous, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere Groentesoep zaterdag 16 augustus groente curry met kip, vegetarische groente curry, witte rijst, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicelli, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicelli zondag 17 augustus Hawaïburger, groente loempia, speciaalsaus, koolrabi, carrée aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicelli maandag 18 augustus gepaneerde kipfilet, jus, spitskool, aardappelpuree, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep dinsdag 19 augustus runder kofta, quorn kofta, tzatziki, Griekse salade, Tarly garni, gebonden linzensoep, heldere Mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere Mulligatawnysoep woensdag 20 augustus gegrilde Italiaanse varkensfilet, tomatensaus, spercibonen, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileensesoep donderdag 21 augustus Provençaalse gestoofdevis, witte wijnsaus, Kononinne melange, aardappelpuree, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crèmesoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 22 augustus babiketjap, quorn ketjap, ketjapgroenten, witte rijst, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 23 augustus gebakken vis, Remouladesaus, geglaceerde worteltjes, frituur aardappel, Gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 24 augustus Italiaanse rundersaus, vegetarische Italiaanse saus, Insalate, pasta, Gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicelli, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicelli maandag 25 augustus megaburger, cocktailsaus, gemengde salade, steakfrites, Gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische Madrileensesoep dinsdag 26 augustus Engelse Pei met rundvlees, vegetarische Engelse Pie, tomatensalade, Wedges, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crèmesoep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 27 augustus Wienerschnitzel, vegetarische schnitzel, jus+vegetarische jus, gemengde groenten, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische Chinese soep
Programmatekst en andere informatie over
Amstel Academie De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen?! Kijk snel hieronder en schrijf nu in! Computertrainingen Outlook 2003 mailen, bijlagen, ordenen en tips op 2 september (ochtend) Wat is het verschil tussen een mailtje en een bijlage? Wat doe ik met bijlagen? En met al die mailtjes? Hoe kan ik hetzelfde mailtje naar een groep mensen sturen? Op al dit soort vragen krijgt u antwoord door veel te oefenen en zelf te doen. En u weet aan het eind ook hoe u uw mails kunt archiveren en terugvinden. Outlook 2003 uw Outlookagenda de baas op 23 september (ochtend) Tijdens deze training leert u hoe u in Outlook voor uzelf of voor uw leidinggevende uw agenda kunt beheren. Afspraken maken, vergaderingen organiseren, veranderingen aanbrengen: kortom, ervoor zorgen dat de Outlookagenda vóór u werkt en niet tegen u. PowerPoint 2003 op 30 september 2008 Met PowerPoint kunt u uw informatie
Amstel Academie De Boelelaan 1109, 1081 HV Amsterdam telefoon (020) 444 4229 Bedrijfsopleidingen Shabnam Ramsaroep telefoon (020) 444 4253 Bij- en nascholingen Shabnam Ramsaroep telefoon (020) 444 4253 Verpleegkundige vervolgopleidingen telefoon (020) 444 4229 Paramedische opleidingen telefoon (020) 444 4569 www.VUmc.nl/amstelacademie
structureren en illustreren. In één dag leert u de principes van dit programma door veel te oefenen. We lopen eerst alle stappen door. Vervolgens hebt u de tijd om aan uw eigen presentatie(s) te werken, met daarbij alle mogelijke ondersteuning en aanwijzingen.
Leiderschap Als collega de baas spelen op 11- en 25 september (plus 1 coachingsgesprek) U stuurt uw collega’s functioneel en/of operationeel aan maar u heeft formeel geen leidinggevende functie. U bent bijvoorbeeld coördinator of u heeft een seniorfunctie. Basistraining Dienend Leiderschap op 17 september (plus een persoonlijk gesprek met de trainer) U krijgt inzicht in het gedachtegoed van dienend leiderschap en in eigen kwaliteiten en ontwikkelpunten.
Open aanbod VUmc In goed overleg met de Unit Human Resource Management van de stafdienst P&O is een aantal trainingen ontwikkeld dat direct aansluit bij het beleid van VUmc, vanuit de visie dat de werkgever faciliterend is in de ontwikkeling van goed medewerkerschap en goed leiderschap. Deze trainingen worden door P&O betaald.
Basistraining Competentiemanagement op 18 september Voor leidinggevenden die al een voortraject hebben gedaan (met P & O), competenties hebben vastgesteld en willen starten met het toepassen. U krijgt inzicht in de kernprincipes van competentiemanagement (eigenaarschap en ontwikkel-gerichtheid), en de rol van de leidinggevende hierin: ondersteunen op ontwikkeling. Let op: deze training is verplicht om de volgende modules te kunnen volgen: - Werven en selecteren op competenties
goed voorbereid en beschermd zijn. Daarom geven wij nieuwe werknemers een paraplu cadeau. En een aanvullende verzekering bij arbeidsongeschiktheid (IPAP). Gratis. 2 maanden lang. Bovendien willen we werknemers die minder dan 12 maanden in dienst zijn van dit voordeel mee laten genieten. Vaak hebben mensen die starten met een nieuwe baan genoeg aan hun hoofd. Ze moeten veel (administratieve) dingen regelen. Het is lastig om juist in die drukke periode mensen te overtuigen van het belang van een goede aanvullende verzekering.
Loyalis heeft het idee opgevat om nieuwe werknemers die minder dan een jaar bij ons in dienst zijn twee maanden “bedenktijd” te geven. Bedenktijd om wel of niet te kiezen voor IPAP, een aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering. Deze twee maanden maken het mogelijk om op een rustiger moment, op het huisadres, bij de nieuwe werknemer terug te komen op het belang van een aanvullende verzekering bij arbeidsongeschiktheid. De werknemer heeft dan twee maanden tijd gehad om hier rustig over na te denken Na die twee maanden bedenktijd kan de
- Jaargesprekken en gedragscompetenties - Coachen op competentieontwikkeling - Teamtraining voor medewerkers Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Wisia Schaefer en Marjolein van Nieuwenhoven. Zij staan u graag te woord! Tel. 445354, e-mail
[email protected] Bij de volgende scholingen zijn nog plaatsen beschikbaar. Acute buikchirurgie, op 24 september Bestemd voor verpleegkundigen die werkzaam zijn op een chirurgische afdeling. Deze scholing heeft als doelstelling het verdiepen en verbreden van kennis, vaardigheden en inzicht in de zorg aan patiënten met acute buikchirurgie op de verpleegafdeling en/of na een (langdurige) IC opname en intercollegiale uitwisseling. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Bianca Zincken en Marjolein van Nieuwenhoven. Zij staan u graag te woord. Tel. 445084, e-mail:
[email protected] De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod!
Personeel & Organisatie Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder ‘personeel’ ‘Mij kan niks gebeuren want ik ben goed verzekerd!’ Eigenlijk is arbeidsongeschiktheid als regen: het gebeurt gewoon. En altijd op een moment dat het niet uitkomt. Het enige wat je kunt doen, is je goed voorbereiden. VUmc vindt het belangrijk dat werknemers goed verzekerd zijn, mochten ze onverwachts arbeidsongeschikt worden. Dit om te voorkomen dat werknemers er financieel flink op achteruit gaan. VUmc zorgt er samen met Loyalis voor dat werknemers
Bibliotheek Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020-44) 41237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde e-Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen. En van de service die de medische bibliotheek u biedt. Neem daarom een gratis abonnement op onze e-nieuwsbrief: een zesjaarlijkse uitgave boordevol informatie óver medische informatie. Speciaal voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici in het VUmc. Lees het laatste nummer online: www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/laatstenummer.html Searchtip: PubMed Nederlands laten spreken PubMed heeft een geavanceerd zoekinterface. Daarmee kan meer dan u denkt. Bijvoorbeeld Nederlandstalige artikelen in PubMed opzoeken (PubMed indexeert namelijk ook enkele Nederlandstalige tijdschriften, waaronder het NTvG). U vindt ze op verschillende manieren. Om te beginnen met een taalinperking die u instelt met de
Tr ac er – 14 augus t us 2 0 0 8
tag: dutch[la]. Daarnaast kunt u zoeken op woorden in de oorspronkelijke, niet-Engelstalige titel, op het ‘transliterated title-veld’. Dit veld wordt met een gewone search niet doorzocht. Pas als u de tag [tt] toevoegt aan een zoekterm gebeurt dat wel. Deze truc gebruikt u voor alle niet-Engelstalige artikelen, dus ook voor artikelen in het Duits, Frans, Spaans, enzovoorts. Heeft u nog vragen? Bel of mail een medisch informatiespecialist. Cursussen en instructies De medische bibliotheek verzorgt diverse trainingen voor medewerkers van VUmc en studenten geneeskunde. Zo is er voor iedereen die (weer) goed wegwijs wil worden in het aanbod van de medische bibliotheek een vaste, wekelijkse minicursus. En wie regelmatig moet werken met PubMed, doet dat na onze 2-urige PubMed-cursus sneller en beter. Daarnaast zijn er voor VUmcgroepen lessen-op-maat mogelijk over het zoeken en hanteren van literatuur. En ook verzorgen wij een praktische introductiecursus Reference Manager. Voor meer informatie zie onze webpagina’s: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde > instructies.
werknemer er voor kiezen om de verzekering voor onbepaalde tijd te laten doorlopen. De eerste twee maanden blijven gratis. Hij hoeft zich dan geen zorgen meer te maken over zijn inkomen bij arbeidsongeschiktheid, want dat blijft goed. IPAP biedt namelijk een aanvulling op de WIA-uitkering en het arbeidsongeschiktheidspensioen. Stelt een nieuwe VUmc collega geen prijs op een aanvullende verzekering, dan hoeft hij niks te doen. De verzekering loopt na de twee gratis maanden vanzelf af. Simpel. IPAP van Loyalis. Want regen kun je niet voorkomen. Nat worden wel! Aanvullende afspraken CAO UMC 20082011 De NFU en de centrales hebben aanvullende afspraken inzake het akkoord CAO UMC 2008-2011 gemaakt. De NFU en de centrales hebben aanvullende afspraken inzake het akkoord CAO UMC 2008-2011 gemaakt. Het betreft de volgende onderwerpen: • toelage onregelmatige diensten ook voor ANIOS • verhoging 184 uren grens in verband met de uitbreiding volledige arbeidsduur • medewerkers geboren in 1949 die vallen onder het extra budget zware beroepen ontvangen ook persoonlijk budget mits er geen oude aanspraken zijn. De aanvullende CAO afspraken worden nog tekstueel in de nieuwe CAO UMC uitgewerkt. De uitgebreide tekst kunt u via de P&O-tab op het intranet lezen.
Wijzigingen voorbehouden. Maaltijden zijn verkrijgbaar van 11.30 tot 14.30 uur en van 16.30 tot 19.00 uur. In weekenden en op feestdagen van 16.30 tot 19.00 uur.
De rubriek agenda staat ook op de startpagina van intranet. De eerste plaatsing in Tracer wordt gemarkeerd met een *. Promoties dinsdag 2 september - aula, 15.45 uur: M.M.S. Jasperse, ‘MRI derived brain atrophy measures in multiple sclerosis’ promotoren: prof.dr. C.H. Polman, prof.dr. F. Barkhof, copromotoren: dr. H. Vrenken, dr. B.M.J. Uitdehaag woensdag 3 september - aula, 13.45 uur: E.A. Hermans ‘Geometry, optics and mechanical modelling of the human lens during accommodation. Towards developing an accommodative intraocular lens’ promotor: prof.dr. R.M. Heethaar, copromotor: dr. G.L. van der Heijde vrijdag 5 september - aula, 13.45 uur: P.E. Zollinger, ‘Vitamin C for prevention of CRPS-I in traumatology and orthopaedic surgery’ promotor: prof.dr. R.W. Kreis, copromotor: dr. W.E. Tuinebreijer vrijdag 12 september - aula, 10.45 uur: P.K.I. Boor, ‘Megalencephalic leukoencephalopathy with subcortical cysts. From disease gene to protein function’ promotor: prof.dr. M.S. van der Knaap, copromotoren: dr. J.C. Pronk, dr. G.C. Scheper woensdag 17 september - aula, 15.45 uur: R.E. Breuk, ‘Forensische dagbehandeling voor delinquente jongeren: een vergelijkend effect-onderzoek’ promotoren prof.dr. Th.A.H. Doreleijers, prof.dr. N.W. Slot donderdag 18 september - aula, 13.45 uur: V.P. van Halm, ‘Cardiovascular risk and inflammation. Focussing on rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis’ promotoren: prof.dr. B.A.C. Dijkmans, prof. dr. C.D.A. Stehouwer, copromotoren: dr. M.T. Nurmohamed, dr. A.E. Voskuyl vrijdag 19 september - aula, 10.45 uur: M.R. Krijnen, ‘Amorphous polylactide interbody cages for lumbar spinal fusion. Biomechanical and radiological studies’ promotoren: prof.dr. P.I.J.M. Wuisman (†), prof.dr. V. Everts, copromotoren: dr.ir. T.H. Smit, dr. B.J. van Royen dinsdag 23 september - auditorium, 15.45 uur: S.M.J.J. Hamerlynck, ‘Girls in juvenile justice institutions. Psychopathology and sexual risk behavior’ promotoren: prof.dr. Th.A.H. Doreleijers, prof.dr. P.T. Cohen-Kettenis, copromotoren: prof.dr. R.R.J.M. Vermeiren, dr. L.M.C. NautaJansen donderdag 25 september - aula, 13.45 uur: M. Stiggelbout, ‘More exercise for seniors: opportunities and challenges’ promotor: prof.dr. W. van Mechelen, copromotoren: dr. M. de Greef, dr. M. HopmanRock vrijdag 26 september - aula, 10.45 uur: M. Moreno Jauge, ‘Innate and adaptive tumour immunity’ promotoren: prof.dr. R.H.M. Verheijen, prof. dr. R.J. Scheper, copromotoren dr. S.C.T. von Mensdorff-Pouilly, dr. H.J. Bontkes dinsdag 30 september - aula, 10.45 uur: J. Brouwer, ‘Diagnostic imaging in detecting recurrent and metastatic head and neck cancer’ promotoren prof.dr. J.A. Castelijns, prof.dr. C.R. Leemans, prof.dr. R. de Bree, copromotor prof.dr. E.F.I. Comans dinsdag 30 september - aula, 15.45 uur: M.A. Bremmer, ‘Depressie en hartvaatziekten: mogelijke verstoringen in de stress- en ontstekingsresponse als verklaringen voor de onderlinge relatie’ promotoren: prof.dr. W.J.G. Hoogendijk, prof. dr. A.T.F. Beekman, prof.dr. D.J.H. Deeg Oraties donderdag 4 september - aula, 15.45 uur: prof. dr. M.H.H. Kramer, ‘Doen en laten’ Symposia en cursussen Donderdag en vrijdag 11-12 september: Teach the teacher Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. L. Ligtvoet, tst. 48444 * woensdag 17 september - Amstelzaal: Literatuur en geneeskunde, Thema verslaving Inlichtingen: dienst communicatie, tst. 43444 Opening academisch jaar donderdag 28 augustus - Amstelzaal, 15.3017.15 uur: Start onderwijsjaar 2008-2009 geneeskunde VUmc door Wim Stalman, decaan maandag 1 september - aula, 15.00 uur: Opening Academisch Jaar door René Smit, voorzitter college van bestuur VU, onder de titel ‘Uitdagend Onderwijs’
6
Exposure is beste manier om van fobie af te komen
Fearfighters leren naalden angst te overwinnen n Ellen Kleverlaan
Echte angst voor een injectie, zo panisch dat de hartslag omhoog gaat, het zweet ze uitbreekt, ze duizelig worden of zelfs flauwvallen. Het overkomt mensen met een naaldenfobie. Voor het televisieprogramma Fearfighters nam SBG-er Yvette van der Pas drie fobiepatiënten mee naar VUmc en leerde ze hun angst te overwinnen. Het programma Fearfighters gaat over mensen met een fobie. Deze mensen worden in maximaal drie dagen van hun niet te onderschatten angst afgeholpen. Ongelooflijk maar waar. Yvette van der Pas, psychotherapeut/gedragstherapeut bij sbg, werkt aan het programma mee. Maar, benadrukt Van der Pas, in drie dagen genezen kan niet, als het zou gaan om mensen met meerdere stoornissen, bijvoorbeeld een fobie in combinatie met een sociale fobie, of met een paniekstoornis. “Mensen met een enkelvoudige fobie voelen ook paniek, maar alléén in die specifieke situatie.” Bij een fobie is de angst dermate groot dat je de situatie uit de weg gaat. Bij een hondenfobie loop je een blokje om, bij vliegangst weiger je te vliegen en bij naaldenfobie laat je je dus niet prikken. Om dat laatste, naaldenfobie, gaat de uitzending die is opgenomen in VUmc. De oorzaken van fobieën liggen in
een combinatie van aanleg en aangeleerd gedrag. Bij naaldenfobie lijkt er sprake te zijn van een meer dan gemiddelde genetische kwetsbaarheid, legt Van der Pas uit. “Het komt bij 60 procent van de familieleden voor, dat is drie tot zes keer meer dan bij andere fobieën.”
Niet ontspannen Naaldenfobie, ook wel bloedfobie genoemd, heeft nog een ander belangrijk onderscheidend kenmerk. “Waar ontspannen kan helpen bij andere fobieën, geldt dat niet bij naaldenfobie. Bij een naaldenfobie is iemand bang om flauw te vallen
en dat gebeurt ook regelmatig. Dat heeft met de bloeddruk te maken: door angst stijgt de bloeddruk. Maar bij een bloedfobie daalt die juist.” Het devies: “Het aanspannen van de spieren, behalve van de arm waarin geprikt gaat worden. Van der Pas moest de verpleegkundigen voor de uitzending dan ook vragen om niet te zeggen: “Ga maar rustig liggen en ontspan je.”
persoon in confrontatie met zijn angstopwekkende situatie, die angst ervaart tot een soort piekervaring en vervolgens in die situatie de angst voelt afnemen. Hoe zijn de mensen in de uitzending van 8 augustus van hun fobie afgeholpen? Van der Pas: “Eerst kijken naar hoe iemand anders wordt geprikt. Dan jezelf met het kleinste naaldje injecteren, daarna bloed afnemen en als klap op de vuurpeil aan een infuus liggen.” Het proces gaat wat sneller dan in de normale praktijk, beaamt Van der Pas. Beklijft de genezing niettemin? “Ja, en blijven oefenen is het devies, niet de situatie opnieuw gaan vermijden. Dan blijkt na vier jaar 90 procent van de mensen nog altijd fobievrij.”
Piekervaring Exposure is de aanbevolen manier om mensen van een fobie af te helpen. Belangrijk is dat de
Het programma over naaldenfobie werd uitgezonden op 8 augustus. Deze afleveringen is te bekijken op: www.eo.nl/fearfighters.
Vidi-subsidie 2008 toegekend
Onderzoek naar pulmonale hypertensie krijgt extra impuls Het onderzoek naar pulmonale hypertensie bij ICaR-VU krijgt veel steun van de Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek, NWO. Eerder ontvingen drie promovendi een mozaïekprijs en één onderzoeker een toptalent subsidie. Eind juli werd bekend dat aan longarts Anton Vonk Noordegraaf een Vidi-subsidie van 600.000 euro is toegekend. n Monique Krinkels
Van alle kanten komen de felicitaties binnen. Geen wonder, want een Vidi-subsidie is maar voor weinigen weggelegd. Maar liefst 140 onderzoekers dienden bij nwo een uitgewerkte onderzoeksaanvraag in voor de jaarlijkse Vidi-ronde. Na de eerste selectie bleven er 32 projecten over. “Daarna mochten de overgebleven kandidaten hun onderzoek presenteren en verdedigen voor een commissie. Uiteindelijk kregen 18 onderzoekers te horen dat hun onderzoek zal worden gefinancierd”, aldus Anton Vonk Noordegraaf. Een Vidi-subsidie is bedoeld om ervaren onderzoekers in staat te stellen een eigen onderzoekslijn verder te ontwikkelen.
Hartfalen Het vijfjarig onderzoek van Vonk Noordegraaf zal zich richten op het hart van patiënten met pulmonale hypertensie. “Bij deze dodelijke
Foto: Ronald van Wieren
Agenda
Jean Savelkoul feliciteerde Anton Vonk Noordegraaf namens de raad van bestuur. VUmc zal nog eens 287.000 euro aan zijn onderzoek bijdragen
aandoening neemt de bloeddruk in de longslagader progressief toe. In eerste instantie lukt het de rechterhartspier zich aan te passen aan deze verhoogde bloeddruk. De hartspiercellen worden dikker. Na enige tijd geeft de rechterhartspier het echter op en overlijdt de patiënt. De oorzaak voor dit hartfalen is op dit moment niet bekend, noch is bekend waarom het moment van hartfalen verschilt tussen patiënten.” Het onderzoeksproject richt zich, naast het vinden van de oorzaak, ook op manieren om dit hartfalen te voorkomen. Vonk Noordegraaf vermoedt dat zuurstoftekort in het centrum van de hartspiercel en een
ontregelde energiehuishouding van de cel er debet aan zijn. Wanneer er meer bloedvaatjes rond de cel aanwezig zijn, houdt de hartspier het langer vol is zijn werkhypothese. Het onderzoek omvat het hele gebied van cel tot patiënt.
Samenwerking Bij het onderzoek zullen, binnen het onderzoekinstituut ICaR-VU, meerdere afdelingen worden betrokken. Naast de longafdeling zullen ook fysiologie, nucleaire geneeskunde, cardiologie en fysica en medische technologie hun bijdrage leveren. “Het onderzoek vergt veel geld”, legt Vonk Noordegraaf uit. “Er is
Tracer – 14 au gu stu s 2 0 0 8 – N ieu w s – On d er w i j s – O n d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e lingen – Vacatures –
onder andere kostbaar nucleair onderzoek nodig om de stofwisseling en het zuurstofverbruik van de hartspiercellen te meten.” Een ander deel van de subsidie zal worden gebruikt om twee promovendi aan te stellen. Hoewel het aantal patiënten met pulmonale hypertensie erg beperkt is, blijkt het niet lastig te zijn om geschikte onderzoekers te vinden. “Er zijn maar 400 patiënten in Nederland met deze ziekte en de meesten worden door Anco Boonstra en mij in VUmc behandeld.” Ruimte voor een derde arts met deze specialisatie is er dus niet. “Maar je doet veel kennis op over de fysiologie en dat is voor iedere longarts aantrekkelijk. We hebben altijd uit de allerbeste kandidaten kunnen kiezen”, stelt hij vast. Bovendien raakt deze ziekte mensen. “Zo ben ik er ook zelf bij betrokken geraakt. Als co-assistent maakte ik mee dat een patiënt met pulmonale hypertensie op jonge leeftijd overleed. In Nederland konden we in die tijd deze patiënten nog niet behandelen en was er weinig kennis over deze longaandoening. Ik ben daarom na mijn promotieonderzoek naar de VS gegaan om daar meer kennis over deze aandoening op te doen. Tegenwoordig blijven patiënten drie tot vier jaar langer leven. En hoewel dat winst is, is dit gering als de diagnose op twintigjarige leeftijd vastgesteld wordt. Daarom is er onderzoek nodig om de ziekte in de toekomst beter te kunnen behandelen.”
Vier oudgedienden delen bijzondere herinneringen n Mariet Buddingh’
Een bijzondere ontmoeting op een zomerse maandagmiddag. In het personeelsrestaurant Het Plein zitten vier vrouwen die vol enthousiasme vertellen over hun werk en wat dat voor hen betekent. Er vliegen opmerkelijke gebeurtenissen over tafel, namen die bij iedereen instemmend geknik of een luidkeels ‘jaah’ oproepen, en er worden herinneringen opgehaald. Herinneringen die herkenning of weer een andere herinnering oproepen. Herinneringen die teruggaan tot in het begin van de jaren zestig. Een periode waarin alle vier de geïnterviewden hun entree maakten in het toenmalige VU ziekenhuis om er pas nu – na ruim veertig jaar – de werkdeur achter zich dicht te trekken. Aan tafel zitten Agaath Dondorp, medisch maatschappelijk werker, in dienst sinds 1966 en verpleegkundigen Bets van der Stoel, in opleiding gekomen in 1966 en Kea van Dijk en Mieke Pavicic, beiden in opleiding gekomen in 1964. Een volledig verslag van het gesprek zou pagina’s vullen, een weergave van fragmenten moet laten zien hoeveel warmte, plezier en deskundigheid met deze vrouwen de organisatie verlaat.
Over beroepskeuze en voorkeur voor specialismen “Dat ik op de verpleegstersschool van het VU ziekenhuis terecht ben gekomen, is eigenlijk toeval. Secretaresse of onderwijzeres leek me niets, dus werd ik verpleegkundige. En als hervormd meisje, was de VU een logische keuze”, zo vertelt Kea van Dijk. “Maar ik zou nu weer hetzelfde beroep kiezen. Ik ben een echte ‘chirurgisch’ verpleegkundige.” Mieke Pavicic, valt haar bij: “Dat geldt voor mij ook. Ik zeg wel eens: een dag niet verbonden is een dag niet verpleegd. Ik moet iets zien, drains of wonden. Dan kan ik handelen. Een wond zodanig verzorgen dat de patiënt daar van opknapt.” “En dat was voor mij nu juist zo wennen”, vertelt maatschappelijk werker Agaath Dondorp. ‘Ik ben opgeleid als maatschappelijk werker voor kinderen, kwam hier direct terecht bij het audiologisch cen-
Bets van der Stoel, Kea van Dijk, Mieke Pavicic en Agaath Dondorp (vlnr) delen ruim veertig jaar geschiedenis in VUmc
trum. Ik ben opgeleid om te praten en te luisteren en in mijn werk met slechthorenden en doven kwam ik goed tot mijn recht. Omdat het, zeker in de pioniersfase nog niet altijd druk was, deed ik er kno en heelkunde bij. Dan stond ik opeens op de ic en moest dan echt flink slikken. Dat bloederige en heftige was me soms echt teveel.” Van der Stoel is minder uitgesproken: ‘Ik heb, min of meer toevallig, altijd op snijdende specialismen gewerkt, maakte mijn keuzes vaak ook meer op basis van de teamstelling dan op basis van het specialisme. Als ik naar mijn persoonlijkheid kijk, zouden de inwendige specialismen op zijn minst ook goed bij me passen.”
Bijzondere herinneringen Dondorp heeft meteen een uitzonderlijk voorval paraat. “Ik ging op huisbezoek bij een eenvoudig
echtpaar op een boerderij. Zij hadden een baby gekregen met een zeer ernstige schisis, die in het ziekenhuis lag. Terwijl ik in de stalachtige woning met moeder praatte, riep vader buiten paniekerig om hulp. Er was een koe aan het kalven, maar er was een probleem. Voordat ik het wist stonden moeder en ik met een touw in de hand en hielp ik een – gezond – stiertje ter wereld. Het werd Agaath genoemd.” Ook Pavicic heeft een verhaal over een baby, een verhaal dat haar zichtbaar nog steeds raakt: “Wij hadden op vaatchirurgie een jaar lang een baby wiens moeder bij ons was opgenomen. De strengste artsen stonden te ‘koediekoe-en’ boven haar box en ze reed in de wagen mee op de medicijnrondes en met de etenskar. Haar moeder mocht naar huis, met haar, toen zij een jaar en een dag was.”
Van Dijk heeft niet een bijzondere herinnering, maar geholpen door Dondorp komt wel de allereerste keer dat een patiënt na euthanasie overleed, ter sprake. Van Dijk ziet, al pratend, de betreffende patiënt nog in zijn bed liggen. “Het maakte een enorme indruk op me. Ja, dat vergeet ik nooit.” En zo vertelt Van der Stoel de eerste bevalling waar ze bij aanwezig was nooit te vergeten.
Over met de tijd meegaan “Ik heb de begeleiding van leerlingen altijd heel stimulerend gevonden”, vertelt Van der Stoel. “Het hield mij scherp in mijn werk, ik kon kennis overdragen, maar leerde ook van hen. Bijvoorbeeld in het werken met computers.” Pavicic, lachend: “Vroeger riep ik dat ik zou stoppen zodra de computers aan het bed verschenen. Toen ik ooit op televisie zag dat zelfs apen de juiste knop-
Wetenswaardig Veranderende hersenactiviteit bij kinderen met obesitas Kinderen met zeer ernstig overgewicht hebben afwijkende patronen van hersenactiviteit. De communicatie tussen de verschillende hersengebieden is bij deze kinderen anders dan bij hun slanke leeftijdsgenoten. Dit blijkt uit onderzoek naar de effecten van obesitas op het brein van de afdelingen kinderendocrinologie en klinische neurofysiologie. Hiermee wordt bevestigd dat obesitas aantoonbaar invloed heeft op de hersenfunctie. De onderzoekers vergeleken de hersenactiviteit van een groep van elf zeer zware meisjes met een controlegroep bestaande uit meisjes met een normaal gewicht. Fors overgewicht houdt op latere leeftijd verband met veranderingen in de hersenen en achteruitgang van de hersenfunctie. Het onderzoek zet een belangrijke stap door aan te tonen dat veranderingen in hersenactiviteit al op jonge leeftijd
aanwezig zijn, ver voor de latere achteruitgang. Hiermee wordt het belang onderstreept om al op jonge leeftijd te beginnen met de aanpak van dit gezondheidsprobleem. De precieze oorzaken van de veranderingen in hersenactiviteit en de onomkeerbaarheid ervan, moeten nog verder worden onderzocht. Wellicht speelt een veranderde stofwisseling, bijvoorbeeld van vetten of insuline, hierbij een rol. Een andere verklaring kan zijn dat kinderen met ernstig overgewicht een verhoogde motivatie en gevoeligheid voor eten hebben.
Een op tien mensen met dia betes kampt met depressie Veel mensen met diabetes hebben last van depressieve klachten. Lang niet altijd wordt een depressie herkend, of zoekt men er hulp voor. Om die drempel te verlagen heeft VUmc, onder leiding van Frank Snoek, een begeleidingsprogramma ontwikkeld dat via internet
wordt aangeboden. Het Diabetes Fonds betaalt het onderzoek. In Nederland is één op de tien mensen met diabetes depressief. Dat is tweemaal zo veel als mensen zonder diabetes. Mensen met diabetes en depressieve klachten vinden vaak moeilijk hulp. Om hen te helpen, heeft VUmc samen met het Trimbos Instituut een begeleidingsprogramma via internet ontwikkeld, met geld van het Diabetes Fonds. Medisch psychologe Kim van Bastelaar: “Het is zorgwekkend dat depressie in de helft van de gevallen niet wordt herkend en men vaak geen hulp krijgt.” Het programma is nu klaar om in de praktijk getest te worden. “Het programma heet Diabetergestemd.nl en is gebaseerd op een bestaande cursus die wij geschikt hebben gemaakt voor mensen met diabetes. In de cursus is aandacht voor diabetes en hoe die de stemming kan beïnvloeden. Maar ook het omgekeerde: hoe depressie de di-
abetes zelfzorg kan beïnvloeden.” Het lijkt misschien vreemd op het eerste gezicht, depressiebehandeling via internet. Toch wordt het steeds vaker toegepast en met succes. Het voordeel van het internetprogramma is dat je gewoon thuis aan de slag kunt. Handig voor mensen die slecht ter been zijn, of die al veel vrij moeten nemen voor doktersbezoek. Het programma bestaat uit acht wekelijkse ‘lessen’, die de cursist zelfstandig doorloopt. Op verschillende momenten ontvangt de deelnemer terugkoppeling van een ‘coach’. Ook bevat de cursus een stemmingsdagboek en een forum waarop de deelnemers hun ervaringen kunnen delen. Mensen met diabetes van 18 jaar en ouder die last hebben van depressiviteit kunnen kosteloos meedoen met het onderzoek naar het programma. Voor meer informatie en aanmelden: kijk op www.diabetergestemd.nl
Tr ac er – 14 augus t us 2 0 0 8 – N ieu w s – On d er w ijs – O n d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e l i n g e n – Vac at ures –
pen wisten te bedienen om eten te krijgen, voelde dat wel als een stimulans om dan ook maar overstag te gaan. Nu is de computer, ook in ons werk, niet meer weg te denken.”
Bijzonder werk “Ondanks het feit dat mijn werkplezier de laatste jaren een flinke deuk heeft opgelopen door de bezuinigingen en de consequenties die dat had voor de dienst mmw en mijn werk, ben ik blij dat ik kon doorwerken tot mijn 65e.” Dondorp vertelt dat zij steeds opnieuw geprikkeld werd, door de ontwikkelingen in haar vak, maar vooral ook door de teamgeest die er heerst bij het audiologisch centrum en de relatie met haar patiënten. De drie verpleegkundigen herkennen dat, alle drie hechten ze aan collegialiteit en stonden ze bewust tot het einde aan het bed. Pavicic: “In ons werk is het zo duidelijk dat het zin heeft.” Van Dijk: “Als verpleegkundige heb je een bijzondere verantwoordelijkheid voor de patiënt, jij moet het voor hem of haar opnemen.” Van der Stoel: “De kwetsbare situatie waarin patiënten zich bevinden, maakt contacten vaak heel intensief. Dat blijft bijzonder.” Leven na het werk Allemaal zullen ze hun werk missen, maar zijn ervan overtuigd dat het mooi is om te stoppen met werken op het moment dat dat werk nog zo leuk is. Van der Stoel is blij met de regelmaat in haar leven, iets wat Van Dijk en Pavicic juist erg wennen lijkt. Pavicic: “Altijd maar hetzelfde, ik houd van die onregelmatigheid van ons werk.” Van Dijk vreest zelfs het nieuwe leven ‘wel saai’ te vinden.” Allemaal ook denken ze te moeten ontwennen. Pavicic kijkt de andere drie vragend aan terwijl ze stelt: “We kunnen het ons toch ook niet voorstellen. Meer dan veertig jaar van ons leven ligt hier. Dat is een heel groot stuk.” Van der Stoel knikt: “En een heel mooi stuk.” En dan is het, voor het eerst in het gesprek, even – heel even – stil. 7
Stu ntief ur je oto n aar T Dit ja vaka racer ar is nties het t erie Ga ji h een b j tijdens in Tracer ema van i ‘ her jzonde je vaka herinn de mee innering r souven ntie op z eringen’. o i n e gekk aar huis n aan ee r of neem ek naar e of m ? Als n be paa je goed je e die je o met oie vaka en bijzo lde plaa e ntief de le ts nder stu VUm ur je foto zers van oto hebt e, leuke, Tra c.n ge d spec l en vert an naar T cer wilt maakt iaal m dele el wa racer een s aakt. D t die fot .info@ n zome electie e redact o voor j ou in ie rnum mers de kome plaatst nd van T racer e . vaka
Zwitse n a a g in r e n Herinn
rland
aaiende ène bij het dr een 007-filmsc in en ijd op. We zijn ice gl en rv e rg .W ty’s Secret Se n weekje de be eeuwveldje af ee sn e n w ee en ik On Her Majes ek en overwelzo Loes land. Elk jaar dalers. In een es Bond dalen ik de snelste orn in Zwitser en lth hi es “Bijna als Jam Sc Lo de en vè , s op en rkijken tere klimmer Gloria boven lekker uitrust Chris zijn de be restaurant Piz een hut is het j en bi m of To s s. pa en de de boomgr en boven op graag boven het hoofd leeg wereld loop je ie oo m e nd s.” dige alles en niet dromen over en een beetje enhil Jettie Vreugd
Herinnering a
Herinnering aan Spanje
aan het zwemin Nerja, Zuid-Spanje. Lekker ie en warme zomervakantie moo een m bijna de gehele dero nsa “We r Cere naa htertje De portretteke e jaar huren en waar ons doc ment dat we voor het vijfd al had. Aldaar arte a’s app plom het bij mdi en zwe ligg vijf je te bad dat ze op haar zesde de eers nd kke gwe azin verb ‘Balkon de niet op r vakantie in rondzwemt, nen door een portrettekenaa haar ter ere hiervan laten teke en ierd het centrale gev van ag e eind aard het verj haar zevende kasteel uit de 14e eeuw) aan ichtspunt (oorspronkelijk een Europa’, een schitterend uitz en levendige plein in Nerja.” rium immunogenetica Servaas Morré, hoofd laborato
an Frankrijk
Alleen op de we reld “Deze zo mer kampeer gue in de Prov den we drie we ence. Het was ken in een ou juist oogsttijd de kersenboom kersen zoveel : de kersen wa gaard in l’Isle we lustten, ei ren rijp. Onze sur la Sorndelijk weer ee oogst van deze in de schaduw ns de rust om vakantie: elke van de kersen ee n kl ei dag verse n bo be men), tijd om eldje te houw lange en prac te genieten va en uit spekstee htige wandelin n de Provença n (heerlijk gen door het Half Nederland alse keuken en veelzijdige la verder vooral mag dan in de nd sc ha p van de Proven veel zomer afreize gekomen. Oo ce. n naar Frankr k in Frankrijk ijk, wij zijn ze kun je je nog tij de Ans van Manen ns al on le en ze op de wereld wandelingen , senior zorgad wanen. Heerlij niet tegenministrateur k!”
Herinnering aan Slowakije Herinnering aan het IJsselmeer Postduif “Tijdens onze vakantie kregen wij op onze boot bezoek van een geringde postduif. Op dat moment voeren we over de Gouwzee van Marke n naar Volendam. Vanwege de windrichting was het niet mogelijk de zeilen te hijsen. Hij is ongev eer een half uur op z’n post gebleven en zelfs vermanende woorden het schip te verlaten hadden geen effect. Met angst in de ogen keken wij of onze ongenode gast ons gloednieuwe teakhouten dek al dan niet zou bevuilen, maar gelukkig bleek deze duif welopgevoed. Na het wijzigen van de koers konde n we de zeilen hijsen en voelde de duif zich niet meer welkom. Hij vertrok met zichtbare tegenzin. We hebben hem uiteraard nog even uitgezwaaid .” Marcel van der Haagen, hoofd afdeling zorgad ministratie
8
en Slowakije. Deze oude mijnstad, ik in Banska Stiavnica in zuid-midd Werelderfgoed “Afgelopen juli was hoort tot het UNESCO-werelderfe heuvels en uitgestrekte weiden, die omgeven is door schilderachtig we communistische architectuur, grau groot aantal gebouwen en de goed. Ondanks het verval van een de stad is al gerestaureerd - vrolijke htige schoonheid. Een gedeelte van echhuist in Banska Stiavnica een prac rische gebouwen die nog in versl voeren in het centrum. En de histo kleuren beginnen de boventoon te Stiavnica steeds ka Bans zal jaren ende kom De enbaar als eeuwen oud. terde toestand verkeren, zijn herk !” indruk van deze streek in Slowakije de r onde erg ben Ik en. mooier word nde esku gene r lichte Annemarie van den Hoven, voor
Tracer – 14 augu stu s 2008 – N i e u w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e lingen – Vacatures –
