WORKSHOP Hoe voert u de meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling in? Voor gemeenten en provincies
Rudy Bonnet
Stade Advies
Sevgi Tunali
STAP 14 februari 2011
PROGRAMMA
Opening
Doel workshop
Cijfers
Wat is de meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling? Status en reikwijdte meldcode
Doel wet verplichte meldcode en de betekenis ervan bij de aanpak van kindermishandeling
Achtergrondinformatie meldcode
Regierol gemeenten
Wat wordt van de organisaties verwacht
Interactieve werkvorm waarbij dieper wordt ingegaan op het implementatieproces van de meldcode
Handreikingen
Rondvraag
DOEL Workshop Informeren over de invoering van de wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling De workshop zoomt in op de bestuurlijke (regie) rol die van de gemeenten/provincies wordt verwacht en er worden tools/handvatten aangereikt voor implementatie van de wet. Daarnaast wordt u in de gelegenheid gesteld ervaringen met elkaar uit te wisselen
4
DOEL WET VERPLICHTE MELDCODE
kwaliteiten van handelen van professionals verbeteren bij signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling
WELKE GEWELDSVORMEN -
Huiselijk geweld én kindermishandeling Seksueel geweld Vrouwelijke genitale verminking Eergerelateerd geweld Ouderenmishandeling
Inhoud van de Wet Organisaties verplicht beschikken over een meldcode
Verplicht om gebruik en kennis erover te bevorderen
Regelt dat Steunpunt huiselijk geweld een formeel meldpunt wordt
Regelt de samenwerking tussen AMK en Steunpunten
VIJF STAPPEN VAN DE MELDCODE
In kaart brengen van signalen 2. Collegiale consultatie 3. Gesprek met cliënt 4. Weeg de aard van huiselijk geweld of kindermishandeling 5. Beslissen: hulp organiseren of melden 1.
Sectoren Gezondheidszorg
(jeugd) Artsen, gynaecologen Verpleging, verloskundigen Tandartsen Fysiotherapeut Gehandicaptenzorg GGZ Kraamzorg
Onderwijs/opvang
Onderwijspersoneel Personeel kinderopvang Leerplichtambtenaren
Maatschappelijke
Algemeen maatschappelijk werk
ondersteuning (Wmo)
Huishoudelijk hulp Welzijnswerkers
Jeugdzorg
Jeugdzorg (Ortho)pedagogen
Rechtsorde
Politie en reclassering
3 INSPECTIES HEBBEN EEN CONTROLERENDE FUNCTIE WET MELDCODE
Inspectie
gezondheidszorg Jeugdzorg Onderwijs
SOORT ORGANISATIE MET INSPECTIE Organisatie
Inspectie
GGD
Gezondheidszorg
Thuiszorg, CJG
Gezondheidszorg
•Thuisbegeleiding
Gezondheidszorg
(Jeugd)-GGZ
Gezondheidszorg
Pre- &Postnatale zorg
Gezondheidszorg
Ziekenhuis (kinderafdeling/ gynaecologie/ SEH
Gezondheidszorg
Bureau Jeugdzorg
Jeugdzorg
Jeugdhulpverlening
Jeugdzorg
Raad van de Kinderbescherming
Jeugdzorg
Onderwijs (PO, VO, speciaal onderwijs, ROC)
Onderwijs
SOORT ORGANISATIE MET TOEZICHT Organisatie
Toezicht
MEE
Provincie
Algemeen Maatschappelijk Werk
Gemeente
Peuterspeelzalen
(via harmonisatie Wet Kinderopvang?)
Kinderdagverblijven (inclusief buitenschoolse opvang)
Gemeente
Welzijnswerk
Gemeente
Gemeenten: leerplichtambtenaren verplicht. Overige: in dit stadium wenselijk
?
Wat kunnen de gemeenten verwachten qua producten/ondersteuning Wet meldcode van het ministerie? Het ministerie heeft voor gemeenten een toolkit aangekondigd over het Werken met de meldcode. Deze bevat o.a.: Basismodel meldcode (nu al beschikbaar) Basismodule “werken met een meldcode” Wegwijzer beroepsgeheim (nu ook al beschikbaar via www.huiselijkgeweld.nl) Checklist implementatie meldcode binnen eigen organisatie (JSO heeft zo’n soortgelijk instrument) Risicotaxatie-instrument bij stap 4 van meldcode
WET OVER de rol GEMEENTE
“De Wmo en het wetsvoorstel CJG bieden instrumenten voor gemeentelijk beleid gericht op preventie en vroegsignalering van HG en KM. Het geeft gemeenten de taak erop toe te zien dat organisaties binnen haar gemeente een meldcode vaststellen en de kennis en het gebruik daarvan bevorderen. Dit sterkt de gemeente in haar rol als regisseur.”(1) Gemeente heeft een handhavende bevoegdheid voor het naleven Wet kinderopvang en toezichthoudende taak op het gebied van Wmo. Gemeente krijgt geen andere handhavende bevoegdheden volgens de wet. (1) Wetsvoorstel nog niet bij 2de kamer en dus nog niet openbaar
AFSPRAAK VIA SUBSIDIEVOORWAARDEN
Geldt voor organisaties die vallen onder de Wet meldcode maar geen landelijke inspectie hebben regie- én toezichtrol gemeente. In aansluiting op wettelijke verplichting, vraagt de gemeente aan de organisaties hoe zij invulling gaan geven aan de wettelijke verplichting en hoe zij dit gaan rapporteren aan de gemeente
Voorbeeld van implementatie meldcode: ONDERTEKENING INTENTIEVERKLARING INVOERING MELDCODE DOOR HET REGIONAAL COLLEGE VEILIGHEID & Vaststelling nota Huiselijk Geweld NWN
Vanaf 2011 hanteren de NWN-gemeenten de meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling De NWN-gemeenten passen daartoe hun subsidievoorwaarden aan zodat gesubsidieerde professionele organisaties verplicht worden om vanaf 2012 de meldcode te hanteren; De NWN-gemeenten gaan als organisaties zelf ook zo snel mogelijk met de meldcode werken. Genomen besluiten in het beleid
WET MELDCODE en de rol ORGANISATIES Wat
wordt verwacht van organisaties? Verantwoordelijkheden voor het scheppen van randvoorwaarden voor een veilig werk- en meldklimaat (blz 30. basismodel meldcode) Biedt ruimte (en nu nog onduidelijkheid) voor interpretatie (en daar ligt nu de rol voor gemeente qua vormgeven regie) Wettekst nog niet beschikbaar, onzeker wat van gemeente qua regie/toezicht houden verwacht wordt en welke bevoegdheden gemeenten hierin zullen krijgen
Interactieve werkvorm U ontvangt blauwe (gemeenten) en groene kaartjes (organisaties). Vul voor gemeenten en organisaties in wat volgens u nodig is om de implementatie van de meldcode te realiseren. Geef gelijk aan hoe u dit gaat toetsen. Uitwisseling van ervaringen en kennis
Resultaten werkvorm in relatie tot bestaande mogelijkheden in het implementatieproces Gemeenten
Aanpassen beleidnota’s Maken van samenwerkingsafspraken binnen de regio Het maken van subsidieafspraken/prestatieafspraken Het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten over de meldcode Het initiëren en faciliteren van netwerkbijeenkomsten voor aandachtsfunctionarissen/contactpersonen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Toezicht op de meldcode organiseren (naleving en monitoring) Invoeren meldcode binnen de eigen gemeentelijk organisatie
Organisaties
Beleid formuleren inzake kindermishandeling Kennis en gebruik meldcode borgen Scholingsplan op instellingsniveau opstellen en bevorderen deskundigheid Aanstellen en scholen van aandachtsfunctionarissen/contactpersonen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling
Wat kunnen organisaties doen om de meldcode te implementeren: het belang van een aandachtsfunctionaris
De aandachtsfunctionaris heeft een belangrijke rol bij de implementatie van de meldcode in de organisatie, bewaakt de interne procedure van de instelling m.b.t. huiselijk geweld en kindermishandeling en zorgt voor een kwalitatief goed verlopende procedure bij een vermoeden van huiselijk geweld kindermishandeling.
Functie eisen aandachtsfunctionaris
Ervaring in de uitvoering van het werkproces in de organisatie;
Deskundigheid op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling, zowel van de
inhoudelijke als van de juridische en organisatorische aspecten; Aantoonbare vaardigheid in gespreksvoering;
Kennis van de sociale kaart van de hulpverleningsinstellingen zowel lokaal, regionaal en landelijk;
Kennis van de relevante recente literatuur over huiselijk geweld en kindermishandeling.
VOOR MEER INFORMATIE:
www.meldcode.nl Map met handreikingen Meldcode in Zicht en het opstellen van een scholingsplan
