Winnaars: Appeltjes van Oranje 2003 – 2009
2009
‘Ruilwinkel’ van Stichting Maatschappelijk werk en Welzijn Oosterschelde regio, Goes Mensen kunnen hun oude spullen en diensten aanbieden in de ‘Ruilwinkel Goes’ en krijgen daarvoor punten op hun ruilrekening bijgeschreven als iemand het product of de dienst meeneemt. Met deze punten kan men weer andere producten of diensten verkrijgen. Iedereen komt in de Ruilwinkel, arm en rijk, allochtoon en autochtoon, jong en oud. Ook als je niets te ruilen hebt, ben je welkom. Je kunt in de Ruilwinkel een kopje koffie drinken en zo mensen ontmoeten. Inmiddels hebben al ruim 2300 mensen zich ingeschreven bij de Ruilwinkel en trekt de winkel zo’n 40 bezoekers per dag. ‘Levensboeken’ van Stichting HOF Promotie Haags Vrijwilligerswerk, Den Haag In dertig verzorgingsinstellingen en ook bij mensen thuis via thuiszorg- en welzijnsorganisaties in Den Haag zijn 130 vrijwilligers van Stichting HOF actief in het project ‘Levensboeken’. Zij tekenen de levensverhalen van bewoners van gemiddeld 75 jaar en ouder op. Dit levensboek wordt naast eigen gebruik steeds meer gebruikt om verbindingen te leggen tussen verschillende culturen en tussen ouderen en scholieren. Ouderen vertellen bijvoorbeeld in de klas over hun leven of over de oorlog. Zo ontstaat er meer begrip voor elkaar en worden ouderen bij de maatschappij betrokken. ‘Ervaringsleer Centrum’ van Stichting Project, Bonaire Bij het project ‘Ervaringsleer Centrum’ van Stichting Project worden jongeren met gedragsproblemen uit de schoolsituatie gehaald. Zij volgen intensief groepsgerichte trainingen die aansluiten op hun belevingswereld. Doel daarvan is om gedragsverandering te bewerkstelligen en te verankeren. Na iedere fase wordt er per jongere bekeken of hij/zij doorstroomt naar vervolgonderwijs of het vervolgtraject richting arbeid volgt bij Stichting Project. Door deelname aan dit project zijn de perspectieven van de jongeren zeer gunstig. Het voorkomt dat ze vervallen in een justitiële carrière op de Antillen of in Nederland. Stichting Project wordt breed gedragen op Bonaire. Men ziet dat het werkt en is bereidwillig om diensten en goederen te doneren
2008
Stichting Boy 4-Ever, Venlo Het project ‘JIP en JOP geven elkaar de hand’ brengt jongeren met de meest uiteenlopende culturele achtergronden bijeen. Het Jongeren Informatie Punt is door de lange openingstijden ook een Jongeren Ontmoetingsplek geworden. Jongeren kunnen hier folders lezen - over bijvoorbeeld drugs - en vragen stellen zonder daarop aangekeken te worden. Daarnaast worden op deze ontmoetingsplek allerlei
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009
activiteiten georganiseerd voor en door jongeren. Belangrijk doel is om vervreemding onder jongeren tegen te gaan. Tafelvoetbaltoernooien, discussieavonden over actuele thema’s, samen muziek maken, allemaal ter bevordering van onderling begrip en respect. Voetbalvereniging O.S.M. ’75, Maarssen Het project ‘Van hangjongeren naar sportjongeren’ begeleidt hangjongeren die veel overlast veroorzaken. Jongeren gaan onder begeleiding met elkaar sporten en helpen mee met het organiseren van toernooien. Hierdoor leren ze op een sociale en nuttige manier invulling te geven aan hun vrije tijd. Ook wordt er voorlichting gegeven over het belang van een schoolopleiding, de gevaren van drugsgebruik, zinloos geweld en normen en waarden. Eén van de succesfactoren van het project is de inzet van rolmodellen zoals ex profvoetballer Jean Paul de Jong, docent en trainer jeugdopleiding bij Ajax Robin Pronk en voormalig rechercheur van politie Berto Wansing. Fundashon Pro Alfa, Curaçao Het project ‘Alfabetisering en basiseducatie’ geeft jongeren en volwassenen de tweede kans om elementaire beroeps- en taalvaardigheden te leren. In tegenstelling tot andere organisaties op het eiland, verwelkomt Pro Alfa iedereen die zich meldt, ongeacht het beginniveau. Met een programma op maat wordt gewerkt aan de alfabetisering en aan beroepsvaardigheden. Deelnemers leren de basis van uiterlijke en lichamelijke verzorging, koken, naaien, houtbewerking en sanitaire montage. Een traject bij Pro Alfa biedt alle deelnemers betere kansen op een stage en baan of laat hen doorstromen naar het reguliere beroepsonderwijs. Hierdoor worden ze in staat gesteld zich te ontwikkelen en te vormen. Dit geeft hen mogelijkheden tot arbeidsparticipatie en zich zo maatschappelijk te redden.
2007
Stichting Exodus Nederland Naast onder andere Exodushuizen waar (ex-)gedetineerden worden opgevangen na of tijdens hun detentietijd en bezoekprogramma’s in de gevangenis, heeft Exodus ook een maatjesproject. Dit Nazorgnetwerk koppelt vrijwilligers aan mensen die vaak al hun schepen achter zich verbrand hebben en iemand nodig hebben om een eerste rentree in de samenleving iets gemakkelijker te maken. Het nazorgnetwerk bestaat inmiddels 10 jaar. Het succes schuilt in het intermenselijke contact en het vertrouwen dat de maatjes in elkaar hebben. Rien Timmer, directeur Stichting Exodus Nederland: “Waar ex-gedetineerden oprechte belangstelling van medemensen ontmoeten, ontstaat een basis voor een niet-crimineel bestaan. Die kan niet bereikt worden door straf, veroordeling en professionele hulpverlening alleen. De prijs betekent een enorme erkenning voor het belang dat mensen zich vrijwillig inzetten om ex-gedetineerden hun plekje in de samenleving weer te laten innemen, zonder terugval in oud gedrag.” Vriendendienst Zeist e.o. Vriendendienst brengt mensen met een psychiatrische achtergrond in contact met vrijwilligers met als doel samen iets te ondernemen. Veel deelnemers hebben een
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009
hulpverleningsgeschiedenis achter de rug en wonen inmiddels zelfstandig. De deelnemers hebben behoefte aan gewone contacten in de samenleving, gericht op actief samen iets doen. Dit kan zijn een kopje koffie drinken, samen naar de film of een keer uit eten. Het contact met een maatje helpt hen de weg terug te vinden in de maatschappij en mondt daarna soms uit in een langdurige vriendschap tussen hen. Maria Baelde, coördinator Vriendendienst Zeist e.o.: “Het Appeltje van Oranje is een kroon op alle inspanningen ten dienste van een onderbelichte groep in de samenleving. Door het winnen van deze prijs wordt de Vriendendienst in het zonnetje gezet en hopen wij voor iedere deelnemer een maatje te vinden.” Stichting Welzijn Helmond Het coachingsproject is ontstaan naar aanleiding van geluiden vanuit VMBO-scholen en politie over schooluitval en risicojongeren. De Stichting Welzijn Helmond is onderzoek gaan doen onder de jongeren. Hieruit bleek dat er een kleine groep van echte probleemgevers was en een grotere groep daaromheen die met de juiste begeleiding hun kansen wel konden grijpen. De Stichting Welzijn Helmond startte het coaching-initiatief. De coach begeleidt de jongere op drie terreinen: gezin, school en vrije tijd. Deze geïntegreerde aanpak blijkt succesvol en helpt de jongeren een positieve richting te geven aan hun leven. Tineke Christophersen, directeur SWH:”Geweldig, het Appeltje van Oranje is een enorme waardering voor de jongeren die zich vrijwillig inzetten. Verder is deze prijs een erkenning voor de werkers, onze organisatie en de samenwerking met school. Onze aanpak werkt!”
2006
Stichting Fakonahof, Den Haag Een initiatief van een kleine groep buurtbewoners die activiteiten organiseert voor de Haagse Schilderswijk. De stichting werkt vanuit de woonkamer van de oprichters, midden in de wijk. De stichting wilde de zeer diverse groep buurtbewoners zinvolle activiteiten bieden en hen meer bij elkaar betrekken. Samenwerken tussen oud en jong en verschillende culturen wordt actief gestimuleerd. De activiteiten zijn gericht op recreatie en daarnaast bedoeld om de buurtbewoners een betrokken gevoel bij de wijk te geven. Het Trefpunt van Stichting Ruimte voor de Buurt, Utrecht Het Trefpunt is een ontmoetingsplek in de Utrechtse Rivierenwijk waar buurtbewoners met een smalle beurs of weinig sociale contacten kunnen samenkomen voor activiteiten die zij zelf organiseren. Een gevarieerde groep van bijna 100 mannen en vrouwen, jong en oud vinden er een luisterend oor, gezelligheid en saamhorigheid. Alle activiteiten ontstaan spontaan uit ideeën van buurtbewoners. Inmiddels heeft een aantal formele en informele clubs een thuishaven gevonden in Het Trefpunt en is het een broedplaats geworden voor allerlei buurtinitiatieven. Daarnaast gaan buurtbewoners bij elkaar op de koffie, brengen bezoekjes aan zieke buurtgenoten of gaan samen een avondje uit.
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009
Stichting Het Chrysantenveld, Geleen In de wijk Lindenheuvel leven met name mensen van veel verschillende nationaliteiten en jonge gezinnen met lage inkomens. Centraal in de wijk ligt een groot open terrein: het Chrysantenveld. Een plek voor de buurtbewoners om elkaar te ontmoeten, ware het niet dat het terrein jarenlang werd gebruikt om illegaal (huis)vuil te dumpen. Buurtbewoners hebben het Chrysantenveld opgeruimd, schoongemaakt en geëgaliseerd. Er zijn enkele tonnen (huis)vuil verwijderd. Vervolgens hebben zij er een kinderboerderij en een speeltuin gebouwd. Zij hebben tevens een voetbalveld en een hondenuitlaatveld aangelegd. De buurtbewoners oefenen nu zelf controle uit over het terrein zodat er niets wordt vernield en het niet opnieuw als dumpplaats wordt gebruikt. De leefbaarheid op en rond het Chrysantenveld is hiermee zichtbaar verbeterd.
2005
Bezoekvrouwen | Stichting TRAVERS | Zwolle Het project Bezoekvrouwen is in 1993 gestart. In Zwolle maakten weinig allochtone vrouwen gebruik van de bestaande instellingen en voorzieningen. Taal bleek daarbij een van de belangrijkste barrières. TRAVERS zette een netwerk op van allochtone intermediairs, de zogenaamde bezoekvrouwen, die specifieke wensen en behoeften van de allochtonen vrouwen op het gebied van educatie, ontmoeting en inburgering in kaart brengen. De bezoekvrouw bouwt zo een vertrouwensrelatie op met de allochtone vrouwen en kan vervolgens een brug slaan tussen hen en instellingen, organisaties en voorzieningen in Zwolle. Daarmee leveren zij een bijdrage aan de integratie van allochtone vrouwen. Er zijn op dit moment 8 bezoekvrouwen actief. Zij zijn aanspreekpunt voor meer dan 1200 Turkse, Marokkaanse en Antilliaanse vrouwen.
Vrouwen Informatie Punt | Stichting Buurtwerk Alexander | Rotterdam Het Vrouwen Informatie Punt Alexander ging in 1992 van start. Het zet zich in voor de maatschappelijke activering van alle vrouwen in de deelgemeente Alexander. Zowel autochtone als allochtone vrouwen die betaald of onbetaald aan het werk willen, worden geïnformeerd en ondersteund. Daartoe is in heel Rotterdam een netwerk opgebouwd van instellingen voor vrijwilligerswerk, vrouwenorganisaties, buurthuizen en activiteitencentra. Er is een wekelijks telefonisch spreekuur en er worden cursussen, themabijeenkomsten en ontmoetingsavonden georganiseerd. De lessen zijn veelal in groepsverband, zodat de vrouwen van elkaars ervaringen kunnen leren, en vanuit de gedachte dat groepsbijeenkomsten bijdragen aan sociale integratie. Er zijn in totaal 12 vrijwilligsters actief die dagelijks vrouwen begeleiden en voor hen bemiddelen op weg naar (vrijwilligers)werk en andere activiteiten. Vrouwenopvang | Fundacion pa Hende Muhe den Dificultad | Aruba Fundacion pa Hende Muhe den Dificultad is opgericht in 1995 en is het enige vrouwenopvangcentrum op Aruba. In dit centrum worden vrouwen opgevangen die jarenlang systematisch zijn mishandeld. Door de mishandeling kampen zij veelal met
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009
schaamte, angst en zelfbeschuldiging. Het vrouwenopvangcentrum wil hen weer zelfvertrouwen geven en begeleiden naar terugkeer in de maatschappij. De vrouwen krijgen er specifieke begeleiding en coaching op maat. Ook organiseert de stichting lezingen over civiel recht, de juridische positie van de vrouw en de kunst van het solliciteren. Binnen het opvangcentrum bestaat de mogelijkheid vier vrouwen en hun eventuele kinderen voor een periode van maximaal drie maanden onderdak te verlenen. De stichting steunt voor een groot deel op de inzet van vrijwilligers.
2004
Buurtpreventieproject Meer met Sport, Roosendaal De toename van overlast en wetsovertredingen in de Roosendaalse wijk Kalsdonk leidde tot het buurtpreventieproject Meer met Sport. Het doel van het project is een veiliger wijk door een preventieve aanpak en persoonlijke ontplooiing van jongeren. Een buurtpreventieteam van acht Marokkaanse jongeren heeft een toezichthoudende en corrigerende buurtfunctie. Zij waren vroeger zelf betrokken bij ernstige overlast, deden mee aan Meer met Sport, en zijn inmiddels begeleider, met een voorbeeldfunctie in de wijk. Het team voert gedurende de schoolvakanties buurtsurveillances uit, spreekt jongeren die overlast bezorgen aan op hun gedrag en organiseert sportactiviteiten. Deelnemers aan de buurtsportactiviteiten worden gestimuleerd taken uit te voeren. De locaties waar de activiteiten plaatsvinden (plein, scholen, buurthuis, sportveld) liggen dicht bij elkaar en centraal in de wijk. Het aantal activiteiten is in vijf jaar gestegen van 8 naar 28. Het aantal deelnemers aan sportactiviteiten is 450. Vernielingen en overlast in de Kerstvakantie zijn aanzienlijk teruggedrongen. Het verleden (project Meer met Sport – met buurtpreventie elementen) en het heden (buurtpreventieproject met als basis Meer met Sport) spelen door elkaar heen in dit succesvolle project. Er wordt hard en enthousiast gewerkt. Stichting Witte Tulp te Haarlem Witte Tulp is een huiswerkbegeleidingproject voor allochtone jongeren. Allochtone ouders zijn vaak slecht bekend met het Nederlandse onderwijssysteem en maken zich zorgen over de sociale en educatieve ontwikkeling van hun kinderen. Om dit te verbeteren worden overal in Nederland huiswerkbegeleiding- en mentorprojecten opgezet. Allochtone jongeren die er wel in slagen binnen het Nederlandse onderwijs hun weg te vinden, worden gezien als voorbeeld voor anderen. Dat was voor een groepje Turks/Nederlandse studenten aanleiding om huiswerkbegeleiding te organiseren in hun woonhuis. Het bleek dat niet alleen huiswerk belangrijk was, maar ook het bespreken van problemen die jongeren ondervinden en waar ze thuis niet mee terecht kunnen. De toeloop werd zo groot dat het werk geformaliseerd werd in een stichting en er uitgeweken moest worden naar een grotere ruimte in het moeder/kindcentrum in de wijk. De begeleider onderhoudt contact met ouder, leerling en onderwijzer. Tot nu hebben ongeveer 100 leerlingen van groep 7 en 8 van de basisschool en de brugklas gebruik gemaakt van het project. Voor hen zijn 18 vrijwilligers als begeleiders in touw. Andere activiteiten zijn onder meer ouderavonden om ouders op de hoogte te houden over de voortgang van hun kind en hen te informeren over de
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009
schoolsystemen, en discussieavonden voor middelbare scholieren over actuele maatschappelijke onderwerpen. Iedere zondag wordt een sporthal afgehuurd om in leeftijdsgroepen een sport naar keuze te beoefenen. Continental Sportproject te Amsterdam Zuidoost Bij Continental Sport is sport een middel om jongeren in een vast ritme te krijgen, verantwoordelijkheid op zich te laten nemen en zich sociaal te kunnen ontplooien. Het honk van de vereniging ligt in de Bijlmer, onder de flat Kleiburg, op 100 meter van een nieuwe atletiekbaan die in 2001 met Europees geld tot stand is gekomen. De vereniging werd in 1999 opgericht door een aantal ouders in de Bijlmer die hun kinderen van de straat en de criminaliteit wilden weghouden. Voorzitter van Continental is ex-atleet Sammy Monsels, 18 keer Nederlands kampioen op diverse onderdelen. Continental is voor de Bijlmer een succesvol en imagoverhogend project onder inspirerende leiding. De vereniging werkt vooral samen met scholen en verzorgt daar met 25 begeleiders/vrijwilligers het onderdeel schoolatletiek, ieder jaar voor ongeveer 360 deelnemers. Daarnaast zijn er open wijktrainingen (120 deelnemers onder leiding van zes begeleiders/vrijwilligers) en de verenigingstraining (70 deelnemersjongens en zes vrijwilligers). De talenten van Continental worden ingeschakeld als ambassadeurs op scholen, waar zij hun sportieve carrière toelichten.
2003
Contactouderproject, Boxtel In Boxtel vervullen vijf allochtone en drie autochtone moeders in de wijk Selissenwal een intermediairfunctie tussen instellingen, onderwijs en gezin. De moeders volgen twee dagen per maand een opleiding in combinatie met stage en werk. De contactouders helpen het voorkomen van sociaal isolement. Het project bevordert de sociale activering en verbetert de participatie van (allochtone) ouders bij opvoeding en onderwijs en activiteiten in de wijk. Multiculturele huiskamer De Brug, Amsterdam Multiculturele huiskamer De Brug is een inloopcentrum voor met name ouderen in de wijk Geuzenveld. De Brug organiseert gezamenlijke activiteiten, verzorgt betaalbare en goede maaltijden en probeert isolement te voorkomen. De activiteiten zijn divers: een rummykubmiddag, een boetseerclub en een rouwverwerkinggroep. Ook is er aandacht voor het oorlogsverleden. Er is een reminiscentieproject 'Oud worden met de oorlog’ en een themagroep ‘Kinderen van de oorlog'. Daarnaast kunnen Turken en Marokkanen lessen volgen in de Nederlandse taal. De inloop bij De Brug is vrij. Multicultureel buurtfestival Tamtam, Leiden Buurtfestival Tamtam vindt plaats in Leiden-Noord en Slaaghwijk. Dit zijn achterstandswijken met een gemêleerde bevolkingssamenstelling. Om wijkbewoners met de verschillende culturen en gewoonten kennis te laten maken, besloten medewerkers van Leidse welzijnsorganisaties in 2001 een omvangrijk multicultureel zomerfestival op te zetten. Het festival, dat een maand duurt, bestaat niet alleen uit muziek, dans en theater, maar ook bijvoorbeeld uit een ‘buurtsafari’. Er zijn wandelroutes uitgestippeld die dwars door de huizen lopen. Buurtbewoners maken
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009
zo kennis met hun buren, hun interieur, hun smaak en cultuur. Buurthuizen, bewonersgroepen en allochtone organisaties worden nauw betrokken bij de voorbereidingen van het festival.
Winnaars Appeltjes van Oranje 2003 - 2009