1
C.
2e eeuw
3
14e eeuw
4
5
18e eeuw
17e eeuw
15e eeuw
13e eeuw
12e eeuw
10e eeuw
9e eeuw
8e eeuw
7e eeuw
4e eeuw
3e eeuw
1e eeuw
3e eeuw
4e eeuw
6e eeuw
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
157 v. C. - een jaartal uit de 2e eeuw voor Christus → __bv. _____________________________________________________ eeuw → __15e _____________________________________________________
- een jaartal uit de 6e eeuw
- in welke eeuw hoort het jaar 1429?
- in welke eeuw hoort het jaar 406?
- het eerste jaartal van de 7e eeuw
- het laatste jaartal van de 13e eeuw
- het laatste jaartal van de vorige eeuw
- het eerste jaartal van deze eeuw
→ __2001 _____________________________________________________
→ __2000 _____________________________________________________
→ __1300 _____________________________________________________
19e eeuw
6
7
Naam:
→ __601 _____________________________________________________
eeuw → __5e _____________________________________________________
538 → __bv. _____________________________________________________
- een jaartal uit de 13e eeuw
1216 → __bv. _____________________________________________________
• Schrijf de nummers van de prenten van het bronnenboek op de juiste plaats onder de eeuwenband. • Trek een groen streepje op het huidige jaartal (ongeveer). Eigen situatie • Kleur de 4e eeuw na Christus blauw. • Kleur de 1e eeuw voor Christus geel. • Kleur de eeuw waarin we nu leven paars. • Vul aan.
2
5e eeuw
Werken op de eeuwenband
5e eeuw
501 v. C. 500 v. C.
2e eeuw
201 v. C. 200 v. C.
1e eeuw
1 v. C. 1 n. C.
6e eeuw
500 501
11e eeuw
1000 1001
16e eeuw
1500 1501
21e eeuw
20e eeuw 2000 2001
4e leerjaar
focusthema 1 Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
1
Les 1 Van eeuwband naar eeuwenband Klas:
4e leerjaar
focusthema 1 2
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
2
Het verleden op een rijtje Kleef de prenten op de juiste plaats.
heel lang geleden in de 5e eeuw voor Christus
bij de Romeinen in de 2e eeuw na Christus
bij de ridders in het kasteel in 1342
in de haven bij de schepen van de grote ontdekkingen in 1518
werken in de fabriek en grote armoede in de 19e eeuw
veel vrije tijd vandaag
Kleur nu ook de eeuwen waarin die prenten thuishoren op de eeuwenband in een kleur die je mag kiezen. focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 3
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven! Les 2 Op school
1
Werken op de eeuwenband
2000 2001
1500 1501
1000 1001
500 501
1 v. C. 1 n. C.
501 v. C. 500 v. C.
Schrijf de namen van de kinderen uit het bronnenboek op de juiste plaats onder de eeuwenband.
1914
C. 2e eeuw
Claudio
2
17e eeuw
Pieter
Hilda
19e eeuw
21e eeuw
Dries
Jouw mening Schrijf telkens wat je er zelf van vindt. Kruis aan of vul aan met een ander woord. 1 Onderwijs thuis van de meester in de 2e eeuw na Christus
❏ leuk
❏ minder leuk
__________________________________________________________________________________________
2 In de overvolle klas van de school in de 17e eeuw
❏ leuk
❏ minder leuk
__________________________________________________________________________________________
3 Niet naar school, maar naar het werk in de 19e eeuw
❏ leuk
❏ minder leuk
__________________________________________________________________________________________
4 Naar school vandaag
❏ leuk
❏ minder leuk
__________________________________________________________________________________________
Welke periode lijkt jou het leukste om naar school te gaan? Waarom? _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
3
4
Kruiswoordraadsel Vul deze zinnen aan. Schrijf daarna de antwoorden in het kruiswoordraadsel.
van speerwerpen en ____________________________________________ worstelen 1 Claudio houdt . schrijven 2 Hilda zou graag naar school gaan om te leren lezen en ____________________________________________ . thuis 3 Claudio gaat helemaal niet naar school, hij krijgt ____________________________________________ les. goed luistert in de klas, moet hij in de hoek staan met ______________________ ezelsoren aan. 4 Als Pieter niet gaan de Romeinse kinderen ____________________________________________ sporten 5 Elke namiddag op school. Latijn 6 Een hele oude Romeinse taal is het ____________________________________________ . school 7 Naar ____________________________________________ gaan is het slimste wat je kunt doen. 7 1
4
4
E
Z
W O
R
S
E
L
E N
2
S
C H R
I
J
3
T
H U
I
S
E
L
S
O
R
E N
5
S
P
O
R
T
E N
6
L
A
T
I
T
J
V
E N
N
Om niet meer te vergeten! 1914 Vanaf ____________________ waren alle kinderen van 6 tot 14 jaar verplicht om onderwijs te volgen. Dat noemen ze de leerplichtwet. Zet nu ook een streepje op je eeuwenband waar je dat jaar ongeveer kunt plaatsen. Gaan alle kinderen overal ter wereld nu naar school? Wat denk je?
❏ ja
✗❏ neen
Wat vind je daarvan? ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 5
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven! Les 3 Mijn ouders
1
Werken op de eeuwenband
2000 2001
1500 1501
1000 1001
500 501
1 v. C. 1 n. C.
501 v. C. 500 v. C.
Schrijf de cijfers in het juiste hokje. Kies uit: ➊veel vrije tijd / ➋werken op het land van de heer / ➌werken in de nederzetting / ➍hard leven in de fabrieken.
C. 5e eeuw v. C.
14e eeuw
3
2
2
19e eeuw
4
21e eeuw
1
Wat weet je over het leven van deze ouders? Vul deze tabel aan met enkele belangrijke woorden.
bv.
WERKEN
VRIJE TIJD
_________________________________________________
- hard werken in de nederzetting smid _________________________________________________ - moeder: huishouden
- grootvader vertelt verhalen bij het vuur _________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
5e eeuw voor Christus
14e eeuw
- beide ouders werken op het land van de heer _________________________________________________ - deel oogst afstaan aan landheer _________________________________________________ - af en toe meehelpen op kasteel _________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
19e eeuw _________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
- op zondag naar de kerk -_________________________________________________ vader op café na de mis
_________________________________________________
_________________________________________________
- met de bus rijden - bejaarden verzorgen _________________________________________________ - in ploeg werken
- voetbal -_________________________________________________ sportles
_________________________________________________
_________________________________________________
- hard werken in de fabriek
vandaag, 21e eeuw _________________________________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
_________________________________________________
4e leerjaar
focusthema 1 6
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
3
Het verleden in beeld Schrijf de eeuwen uit de eerste kolom van oefening 2 bij de passende prent.
4
5e eeuw voor Christus
21e eeuw
14e eeuw
19e eeuw
Nog even nadenken … Welke tijdsperiode lijkt jou het zwaarste om in te leven als kind? Waarom? De periode van ____________________________________________ lijkt me het zwaarste, omdat ______________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
Denk je dat dat nu ook nog bestaat? Leg uit. _ _________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 7
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven! Les 4 Smakelijk! Slaapwel!
1
Werken op de eeuwenband
2000 2001
1500 1501
1000 1001
500 501
1 v. C. 1 n. C.
501 v. C. 500 v. C.
Schrijf in elk hokje een maaltijd die past voor die tijdsperiode. Denk aan wat in je bronnenboek staat.
C. 5e eeuw v. C.
1342
19e eeuw
21e eeuw
_________________________________
brood
_________________________________
pap, brood,
_________________________________
aardappelen
_________________________________
_________________________________
_________________________________
groenten, eieren
_________________________________
_________________________________
2
spaghetti, scampi's, sushi
Eten en drinken vroeger en nu Zoek het op. • Dries vraagt zich af of er vroeger ook al frisdrank werd gedronken. Wat denk jij? Leg uit.
Frisdrank, zoals cola en limonade, bestaan nog niet zo lang. Er zullen wel al
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
vruchtensappen en zo bestaan hebben.
• De vader van Dries eet graag vis. Hij denkt dat er lang geleden ook al vis werd gegeten. Klopt dat? Leg uit.
Vis kon men vroeger ook al vangen in rivieren en zeeën.
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
• Waarom is het belangrijk dat de mama van Vigor graan kan bewaren?
Dan kan ze het graan gebruiken wanneer er geen of bijna geen graan beschikbaar
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
is, zoals in de winter.
21e eeuw
20e eeuw
19e eeuw
18e eeuw
17e eeuw
16e eeuw
15e eeuw
14e eeuw
13e eeuw
12e eeuw
11e eeuw
10e eeuw
9e eeuw
8e eeuw
7e eeuw
6e eeuw
5e eeuw
4e eeuw
3e eeuw
2e eeuw
1e eeuw
1e eeuw
2e eeuw
3e eeuw
4e eeuw
5e eeuw
6e eeuw
• We eten nog niet zo lang met vork en mes. Kleur de eeuw waarin je erover leest in je bronnenboek.
C.
• Hilda at nooit echte boter. Dat was veel te duur. Ze smeerde reuzel op haar boterham.
Wat is dat? Zoek op in het woordenboek.
van het varken dat gesmolten wordt tot een soort boter. Reuzel is _vet _________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 8
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
3
Jouw lievelingshapje Stel dat je met een teletijdsmachine naar de tijd van Vigor reist. Welk hapje zou jij het meeste missen? _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
Welk hapje uit het verleden zou je wel eens willen proeven? _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
4
Alles op zijn tijd Van wie is deze uitspraak ? Van wie is deze gedachte ? Trek een lijn naar de passende figuur. Bij het avondmaal …
Mama, mag ik nog een schepje aardappelen? Ik heb echt nog honger!
Mmm, lekker! Geroosterd everzwijn! Papa, waar heb je dat dier kunnen vangen?
Fishsticks! Dat vind ik superlekker. Als ik echt honger heb, dan kan ik er wel zes op. Mijn papa bakt er dan extra veel.
Joepie! Een mals stukje kip. Dat is lang geleden. Ik weet bijna niet meer hoe het smaakt.
Vigor
Johanna
Hilda
Dries
Morgen moet ik pluisjes rapen onder de grote spinmachine. Ik heb er schrik van. Ik wil dat morgen al voorbij is.
Morgen moet ik samen met papa de omheining herstellen. Dan moeten we eerst het bos in om hout te kappen. Leuk!
Ik zag vandaag de ridders van andere kastelen toekomen. Morgen is het riddertoernooi op het kasteel. Wat een spektakel! Dat het maar vlug morgen is.
Na school ga ik naar de voetbaltraining. Ik probeer voor het eerst mijn nieuwe voetbalschoenen uit. Ik denk dat ik er hard kan mee sjotten.
Als het stil is ’s avonds, lig je wel eens te denken aan morgen …
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 9
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven! Les 5 Dit is mijn huis!
1
Werken op de eeuwenband
2000 2001
1500 1501
1000 1001
500 501
1 v. C. 1 n. C.
501 v. C. 500 v. C.
Schrijf deze woorden in de juiste kaders: Romeinse villa, modern huis, hut, houten huis in de stad.
C. 5e eeuw v. C.
2
2e eeuw
15e eeuw
21e eeuw
_______________________________
hut
_______________________________
Romeinse villa
_______________________________
houten huis
_______________________________
modern huis
_______________________________
_______________________________
_______________________________
in de stad
_______________________________
Ieder zijn thuis Schrijf op in welke woning deze kinderen wonen. Vigor
Robrecht
hut van hout, leem of klei met rieten dak
klein houten huisje
WONEN
3
Claudio
Dries
stenen villa met verschillende kamers
stenen huis met verschillende kamers en een tuin
Doordenkertjes! In de hut van Vigor hangt er steeds rook. Hoe zou men dat later oplossen?
Later bouwde men schoorstenen om de rook naar buiten te leiden.
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
Waarom moet Robrecht goed opletten met kaarsen en vuurtjes in zijn huis?
Hun huis is gemaakt van hout. Dat kan snel branden.
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 10
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
4
Het leven in een kasteel Het leven in een kasteel is niet zo leuk. Doordat er in de kleine ramen van het kasteel nog geen glas zit, is het er vaak koud en winderig. Het is er ook donker, omdat men enkel kan verlichten met kaarsen. De bewoners versieren de kamers met grote wandtapijten aan de muren en enkele meubels. De grote open haard zorgt voor warmte en verlichting. Het middelpunt van een kasteel is de ridderzaal. Daar ontvangt de kasteelheer zijn bezoek. Hij houdt er grote feesten met maaltijden aan lange tafels. In de wapenkamer maken en verzorgen de knechten de wapens. De keuken is een belangrijke plaats. Elke dag is er een team van koks en helpers bezig om de maaltijden van de kasteelheer en zijn familie voor te bereiden. In een kasteel is er ook vaak een kapel. De kasteelheer en zijn vrouw beginnen de dag graag met een dienst in de kapel. Op de grote binnenplaats is er een put waar men water kan halen.
• Zoek het antwoord in de tekst. Kleur met geel → waarom het koud en winderig is in een kasteel. rood → wat er allemaal in de ridderzaal gebeurt. groen → waarom er vaak een kapel is binnen de kasteelmuren. • Duid aan op de tekening met een cijfer. 1 ridderzaal / 2 wapenkamer / 3 keuken / 4 kapel / 5 binnenplaats
4 1
3
5
2
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 11
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
5
Andere tijden, andere kleerkast Schrijf onder elke tekening een passende eeuw. Kies uit: 21e eeuw / 5e eeuw voor Christus / 2e eeuw / 14e eeuw
5e eeuw voor Christus
6
21e eeuw
14e eeuw
2e eeuw
Andere tijden, andere voorwerpen Vul aan wie deze voorwerpen gebruikt: Claudio, Vigor, Dries, kasteelvrouw van Johanna.
_______________________________
Vigor
_______________________________
Dries
_______________________________
kasteelvrouw
_______________________________
_______________________________
_______________________________
_______________________________
van Johanna
_______________________________
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
Claudio
4e leerjaar
focusthema 1 12
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
7
Doe-opdracht Kies wat je wilt doen. - Ontwerp hier zelf een mozaïekvloer voor de villa van Claudio. - Teken het grondplan van de burcht in opdracht 4.
8
Extra 21e eeuw
20e eeuw
2000 2001
19e eeuw
18e eeuw
17e eeuw
16e eeuw
15e eeuw
1500 1501
14e eeuw
13e eeuw
12e eeuw
11e eeuw
10e eeuw
1000 1001
9e eeuw
8e eeuw
7e eeuw
6e eeuw
5e eeuw
500 501
4e eeuw
3e eeuw
2e eeuw
1e eeuw
1e eeuw
1 v. C. 1 n. C.
2e eeuw
3e eeuw
4e eeuw
5e eeuw
501 v. C. 500 v. C.
6e eeuw
Welke eeuw is aangeduid? Schrijf of teken in het kader iets wat erbij past.
C.
bv.
hut van hout, leem of klei met rieten dak
Romeinse villa met mozaïekvloer
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
kleine houten huizen in de stad
s tenen huizen met alle comfort
4e leerjaar
focusthema 1 Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
13
Les 6 Over vroeger: wie of wat mag je geloven?
1
Geschiedenis is mijn job! Leg uit met je eigen woorden.
bv.
die sporen en overblijfselen zoekt uit het verleden. Zo kan die Een archeoloog is iemand ______________________________________________________________________________________________________ aangeven hoe mensen vroeger leefden, wat ze deden, waar ze
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________
woonden …
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________
die de geschiedenis onderzoekt. Hij gaat na of verhalen uit het Een historicus is iemand _______________________________________________________________________________________________________ verleden feiten of meningen zijn.
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________
2
Feit of mening: even oefenen? Een historicus moet goed het verschil kunnen zien tussen een feit en een mening. Kleur bij elk tekstje het ❏: - groen: als het iets is wat echt zo is gebeurd. → een feit - blauw: als het iets is wat iemand zelf over iets denkt. → mening 1 Op de speelplaats …
❏ In de speeltijd van halfelf maken Rutger en Andy ruzie.
❏ Marek zegt dat het de schuld is van Rutger.
2 Op het voetbalveld …
❏ Wat een prachtig doelpunt!
❏ In de 89e minuut schiet Tarek recht in de winkelhaak binnen: 1-0.
3 In het museum …
❏ De Franse schilder Henri Matisse leefde van 1869 tot 1954.
❏ De schilderijen van Matisse zijn de mooiste werken in het museum.
4 In de keuken …
❏ Aardappelen worden meestal eerst geschild voor je ze kunt bereiden.
❏ De lekkerste bereiding van aardappelen is ze in reepjes snijden en bakken in heet vet.
5 In de klas …
❏ Ik denk dat ik alles juist heb.
❏ Ik heb tien op tien, joepie!
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 14
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven!
3
Denken als een historicus Wat moet je hier nu van denken? Feit of mening? Overleg en kruis aan. - In een Latijnse tekst kun je lezen: ‘Julius Caesar is de dapperste aanvoerder die ik ken. Hij gaat dapper voor in de strijd. Ik ben trots dat hij mij heeft benoemd tot zijn officier.’
Zou Caesar echt zo dapper zijn geweest (feit) of denkt de schrijver daar zo over (mening)
om hem te vleien?
❏ feit
❏ mening ✗
- In de stad wordt een nieuw stadhuis gebouwd. Graafmachines graven een diepe put. Plots stuiten ze op scherven van potten en beenderen. Onderzoekers bepalen dat ze wel 7 eeuwen oud zijn. Zijn die scherven echt zo oud (feit) of denken die onderzoekers dat enkel maar (mening)?
❏ feit ✗
❏ mening
- Op een schilderij staat koning Leopold I van ons land afgebeeld als een dappere ruiter. Hij heft zijn sabel in de lucht. Zijn paard steigert. Zou de koning vaak zo te zien zijn geweest
4
(feit) of wil de schilder de koning dapperder voorstellen dan hij was (mening)? ❏ feit
❏ mening ✗
Extra: Binnen 500 jaar … … graven archeologen in de buurt van je huis. Wat zullen ze vinden? Hoe weten zij daarmee hoe jullie leefden? Stop het onder de grond …
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 15
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven! Herhaling 1 De eeuwenband Vul aan.
1301 - het eerste jaar van de 14e eeuw: _____________________ 2000 - het laatste jaar van de 20e eeuw: _____________________ in de _____________________ 18e - 1765 ligt eeuw. tot en met 1000 liggen _____________________ 3 - Van 701 eeuwen. - 1 1. 79 ligt in de 12e eeuw.
eeuw eindigt met het jaar _____________________ 2100 - De 21e .
2000 2001
1500 1501
1000 1001
500 501
1 v. C. 1 n. C.
501 v. C. 500 v. C.
2 Werken op de eeuwenband Verbind deze kinderen met de passende eeuw op de eeuwenband. Zet je eigen naam in het lege hokje.
C
Claudio
Johanna
Vigor
Hilda
3 Puzzelen Vul in de hokjes het juiste woord in. Zet daarna de letter van het vette hokje onderaan op de juiste plaats. 2
L
E
E M soort klei waarmee de wand van een hut wordt ingesmeerd
1
E
E
U W periode van 100 jaar
6
W A
P
E
N K A M E
4
W O R
S
T
E
L
R In het kasteel worden wapens bewaard in de …
E N De favoriete sporten van Claudio zijn speerwerpen en …
10 S
M
I
8
F
A
B R
I
E
K Hilda werkt van ’s morgens vroeg in de …
5
E
Z
E
L
S
O
R
3
R E
U
Z
E
L
Hilda eet geen boter, maar …
7
W A
S
B
O R D
9
L
A
N D H
E
E
R De ouders van Johanna werken op het land van de …
1
2
3
6
7
8
E
E
U W E N B
D De vader van Robrecht is de … van de stad.
4
5
E N Wie stout is in de klas van Pieter, krijgt de … J
E Claudio leert schrijven op een …
9
eeuwenband kunnen we 10 Op de _________________________________________
A N D alles van de HISTOrie in de tijd plaatsen.
focusthema 1 | Welkom in mijn leven!
4e leerjaar
focusthema 1 16
Werkkatern 1 Welkom in mijn leven! Studiewijzer
www.educatief.diekeure.be/mundoleerling
Lees, markeer en kruis aan.
OK Dit ken ik. Dit begrijp ik.
1 Ik ken deze woorden. Ik weet wat ze betekenen. nederzetting, hut, leem, Latijn, (Romeinse) villa, wasbordje, kasteel, ridderzaal, wapenkamer, binnenplaats, archeoloog, historicus, bronnen Tip: Zoek waar die woorden staan in je bronnenboek. Begrijp je ze? Leg ze uit aan je ma, pa …
❏
2 Ik weet dat - Claudio in Rome een eigen meester had (2e eeuw); - Pieter op zondag in een overvolle klas zat (17e eeuw); - Hilda niet naar school kon, maar moest werken in de fabriek (19e eeuw). Tip: Zorg dat je dat weet en begrijpt. Zoek op in je bronnenboek p. 6 en 7 en werkkatern. p. 3 en 4.
❏
3 Ik weet dat - de ouders van Vigor werken in de nederzetting en alles zelf doen (5e eeuw v. C.); - de ouders van Johanna werken op het land van de kasteelheer (14e eeuw); - de ouders van Hilda arm zijn en hard moeten werken in de fabriek (19e eeuw). Tip: Zorg dat je dat weet en begrijpt. Zoek op in je bronnenboek p. 8 en 9 en werkkatern p. 5 en 6.
❏
4 Ik weet dat - Vigor zelfgekweekt voedsel eet in zijn nederzetting (5e eeuw v. C.); - Johanna vaak een papje eet, zelfgekweekte groenten, maar bijna nooit vlees (14e eeuw); - Hilda vaak aardappelen moet eten, maar bijna nooit vlees of boter (19e eeuw). Tip: Zorg dat je dat weet en begrijpt. Zoek op in je bronnenboek p. 10 en 11 en werkkatern p. 7 en 8.
❏
5 Ik weet dat - Vigor in een hut achter de omheining van de nederzetting woont (5e eeuw v. C.); - Claudio in een stenen villa buiten de stad woont (2e eeuw); - Robrecht in een houten huis in de stad woont (15e eeuw). Tip: Zorg dat je dat weet en begrijpt. Zoek op in je bronnenboek p. 12 en 13 en werkkatern p. 9, 10 en 11.
❏
6 Ik kan - van een eeuw het begin- en eindjaar geven; - zeggen in welke eeuw een jaar valt en uit een bepaalde eeuw een jaar geven; - jaren en eeuwen plaatsen op de eeuwenband; - figuren, voorwerpen en gebeurtenissen koppelen aan de passende eeuw. Tip: Laat je ma, pa, broer, zus … eeuwen en jaartallen opgeven en oefen ermee. Plaats die op een eeuwenband die je zelf hebt getekend. Oefen met de figuren, voorwerpen, gebeurtenissen uit het bronnenboek. Straks mag je daarbij je boeken gebruiken.
❏
7 Ik kan van iets zeggen of het gaat om een mening of een feit. Tip: Oefen met de voorbeelden uit het werkkatern p. 13 en 14. Vraag je pa, ma … om nieuwe voorbeelden te bedenken. Zeg of het gaat om een feit of mening.
❏
Wat ik moet kennen, moet ik eerst begrijpen en dan enkele keren opzeggen, opschrijven, tekenen … tot ik het uit mijn hoofd ken. Dat wil zeggen: ik kan het opschrijven of zeggen zonder hulp. Dat is zo voor 1 t.e.m. 5. Wat ik moet kunnen, moet ik vooral begrijpen. Dat wil zeggen: stel dat juf of meester iets vraagt dat daarop lijkt, dan kan ik dat oplossen. Dat is zo voor 6 en 7. Ik noteer wat ik nog niet begrijp en vraag het straks in de klas. Herdruk 2012/287 ISBN 978 90 4861 130 0 - KB D/2011/0147/302 - Bestelnummer 60 1010 351 - NUR 193 Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge - H.R. Brugge 12.225 © Copyright die Keure, Brugge
9 789048 611300
