Lesbrieven
Lesbrief 1 Wereldburgerschap en millenniumdoelen. Opdracht 1. Wat is een wereldburger welke houding en vaardigheden horen daarbij? In de omschrijving van wereldburgerschap op de volgende pagina staan een aantal kenmerken die te maken hebben met houding en vaardigheden die voor elke burger, maar zeker voor wereldburgers, belangrijk zijn. Ga na welke houding en vaardigheden jijzelf bezit. Vind je alle vaardigheden belangrijk? Ruimte voor je eigen mening:
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
1
Wereldburgerschap is beseffen dat je, terwijl je hier leeft, toch betrokken bent bij de wereld buiten de landsgrenzen; Je bent je ervan bewust dat de wereld niet ophoudt bij jouw directe gezichtsveld of bij de grenzen van je land. Je toont respect en empathie voor mensen uit andere delen van de wereld, of ze nu hier of daar wonen. Je reflecteert op je verbondenheid met wat er buiten de landsgrenzen gebeurt en op wat dat voor jou en anderen betekent.
Een wereldburger is er zich van bewust dat de wereld groter is dan de grenzen van zijn land. Een wereldburger beseft dat zijn leven hier verbonden is met het leven van mensen in andere landen. Een wereldburger heeft respect voor mensen uit andere delen van de wereld. Een wereldburger heeft begrip van de situatie van burgers uit andere, vaak armere landen en handelt daar ook naar. Een wereldburger vindt het belangrijk om veel te weten over de wereld om hem heen.
Je voorkomt binnensluiten (het opleggen van groepsnormen) en buitensluiten. Je bent bereid zelf stappen te nemen om samen te werken aan wederzijds respect, duurzaamheid, eerlijke verdeling van rijkdommen, rechtvaardigheid, vrede en veiligheid.
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
2
Opdracht 2. Millenniumdoelen Kijk op www.een.nl. Jouw docent heeft verteld over de millenniumdoelen. Kijk nog eens goed naar de millenniumdoelen, snap je wat bedoeld wordt? Ga naar de atlas http://www.millenniumdoelen.nl/schoolatlas/ en kijk wat er gebeurt als je de diverse millenniumdoelen aanklikt. Geeft per millenniumdoel aan om welke land het dan gaat. Doe dit voor 3 doelen.
Millenniumdoel Landen
Millenniumdoel Landen
Millenniumdoel Landen
Opmerkingen
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
3
Opdracht 3 Op de site www.een.nl zie je een onderdeel ‘Actiebalie’ met de knop klik hier . Zie hieronder: Klik daarop en kies 2 acties uit. Geef hieronder aan wat je van die acties vindt. Geef voor en tegen argumenten
Actie: Inhoud vvan actie
Eigen mening?
Actie: inhoud?
Eigen mening?
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
4
Opdracht 4. Ga naar www.millenniumtycoon.nl. De bedoeling is dat je gaat werken met de millenniumdoelen. Je hebt een groot budget van miljarden dollars tot je beschikking, verdeeld over een aantal jaren. Per jaar kun je een bepaald bedrag uitgeven. Je mag zelf een keuze maken hoeveel scholen je b.v. per jaar gaat starten of hoeveel microkredieten je gaat uitgeven per jaar. Je bent wel gebonden aan een bepaald maximum. Je start met een groene balk bovenaan. Je zult zien dat de balk van de millenniumdoelen verkleurt. De kunst is dat je zowel voor je totaal als voor de afzonderlijke doelen niet in het rood komt. Het is goed om het spel eerst even uit te proberen en dan 15 minuten te spelen. Je schrijft op en bespreekt met de groep welke strategie je gevolgd hebt om zo goed mogelijk te werken aan de millenniumdoelen. Bespreek de uitkomsten in de klas. Opmerkingen:
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
5
Opdracht 5: Ga naar www.stopdederdewereld.nl. Klik op acties. Daar staan 2 films. Overleg met je docent welke van de films je gaat bekijken: kindersterfte of eerlijke handel. Beschrijf kort wat je gezien hebt in de film
Noem 3 dingen die je opvallen aan de film ( niet de vorm)
Wat vind je van deze manier om iets duidelijk te maken aan leerlingen. Zou het werken? Geeft 2 argumenten voor en 2 argumenten tegen. Voor
Werken aan de Wereld
Tegen
Studentenboekje 2011-2012
6
Lesbrief 2. Armoede en Ontwikkelingssamenwerking Opdracht 1. Wat is armoede eigenlijk? Je hebt van je docent uitleg gekregen over de oorzaken en gevolgen van armoede. Klassikaal bekijken van een gedeelte van een aflevering van Bloed, zweet en luxeproblemen. Kijkvraag: welke oorzaken en gevolgen van armoede herken je in het fragment. Nieuwsgierig of jouw schoenen, spijkerbroek of mp3speler ‘verantwoord ‘ zijn? www.rankabrand.nl Zoek je favoriete merk of winkel en bekijk het onderdeel ‘Vragen over Arbeidsomstandigheden/ Fair Trade/ Duurzame Handel’ (derde onderdeel in het overzicht). Bij onduidelijkheden kun je vragen stellen aan de docent. Beantwoord de volgende vragen en vergelijk je antwoorden met een klasgenoot: -
Wie van jullie draagt/gebruikt de ‘eerlijkste’ spullen? Vind je het belangrijk dat een winkel/merk aandacht besteed aan eerlijke handel en arbeidsomstandigheden? Leg uit waarom? - Ben je bereid meer te betalen voor een product als blijkt dat het gaat om eerlijke handel?
Je weet nu hoe ‘eerlijk’ of ‘oneerlijk’ de producten zijn die je draagt/gebruikt . Is dit voor jou een reden om iets te veranderen in jouw aankoopgedrag?
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
7
Opdracht 2. Hoe wordt hulp geboden? Bekijk het volgende filmpje op Youtube: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=VGWz1o1ulao Lees daarna het volgende artikel “Bezuinigen op Derde Wereld schaadt Nederland”. Via pc of laptop: http://tinyurl.com/6qz8f4l QR-code: http://2tag.nl/N57357 1. Bedenk twee argumenten waarom Nederland meer zou moeten investeren in ontwikkelingshulp.
2. Bedenk twee argumenten waarom Nederland minder zou moeten investeren in ontwikkelingshulp.
3. Welke vormen van ontwikkelingssamenwerking ken je? Welke vorm is volgens jou het meest effectief?
Opdracht 3. zelf in Actie! De eerste stap in ontwikkelingssamenwerking is de aandacht vestigen op de problematiek. Maak groepjes van 4 á 5 personen en bedenk een creatieve manier om de aandacht te vestigen op de armoedeproblematiek in de wereld. Denk hierbij aan een rap, gedicht, filmpje, foto’s etc.
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
8
Lesbrief 3. Microkrediet In de vorige les is aandacht besteed aan armoede en ontwikkelingssamenwerking. Een vorm van ontwikkelingssamenwerking die de laatste jaren heel effectief is gebleken is het verstrekken van microkredieten.
Microkrediet: zo werkt het In Habbo heb je credits nodig. In Catan heb je grondstoffen nodig. Toen je vroeger ging knikkeren, had je knikkers nodig. Zonder credits ben je nergens in een game. Zonder geld kun je geen bedrijf opbouwen. Daarom kunnen arme mensen in ontwikkelingslanden een kleine lening krijgen. Met dat geld kunnen ze hun eigen bedrijf beginnen. Als het bedrijf goed loopt, kunnen ze de lening terugbetalen. Zo’n kleine lening noem je een microkrediet. Voor het microkrediet hoeven ze geen onderpand te geven. Een onderpand is iets van waarde dat de bank kan houden als de lener de lening niet terugbetaalt. Toch betalen bijna alle leners hun microkrediet netjes terug. Met hun eigen bedrijf verdienen de meeste mensen genoeg. Een voorbeeld van microkrediet. Adiza woont met haar gezin in Ghana. Ze heeft bij een bank een microkrediet gekregen. Met het geld kocht ze een koe. De koe geeft 4 tot 10 liter melk per dag. 1. Ervan uitgaande dat de koe 730 liter melk per jaar geeft en Adiza 0,25 cent per liter krijgt, hoeveel levert de verkoop van melk Adiza per jaar op? 2. Voor de koe heeft Adiza een bedrag van €955.50 betaald. Na hoeveel jaar zal Adiza de koe hebben terugverdiend? Bekijk het volgende filmpje om een duidelijker beeld te krijgen van wat microkrediet precies inhoudt. http://www.youtube.com/watch?v=Msg1RRTvXB4&feature=player_embedded
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
9
Opdracht voor- en nadelen microkrediet Ga op internet op zoek naar de voor- en nadelen van microkrediet. Kom met de klas tot een gezamenlijke lijst van voor- en nadelen. Opmerkingen:
Opdracht: Zelf in actie! Vorm dezelfde groepen als de vorige les. Bekijk het volgende filmpje: http://www.youtube.com/watch?v=1u7vNEarst4 Ga vervolgens naar de site www.cordeals.nl Ga naar de site http://www.cordaidmicrokrediet.nl/ Kies in overleg met je groep twee projecten die jullie zouden willen ondersteunen. Geef ook kort aan waarom je juist voor deze projecten hebt gekozen.
Bedenk een eigen cordeal. Op welke manier willen jullie het geld voor deze leningen bij elkaar krijgen? Het idee moet uitvoerbaar zijn, maar hoeft niet uitgevoerd te worden. Maak een promotiefilm, poster o.i.d. waarin je jullie idee bekendmaken. Presenteer jullie idee aan de rest van de groep. Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
10
Lesbrief 4. Take action. Opdracht Jullie hebben tijdens de lessen aan een aantal producten gewerkt. Als afsluiting gaan jullie nu een krant of site maken. Je werkt in groepen van vier. Iedere groep maakt een artikel vóór- en een artikel tegen het snijden in het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Hieronder staan de argumenten vóór en tegen nog een keer afgedrukt. Het artikel moet wel argumenten bevatten. Daarnaast maken/zoeken ze een cartoon/strip die bij hun onderwerp past. Je maakt een rap/gedicht over dit onderwerp. Een foto op de voorpagina, zelf gemaakt of gezocht die bij het onderwerp past. Je kiest een microkrediet of andere actie en maakt in een advertentie reclame voor je keuze. Je maakt een pagina op tabloid formaat (Metro/Spits). Je presenteert je krant op de community-dag. De kranten worden beoordeeld door een volstrekt onafhankelijke en deskundige jury Opmerkingen:
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
11
HANDEN AF VAN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING? JA! Kom voor je mening uit! Maak een krantenpagina , verspreid het op school en zet het op internet Maak een site aan om je mening aan iedereen duidelijk te maken
ARGUMENTEN VOOR ONTWIKKELINGSSAMENWERKING In 2010 geeft de Nederlandse regering 0,81% van het BNP uit aan ontwikkelingssamenwerking, in 2012 0,70%. Méér mag er niet af volgens de internationale afspraken, die ook Nederland heeft ondertekend. Ontwikkelingssamenwerking is ingewikkeld en er gaat wel eens wat mis, maar het kent ook vele successen: gezondheidszorg en onderwijs zijn in veel landen sterk verbeterd. Het heeft honger en gevaarlijke ziekten als kinderverlamming helpen terugdringen. En door ontwikkelingssamenwerking is het bestuur in veel landen verbeterd en wordt corruptie bestreden.
MENSENPLICHTEN EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING In de Universele Verklaring van de Verantwoordelijkheden en van de Plichten van de Mens* staan plichten die te maken hebben met ontwikkelingssamenwerking. Enkele voorbeelden: Rijke landen moeten armere landen helpen zodat ook daar steeds meer mensen rond kunnen komen van wat ze verdienen. Landen hebben de verplichting om wetenschappelijke en technische kennis over te dragen aan landen die daarover niet beschikken. Denk aan irrigatietechnieken in de landbouw, aan gezondheidszorg of ict en communicatietechnieken. Het is de taak van iedereen mensen met een handicap alle hulp te geven die ze door hun beperking nodig hebben. Dat kan een operatie zijn die de handicap (deels) opheft of de verstrekking van hulpmiddelen zoals een looprek of schoenen met steunzolen. Dankzij die hulp kunnen mensen met een handicap even gemakkelijk naar school en even gemakkelijk werk vinden als mensen zonder een handicap. We moeten ervoor zorgen dat iedereen de basisschool kan doorlopen en een opleiding kan volgen die het beste past bij zijn talenten. * De tekst van de verklaring, omgezet in eenvoudige taal, vind je op: http://www.cmo.nl/ andernieuws, in de 4e editie: extra info voor leerlingen.
Moet Nederland zich houden aan afspraken? Paul Hoebink, bijzonder hoogleraar ontwikkelingssamenwerking aan de Radboud Universiteit van Nijmegen, zegt er dit over: "Er kan wel gezegd worden dat er bezuinigd moet worden, maar Nederland heeft zich te houden aan de afspraken en verdragen die in het verleden zijn afgesloten. Nederland kan alleen 4 miljard bezuinigen als het besluit om uit de Europese Unie te stappen, de Wereldbank te verlaten en uit alle belangrijke organisaties van de Verenigde Naties te gaan. Pas in 2015 en 2016 loopt een aantal subsidieregelingen af en kan Nederland er voor kiezen om deze niet te verlengen." Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
12
HANDEN AF VAN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING? NEE! Kom voor je mening uit! Maak een pamflet, verspreidt het op school en zet het op internet Probeer klasgenoten, familieleden en vrienden te overtuigen van je mening Houd een spreekbeurt om je mening kenbaar te maken Maak een Facebook-pagina aan om je mening aan iedereen duidelijk te maken Doe mee aan een poll door CMO over bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking
ARGUMENTEN TEGEN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING * In 2010 geeft de Nederlandse regering 0,81% van het BNP uit aan ontwikkelingssamenwerking, in 2012 0,70%. Er kan nog méér af. Nederland moet de internationale afspraken opzeggen. We hebben het geld dat naar ontwikkelingssamenwerking gaat zelf hard nodig om onze eigen economische problemen aan te pakken. * Ontwikkelingssamenwerking mag dan af en toe succes hebben, er gaat ook veel mis. Zo is de armoede, vooral in Afrika, er nauwelijks minder door geworden. Hulp aan landen in het Zuiden maakt die landen afhankelijk van hulpverleners. * De corruptie-index (Transparency International) laat zien dat ontwikkelingslanden oververtegenwoordigd zijn onder de meest corrupte landen. Dat vergroot de kans dat ontwikkelingsgeld in de zakken van corrupte bestuurders verdwijnt. * Dan is er nog de beroemde ‘strijkstok’: veel geld bedoeld voor hulp gaat op aan kosten van hulporganisaties en aan salarissen van hulpverleners en komt niet terecht bij de mensen voor wie het bedoeld is. * Economische ontwikkeling is de beste manier om armoede te bestrijden. Laat de ‘vrije markt’ zijn werk doen en arme landen zijn in staat hun eigen problemen op te lossen. Kijk bv. naar China en India. Ondoordachte overdracht van technologie verstoort de bestaande cultuur en ontregelt hele samenlevingen. Als Nederland besluit om minder dan 0,7% van het BNP aan ontwikkelingshulp te besteden, dan hebben de Europese Unie en de Verenigde Naties geen poot om op te staan. De EU en de VN beschikken namelijk niet over sancties. Het zal een moeilijke opgave worden, maar Nederland kan ook proberen om andere landen in de Europese Unie te overtuigen dat ontwikkelingssamenwerking moet worden afgeschaft.
Werken aan de Wereld
Studentenboekje 2011-2012
13