Werk voor iedereen Een liberale economische agenda voor werk, werk, werk in een mooier en veiliger Amsterdam
Verkiezingsprogramma VVD Amsterdam 2014 - 2018
Verkiezingsprogramma VVD Amsterdam 2014 - 2018
Werk voor iedereen, het kan wél! Ruim drie jaar geleden trad de VVD toe tot het stadsbestuur. De gemeentelijke lasten namen niet toe, maar de prestaties van de gemeente wél. Orde op zaken. Een kleinere maar betere overheid. Natuurlijk vond ik het belangrijk om orde op zaken te stellen in het gemeentelijk apparaat – er moest zo veel gebeuren. Maar staat een efficiënt overheidsapparaat, dat gewoon doet wat het moet doen en laat wat het moet laten, voor mij nu echt centraal in het liberalisme? Eigenlijk niet. Het is noodzakelijk maar onvoldoende voor de liberale samenleving zoals ik die zie. Voor mij als liberaal staat centraal dat iedereen, met welke achtergrond dan ook, een maximale kans krijgt om zichzelf te ontplooien, eruit te halen wat erin zit en voor zichzelf te zorgen. Werk voor iedereen. Werk zorgt niet alleen voor een inkomen, maar geeft ook trots en zelfvertrouwen. Economie gaat niet over cijfers, maar over de levens van mensen. Welvaart gaat niet over geld, maar over participatie en uiteindelijk over geluk. Wérkelijk sociaal beleid geeft iedereen een maximale kans op welvaart. Werk voor iedereen, dat is voor mij de kern van een liberale samenleving. Een doel dat ontroert, waarvoor ik me de rest van mijn leven zou kunnen inzetten. Onze uitgangspositie kán niet beter: Amsterdam hoort tot die steden die wereldwijd kunnen meedingen om talent, economische groei en de nieuwe banen van de komende decennia. Amsterdam kan één van die schaarse economische groeimachines in de wereld worden, waarvan iedereen in deze stad profiteert. Maar Amsterdam maakt dit absoluut niet waar. Onze economische groei blijft achter bij die van minder aantrekkelijke steden in Europa. De werkloosheid ligt hier bóven het Nederlands gemiddelde en het huishoudinkomen erónder. De economie van Amsterdam wordt belemmerd door achterhaalde ideologische keuzes. Op het gebied van volkshuisvesting, de arbeidsmarkt, onderwijs en vervoer zijn keuzes gemaakt die sociaal klinken, maar het tegenovergestelde bereiken. Doordat we vooral aandacht hebben voor verdelen en niet voor verdienen, is uiteindelijk iedereen slechter af. Vooral de 75.000 Amsterdammers die naar werk zoeken en vaak van een uitkering moeten rondkomen. Dit is voor mij onverteerbaar. Daarom gaat dit verkiezingsprogramma over de economie, welvaart en werk. Dit is mijn pleidooi voor een welvarende, liberale stad, met meer kansen voor meer Amsterdammers. Ik wil in een stad wonen die trots is op zijn ondernemerschap en werkgelegenheid, in plaats van op zijn armoedebeleid. Een echt ongedeeld Amsterdam, waar de kwaliteit van wijken binnen en buiten de ring op orde is. Waar iedereen zichzelf kan zijn, zonder achterom te hoeven kijken. Een Amsterdam waar het voor de middenklasse weer mogelijk is om te wonen en te werken. Een Amsterdam met aanzienlijk lagere lasten. Een Amsterdam waar het bruist en zoemt, dat één groot proeflaboratorium is voor nieuwe trends, kunstvormen, apps en uitvindingen. Een Amsterdam waar je de dynamiek op straat ziet en voelt. Werk voor iedereen. Het kan wél!
Eric Wiebes
Schrijver verkiezingsprogramma VVD Amsterdam 2014 – 2018
Werk voor iedereen Inhoudsopgave De afgelopen vier jaar: orde op zaken met de VVD in het stadsbestuur
5 4. Een mooiere en beter
De komende vier jaar: een liberale economische agenda voor werk, werk, werk in een mooier en veiliger Amsterdam
7
1. Een toegankelijke woningmarkt
9
bereikbare stad
We maken Amsterdam mooier en beter bereikbaar door meer parkeergarages te bouwen en verloedering op straat aan te pakken.
5. Meer veiligheid op straat en thuis dadergerichte aanpak die bewezen werkt,
door noodzakelijke hervorming van de
want veiligheid is vrijheid.
woningmarkt.
6. Beter toegankelijke
12 voorzieningen
23
We maken kunst, cultuur en sport breder
We verbeteren het onderwijs op alle niveaus
toegankelijk en we garanderen zorg voor wie
door een breed kwaliteitsoffensief. Het
het nodig heeft.
Amsterdamse onderwijs gaat van matig naar goed.
3. Werk moet lonen
20
Bovenop wat we al doen, zetten we in op een
We zetten de deur open voor talent
2. Het Amsterdamse onderwijs gaat zijn huiswerk doen
17
15
7. Een kleine en effectieve overheid
26
We maken de overheid kleiner met lagere
We helpen meer mensen aan een baan zodat
lasten voor de Amsterdammer. We maken de
iedereen die kan werken, werkt. We stoppen
overheid effectiever door deze beter te maken
specifiek Amsterdams sociaal beleid dat niet
in het uitvoeren van kerntaken.
sociaal is.
Verkiezingsprogramma VVD Amsterdam 2014 - 2018
De afgelopen vier jaar: orde op zaken met de VVD in het stadsbestuur Sinds 2010 zit de VVD in het stadsbestuur. Ondanks moeilijke economische tijden, stegen de lasten voor Amsterdammers niet. Op veel terreinen kreeg de Amsterdammer meer voor minder. Meer effect voor minder belastingeuro’s. Meer veiligheid, meer mobiliteit, betere zorg voor mensen die het echt nodig hebben. Met de VVD slinkt de gemeentelijke organisatie met meer dan tweeduizend ambtenaren. Het verspillende stadsdeelstelsel wordt uitgekleed. In plaats van 233 hebben we straks 99 raadsleden en bestuurders in de stadsdelen. De jaarlijkse uitgaven gaan met circa een half miljard per jaar naar beneden. Meer effect voor minder euro’s. Een kleinere overheid kán, zeker in Amsterdam. Meer effect voor minder belastingeuro’s was goed te zien op het terrein van verkeer en vervoer. Duizenden extra parkeerplaatsen voor vergunninghouders. Vergunninghouders mogen zonder bijbetalen de parkeergarages in, waardoor de komende jaren de wachtlijsten en de zoektijd halveren en de openbare ruimte fraaier wordt. Viermaal zoveel P+R plekken, terwijl het tarief daalde van acht naar één euro per dag. Meer openbaar vervoer voor aanzienlijk minder geld. Schonere lucht voor tientallen miljoenen minder dan begroot. En voor het eerst gaf de NoordZuidlijn geld terug aan de stad. Amsterdam werd veiliger. En niet een beetje. De inzet van de VVD voor preventief fouilleren en cameratoezicht heeft geholpen. De zero tolerance aanpak van criminele jongeren in de Top 600; een verbetering van 10% tot 15% van de veiligheid in 3 jaar. Amsterdam Zuid, waar de VVD de stadsdeelvoorzitter leverde, is nu het veiligste stadsdeel en scoorde nooit in de geschiedenis zo goed. Woninginbraak liep daar met een derde terug, het aantal overvallen halveerde. Ook de vroeger beruchte Diamantbuurt hoort nu op basis van objectieve criteria tot de veiligste wijken van de stad.
Overbodige en betuttelende regels zijn deze collegeperiode aangepakt. Een biertje drinken is nu op verschillende plekken in de stad mogelijk zonder dat de overheid bepaalt wanneer je naar huis moet. En ook symboolpolitiek als een verbod op terrasverwarmers, of verplichte autoloze dagen zijn geschrapt. Inmiddels wordt gesneden in de vele subsidies, die Amsterdam elk jaar bijna een half miljard euro kosten. Veel van deze subsidies werden zonder enige vorm van maatschappelijk doel of controle verstrekt. Dat is binnenkort afgelopen. Met de VVD in het college heeft de gemeente orde op zaken gesteld. Daar gaan we mee door, maar het is pas stap één. De volgende stap is om de stad welvarender, schoner en mooier te maken. Meer banen, meer voorzieningen en tegelijkertijd lagere lasten. Stap twee is nog ambitieuzer dan stap één. Maar het kan. Amsterdam kan het.
5
De komende vier jaar: een liberale economische agenda voor werk, werk, werk in een mooier en veiliger Amsterdam De afgelopen vier jaar heeft de VVD zich op één doel gericht: orde op zaken. Dat was nodig, en dat is goed gelukt. Maar het is niet voldoende. Een sluitende begroting brengt nog geen groei. Lage lasten maken nog geen aantrekkelijke stad. Een compact gemeentelijk apparaat leidt niet automatisch tot nieuwe banen bij bedrijven. De VVD vindt dat de stad veel meer banen en welvaart kan scheppen dan nu. Dit verkiezingsprogramma zet een ambitieuze en liberale agenda voor economische groei, waar iedere Amsterdammer van profiteert. Economische groei is steeds afhankelijker van steden. Innovatieve talenten komen met nieuwe ideeën en technieken op de stad af. Hierdoor ontstaan nieuwe banen en nieuwe welvaart. Daarvan profiteert iedereen, maar vooral de Amsterdammers die nu aan de kant staan zonder uitzicht op een baan. Talent zoekt een inspirerende en duurzame stedelijke omgeving, waarin je prettig kan wonen, met een mooie openbare ruimte, goede voorzieningen voor recreatie en een ruimdenkend sociaal klimaat. Goed nieuws voor Amsterdam. Ruimdenkend sociaal klimaat? Historische binnenstad? Kom maar op! Amsterdam heeft het juiste DNA om de nieuwe generatie creatieve stedelingen vast te houden en aan te trekken. Amsterdam is creatief. Amsterdam is uitnodigend. Amsterdam is aantrekkelijk. Niet massaal, maar wel wereldberoemd en erkend een wereldstad. Amsterdam is trendzettend, tolerant, grensverleggend. Amsterdam is... ja, Amsterdam! Toch doet Amsterdam maar half mee aan de strijd tussen aantrekkelijke steden. Succesvolle vergelijkbare steden zijn de economische motor van hun land, maar Amsterdam is meer bezig met welvaart verdelen, dan met welvaart creëren. Het Amsterdams huisvestingsbeleid houdt de welvaart buiten de deur. Het onderwijsbeleid vermindert de kansen voor goede én voor minder goede leerlingen. Het arbeidsparticipatiebeleid leidt onvoldoende tot werk. En de kwaliteit van onze openbare ruimte kan zóveel mooier en schoner. Met onze grondstoffen en afval kan zóveel
zorgvuldiger en efficiënter worden omgegaan. De grootste verliezers van dit beleid zijn de 75.000 Amsterdammers die graag willen werken maar nu zonder baan zitten. Daarom zet de VVD de komende periode in op werk voor iedereen. Met een liberale economische agenda willen we weer welvaart creëren, in plaats van vooral herverdelen. Wij willen dat Amsterdam ook zijn verantwoordelijkheid neemt als economische motor van Nederland. Wij willen dat Amsterdam weer voluit meedoet met de internationale strijd tussen steden om het talent en de banen. Met als resultaat tienduizenden extra banen, in álle lagen van de arbeidsmarkt. Ons programma zorgt voor meer welvaart, waar alle Amsterdammers van profiteren.
Wat is het resultaat van onze plannen: • Halvering OZB • Een kleiner en beter presterend
gemeentelijk apparaat
• Keuze tussen erfpacht en eigen grond en
een eerlijker canon bij erfpacht
• Beter onderwijs op alle niveaus • Vrije schoolkeuze; weg met het
postcodebeleid en loting
• Meer parkeerplekken voor de auto en
fiets
• Meer en beter OV voor minder geld • Een schonere en mooiere openbare
ruimte
• Minder criminaliteit en groter
veiligheidsgevoel op straat
• Een stad met schone lucht, die een
rendabele bijdrage levert aan het verbeteren van het klimaat
• En tienduizenden extra banen
7
Een toegankelijke woningmarkt We zetten de deur open voor talent door noodzakelijke hervorming van de woningmarkt. Werk voor iedereen. De noodzakelijke economische groei komt alleen als we talent weten vast te houden en nieuw talent kunnen aantrekken. De concurrentiestrijd om talent met andere kansrijke steden is bepalend voor onze toekomst: wordt het oké, Of halen we er echt uit wat er in zit. De woningmarkt is dé sleutel tot succes. Het huidige woningmarktbeleid is doordrenkt van goede bedoelingen. Een betaalbare woning voor iedere Amsterdammer met een laag inkomen klinkt sociaal. Maar is dit wel zo sociaal? En werkt het? De VVD zegt twee keer nee. Amsterdam heeft zijn woningmarkt op slot gezet zoals nergens anders ter wereld vertoond. Dit ‘sociale’ beleid houdt welvaart en werkgelegenheid buiten de deur en beknot de mogelijkheden van de stad.
Een halvering van de sociale huursector op termijn Op woongebied is er goed én slecht nieuws: sociale woningbouw. Het goede nieuws is dat deze woningbouw grote hoeveelheden mensen met lage inkomens een betaalbare woning biedt. Het slechte nieuws is dat een aanzienlijk deel van de talenten waar Amsterdam om concurreert er niet voor in aanmerking komt. Zij verdienen boven de sociale grens of verkiezen een stad waar zij niet op een wachtlijst terechtkomen. Waar andere steden sociale woningaandelen hebben van 0% (Stockholm), 10% (Berlijn) tot 20% (Parijs), behoort in Amsterdam 61% van alle woningen tot het sociale segment. Bijna twee derde van onze stad is verboden toegang voor velen die groei en dynamiek naar onze stad (hadden) willen brengen. Is het sociaal om bijna twee derde van de Amsterdamse woningvoorraad te bestemmen voor een groep met lagere inkomens die in Nederland ongeveer een derde van de huishoudens uitmaakt? Het klinkt érg sociaal. Maar draai het eens om. Is het sociaal om een derde van je woningvoorraad te reserveren voor een groep die in Nederland
ongeveer twee derde van de huishoudens uitmaakt? Dat is niet logisch en niet sociaal, maar wel de praktijk in Amsterdam. En bovendien: het belemmert de groei van de werkgelegenheid en schaadt daardoor ook uitdrukkelijk de sociale huurders zelf. Dit beleid kent vrijwel geen winnaars. Mensen willen niet alleen een woning, ze willen ook een baan! Sociale woningbouw was ooit het juiste medicijn voor economische groei, nu is het over de houdbaarheidsdatum heen. Het Amsterdamse volkshuisvestingbeleid remt niet alleen de welvaart. De werkende middengroepen hebben de stad waarin alleen maar heel goedkope en heel dure woningen staan, moeten verlaten. De boekhouder, de leraar en de accountmanager wonen in Purmerend of Almere. Amsterdam heeft forensen van ze gemaakt en daarmee zijn eigen files gecreëerd. Wij willen het aandeel sociale huur halveren; in lijn met het aandeel huishoudens met een lager inkomen in de Nederlandse bevolking. Dat betekent niet dat mensen hun huis uit moeten; bestaande rechten in de koop- én huurmarkt moeten worden gerespecteerd. Wij pleiten voor versnelde verkoop van sociale huurwoningen, onder andere aan de huidige bewoners, tegen aantrekkelijke voorwaarden. En wij vinden dat een stad met zo’n enorme overmaat aan sociale huurwoningen geen nieuwe sociale huurwoningen meer moet bouwen. Het ‘verplichte’ percentage van 30% sociale huur in nieuwbouw moet van tafel. In plaats daarvan moet er meer voor het midden- en hogere segment worden gebouwd (koop en huur), zodat de middenklasse niet alleen in Amsterdam kan werken, maar hier ook weer kan wonen.
Vrije keuze tussen erfpacht of kopen grond In Amsterdam kunnen veel kopers de grond onder hun eigen woning niet kopen. Die moeten ze van de gemeente huren: erfpacht. De gemeente bezit de grond en stelt ook de (huur)prijs vast: de canon. Na verloop van tijd wordt de canon bijgesteld: woningbezitters betalen dan een veelvoud, soms het vijftigvoudige (!), van wat ze tot nu toe betaalden. ‘Dat hád u kunnen weten’, zegt de gemeente dan.
9
Maar de VVD denkt dat niet iedere koper van een woning er aardigheid in vindt om thuis op de bank de gemeentelijke erfpachtnota’s door te nemen. Voor veel huizenbezitters komt de canonherziening als een klap, die diep ingrijpt in de huishoudportemonnee. De huizenbezitter brengt door allerlei belastingen al een onevenredig deel van de inkomsten voor de stad op. Genoeg is genoeg. Daarom wil de VVD dat iedere huizenbezitter de kans krijgt om de grond onder de eigen woning van de gemeente te kopen. De VVD blijft streven naar een vrije keuze tussen erfpacht of het kopen van eigen grond. Totdat dit doel is bereikt, zetten wij in op een hervorming van het erfpachtsysteem.
Ruimtelijke ordening Om de verwachte groei van het aantal inwoners van Amsterdam aan te kunnen, moeten de komende jaren veel woningen worden gebouwd. De VVD wil dat daarbij wordt gekozen voor plekken met de potentie voor een hoogwaardig stedelijke uitstraling als de Houthavens of de Noordelijke IJ-oevers en niet automatisch naar verdere uitbreiding aan de randen van de stadsgrenzen. De huidige plannen voor uitbreiding (overloop) naar bijvoorbeeld Almere moeten dan ook van tafel.
10
Het kan wél: • Mogelijkheden voor huurders van sociale
huurwoningen om hun huis te kopen tegen aantrekkelijke voorwaarden
• Het 30% quotum sociale huur bij
nieuwbouw van tafel; geleidelijke halvering van het aantal sociale huurwoningen naar een maximum van 30%
• Vrije keuze tussen erfpacht of eigen
grond
• Hervorming van het erfpachtstelsel
zolang het bestaat, met een eerlijke grondprijs en een eerlijker canon
• Geen beperkingen aan het aantal te
splitsen woningen
• Directe aanpassing van de grondprijzen
naar een lager realistisch niveau
• Nieuwbouw (koop en huur) gericht op
het midden- en hogere segment
• Meer woonruimte voor studenten en
expats
• Nieuwbouw in aantrekkelijke en kansrijke
stedelijke gebieden als de Houthavens en Noordelijke IJ-oevers. Almere is niet langer automatisch de overloopstad van Amsterdam
Het Amsterdamse onderwijs gaat zijn huiswerk doen We verbeteren het onderwijs op alle niveaus door een breed kwaliteitsoffensief. Het Amsterdamse onderwijs gaat van matig naar goed. Werk voor iedereen. Dat doen we allereerst door talent vast te houden en aan te trekken. Dat mag geen besloten, elitair feestje worden. De VVD wil dat niet alleen de bovenlaag profiteert; iedere Amsterdammer moet een grotere kans maken op een baan. Daarvoor is goed onderwijs essentieel. Met een goede opleiding profiteert iedereen mee van een welvaartssprong. Onderwijs is de liberale sleutel tot emancipatie, zelfontplooiing en economische zelfstandigheid.
12
In een stad als Amsterdam - een ‘productiviteitsmachine’ bij uitstek - verwacht je onderwijs op een bovengemiddeld niveau. En dat is precies wat de gemeentelijke statistieken ons steeds vertelden: hoge CITO-scores, uitstekende opleidingen, hier is het onderwijs in orde. Klopt dat? Nee. Dat klopt niet. Het onderwijs in Amsterdam, op alle niveaus, is matig. Toch wordt dit geen pessimistisch verhaal. Nergens is het liberale optimisme zo op zijn plaats als in het onderwijs. Matig onderwijs wordt niet veroorzaakt door de slappe bodem van Amsterdam, de tegenvallende wereldhandel of het veranderende klimaat. Matig onderwijs is niet de schuld van de leraren of de leerlingen. Matig onderwijs is het gevolg van verkeerd beleid. Daar kunnen we wat aan doen. De welvaartsgroei en de werkgelegenheid in Amsterdam blijven achter door het onderwijsbeleid. In het Amsterdamse onderwijs is een kwaliteitsoffensief nodig. De komende vier jaar pakt het stadsbestuur het matige Amsterdamse onderwijs met voorrang aan. Want matig is onvoldoende.
Het Amsterdamse basisonderwijs: een onvoldoende
De CITO-eindscores in de officiële overzichten zijn nog niet verontrustend. Maar wie realiseert zich dat alle minder goed scorende leerlingen uit deze statistiek zijn weggelaten? De eerlijke cijfers liggen niet op straat, maar ze vertellen een veel somberder verhaal. Zelfs na de kwaliteitsaanpak liggen de Amsterdamse scores duidelijk onder het landelijk gemiddelde. Amsterdam heeft als een van de weinige Nederlandse steden de keuzevrijheid ingeperkt (het beruchte postcodebeleid), terwijl tegelijkertijd de goede scholen worden beperkt in hun groei. Gevolg? De betere scholen zijn ten opzichte van de slechtere scholen te weinig gegroeid. De kwaliteit blijft achter doordat de natuurlijke en noodzakelijke wedijver tussen scholen door het gemeentelijke beleid is uitgeschakeld. Het beleid is goed bedoeld, maar werkt averechts. Het Amsterdamse basisonderwijs zit onder het landelijk gemiddelde. Daarvan zijn vooral kinderen in de meer kwetsbare wijken het slachtoffer. Dat leergierige kind uit het Overtoomse Veld kán door het postcodebeleid niet eens naar een goed presterende school! Als ouders de school voor hun kinderen niet vrij mogen kiezen, en nieuwe onderwijsinitiatieven krijgen te weinig ruimte, waar bestaat in Amsterdam de schoolvrijheid dan nog uit?
Het Amsterdamse voortgezet onderwijs: een onvoldoende Nadat de Amsterdamse leerlingen het matige basisonderwijs uitstromen, komen ze op het matige voortgezet onderwijs. In de ranglijst bungelt Amsterdam met een onvoldoende onderaan. Slagingspercentages? Laag, en verder dalend. Eindcijfers centrale examens? Matig. Zittenblijven en voortijdig schoolverlaten? Hoog. Ook in het voortgezet onderwijs maakt de gemeente goede initiatieven moeilijk, waardoor de betere scholen ten opzichte van de slechte te weinig groeien. En zo blijft het verderfelijke lotingsysteem in stand, waardoor jaarlijks vele kinderen worden gefrustreerd.
Het Amsterdamse beroepsonderwijs: een onvoldoende Na het matige voortgezet onderwijs, volgt het matige beroepsonderwijs. Op de ranglijst van Nederlandse MBO-instellingen hangt Amsterdam opnieuw onderaan, en ook het HBO presteert teleurstellend. Bovendien leidt het Amsterdamse beroepsonderwijs onvoldoende op voor de arbeidsmarkt. Bijna de helft van onze MBOleerlingen doet een opleiding zonder gunstig arbeidsmarktperspectief, en dat aandeel is nergens zo hoog. De stad heeft geen directe invloed op het beroepsonderwijs. Maar het beroepsonderwijs heeft wel directe invloed op de stad. We mogen er formeel niet voor verantwoordelijk zijn, Amsterdam mag dit niet langer accepteren.
De Amsterdamse universiteiten: een onvoldoende Onze grote universiteiten doen het op de internationale onderzoeksranglijstjes heel behoorlijk. Maar dat geldt niet voor het onderwijs. Ze trekken VWO-ers aan met relatief lage examencijfers. Het studieaanbod leidt bovendien tot een slechter dan gemiddeld arbeidsmarktperspectief. Zowel de studenten, als -nota bene- de eigen academische staf, geven hun universiteit een relatief slechte beoordeling. Uit onderzoek blijkt dat de meeste studenten niet voor Amsterdam kiezen vanwege een specifieke studie of universiteit, maar om de stad. Dat is heel vleiend voor Amsterdam, maar niet voor de kwaliteit van onze universiteiten.
Een Amsterdams kwaliteitsoffensief Een gemeentelijk offensief in het onderwijs betekent niet dat de gemeente zich met de lessen gaat bemoeien. De VVD wil dat onderwijsverbeteringen uit de sector komen, door keuzevrijheid en gezonde concurrentie tussen instellingen. Dat werkt, zo weten we uit internationaal onderzoek. Eerlijke, openbare informatie over de prestaties van scholen is een eerste voorwaarde voor kwaliteitsverbetering. Hoe moeten leerlingen en ouders een goede school of opleiding kiezen als zij de kwaliteit van de school of de arbeidsmarktkansen na de opleiding niet kennen? Alleen kale CITO-scores en eindcijfers zijn
daarvoor niet geschikt. De meetmethode is een zeer teer punt in onderwijsland. Het gaat om prestaties van de school, niet per se om scores van leerlingen. Een school die veel toevoegt aan zwakke leerlingen is een goede school, een school die weinig toevoegt aan kansrijke leerlingen niet, ook al zijn van de laatste de scores hoger. Ouders en leerlingen moeten weer keuzevrijheid krijgen in schoolkeuze. We moeten af van dat knellende postcodebeleid en het lotingsysteem. Dan zullen zwakke scholen leeglopen en verdwijnen, en goede scholen krijgen meer ruimte om te groeien. Geef goede scholen de ruimte en bied veelbelovende initiatieven een kans. De gemeente moet ruimhartiger gebouwen ter beschikking stellen aan de goede presteerders. Nodig hen actief uit in stadsdelen met een tekort aan goede scholen. Ons beleid is ruim baan voor kwaliteit, niet bescherming of vertroeteling van zwakkere scholen. De VVD weegt de belangen van dat leergierige kind in Overtoomse Veld zwaarder dan dat van die onderpresterende schooldirectie. Ook in het beroeps- en universitair onderwijs zijn nieuwe veelbelovende ‘uitdagers’ welkom. Met steun van de gemeente worden één of meer academische topinstituten naar Amsterdam gehaald.
Het kan wél: • Herstel van de onderwijsvrijheid in
Amsterdam; weg met het onnodig beperkende postcodebeleid en loting
• Meer ruimte voor goede scholen om
te groeien of te starten; een extra investering in onderwijsgebouwen van €12.5 miljoen
• Kerntaken van scholen terug naar de
scholen
• Stimulering van kwalitatief
hoogwaardige schoolinitiatieven
• Kwaliteitsoffensief onderwijs
Amsterdam; we spreken de rijksoverheid en onderwijsinstellingen aan op kwaliteit
• Actieve werving en ondersteuning van
topinstituten
13
Werk moet lonen We helpen meer mensen aan een baan zodat iedereen die kan werken, werkt. We stoppen specifiek Amsterdams sociaal beleid dat niet sociaal is. Werk voor iedereen. Maar dan moet werk wel lonen, want mensen zijn niet gek. Bovendien moet het gemeentelijk ‘loket’ goed functioneren, want sommige mensen hebben nu eenmaal een beetje hulp nodig. De werkloosheid in Amsterdam ligt boven het Nederlands gemiddelde. Maar liefst 75.000 Amsterdammers zoeken naar werk, waarvan 55.000 met een uitkering. Meer dan 1 op 6 stadgenoten tussen 15 en 65 jaar heeft een uitkering. Met de combinatie van een hoog aandeel bijstand, een hoge werkloosheid én veel arbeidsongeschiktheid staat Amsterdam bovenaan, alleen geëvenaard door Heerlen. Heerlen? Al met al heeft maar 1 op 3 Amsterdammers tussen 15 en 65 een baan van meer dan 32 uur per week. En dat voor een stad met zo’n economische potentie.
Werk moet lonen Amsterdam is trots op zijn armoedebeleid. Ieder jaar maken we tientallen miljoenen vrij om uitkeringen aan te vullen bovenop wat het Rijk voorschrijft. Dat is sociaal. Hoewel... sociaal? Een werkende met minimumloon heeft volgens onze berekening gemiddeld nauwelijks meer te besteden dan zijn Amsterdamse overbuurman in de bijstand. Vijf dagen per week vroeg de deur uit en niets extra verdiend. Maar ook een net bovenmodale verdiener, die geen recht meer heeft op een sociale huurwoning, houdt na woonlasten niet wezenlijk meer over dan dezelfde bijstandsgerechtigde overbuurman. Amsterdam verergert de armoedeval. Werken loont voor veel Amsterdammers niet. Dit vindt de VVD respectloos tegenover zowel de bijstandsgerechtigde (die tot langdurige werkloosheid wordt gebracht), de werkende (die erg weinig terugziet van zijn arbeid), als de belastingbetaler (wiens solidariteit wordt misbruikt). Bovendien is het onnozel beleid – het remt de economie, het kost geld dat beter aan andere zaken kan worden besteed en het motiveert de overbuurman echt niet om naar werk te zoeken.
Dat vindt de VVD helemaal niet sociaal! Ons arbeidsmarktbeleid schreeuwt om hervorming. Wat ons betreft worden bovenwettelijke armoedegelden alleen ingezet ten bate van schrijnende gevallen, zoals mensen met alleen een onvolledige AOW. Dat vraagt een kleiner budget. Armoedebeleid doe je met banen.
Een effectief loket Tot drie jaar geleden beschouwde de gemeente Amsterdam het niet als haar kerntaak om mensen zonder werk naar een baan te begeleiden. Ze kregen een uitkering en werden ‘in een traject gezet’, wat dat ook mocht betekenen. Gedurende deze bestuursperiode met de VVD kreeg werk voorrang. Ten opzichte van drie jaar geleden vinden twee keer zo veel werkzoekenden met een uitkering een baan, met maar een derde van het vroegere budget. Zelfs na deze verbetering van een factor zes (!), presteert Amsterdam aanzienlijk slechter dan gemiddeld – nog altijd worden werkzoekenden geen recht gedaan. De VVD vindt dat de stad toch ten minste naar het midden van de lijst moet opschuiven. Dat betekent anderhalf keer zo veel mensen aan werk helpen met het huidige budget. We zetten de hervorming van de dienst Werk en Inkomen met kracht door, juist in de crisis.
Het kan wél: • Meer nieuwe banen door uitvoering van
het VVD-verkiezingsprogramma
• Meer mensen aan het werk; 50% meer
re-integratie naar de arbeidsmarkt van werkzoekenden
• Geen langjarige re-integratieprojecten
meer; naar korte, intensieve ondersteuning direct gericht op concreet werk. We investeren € 3.5 miljoen
• Aanpak armoedeval, werk moet lonen; 8
miljoen van het budget af
• Harde aanpak van fraude met
uitkeringen
• Strengere eisen aan de sollicitatieplicht
en de acceptatie van banen
• Waar mogelijk een tegenprestatie van
ontvangers van een bijstandsuitkering
15
Een mooiere en beter bereikbare stad We maken Amsterdam mooier en beter bereikbaar door meer parkeergarages te bouwen en verloedering op straat aan te pakken. Werk voor iedereen. Dat lukt alleen in een mooie, schone en bereikbare stad. De stad onderhouden is bijdragen aan welvaart, het levert maatschappelijk veel op. Ook op het gebied van mobiliteit heeft de VVD laten zien dat het kan: meer voor minder. Meer openbaar vervoer voor minder geld. We jagen de auto niet de stad uit, maar we investeren fors in een mooiere stad. Meer parkeergarages, zodat de stad bereikbaar blijft, maar de auto’s minder ruimte op straat vragen.
Een mooiere openbare ruimte De VVD pleitte altijd al voor een mooiere en schonere openbare ruimte. Ruim die rotzooi toch eens op, gemeente! Het belang van een aantrekkelijke openbare ruimte is alleen maar toegenomen. Het ging om woongenot, nu gaat het ook om economie. Voor het verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte wil de VVD daarom meer middelen vrijmaken. Nieuw in de top 10 van belangrijke vestigingsvoorwaarden zijn aantrekkelijke parken. Amsterdam heeft veel parken, maar benut ze te weinig. Veel parken zijn saai, ongezellig, bieden geen voorzieningen en worden zelfs op mooie dagen slecht bezocht. We pakken de parken aan. Hier gaat meer geld heen in plaats van minder. Een opgeruimde stad is ook een veilige stad. Orde op zaken betekent niet alleen meer voor minder. In dit hoofdstuk wil de VVD gewoon méér. Nieuwe groei en welvaart vergt een openbare ruimte op een hoger niveau en daar investeren we in. Dat verdient zichzelf terug.
Auto In vergelijking met andere Europese steden is het autobezit in Amsterdam erg laag. Tot de afgelopen bestuursperiode verminderde het aantal parkeerplaatsen voor vergunninghouders in de
binnenstad ieder jaar. De auto was niet welkom. Maar als we met elkaar zo weinig auto’s bezitten, hoe komen die straten dan zo vol met blik? Geen auto kunnen bezitten, maar ze wel overal in de historische binnenstad zien staan, dat is toch het slechtste van twee werelden? Amsterdam heeft de afgelopen twintig jaar nauwelijks garages gebouwd. Dat wil de VVD veranderen. De afgelopen vier jaar heeft de VVD er al voor gezorgd dat vergunninghouders zonder bijbetalen in de gemeentelijke (en straks ook commerciële) garages mogen parkeren. Dat levert al 5500 extra inpandige plaatsen voor vergunninghouders op. De wachtlijsten halveren, de zoektijd halveert en de stad frist ervan op. We proppen de stad niet vol met auto’s, maar plekken leeg laten staan uit ideologisch motief, daar wordt de stad niet beter van. Voor de VVD is dat nog niet genoeg. De komende tien jaar moeten de parkeerinkomsten worden geïnvesteerd in nog meer parkeergarages, want de auto hoort er in een economisch sterke stad gewoon bij. Maar dan wel in een garage. De parkeertarieven voor bezoekers zijn in Amsterdam op vele momenten in de week te hoog. Dat brengt de stad schade toe – te veel mensen blijven weg uit de stad. De VVD wil rond de parkeertarieven geen principestrijd. De tarieven worden wat ons betreft afgestemd op vraag en aanbod. De VVD wil waar en wanneer het kan de parkeertarieven voor bezoekers met €1 per uur verlagen. ‘De euro van Eric’.
Openbaar vervoer Als de bevolking toeneemt en de economie groeit, neemt de mobiliteit verder toe. Veel auto’s kunnen er niet meer bij. Daarom is goed openbaar vervoer essentieel. Ons openbaar vervoer, in het bijzonder in Amsterdam, is sterk afhankelijk van subsidie. Dat maakt het OV kwetsbaar in tijden van Rijksbezuinigingen. Het openbaar vervoer in Amsterdam was te veel gericht op korte, lokale ritten voor mensen die alle tijd hebben. Voor de ontsluiting van de stad vanuit de regio voor forensen die snel op hun werk willen zijn was het niet ingericht. Vooral de bussen, maar ook veel trams reden vaak leeg naar plekken waar niemand wilde zijn. De aansluiting op de trein kon veel beter.
17
Zo’n OV-net is verspilling van belastinggeld en slecht voor de reiziger. Inmiddels heeft de VVD gezorgd voor een doorgerekend plan om met veel minder belastinggeld meer reizigers sneller én met minder vertraging te vervoeren. Dat vraagt om minder polderen, meer marktprikkels en een innovatief net. Dit plan wil de VVD in de komende jaren met kracht doorzetten, want OV is er voor de reizigers.
Het kan wél: • Lagere parkeertarieven voor bezoekers
waar de parkeerdruk dit toelaat; de euro van Eric
• Halvering van de lange wachtlijsten voor
een parkeervergunning en halvering van onnodig zoekverkeer: 5500 extra ondergrondse parkeerplekken binnen de ring
• Meer en betere parkeervoorzieningen
rondom de Ring A10: 7000 extra parkeerplekken
• Aanpak van de fietsparkeerknelpunten,
zoals Centraal Station: 45.000 extra plekken tot 2020
• Beter, veiliger en sneller OV voor veel
minder subsidiegeld
• Intensievere aanpak graffiti en zwerfvuil
en verfraaiing openbare parken; we gaan 8 miljoen extra investeren in de openbare ruimte
• Schonere lucht door effectieve
maatregelen in plaats van symboolpolitiek
18
• Effectiever klimaatbeleid via duurzame
projecten die al rendabel zijn maar belemmerd worden door regeltjes en procedures
Meer veiligheid op straat en thuis Bovenop wat we al doen, zetten we in op een dadergerichte aanpak die bewezen werkt, want veiligheid is vrijheid. Werk voor iedereen. Voor de kwaliteit van leven, en uiteindelijk voor de welvaart is een veilige stad van groot belang. Zonder veiligheid geen vrijheid. Veiligheid is een voorwaarde voor diversiteit in de stad, voor saamhorigheid, voor gelijkwaardigheid. Je veilig voelen is je beschermd weten tegen discriminatie. In een veilig Amsterdam kan iedereen zichzelf zijn zonder steeds achterom te hoeven kijken. Diefstal, geweld, maar ook overlast werken maatschappelijk ontwrichtend; het tast onze dierbaren aan, onze gezondheid, onze broodwinning, onze identiteit. En onze 20 welvaart. De VVD heeft zich in Amsterdam altijd sterk gemaakt voor meer veiligheid, thuis en op straat. Met effect. In de afgelopen tien jaar is Amsterdam op vrijwel alle fronten aanzienlijk veiliger geworden. In stadsdeel Zuid, waar de VVD de veiligheidsportefeuille had, was het sterkste effect te zien. Inbraak, diefstal, geweld, vandalisme en drugsdelicten zijn flink teruggedrongen. De objectieve veiligheidsindex is in Zuid nog nooit zo laag geweest. In internationaal opzicht is Amsterdam inmiddels een zeer veilige stad. Maar dat is niet voldoende. Amsterdam is nog steeds de minst veilige stad van Nederland, waar bewoners de meeste overlast ervaren. Daarom gaan we Amsterdam opnieuw veiliger maken.
We maken bestaande maatregelen nog effectiever In de afgelopen jaren zijn, op aandringen van de VVD, allerlei veiligheidsmaatregelen in de stad geïntroduceerd. Maatregelen zoals meer toezicht op straat, meer camera’s en wapencontroles in buurten met een verhoogd risico zijn daarbij geen doel op zich, maar waren noodzakelijk om de veiligheid te verbeteren. En ze werken.
We kunnen bestaande maatregelen nog effectiever maken. Voor wapencontroles kunnen we wapenscanners inzetten en niet-discriminerend selecteren, bijvoorbeeld op leeftijd. Waarom een dame met een rollator hartkloppingen bezorgen, als er ondertussen gewapende jongeren langslopen? Camera’s zijn vooral geschikt om gewenst gedrag af te dwingen – bijvoorbeeld gewenst gedrag van taxi’s op beruchte standplaatsen. En boetes worden effectiever als we ze vaker innen. Dagelijks verstrekt de gemeente paspoorten en subsidies aan mensen met een lange lijst onherroepelijke veroordelingen en onbetaalde boetes. Wat de VVD betreft: eerst afrekenen, dan pas incasseren. Ondanks alle inspanningen is de pakkans nog steeds laag. Vind ze maar eens, die daders! Hoewel? We kennen veel daders al. Soms al heel lang. Een groot deel van de onveiligheid in Amsterdam wordt veroorzaakt door een beperkte groep. Waardoor werkt die nieuwe ‘Top 600-aanpak’ zo goed? Doordat het steeds dezelfde 600 daders zijn. Anders dan vroeger, worden deze 600 lastpakken opgepakt, vastgegrepen en niet meer losgelaten. Justitie, zorginstellingen en scholen helpen hierbij. Dát werkt. De VVD pleit al jaren voor deze dadergerichte aanpak. De Top 600 was het begin, nu wordt het tijd voor de volgende stap, ook in andere soorten delicten. Notoire veroorzakers van criminaliteit? We kennen ze en het zijn er echt meer dan 600. Notoire overlastgevers? We weten wie het zijn: de probleemjongeren en probleemgezinnen die hele buurten terroriseren. Een overheid die de veroorzakers van onveiligheid kent, maar niet structureel aanpakt, wordt medeverantwoordelijk voor die onveiligheid. Daders ontzien is slachtoffers creëren. De maatregelen van de afgelopen jaren hebben gewerkt en wat ons betreft gaan we door met wat werkt. Dat vraagt wel offers van onschuldige Amsterdammers. Immers, wie vindt het prettig om bijvoorbeeld preventief gefouilleerd te worden? Toch hebben de meeste mensen dat ervoor over, omdat ze er vrijheid voor terugkrijgen. Maar als mensen offers brengen om potentiële daders te vinden, dan mogen ze er toch ten minste van uitgaan dat de reeds bekende daders worden aangepakt? Veelplegers horen niet op straat.
De VVD pleit daarom voor een nog sterker dadergerichte aanpak. Het werkt en de bewijzen zijn niet meer te negeren.
Meer aandacht voor de meest bedreigende vormen van criminaliteit Hoewel het aantal delicten aanzienlijk is afgenomen, voelen Amsterdammers zich niet veiliger dan een aantal jaren geleden. In sommige van de veiligste delen van de stad, voelen we ons zelfs het minst veilig. Hoe komt dat? Verschillende ontwikkelingen tasten ons veiligheidsgevoel in het bijzonder aan. Die krijgen wat de VVD betreft extra aandacht. Ten eerste zien we groei in wat voor bewoners misschien wel de meest bedreigende vorm van criminaliteit is: woninginbraak. Alleen in stadsdeel Zuid met succes bestreden, is woninginbraak in de rest van de stad toegenomen. Deze vorm van huisbezoek zonder uitnodiging heeft nog maanden, soms jaren na de inbraak een enorme impact op het welbevinden van de slachtoffers. En ook hier: het gaat om een beperkt aantal bendes, met leden uit kringen van de Top 600. Woninginbraak pak je niet alleen aan door de woningen te beveiligen, maar ook door de daders van straat te halen. De tweede, sterk maatschappelijk ontwrichtende vorm van criminaliteit, is overvallen op winkels en instellingen. Het ging al om juweliers en benzinestations; sommige ondernemers werden zo vaak overvallen dat ze een burn-out kregen of duurzaam arbeidsongeschikt raakten. Maar het breidt zich uit. Steeds vaker zien medewerkers van bijvoorbeeld apotheken en zorginstellingen een wapen op zich gericht. Als veilig ondernemen niet meer kan, is het afgelopen met ons economische klimaat. Wij willen de foto’s en filmbeelden van daders beter toegankelijk maken. Want wij vinden de veiligheid van slachtoffers net iets belangrijker dan de privacy van daders. Ten derde is de overlast in de afgelopen tien jaar toegenomen. Overlast is geen zware criminaliteit, maar overlast tast ons veiligheidsgevoel wel onevenredig aan. Te veel Amsterdammers ondervinden dagelijks overlast in hun directe woonomgeving en voelen zich daardoor onveilig. Zware en langdurige overlast, zoals buurtterreur, voortdurende discriminatie en systematische vervuiling komt vaak van multiprobleemgezinnen en probleemjongeren. De politie en de buurt-, straat- en flatgenoten weten precies wie het zijn. Daarom vindt de VVD dat notoire overlastveroorzakers uit hun huis moeten worden geplaatst – dadergericht.
In kwetsbare buurten zijn wij bovendien voorstander van screening van nieuwe huurders, want niet alleen de belangen van nieuwe huurders tellen, ook de huidige bewoners verdienen bescherming. De VVD pakt de groeiende overlast aan.
Het kan wél: • Een veiliger Amsterdam: daling van de
criminaliteit met minimaal 10%
• Van een Top 600 naar een Top 1500; alle
veelplegers van straat
• Voortzetting van de gerichte inzet van
camera’s en wapencontroles omdat het werkt
• Meer aandacht van de politie voor
woninginbraak, winkelovervallen en overlast
• Geen uitkeringen, subsidies of
vergunningen meer voor mensen die nog een straf hebben openstaan
• Vroegtijdige aanpak risicokinderen in
probleemgezinnen
• Krachtig opkomen voor Amsterdam als
stad van diversiteit en tolerantie door aanpakken van discriminatie
• Voldoende beveiliging voor bedreigde
instellingen
21
Beter toegankelijke voorzieningen We maken kunst, cultuur en sport breder toegankelijk en we garanderen zorg voor wie het nodig heeft. Werk voor iedereen. Dat vraagt voorzieningen voor iedereen. Bijzondere kunst en cultuur, hoogwaardige sportfaciliteiten en goede zorg zijn noodzakelijk. Daardoor blijven Amsterdammers geïnspireerd, fit en gezond. Maar ze hebben niet alleen intrinsieke waarde, het zijn ook belangrijke vestigingsvoorwaarden, die bepalend zijn voor de economische groei van de stad. Met kunst, cultuur, sport en zorg zijn, naast private bijdragen, ook aanzienlijke hoeveelheden belastinggeld gemoeid. Dat maakt de verdeling een politieke verantwoordelijkheid. De sectoren hebben gemeen dat er veel overheidsgeld bij een beperkte groep terechtkomt, en weinig bij een brede groep. Een beperkte groep van kunstconsumenten, sporters en zorgbehoevenden maakt nu intensief gebruik van de voorzieningen. Brede groepen potentiële zorgconsumenten hebben echter baat bij preventie (obesitas!). Brede groepen consumenten voelen best voor (lichte) sport, maar hebben moeite een passend aanbod te ontdekken. En een merendeel van de Amsterdammers komt niet tot noemenswaardige kunst- en cultuurconsumptie, omdat ze het aanbod als te elitair ervaart. De VVD wil de kwaliteit van de sport-, kunst- en cultuur- en zorgvoorzieningen garanderen, maar deze tegelijkertijd meer ten goede laten komen aan een bredere groep. Als velen bijdragen aan de kosten, dan is het ook redelijk om de baten voldoende breed te spreiden.
Kunst en cultuur breder toegankelijk maken De VVD wil de middelen voor kunst en cultuur op peil houden. Hoogwaardige kunst en cultuur is een voorwaarde, daarover hier geen discussie. Maar al dat belastinggeld wordt nu vooral verdeeld door commissies met leden uit de sector zelf. Het resultaat is dat een aanzienlijk deel van het geld naar selecte groepen gaat. Waarom komt het meeste geld terecht bij ouderen (gemiddeld de
rijkste leeftijdsgroep), en het minst bij jongeren (gemiddeld de armste leeftijdsgroep)? Waarom subsidiëren we zo veel halflege zalen? Kunst en cultuur is geen prestigeproject van bestuurders en ook geen werkgelegenheidsproject. Kunst en cultuur is er voor iedereen. De VVD wil dat het aanbod meer wordt afgestemd op wat het publiek vraagt, en minder op wat de commissies goed voor ons vinden. Daarom schroeven we de eigen inkomsteneis omhoog. Als een cultuurinstelling nauwelijks eigen inkomsten genereert, dan gaat de subsidie naar een andere cultuuraanbieder die wel publiek weet te trekken. Slimmere marketing, langere openingstijden, handige tariefdifferentiatie, het mag allemaal ook van musea en theaters verwacht worden. Een zorg van iedere cultuurproducent moet zijn: hoe interesseer ik het publiek? Gesubsidieerde l’art pour l’art is niet meer van deze tijd. De afgelopen jaren is veel kunstgeld gaan zitten in nieuwe faciliteiten. Er is een overcapaciteit ontstaan aan zalen, podia en gebouwen – veelal prestigeprojecten – waardoor te weinig geld over blijft voor kunst! De VVD wil kunst in plaats van kunstgebouwen. Meer geld voor waar het om gaat. Meer kunst, voor meer mensen, voor hetzelfde geld, met een beperkter publiek aandeel. Dat is waar de VVD voor staat.
Sportfaciliteiten breder toegankelijk maken Topsportevenementen leveren de stad meer op dan ze de stad kosten. Die blijven we dus naar Amsterdam halen. Daarnaast wil de VVD dat de sportvoorzieningen beter toegankelijk zijn voor brede groepen Amsterdammers. Vooral jeugd heeft baat bij een lage drempel; voor hen heeft vroege sportdeelname op termijn echt gezondheidseffecten. We zien bijvoorbeeld mogelijkheden de sportvelden door de week intensiever door scholen te laten gebruiken. Het doelgroepenbeleid van sportvoorzieningen in Amsterdam is totaal doorgeschoten. Een Amsterdammer die niet tot een specifieke doelgroep behoort komt bijvoorbeeld het zwembad nog maar nauwelijks in. Dat moet anders. Wij zien grote meerwaarde van stedelijke
23
sportevenementen met een lage drempel, die je naast beweging ook een leuke dag bezorgen (zoals de Dam tot Dam-evenementen). Zo moet sport leuker en bereikbaarder worden voor meer Amsterdammers, zonder dat meteen met de geldzak hoeft te worden gerammeld.
Goede en betaalbare zorg Amsterdam krijgt te maken met grote veranderingen in de zorg. De voorstellen van het kabinet leiden tot meer taken voor de gemeente, die uitgevoerd moeten worden met minder geld. Dit kan, maar dan moeten dingen wel anders geregeld worden.
24
In de zorg draagt de gemeente verantwoordelijkheid voor de langdurige zorg (de ‘care’) en voor de bij de zorg horende hulp in de huishouding. De kosten hiervan stijgen snel, ook doordat de uitgaven gebaseerd zijn op waar iemand met een bepaalde indicatie ‘recht’ op heeft, in plaats van op wat iemand nodig heeft. De VVD wil de stap zetten van aanspraak naar noodzaak. Uitgangspunt is: wie zorg nodig heeft, krijgt zorg. Maar wat Amsterdammers zelf en voor elkaar kunnen regelen, moeten ze zelf gaan regelen. Door noodzaak voorop te stellen, blijft professionele zorg beschikbaar en betaalbaar voor de mensen die ervan afhankelijk zijn. De VVD wil aan Amsterdammers zo veel mogelijk thuis en in de wijk de ondersteuning bieden die ze nodig hebben. Wijkzorgteams stellen, in overleg met degene die zorg nodig heeft, zorg op maat samen. Dat is goedkoper, maar belangrijker is dat mensen langer veilig en verzorgd thuis kunnen blijven wonen en grip houden op hun leven. In de afgelopen bestuursperiode heeft de verantwoordelijk VVD-wethouder een ferme aanpak tegen obesitas bij kinderen ontwikkeld. De politiek moet zich niet bemoeien met de eet- en beweeggewoonten van volwassenen. Maar bij kinderen ligt dat anders. In sommige groepen en wijken is inmiddels de helft van de kinderen (veel) te dik. Buiten hun schuld lopen zij grote risico’s op vroegtijdige chronische ziekten. De overheid is er om deze vorm van verwaarlozing aan te pakken. Want alle Amsterdammers moeten de kans krijgen om van hun leven en hun gezondheid een succes te maken.
Het kan wél: • Betere thuiszorg voor wie het echt
nodig heeft
• Aanpak van obesitas bij kinderen, pak
het probleem aan waar het ontstaat
• Zorg op maat door het instellen van
wijkzorgteams
• Meer economisch rendabele (top)
sportevenementen in Amsterdam
• Betere benutting van
sportvoorzieningen
• Behoud van het voorzieningenniveau
voor kunst en cultuur, ook in deze tijd
• Meer eigen inkomsten van kunst- en
cultuurinstellingen
Een kleine en effectieve overheid We maken de overheid kleiner met lagere lasten voor de Amsterdammer. We maken de overheid effectiever door deze beter te maken in het uitvoeren van kerntaken.
Werk voor iedereen. Banen scheppen laat de VVD graag over aan de markt, niet aan de overheid. Daarom wil de VVD een kleiner gemeentelijk apparaat met lagere lasten voor de Amsterdammer.
Minder taken
26
De gemeente moet zich niet bemoeien met zaken die Amsterdammers zelf kunnen organiseren. De VVD wil daarom terug naar de kerntaken. Het is niet aan de gemeente om ouderparticipatie te organiseren, maar aan de scholen zelf. Het is niet aan de gemeente om particuliere kantoorpanden aan te bieden, maar aan makelaars. Het is niet aan de gemeente om ateliers te huren, maar aan kunstenaars. Het is niet aan de gemeente om theaters te exploiteren, maar aan ondernemers. Het is niet aan de gemeente om aan ontwikkelingssamenwerking te doen, maar aan hulporganisaties en de Rijksoverheid.
Minder politici Amsterdam heeft ongeveer dertig bestuurders. Meer dan in het tienmaal zo grote New York City. Het aantal bestuurders in Amsterdam kan radicaal omlaag. In de afgelopen periode is dankzij de VVD al besloten tot een halvering van het aantal politici van 203 tot 99 en een afname van het aantal bestuurders van 30 naar 21. Maar de VVD wil op termijn verder gaan. Waarom kan Amsterdam niet bestuurd worden door maximaal 8 bestuurders en 45 raadsleden? De bestuurscommissies moeten uiteindelijk nog verder worden hervormd. Van de VVD krijgen ze dan een uitvoerende taak, zonder politici, zonder aparte verkiezingen. Wij willen geen bestuurscommissies maar loketten. Over het vegen van de straten, het uitgeven van paspoorten en opsporen van spijbelaars hoeven we wat de VVD betreft niet te stemmen. Dat zijn taken die de stadsdelen gewoon moeten uitvoeren. Amsterdammers hebben geen behoefte aan acht verschillende woonvisies of acht verschillende parkeernota’s. Daar wil de VVD mee stoppen.
Minder ambtenaren De gemeentelijke organisatie is nog altijd te groot. Zelfs na de inkrimping met tweeduizend ambtenaren. Ter vergelijking: Amsterdam heeft per bewoner bijna twee keer zo veel ambtenaren als Maastricht en drie keer zo veel als Amersfoort. Dat zijn geen uitzonderingen. De VVD zet de komende vier jaar in op nog eens duizend ambtenaren minder. Dat kan. Door het afbouwen van de stadsdelen, het verminderen van het aantal bestuurders en een concentratie op kerntaken door de gemeente.
Minder subsidies Amsterdam verstrekt jaarlijks voor bijna een half miljard subsidies. Dat gaat meestal naar activiteiten die niet tot de kerntaken van de gemeente behoren. De VVD vraagt zich af waarom de belastingbetaler moet betalen voor een buurtbarbecue of fietslessen voor volwassenen. Een breiclub is ook heel goed denkbaar zonder belastinggeld. De VVD denkt dat Amsterdammers veel meer zelf kunnen en willen doen. Zonder inmenging en geld van de overheid. En als Amsterdammers het er zelf niet voor over hebben? Nou, dat is ook goed om te weten, dan moeten we ons afvragen waarom de belastingbetaler er wel voor zou moeten betalen. Daarom zet de VVD de komende periode in op een kleinere subsidiepot.
Minder schulden De gemeente Amsterdam is (mede-)eigenaar van circa 45 bedrijven. Bijvoorbeeld een verlieslatende afvalcentrale, een subsidiebehoeftig theater, een nationale luchthaven, een stadion en een antiek schip. Totale boekwaarde tussen de tweehonderd en driehonderd miljoen euro; marktwaarde nog aanzienlijk hoger. Daarnaast houdt de gemeente er een omvangrijke vastgoedportefeuille op na van ten minste een miljard euro – de eigen en onderwijsgebouwen niet meegerekend. En dat terwijl Amsterdam behoorlijke schulden heeft, waar we iedere dag vierhonderdduizend euro rente over betalen.
De VVD vindt dit niet nodig en niet wenselijk. Een gemeente is geen beleggingsfonds. Door verkoop van deelnemingen en gebouwen kan de gemeente zich richten op haar kerntaken en haar schulden aflossen.
Minder belastingen Als de gemeente Amsterdam zich richt op de uitvoering van kerntaken met een kleinere gemeentelijke organisatie, is Amsterdam in staat om de OZB voor particulieren en bedrijven te halveren. Bovendien daalt de afvalstoffenheffing met €100 per jaar. Dit is de inzet van de VVD de komende vier jaar.
Het kan wél: • Halvering van de OZB voor particuliere
woningeigenaren en bedrijven
• Verlaging afvalstoffenheffing met €100
per huishouden per jaar
• Minder bureaucratie; nog eens duizend
ambtenaren minder
• Minder subsidies, ten minste 45 miljoen
minder
• Op termijn verdere hervorming
bestuurlijk stelsel; geen stadsdeelraden of commissies, maar wel betere service bij vergunningaanvraag of een nieuw paspoort
• Minder deelnemingen en minder
vastgoed: terug naar de kerntaken
• Aflossing schuld met ten minste een half
miljard
27
www.vvdamsterdam.nl/verkiezingsprogramma www.vvdamsterdam.nl