WATERZIJDIG INREGELEN
Een aangenaam binnenklimaat en energie besparen
VOORWOORD
Herkent u dit? In een deel van het gebouw is de temperatuur altijd veel te hoog, terwijl een ander deel juist niet warm te krijgen is. Een lastig probleem, dat gelukkig in de meeste gevallen eenvoudig kan worden opgelost met behulp van waterzijdig inregelen. Deze techniek zorgt ervoor dat de warmte gelijkmatig wordt verdeeld over alle te verwarmen ruimten. Tegelijkertijd met dat inregelen worden alle onderdelen van de installatie nagekeken, gerepareerd, vervangen of bijgesteld. Dat hele proces noemt men cv-optimalisatie. Ook als u geen comfort-problemen heeft maar wel wilt besparen op uw energierekening, kan cv-optimalisatie een uiterst aantrekkelijke optie zijn. Uit de praktijk blijkt dat er besparingen van 15 tot 25% mogelijk zijn. De kosten van inregelen worden gemiddeld binnen twee jaar terugverdiend. Kortom: dit
is een zeer laagdrempelige manier om een milieumaatregel te nemen die ook nog eens beter is voor uw portemonnee. Wij hopen dat deze brochure voor u aanleiding is om contact op te nemen met de Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU); de eerste 20 aanmeldingen krijgen van de Provincie Utrecht een tegemoetkoming in de kosten van € 250,-. De NMU zal u begeleiden in het traject van de cv-optimalisatie. Zo zal zij u in contact brengen met één van de installateurs die de cursus ‘cv-optimalisatie’ hebben gevolgd en er samen met adviesbureau Ecofys voor zorgen dat ook de monitoring van uw besparing goed wordt uitgevoerd. Voor meer informatie over dit initiatief en bijvoorbeeld ook namen van installateurs, kijkt u op www.cvoptimaal.nl. Joris Hogenboom, directeur Natuur en Milieufederatie Utrecht
www.cvoptimaal.nl
WAAROM CV-OPTIMALISATIE?
Flink lagere stookkosten en comfortabel verwarmde ruimten, dat is het resultaat van cv- optimalisatie. Een wel heel eenvoudige manier van energie besparen dus. De enige reden waarom dat nog weinig gebeurt, is de onbekendheid met de methode. Vandaar dat de
Natuur en Milieufederatie Utrecht en Ecofys hier nu werk van maken. Eerder al benaderden wij basisscholen, maar nu horen ook grotere onderwijsinstellingen en verzorgingstehuizen van ons. Cv-optimalisatie is namelijk ook daar prima toe te passen.
de heer joop binnekamp,
gedeputeerde voor milieu
“Dit energiebesparingsproject wordt gefinancierd door de Provincie Utrecht. Ik ben zeer te spreken over dit initiatief omdat het eigenlijk alleen maar voordelen heeft: het is een concrete manier om energie te besparen en dus ook geld. Er wordt gewerkt met een technologie die niet zo bekend is. Cv-optimalisatie, waaronder waterzijdig inregelen, wordt samen met marktpartijen aan de man gebracht. Als u zich herkent in de problemen van een ongelijkmatig verwarmd gebouw zoals in deze folder beschreven, dan is dit uw kans! Door deze aanpassing in uw gebouw door te voeren, verhoogt u het comfort en bespaart u op stookkosten. In enkele jaren verdient de maatregel zich terug. En het is óók nog goed voor het milieu. Kortom, wat willen we nog meer? Ik roep u op om mee te doen met deze fantastiche energiebesparingsmaatregel! De snelle aanmelders krijgen een tegemoetkoming in de aanloopkosten.”
WAT IS CV-OPTIMALISATIE?
Het inregelen van een cv-installatie is vergelijkbaar met het afstellen van een auto. Als alles goed op elkaar afgesteld staat, rijdt de auto zuinig en comfortabel. Bij een cv– installatie is dat net zo. Goed ingeregeld wil zeggen dat door alle radiatoren voldoende water stroomt, dat op de juiste temperatuur is. Zonodig moet het verschil tussen het inen uitstromende water worden gecorrigeerd door de doorstroomsnelheid van het water te vergroten of te verkleinen. Daarvoor moeten de binnenwerken van (thermostatische) radiatorkranen bijgesteld worden, een eenmalige handeling die ook wel ‘waterzijdig inregelen’ wordt genoemd. De juiste temperatuur ontstaat daarna door de regelklokken goed in te stellen. Dan komen
alle ruimten gelijkmatig op temperatuur en is de installatie gemiddeld 20% zuiniger. Om uw cv-installatie te optimaliseren zijn er soms eerst technische aanpassingen noodzakelijk, zoals het vervangen van kapotte radiatorknoppen, het verplaatsen van temperatuurvoelers etc. Dit wordt vooraf in kaart gebracht in een bestek. De installateur stelt dit bestek voor u op. Daarbij schat hij ook in wat de benodigde tijd is – en de kosten - voor het inregelen van de cv-installatie. Ter indicatie: de kosten van het inregelen van de cv-installaties van een gebouw van 1.000 m2 liggen rond de € 2.000,-. Dit bedrag is exclusief de eventueel te herstellen gebreken die bij het opmaken van het bestek worden geconstateerd.
CV-OPTIMALISATIE HELPT MEE TEGEN KLIMAATVERANDERING! Steeds meer begint het besef door te dringen dat er grote inspanningen gedaan moeten worden om klimaatverandering tegen te gaan. Substantiële CO2-reductie is daarvoor noodzakelijk via energiebesparing, inzet van
duurzame energiebronnen en efficiënt gebruik van fossiele energie. De methodiek van CV-optimalisatie, kan een flinke bijdrage leveren op het vlak van energiebesparing.
wichert eikelenboom
algemeen directeur bkb leusden (Bovenschools Directoraat van het basisonderwijs Leusden en Achterveld)
‘Nog nooit van gehoord!’ Dat was mijn gedachte toen ik de term waterzijdig inregelen voor het eerst hoorde. De geluiden over mogelijke bezuinigingen spraken mij enorm aan. In het kader van de te verwachten stijgingen van de energieprijzen werd ik snel enthousiast voor dit project. Het resulteerde in een plezierig contact en de cursus voor de cv monteurs werd bij ons in het kantoorgebouw gegeven. Eén van de vier scholen die wij wilden laten inregelen heeft als ‘proefkonijn’ gefungeerd voor de cv monteurs en ik kan u geruststellen: de school is nog steeds warm! Ik ben blij dat ik met vier van onze schoolgebouwen mee heb gedaan in dit project. De financiële marges waarbinnen het primair onderwijs moet werken zijn zeer klein. De energie nota is er eentje waar we op deze manier iets aan kunnen doen. Ik beveel hierbij het project van harte bij u aan.
WAT BETEKENT DIT FINANCIEEL?
Zoals gezegd zijn de kosten van het inregelen van een gebouw zonder een bestek moeilijk in te schatten. Ze zijn afhankelijk van het gebouw, het aantal ketels etc. Om inzicht te krijgen in deze kosten wordt er derhalve eerst een bestek opgemaakt. In het bestek staat precies omschreven wat er moet gebeuren, inclusief de eventueel noodzakelijke aanpassingen. In het bestek wordt ook het besparingspotentieel berekend; er staat vermeld hoeveel u jaarlijks kunt besparen en wat de terugverdientijd is van de investeringen. En omdat de gasprijzen ieder jaar stijgen, heeft u ieder jaar meer energiekostenvoordeel. De kosten van het bestek variëren met de grootte van het gebouw, het aantal warmteafgevers en installaties. Voor een gemiddelde basisschool geldt de prijs van € 600,-. Een voortgezet onderwijs- of zorginstelling moet rekening houden met zo’n € 1.200,-. Wanneer u het bestek heeft laten maken en u besluit de beschreven maatregelen te laten uitvoeren, worden de bestekkosten in mindering gebracht op de eindafrekening.
Niet direct geld voor een dergelijke grote investering? Heeft u als gebouweigenaar of -gebruiker geen financiële ruimte om het waterzijdig inregelen van de cv-installatie of andere energiebesparende maatregelen te laten uitvoeren, dan kunt u gebruik maken van de speciaal door Ecofys ontwikkelde financieringsconstructie; het zogenaamde energiebesparingscontract. Dit contract houdt in dat u de implementatie en financiering van de energiebesparende maatregelen overdraagt aan Ecofys. De investeringen voor de maatregelen worden door Ecofys ingebracht. Ter dekking van deze investeringen en de tijdbesteding van Ecofys wordt een jaarlijkse vergoeding op basis van de energiekostenbesparing afgesproken. Bijvoorbeeld gedurende de looptijd van het contract (bijv. 5 jaar) gaat 75% van de energiebesparing naar Ecofys en 25% naar u. Het energiebesparingscontract levert u dus een financieel voordeel op. Meer informatie is verkrijgbaar bij Ecofys.
MONITORING
Na het inregelen van de cv-installatie is het van belang de verbruikgegevens vanaf dat moment regelmatig te analyseren. Het is aan te bevelen dit vier keer per jaar te laten doen op basis van de zogenaamde ‘graaddagenmethode’. De ‘nieuwe’ verbruikcijfers worden met de ‘oude’ vergeleken, waarbij de invloed van het verloop van de buitentemperatuur in
de verschillende seizoenen zoveel mogelijk wordt gecorrigeerd. Zo kan de behaalde besparing worden berekend, maar ook kunnen eventuele onregelmatigheden tijdig worden gesignaleerd. Ecofys heeft hiervoor de methodiek in huis; indien u de verbruikcijfers aanlevert, koppelt Ecofys deze gegevens aan u terug.
joep van de ven, cv tuning
“Met al mijn ervaring in het werkveld waterzijdig inregelen zie ik steeds dat er in alle gevallen veel energie - en dus geld te besparen valt door uw cv-installatie waterzijdig in te regelen. En je zou het misschien niet verwachten, maar het besparingspercentage wordt eerder hoger dan lager bij nieuw aangelegde installaties. Dat komt omdat er niet standaard ingeregeld wordt op de radiatoren, de ontwerpen complexer zijn en er HR-rendement te winnen valt. Percentueel valt er daardoor dus net zoveel te halen, alleen in absolute zin wordt het minder. Wanneer u overweegt uw cv te laten optimaliseren, vergeet dan vooral ook niet dat het binnenklimaat (en dus ook het werkklimaat) zeker zal verbeteren. Cv-optimalisatie is de moeite waard”.
HOE MELD IK ME AAN?
Bent u geïnteresseerd? Neemt u dan contact op met de Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU). Indien u tot de eerste 20 aanmeldingen behoort, krijgt u van de Provincie Utrecht een tegemoetkoming in de bestekkosten van € 250,-.
De NMU begeleidt u, samen met adviesbureau Ecofys, door het traject van: 1. het laten maken van een bestek, 2. het laten inregelen van uw CV en 3. de monitoring.
Tot slot kan de NMU u ook ondersteunen in het zoeken van publiciteit voor deze maatregel die uw organisatie neemt.
Ecofys Giel Linthorst
[email protected] 030 - 280 83 22
Natuur en Milieufederatie Utrecht Ieke Benschop
[email protected] 030 - 254 44 57
Dit project en deze brochure worden gefinancierd door de Provincie Utrecht
kijk ook op www.cvoptimaal.nl