Wat is Stevia? “When one first observes the plant, nothing particular about it summons the attention, but when even a small piece of the leaf is placed in the mouth, one is amazed by its sweetness. A mere fragment of leaf is enough to sweeten the mouth for an hour.” Wie het plantje de eerste keer ziet, zal er niks bijzonders aan vinden. Wanneer echter een klein stukje van het blad geproefd wordt, zal een bijzondere zoetheid worden waargenomen. Een klein stukje van het blad geeft een zoete smaak die wel een uur kan blijven hangen. Deze paar eenvoudige woorden, uitgegeven in 1899, openden een van de meest opmerkelijke hoofdstukken in de geschiedenis van de botanische wetenschap.“El Caa-ehe (Eupatorium rebaudianum, species nova)”Rev. Agr., Ascunion 1: 35-37, 1899 M.S. Bertoni, en introduceerde een potentieel revolutionaire plant uit Paraguay bekend als stevia, of “honingblad”. In Zuid-Amerika is de plant vooral bekent onder de naam yerba dulce. De Guarani indianen van Paraguay, die al eeuwen gebruik maken van de plant, noemen het Caa-ehe, Azuka-CAA, Kaa-hij-e of Ca-a-yupe. De meeste van deze namen verwijzen naar de zoete nectar-achtige smaak van het blad. Stevia wordt door de Guarani indianen toegevoegd aan vele van hun geneesmiddelen en aan hun voeding. De Guarani indianen vormen een van de meest ontwikkelde inheemse culturen, op het gebied van filosofie, voeding en geneeskunde vergeleken met een soortgelijke groep in de wereld. Hun wegen zijn nog steeds vaag begrepen door andere mensen. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van stevia. Ondanks dat stevia eeuwen lang gebruikt werd door de indianen, werd het pas in 1899 door de “beschaafde” man ontdekt. M.S. Bertoni (hierboven geciteerd) merkte op dat de inboorlingen hun bittere dranken veraangenaamden met stevia. Aan Bertoni wordt de ontdekking van de nieuwe plantensoort toegeschreven: Stevia rebaudiana Bertoni. Het is verbazingwekkend te overwegen dat hoewel de meeste van de belangrijke kruiden en specerijen van de wereld bekent zijn, beschreven, geclassificeerd en over de gehele wereld verspreid zijn, een van de mooiste planten ter wereld pas ruim een eeuw geleden werd ontdekt. Deskundigen schatten dat Zuid-Amerika een bron is van tientallen, misschien wel honderden plantensoorten met eigenschappen zo ingrijpend als stevia, die nog ongebruikt blijven en door niemand anders herkent worden als door de inheemse bevolking. De belangrijkste impuls voor het onderzoek naar stevia was de ontdekking van Bertoni dat het kruid een buitengewone zoetkracht bezit. Een goede kwaliteit van de bladeren wordt geschat op een zoetkracht die 30 keer zoeter is dan suiker of sucrose. De zoete bestanddelen van stevia worden wereldwijd beschouwd als de zoetstoffen van de toekomst. In landen waar momenteel kunstmatige zoetstoffen op de rand staan van verboden worden, wordt hard gezocht naar nieuwe, veilige, niet-calorische zoetstoffen. In andere landen, waar bedrijven in het bezit zijn van exclusieve rechten zoetstoffen te produceren, wordt angstig gekeken naar de komst van nieuwe, veiligere zoetstoffen, waarover zij geen zeggenschap meer zullen hebben. Voor deze bedrijven is de opkomst van een volstrekt natuurlijke, niet octrooieerbare
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
zoetstof, de ultieme horror. Stevioside en rebaudiosiden zijn de belangrijkste bestanddelen die in de bladeren van de steviaplant worden gevonden. Deze steviolglycosiden mogen als zoetstoffen worden gebruikt.
Het gebruik van stevia Stevia wordt verkocht en gebruikt in verschillende vormen. Vanaf 2 december 2011 is het gebruik van steviolglycosiden met een zuiverheid van meer dan 95 % worden toegelaten in Europa. Deze zoetstof mag 10 verschillende steviolglycosiden bevatten maar moet voor minstens 75% uit de som van de steviolglycosiden stevioside en/of rebaudioside A bestaan. Hoewel het wat vreemd klinkt is het gebruik van de bladeren van de steviaplant als ook het gebruik van ruwe extracten niet toegestaan als voedingsmiddel. • Steviolglycosiden Vaak wordt geraffineerd stevia-extract stevioside genoemd. Deze benaming is zeer verwarrend omdat stevioside maar een van de zoetsmakende stoffen in het plantje is. Officieel heten de zoet smakende stoffen in de plant steviolglycosiden. Stevioside zelf is 250 tot 350 keer zoeter als sucrose, de wetenschappelijke naam voor onze gewone witte suiker en rietsuiker. Stevioside heeft van zichzelf een vrij bittere nasmaak. De kwaliteit van een geraffineerd stevia extract hangt samen met het percentage rebaudioside A. Rebaudioside A heeft een smaak die het meest lijkt op die van suiker. Het is ongeveer 400 keer zo zoet als gewone sucrose. Hoe hoger het percentage Rebaudioside A hoe minder de bittere nasmaak ervaren wordt. Doordat rebaudioside procentueel minder voorkomt in het blad is de prijs ervan hoger. De dosering in dranken is lastig, je moet er mee om leren gaan. De achterkant van een theelepeltje in de steviolglycosiden dopen is voldoende voor een kopje thee of koffie. Met steviolglycosiden kun je bakken en koken. Het is hittestabiel tot 200 graden en overal inzetbaar waar je anders suiker voor zou gebruiken. Om met steviolglycosiden te bakken is een kwestie van leren. Je kunt het eigenlijk niet in gewichten uitdrukken, maar op smaak doseren. Met kleine beetjes beginnen en gewoon uitproberen. De meeste beslagen zijn vooraf prima te proeven. • Steviolglycosiden vloeibaar Steviolglycosiden vloeibaar is een oplossing van steviolglycosiden in gedistilleerd water. Dit is een heldere vloeistof, die wel goed is te doseren in koffie of thee. 1 a 2 druppels staan voor een klontje suiker. Aan steviolglycosiden vloeibaar is geen alcohol toegevoegd. • Steviolglycosiden op een draagstof Om gemakkelijker met steviolglycosiden te kunnen bakken en koken zijn verschillende mogelijkheden ontwikkeld met behulp van draagstoffen. Omdat steviolglycosiden veelal 300 x zoeter zijn dan sucrose zijn ze lastig te doseren en bij gebruik in bestaande recepten verliest men volume door de vervanging van suiker. Veel gebruikte draagstoffen zijn: erytritol en inuline. Erythritol is een natuurlijke suikeralcohol die qua voorkomen lijkt op kristalsuiker. Hoewel
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
ook de smaak lijkt op die van suiker is de zoetkracht ervan ongeveer 70 %. Erythritol bevat vrijwel geen calorieën. Het beïnvloedt de bloedglucose niet en veroorzaakt geen cariës. Erythritol wordt gebruikt als suikervervanger sinds 1990 en wordt gemaakt uit gegist graan. De naam erythritol is een afgeleide van de naam van het gistingproces. Erythritol valt binnen de categorie ‘suikeralcohol’, maar het is geen suiker en ook geen alcohol. De term suikeralcohol heeft betrekking op de chemische/moleculaire structuur van Erythritol die overeenkomt met die van suikers en gedeeltelijk met die van alcohol. Erythritol is een kleine molecuul en wordt gemakkelijk via de dunne darm opgenomen in het lichaam waar het onveranderd wordt uitgescheiden via de urine. Erythritol komt bij normaal gebruik niet in de dikke darm terecht en wordt dus niet afgebroken door bacteriën zoals bij andere polyolen. Hierdoor veroorzaakt het geen diarree. Enkel bij zeer hoge consumptie van bijvoorbeeld 100 gram/dag kan erythritol in de dikke darm terecht komen en problemen geven. Dit gebeurt omdat in dat geval de normale opnamecapaciteit van de dunne darm wordt overschreden. De erythritol komt dan alsnog in de dikke darm terecht waar het door darmbacteriën afgebroken wordt. Inuline is een vezel die voorkomt in de wortels van planten die groeien in koud-gematigde gebieden (bijvoorbeeld alant (Inula), cichorei, aardpeer, dahlia, paardenbloem, schorseneer en artisjok). Het wordt opgeslagen in de vacuole van de plantencellen en is net als zetmeel een reservestof voor de plant. Het werkt ook als cryoprotectant. Dit wil zeggen dat het de plant beschermt tegen bevriezing. Inuline heeft zelf geen zoete smaak, maar inuline-preparaten bevatten vaak afbraakproducten (fructo-oligosachariden) met een zoete smaak, waardoor het preparaat toch vaak zoetig smaakt. Inuline heeft een witte kleur en is vrij goed in water oplosbaar. Inuline verhoogt de bloedsuikerspiegel niet. Nadeel is dat het bij gevoeligheid of overmatig gebruik diarree veroorzaakt.
Recepten met stevia Hieronder enige recepten met stevia. Voor de meeste recepten geldt dat elke vorm van stevia ervoor gebruikt kan worden. De genoemde hoeveelheden stevia vermeldt, zijn een richtlijn. Elk kan naar eigen smaak meer of minder stevia toevoegen. Een beslag is van te voren prima te proeven. Vooral als men voor het bakken en koken steviolglycoside poeder wil gebruiken is mijn advies: begin voorzichtig, voeg hele kleine hoeveelheden toe en proef! Koken en bakken met stevioside is een kwestie van leren. Pure steviolglycosiden zijn vrijwel niet in gewichten uit te drukken. Onderstaande recepten zijn dan ook vooral om aan te geven wat er zoal met stevia kan, en het biedt oplossingen hoe men het verlies van het volume van suiker kan ondervangen. Voor het gemak met bakken is er ook ESsweet GrooVia verkrijgbaar. GrooVia is een hoogwaardige kwaliteit steviol glycosiden met als draagstof erythritol. GrooVia is net als suiker een kristal en het is veel minder zoet als zuivere steviolglycosiden, waardoor het gemakkelijk doseerbaar is, en het tevens als vulstof dient. Gebruik voor deegrecepten bij voorkeur ESsweet GrooVia, of eventueel zuiver steviolglycosiden poeder. Dit omdat je anders vocht aan het deeg toevoegt waardoor je meer meel aan het recept zou moeten toevoegen. Hieronder een schema waarin uiteengezet wordt hoe de verschillende steviaproducten in verhouding staan tot 100 gram suiker.
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
1 theelepel steviolglycosiden poeder
3,5 gram
100 gram suiker
6 theelepels stevia extract ruw
30 ml
100 gram suiker
2 theelepels steviolglycosiden oplossing
10 ml
100 gram suiker
Recepten speciaal voor bakken met ESsweet GrooVia achteraan. Appeltaart Benodigdheden: Maak voor een bakvorm van 22 cm een deeg van : • 200 gram bloem • 100 gram zelfrijzend bakmeel • 80 gram boter • 1 ei • 4 grote appels • 100 gram rozijnen en krenten • Vervang 100 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema ( gebruik voor het deeg bijvoorkeur steviolglycosiden poeder) • mespunt zout • kaneel Bereiding: Verder als gewone appeltaart: de bakvorm hiermee bedekken, maar wat achterlaten voor de bedekking. Een uur in de koelkast zetten. Vullen met een laagje paneermeel, appelstukjes, rozijnen en kaneel en stevia. Bedekken met stroken of kruimels van het achtergehouden deeg. Bakken in 45 minuten op 180 graden. Chocolade zonder suiker Benodigdheden: • 120 g chocolade zonder suiker • 2 eetlepels melk • 30 g margarine • 2 eieren • Vervang 25 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema Bereiding: Klop het eiwit van 2 eieren tot het goed stijf is. Voeg bij de 120 g chocolade (zonder suiker!), 2 eetlepels melk, 30 g margarine en stevia. Verwarm gedurende 2 min in de microgolfoven (maximum stand) of op een bain-marie. Als de chocolade goed gesmolten is, voegt U onder goed roeren de 2 eierdooiers toe. Het stijfgeklopte eiwit wordt dan toegevoegd onder goed rondroeren. Laat de chocolade opstijven in de koelkast. Appelcompote Benodigdheden: • 1 ½ kg stukgesneden appels • Vervang 150 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
• 1 dl water Bereiding: Kook op een zacht vuurtje de stukgesneden appels, stevia en 1 dl water tot de appels goed gaar zijn (ongeveer 10 minuten). De appels fijn roeren en desgewenst nog citroensap of kaneel toevoegen. Tarte Tatin Benodigdheden: • 1 rol uitgerold bladerdeeg (± 230 g) • 4 tot 5 appelen (niet te zuur) • Vervang 25 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema • 50 g roomboter Bereiding: Schil de appelen en verwijder het klokhuis. Snij in 8 partjes. Smelt de boter met de stevia in de voorverwarmde oven in de bakschaal. Verdeel dit mengsel goed over de bodem en beleg in kringvorm met de appelpartjes. Bedek met het bladerdeeg dat u langs de randen naar de binnenkant van de bakvorm duwt. Bak 45 minuten in de oven op 180°. Leg een bord boven op de bakvorm en keer de taart. Cake Benodigdheden: • 150 gram zachte (room)boter • mespunt zout • vanillemerg • Vervang 150 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema ( gebruik bijvoorkeur steviolglycosiden poeder) • 4 eieren • 250 gram zelfrijzend bakmeel • cakevorm van 2 liter Bereiding: Verwarm de oven voor op 175°C Vet de vorm goed in met boter, bestuif hem met bloem en tik de overtollige bloem uit de vorm. Roer de boter met stevia, zout, vanillemerg (of geraspte citroenschil) met een mixer tot een luchtige massa. Roer er één voor één de eieren door. Voeg het volgende ei pas toe nadat het vorige geheel in het mengsel is opgenomen. Klop het deeg nog verder luchtig. Roer dan met de hand, bij gedeelten, het zelfrijzend bakmeel er door. Het deeg moet in punten van de lepel vallen. Vul de cakevorm voor tweederde met het deeg. Strijk het deeg aan de smalle zijkanten wat omhoog en maak een "gootje" overlangs in het midden van het deeg. Zet de cakevorm op het rooster op de onderste richel in de voorverwarmde oven. Bak de cake in 8090 minuten gaar en goudgeel. Met een satéprikker kan men voorzichtig controleren of de cake gaar is. Hij moet er droog en schoon uitkomen, maar niet kurkdroog. Dan is de cake gaar. Draai de cakevorm om op een taartrooster, en laat de cake 10 minuten afkoelen met de cakevorm er nog overheen. Neem deze er dan af en laat de cake zonder vorm 10 minuten staan. Zet de vorm er dan weer overheen en laat het gebak verder afkoelen. Speculaas Benodigdheden: • 200 gram bloem • 80 gram boter
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
• Vervang 100 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema ( gebruik bijvoorkeur steviolglycosiden poeder) • 1 theelepel bakpoeder • 2 eetlepels speculaaskruiden • kaneel en zout • 2 eetlepels water • 1 los geklopt ei • beetje bloem Bereiding: Oven voor verwarmen op 170 graden. Doe alle ingrediënten in een kom. Meng het goed door elkaar tot een bal. Leg de bal enkele uren in de koelkast om te laten rusten. Rol het met een deegrol plat (ongeveer 7 millimeter dik) waarbij je deegroller insmeert met wat losse bloem. Leg de deeglap op een beboterde bakplaat. Garneer het met amandelen en bestrijk de deeglap met losgeklopt ei. Zet ze ongeveer 20 - 25 minuten in de voorverwarmde oven. Yoghurt IJs Benodigdheden: • 350 gram bevroren fruit (vers of uitblik: op eigensap) • 5 dl yoghurt of biogarde (koud!) • Een steviaproduct naar smaak Bereiding: Het bevroren fruit vanuit de vriezer gelijk in de keukenmachine doen (kom met messen, niet in de blender). Maal het in 30 seconden goed fijn, doe de koude yoghurt erbij en maal het tot een gladde massa. Proef of het zoet genoeg is. Zo niet, kun je er stevia (smaak naar keuze) bij doen. Eet het meteen op of zet het in een afgedekte kom in de vriezer, dan is het enige weken houdbaar. Soesjes (± 25 stuks) Benodigdheden: Deeg • 1,5 dl water • snufje zout • 75 gram margarine • 75 gram volkoren bloem • 3 (scharrel)eieren Bereiding: Breng water, zout en boter aan de kook. Voeg in één keer de volkoren bloem toe en blijf roeren tot het deeg als een bal van de bodem loslaat. Neem de pan van het vuur en roer er één voor één de eieren de eieren door. Het volgende ei pas toevoegen als het vorige volledig in het deeg is opgenomen. Blijf ca. 5 minuten roeren tot het deeg blazen gaat trekken en gaat glanzen. Schep met 2 koffielepels kleine hoopjes deeg op een ingevette bakplaat. Bak de soesjes in ruim een kwartier gaar, in een voorverwarmde oven van ca. 200 graden. Laat de soesjes in de oven afkoelen (op een kier geopend). Vulling Benodigdheden: • 4 eidooiers • Vervang 50 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema • 85 gram tarwebloem (geen volkoren, i.v.m. klonten door vezels)
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
• 500 ml melk • 2 eetlepels cafeïne vrije oploskoffie (voor mokka vulling) Bereiding: Klop de eidooiers samen met de stevia tot een romige crème. Zeef er de bloem boven en roer het tot een glad mengsel. Kook in een sauspan de melk (en roer er de oploskoffie door). Giet dit al roerende in een dunne straal bij de crème. Giet het weer in de pan en breng het al roerende, op een laag vuur, aan de kook. Laat de room,al roerende, ca. 5 minuten koken tot het iets aan de bodem gaat plakken. Doe de room in een kom en zet deze in een bak ijskoud water. Laat de room onder af en toe roeren koud worden. Doe de room in een slagroomspuit en prik met de tuit een gaatje in een soesje. Spuit zo alle soesjes vol. In plaats van bovengenoemde room kan natuurlijk ook slagroom gezoet met stevia als vulmiddel dienen. Koekjes Benodigdheden: • 125 gram boter • 250 gram bloem (volkoren) • snufje zout • 1 ei • 3 druppelscitroensap • Vervang 50 gram suiker voor een steviaproduct uit het schema ( gebruik bijvoorkeur steviolglycosiden poeder) Bereiding: Doe alles in een kom en mix/kneed het tot een stevige deegbal. Pak kleine stukjes van het deeg en maak er een bolletje van. Sla het bolletje plat en zorg ervoor dat het niet te groot en te dik is. Maak een plaat vol en zet ze in de voorverwarmde oven (150 graden) totdat ze een goud bruine kleur hebben ( ongeveer 20 minuten). Laat de koekjes eventjes afkoelen en smullen maar. Appeltaart met ESsweet GrooVia Benodigdheden: deeg: • 250g bloem • 120 g boter ( koud) • 1 snufje zeezout • 20 gram GrooVia • 1 ei • 1-2 eetlepels water vulling: • 4-5 stuks appels • 20 gram GrooVia • 150 g rozijnen Bereiding: Wrijf bloem en boter brokkelig ,voeg zout, GrooVia , ei en water toe en kneed tot een deeg . Rol het deeg uit tot het gewenste formaat en leg het in de ingevette bakvorm. Plaats het deeg 20 minuten of langer koel. Schil appels, verwijder de kern. Gesneden fruit dwars in dunne plakjes en GrooVia in een pan , kook 2 minuten, afkoelen. Verwarm de oven voor op 250 ° C . Bedek het deeg met rozijnen ,daarbovenop appels verspreiden. De appeltaart op de tweede onderste hoogte in de oven plaatsen , bak op 250 ° C gedurende ongeveer 15 minuten , direct uit het blik en laat afkoelen op
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
een rooster . Chocoladecake met ESsweet GrooVia Benodigdheden: • 150 g Boter ( kamertemperatuur) • 80-90 gram ESsweet GrooVia • 20 g cacaopoeder • 3 stuks scharreleieren • 100 ml zure room • 200g bloem • Bakpoeder 1 pakje ( fosfaatvrij) • Bloem en bakpoeder kunnen ook worden vervangen door zelfrijzendbakmeel Bereiding: Verwarm de oven voor op 220 ° C . Vorm met bakpapier bekleden. Mix de boter luchtig.GrooVia en cacaopoeder er door roeren . Een ei na de andere door de botercrème mixen. Voeg langzaam de room toe , onder voortdurend mixen. Meng bloem en bakpoeder beetje bij beetje door het beslag. Giet het beslag in voorbereide vorm. Vorm op de onderste lat in de oven , chocolade cake gedurende 10 minuten op 220 ° C , dan 30 minuten op 180 ° C. Tip: Serveer met slagroom. Koekjes met ESsweet Groovia Benodigdheden: • 80 gr zachte boter • 1 ei • 35-40 gram ESsweet GrooVia • 150 gram bloem • Eigeel Bereiding: Boter, ei en GrooVia mixen tot een luchtige massa. Bloem toevoegen en doorroeren tot een zacht deeg. Deeg in folie inpakken en een uur in de koelkast leggen. De oven voorverwarmen op 180 graden. Leg op een recht bakblik bakpapier. Deeg uitrollen tot een dikte van 2-3 mm. Steek met een vormpje stukjes deeg uit, op het bakblik leggen en een kwastje eigeel er over. Koekjes in het midden van de oven op 180 graden in 10 tot 15 minuten bakken. Pepernoten met ESsweet GrooVia Benodigdheden: • 80 gram bloem • 7 gram ESsweet GrooVia • Snufje zout • 1 eetlepel koekkruiden • 3 eetlepels karnemelk • 5 eetlepels zonnebloemolie • 10 gram boter Bereiding: Verwarm de oven voor op 170 °C. Doe de bloem, ESsweet GrooVia, zout en koekkruiden in een kom en laat de boter even kort in de magnetron zacht worden. Roer dan de karnemelk en olie met de boter door de bloem. Roer dit goed door elkaar en kneed er vervolgens een bal van. Eventueel nog een klein beetje bloem toevoegen. Rol tussen je handen kleine balletjes en druk ze licht aan op de bakplaat. Bak de
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
pepernoten in de voorverwarmde oven op 170 °C in circa 20 minuten gaar. Taai taai met ESsweet GrooVia Benodigdheden: • 100 gram honing • 1 eetlepel agave siroop • 250 gram bloem • 1 eetlepel ESsweet GrooVia • ½ theelepel zout • 3 theelepels kaneel • 1 theelepel anijs • 1 theelepel nootmuskaat • 1 theelepel kruidnagelpoeder • 1 ei • Een paar amandelen voor de garnering Bereiding: Zachtjes de honing en de agavesiroop iets verwarmen. Daarna laten afkoelen. Doe de bloem, baksoda, ESsweet GrooVia, zout, kaneel, anijs, nootmuskaat en kruidnagelpoeder in een kom en roer hier nu het iets afgekoelde honingmengsel doorheen. Kneed dit tot een stevig deeg en vorm het in een figuur van een pop. Klop het ei en smeer hier de pop mee in voor een mooie bruine kleur. Garneer met amandelnootjes en bak de taaipop in 15 tot 20 minuten op 170 °C gaar. Satésaus met ESsweet GrooVia Benodigdheden: • 250 ml water • 2 teentjes knoflook • 1 eetlepel ESsweet GrooVia • 1 theelepel sambal • 5 eetlepels ketjap manis • 6 eetlepels pindakaas Bereiding: Breng het water aan de kook. Voeg dan de ESsweet GrooVia, ketjap en sambal toe. Pers de knoflook boven de pan uit en roer dan de pindakaas er doorheen. Fruitrepen met ESsweet GrooVia Benodigdheden: • 150 gram havervlokken • 200 gram bloem • 2 theelepels kaneel • Snufje zout • 200 gram boter • 15 gram ESsweet GrooVia • 2 eetlepels karnemelk • 2 eetlepels zonnebloemolie • 5 eetlepels honing • 150 gram gedroogd fruit naar keuze. Bereiding: Verwarm de oven voor op 170 °C. Doe de havervlokken, bloem, kaneel, (zachte) boter en zout in een mengkom en mix dit op lage snelheid gedurende 1 minuut. Los nu eerst de ESsweet GrooVia op in de karnemelk en mix het
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be
vervolgens samen met de zonnebloemolie en de honing door het korrelige deeg. Roer tot slot hier de in stukjes gesneden gedroogd fruit doorheen. Druk het korrelige deeg in een rond bakblik (Ø ± 23 cm) half stevig aan en strijk er eventueel voor een mooie bruine kleur een geklutst ei overheen. Bak op 170 °C in ongeveer 35-40 minuten goudbruin. Laat het afkoelen en snij het in repen. Lekker om mee te nemen! Bestel nu het allernieuwste boek van Winiefred van Killegem: Winiefred kookt met stevia Sinds kort mag stevia van de Europese Commissie ook hier gebruikt worden als zoetstof. Goed nieuws, want stevia bevat geen calorieën en is de perfecte suikervervanger voor diabetici en voor iedereen die wil afvallen. Bovendien kan het gemakkelijk gebruikt worden om te koken en te bakken. Winiefred Van Killegem is fan van stevia en vertelt je alles wat je moet weten over dit zoete plantje. Over de geschiedenis, teelt, bestanddelen, gezondheidsvoordelen… En natuurlijk gaat ze er mee aan de slag in de keuken. Winiefred zoekt naar de lekkerste recepten met de steviadruppels, -poeder en -blaadjes. Milkshakes, confituur, koekjes, pannenkoeken met zelfgemaakte choco, sangria, chocomousse: Winiefred maakte van elke zoete klassieker een variant met stevia! En natuurlijk blijft ze eerst en vooral kruidenvrouw: verse kruiden en heerlijke specerijen mogen niet ontbreken in haar recepten. Recepten met natuurlijke zoetmaker stevia Auteur Winiefred Van Killegem Foto’s Marc Wauters 64 blz – prijs 11.50€ Uitgeverij Davidsfonds Leuven NUR 440 ISBN 9789058268211
Stevia Producten te koop bij www.kamperfoelie.be
Stevia Producten ~ www.kamperfoelie.be