Het RS-virus
Wat is een RS-infectie Het RS (Respiratoir Syncytieel)-virus is de meest voorkomende verwekker van luchtweginfecties bij zuigelingen en peuters. Dit virus kan het hele jaar door infecties veroorzaken, maar wordt vooral in de wintermaanden veel gezien. Het virus veroorzaakt een ontstekingsreactie van de luchtwegen, variërend van neusverkoudheid tot longontsteking. Door hoesten of niezen, maar ook door huidcontact of via besmette gebruiksvoorwerpen wordt het virus overgebracht. Heel vaak hebben binnen een gezin meerdere personen klachten; ook op een crèche of peuterspeelzaal kan de infectie zich snel verspreiden. Verschijnselen Bij oudere kinderen of volwassenen, maar ook bij de meeste zuigelingen, veroorzaakt een RS-infectie slechts symptomen van een verkoudheid: een beetje koorts met hoesten en een loopneus. Sommige zuigelingen kunnen echter flink ziek worden met verschijnselen van luchtwegvernauwing door het ontstoken slijmvlies (bronchiolitis) of longontsteking (pneumonie). De verschijnselen zijn kortademigheid en een piepende of zagende ademhaling. Door de moeilijke ademhaling kunnen de kinderen grauw zien en kunnen er voedingsproblemen ontstaan waardoor ze soms dreigen uit te drogen. Opname in het ziekenhuis kan dan noodzakelijk zijn. Regelmatig ontwikkelen de kinderen ook een middenoorontsteking. Het meest kwetsbaar voor een ernstig verlopende infectie zijn zeer vroeg geboren kinderen (prematuren) en kinderen met een aangeboren hart- of longafwijking. Ook bij kinderen jonger dan drie maanden kan de infectie ernstiger verlopen. Onderzoek Het virus kan door een kweek of via een zogenaamde sneltest worden aangetoond in slijm afkomstig uit de luchtwegen. Bij verdenking op infectie kan bij het kind met een slangetje wat slijm opgezogen worden uit de neus-/keelholte, waarna het materiaal voor onderzoek naar het laboratorium wordt gestuurd. Is het kind zo 1
ziek dat het moet worden opgenomen, en blijkt het besmet met het RS-virus, dan wordt het altijd geïsoleerd verpleegd. Dit om te voorkomen dat het virus zich verspreidt en andere kinderen aansteekt. Wat geïsoleerd verplegen precies inhoudt, staat in een aparte folder vermeld. Behandeling De behandeling hangt af van de verschijnselen. Het vernevelen van luchtwegverwijdende medicijnen via een kapje voor de neus kan soms verlichting brengen. Vaak is het nodig om extra zuurstof te geven. Dreigt het kindje uit te drogen door de voedingsproblemen, dan kan vocht of voeding via een maagsonde of infuus toegediend worden. Antibiotica zijn in principe niet nodig bij virusinfecties. Een enkele keer echter kan sprake zijn van een bijkomende bacteriële ontsteking; in dat geval worden eventueel antibiotica toegediend. Beloop Meestal verminderen de klachten binnen een week en herstellen de luchtwegen zich. Voor de relatief kleine groep kinderen die moet worden opgenomen geldt een gemiddelde opnameduur van vijf tot zes dagen. Het hoesten kan nog wel enkele weken, in afnemende ernst, blijven duren. Ongeveer de helft van de kinderen die een ernstige infectie hebben gehad, moeten gedurende langere tijd inhalatiemedicijnen gebruiken. De klachten kunnen dan op astma lijken. De meeste kinderen groeien hier echter overheen. Het is nog niet duidelijk wat precies de rol van het RS virus is in relatie tot astma. Vaccinatie Vaccinatie tegen het RS-virus is mogelijk. Omdat het echter voor verreweg de meeste kinderen geen echte bedreiging vormt, worden de kinderen in principe niet standaard gevaccineerd. Op dit moment wordt vaccinatie alleen toegepast en vergoed bij kinderen jonger dan zes maanden die zeer prematuur geboren zijn en bij kinderen onder de twee jaar met een specifieke chro2
nische longziekte. Vaccinatie betekent gedurende het gehele 'RS-seizoen' (vijf maanden) een injectie. Vragen Bij vragen kunt u bellen met de polkliniek kindergeneeskunde (023) 545 3070.
3
aantekeningen
4
www.kg.nl
Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon: (023) 545 35 45 e-mail:
[email protected]
1020377-04-2006
