SCENE 1 Wan kukrutafra nanga wan plèstik bromkiduku n’en tapu.Wan plèstik froktumanki de na tap’na tafra. M’MA So mek mi kom bèl Nina even dan mi sab taki mi bèl ala sma k’ba. Ja.... Melvin? En dati e kom nanga a heri legre f’en. Eveline nanga Paula e kom tu Desiree! Tan....! a bun di yu membre mi M ‘e kom bèl en wantron wantron Ai a fesa f’en uma pkin...... ....... a ben span! So wan fesa mi wani gi mi uma pkin tu Ma y’sab’f’en en tan tan k’ba Ja.....ja... maakt u maar een grote fiadu met alles erop en eraan een hartje en in het midden 21 …ja van kersen. (Nederlands spreken voor de humor) M’MA ser en verstan g’a taki dat a no si srefi dat’Rose kom n’in sei ROSE jere wantu pis f’a taki Ai redi kersi........... a fin en moi Sorgu tak y’no panya a tori moro fara Want, a meisje dis no lob’ a dyugudyugu Paula o sorgu f’a nyan Mi nanga en o go na macro En omu abi wan macropas Den san bunkopu nanga a macropas ....mi o bai bun fur sani Wakti ori yu punt...... Rose e meki lek na now now de en e kom insei MOEDER Tan.... y’fruku tidei ROSE Ja..... n’a wèr! Da’a waran, da’a kowru tak solesi a gersi tak a o go frìs Ef’mi kis’griep of longontsteking dan mi a’moro kans fu kis wan crisis. MOEDER Y’no ben tyar y’ yas? ROSE Mi no man go sdon nanga wan yas a tap kantoro m’ma
MOEDER Y wan drin’wansani? Watra bun gi yu A bun m’o anga y’ Rose e waka k’in’sei Doei ROSE M’ma, na bezig y’de bezig e orga agen? MOEDER Na soso a macropas fu yuomu mi ben wani leni ROSE Ja...ja esdei y’ ben de bezig owktu MOEDER Y’wan wan kopki te? Y’mus drin furu nanga a siki fu yu ROSE A no tidei mi sabi yu mama MOEDER Tru no.... moi MOEDER Tidei y’ ben go na stage baka tok’? F’a go? ROSE Te y’abi wan siki san den witman no sabi no wan sma e grabu yu Tidei den ben abi wan klanti nanga sikkelcelsiki, dan den kom kari mi fu asisteri leki m’a datra Mi gwe pkin moro fruku A ben benowtu, ma te y’ ben opo den fensre da’a ben kowru tumsi Mi e frede taki mi o siki MOEDER Dan de no kan leti a verwarming ROSE A verwarming e regel centraal Y’mu go te hel away en wan tra gebouw fu seti en Na dri mun kba den e suku fu mek en MOEDER O.. yu ferter den sma na yu stage tak y ‘e siki
Rose Natuurlijk, fosi mi ben syin Mi n’e kibri mi siki moro Na patiëntenvereniging mi si tak mi nanga den tra sma di abi sikkelcelsiki abi den srefi’ kragi W’e verstan un srefi en w’e horbaka gi n srefi A datra na at’oso tak dat m’e luku mi sref’ bun Regelmaat, goed en gezond eten voldoende vocht, genoeg rust en vermijd stress Dus m’ma no span fu hori fesa tap mi verjardei Moeder Rose mi no sabi owfer san y’aben ROSE Mama mi no de f’a fatu MOEDER N’e mek san so yere! Rose M’ma mi kon weri fu den famir fesa Mi no wan no wan feest en mi n’e go no wan sei nanga famiri MOEDER Rose m’e verstan tak y’a muiti nanga den san disi. Ma yu n’afu span nanga noti, y’no af du nèks. ROSE Mi sref wan mek uit san m’e do nanga mi verjardei. Sanede un’e kruderi nanga mi fosi? MOEDER Ma mi sref tu kan du wan prisir sani gi mi uma pkin d’e tap 21 jari? Mi de trots na tap yu. A wan san di yu mu du na sorgu nomo tak yu no siki ROSE M’ma mi no wan noti sref srefi. Tap mi verjardei m’e gwe nanga den kompe fu mi na London. MOEDER Ano kan de tru san y’e ‘taigi mi drape. Noiti mi syi den fsiti fu yu. ROSE M’ma y’kan tek san mi taigi yu. Gi mi a moro betre if mi go psa wan tu dei nanga den fisiti foe patiëntenvereniging. Den e mek nanga mi, den e verstan mi èn gi den mi n’af syin. Nanga den ten minste mi abi wan band. MOEDER No du so takru nanga mi.
ROSE M’ma suma takru! No wan sma e kruderi nanga mi. Mi sab tak sma e tak tak sani na mi baka. Mek den kom tak nanga mi fos den bigin afrontu mi. MOEDER Kande den e frede tak den kan tak wansani di kan hati yu. ROSE Mi n’e tya mi srefi leki zieke Rose. Ma tok tem gwa den fesa fden m’e kis a verplichte behandeling. Een beleefd handje en een glimlachje (den w’wan sab fu san d’e lafu), dan baka dati ala sma e tan pi. A gersi tak mi abi kokobe want no wan sma e tak nanga mi Terwijl mi abi aiti nicht, erfu nefo , sebi tanta nanga fefi omu. MOEDER A no tru Tant Cynthia vraagt altijd hoe het met je gaat. ROSE Yu sab na dei di tant Cynthia tek en ten fu arki mi mor lek tu minut? Di mi ben pkin den b’e kon luku mi mi na at’oso, ma now mi n’e si no wan sma moro. Trouwens, mi ben sa wan sab fu san ede no wan sma in a famiri go tèst en srefi. Soso nanga bloedtest yu kan sabi ef yu abi a sikkelcelziekte en yu brudu. Mama sikkelcelsiki na wan erfelijke ziekte. Dat wan taki yu e kisi en fu yu mama nanga yu papa. Den famiri fu yu e waka en meki pkin sondru fu prakseri dati MOEDER A siki n’e trobi den Rose Den sma e denki dat na bloedkanker èn d’e bruya en nanga bloedarmoede (lage salie). Sikkelcelsiki na wa erfelijke vorm fu bloedarmoede nanga seriusu medisch kragi. (sikkelcelziekte is een chronische vorm van bloedarmoede met ernstige medische klachten). Fornamku sma di komoto fu den tropisch èn subtropisch kondre o noso abi den rutu drape e kan kisi na siki. Wantu esempre na Africa, Suriname, Curacao. Den sma musu sab dis her’bun fu no wakti te den kis wan pkin di abi na siki. MOEDER A siki dis na wan onbekende siki en we zetten de vuile was van de familie niet buiten . ROSE Vuile was! Vuile was. Na mi libi. Sinds o ten mi gezondheid na vuile was. A no nèks na frede un frede. We jere dya af yu tan kibri yu vuile was.
U snapt er niets van. Rose loopt weg. MOEDER Rose arki.... kom mi pkin Noiti mi kibri wansani A London tori, a no de tru tok? Glen komt net binnen lopen en loopt tegen de boze Rose op. Glen Mmm.... fa a gers a sani faya dya. Mi sa bigin bèl brandweer fosi a bigifaya broko. Of is de brand al geblust? San w’e ‘nyan tidei? MOEDER Glen mi abi tra sani na mi ede now now de GLEN Ma angri e kir mi mama MOEDER Wantron so yu s’sa fini tak mi n’e grab èn noti mi e du bun moro. GLEN Kande mama pori en tumusi. F’a abi sikkelcelsiki yu e pepe pepe en tumsi furu. MOEDER Mi ben de voorzichtig nanga en GLEN Tumsi voorzichtig no bun tu A voorzichtigheid fu yu tron pori MOEDER Yu owktu wan bigin? GLEN M’ma leb a sani dyonsro ala sma ati kowru baka. San w’o nyan tidei mama? SCENE 2 MOEDER, GLEN EN ROSE Alle drie zitten hier dichtbij elkaar. Ze kijken recht in het publiek
(eerst tikt ROSE op een gom) GLEN Disi na mi s’sa Rose W’e verschil eksakti wan yari nanga dri mun ROSE Ja dis na mi pkin brada GLEN Brada j’e bedul ROSE en GLEN Èn dis na un m’ma MOEDER Dis na tu pkin fu mi Mi fosi pkin Paula dat go set libi kba Now now de a de nanga beri. Soso Rose abi sikkelcelanemie Glen abi a erfelijke eigenschap fu sikkelcelanemie ma en no e siki. Dati d’e kari drager. Dus a abi en in en brudu ma a no e siki. ROSE Dus wan deel fu en brudu de normaal en a tra deel na sikkelcel bloed GLEN Wan pkin afwijking ini den erfelijke eigenschappen fu Rose a sorgu tak a no man mek brudu normaal. Den bloedcellen abi wan afwijkende vorm. MOEDER Den rode bloedcellen e kisi a vorm fu wan halve maan noso wansikkel pres fu wan moi lontu vorm lek wan euro. ROSE Mi srefi kan verteri san e du mi MOEDER Mi soleki Rose en papa owktu na drager fu sikkelcelsiki. Owktu den tu tra pkin fu mi Glen nanga Paula. Un ala fo erf na eigenschap fu wan ouder. Dus unu na drager ma un no e siki Te yu erf na erfelijk eigenschap fu ala tu ouders dan yu e kisi na siki. ROSE Efu no wan fu den tu ouders na drager fu sikkelcelsiki den no sa kisi pkin di abi na siki noso de drager fu a siki. GLEN
Dat is logisch want het is erfelijk. MOEDER Mi no ben sabi tak mi na drager. Mi no ben sab dat fu den p’pa owktu. Di Rose ben abi sebi mun ne ala den klachten bigin broko kom. En anu nanga en futu ben swiri en den ben ati, en bere ben swiri, ala juru a b’e kis infectie nanga korsu dino b’e saka. Ja zeven maanden was toen de klachten begonnen, opgezwollen handjes en voetjes, een bolle buik, vaak infecties en koorts ROSE Ala den sani disi mi meki mee lek baby GLEN Mi na drager mi no abi no wan last. Kande efu mi go lon wan marathon nos dyompo parachute, ma dat mi no de van plan. ROSE Luku en day luku sport, a frede hoogte no hel ROSE Yu prakseri kba fa y’o du later? GLEN San y’e bedul? ROSE Efu wan frow nanga pkin later? GLEN Dat lost zich vanzelf wel op. No span mi sabi tak tu dragers ab moro kans fu kis wan pkin nanga sikkelcelsiki. Mi sa hor rekening nanga dati. MOEDER Fa dan ROSE Fa dan GLEN (zwijgt) ROSE Met een flyer zeker (met een romantische stem) Kom schatje lees deze flyer . Want ik kan niet zomaar kindjes maken. MOEDER Met een romantisch diner onder een hemel vol schitterende en moonlight
GLEN Mi yere un boskopu Y’ sab san me tek wan meid fu Ijsland A bun so? ROSE Yu na bun voorlichting yu abi fanodu MOEDER Go tak nanga yu bigi s’sa Paula , aksi en fa a du en. GLEN Un umasma w’e taktak tumsi furu. A no let dya na kukrutafra mi yere Paula e verteri alasani over en test. Bovendien mi nanga Paula tak a tori owktu na konkrutetei. MOEDER Sortu test? GLEN A test san a du na at’oso Tu dei langa un ben d’e tak abra a test. ROSE Vertel! Leg uit! GLEN Den soigi pyinso weefsel fu en moederkoek MOEDER Vruchtwater ROSE Placenta GLEN Placenta! Juist, m’e bedul a z wembad in a pkin e swem in en beri. (Moeder en Rose nemen hem niet serieus en maken zwembewegingen) GLEN Den onderzoek a DNA fu luku efu a baby o kisi sikkelcelziekte. San un wan sabi moro. MOEDER Meneer wan prei datra.
GLEN Wan echte man e prakser en konten (toekomst). Glen loopt weg ROSE San meneer o berei en voor. Go Glen….. Go Glen….. (Rose tikt weer op de gom) SCENE 3 Glen en Moeder Glen zit aan tafel met een leeg bord. Moeder komt binnen. Ze heeft een paar uitnodigingen in haar hand MOEDER So wan moi uitnodiging mi mek gi en Dan now en hati e bron nanga a her famiri. GLEN Na so a taki? MOEDER Mama yu sa sab fa yu sa verter yu famiri tak a vuile was disi no wani feest Mevrouw e gwe nanaga en fisiti na London. A laatste lesi a ben kis wan crisis drape tak e fin en srefi t’a at’oso. Mia sabi san a abi e suku drape GLEN Mi fin en jammer tu MOEDER A meisje mek mi fesi fadon Baka alasani san mi du gi en GLEN M’ma y’no mu luku a sani so MOEDER Dan san n’en dan? GLEN
Luku no mi a no psycholoog, ma mi kan stèl mi voor taki Rose en denki tak yu e syin gi yu famiri èn fu dat ede y’e sloof yu uit. MOEDER A no tru. San a meisje e prakseri! GLEN Mi denki tak Rose wani wan fesa wel. Ma a ben sa wani a famiri teki pkin moro notisi f’en Rose no wani kibri en siki g’a famiri, a wan tak plain abra en siki. Sinds da bigin firi steun n’a patiëntenvereniging, akom tya moro dikati. Rose no zielig. Son lesi ay fir en srefi buiten gesloten. Luku bijvoorbeeld a mankeri nanga a scooter nanaga a overval fu neef Marlon. A notisi di yu gi na famiri ben psa marki. Gi Rose a gers’taki wan crimineel pkin de moro wenselijk moro wan siki pkin. MOEDER San yu taki? GLEN Mi tak en so ma na fa Rose e firi. GLEN Rose no wan val no wan sma lastig. A abi en mati na patiëntenvereniging di en verstan san en e firi. MOEDER Fu dat ede a n’af mek unu fadon so. Soso den sma dati de en tèl. A sluit un uit. GLEN Den e du wan leuk sani nanga den srefi. So Rose lobi Fa a gers tak yu e dyarusu tak Rose no de afhankelijk fu yu moro! MOEDER A no tru. Na en na a sma di e hori en srefi, mevrouw e gwe zo maar nanga vriendin. Vriendin di mi no sab srefi. GLEN Kande un mus du wan sani gi en. Kande un mus jep’en MOEDER Mi du someni kba, maar nèks no bun.
GLEN M’ma Rose bigi kba en a wan e behandel en lek wan bigi sma. A no a pkin meisje moro gi suma yu ben du alasani. MOEDER Mi e tan en m’ma. Ik blijf haar moeder. GLEN Mi sa aksi wan tu fu en mati fu patiëntenvereniging fu kom te a veryari. MOEDER Y’sab den dan? GLEN No span nanga mi. Y’sab tak mi psa FBI tok. MOEDER Y’e bedul tak w’o hor veryardei makandra nanga ala den mati nanga kompe f’en? Den sma fu patiënte…..ver…. GLEN Ya m’ma. Dat bun gi en nanga g’a famiri. A mus de wan verrassing g’a famiri. Un’e taigi den nèks. Mek den srefi kom fu si. MOEDER Omeni sma mi kan verwakti dan? GLEN Y’n’af frede tak m’o kar alasma. If mi kar twaalf noso vijftien sma dan kande fefi noso siksi kom. MOEDER Ma dan fa dan ef alamala broko kom dya? GLEN No span w’e mek en wan gezellig feest. Hoe meer zielen hoe meer vreugde. Rose krijgt een leuke party. MOEDER Ma fa dan efu Rose tru tru bai wan ticket fu gwe nanga den vriendin f’en?
GLEN Nanga a kowboi moni san ay kis lek studiebeurs? No span mama. Scene 4 Rose en broer Glen Glen leest uit de krant, hij stopt en gaat in zijn oor pulken. Rose kijkt aandachtig wat haar broer doet. ROSE Precies lek papa Na papa en gwenti fu dik a jesdoti fu jesi. Dan te a kba bestudeer en in’en nagra dan a man pers en puru dan e’e fref’en tap en bruku. Jij doet precies het zelfde. Broer blijft stil en zwijgt ROSE Suma mi gers moro? Mama of papa? GLEN Ja ROSE ...ja? GLEN Ja? ROSE Wat nou ja? Suma mi gers moro? GLEN Ja ROSE Y’n’e arki mi. GLEN Nee ROSE Nee? Y’no fen tak mi ab dem ai nanga dem mofbuba fu papa?
GLEN Ja ROSE Yu moro furu ab den swetfutu f’en GLEN Furu mansma ab last fu swetfutu ROSE Yu na sempr yu p’pa. Je zegt zomar ja en nee terwijl y’n’e arki srefi. GLEN Papa ekt no de wan gridiman ROSE Hij geeft alles weg. GLEN Ma a verstan prei basi tu ROSE A no tru. Papa is juist een praatpaal voor iedereen. GLEN Noiti mi sab’en so. ROSE San y’fin fu en dan? GLEN Mi e syi en moro lek wan sma san e waaie met aale winden mee. Alasma n’en mati a wansi a no sab yu. ROSE Lemki n’e mek apresina. GLEN Fa y’e bedul? Mi no de so. ROSE Dan yu abi wan tra denki fu yu srefi GLEN He Relax! Mi fin’en gek dat yu kan erf den san disi.
ROSE San yé bedul GLEN Tak yu kan erf gedrag nanga karakter fu wan trasma. Dus tak wansma kan taki “ A abi dem maniri f’en granp’pa” noso “en e waka lek’en p’pa” ROSE Een gedrag kopieer je. Gwenti nanga tradities y’e tek abra. Grontap sani y’e erfu(oso, moni, gowtu sani) ma owktu siki yu kan erf bijvoorbeeld diabetes (sukrusiki) nanga sikkelcelziekte (stilte) A ben sa de tak yu ben abi koluku en mi ongoluku? (een stilte) Un ala tu ben abi 25% kan fu kis sikkelcelziekte ma tok yu tron soso drager. Beiden hadden we 25% kans op de ziekte en toch ben jij alleen drager. Mi s’sa Paula owktu no ab’ a siki, zij is ook allen drager. GLEN Son siki de erfelijk, ef a den na in’a famiri a n’e mek nèks uit ef yu na mansma noso umasma. N’a lot e bepaal. ROSE Dat papa e tak altijd. Het lot bepaald, Het lot bepaald. Na wan takru sani! Maar ik zit er mooi mee! Grontapu no prati nanga leti! (Glen weet zich geen houding en verandert van onderwerp) GLEN Atru san mama taigi mi? ROSE San mama taigi yu? GLEN Dat y’e gwe na London bikas yu no wan psa yu veryardei nanga famiri. ROSE Dat na san mi wani GLEN A laatste lesi y’siki tak y’fin yu srefi te na at’oso n’in London.
ROSE Jullie doen hypocriet als het jullie goed uitkomt Honderd tron mi g’a London. Na honderd en eerste tron a go mis wantron m’o yere tak na mi srefi suku en. GLEN Dus san y’ati en bron nanga mi now? ROSE Mi ben wer tmsi dun krosi. A airco in a plain ben hei , het was veel te koud aan boord. Kan gebeuren, had ik niet kunnen bedenken. Ma goed! GLEN Y’denki tak mama e syin tak a’b wan siki pkin t’a di mindri en famiri? ROSE A sabi tak den e tak abra mi siki n’en baka, maar ze zal het niet toegeven. GLEN Eigenlijk yu nanga mama un alatu trangayesi. Lemki n’e mek apresina. Ze kijken elkaar aan en bevriezen SCENE 4 Moeder Glen en Rose zitten weer naast elkaar en kijken recht het publiek in (Rose tikt op de gom) GLEN Bloed ROSE bloed GLEN Mi na wan witte bloedcel ROSE Mi na wan rode bloedcel MOEDER Dan mi na den bloedplaatjes. Het bloed bestaat toch ook ui bloedplaatjes? GLEN Ya yere mi m’ma kon sdon tu.
ROSE M’ma a moro betre yu na zuurstof. GLEN Fa wansma kan de zuurstof? ROSE Dus mi wan rode bloedcel e bevat hemoglobine wan redi eiwit san e tai zuurstof ori. MOEDER Zuurstof de fanodu fu kan tan na lebi. Te zuurstof e mankeri ini yu skin yu e weri GLEN ja MOEDER Y’e abi last fu weriskin, hartkloppingen (y’atie naki esi) nanga oorsuizingen (yu yesi e singi). GLEN Mi sab a fos lesi ete di mi si mi pkin s’sa d’don plata na gron. Net un ben kon fu zwembad. M’e si ete fa e’e kre, un ben mus tyar en gw’a at’oso. Awatra f’a zwemgad no ben waran nofo. Mi ben sa abi den sebi noso aiti yari. A san dat mek indruk na mi tapu jongu! MOEDER Wan lesi mi nanga a gymleraar psa m’mama trobi , a no ben e brib tak Rose e weri esi. A ben fini tak na gewoon a no ben wan gym. Rose kan wind en sref op zo snel. Bijvoorbeeld nanga sinterklaas, fos a feest ben begin altijd Rose b’e siki soso fu opwinding. ROSE Ai den sinterklaasfeest! Dat kan ik mij nog goed herinneren. Soa vaak mi kis wan crisis, alayuru mi b’e d’da at’oso nanga pijn na mi heri skin. Foramku den bonyo fu mi b’e ati tak bijna mi no ben man waka. MOEDER A s’a ben e hor ala den presi di b’e ati, en baka, en futu, en bere. A ben gers tak wansma b’e dyuk dyuk en nanga n’nai noso nak en nanga ambra. So mi ben e tenapu e luku, ma mi no ben man du noti gi en. ROSE Datra ben taki tak a ben kom door a sikkelvorm fu den rode bloed cellen. Den sikkelcel e tanaka na den srefi sofasi wan prop e ontsta. N’a prop disi n’a oorzaak fu wan crisis.
GLEN Mi abi wan moi eksempre. Yu mus si en so. Mama na wan wasbaki okay. Yu na wan ai-alesi. Efu yu trowe wan heri patu nanga alesi ini a wasbaki, ala no man psa ini na olo. Dùs a wasbaki no man verwerk ala den ai-alesi. Èn san e psa dan? (Rose en moeder kijken elkaar verwonderd aan) GLEN Juist! A bloedvat e rake verstop. M’e bedul a gootsteen. Dat d’e kar wan…….? Dat is een crisis. ROSE Fu tak en krin, na sikkelcelziekte den rode bloedcellen e tan aka na den srefi sofasi d’e verstop den bloedvaten. Den verstopping kan fini presi alasei ini a skin èn dat e gi plaatselijke pijn. Fu eksempre pen ini yu bonyo GLEN Longen, yu fokofoko MOEDER Hersens, yu krabasi ROSE Nieren, yu niri GLEN Milt, yu kuku GLEN Penis, yu toli ROSE Dat mi n’abi MOEDER Soms en skinbuba nanga en ai ben tan so gergeri. ROSE Morofuru na te neti den kragi e bigin. Me lon go esesi na EHBO . den e gi mi wan infuus nanga vocht èn pijnstillers wantron. Ik krijg morfine of pethidine.
MOEDER Son lesi a wenke kan de so faya-ati. We.. wan lesi a kis wan atibron gi wan datra. ROSE Soms is de pij zo erg, tak m’e las pasensi. Adatra ben mus tyari a nem, bikas mi ben fini taki a ben gi mi wan tumsi lagi dosis. We… san mi no kos a zuster, mi skur alasma di ben de in mi birti. A pen san yu abi na wan crisi no de fu taki. MOEDER Kande datra ben prakseri dat yu na wan djunki, tak yu de verslaafd aan morfine. ROSE Mi bonyo e hati tak mi no man waka, soso anansi m’e firi. M’e frede tak a siki o pori den organen fu mi. MOEDER Son lesi mi kan bigin si na fesi tak wan crisis e kon. Rose en tan so moferi( geïrriteerd) èn senwe senwe. GLEN Di mi pkin mi b’e si en lek wan kik .. een zus in het ziekenhuis. Thuis een speciaal bedje voor ROSE… Ma vooral dem special nyam di b’e bori, om aan te sterken. ROSE Oma bracht rare kruiden mee om thee van te trekken. Ayi den san ben fisti….! En ik moest het allemaal opdrinken. GLEN No lei! Y’ben gi mi den kibrifasi fu trowe gi yu. Weet je nog, de eerst dagen na ontslag ui het ziekenhuis kwam om een paar dagen logeren en papa vertelde ons verhalenvoor het slapen gaan. Te un ben abi fisiti mama altijd be taki. “baya mi mus luku en bun wanti a tya energie”. ROSE Ala dei verplicht een uurtje slapen en niet zonder jas naar buiten. GLEN efu wansma no taigi yu n’o sab tak Rose ben d’da at’oso. “Ze gaat naar een gewone school”samen met Glen. ROSE Dat mi fin ekt bun fu mama yere. Ik zat gewoon op school samen met mijn broertje.
MOEDER Ze altijd flink geweest altijd een vechter, ma ya a sdon na in na famiri (Rose tikt op de gom) SCENE 5 Glen trekt zijn sokken en schoenen aan terwijl ROSE aan de telefoon hangt. ROSE Nee….nee…. Ik wil met mensen werken……. Bij het Cwi kom ik wel zieke mensen tegen Daar heb je mensen die uit de ziektewet komen enzo…mensen met chronische ziekte maar dat heeft niet mij beroep keuze-bepaald………nee…nee. Ook niet dat ik iets wil doen dat heel rustig is…..sommige misschien wel….maar dat weet ik niet…….aerobics of zo maar dat doe ik 1x in de week en zorg dat ik goed slaap. Voldoende rust neemt…. Misschien was ik wel danser geworden dat weet ik niet. Het is zo gegaan. Geleidelijk aan. ..je wordt ermee geboren…..iedereen wil bepaalde dingen in het leven …ook gezonde mensen en die komen ook niet altijd uit……Dus….Jij ook bedankt…. en maakt er een mooi artikel van. Wanneer komt het uit?.....Goed ik krijg wel een kopie toch?....Doei.. GLEN San….! Y’o kom powpi ROSE No na gewoon wan interview. Pe y’e go so? GLEN Mi o go luku wan black movie dyonsro. ROSE Nanga a sma fu yu? GLEN No boi... a san dat na verleden tijd tu wiki kba. ROSE Dat heeft niet lang geduurd. GLEN In ieder geval langer dan de vorige. Mi denk m’o tek a man rustig now Ma dan fawaka nanga yu nanga…..eh is het ook niks geworden? Fa a tjap nem baka?
ROSE Robert Yu ben sa wan wan sma nanga suma yu no kan go uit vaak? Ala weekend a man wan go dansi, ma mi no man nanga a smoko in den disco. Uitgaan... je weet het wel alcohol, zweet etc.. dat betekent vaak uitdroging voor mij. Ik heb verse lucht en rust nodig en dat eist discipline. GLEN Dùs a man ben fin yu dede ROSE Te mi ben fir weri èn mi ben aksi en fu un kom na oso a man b’e mek muilek dan un b’e kis trobi. A man b’e span nanga san den mati fu en ben sa taki. GLEN Ja ….. na wan law reide ROSE En e si en tra fasi. Di mi taigi tak mi frede fu kisi griep, longontsteking of wan infectie en ati ben bron. Hij dacht echt dat ik een smoesje verzonnen had. A no langa baka dati mi kon siki fu ala stress. Di a yere a skriki. A no ben sabi sortu houding a ben mus teki. Dan mi kom broko a relatie. Volgens mi a ben breti ogri. GLEN Baya a sari gi yu ,ma mi ben feni en wan rare vogel ROSE Mi wan go luku a black movie tu GLEN Y’abi moni? Nee! ROSE Ma yu kan sponsor mi tok? Ach.... mi no man go na kino! Ik moet bellen! GLEN Dat is jammer! ROSE (aan de telefoon) Oh wacht….. Ik wil met studie coördinator Dijkstra spreken Oh ja…hij zit in een bespreking Weet u wanneer hij wel bereikbaar is? Maandag en dinsdag ja….ja.. Ik wil een bericht voor hem achterlaten Kan dat niet?
Ja…ok… maar het is vandaag donderdag… Ok… pech Bel ik volgende week terug Bedankt! Zit ik hier weer van alles te regelen.. Twee maanden geleden had ik toch een crisis? Tien dagen ziekenhuis en je loopt snel achterstand op. Sommige tentamen en projecten heb ik gemist, en nu wil ik meedoen aan een symposium gaan ze moeilijk doen. Volgend jaar herkansen zeggen ze dan GLEN Jongu… na dati yu studiebegeleider taki? ROSE Ja GLEN Ma den kan regel wan sani gi yu tok? ROSE Nee want regels zijn regels. Protocol van de school. Ik moet eerst het tentamen halen en dan pas mag ik meedoen aan het symposium. Terwijl a symposium moes begin ete. Yu man grabu den sma disi? GLEN No…… diegasten zijn gestoord. Den no man denki. ROSE Now mi abi fu du tu sani abra, wan tentamen nanga wan symposium. Dati wan taki een jaar langer naar school. Den sani disi e stress mi. Te mi stress mi e siki baka....dan mi no mango na mi stage baka bla bla bla Dan kom ik in het formulieren invullen molen terecht bla...bla ..bla Dem o bigin syatu mi studiefinanciering en zo en zooo. Dyonsro mi abi dertik yari dan mi no abi na papira ete noso mi sdon depri na oso nanga wan WAO uitkering. Mi mus luku bun dati mi fadon ini wan peti. Ik ga een andere mentrix zoeken. Iemand die mijn zaken beter kan behartigen. GLEN Ja yu abi leti Yere mi o sponsor yu tapu wan voorwaarde. Tamara mi o go taki nanga yu studie begeleider. ROSE Na law yu e law no? Brada mi srefi e regel mi zaak. Mij leven is een grote som. Elke dag trek ik af en tel ik bij. Je kent de vooroordelen Het lijkt me prima om later een eigen uitzendbureau te starten voor onze mensen.
GLEN Yu tya ambitie ROSE Den medische behandelingen e kom betre moro nanga moro, a kans fu overleef e kom moro bigi. Dus heb ik hoge verwachtingen aan de kwaliteit van mijn leven. GLEN dan pe yu o fini a bigi saka nanga moni? ROSE Wan lo fondsen de di kan yepi mi fu bereik mi dul. GLEN Ja ...Rose o bigin wan eigen bedrijf. Dus Rose wil niet in de WAO gestopt worden. ROSE Mi e si a problèm na CWI kantoor. Sma di e feti omeni yari kba fu erkenning fu den siki. Sikkelcelziekte is nog onkend dùs dan na moro ogri. Èn y’sabi den nanga den vooroordeel fu blaka sma…. dùs… GLEN Amen ROSE Tradei wan man nanga sikkelcelziekte ben kom tapu gesprek dan den aksi mi fu teki prati na a gesprek. Now den e si mi leki deskundige. A man abi pkin di e go na skoro, en frow e wroko fu kan sorgu di den. Te nanga rekter ben mus kom tu. Den paiman di den san disi e tya e stress a man. A stress naki a man taki d abi fu teki en na at’oso. A frow wawan mus sorgu den pkin èn a mus tan wroko fu kan pai den afkati. A so a sani e go doro. Tin yari langa a man wroko dan now di a siki a mus feti fu en recht tapu wan uitkering. Het GAK, WAO, CWI begrijpen er niks van. GLEN Wat maak je veel mee zeg. ROSE Kopieer GLEN Interessant! ROSE Kba yere Ik heb het nog niet een over kinderwens gehad.
GLEN Ai…. Ma a sari now Mi si taki yu de ini wan dip Yu mus kowru yu ede pkinso Kom w’e go luku a kino ROSE We zijn geen zielige mensen, Met wat aanpassingen komen we er heus wel Wakti! mi e go weri wan trasani. Rose loopt weg GLEN No no no.... ten no de gi na sani dati moro Moeder komt op MOEDER Glen heb even voor mij? GLEN Nee MOEDER Mi taki tok mi o tan na oso yere GLEN Ja..ja.. M’ma Rose e go tu Meki un go relax pkinso, bakaten un sa taki abra a fesa. GLEN Ga je mee? MOEDER Rose fini en bun dati mi e go tu Rose komt op GLEN Ja... mama gaat ook mee. Mi e bigin waka go n’a oto. Rose en moeder kijken elkaar verrast aan SCENE 6
ROSE, MOEDER EN GLEN MOEDER Ben je zenuwachtig? ROSE Waarvoor? GLEN Dyonsro yu e kisi wan blinddoek MOEDER Luku efu yu p’pa e rei kom kba. ROSE Fu san dan? GLEN Ja… wakti ai go span moro MOEDER We helpen je wel de auto in ma dan un no e taki noti moro. ROSE Ik zal braaf afwachten. Mi m’ma a no ben de leuk fu mi fu ben bruya yu plan. Mi ben wani sori un wansani. Ma na soso dyaf mi ben dyaf abra London MOEDER Ai... ma yu teki wan bun takiman, een hele goede advocaat. ROSE Welke advocaat? MOEDER Ja meisje je broer Glen heeft je door dik en dun gesteund. Hij heeft erg goed zijn best gedaan om mij te overtuigen om het anders te doen. GLEN Helemaal gratus, fu soso. Ik heb allen met haar meegeleefd. MOEDER Ook Glen en tron wan hele verstandige jongeman. Dat was vroeger anders. GLEN A no ben de so kfalek.
ROSE Mi sabi Maar Glen heeft ook voor u het zelfde gedaan bij mij. MOEDER Volgens mij was het vroeger anders. GLEN Yu si tok , van je familie moet je het hebben. Wan bingo nanga un famiri ben sa gezellig he MOEDER San y’e du ? yé konkru ala sani! ROSE Gaan we Bingo spelen? GLEN Ja…. Met hele leuke prijzen! Een weekend London met vriedinnen of een moederkoektest OOOOFF de eerste prijs een bezoek aan het Klinisch Genetisch Centrum in Leiden. Het Erfelijksheidscentrum. MOEDER Na wantron nomo yu e tapu 21 jaar. ROSE Glen y’e hori mi na spotu no? M’ma .. a tru san Glen e taki? MOEDER A bùs doro! ROSE San psa....! Bùs? MOEDER Mi si taki yu na wa dyadya uma Bij ons inde familie zijn we altijd sterk geweest. Mi granma verteri mi taki en afo ben feti wan zaak ini sraftem. A teki aiti yari bifo a kisi en leti. Yu kan stel yu voor na ini da tem. Dus ergens diep in onze genen zit een strijder. ROSE Dus ook de genen van mijn oma heb ik mee gekregen. MOEDER Y’si… ano teki en fu wan vreemde. GLEN Dan fawaka nanga ni dan….
MOEDER Doe haar eerst maar het blinddoekje om.
EINDE
