waarom? waar?
hoe?
wanneer?
inspiratie-
gids
Welkom
in een eerlijke wereld! U heeft uw licht opgestoken over Fairtrade en u gelooft dat eerlijke handel de enige manier van handel is? U schaart zich achter de waarden van Fairtrade en wilt graag helpen de wereld rechtvaardiger en solidairder te maken, maar u weet niet waar of hoe te beginnen? Dan is dit boekje voor u.
FAIRTRAADNE ME E R D A AN E E N BA N
FAIRTRAADNE Dankzij deze kleine inspiratiegids kunt RD E E M ook u mee I aan een eerlijkere E wereld. FF bouwen Oduurzamere K en U kunt het
laar t Max Have Kies voor he meer ek td on en Keurmerk oducten. ED. dan 1300 pr AAL GO
laar t Max Have Kies voor he meer ek td on en Keurmerkmaken verschil met wat oducten. ED. dan 1300 pr AAL GO
u elke dag in uw IR. ALLEM FA L AA boodschappenmandje laadt. Het enige wat ALLEM AVELAAR.BE WWW.MAXH u moet doen is overschakelen op bijvoorbeeld koffie of bananen uit de eerlijke handel, met het keurmerk Fairtrade Max Havelaar. Met elk winkelbezoek kunt u het leven van miljoenen kleine boeren in het Zuiden verbeteren, terwijl u er niets voor hoeft te laten. Met elke aankoop kunt u de wereld veranderen.
aar Belgium, e, Max Havel V.U.: Lily Deforc
V.U.: Lily Deforc
e, Max Havel
aar Belgium,
Edinburgstraat
26, 1050 Edinburgstraat
26, 1050 Brusse
Brussel
l
FAIR. ALLEM ALLEMAAL AVELAAR.BE WWW.MAXH
1/07/11 14:57
anaan_koffie.indd
0030_MAX_b
1/07/11 14:57
1
anaan_koffie.indd
0030_MAX_b
3
I LOVE
FAIR
© Tin nek e D’H aes e
waarom?
Wat is eerlijke handel ? Het uitgangspunt van eerlijke handel is duidelijk: “handel, geen liefdadigheid”. Arme boeren krijgen een beter leven dankzij een “win-win” handelsovereenkomst tussen boer en consument. Dankzij meer rechtvaardige verkoopsvoorwaarden, kunnen boeren zelf de armoede bestrijden, sterker staan en hun eigen toekomst in handen nemen.
Wie is Max Havelaar ? Fairtrade Max Havelaar is een keurmerk, gegroeid uit de samenleving, dat niet belust is op winst. Internationale instanties erkennen het systeem als een efficiënte manier om de armoede in het Zuiden te bestrijden. Fairtrade Max Havelaar voert niets in, koopt niets en verkoopt niets. 1,5 miljoen families in 59 ontwikkelingslanden plukken er de vruchten van. De organisatie Max Havelaar wil de boeren in het Zuiden helpen om hun levensomstandigheden duurzaam te verbeteren via een economische, sociale en ecologische ontwikkelingsdynamiek.
Welke garanties biedt het keurmerk Fairtrade Max Havelaar? Dankzij een onafhankelijke controle kan het keurmerk Fairtrade Max Havelaar de consument
garanderen dat elk product met het blauwzwart-groene logo voldoet aan de internationale Fairtradecriteria, die rekening houden met de drie pijlers van duurzame ontwikkeling: conomisch: de boeren krijgen een E eerlijke prijs waardoor hun inkomen stabieler wordt. Er zijn mogelijkheden voor prefinanciering en een Fairtradepremie voor gezamenlijke investeringen die iedereen ten goede komen. De eerlijke prijs dekt de kosten van een duurzame productie. ociaal: de boeren verenigen zich in S democratische, goed bestuurde organisaties, waardoor ze sterker staan tegenover de markt. Dankzij Fairtrade worden de sociale rechten van de Internationale Arbeidsorganisatie gerespecteerd, de oorzaken van kinderarbeid aangepakt, enz. ilieu: gevaarlijke pesticiden en GGO’s (geneM tisch gewijzigde organismen) zijn verboden, boeren gebruiken landbouwpraktijken met respect voor de natuur. Ze gaan spaarzaam om met water. Ze zoeken een duurzame oplossing voor afval, enz.
© Lin us Hal lgre n
De koffiemarkt is een gigantische business. Na aardolie is koffie de grondstof waarop het meest wordt gespeculeerd! Meer dan 25 miljoen boeren die koffie telen in de wereld, merken daar bitter weinig van. Voor hen is koffie vooral hard zwoegen voor een aalmoes. 70% van alle koffie wordt geteeld door boeren met minder dan 10 hectare grond – de meesten hebben zelfs maar twee of drie hectare. Wanneer de prijzen op de koffiebeurs kelderen, zijn deze boeren financieel erg kwetsbaar. Bovendien produceren de meesten onder hen niet voldoende koffie om rechtstreeks te kunnen exporteren.
Cepicafe
KOFFIE HET ZWARTE GOUD… MAAR NIET VOOR IEDEREEN!
Over de hele wereld worden elk jaar meer dan 400 miljard kopjes koffie gedronken. Dat dagelijks bakje troost hebben we te danken aan het werk en de knowhow van miljoenen boeren in tachtig landen in het Zuiden, die onze kostbare koffiebonen telen.
Fairtrade spreekt elke speler in de productieketen aan op zijn maatschappelijke, economische en ecologische verantwoordelijkheid. Dankzij de eerlijke handel kunnen de koffieboeren een waardig leven leiden en de toekomst hoopvol tegemoet zien. En op die manier kunnen wij extra genieten van ons dagelijks kopje koffie …
Wist u dat
een tiental verschillende merken Fairtradekoffie aanbieden op de Belgische markt, met een boon voor ieders smaak? Het loont de moeite om op verkenning te gaan… Bekijk...
© Eric De Mild t
Hoewel middelgrote en grote plantages de bananensector domineren, leveren ook ongeveer tienduizend kleine boeren bananen voor de internationale markt. Zo ook de coöperatie APPBOSA in Peru.
Appbosa
APPBOSA was aanvankelijk een vereniging van bananentelers, maar dankzij Fairtrade konden de boeren een meerwaarde realiseren. De coöperatie investeerde de extra inkomsten uit Fairtrade in een eigen pluk. En verpakkingssysteem, in een betere infrastructuur, en betere wegen. Zo kan zij haar containers bananen rechtstreeks exporteren. Dit succesverhaal inspireert andere bananencoöperaties om ook over te stappen op Fairtrade.
BANANEN DAAROM ZIJN DE BANANEN KROM Bananen zijn het meest verkochte fruit ter wereld. Toch hebben de meeste bananenproducenten het verre van goed. Van wat de consument aan de kassa betaalt voor zijn tros vloeit gemiddeld minder dan 3 procent terug naar de mannen en vrouwen die op de plantages werken. De meeste werknemers in de bananenindustrie ontvangen niet eens het wettelijk minimumloon bijeen (dat wil zeggen een paar dollar per dag).
Wist u dat
een kilo bio Fairtradebananen in België niet duurder is dan een kilo van de meest verkochte bananen? Aarzel dus niet langer en switch naar Fairtradebananen!
© Ken net Hav gaa rd
De bokkensprongen van de markt tasten het inkomen van die producenten echter zo erg aan dat het zelfs de productiekosten niet meer dekt. Boeren en hun gezinnen worden steeds armer en stapelen de schulden op. Dit leidt tot andere uitwassen in de cacaosector, zoals kinderarbeid.
Kuapa Kokoo
Nochtans bewijst Kuapa Kokoo, de belangrijkste coöperatie van cacaokwekers in Ghana, dat grote veranderingen mogelijk zijn. Dankzij Fairtrade hebben zij kunnen investeren in gemeenschapsprojecten, zoals de bouw van scholen en waterputten en een betere infrastructuur. Daardoor is vervoer nu sneller en goedkoper. Met Fairtrade zijn ook allerlei projecten voor de emancipatie van vrouwen. Toegang tot kredieten en bankdiensten en een mobiele eenheid voor medische zorgen gefinancierd. Met Fairtrade smaakt chocolade toch minder bitter!
CACAO DE BITTERE BIJSMAAK VAN CHOCOLADE België is het chocoladeland bij uitstek, maar we vergeten vaak dat we die reputatie niet in ons eentje veroverd hebben. Het lot van onze chocolatiers is nauw verbonden met dat van de cacaoboeren in het Zuiden.
Wist u dat
om Fairtradechocolade te bereiden er naast gecertificeerde cacao ook tal van andere grondstoffen uit het Zuiden worden gebruikt? Suiker, vanille, en zelfs eventueel amandelen, thee of kruiden bijvoorbeeld.
© Ken net Hav gaa rd
Neem de boeren van ETC Chetna Organics, een coöperatie voor Fairtradekatoen uit de regio Andhra Pradesh in India. Met het geld van Fairtrade hebben zij onder andere kunnen investeren in eigen weegschalen. Zo kwam er een einde aan jaren van afzetterij, omdat ze nu eindelijk volgens gewicht worden betaald. Dat lijkt een detail, maar het is een slimme investering voor deze katoentelers, die zo hun eigen toekomst in handen nemen.
ETC Chetna Organics
Katoen FAIRTRADEKATOEN, STOF MET TOEKOMST We hebben allemaal onze favorietjes in de kleerkast hangen. Weet u waar die lievelingsjeans of -T-shirt gemaakt is? Of hoe? Zouden we niet geruster zijn met eerlijk katoen aan het lijf, waarvan we weten dat de boeren er echt beter van zijn geworden?
Tijdens uw volgende koopjesjacht kunt u misschien even stilstaan bij het label op het katoen dat u koopt. De mode kan u inspireren wanneer u die perfecte jeans koopt, maar ethische argumenten kunnen dat ook!
Wist u dat
om een T-shirt te vervaardigen er gemiddeld 2 000 liter water nodig is? Fairtrade verhindert overmatig gebruik van irrigatiewater, maar moedigt eerder het gebruik van regenwater bij de katoentelers in India en West-Afrika aan.
WAAR?
Switch in
uw winkel om de hoek! De ideale plek om te switchen naar Fairtrade is uiteraard de winkel waar u regelmatig uw boodschappen doet. Zowel in uw gewone supermarkt als bij de kruidenier om de hoek, in uw biowinkel of in de Wereldwinkel, kunt u tegenwoordig veel verschillende Fairtradeproducten vinden. Maar hoe herkent u die?
Op zoek naar Fairtradeproducten? 1. Kijk in de rekken uit naar het keurmerk Fairtrade Max Havelaar op producten. Om gemakkelijker uw weg te vinden, kunt u op onze website ook per winkel grasduinen in de producten: www.maxhavelaar.be/nl/ producten. Wist u dat er in België al meer dan 1.300 verschillende Fairtradeproducten zijn? 2. P roef zeker Fairteradeklassiekers als bananen, chocolade, koffie, suiker en rijst. Maar ontdek bijvoorbeeld ook specerijen, wijn, noten, vruchtensap, roomijs of thee. Geniet van de variatie en maak kennis met nieuwe Fairtradeproducten!
3. Ontbreekt er naar uw smaak iets in het gevarieerde aanbod? Aarzel dan niet om de zaakvoerder van de winkel hierover aan te spreken. U kunt hem of haar ook het kaartje ‘Beste zaakvoerder’ bezorgen, dat u achteraan deze folder vindt. De klant is koning, niet? U zult versteld staan van hun bereidwilligheid! Eerlijk consumeren doet u niet alleen in de winkel. Het kan ook in cafés en restaurants, en ook hotels springen op de trein. Fairtrade kan dus altijd en op elk moment! Lukt het toch niet, verwijs de zaakvoerder dan naar de website www.maxhavelaar.be. Wij kunnen hem altijd een lijst van mogelijke leveranciers bezorgen.
Ook op het werk kunt u zich engageren voor eerlijke handel! Wil uw bedrijf of organisatie maatschappelijk verantwoordelijk zijn? Schakel over op Fairtrade voor de koffie in de automaten, de snacks, het fruit of de rijst in de kantine. Veel producten hebben namelijk een Fairtradeversie. Steeds meer cateringbedrijven en groothandels hebben ze in hun aanbod. Misschien kunt u dit aankaarten bij de aankoopverantwoordelijke van uw organisatie. Die kan inlichtingen inwinnen bij de leveranciers. De prijs hoeft geen bezwaar te zijn! Als uw bedrijf of organisatie regelmatig Fairtrade consumeert, lonkt trouwens de erkenning voor Fairtrade@ work, de Havelaar. Meer informatie: www.maxhavelaar.be/work.
HOE?
I TALK
FAIR
Switch
in uw gemeente! Iedereen kan dingen veranderen, elke dag opnieuw. Het beste begin is dicht bij huis. Zo wil de campagne ‘FairTradeGemeente’ steden en gemeenten onderscheiden die zich actief inzetten voor eerlijke handel. In België doen meer dan 200 gemeenten mee aan deze campagne en meer dan honderd gemeenten hebben de titel van FairTradeGemeente al binnengehaald. Als u wilt weten of ook uw gemeente zich aansluit bij deze campagne: kijk op www.fairtradegemeenten.be.
FAIRTRADE GEMEENTE
www.fairtradegemeenten.be
Vertel
het iedereen! Bent u geswitcht naar Fairtrade? Goed nieuws!
Praat er over in uw omgeving. Deel uw ervaringen met vrienden en familie. Vertel ze over de producten die u heeft leren kennen, waar ze vandaan komen en hoe lekker ze zijn. Leg uit hoe u de zaakvoerder van uw winkel heeft overtuigd om nog meer Fairtrade aan te bieden. Niets werkt zo goed als mond-totmondreclame!
Zeg het ook op
wanneer?
Switch FAIRTRADE
het hele DANdoor ERjaar
ME E Sint-Valentijn KOFFIverwen
V.U.: Lily Deforc
e, Max Havel
aar Belgium,
Edinburgstraat
26, 1050 Brusse
l
laar uw geliefde met t Max Have Kies voor he meer ek Fairtraderozen en -pralines! td on en Keurmerk ucten. . 00 prod Pasen: kinderen zullen duimen en dan 13uw AAL GOED FAIR. ALLEM ALLEMAAL AR AVELA .BE vingers met paaseieren van WWW.MAXHaflikken Fairtradechocolade. Moederdag: een ideale gelegenheid om uw moeder te verrassen met Fairtradecosmetica, een mooie badmantel van Fairtradekatoen of een mand met een assortiment Fairtradethee. Vaderdag: het moment om uw vader te laten kennismaken met Fairtradewijn- of koffie. Weer naar school: in de boekentas is er zeker plaats voor Fairtradefruitsap en -granenrepen, die uw kinderen een stevige portie energie geven. Waarom zou u voor uw eigen lunch geen lekker slaatje met Fairtraderijst of -quinoa bereiden? Week van de Fairtrade (begin oktober): het moment bij uitstek om het diverse aanbod te ontdekken en vrienden te trakteren op een volledig menu met Fairtradeproducten! Kerstmis en Nieuwjaar: een knallend Eindejaar met cocktails op basis van Fairtraderum of -vodka en rietsuiker, en Fairtradecashewnoten.
1/07/11 14:57
anaan_koffie.indd
0030_MAX_b
3
Deze producten zijn momenteel beschikbaar met het Fairtradekeurmerk: Koffie, thee, chocolade, suiker, bananen, druiven, ananas, mango’s, avocado’s, citrusvruchten, gedroogde vruchten, vruchtensap, smoothies, koekjes, snacks, honing, confituur, rijst, quinoa, specerijen, noten, wijn, bier, alcoholische dranken, granen, roomijs, snijbloemen, cosmetica, katoenen kleding, huislinnen, enzovoort. maak kennis met alle producten op www.maxhavelaar.be/nl/producten.
Beste zaakvoerder, Ik ben een trouwe klant(e) van uw winkel/ zaak. Ik ben fan van Fairtradeproducten. Ik zou graag de volgende producten met keurmerk Fairtrade Max Havelaar kopen:
FAIRTRAADNE MEER D KOFFIE
................................................................... ................................................................... ...................................................................
laar t Max Have Kies voor he meer ek td on en Keurmerk oducten. ED. dan 1300 pr AAL GO
...................................................................
FAIR. ALLEM ALLEMAAL AVELAAR.BE WWW.MAXH
V.U.: Lily Deforc
e, Max Havel
aar Belgium,
Edinburgstraat
26, 1050 Brusse
l
Wil u mijn verzoek doorspelen aan de aankoopverantwoordelijke ? Ik zou het waarderen indien u mij op de hoogte houdt wanneer mijn favoriete Fairtradeproducten in uw winkel worden aangeboden.
1/07/11 14:57
anaan_koffie.indd
0030_MAX_b
3
Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deze producten zijn momenteel beschikbaar ................................................................... met het Fairtradekeurmerk: Email:Koffie, . . . . . . . . . .thee, . . . . . . . .chocolade, . . . . . . . . . . . . . . . . . suiker, . . . . . . . . . . .bananen, ........... druiven, ananas, mango’s, avocado’s, Telefoon: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . citrusvruchten, gedroogde vruchten, vruchtensap, smoothies, koekjes, snacks, honing, confituur, rijst, quinoa, specerijen, noten, wijn, bier, alcoholische dranken, granen, roomijs, snijbloemen, cosmetica, katoenen kleding, huislinnen, enzovoort.
Bedankt!
maak kennis met alle producten op www.maxhavelaar.be/nl/producten.
V.U.: Lily Deforce, Max Havelaar Belgium, Edinburgstraat, 26 – 1050 Brussel
Max Havelaar Belgium Edinburgstraat, 26 - 1050 Brussel www.maxhavelaar.be
[email protected]