Waar. kan ik heen? Word abonnee! Gewichtsklassen hebben niks met topsport te maken... Zorg Wat mag een leven eigenlijk kosten?

Dinsdag 20.03.2012

Tussenstand abonnees

Word ! abonnee

depers.nl

Dagen te gaan

4561 11

We gaan het gewoon proberen: www.reddepers.nl

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

Gewichtsklassen hebben niks met topsport te maken

....

Pagina 20

Waar kan ik heen? In heel wat landen op de wereld gaat het beter dan hier. Dus waarom niet een baan zoeken in Japan, China of Nieuw-Zeeland?

....

Bruut, bruter, burgeroorlog

Zorg Wat mag een leven eigenlijk kosten?

Niets is zo makkelijk als het haten en martelen van je eigen buurman in een burgeroorlog.

.... ....

Pagina 8

Pagina 4

Onze Fin heeft zo zijn donkere kantjes.

....

Het schrijversechtpaar Kepler Pagina 16

M T ili ip eu v Ce an nt ra al

Pagina 3

Voorkom gezondheidsklachten

Dag en nacht ventileren De lucht in huis is vaak viezer dan de buitenlucht. Dit kan tot gezondheidsklachten leiden. Dag en nacht ventileren verkleint het risico.

Ventilatie kost wel wat energie maar is geen verspilling: het is hard nodig voor uw gezondheid. Bestaande aandoeningen, zoals astma, kunnen door onvoldoende ventilatie verergeren. Goed ventileren doet u door roosters of klepraampjes 24 uur per dag open te houden. Zorg ook voor regelmatig onderhoud van uw ventilatiesysteem. Ga naar www.milieucentraal.nl/ventilatie.

www.milieucentraal.nl Alles over energie en milieu in het dagelijks leven

2

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Eerst

Fransen maken zich het drukst om halal-slachten. Aldus de Franse president Sarkozy Pagina 5

Minder macht voor de koningin

Column Kustaw Bessems

De verantwoordelijkheid van de pedo Pedo’s kunnen dit weer aangrijpen als excuus om zich vervolgde minderheid te voelen. Het is belangrijk dat misbruik wordt opgespoord en hard bestraft, maar juist dit delict wil je voorkomen. En daarbij helpt het als pedo’s zich laten behandelen, opdat zij minstens leren hun gevoelens – waar zij ook niet om hebben gevraagd – te onderdrukken en geen kinderen meer op te zoeken. De rest zou hen, hoe groot ook de weerzin, daartoe moeten uitnodigen. Desnoods dwingen. Pedo’s verder ondergronds jagen is gevaarlijk. Het jongste slachtoffer van Robert M. was negentien dagen oud. M. zegt dat hij twee opties zag: lusten botvieren of van een gebouw springen. Van die twee was springen de minst slechte geweest. Maar de hele keus is vals. Op pedo’s rust een zware verantwoordelijkheid om anderen leed te besparen. Als je voelt dat je seks met kinderen wilt, moet je nú naar de dokter.

edoseksuelen lijken op andere verslaafden. IJzersterk in zelfbedrog en smoezen: ‘sommigen dringen zich op aan kinderen, maar ík doe alleen wat het kind wil’. En: ‘seks met een kind is niet schadelijk, de schade komt door afkeurende reacties’. Net als alcoholisten (‘ik neem er maar eentje’) en junkies (‘als ik wil kan ik stoppen’) veinzen ze zelfbeheersing. Zoeken een baantje in de buurt van kinderen – scouting, conciërge, badmeester – en bezweren dat ze het bij kijken houden. Jaren geleden heb ik veel rondgehangen op webfora van pedo’s. Een vluchtige blik nu leert dat aan zelfbeklag weinig is ingeboet. In hén schuilt geen Robert M., alles is de schuld van de boze buitenwereld. Publieke uitlatingen van pedo-activisten sluiten daarbij aan. Het wrange is dat de jacht op pedo’s dit mechanisme versterkt. Beroepshagenees Henk Bres kreeg met een burgerinitiatief een debat op de Kameragenda over een verbod op pedofielenvereniging Martijn. Intussen bedreigt hij ongestraft de schrijver Anton Dautzenberg, die uit protest lid van Martijn is geworden. Het Openbaar Ministerie doet verwoede pogingen Martijn ontbonden te krijgen en anders regelt een Kamermeerderheid dat. Een parlementariër als Madeleine van Toorenburg (CDA) doet of iedereen die tegen het verbod is kindermisbruik wel best vindt.

P

Redactie binnenland Amsterdam

De koningin en haar opvolgers verliezen wat van hun formele macht. Zij zullen in de toekomst geen rol meer hebben bij de kabinetsformatie. Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat de Kamer, en niet het staats-

hoofd, voortaan informateur en formateurs benoemt. Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer is het eens geworden over een wijziging van het eigen reglement van orde waarin de Kamer zelf volledig het heft in handen neemt. PvdA, PVV, SP, GroenLinks, D66 en de Partij voor de Dieren zijn het eens geworden over een wijziging van het eigen reglement. Samen zijn ze goed voor 91 zetels. Vorige week was er nog geen meerderheid omdat de SP tegen een voorstel van D66 was.

© SANDERS-PUZZELLAND



 

#Aanslag

Frankrijk rouwt na een schietpartij bij een joodse school. Redactie buitenland Amsterdam

   

 

Voor een nieuw voorstel was wel genoeg steun. In het gewijzigde reglement staat dat de Kamer altijd binnen een week na installatie van de nieuwe Kamer debatteert over de formatie. De Kamer wijst dan zo snel mogelijk een of meerdere informateurs aan en geeft die ook een opdracht mee. Tot nu toe was dat de taak van onze koningin of koning. De Kamer heeft overigens al sinds 1971 de mogelijkheid om het initiatief te nemen bij een formatie, maar heeft dat nooit genomen.

Verdriet na aanslag op joodse school in Toulouse



Mini-sudoku

X Meer puzzelen? Zie pagina 18

Het staatshoofd speelt in de toekomst geen rol meer bij de formatie na verkiezingen.

Kustaw Bessems is redacteur bij De Pers.

Start up

In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer.

#Formatie



 AFP

Cartoon Argus

1.200.000 Nederlanders met dubbel paspoort

De motieven zijn racistisch, denkt de Franse president Sarkozy. Gisteren opende een schutter het vuur op de joodse school Ozar Hatorah in Toulouse. Daarna ging hij er op een scooter vandoor. Minstens vier mensen kwamen om het leven: een 30-jarige vader, zijn twee kinderen van 3 en 6 en een vierde kind. Een 17-jarige raakte zwaargewond. Volgens een getuige opende een man het vuur op een rij wachtende kinderen en hun ouders, en vluchtte hij daarna op een scooter. Het wapen waarmee de aanslag is gepleegd, is hetzelfde als waarmee vorige week twee aanslagen op militairen zijn gepleegd, wist de Franse politie gisteren te melden. Daarbij kwamen drie militairen om het leven, en vluchtte de dader eveneens met een scooter. Sarkozy maakte bekend dat vandaag op alle scholen in Frankrijk met een minuut stilte de slachtoffers worden herdacht. Hij heeft de campagne voor de presidentsverkiezingen tot morgen opgeschort. De terrorismedreiging rondom Toulouse is verhoogd naar het hoogste niveau. Overal in Europa worden joodse instellingen beter bewaakt. Bij de joodse scholen in de Amsterdamse wijk Buitenveldert is extra beveiliging.

Geen belangenconflict Roermondse wethouder #VanRey

Wethouder Jos van Rey (Roermond) heeft zich niet schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling bij projectontwikkeling. Dat vindt de onderzoekscommissie Sorgdrager-Frissen. Redactie binnenland Amsterdam

De VVD-wethouder werd vorig jaar oktober door een publicatie in dagblad De Limburger in verlegenheid gebracht. Daarin stond dat hij meebesliste over projecten waarbij de bevriende projectontwikkelaar Piet van Pol betrokken was. Er werden vraagtekens gezet bij Van Reys deelneming in een vennoot-

schap die onder meer hypothecaire leningen afsloot voor een Roermonds winkelcentrum en andere vastgoedobjecten in die stad. Het college van B en W nam afstand van de publicatie, omdat Van Rey zijn deelneming in 2003 al in het college besprak. Maar de oppositie eiste een onderzoek. Dat kwam er, onder leiding van oud-minister Winnie Sorgdrager en hoogleraar Paul Frissen. Gisteravond werden de resultaten openbaar gemaakt. Van feitelijke belangenverstrengeling met zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol is volgens de commissie, die vijf maanden onderzoek deed, geen sprake. Wel heeft Van Rey op een aantal pun-

ten niet verstandig genoeg gehandeld. Zo had hij volgens de commissie bij zijn deelneming in het winkelcentrum en bij het beheer van zijn vastgoed ‘een meer onafhankelijke constructie’ kunnen kiezen. Van Rey zelf, die bezig is met een boek over onder meer deze affaire, reageerde opgelucht op de uitkomsten. Hij vindt dat hij ten onrechte in een kwaad daglicht is gezet door plaatselijke media. ‘Het heeft de schijn van vooringenomenheid’, zei hij gisteravond. Verder is hij laconiek en zegt ‘een olifantenhuid’ te hebben gekregen. ‘De ene dag word je geprezen, een dag later voor hetzelfde uitgejouwd. Zo is het politieke leven nu eenmaal.’

Topidee

Lieve oude dame

Aandoenlijke Albert

Toeristen die niet kunnen fietsen zijn vrij irritant. Daarom krijgen buitenlandse studenten in Groningen nu een gratis fietscursus.

Een Delfts jongetje dat onlangs van zijn fiets werd beroofd, is weer blij. Een oudere vrouw die van de straatroof hoorde, gaf de jongen haar fiets cadeau.

De documenten uit de archieven van Einstein worden online gezet, waaronder liefdesbrieven naar vijf geliefden en een kaart voor mama.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Chauffeurs die uitgeknepen worden kunnen naar Canada.

Eerst

3

Werk je de wijde wereld in #Mazzel Als u het hier allemaal niet meer ziet zitten, kunt u best de wijde wereld in trekken. Eveline Domevscek Camil Driessen Amsterdam

reld een betere toekomst wacht. Steeds meer Nederlanders beproeven trouwens hun geluk in het buitenland. Uit de stijgende migratiecijfers van vorig jaar blijkt dat alleen in de eerste helft van 2011 58.000 mensen vertrokken. Volgens het CBS

wordt het vanwege de globalisering en Europese eenwording steeds normaler dat Nederlanders emigreren. Niet noodzakelijk voor altijd, maar gewoon voor een paar jaar. Wij zetten een paar aantrekkelijke opties op een rijtje.

GRAPHIC ELS ENGEL

Het is crisis in Nederland, de economie staat er niet al te best voor en als Rutte en co over een paar weken het

Catshuis verlaten, weten we op welke gebieden we allemaal nog meer moeten gaan inleveren. Tel daarbij de sfeer in de samenleving en het doorgaans matige weer op en er zijn nogal wat redenen om rond te kijken of er elders in de we-

Oceanië

Europa Emigreren zonder veel rompslomp? Dan toch maar de Europese Unie. Dat vrije verkeer van mensen komt toch mooi van pas. Je hoeft alleen even de Europass, een ideetje van de Europese Commissie, aan te vragen en je hebt je arbeidsverleden en je vaardigheden in alle Europese talen op zak. Maar ja, aangezien Nederland in vergelijking met de meeste Europese landen nog steeds een waar werkwalhalla is, is het hard zoeken naar de bestemming. Vluchten naar de warme schoot van buurvrouw Merkel? Da’s een goede optie. Al jaren vreest het land voor het tekort aan hoogopgeleide werknemers. Volgens consultatiefirma McKinsey kan dit tekort in 2020 zelfs oplopen naar de twee miljoen. Het puntensysteem waarin de deur wagenwijd wordt opengehouden voor buitenlanders die voldoende punten scoren door opleiding, talenkennis, werkervaring is er nooit gekomen, maar het plan an sich zegt voldoende. Mocht dit allemaal te ingewikkeld klinken, dan kun je overigens ook nog altijd Nederlands gaan doceren in de grensstreek. De leraren zijn niet aan te slepen daar. Wil je een spannender (niet EU-)bestemming, kies dan voor Noorwegen. Genoeg banen – vooral voor techneuten, (scheeps)bouwers, verzorgend personeel en land- en tuinbouwers –, economische groei én een vergelijkbare cultuur. Het enorme land is gisteren de grens van 5 miljoen inwoners gepasseerd. Daar passen best nog wat Nederlanders bij.

Down Under: favoriete bestemming voor mensen die na de middelbare school niet weten wat ze willen. Voor iedereen onder de 30 die als backpacker nog geen working holiday visa heeft aangevraagd de kans om zijn geluk te beproeven. Als je een aantal maanden een beetje doorwerkt kan dat visum zelfs met een jaar verlengd worden. Maar ook voor mensen van 30 jaar en ouder genoeg kansen. Als je een skilled worker bent gooit Australië de poorten open, de lijst van de Australische immigratiedienst met meer dan honderd beroepen waar Aussies een tekort aan hebben is 7,5 A’4’tje, enkele voorbeelden: dokters en verpleegsters, architecten, boswachters, IT’ers, lassers, timmermannen, loodgieters, accountants, journalisten en schoolhoofden. Ook in Nieuw-Zeeland word je met open armen ontvangen als je bepaalde vaardigheden hebt: van koks tot bouwvakkers en ingenieurs. Ook voor ambulancebroeders die klaar zijn met het geweld hier in Nederland is er plek.

Canada ‘We willen de besten en slimsten naar Canada halen om onze industrie op het hoogste niveau ooit te krijgen.’ De Canadese minister-president Paul Martin lacht in zijn vuistje. Bijna overal gaat het slecht, dus is nu de tijd voor Canada om de knappe koppen weg te kapen. Vooral westerlingen hebben nu even een streepje voor, want Aziaten (die 70 tot 80 procent van de immigratie vormen) hebben ze inmiddels al genoeg. Maar niet alleen briljante titelverzamelaars komen aan de bak. Op dit moment zitten de Canadezen vooral te springen om vakmensen en verpleegkundigen. Voor de timmermannen, stukadoors, metselaars, monteurs en vrachtwagenchauffeurs die de Polenprijzen in Nederland zat zijn, wachten vacatures en hogere salarissen in Canada.

Azië Zakeninstinct? En ook nog een leuke bachelor of master op zak: probeer je kansen in het economische powerhouse van de 21e eeuw. Hongkong, Singapore, China, Japan: bedrijven willen westers talent. Voorbeelden genoeg van succesvolle expats. Solliciteer via een vestiging hier of gewoon direct in het Verre Oosten. Aan piloten is trouwens ook een schrijnend tekort. Voor wie niet direct bankier of andere zakenambities heeft is er een laagdrempeliger optie: Engelse les geven. Mits je Engels niet steenkool is natuurlijk. De voorkeur gaat uit naar native speakers maar niet gevreesd, er zijn talloze verhalen van mensen die ondanks zogenoemde regeringseisen toch in Taiwan of Korea aan de bak komen. In China, Thailand en de Filipijnen is de eis trouwens niet zo hard. Wel belangrijk: een TEFL-certificaat (Teaching English as a Foreign Language), een universitaire opleiding is een pre. Aziatische landen blijven een tikje autoritair, reken er niet op dat je visum in een dag rond is.

Het dek op U kunt niet kiezen? Ga dan de zonsondergang tegemoet in een matrozenpak op een cruiseschip. Je moet een aantal maanden van huis kunnen zijn, graag onder de oudere mensen en gezinnen verkeren en tegen krappe ruimtes kunnen. Je verdient niet veel, maar kunt je loon ook niet uitgeven. Vacatures genoeg van receptioniste tot barman en ‘jeugdwerker’. Ga wel voor een schip met een kapitein met lenzen.

Freak

Pink tanker

Beetje lullig

Een volgetatoeëerde Britse man heeft op zijn achterhoofd, het laatste nog lege plekje van zijn lijf, een mond, neus en twee ogen laten tatoeëren.

Bij wijze van protest tegen oorlogen in de wereld hebben demonstranten een tank uit een oorlogsmuseum in Duitsland knalroze geschilderd.

Tijdens het opladen van de accu van de auto werd de wagen van een 29-jarige automobilist uit Groningen voor zijn neus gestolen.

4

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Soennitische milities werken het liefst met zuur en loden pijpen.

Eerst

Elke militie heeft haar eigen voorkeuren.

Syrische soldaten laten aan waarnemers van de Arabische Liga en journalisten het lichaam zien van een naar hun zeggen door de oppositie gemartelde burger. HOLLANDSE HOOGTE

De ene oorlog is de andere niet #Martelen In een oorlog komt het slechtste in de mens naar boven. In een búrgeroorlog, zoals in nu Syrië, gaat alles een tandje harder. Niks haat zo makkelijk als je eigen buurman, zeker als hij ook nog eens een ander geloof heeft.

Mark van Assen Amsterdam

Soms zeggen simpele voorbeelden het meest. Het is bijna lente. In een zacht zonnetje staat hij zijn erf te vegen, het knarst van glasscherven en klein gruis. Het is een absurd tafereel, want heel de stad ligt in puin. Dik twee maanden eerder, tot november 1991, vochten hier in Vukovar Serviërs en Kroaten om elke straat en elk huis. Hij ook. Hij zag hoe zijn beste vriend een kogel door het hoofd kreeg. Hij zag wie het deed, en hij wist wie het was. Nu stopt hij even met vegen en vertelt tot in detail hoe hij de man eerst zijn neus afsneed, toen zijn oren, toen zijn geslacht, toen liet hij hem even reutelen en toen sneed hij hem de keel door. Slachtoffer en martelaar kenden elkaar, ze waren van dezelfde leeftijd. Ze zaten bij elkaar in de klas. ‘Pa sta da kazem, to je rat. Tja, wat zal ik zeggen. Dat is de oorlog.’ Het was niet de eerste en ook niet de laatste keer dat hij iemands keel

doorsneed. Soms waren er mensen bij die hij kende. Daar had hij dan extra aandacht voor. Berouw? Nee, niet echt.

Kip met rijst Dan Irak, het is april 2003. Weer zo’n mooie lentedag. We zitten in de tuin van Salam in Abu Ghraib, een stad vlak bij Bagdad. Alsof er de afgelopen maand niks gebeurd is, lachen we om de grapjes van een rare neef. We eten kip met rijst. Dat eten we al de hele week, want is er niks anders in het Bagdad van deze dagen. Salam heeft ons uitgenodigd om te laten zien dat soennieten (zoals hij) best in vrede kunnen leven met sjiieten (zoals zijn vrouw). Daar gaat het namelijk al maanden over, dat dat niet kan. De Amerikanen hebben Saddam Hoessein verjaagd en niet nagedacht over hoe nu verder. Hij was zelf een soenniet en kon alleen maar aan de macht blijven door de sjiitische meerderheid met harde hand te onderdrukken. De sjiieten zinnen dus op wraak.

Maar niet in Abu Ghraib, bezweren Salam en zijn familie. Hier eten we gewoon kip en rijst met elkaar. Hier kunnen we lachen met elkaar. Een paar jaar later spreken we Salam weer, nu over de telefoon. Hij kan zich die mooie middag in april

wegen. Hij weet nog hoe hij ons de zwartgeblakerde luchtdoelgeschutten liet zien die Saddams leger midden in woonwijken had geplaatst. Alleen de kannonnen waren verwoest, aan de huizen en straten eromheen was niks te zien.

De handboor

Vroeg beginnen Volgens de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch martelt het Syrische leger zelfs kinderen. Er zijn meldingen binnengekomen van zwaargewonde jongens van 12.

nog goed herinneren. Hij kan zich ook herinneren hoe de Amerikanen vechtend door Bagdad trokken. Dat ging heel gestroomlijnd, zegt hij bijna bewonderend. ‘Heel clean.’ Geen onnodige doden, althans, niet veel. Geen onnodige schade aan huizen en

Inmiddels, en daarom klinkt hij zo treurig, heeft hij gezien wat soennieten en sjiieten elkaar kunnen aandoen. Hij heeft gezien hoe mannen van de Mehdi-brigade van de sjiitische geestelijke Moqtada al-Sadr ontvoerde soennieten hebben mishandeld. De oorlog die de Amerikanen tegen Saddam voerden, hij zegt het met veel moeite, was niks vergeleken met de gruwelen van nu. Salam vertelt over de mannen die na een vermissing van een paar maanden worden teruggevonden in een greppel langs de weg. Ze hebben keurige ronde gaatjes in hun schedels of in hun gewrichten, vaak in allebei. Ze zijn bewerkt met het favoriete martelwerktuig van sjiitische milities: de elektrische handboor. De soennitische milities, want die

heb je natuurlijk ook, werken het liefst met zuur en loden pijpen. Het is niet genoeg om mensen te doden, zucht Salam, mensen moeten eerst heel erg lijden en dán pas dood. Ook in zijn familie zijn er mensen ontvoerd, gemarteld en gedood. ‘Zij hadden niks gedaan. Ze hadden alleen maar het verkeerde geloof.’ We hebben Salam nooit meer gesproken. En nu in Syrië anno 2012 zien we het weer. Ook daar is het niet genoeg om mensen te doden, ze moeten vermorzeld worden. Eerst waren het de Joegoslaven die elkaar afslachtten, daarna de Irakezen en nu de Syriërs. Zelfs in een belegerde stad zoals Homs maandenlang was, vochten religieuze groepen onderling een vreselijke strijd uit. Alewieten bewerkten soennieten met strijkijzers, sjiïeten gingen met hun handboor los op christenen, soennieten lieten gruwelijk verminkte lijken achter waar iedereen ze kon zien. En ondertussen vielen er bommen van het Syrische leger. Daar hoeft geen Amerikaan of Rus of wie dan ook aan te pas te komen.

Haar van een held

Een burger voor een baan

Bestbetaalde buschauffeurs

Een jongetje uit Rijen liet voor stichting Haarwensen zijn haar groeien tot 30 cm lang. De stichting maakt pruiken voor kinderen die kaal zijn.

Een Turkse man is ontslagen bij een fastfoodketen omdat hij weigerde elke middag hamburgers te eten. Zijn schadevergoeding bedroeg 2.350 euro.

Een Engels busbedrijf zit met een personeelstekort nu twaalf chauffeurs stopten met werken omdat ze 45 miljoen wonnen in de loterij.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Frankrijk worstelt met een recordstaatsschuld.

Eerst

Pinokkio

‘Fransen maken zich het drukst over halalvlees’ Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar: [email protected] Eva Ludemann Amsterdam

Wat is de bewering? ‘Van alle politieke kwesties houdt die van ritueel geslacht vlees de Fransen het meest bezig.’

Wie zegt dat? De Franse president Sarkozy.

Waar zei hij dat? Tijdens een bezoek aan een school voor moeilijk lerende kinderen in Saint Quentin vorige week.

Hoe zat het ook alweer? Marine Le Pen van het extreem-rechtse Front National genereerde onlangs veel aandacht met haar uitspraak dat in en rond Parijs álle runderen ritueel werden geslacht. Zij baseerde haar uitspraak, die overigens niet klopt, op een uitzending van het programma Envoyé Spécial: Abattoir & Viande halal op TV2 over misstanden in de Franse abattoirs. Uit die uitzending

bleek dat in en rond Parijs steeds meer slachthuizen dieren ritueel slachten. Dit niet zozeer uit religieuze, maar uit economische overwegingen. Ritueel slachten kost minder: volgens de Franse wet zijn islamitische en joodse slachthuizen verschoond van de verplichting dieren te verdoven alvorens ze te doden. Die slachthuizen hoeven geen kostbare verdovingsapparatuur aan te schaffen en te onderhouden. Ook hoeven de ‘gewone’ slachthuizen niet langer rigoureus schoon te maken om ook vlees te kunnen leveren aan islamitische en joodse slagers. Om stemmen weg te trekken bij Le Pen zei Sarkozy dat halal en koosjer vlees voortaan moet worden gelabeld, opdat de Franse consument weet op wat voor manier het dier waarvan hij het vlees koopt aan zijn einde is gekomen.

Wat is waar? Uit onderzoek door het Ministerie van Landbouw blijkt dat in en rond Parijs 32 procent van de slachthuizen enkel nog ritueel slacht. Dit terwijl de joodse en islamitische consumenten slechts 7 procent van de bevolking in die regio uitmaken. Maar terwijl in Nederland onlangs het debat over de

Niet waar / Deels waar / Waar

Eindoordeel Sarkozy’s uitspraak klopt niet. Volgens de peilingen staat de halal-koosjer-vleeskwestie op de negende plaats van zaken waarover de Fransen zich druk maken. Met stip op nummer één staat de wankele Franse economie, met werkloosheid, koopkracht en de huizenmarkt er vlak onder. Ook voetbal en zelfs het weer houden de gemiddelde Fransman meer bezig dan de manier waarop het vlees op hun bord is geslacht.

Thuis live tv ook op je laptop en tablet Nu de eerste 3 maanden € 15.- korting op Alles-in-één Standaard • Interactieve TV kijken op meerdere tv’s, laptop en tablet • Supersnel internetten tot 40 Mbit/s • Gratis Spotify Premium t.w.v. € 10,- /mnd

55.-

40.-

/mnd*

*Deze prijs geldt voor Alles-in-één Standaard. De eerste 3 maanden betaal je € 40,- /mnd, daarna € 55,- /mnd. Vraag de verkoper naar de voorwaarden en beschikbaarheid of kijk op kpn.com

kpn winkel | kpn.com | 0800 0115

Column Tommy Wieringa

Dood aan de Polen

n NRC Handelsblad schrijft Hendrik Gommer over de primaire angst voor de vreemdeling. Het PVV-meldpunt voor overlast door Oost-Europeanen komt zijdelings aan de orde. Gommer schrijft: ‘Het is een kleine stap van ‘Polen nemen ons werk af’ naar ‘dood aan de Polen’.’ Hoe groot of klein die stap is, daarover valt te twisten, maar zeker is dat het institutionaliseren van vreemdelingenhaat (en wat is de PVV anders dan een instituut dat vreemdelingenhaat produceert) de geesten rijp maakt voor uitdrijving, voor exorcisme. Eens las ik het zinnetje ‘Polen jatten alles’ op de plee van een benzinestation bij Eindhoven. Het geijkte vertrekpunt: ze jatten ons werk en onze meiden. Je voelt het begin van een agressieve groepsdynamiek. Het begint als verzetje; er wordt flink gedronken, iemand zegt: ‘Die kankerpolen hebben het meisje van die en die verkracht’, de vlam slaat in de pan, ze rijden met een paar auto’s naar het Polenhotel om verhaal te halen... volgt het brandje, het handgemeen, het doortrappen toen-ie al op de grond lag... et cetera. ‘Wij herkennen het verdichtsel’, schrijft René Girard in De zondebok, ‘maar het is niet zomaar een verdichtsel, het is de fantasie van mensen op zoek naar geweld.’ De kiezer beloont de PVV na de instelling van het meldpunt met een aantal zetels, opnieuw heeft de beweging kans gezien angst en walging te mobiliseren en in politieke macht om te zetten. Omdat het populisme zich bedient van slogans en niet van gedachten, werd ‘Polen jatten al-

I rituele slacht zich toespitste op dierenleed, gaat het in Frankrijk vooral over risico’s voor de volksgezondheid. Bij de rituele slacht wordt niet alleen de keel, maar dikwijls ook de maag doorgesneden. Daarbij bestaat het risico dat de maaginhoud, waarin gevaarlijke bacteriën zitten, in aanraking komt met het vlees. Houdt dit de Fransen erg bezig? Nee, zo blijkt uit peilingen door onder andere de Franse zender Tele1. Ze hebben wel andere zaken aan hun hoofd, zoals het behoud van hun baan en het dagelijks brood op de tafel. Frankrijk worstelt met een recordstaatsschuld en de eurocrisis. Kunnen ze zich daar in het Élysée zich niet wat nuttiger maken?

5

les’ gepromoveerd van de wcmuur naar de landelijke politiek. Maar ook in het partijkantoor van de PVV blijven die woorden stinken naar pis en stront, die producten van de onderbuik. Girard schrijft verder dat de massa altijd tot vervolging neigt, zonder te zoeken naar de werkelijke oorzaken van haar angst en onrust. Dus niet de globalisering, maar de Pool heeft het gedaan. ‘De massa zoekt per definitie actie, maar zij kan de natuurlijke oorzaken niet beïnvloeden. Zij zoekt dus een bereikbare oorzaak die haar zucht naar geweld kan bevredigen. De leden van een massa zijn altijd potentiële vervolgers, want zij dromen ervan de gemeenschap te zuiveren van de onreine elementen die haar in het verderf storten...’ Meer nog dan aan haar kiezers heeft de PVV te danken aan de vreemdeling. Waar zou ze zonder zijn. Maar haar dankbaarheid is gering, ze produceert slechts overweldigende hoeveelheden stank voor dank.

Tommy Wieringa is auteur van onder meer de roman Caesarion.

Massaprotesten in Iraakse stad Basra

Obama zamelt 45 miljoen dollar in

Basra In de Zuid-Iraakse havenstad Basra zijn gisteren tussen de 700.000 en 1 miljoen mensen de straat opgegaan om te protesteren tegen armoede en corruptie. De demonstranten zijn aanhangers van de radicale sjiitische geestelijke Moqtada al-Sadr en hebben zich verzameld in het centrum van de stad. Ze dragen onder meer elektriciteitskabels en watervaten mee om de aandacht te vestigen op de slechte voorzieningen.

Washington De Amerikaanse president Barack Obama heeft vorige maand ruim 45 miljoen dollar aan donaties gekregen voor zijn herverkiezing. Het zijn vooral veel kleine giften. Bijna 98 procent van de 348.000 donateurs gaven minder dan 250 dollar. Het bedrag is lager dan wat Obama vier jaar geleden ophaalde voor zijn campagne, ondanks een groot aantal bijeenkomsten om fondsen te werven.

‘Apple misleidt klanten Overheid zoekt over garantiebepalingen’ hackende studenten Den Haag Apple moet klanten beter informeren over garanties op de producten die het verkoopt. Daar vragen Europese consumentenorganisaties, waaronder de Consumentenbond, om. Zij dreigen met juridische stappen. Zo staat er onder andere in de garantieregelingen dat klanten één jaar garantie hebben, maar verzuimt het bedrijf te vermelden dat bijvoorbeeld in Nederland een ruimere garantietermijn in de wet is vastgelegd.

Den Haag De overheid gaat studenten en wetenschappers inschakelen om ‘hacktesten’ te doen om te kijken of overheidswebsites onveilig zijn. Sommige bedrijven doen dat op dit moment al. De studenten moeten proberen een website te hacken, om zo te kijken waar er eventuele ‘lekken’ zitten. Volgens minister Liesbeth Spies van Binnenlandse Zaken kan de overheid op deze manier profiteren van de kennis van universiteiten en studenten.

Homo’s plagen kusjes vragen

Mini-alcoholisten

Hart voor de zaak

Een speech van Santorum werd verstoord door twee mannen die hartstochtelijk met elkaar gingen zoenen. De heren werd de deur gewezen.

Bij een op de vijf alcoholgerelateerde delicten is iemand van onder de 16 betrokken. De helft van de tijd hadden de jonkies last van agressief gedrag.

Politie Arnhem gaat grondig te werk. Een undercoverstel gaat een kijkje nemen bij swingerfeesten in café Stout die blijkbaar uit de hand lopen.

6

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Russel wordt veel bedreigd. Dat vindt hij moeilijk.

Eerst

Danica Russell Vrouw van Kony2012-filmmaker

Exclusieve lezersaanbieding

2 jaar 52% korting op je abonnement en onbeperkt internet

Apple iPhone 3GS

Het kwam niet door drugs of alcohol, zegt z’n familie #Kony2012

De maker van de Kony 2012-video rende naakt over straat omdat hij een zenuwinzinking heeft, zegt zijn familie. Stephen Foley New York

8 GB geheugen 3,5“ touch display 3 megapixel camera WiFi Voice control Navigon navigatie

325 minuten + 100 sms’jes van €54,95 nú

€25,95 p/mnd

incl. onbeperkt internet

In samenwerking met

ook zakelijk te bestellen GSM Topdeal heeft voor jou een speciale T-Mobile aanbieding samengesteld. Je ontvangt namelijk de Apple iPhone 3GS voor €78,- en 2 jaar iedere maand 52% korting op je abonnement! Je kunt het abonnement tot drie maanden later laten ingaan en je betaalt slechts €30,- aansluitkosten. Nummerbehoud is een gratis service en ook de bezorging, waar je maar wilt, is gratis. De aanbieding geldt zolang de voorraad strekt.

Het zou door de alcohol komen. Of de drugs. Nee, zegt zijn familie nu: de maker van de Kony2012-film, Jason Russell rende naakt over straat, omdat hij een ‘mental breakdown’ heeft. Een zenuwinzinking. Meer dan 82 miljoen mensen zagen de Kony2012-video tot nu toe. Het leverde ontzettend veel aandacht op voor de in film vertoonde gruwelijkheden waar de Oegandese warlord Joseph Kony voor verantwoordelijk zou zijn. En ook veel kritiek: de video zou een te eenzijdig en simplistisch beeld schetsen volgens sommigen. De man achter de video, activist en filmmaker, Russell, heeft dat gemerkt. ‘Omdat de film heel persoonlijk is, wordt Russell veel bedreigd. Dat vindt hij moeilijk’, zegt Russells vrouw Danica. Zo moeilijk, dat Russel nu is opgeno-

Druk - en zetfouten voorbehouden

0906-906.906.0 AMATEURTJES ZOEKEN JOU! Bel LIVE! 0906-0145

Volgens de politie en sommige ooggetuigen zou Russell tijdens zijn bizarre wandeling door San Diego ook hebben gemasturbeerd, en een paar auto’s hebben vernield. Ondertussen

© The Independent

bij onderstaande webwinkels

(lokaal tarief)

BEL NU:

Masturbatie

SHOPPEN

gsmtopdeal.nl/pers (0,8pm) DE LEKKERSTE TIENERS LIVE (18+)

men in een psychiatrisch ziekenhuis. Dat gebeurde nadat hij vorige week over drukke straten en kruispunten van het Amerikaanse San Diego had gerend. Schreeuwend en wild gebarend. Eerst in zijn ondergoed. Daarna ook zonder. Met zijn vuist sloeg hij op het trottoir.

 GDJHQ SHU ZHHN  XXU SHU GDJ

Direct bestellen? Bel: 070-7101 101 of via

REUTERS

zijn beelden van de naakte Russell ook al een hit op internet. Terwijl de filmmaker en activist Russell herstelt van zijn inzinking, gaat de actie tegen Kony, waarvan de video onderdeel is, door, zegt Invisible Childeren, de organisatie waar Russell voor werkt. ‘De boodschap van de film blijft hetzelfde’, zegt Russells vrouw. Het doel van de Kony2012-video is om wereldwijde steun te krijgen om Kony met behulp van militaire actie te vinden en arresteren. Kony is al tientallen jaren in Centraal-Afrika bezig met een terreurcampagne, is de boodschap van de film, waarbij alle mogelijke gruwelijke middelen worden ingezet: verkrachting, moord, het inzetten van kinderen als soldaat en slaaf. Russell en zijn organisatie voeren al tien jaar een campagne om westerse landen zover te krijgen in te grijpen. Invisible Childeren heeft hulp gegeven aan dorpen die zijn getroffen door de gewelddadigheden in Centraal-Afrika. Volgende maand organiseert de organisatie een wereldwijde anti-Kony-protestdag.

www.snoei.nl Bleiswijk

Natuursteen Sierbestratingen Tuinhout Tuinverlichting Waterelementen Tuinhuisjes

5XLPH FROOHFWLH GDPHV PRGHPHUNHQ YD PW  9HWR 6WXGLR 0DW HQ '1< 0HW DNWLHFRGH OHQWH  NRUWLQJ /HHV RQ]H YRRUZDDUGHQ RS ZZZEDJRHVQO

5XLP  KREE\DUWLNHOHQ RQOLQH OHYHUEDDU



+2%%<

ZZZMDFRELQO

Gratis thuisbezorgd depers.nl/webwinkel

+RXWODDQ  'UDFKWHQ 7HO 



&5($7,()

.QLSYHOOHQ 6WHPSHOV 3DSLHU 6WDQVMHV /LQW HQ]

Betaal ook via depers.nl/webwinkel via

Uw webwinkel in dagblad De Pers? Bel 088-0133234 of mail [email protected]

Beetje te wild

Tijd voor Kuifje

iPhone is topper

Een deelneemster aan een Zweedse realityshow werd tijdens een rondje moddercatchen wel erg fanatiek. Ze verloor een borstimplantaat.

Goed nieuws voor de dief van twee originele Kuifje-albums: Hij heeft tien maanden tijd om zijn favoriete stripboek te lezen. In de cel.

Smartphonegebruikers zijn het meest tevreden over de iPhone. Daarmee staat Apple al voor de zevende keer boven aan de ranking.

8

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

De zorgkosten stijgen harder dan de economie groeit.

Perspectief

De prijs van een leven #Kosten Een paar maanden langer leven kost soms tienduizenden euro’s. Nu betalen we dat met z’n allen. Willen we dat ook nog als de zorgkosten blijven stijgen? Of stellen we grenzen? ‘Wat je op één plek uitgeeft, kun je elders niet inzetten.’

HOLLANDSE HOOGTE/BEELDBEWERKING DE PERS

Kopzorg

Bij de les

Explosief

Nu al besteedt de Nederlandse overheid van alle terreinen het meest aan de zorg. Dit jaar naar verwachting zo’n 74 miljard euro.

Ter vergelijking: onderwijs is op 31 miljard begroot, defensie krijgt 7,2 miljard en de rente voor de groeiende staatsschuld kost in 2012 10,4 miljard.

De zorgkosten zijn nu goed voor 20 procent van de totale uitgaven van de publieke sector in Nederland, in 2000 was dat nog 13 procent.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Het moet geen rommeltje zijn, geen willekeur.

Perspectief

Rien Meijerink over het stellen van grenzen

Dirk Jacob Nieuwboer

W

e moeten het erover hebben. Leuk is anders. Het is behoorlijk vervelend zelfs. En toch moet het. Doktoren zeggen het. Patiënten soms. Zorgbestuurders snijden het voorzichtig aan. En ook politici weten het best, al praten ze er vaak liever omheen. Wat is het leven ons waard? Alles? Of zijn er grenzen? Ook financiële? We worden steeds ouder. En dokters kunnen steeds meer. Voor oudere mensen en ernstig zieke patiënten wordt nu medisch vaak nog alles uit de kast gehaald. En dan krijgen ze ook wel behandelingen waarvan je je kunt afvragen of die zinnig zijn. Patiënten worden er lang niet altijd blij van. Ook al leven ze misschien langer. Daar moeten we het over hebben. Daar hebben we het ook al over. ‘In hoeverre moeten artsen blijven doorbehandelen bij negentigjarigen?’, zegt bijvoorbeeld Roger van Boxtel, bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Menzis. ‘Dat is een discussie die nu echt gevoerd moet worden in de maatschappij.’ Staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten sloot zich daar laatst in Vrij Nederland bij aan. ‘De cardioloog doet dat, de internist, de uroloog, meestal ook nog langs elkaar heen’, zei ze. Ze bedoelen het goed en ze verhelpen de kwaal waar zij veel van weten. ‘Maar op termijn helpt het niet.’ En: ‘Het zou mooi zijn als duidelijk wordt dat je geen lafaard bent als je met de behandeling wilt ophouden.’ Dat is de medische en ethische kant. Lastig genoeg. Maar het kan nog ingewikkelder, want we kunnen, moeten misschien wel, het over nog iets hebben: geld. ‘In essentie gaat het denk ik om de vraag of we altijd tot elke prijs bereid moeten zijn om lijden te vermijden en de dood uit te stellen’, zei oud-minister Wouter Bos, die nu als partner bij KPMG adviseert over de zorg, in een programma over de oplopende zorgkosten.

Erfenis Een enkeling durft het ronduit te zeggen. ‘Voor 7 weken levensverlenging (in slechte kwaliteit want je bent doodziek van de medicijnen) in de terminale fase is de zorgindustrie tussen de 20.000 en 50.000 euro kwijt’, zegt bijvoorbeeld trendwatcher Adjiedj Bakas, die een boek schreef over de exploderende zorgkosten. ‘Willen mensen dat straks, laat ze dat dan zelf betalen of het van de erfenis afhalen.’ Is dat nou echt nodig? Moeten we

doodzieke patiënten hier echt mee lastigvallen? Zijn de kosten nou echt een probleem? Om hoeveel het gaat, valt onmogelijk te zeggen. Kosten van terminale patiënten worden uiteraard niet bijgehouden. Laat staan dat je kunt uitrekenen hoeveel te lang doorbehandelen kost. Want wat is dat precies? We weten dat de kosten van de zorg erg hard stijgen. Een voorbeeld: in 2003 werd 2,4 miljard uitgegeven aan de behandeling van kankerpatiënten. Vier jaar later was dat 1 miljard euro meer. We weten ook dat de zorgkosten in het laatste levensjaar veruit het hoogst zijn. Zo’n tien tot vijftien keer hoger dan in de andere jaren. Dat is natuurlijk logisch. De dood komt vaak niet plotseling, maar na ziektes. Maar hoe je met het levenseinde omgaat maakt wel een groot verschil. Een Amerikaans onderzoek uit 2006 liet zien dat in Miami chronisch zieke mensen in het laatste halfjaar van hun leven gemiddeld 46 keer een dokter zagen, meestal specialisten, ze verbleven gemiddeld zes dagen op de intensive care (ic), 27 procent van de mensen overleed op die afdeling. Gemiddelde kosten: 23.000 dollar. In Portland zagen ze maar 18 keer een dokter, waarvan de helft huisartsen, lagen ze 1 dag in de ic en slechts 13 procent overleed in het ziekenhuis. Kosten: 14.000 dollar. De verklaring van het verschil? Er zijn minder ic’s in Portland. Euthanasie is er legaal. Maar deskundigen wijzen op nog iets: doktoren praten er uitgebreid met patiënten over hoe ze hun levenseinde voor zich zien. Willen ze tot de laatste snik worden doorbehandeld en sterven in een ziekenhuis, of liever eerder maar wel thuis?

Laatste woord ‘Het is heel goed dat doktoren het daar met patiënten over hebben’, zegt Rien Meijerink, voorzitter van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ). ‘Maar in de behandelkamer of spreekkamer mag geld absoluut geen rol spelen. Natuurlijk niet, uitgesloten.’ Maar buiten die spreekkamers? ‘Geld mag nooit het laatste woord hebben’, zegt de RVZ-voorzitter. Hij herhaalt het een paar keer. Geld mag niet te dominant worden. Beslissingen over een naderend levenseinde, daar ‘moet je het financiële een beetje buiten houden’. Tegelijkertijd: ‘Op de achtergrond spelen de kosten van de zorg natuurlijk wel een rol. Daarom moet je het ook wel over geld hebben. Wat willen we met z’n allen betalen en vergoeden? Het is heel goed om over geld te praten. Niet

om de kosten in de hand te houden, maar om een objectieve afweging te maken tussen alle zorg en uitgaven.’ Het geld dat we uittrekken voor de zorg is beperkt. Nu al, maar de druk neemt alleen maar toe omdat de zorgkosten zo oplopen. En de kosten stijgen harder dan de economie groeit, als die al groeit. Door de vergrijzing, maar ook door technologische ontwikkeling. Nu besteden we zo’n 10 procent van ons nationaal inkomen aan de zorg. Als we niks doen stijgt dat door naar 20, 25 of, volgens de pessimisten, zelfs 30 procent.

Prijskaartje ‘Dit betekent dat het stellen van grenzen onontkoombaar is’, stelde Meijerinks Raad al in 2007. In een controversieel advies gaf de Raad een voorzet: een gewonnen levensjaar in goede gezondheid (Quality Adjusted Lifeyear, Qaly) zou in principe maximaal 80.000 euro mogen kosten. Gaat een behandeling daaroverheen, dan zou erover moeten worden gepraat of deze wel vergoed moet worden. De Raad kreeg bakken met kritiek over zich heen. Deze zou zich opstellen als een rekenmeester. Een prijskaartje hangen aan een leven, dat doe je niet. Voorzitter Meijerink vindt nog steeds dat het plan deugt. ‘Het is juist een heel rechtvaardig voorstel’, zegt hij. ‘Het gaat er om hoe je het best behandelingen tegen elkaar kunt afwegen. Wat je op één plek uitgeeft, kun je elders niet inzetten. Dat moet je zo objectief mogelijk bepalen. Het moet geen rommeltje zijn, geen willekeur.’ De grens van 80.000 euro was maar een indicatie. ‘Het kan ook 100.000 euro zijn, of 60.000, daar gaat de politiek over.’ Maar welke grens het ook wordt, die zou nooit keihard moeten zijn. De Raad stelt twee fases voor. In de eerste kijk je puur naar de kosten en de gezondheidswinst die daar tegenover staat. Daarna kijk je of het ook rechtvaardig is dat bepaalde behandelingen niet vergoed worden. ‘Dat is een essentieel onderdeel’, zegt Meijerink. ‘Voor heel zeldzame ziektes zijn medicijnen vaak erg duur bijvoorbeeld. Is het dan rechtvaardig om die niet te vergoeden? Daar moet je het na de rekenarij heel goed over hebben.’ Neemt niet weg dat er uiteindelijk bij deze systematiek behandelingen buiten de boot zullen vallen. Welke precies, wil Meijerink liever niet zeggen. ‘Dat is heel erg moeilijk, want dan praat je meteen over patiëntengroepen die zich door deze uitlatingen benadeeld voelen. Maar wij hebben wel voorbeelden gegeven van behandelingen in de eindfase van het leven waarbij door

9

middel van heel dure medicijnen het leven een beetje kan worden gerekt, een paar maanden bijvoorbeeld, met een kostenplaatje erbij waarvan je toch echt moet zeggen, daar moet je over nadenken, ook vanwege de kosten.’ De systematiek van de Raad, laat staan de grens van 80.000 euro, is nog niet ingevoerd. Sterker nog, het is in de politiek niet eens serieus aan bod gekomen. ‘Dit is natuurlijk helemaal geen populair onderwerp voor de politiek. Allicht. Omdat je met het stellen van grenzen, zegt tegen potentiële kiezers, bijvoorbeeld mensen die ernstig ziek zijn, jullie lopen risico. Nee, ik realiseer me duvels goed dat dit onderwerp politiek niet gemakkelijk is. Maar ze gaan er wel over, toevallig!’ Hoe moeizaam men over dit onderwerp praat, blijkt wel uit de discussies over bijvoorbeeld comazuipen, maagzuurremmers of rollators, die nu wel worden gevoerd. Zelfs als er geen mensenlevens op het spel staan, ligt het erg gevoelig om iets uit het basispakket te halen. ‘Ik durf dan ook te wedden dat niemand in de politiek hier zijn handen aan zal branden’, zegt Jos Werner. De CDA’er zat tot vorig jaar in de Eerste Kamer en heeft een lange carrière achter zich in de zorg, onder meer als voorzitter van de Raad van Bestuur van het Universitair Medisch Centrum in Nijmegen, en is nu voorzitter van de Federatie van Nederlandse Kankerpatiëntenorganisaties. ‘En ik moet er ook echt niet aan denken dat dit in Nederland wordt ingevoerd.’

Zinnig Ook Werner ziet best dat de kosten stijgen. En daar wil hij natuurlijk over praten, maar dan wel op de goede manier. ‘En dat is niet op basis van Qaly’s, ik vind dat mensonwaardig. Je moet het omdraaien. Je moet beginnen met de vraag wat zinnig is. Vervolgens gaan we kijken of dit op betaalbaarheidsproblemen stuit.’ Het antwoord is voor hem duidelijk. ‘Het huidige welvaartsniveau rechtvaardigt nog niet dat we op deze manier het pakket gaan berekenen.’ Dat kan veranderen. Zeker is dat naarmate de zorgkosten en de premies stijgen, de druk zal toenemen om kritischer te kijken naar hoe dat geld wordt uitgegeven. ‘Wij waren vroeg met ons advies’, zegt Meijerink. ‘En ja, je zou kunnen zeggen: het feit dat de politiek er niet echt op is ingesprongen, duidt erop dat de financiële noodzaak nog niet groot genoeg is.’

Uit de pas

Schipperen

Lak

Tot 2000 was de groei van de zorgkosten ongeveer gelijk aan de economische groei. Daarna liepen de zorgkosten uit de pas met een groei van 4 procent.

Minister Edith Schippers wil die groei beteugelen. Ze sprak onder meer met de ziekenhuizen af dat hun uitgaven maar 2,5 procent mogen groeien.

Volgens de zorgverzekeraars lappen veel ziekenhuizen die afspraak aan hun laars: ze zouden met wel 10 procent willen groeien.

-advertentie-

45-plussers kunnen nu ook OLCD in Papendrecht implanteert met ‘cd-techniek’ gemaakte

Refractieve chirurgie heeft zich enorm ontwikkeld O.a. leesbrilgebruikers kunnen hiervan profiteren Het menselijk oog is een schitterend voorbeeld van natuurlijk vernuft. Verbonden met en aangestuurd door onze hersenen kan het zich in principe aanpassen aan uiteenlopende omstandigheden. Hierdoor kunnen de meeste jongeren moeiteloos zowel veraf als dichtbij scherp zien. Maar in de woorden ‘in principe’ schuilt een beperking. Soms werkt het natuurlijke mechanisme niet (meer) zoals zou moeten. Dan zijn hulpmiddelen als brillen en contactlenzen nodig. Voor het groeiend aantal mensen dat daar graag vanaf wil, biedt de refractieve chirurgie in de meeste gevallen uitkomst. Als iemand niet scherp kan zien, dichtbij en/of veraf, is de gezondheid van het oog in het algemeen prima in orde. Er is alleen sprake van een brekingsafwijking. Het beeld kan dan niet of niet altijd op natuurlijk wijze scherp op het netvlies worden geprojecteerd. Soms heeft dat een aangeboren oorzaak. Dikwijls is het echter een gevolg van ouder worden. Met het toenemen van de leeftijd verliezen ook de oogspieren aan soepelheid. Dit leidt bij veel mensen tot ouderdomsverziendheid (presbyopie). Lezen gaat dan moeilijk zonder bril of er is een andere (bril)sterkte voor nodig dan voor kijken in de verte. Het is een verschijnsel dat zich meestal zo rond de leeftijd van 45 jaar begint te manifesteren. Maar weinig ouderen hebben er geen last van. Mannen en vrouwen van boven de 50 die nog zonder leesbril door het leven gaan, zijn veruit in de minderheid. Heel wat leesbrilgebruikers zouden graag van dit hulpmiddel worden verlost. Met behulp van moderne oogheelkundige technieken kan OLCD als kliniek voor totale oogzorg deze wens in de meeste gevallen in vervulling laten gaan.

Alternatief: niet betaald door verzekering Het onderdeel van de oogheelkunde dat zich bezighoudt met het corrigeren van brekingsafwijkingen wordt refractieve chirurgie genoemd. Deze refractieve chirurgie heeft in het afgelopen decennium enorme ontwikkelingen doorgemaakt. Dankzij het beschikbaar komen van nieuwe oogheelkundige technieken is het tegenwoordig bijna altijd mogelijk om brekingsafwijkingen in een gezond oog veilig te corrigeren. Dit betekent dat wie niet afhankelijk wil zijn van een bril of contactlenzen vrijwel altijd een alternatief heeft. Aan zo’n alternatief zijn wel behoorlijke kosten verbonden. Deze worden niet door de zorgverzekering betaald. Afhankelijk van de polisvoorwaarden, is bij een aanvullende verzekering soms een bescheiden vergoeding mogelijk. Voor iemand die goed rekent, vallen de kosten echter reuze mee. Er staat immers in de loop van de

jaren een aanzienlijke besparing tegenover omdat de dikwijls forse periodieke kosten voor nieuwe brillen en/of lenzen vervallen. De grote winst is veel gemak en comfort! De twee belangrijkste middelen waarvan de refractieve chirurgie gebruik maakt om mensen van hun bril of lenzen af te helpen, zijn de ooglaserbehandeling en het implanteren van kunstlenzen.

No-touch ooglaserbehandeling Met ooglaserapparatuur kan een oogarts de kromming van het hoornvlies aanpassen. Hierdoor wordt de brekingsafwijking op natuurlijke wijze gecorrigeerd. Bij toepassing van een zogeheten individueel behandelingspatroon zijn ook diverse andere onvolkomenheden (zoals littekenweefsel) van het hoornvlies te verhelpen. In veel gevallen zien mensen hierdoor na de behandeling scherper dan daarvoor met bril of lenzen. Vooral het zien tijdens nachtelijke omstandigheden kan verbeteren. Ooglaseren doet OLCD uitsluitend volgens de LASEK-methode omdat dit zonder meer de veiligste manier is om het gewenste resultaat te bereiken. Van de behandeling zelf, zoals die gebeurt bij OLCD, merkt de cliënt nauwelijks iets. De oogarts gebruikt uitsluitend computergestuurde laserapparatuur. Er wordt niet in het oog gesneden. Omdat elke aanraking van het oog achterwege blijf, spreekt men hier ook wel van ‘no-touch behandeling’. De ooglaserbehandeling kent beperkingen wat de te corrigeren sterkte betreft. Ook is met deze behandeling niet te bereiken dat iemand van gemiddeld 45 jaar of ouder weer met beide ogen dichtbij én veraf scherp gaat zien. Wel kan één oog worden gecorrigeerd voor scherp zien dichtbij en het andere voor scherp zien in de verte. Dit heet monovision.

Implanteren VOK-lenzen OLCD kan ook iemand die niet in aanmerking komt voor een ooglaserbehandeling vrijwel altijd van de bril of contactlenzen afhelpen. De ontwikkeling van hoogwaardige implanteerbare kunstlenzen heeft dit mogelijk gemaakt. Er zijn twee methoden van implanteren, die beide poliklinisch gebeuren, onder plaatselijke verdoving. Bij de eerste methode plaatst de oogarts de lens in de voorste oogkamer (VOK), vóór of achter de pupil. Dit gebeurt via een minuscuul sneetje aan de rand van het hoornvlies. De eigen natuurlijke ooglens blijft gewoon zitten.

RLE: definitieve oplossing Bij de tweede werkwijze, RLE (refractive lens exchange) genoemd, vervangt de oogarts de eigen ooglens van de cliënt door een kunstlens. Ook de Mplus lens wordt zo geïmplanteerd. De toegepaste werkwijze is dezelfde als die bij staaroperaties. Het is de succesvolste operatietechniek in de oogheelkunde. De ingreep verloopt vrijwel altijd geheel probleemloos. Met RLE lenzen is de cliënt gegarandeerd voor de rest van haar of zijn leven van de bril of contactlenzen af. Ook is het niet meer mogelijk dat zij of hij ooit aan grijze staar (cataract) geopereerd zal moeten worden.

Welke behandeling is geschikt? Komen mijn ogen in aanmerking voor een ooglaserbehandeling of het implanteren van lenzen? Wie antwoord wil hebben op deze vraag kan het best OLCD bellen en een afspraak maken voor een gratis quickscan. Tijdens dit ca. 30 minuten durende onderzoek vinden verschillende metingen plaats. Daarnaast worden vragen gesteld over de algemene gezondheid. Op basis van de resultaten krijgt de cliënt een advies en gerichte informatie. Elders op deze pagina’s staat een overzicht van alle behandelmogelijkheden. Ook op www.olcd.nl is daar meer informatie over te vinden.

No-touch ooglaserbehandeling

^

Oogartsen: “Multifocale implantlenzen uitstekende oplossing” De oogartsen Gerard Groothuizen en Albert Vos hebben veel ervaring met het implanteren van kunstlenzen. Beiden zijn verbonden aan zowel het Albert Schweitzer Ziekenhuis als OLCD. Zij vinden de huidige generatie multifocale implantlenzen een prima oplossing voor mensen die een leesbril maar lastig vinden. Beiden zeggen wel dat het voor een effectief resultaat noodzakelijk is om bij iedere cliënt telkens niet alleen de medische kant te onderzoeken, maar ook heel zorgvuldig te kijken naar bepaalde persoonlijke aspecten.

Zelfde techniek als bij staaroperaties Het implanteren van kunstlenzen is begonnen als remedie tegen grijze staar (cataract). Bij relatief veel mensen op leeftijd vertroebelt de ooglens. Het gevolg is dat zij steeds minder gaan zien. De oogarts vervangt dan de natuurlijke ooglens door een kunstlens en verhelpt zo het probleem. Oogarts Groothuizen: “Bij staaroperaties is het een kwestie van zien of niet zien. De patiënt heeft in feite geen keus. We implanteren dan meestal een monofocale lens die min of meer overeenkomt met de sterkte van de natuurlijke ooglens. Daarna is het zicht weer helder, maar is net als voorheen een bril nodig om dichtbij of veraf scherp te zien. Als het daarentegen gaat om iemand die geen staar heeft, maar van haar of zijn bril wil worden verlost, moeten we zeker weten dat we dit doel ook bereiken. Dan zijn zeer nauwkeurige metingen nodig en dienen de implantlenzen helemaal passend voor de individuele cliënt te zijn. Dit geldt nog sterker voor de multifocale implantlenzen die het mogelijk maken om zowel dichtbij als veraf scherp te zien. Ik durf gerust te stellen dat de afgelopen jaren op het gebied van dergelijke lenzen een doorbraak heeft plaatsgevonden wat betreft de kwaliteit en het voldoen aan de verwachting van veeleisende cliënten. De Mplus lens is daar een goed voorbeeld van.”

Enthousiast over Mplus lens Beide oogartsen zijn enthousiast over de Mplus lens. Oogarts Vos: “Op dit moment is dat een van de beste implantlenzen voor 45-plussers die van hun leesbril af willen. ”Zowel hij als zijn collega Groothuizen benadrukken dat iedereen na het implanteren van multifocale lenzen een gewennings periode moet doormaken. Deze duurt bij de een langer dan bij de ander. De oogartsen hebben ook in dit opzicht gunstige ervaringen met de Mplus. Gerard Groothuizen: “In het algemeen duurt de gewenning bij deze lens korter dan bij andere typen. Verder ervaren sommigen bij multifocale implantlenzen in het overgangsgebied tussen dicht-

bij zien en veraf zien wel eens bijverschijnselen zoals schitteringen en halo’s. Ook in dit opzicht steekt de Mplus lens gunstig af.” Met betrekking tot de gewenning is nog een ander aspect belangrijk. Albert Vos: “Bij de multifocale lenzen hebben we te maken met twee sterkten, één voor dichtbij en één voor veraf. Er kan precies gemeten worden welke sterkten nodig zijn om voor beide afstanden de brekingsafwijkingen van een cliënt voor 100% te compenseren. In hoeverre we deze waarden ook moeten aanhouden is echter onder andere afhankelijk van iemands werkomstandigheden. Voor een cliënt die de hele dag met een computerscherm werkt, kunnen we de lenzen bijvoorbeeld anders instellen dan voor iemand die veel langs de weg zit. We zoeken steeds naar de beste oplossing. Het komt er dus op aan, dat wij ons als oogarts goed inleven in de persoonlijke situatie van de cliënt.”

Mplus lens in doorsnede van het oog

^

Veilige ingreep Oogartsen beschouwen het implanteren van lenzen tegenwoordig als een van de veiligste operaties in de oogheelkunde. Oogarts Groothuizen: “Deze ingrepen zijn minstens even veilig als een ooglaserbehandeling. Ze stellen ons in staat ook mensen van hun bril of lenzen af te helpen die niet voor zo’n behandeling in aanmerking komen.” Oogarts Vos: “Recente studies hebben aangetoond dat in meer dan 95% van alle gevallen implantlenzen zonder noemenswaardige problemen worden verdragen.” Bij een beperkt aantal geïmplanteerde lenzen treedt zogenoemde nastaar (niet te verwarren met grijze staar of cataract) op. Er groeit dan wat weefsel over de implantlens. De kans hierop is volgens Gerard Groothuizen echter bij moderne implantlenzen sterk verminderd en áls het verschijnsel zich voordoet, is het simpel te behandelen met speciale laserapparatuur. Met de eximer laser (waarmee ook de ooglaserbehandelingen worden uitgevoerd) kan eventueel ‘finetuning’ plaatsvinden wanneer na het implanteren van de lenzen het beoogde resultaat niet helemaal zou worden bereikt. Kortom, de kans dat een cliënt er niet beter van wordt, is uiterst gering.

-advertentie-

veilig van hun (lees)bril af Mplus lenzen

Mplus lenzen zijn staaltje van Nederlandse inventiviteit Productietechniek is afgeleide van uitvinding cd-spelers De multifocale Mplus implanteerbare lenzen, waarmee de oogartsen van OLCD zulke positieve ervaringen hebben, zijn een goed voorbeeld van het hoge niveau waarop bepaalde Nederlandse bedrijven zich bewegen. Wie de geschiedenis van de producent hoort en een kijkje neemt in de fabriek in het Veluwse Eerbeek, raakt beslist onder de indruk. Niet alleen van de bijzonder geavanceerde productiefaciliteiten en producten, maar ook van de uiterste zorgvuldigheid waarmee tijdens het productieproces en de logistieke afhandeling wordt gewerkt.

De speciale constructie van de overgangen tussen de afzonderlijke gedeelten van de lens gaat bijverschijnselen als schitteringen en halo’s tegen. Naast een uitstekende zichtkwaliteit zorgt de bijzondere samenstelling van de Mplus lens ook voor een aanzienlijk kortere gewenningstijd dan bij andere typen implantlenzen. Tot slot maken de scherpe zijkanten van de lens (een gevolg van het niet hoeven polijsten) de kans op nastaar kleiner.

Vanuit Eerbeek vinden hoogwaardige implanteerbare lenzen in aanzienlijke aantallen hun weg naar klinieken als OLCD, in Nederland en ver daarbuiten. Hieronder ook een groot aantal van het type Mplus, een lens die zich door de bijzondere eigenschappen in binnen- en buitenland mag verheugen in een snel toenemende populariteit.

Bijzondere techniek Weinig mensen bij wie Mplus lenzen zijn geïmplanteerd zullen verband leggen tussen hun cdspeler en het feit dat zij weer veraf én dichtbij scherp kunnen zien. De ‘compact disk’, zoals de cd voluit heet, is een uitvinding van Philips. Voor de ingenieuze spelers was een tamelijk gecompliceerd lensje nodig. Hiervoor ontwikkelde Philips een unieke productietechniek. De Nederlander Ben Wanders kwam op het idee om deze techniek toe te passen voor het produceren van contactlenzen, later gevolgd door implantlenzen. De kern van het productieproces is dat de lenzen door middel van wat met noemt ‘Sub Micron Lathing Technique’ worden vervaardigd en dat het daarna niet nodig is om de lenzen nog te polijsten (zoals bij lenzenfabricage gebruikelijk). Dit zorgt voor een buitengewone maatvastheid. De sterkte van elke lens is dan ook exact zoals besteld.

Speciale eigenschappen Mplus Niet alleen het productieproces is inventief, maar ook de constructie van de Mplus lens. De lens is samengesteld uit twee gedeelten (met verschillende brandpuntsafstanden), die onafhankelijk van elkaar werken. Er moet immers zowel veraf als dichtbij scherp gezien kunnen worden. De lens is zodanig gevormd en gedimensioneerd, dat de kwaliteit van het zien onafhankelijk is van de grootte van de pupil (klein bij veel licht, groot bij weinig licht). Kenmerkend zijn verder de hoge afbeeldingskwaliteit en hoge scherptediepte, waardoor men ook goed ziet bij afstanden die tussen veraf en dichtbij in liggen.

Brandpunten Mplus lens

^

Uiterste zorgvuldigheid Het is prachtig om te zien hoe uit een stukje hoogwaardig acryl een perfecte implantlens ontstaat. Dit gebeurt met relatief kleine, maar peperdure en ongelooflijk nauwkeurige machines. Het grootste deel van het productieproces verloopt volledig computergestuurd. Hierdoor voldoen de lenzen exact aan de specificaties zoals die bij de bestelling zijn opgegeven. Elke lens is voorzien van een unieke code en daardoor altijd traceerbaar. Deze code zorgt er ook voor dat iedere oogarts de juiste lenzen ontvangt, steeds in tweevoud. Mocht dus tijdens de ingreep bijvoorbeeld een lens op de vloer vallen, dan is ogenblikkelijk een nieuwe steriele lens beschikbaar. Tijdens het proces ondergaan de implantlenzen verschillende kwaliteitscontroles. De laatste hiervan is een visuele controle. In een speciale, volstrekt stofvrije ‘cleanroom’ wordt door een team dames elke lens onder een microscoop onderzocht op

eventuele krasjes of putjes. Met hun getrainde ogen kunnen zij zaken ontdekken die op geen enkele andere wijze aan het licht te brengen zijn. Ondanks alle beschikbare technische middelen is het menselijk oog voor dit werk superieur. Verder komen aan het verpakken van de lenzen maar weinig mensenhanden te pas. De eerder genoemde unieke code zorgt ervoor dat elke zending op de juiste plaats van bestemming komt.

Oogarts en optometrist: nauwe samenwerking voor het beste resultaat Binnen OLCD werken optometristen Martin Struijk en Angela de Roock nauw samen met de aan de kliniek verbonden oogartsen. De behandelingen zelf worden vanzelfsprekend uitgevoerd door laatst genoemden. Maar in de voorafgaande fase is als voorbereiding op de ingreep echter uitgebreid optometrisch onderzoek nodig. Bovendien spelen de optometristen een sleutelrol in het begeleiden van cliënten. Zij wisselen uitgebreid met hen van gedachte en verstrekken aan de hand van een quickscan of vooronderzoek op de cliënt persoonlijk toegesneden informatie.

^

Uitstekende nazorg

Bij OLCD heerst een ontspannen sfeer OLCD is als oogheelkundige privékliniek gespecialiseerd in ‘scherp zien zonder bril of lenzen’. Sinds 2002 heeft de kliniek met behulp van een laserbehandeling of door het implanteren van lenzen al heel wat mensen verlost van hun optische hulpmiddelen. Na aanvankelijk uitsluitend ooglaserbehandelingen te hebben uitgevoerd, voegde OLCD een aantal jaren geleden lensimplantatie toe aan de behandelmogelijkheden. Hierdoor kunnen in de meeste gevallen ook bril- en contactlensdragers worden geholpen die niet in aanmerking komen voor een ooglaserbehandeling.

Intieme privékliniek Bij OLCD is alles erop gericht om de best mogelijke oogzorg te bieden. Dit komt tot uitdrukking in zowel de organisatie als de geavanceerde faciliteiten waarover men beschikt. Door de bewust kleinschalige opzet krijgt iedere cliënt maximale persoonlijke aandacht.

Een uitstekende nazorg is een van de kenmerken van OLCD. Verschillende nacontroles vormen een vast onderdeel van de behandeling. Bovendien staat een cliënt er nooit alleen voor. Hij of zij kan altijd bij de kliniek terecht wanneer behoefte bestaat aan informatie of ondersteuning. Direct na de ingreep is zelfs 24 uurs nazorg beschikbaar. Cliënten krijgen dan een mobiel telefoonnummer mee dat bij vragen of (vermeende) problemen op elk gewenst moment kan worden gebeld.

Steeds dezelfde medewerkers Vanaf het vooronderzoek tot en met de laatste nacontrole is er steeds contact met dezelfde medewerkers. Mede daardoor is de sfeer bij OLCD plezierig en ontspannen. Een belangrijke bijdrage hieraan levert officemanager Jeannette van der Tak. Het eerste, meestal telefonische, contact hebben geïnteresseerden met haar. Zij is door en door vertrouwd met alle mogelijkheden en procedures. Iedereen die meer informatie wil, is dus bij Jeannette aan het juiste adres. Zij weet ook de mensen die voor een onderzoek of een ingreep komen helemaal op hun gemak te stellen.

Persoonlijke benadering Meestal komt iemand die graag van de bril of contactlenzen af wil eerst naar OLCD voor een gratis quickscan. Dit ca. 30 minuten durende onderzoek wordt uitgevoerd door een van de twee optometristen. Aan de hand van de uitkomsten van de quickscan krijgt de geïnteresseerde direct een persoonlijk advies over de eventuele behandeling, evenals relevante documentatie. Wie tot een behandeling besluit, dient een vooronderzoek te ondergaan dat ongeveer een uur duurt. De optometrist onderzoekt de ogen dan zeer uitgebreid. Dit betekent naast verschillende metingen ook een algeheel oogheelkundig onderzoek. Verder vindt uitgebreid overleg plaats met de cliënt over diens (werk)situatie en wensen. Zo nodig worden delen van het vooronderzoek speciaal gericht op de samen met haar of hem gekozen behandelingsmethode.

OLCD neemt ruim de tijd

Controle Mplus lens

De kliniek heeft bovendien al sinds de oprichting een vaste samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. Dit leidt tot de beste combinatie van twee werelden. Zo vindt bijvoorbeeld bij lens-implantaties het vooronderzoek en de nazorg plaats in de privékliniek OLCD, maar de operatieve ingreep zelf wordt uitgevoerd in het ziekenhuis.

voor een individuele cliënt naar verwachting het beste resultaat zal opleveren. Hiertoe voeren zij niet alleen diverse metingen uit, maar overleggen zij ook uitgebreid over wensen en verwachtingen. Dit vindt OLCD heel belangrijk. Er wordt dus ruim de tijd voor genomen! De oogarts neemt alle medische aspecten voor zijn rekening en is uiteraard ook degene die de ingreep uitvoert. Hoewel die oogarts eindverantwoordelijk is, vormen de metingen en bevindingen van de optometrist wezenlijke onderdelen van de totale behandeling. Zo werken beiden nauw samen voor het beste resultaat.

Optometristen zijn de aangewezen gesprekspartners als het gaat om de meer technische aspecten van een lensimplantatie. Door hun opleiding en training zijn zij gespecialiseerd in de optische aspecten van ‘zien’ en daardoor in het uitzoeken van welke lens

Albert Vos in gesprek met cliënt na ooglaserbehandeling

Contact met OLCD, kliniek voor totale oogzorg Veel informatie vindt u op www.olcd.nl. Wilt u meer weten over OLCD, maar beschikt u niet over een computer of heeft u liever persoonlijk contact, bel dan 078 – 615 15 24. U kunt uw vragen telefonisch stellen of een afspraak maken om eens langs te komen. Contactgegevens Veerpromenade 23, 3351 HM Papendrecht Tel.: 078 - 615 15 24 E-mail: [email protected] Website: www.olcd.nl

OLCD is geopend op dinsdag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. Op zaterdag kunt u terecht van 9.00 tot 13.00 uur.

^

12

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Vrouwen met een lage stem verslaan mannen met een hoge.

Weten

Vraag aan de wetenschap Heeft de maanstand invloed op het groeien van gewassen? Vooraanstaande wetenschappers beantwoorden vragen van lezers U heeft een vraag? Ga naar www.depers.nl/vraagteken

GETTY IMAGES

Paul Struik, hoogleraar gewasfysiologie aan de Wageningen Universiteit:

onomstreden onderzoekster, heeft een zaaikalender opgesteld waarbij rekening wordt gehouden met de maancyclus en de stand van planeten en sterren. Ze maakte onderscheid tussen vrucht-, wortel-, bloem- en bladgewassen, elk met een specifieke binding met de vier elementen (water, vuur, lucht, aarde) en een voorkeur voor zaaien in bepaalde fasen in de maancyclus (bijvoorbeeld wassende maan of krimpende maan). In de biologischdynamische landbouw is dit gedachtegoed nog steeds populair. In de praktijk is de zon veel belangrijker voor plantengroei omdat deze de hoeveelheid inkomende energie, de daglengte en de temperatuur bepaalt en ook sterk de waterhuishouding van bodem en plant beïnvloedt. Zaaien kan veel beter worden gepland op basis van de actuele bodemcondities, de weersvoorspelling en ervaring. Daarom hebben ook biologischdynamische boeren moeite met het zaaien volgens de maan.’

Volgende week:

‘De maan zou inderdaad een heel klein effect op plantengroei kunnen hebben, dat hangt samen met haar invloed op grote waterpartijen op aarde (eb en vloed). Daarbij is de redenering dat planten veel water bevatten en dus die invloed ook zullen ondervinden. Maar de invloed van de maan valt helemaal weg tegen andere, veel belangrijkere factoren. Maria Thun, een bekende maar niet

‘Vraagteken’ wordt mogelijk gemaakt door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de nationale wetenschapsfinancier.

Bang zijn zit voor een groot deel in de genen

Engels leren schaadt Nederlands niet

Utrecht De mate waarin mensen op gevaar reageren, is voor een groot deel genetisch bepaald. Dat ontdekte Floris Klumpers. Hij maakte gebruik van vrijwilligers die bang werden gemaakt voor een elektrische schok. De basale angstreacties bleken samen te hangen met de genetische aanleg, die in het brein de serotoninehuishouding reguleert.

Groningen Vier- en vijfjarigen zijn prima in staat om Engels te leren, en dat gaat niet ten koste van het Nederlands. Dat blijkt uit een onderzoek dat op verzoek van minister Van Bijsterveldt is uitgevoerd. Ruim 650 basisscholen geven Engels. De leerlingen presteren voor wat betreft de Nederlandse woordenschat conform de leeftijdsnormen.

Hebben eskimo’s vaak last van bevroren ledematen?

Hoog stemgeluid werd Ronald Plasterk fataal

Had Ronald Plasterk (links) maar zo’n mooie trage bas als Ivo Opstelten. FOTO’S: ANP

#Stemmen

Als de verkiezingen naderen, luisteren kiezers niet alleen naar de argumenten van de kandidaten maar ook naar hun stemgeluid. Marcel Hulspas Amsterdam

Dat een lagere stem meer vertrouwen inboezemt, was al enige tijd bekend. Vrouwen ‘vallen’ gemakkelijker voor een man met een lager stemgeluid, en managers die (zoals minister Ivo Opstelten) een mooie, trage basstem bezitten, worden eerder geloofd dan managers met een hoge piepstem. Dit fenomeen blijkt nu ook van invloed te zijn op ons stemgedrag. Een eerste onderzoek hiernaar werd

in november vorig jaar gepubliceerd. De onderzoekers maakten gebruik van bestaande geluidsopnamen van politici, waarbij ze het stemgeluid elektronisch manipuleerden. Toen bleek dat wanneer een politicus hoger ging praten, hij steeds minder stemmen won. Nadeel van dat experiment was dat bekende politici werden gebruikt, waardoor partijvoorkeur roet in het eten kon gooien. In een nieuwe studie, uitgevoerd in Miami, werd daarom gebruikgemaakt van onbekende stemmen.

Stemcoach De onderzoekers namen stemmen op van tien mannen en zeventien vrouwen. Ze moesten allemaal zeggen: ‘Ik roep u op om op mij te stem-

men’. Vervolgens veranderden ze de hoogte van het stemgeluid. Luisteraars moesten zeggen op welke ‘politicus’ ze zouden stemmen. Daarbij bleek dat de kandidaat met de lagere stem steevast beter scoorde. Auteur Casey Klofstad van de Universiteit van Miami wijst erop dat veel politici hiervan op de hoogte zijn en ‘stemcoaches’ inhuren die hen moeten helpen om een fraaie, vertrouwenwekkende stem te ontwikkelen. ‘Wat wij hebben gedaan is deze volkswijsheid testen – en die is nu wetenschappelijk bewezen.’ Opmerkelijk is echter dat het donkere-stem-effect veel sterker is dan het verschil tussen man en vrouw. Vrouwen met een lage stem haalden meer stemmen binnen dan mannen met een hoge stem.

Soldaat krijgt persoonlijke satelliet #WildPlan

In Amerika wordt nu bekeken of het mogelijk is iedere grondsoldaat een eigen satelliet te geven. Redactie weten Amsterdam

Iedere soldaat kan straks op verzoek zijn eigen wegwerpsatelliet krijgen, die voor hem persoonlijk de omgeving verkent en beelden doorstuurt. Dat wilde plan wordt nu besproken binnen de muren van het Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA), de beroemde technologische denktank van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Het plan is heel simpel: als er ergens een oorlog gaande is en er zijn soldaten aan de grond ingezet, dan worden er tegelijkertijd raketten gelanceerd die in de ruimte grote hoeveelheden spotgoedkope wegwerpsatellietjes loslaten. Die satellietjes bestaan uit weinig meer dan een zender/ontvanger, een navigatiesysteempje, een motortje en een camera. De soldaten op de grond zijn uitgerust met een ‘afstandbediening’ waarmee

ze om satelliet-assistentie kunnen vragen. Zodra ze de omgeving niet meer vertrouwen, of willen weten waar mogelijke vijanden zich ophouden, kunnen ze met behulp van één druk op de knop om een satelliet vragen. Een commandopost ‘ziet’ de soldaat, beoordeelt de aanvraag, en geeft vervolgens een van de duizen-

den satellietjes opdracht om een bepaalde baan op te zoeken die haar in korte tijd over de soldaat doet vliegen. Eenmaal in de buurt van de soldaat kan de mini-satelliet een duikvlucht uitvoeren om haarscherpe beelden van de omgeving te maken. Een en ander moet in omstreeks een uur uitgevoerd worden – anders heeft het weinig zin. Die duikvlucht zal de

satelliet hoogstwarschijnlijk ook fataal worden – maar dat is bij de prijs (enkele honderdduizenden dollars per satellietje) inbegrepen. Het plan is ontstaan naar aanleiding van de grote vraag onder militairen te velde naar actuele informatie. Gewone satellieten kunnen die vraag niet aan, en drones (onbemande vliegtuigen) zijn te kwetsbaar en daarbij te kostbaar. Het Amerikaanse leger wil een flexibeler en goedkoper alternatief, en legde die vraag neer bij DARPA. Het onderzoeksinstituut heeft een groot aantal hightech bedrijven gevraagd om te kijken of een dergelijk systeem, voor een dergelijke prijs, haalbaar zou zijn. Omdat het in principe om enkele duizenden exemplaren gaat, kunnen de productiekosten per stuk redelijk laag blijven. Op 27 maart is er een eerste bijeenkomst met geïnteresseerde bedrijven, die dan nader zullen worden ingelicht. Overigens werd onlangs aangekondigd dat DARPA-directeur Regina Dugan de overstap maakt naar Google. Welke rol zij daar zal spelen, wil Google niet zeggen. Ze brengt ongetwijfeld een hoop wilde ideeën mee.

Auto in je borstkas

Rikketikketik

Allebei winnaars

Het grootste hart aller tijden heeft de blauwe vinvis. Het is zo groot als een Fiat Panda en klopt tien keer per minuut. Tachtig jaar lang.

Het kleinste zoogdierenhart is dat van de wimperspitsmuis. Het diertje is 3,5 cm lang. Zijn speldenknop-grote hartje klopt 800 keer per minuut.

De wimperspitsmuis leeft hooguit een jaar, wat betekent dat zijn hartje tijdens zijn leven net zo vaak klopt als het hart van een vinvis.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Installatie van een Blue Pump bij een school maakte indruk.

13

ENJOY AND DO GOOD WWW.DEBETEREWERELD.NL

Almar Fernhout Directeur De Betere Wereld

Schoon water hier en in Afrika

Column

Sociaal ondernemen aar geloven wij in bij ICS. Het staat voor maatschappelijke verandering. Financiële winst is niet het primaire doel, maar is nodig om maatschappelijke winst te kunnen boeken. De sociale meerwaarde is de belangrijkste maatstaf. Regelmatig bezoek ik Afrika en Azië en ervaar ik hoe sociaal ondernemen en kinderbescherming hand in hand kunnen gaan. Ondernemen als basis voor structurele verbetering, gedreven door lokale initiatieven. We werken momenteel met boeren in West-Kenia aan een grootschalig project, gebaseerd op een agrarisch hoofdproduct: maïs. Voor dit maïsproject gaan we zelf samen met de boeren actief in de keten zitten; actief waarde toevoegen aan maïs! Op deze manier heb je uiteindelijk meer winst voor de boer; zo doen wij zaken en bestrijden armoede. Ik ben er absoluut van overtuigd dat armoedebestrijding als bedrijfsstrategie op die manier werkt. Nieuwsgierig? Kijk dan op www.ics.nl

D

#BluePumps

meisjes hadden de voorkeur voor model of lerares.’

Het is Wereldwaterdag op 22 maart. Voor ons is schoon drinkwater de normaalste zaak van de wereld. In Afrika ligt dit anders. Veel Afrikanen moeten het stellen zonder schoon drinkwater en het is goed om te zien dat een merk als Sanex zich deze problematiek aantrekt door samenwerking met de organisatie FairWater, die als doel heeft zoveel mogelijk Blue Pumps te plaatsen in Afrika.

Betrouwbaar Ook sprak Fernhout met de directeur van de school, die uitlegde dat ze in het verleden veel problemen hadden gehad met pompen die geplaatst waren door andere organisaties, maar vaak kapot gingen. Dan moest hij regelmatig zijn 1.900 leerlingen naar huis sturen, omdat anders de kans op ziektes te groot werd. Daarom plaatst FairWater de BluePump, een zeer betrouwbare en robuuste handpomp met zeer weinig onderhoud, die tot wel 100 meter diep water kan oppompen gedurende minimaal 10 jaar. Eventuele reparaties zijn eenvoudig en goedkoop en dat maakt het verschil. Uiteindelijk blijkt dat de combinatie betrouwbaarheid en lage onderhoudskosten doorslaggevend is voor duurzaamheid.

Redactie De Betere Wereld Amsterdam

Paul van Beers van FairWater is al jaren actief met het plaatsen van pompen in vrijwel heel Afrika: ‘Schoon drinkwater is een eerste vereiste voor een hogere levensstandaard en dus van groot belang als men in economisch opzicht wil groeien.’ De missie van FairWater is om Afrika blauw te kleuren met de oerdegelijke Nederlandse handpomp, de ‘BluePump’, ter vervanging van de vele kapotte pompen die er zijn.

Kom ook in actie

Met eigen ogen Om met eigen ogen te kunnen zien wat het project betekent voor de mensen daar, was de directeur van De Betere Wereld, Almar Fernhout, uitgenodigd door Sanex om erheen te gaan. Fernhout: ‘De installatie van een Blue Pump bij een school maakte diepe indruk. Toen we kwamen aanrijden, werden we warm verwelkomd met Afrikaanse liederen en dans van rijen scholieren die blij waren dat ze weer schoon drinkwater kregen.’ ‘De scholieren zijn arm, hebben gescheurde kleding en vaak geen schoenen. Ondertussen zijn ze wel heel leergierig! Ze snappen dat onder

Ronald Messelink Directeur ICS

Schoon drinkwater is belangrijk. KEES RIETVELD

andere het goed spreken van Engels een voorwaarde is om verder te komen in het leven. Ik vroeg de kinderen wat ze later wilde worden. De jongens zeiden vaak president of voetballer, de

Door de samenwerking heeft de stichting Fairwater in 2011, 22 extra Blue Pumps kunnen plaatsen in Gambia. Sanex bedankt alle Sanex Zero% gebruikers en online fans van de actie voor hun steun. Sanex moedigt iedereen aan opnieuw de actie te steunen. Op naar 25 pompen in 2012! Voor élke verkochte fles Sanex Zero% krijgt 1 persoon in Gambia 1 maand lang schoon water. www.schoonwaterhierschoonwaterdaar.nl www.debeterewereld.nl, volg ons via Twitter: @debeterewereld of kijk op Facebook en YouTube.

KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL

.nl

MELD JE AAN OP SWEETDEAL.NL en ontvang de beste deals uit jouw regio!

Hou jij ook zo van sushi? Ga voor de lekkerste sushi naar restaurant Ikimasu in Amsterdam.

VOO

€19

R

,-

Je auto weer spik en span met een carwashdeal bij Car Wash Center Scheveningen!

Geniet van een High Tea arrangement voor 2 bij Restaurant Ketelbinkie in Rotterdam!

VOO

R

€ 7 , 50

VOO

€19

R

,-

Motorrijden staat garant voor plezier voor iedereen! Bij VOC Rijschool Safety krijg je les van ervaren rijinstructeurs. Haal nu heel voordelig je rijbewijs!

50% KOR TING

14

Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Column Mark Leenards

Deflater

oor consumenten is het een droombeeld: dalende prijzen. Eindelijk eens minder betalen in de supermarkt en bij het tankstation na jarenlange prijsstijgingen. Voor economen is het echter een spookbeeld, genaamd deflatie. Men denkt daarbij direct aan Japan, waar de prijzen jarenlang daalden bij een rentestand van circa nul procent. Volgens diverse experts stevent Europa ook op dat scenario af. Hebben zij gelijk? Deflationisten hebben vaak twee argumenten waarmee ze aanstaande prijsdalingen verdedigen: de rentestand en vastgoedprijzen. De rente is al enkele jaren historisch laag en dat legt deze groep graag uit als het gebrek aan interesse om te investeren. De vraag naar geld is laag. Net als in Japan zijn vastgoedprijzen in Europa enorm gekelderd. Dat de goud- en olieprijs op zeer hoge niveaus noteren, laten de deflationisten graag buiten beschouwing. Voor de inflatievoorspellers zijn dit echter betere indicatoren voor prijsniveaus dan geld zelf. De belangrijkste munten op aarde (de yen, dollar, euro, het pond en de yuan) worden immers kunstmatig goedkoop gehouden. Dat de Europese Centrale Bank de afgelopen maanden

V

Pauline van Aken: ‘Er wordt bij gelachen én het is iets nuttigs.’

Eindelijk: een spelletje voor de achterblijvers #DLP

Al je collega’s zijn weggesaneerd, de sfeer is shit. Gelukkig is er nog tijd voor een spelletje. Waarbij je leert beter communiceren én presenteren. Redactie MSM Amsterdam

In de jaren dat MSM bij De Pers werkt, zijn we (goddank) verschoond gebleven van cursussen die ons helpen dingen ‘beter’ te doen. Bij een recente trip naar Baarlo deden we voor het eerst iets wat riekt naar teambuilding: schapen hoeden. Laten we volstaan met de mededeling dat de schapen door ons een snelweg werden opgedreven in plaats van terug in hun hok. Bij andere bedrijven is de koek qua bedrijfsuitjes, cursussen enzovoorts tegenwoordig ook op. Na (crisis)saneringen is er geen geld meer. En zij die hun baan behielden blijven in

paniek en grafstemming achter. En ze durven de bek niet meer open te trekken. Pauline van Aken (ex-presentatrice RTL, SBS, AT5, thans presentatiespecialist) hoopt garen te spinnen bij deze situatie met het Durf, Leer & Presenteerspel (DLP-spel) dat ze ontwikkelde met Sabina Meiling. Vanaf 5 april mogen bedrijven bellen, maar het spel wordt nu al getest.

Comfort zone Dat moet ‘vertrouwen’ terugbrengen in een organisatie. ‘Mensen trekken een kaart met een presentatieonderwerp, en vervolgens een kaart met hoe je de boodschap dient over te brengen. Die laatste kaart gaat over hoe je communiceert. Je wordt geconfronteerd met jezelf en gedwongen uit je comfort zone te komen.’ Allemaal bedoeld om de stress in een organisatie een beetje uit de lucht te halen. ‘Wat gebeurt er nu met mij?

Hoe moet het verder? Met dat soort vragen blijven veel werknemers zitten. Maar je bent meer dan het bedrijf waar je werkt. Werken aan het merk ‘Ik’ moet je blijven doen.’ Bazen vreten de aanpak van Pauline. En waar andere coaches op een houtje bijten met hun speeldagen, wordt Pauline nog wel gebeld. ‘Alle potjes voor cursussen zijn zo’n beetje op. Maar mijn spel is een combinatie van entertainment, want er wordt bij gelachen, én iets nuttigs. En dat valt in de smaak.’ Chapeau zeggen wij. Heeft ze eigenlijk net als MSM ook zo’n hekel aan coaches die anderen voor veel geld komen vertellen hoe het allemaal beter kan? ‘Het zijn er ook veel te veel. Maar ik neem mijn eigen ervaring mee, hè. Ik heb vroeger zo vaak gedacht bij presentaties ‘Wat sta ik hier te doen? En hoe kom ik van de spanning af? En dat is nu precies wat ik anderen leer.’

Persis Hilton (Geen) nieuws uit Volendam

Lanceringsfeestje en een opiniespeeltje omt ze wel of niet? Adele, vandaag, bij de lancering van de Nederlands Vogue in Felix Meritis. We hopen het, maar vreeschen ook. Want, we hebben vaker lanceringen meegemaakt van sterrenblaadjes. We herinneren ons nog de fuif van Gala in De L’Europe waar Gerard Joling kwam jodelen en we onze ogen uitkeken over zoveel middelmatige arrogantie. Nou, ja, dat gaat Vogue niet overkomen, dat heeft wel iets meer klasse. Vooralsnog lijkt het briljant te gaan. Het aantal advertentiepagina’s schijnt records te breken, maar dat zegt niks. Blaadjes zijn net aandelen. Die kunnen in mekaar klappen zonder reden.

K

Verhuisbericht Jan en Monique Smit gaan verhuizen van platenmaatschappij. We kregen een persbericht, met de mededeling dat er eigenlijk niks verandert. Dus, belden we met de muziekuitgever: Willem Herlaar van Votown, ja het Motown uit Volendam. ‘De afgelopen vijf jaar zaten Jan en Monique goed, maar ze wilden wat anders. Niks ernstigs hoor, gewoon verandering.’ Oké. Kunnen we het persbericht verscheuren?

Mootz nu Welingelichte kring Mootz, het opiniespeeltje van Charles Groenhuijsen, fuseert met Welingelichte Kringen, het oudemannenblog voor conservatief Nederland. Prima combi! Charles Groenhuijsen vonden we altijd al een heerschap dat zich opstelde alsof we nooit een krant lazen. We weten best dat Obama best een beetje links is (in Amerika), maar in Nederland een CDA’er is. Basic, Charles. Dat is geen opinie, dat is een feit. Mootz fuseerde omdat er te weinig schrijvers opinies tikten. Dat krijg je als de hoofdredacteur je altijd als een schoolmeester uit de jaren vijftig toespreekt! Dan denk je: lama zitten.

ruim duizend miljard euro in het financiële systeem heeft gepompt, maakt ook geen indruk op de aanhangers van het Japanscenario. ‘Het geld komt niet in de echte economie’, wordt er vaak beweerd. Nog niet nee, omdat banken het nodig hebben voor het versterken van hun balans. Het gevaar dat het geld wel doorsijpelt naar de consument is echter groot. Het probleem met inflatie is immers dat het een spiraaleffect is en dit geldt niet voor deflatie. Ondanks het totale gebrek aan leningverstrekking ligt de inflatie nu al boven de streefgrens van 2 procent. Stel dat de inflatie oploopt tot 4 procent zoals in het Verenigd Koninkrijk. Gaat u dan uw geld op de bank zetten tegen 2,5 procent of koopt u misschien toch wat extra noodzakelijke producten als men verwacht dat de economie straks weer gaat aantrekken?

Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund.

American Hotel heeft een nieuwe eigenaar

En de Scheveningse Pier zoekt een nieuwe baas

Amsterdam Het beroemde American Hotel in Amsterdam (u weet wel, daar waar Mulisch zich altijd liet bellen) krijgt een nieuw baasje. Het etablissement aan het Leidseplein is voor een onbekend bedrag van eigenaar Hampshire Hospitality overgegaan naar de Duitse Deka Immobilien uit naam van zuster WestInvest Gesellschaft für Investmentfonds.

Amsterdam De bekende pier in Scheveningen staat te koop. De familie Van der Valk, van de hotels en restaurants, kocht de pier in 1991 voor één gulden van Nationale Nederlanden, maar wil er nu vanaf. Winst zal er dus in ieder geval gemaakt worden, gunstig voor de familie die de focus verplaatst naar exploitatie van restaurants, hotels en vergaderruimten.

Tweet van de dag

Mijn familie verraste me met een surpriseparty. De taart zag er lekker uit... maar ik kon er niet bij! André Kuipers deelt zijn ruimtevaartleed. Alleen al hierom ziet MSM van die ambitie af.

Oranje pakjes gaan langzaam verdwijnen

Jonge Sabon-man koopt Apple iCentre

Amsterdam TNT wordt overgenomen door het Amerikaanse UPS, zo is gisteren bekendgemaakt. Het is de bedoeling dat de oranje pakjes uiteindelijk gaan verdwijnen, ten faveure van de poepbruine overalls van UPS (wie Huid en Haar van Arnon Grunberg las heeft hier nare associaties bij). Over wie blijft en wie moet gaan bij TNT is nog niets bekend.

Amsterdam De jonge eigenaar van de Sabon-winkelketen, Bob Ultee (33), neemt iCentre over van investeringsmaatschappij Antea, zo werd gisteren bekend. iCentre is Apple-verkoper en heeft 26 winkels. De financiering gebeurt door de uitgave van aandelen, al is het precieze bedrag niet voor publicatie. Wel weten we dat iCentre vorig jaar 126 miljoen heeft omgezet.

Paul krijgt een docu

Ouwehoeren gewild

Rihanna kan alles

Altijd al willen weten hoeveel Paul de Leeuw nu echt eet? Er komt een documentaire rond de VARA-man, misschien zit daar het antwoord in.

De docu Ouwehoeren heeft de status van dubbel kristal behaald. Meer dan 20.000 bezoekers zagen de film over twee ouwe hoeren.

Na de samenwerking met Armani Exchange wil zangeres Rihanna nu een eigen kledinglabel gaan opzetten, zo verklapt ze in een interview.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

In mijn interieurs vind je jezelf terug.

#Tarzan Jane Stroink is interieur-inrichter van grote bedrijven. Waar andere designers hun smaak proberen op te dringen, overlegt zij met alle werknemers om tot een bedrijfs-DNA te komen. ‘Ja, ik werk er niet!’

15

‘Ik wil wel de nieuwe Jan des Bouvrie zijn’

Mark Koster Amsterdam

Eerst maar eens beschrijven hoe we de kantoorinrichtster aantreffen in haar eigen werkhabitat. Ze zit aan een lange industrieel ogende tafel achter een Apple te tikken in een vertrek dat een opgeruimde opgewektheid uitstraalt. ‘Hallo, ik kan jou zien’, zegt ze als we binnentreden in haar atelier aan de Nieuwpoortkade in Amsterdam. ‘Nooit met je rug naar de entree zitten’, herhaalt ze de inrichtingswijsheid van de Chinese leer feng shui. Jane Stroink (44) zit alweer sinds acht uur deze ochtend gebogen over een matrix van een uitgever, die onder meer Van Dale uitgeeft, om de werkruimtes van enkele gefuseerde afdelingen opnieuw in te delen. De offerte met bedragen met veel nullen schuift ze snel terzijde voor de neuzige verslaggever. ‘Dat wordt me misschien iets te privé’, grinnikt ze. De Groningse begon na een studie aan de lerarenopleiding tekenen en handvaardigheid en een theaterstudie aanvankelijk als actrice, maar op het podium richtte haar aandacht zich al snel op het decor in plaats van op de teksten die ze moest uitspreken. ‘Ik hou ervan om dingen mooier te maken. Ik ben nogal visueel ingesteld’, vertelt ze. De acteercarrière transformeert snel in een bloeiende praktijk als artdirector die inmiddels weer is uitgegroeid tot een succesvolle interieurdesignstudio met de naam Tarzan Projekten (die naam hoeven we niet uit te leggen, toch?).

Veel respect Jane Stroink hanteert met haar bedrijf een filosofie die we niet snel zullen aantreffen bij celeb-inrichters Piet Boon, Eric Kuster of Jan des Bouvrie. ‘Wat die mannen maken is mooi, maar voor iedereen hetzelfde. Voor Jan des Bouvrie heb ik veel respect trouwens. Hoe hij kunst en commercie vermengt met een eigen stijl, vind ik heel knap’, zegt ze neutraal, ‘Maar ik ga anders te werk’, zegt ze. ‘Bij mij bepaalt de klant in samenwerking met mijn ideeën het interieur.’ Denkt even na: ‘Ik zou wel de nieuwe Jan des Bouvrie willen worden met mijn aanpak.’ Waaraan herkennen we een Stroink-interieur? Lacht: ‘Aan dat je jezelf terugvindt in een interieur op basis van mijn inzichten’, legt ze uit. Anders dan stijlpausen, die hun smaak laten prevaleren in een kantoor, richt Stroink een pand in aan de hand van langdurende vraaggesprekken met de werknemers. ‘Ja, want ik hoef er niet te werken’, zegt ze. En dat zijn geen standaardbabbeltjes met alleen de CEO, de personeelschef, maar ook interviews met de meneer van de postkamer en de mevrouw van de kantine. Gemiddeld een half uur, al naar gelang de complexiteit van de opdracht. ‘Doel is om het DNA van het bedrijf te vatten.’

Jane Stroink in een van haar LADAK-kleden. FOTO’S: FRANK GROELIKEN

Daklozen

Charitas

Dan gaat ze tekenen, en rekenen. Vooral dat laatste. ‘Ik ben ook zakelijk’, zegt ze. ‘Op basis van het budget kan ik bepalen wat ik kan doen.’

Baantjer Behalve corporate interieurontwerper is Jane Stroink ook goede-doelen entrepreneur. Ze verkoopt duurzame verhuiskleden waarvan 15 procent van de opbrengst naar daklozen gaat. De collectie heet LADAK, en is in verschillende versies te koop. De kleden zijn vernoemd naar daklozen die ze heeft leren kennen.

Hierbij komen haar jaren als setdresser goed van pas. In haar post-acteerjaren leefde ze jarenlang vanuit busjes waarin ze de halve huisraad van de serie Baantjer of Luifel & Luifel vervoerde. En immer voor schraapprijzen schroefde ze dan een decor in elkaar. ‘Bij Baantjer hadden we een oude brandweerkazerne aan het Amsterdamse Kattenburgergracht omgetoverd tot een politiebureau. Dan moet je heel snel setjes kunnen maken, en met de materialen die je hebt

iets in elkaar zetten.’ Zo had ze nog jaren kunnen doorgaan tot reclamebureau Publicis, waarvoor ze ook sets verzorgde (ze ‘kleedde’ ook commercials aan), haar vroeg de kantine om te bouwen tot een multimediale recreatiezaal. ‘Daarna ben ik doorgegaan.’ De corporate wereld bevalt haar omdat ze hier een verschil kan maken. ‘In de tv- en filmwereld is iedereen creatief. In de zakenwereld kan ik me daarin nu onderscheiden. Bovendien hou ik ervan om afspraken op papier vast te leggen in contracten, zodat je geen gedonder krijgt. Het systeem is omgekeerd aan de creatieve wereld. Geld is niet de limit, maar je stuit nu op de grenzen van creativi-

teit.’ Haar businessmodel is van een verbluffende eenvoud. Met de klant bepaalt ze het budget en daarvan gaat ze aan de slag. ‘Ik werk veel met freelancers, en wisselende samenstellingen. Belangrijk is dat je weet hoeveel je kwijt zult zijn aan kosten en materialen. Dat risico kan ik tegenwoordig goed inschatten.’

Progressief De klant stort vervolgens een bak geld, waarna ze een plan schrijft, voor ‘marktconforme’ tarieven, zegt ze. Want, hoewel ze zakelijke instincten heeft, draagt ze een links hart. Met nadruk: ‘Verbaast je dat? Ik ben een progressieve ondernemer. Ja, die bestaan.’

Afrojack is papa

Dré is een player

Film maken doe je dronken

De ex van DJ Afrojack is bevallen van een dochter, Vegas. Ex-vriendin Amanda Balk beviel vrijdagavond van het meisje.

Nieuws van zondag maar toch nog vers. In het programma Spuiten & Slikken verklapte Dré Hazes (18) met 50 vrouwen te zijn geweest.

Ridley Scott en scenarist Damon Lindelof werken aan de blockbuster Prometheus. Ging heel goed, want meestens waren ze dronken.

16

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Uit & thuis

Boek The Hunger Games

Zonder pony lukt het ook Dirk Koppes atniss schrikt er niet voor terug om eekhoorns of damhertjes neer te schieten, te stropen en op een kampvuur klaar te maken. De zestienjarige heldin van The Hunger Games is een survivor die hoonlachend zou overwinnen in onze Expeditie Robinson. De tijd dat bakvissen boeken lazen over tieners die zo verliefd waren op hun pony, liggen ver achter ons. Als je de young adult wilt bereiken (want zo noemen we die bakvissen tegenwoordig), moet je met steviger kost komen. Suzanne Collins had meer dan genoeg van al die literaire zwijmelarijen tussen puber en viervoeter. Haar The Hunger Games bivakkeerde jaren lang op The New York Times-bestsellerlijst en de filmversie verschijnt donderdag in de bioscoop. Hoe komt het dat Collins boek de concurrentie aan kan met de vampiers van Stephenie Meyer en het toverstokje van Rowlings? Donderdag naar de bios of toch maar de iPadversie? Wat de eerste vraag betreft: heldin Katniss wint het van de vrouwelijke concurrentie (Bella, Hermione), juist doordat ze op het eerste gezicht niet zo sympathiek is. In een barre toekomst moet ze haar familie van voedsel voorzien. Helaas moet Katniss haar district vertegenwoordigen tijdens de Hunger Games: 24 kinderen nemen

K

het tegen elkaar op. Ze moorden elkaar uit, en de overwinnaar krijgt genoeg voedsel mee om zijn regio een jaar voor hongersnood te behoeden. Kinderen doden kinderen. Een fascinerend uitgangspunt dat Collins superstrak op papier heeft gezet. De dodelijke afvalrace houdt de aandacht tot het eind gevangen. Voeg daar de twijfels van Katniss bij, haar uitputting, en haar warme gevoelens voor een concurrent en je hebt een onweerstaanbare combinatie. Jammer genoeg ontbreekt in de filmversie juist de essentie van The Hunger Games: de slachtpartij. De gruweldaden komen niet in beeld, omdat de film anders een 17+-rating zou krijgen. Wie niet vies is van een bakvisslachting, kiest dus voor de romanversie.

Suzanne Collins The Hunger Games Keiharde tienerheldin met een klein hartje. Onvermijdelijk liefdesgezwijmel duurt te lang.

Miljoenste Dwarsligger wordt dit jaar verkocht

Schrijversvrienden in Letterkundig Museum

Amsterdam De initiatiefnemers van Dwarsligger verwachten dat dit jaar het miljoenste exemplaar van het kleine formaat boek over de toonbank zal gaan. De eerste Dwarsligger kwam in 2009 op de markt. Inmiddels zijn er al meer dan 150 titels verkrijgbaar, waaronder boeken van Nicci French, Dimitri Verhulst, Herman Koch en Joost Zwagerman.

Den Haag Het Letterkundig Museum in Den Haag verzorgt tijdens de Boekenweek gratis rondleidingen. De rondleidingen staan net als de Boekenweek in het teken van vriendschap en andere ongemakken. Het museum laat schrijvers en hun boezemvrienden en ‘hartsvijanden’ zien aan de hand van bijzondere documenten en portretten uit de collectie.

Nieuwe uitgeverij voor oud-Meulenhoffbaas

Vroege gedichten Szymborska gevonden

Amsterdam Oud-Meulenhoffdirecteur Sander Knol begint een eigen uitgeverij: Xander Uitgevers. De uitgeverij richt zich op buitenlandse fictie- en non-fictie en titels verschijnen zowel digitaal als in print. Dit najaar moeten de eerste boeken in de winkels liggen. Knol stapte in oktober vorig jaar op bij Meulenhoff Boekerij waar hij sinds 2006 directeur was.

Amsterdam In de woning van de Poolse Nobelprijswinnares Wislawa Szymborska zijn nooit eerder gepubliceerde jeugdgedichten teruggevonden. De bundel werd ontdekt toen de woning van Szymborska werd leeggeruimd. De Poolse dichteres overleed een maand geleden aan longkanker. Het werk uit 1949 bevat onder meer enkele erotische gedichten.

Vriendschappen in de wereldliteratuur

Boek en Bal feest in Schiedamse bibliotheek

Amsterdam Vrijdag is op de Universiteit van Amsterdam de studiedag Grote Vriendschappen. Op deze middag behandelen vijf geesteswetenschappers, onder wie Piet Gerbrandy en Karel van der Toorn, een vriendschap uit de wereldliteratuur. Het oudste voorbeeld is de vriendschap tussen Enkidu en Gilgamesj, in het Gilgamesj-epos uit 2150 voor Christus.

Schiedam In de bibliotheek van Schiedam wordt zaterdag het jaarlijkse Boek en Bal gehouden, een feest dat draait om literatuur en muziek. Kluun, Karin Amatmoekrim, Murat Isik en Robert Vuijsje lezen voor uit eigen werk en signeren hun boeken. Daarnaast is er muziek van de band D.I.S.C.O., dj Jack Kerklaan en vrouwenkoor Uit Volle Borsten.

We kunnen er niet over praten, we schieten helemaal vol.

Lezen

De Keplertjes Schrijversechtpaar

Zweedse topthriller dankzij bloederige schrijversdans #Scandinoir

De Keplertjes huilen wat af bij het schrijven van hun thrillers. Tussendoor doen ze samen aan Thaiboksen. Dirk Koppes Amsterdam

Echt, ze proberen elke keer een korter boek te schrijven, maar het lukt ze nooit. Hun derde en nieuwste thriller, Getuige, eindigt weer dik in de 500-plus. ‘We hebben de hoofdstukken korter gemaakt’, legt zij uit. ‘We proberen filmischer te schrijven: meer actie, hoger tempo, minder nadenken’, vult hij aan. ‘Lars Kepler wil er niet aan’, constateert zij met een verbitterde ondertoon. ‘Lars houdt van lange verhalen.’ Wie het echtpaar Alexander en Alexandra Coelho Ahndoril interviewt, krijgt daar altijd een derde persoon bij cadeau. Terwijl het Britse schrijverskoppel Nicci French om de beurt aan een gezamenlijk boek werkt, zien Alexander en Alexandra hun schrijvers alter ego als een echte persoon die hun schrijvershand overneemt. Hij is een vijftiger met een lange baard die in een opvangtehuis voor daklozen werkt. Lars deelt een melancholisch karakter met de hoofdpersoon van de drie thrillers, de Finse rechercheur Joona Linna. Waarom een Fin als hoofdpersoon van jullie Zweedse romans? Hij: ‘In de Scandinavische crime-traditie is de speurder een alcoholist die de vrouwen in zijn leven slecht behandelt. Wij hadden genoeg van dat cliché, we wilden een heroïsch personage. Onze Fin heeft zo zijn donkere kantjes, maar is geen gevangene van zijn moeilijke koppige karakter.’ Zij: ‘Wij wilden een outsider, iemand die vanaf buiten naar de Zweedse samenleving kijkt. In de jaren zestig kwam er een hele golf Finnen naar Zweden. We praten nooit over deze gastarbeiders, hebben geen respect voor wat ze hier hebben meegemaakt. Toch zijn de Finnen met 10 procent onze grootste minderheid.’ Hij: ‘Zweden denken nog steeds dat ze wodkazuipers en messentrekkers zijn. Joona bewijst ’t tegendeel.’ Zij: ‘Bovendien zijn Alexander en ik verzot op het Finse accent. Dat klinkt prachtig, melancholisch, verdrietig. Daarnaast versterken die klanken de eenzame uitstraling van Joona. Bijna vanzelfsprekend is hij solidair met de slachtoffers. Hij dwingt zichzelf naar de misdaadplek te kijken. De lezer wil al dat bloed, dat gemutileerde vlees niet zien, maar Joona blijft bij het slachtoffer.’ Hij: ‘Hij leeft mee, voelt zich zo slecht, dat hij regelmatig huilt.’ Huilen jullie ook? Zij: ‘Ja. Als in Hypnose Joona de familie vertelt over hun overleden zoon... ik kan er zelfs nu niet over praten, ik schiet helemaal vol.’ Hij: ‘Misschien zijn we wel knettergek, maar die personages zijn zo echt voor ons. Wij leven het verhaal, het overkomt ons allemaal. ’ In jullie eerste boek zat een falende hypnotiseur, in Getuige een

Hij en zij Kepler. ANNA-LENA AHLSTRÖM

frauduleus medium. Hebben jullie iets tegen paragnosten? Hij: ‘Wereldwijd gebruikt de politie mediums. In de VS is het heel gewoon. Uiteindelijk blijken ze totaal nutteloos. Zelfs als je ze betaalt om een verdwenen persoon te zoeken, levert dat niets op. In Zweden hadden we het geval van een pedofiel die een meisje had ontvoerd. Na een massale klopjacht bleef de politie met lege handen achter. Een medium wees

Meidenmoord In een opvangtehuis vallen de nodige doden. Inspecteur Joona probeert het op te lossen met behulp van nepmedium Flora.

een huis aan. Twee onschuldige mannen gearresteerd. Een schandaal!’ Zij: ‘Iedereen wil in iets geloven. Iedereen heeft wel een overleden geliefde en vraagt zich af wat er met hem/haar is gebeurd. Er bestaan in deze wereld dingen buiten de zintuiglijk waarneembare werkelijkheid. Dromen, herinneringen die rondzweven. Maar kun je die in een politieonderzoek gebruiken?’

Hij: ‘Wij creëerden een medium dat wil liegen maar per ongeluk de waarheid zegt. Flora hoopt in Getuige een zakcentje te kunnen verdienen, tot blijkt dat ze bij de moord betrokken is. We schrijven geen The X-Files met bovennatuurlijke elementen, maar een rationele politieroman. Joona Linna functioneert dankzij strakke analyses, toch is hij op gegeven moment zo radeloos op zoek naar de moordenaar dat hij Flora inhuurt.’ Jullie hebben zelf drie dochters. Was het moeilijk een thriller te schrijven waarin tienermeiden elkaar afslachten? Zij: ‘Onze dochters zijn nog niet zo oud als de probleemkinderen in Getuige, maar we denken er voortdurend aan hoe zij op zo’n opvangtehuis zouden reageren. Mijn schoolperiode was afgrijselijk, ik begrijp dat er meiden ontsporen en het mes in eigen hand nemen.’ Hij: ‘Op mijn school waren er elke dag gevechten. Ik ben toen begonnen met thaiboksen om me te kunnen verdedigen. Mijn school was een sociaal-democratisch experiment zonder lesrooster. Pestkoppen hadden volledige vrijheid. Lord of the Flies was vakantie vergeleken met mijn school. Het gevoel dat elke dag een gevecht, gevaar kan brengen dat je niet kunt vermijden, dat heb ik in dit boek gebruikt.’ Zij: ‘Hij is te bescheiden. We gebruiken zijn thaibokservaring om alle vechtscènes te schrijven. We proberen alles op elkaar uit. Een bloederige schrijversdans.’

Schrijvers zoeken vrienden

Sportboekenweek

Boos

De Boekenweek wordt in Deventer afgesloten met het feest Schrijvers zoeken vrienden. Hier is in tegenstelling tot de opening iedereen welkom.

Naast de gewone Boekenweek is er dit jaar voor het eerst de Week van het Sportboek. De sportieve boekenweek is van 7 tot en met 13 mei.

22 Chinese schrijvers hebben een claim ingediend tegen Apple. In de App Store zouden illegale kopieën van hun boeken worden verkocht.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Elfen zijn geen dwergen, maar juist lang en knap...

Uit & thuis Video gids

The Vice Guide to Sex

VideoVolt Herbert Blankesteijn

Game Change is pijnlijk en boeiend

Elke dag de beste video’s van het web

#DownloadVanDeDag De verkiezingen voor de Republikeinse presidentskandidaat zijn nu al zo vermakelijk dat we bijna zouden vergeten hoe bizar de Amerikaanse verkiezingsrace in 2008 wel niet was. Toen draaide het vooral om Sarah Palin. De running mate van John McCain, die spiekbriefjes op haar hand schreef, Rusland vanuit haar huis kon zien en geen enkele krant kon noemen. De hele pijnlijke geschiedenis wordt opgerakeld in de boeiende tv-film Game Change, gebaseerd op het gelijknamige boek. Met een geweldige Julianne Moore als Sarah Palin en rollen van Woody Harrelson en Ed Harris. Volgens Palin is het resultaat walgelijke pro-linkse

Seks met elfen, seks met ezels #Reportage Morsige Colombiaanse mannen doen het met ezels, een aantrekkelijke IJslandse vrouw heeft elfen als sekspartner. Wonderlijke kost, geserveerd door Vbs.tv in de serie The Vice Guide to Sex, waarin wel meer vreemde natuurverschijnselen worden behandeld. Hallgerdur Hallgrimsdóttir noemt zich de elf sex nerd van IJsland. Ze praat een reportage lang openhartig en in volle ernst over de seksuele prestaties van elfen, waar zij een rijke ervaring mee heeft. Ze komen bij je als je alleen bent in het uitgestrekte IJslandse landschap, het zijn geen dwergen maar juist lange, knappe... enfin, ze heeft er een boek over geschreven. Afmetingen van penissen en tongen, posities, alles komt ter sprake. Ze citeert ook uit een interview met een man die het heeft gedaan met een elfenvrouw. Zeker zo openhartig maar meer laagbijdegronds zijn ze in Colombia,

waar Vbs had vernomen dat ezels wel eens op alternatieve wijze worden bereden. Wie gaat dat toegeven? Iedereen, zo blijkt. Jongens van 14 leggen uit hoe ze het doen, moeders verklaren dat het zo gezond is en vaders halen herinneringen op aan hun eerste ezel. Het zou ook de afmetingen van de pe-

nis ten goede komen. Alsof dat niet genoeg is, schiet Vbs een ezelpornoscène met de chauffeur. Deze wordt bekeken samen met een New-Yorkse sekstherapeute, die het verschil uitlegt tussen bestialiteit en zoöfilie. Enjoy. 00:19:23

Obama’s wapenfeiten

Het goud zit in deze code

Moordpartij op kantoor

#Reclame The Road We’ve Traveled lijkt een documentaire, door historische beelden van Obama’s campagne, flitsen van interviews met betrokkenen en nieuwsbeelden. Maar het is een campagnefilm, gedurfd door de lengte. Vakwerk van regisseur Davis Guggenheim van An Inconvenient Truth.

#Animatie Briljant vormgegeven animatiefilm vertelt het verhaal over een werkelijk bestaand document uit de 19e eeuw dat de locatie van een goudschat zou aangeven: de Thomas Beale Cipher. De film zelf bevat 16 verborgen boodschappen die de kijker mag oplossen. Twee daarvan ‘vereisen de geest van een genie.’

#Satire Stripverhaal met menselijke acteurs laat een kantoor zien waar iedereen iedereen naar het leven staat. De regie van de slachtpartij is in handen van mysterieuze telefoontjes uit de toekomst, die de betrokkenen kritiekloos gehoorzamen. Met Making of, uit de koker van de satirische site Collegehumor.

00:16:56

00:10:16

17

00:08:55

fictie. En inderdaad denk je als kijker aan het eind niet veel beter over Palin als kandidaat voor een van de hoogste functies in het land. Maar ze komt er wel veel menselijker en sympathieker vanaf, namelijk als een politica die in het diepe wordt gegooid en dan natuurlijk verzuipt. Jorien Beukers

De Tweeling #Teruggevonden In de boeken-

week is het de bedoeling dat je zo intellectueel mogelijk doet. Je loopt wat boekpresentaties af, je schaft wat slimme boeken aan en je kijkt wat boekenprogramma’s, dan heb je je woordje klaar in het café. Doorgaans zijn die boekenprogramma’s alleen wel oersaai. Wat je dus ook kunt doen, is kijken naar leuke boekverfilmingen. In de bioscoop draaien er altijd wel wat, maar zit je wat krap – niet ongebruikelijk bij literatuurliefhebbers – dan kun je op uitzendinggemist terecht. Een tip is de verfilming van De Tweeling van Tessa de Loo. Deze werd in 2009 in drie delen uitgezonden. Bijkomend voordeel: dit weekend sprak Abdelkader Benali

met De Loo over haar boek, en ook die aflevering van Benali Boekt staat op de site, dus je krijgt de secundaire literatuur er gratis bij. Ga naar het café, frons je wenkbrauwen, tuit je mondje, praat na wat je hebt gezien, en je hoort er weer helemaal bij deze boekenweek. Pamela Wilhelmus

De Pers digitaal Twitter Volg De Pers op Twitter: twitter.com/De_Pers Facebook Word vriend van De Pers: facebook.com/DePers Hyves Krabbel De Pers: dagbladdepers.hyves.nl De Pers Nieuws Lees het laatste nieuws met de app De Pers Nieuws

Bekijk de video’s op depers.nl/videovolt Nieuws gemist? Volg het laatste nieuws op www.depers.nl

WORD STUDENTONDERNEMER 2012

Online boekhouden

Zet je bedrijf in de SPOTLIGHTS Check stuop.nl, doe mee, genereer landelijke media aandacht, en win met jouw bedrijf voor ruim 30.000 EURO aan prijzen!

www.studentenondernemersprijs.nl

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Ik zie het staan in de bus als extra training.

Uit & thuis 

   

Siegfried Lenz (1926) wordt gezien als een van de grootste schrijvers uit de naoorlogse Duitse literatuur. Hij schreef vele korte verhalen, novelles en romans en won vele prijzen voor zijn oeuvre. Bij Van Gennep Amsterdam verscheen nu Schitterlicht, de langverwachte nieuwe bundel met vijf korte verhalen van de 85jarige Duitse meesterverteller.

!  

"

#   

   $%

 ! 

 



 

 

  




 

  

"  





Het weer Vandaag en morgen

Zon verdrijft ochtendgrijs

WIN! Vandaag:



Een halfjaarabonnement op Quizted.

 !

Het gezelligste puzzelblad van Nederland met de meeste prijzen.

Horizontaal: 1. Bezorgd zonder pauze (8); 4. De kroeg van het volk? (8); 6. Familielid met hoorbare weerstand (3); 7. Ruimte in een politieboot (4); 9. Verband op de wand (8); 10. Zonder stok in het kippenhok? (8). Verticaal: 1. Hengst die voor stremming zorgt (9); 2. Sap van een renvogel (7); 3. Dom om zo slaperig te zijn (3); 5. Hierin leven is geen leven (7); 8. Vettig spul om iemand om te kopen (5).

5 6 1 2 3 4 1 4 6 3 5 2

ZO DOET U MEE Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010701 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het

-O-B--M-MAAS-OI -M-HAYDN KEE-K-EW -K-METRO MEMO-AAN -E-PISTE TROS-TON PERSEN

Zweeds raadsel

3 6 2 9 8 1 5 4 7

8 7 9 6 5 4 3 1 2

5 1 4 3 2 7 9 8 6

4 2 6 5 9 8 7 3 1

7 9 8 1 3 2 6 5 4

1 3 5 4 7 6 8 2 9

OPLOSSINGEN

BEL 0909-5010701 OF SMS NAAR: 3553

2 3 5 4 1 6

6

4 5 3 6 2 1

5

6 1 2 5 4 3

4

T&O

3

3 2 4 1 6 5

2

Mini-sudoku

1

CRYPTOGRAM

Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl

Voor 15 winnaars het boek ‘Schitterlicht’ van Siegfried Lenz t.w.v. À 9,90

  

   

    

6 8 7 2 4 3 1 9 5

spring ik met tas en al uit de auto en loop stoer richting de studentes die al staan te wachten. Ja, na zo’n fitness-sessie voel je je zelfs als vroeg kalende midveertiger als herboren en tot grootse daden in staat. Perfecte timing, want kijk, daar is de bus al. Zoals gewoonlijk is er zelfs op dit late tijdstip geen zitplaats vanwege de vele (avond)studenten. Geen probleem, ik zie het staan als een extra training. Maar de bus is nog niet vertrokken of een leuke, donkere studente vraagt me of ik misschien wil zitten. Ik kijk haar verbijsterd aan. En vraag of ze er de volgende halte misschien uit moet. Nee, dit is geenszins het geval en ze herhaalt haar vraag. Ik bedank haar zo vriendelijk mogelijk voor het aanbod. Ik tuur verdoofd naar buiten en wrijf het sportzweet van mijn voorhoofd. Goh, wat voel ik me opeens oud en onaantrekkelijk !

  

2 5 1 8 6 9 4 7 3

I





9 4 3 7 1 5 2 6 8

k werk me twee keer per week in het zweet in de bedrijfsfitness. Beetje fietsen, beetje rennen en natuurlijk in de slag met de gewichten. Buikspierkwartiertje sla ik tegenwoordig over, want de spierpijn die ik hier laatst aan overhield was ondraaglijk. Nee, ik houd liever mijn eigen tempo aan om aan dat buikje te werken en vermijd de groepslessen. Opvallend is dat ik steeds dezelfde mensen zie en het niet erg druk is. Jammer ook dat er zo weinig vrouwen zijn, want het oog wil natuurlijk ook wat. Voordeel is dat je, terwijl de muziek uit de speakers knalt, al fietsend het 6 uur journaal met ondertiteling mee kunt pakken. Zo combineer je het nuttige met het aangename. Vorige week woensdag had ik me weer een uurtje uitgeleefd en bood onze bedrijfsjurist aan om me bij de bushalte af te zetten. Meestal zie ik van zijn aanbod af, omdat ik de bus dan vaak net mis en dan noodgedwongen 20 minuten sta duimen te draaien. Maar nu had ik de tijd en al vrolijk keuvelend tuften we in zijn gloednieuwe, witte Prius naar de halte. Mooie auto, die energiezuinige Prius met een dashboard dat je aan een ruimteschip doet denken. Eenmaal aangekomen

WIN! Deze week:

ZWEEDS RAADSEL

ONGERUST P---A-USTAMCAFE T-R-E--OOM-MESS P-O-U-MPLEISTER E-D---EROESTVRŸ

Zweten

Cryptogram

Lezerscolumn Bas Overmars

Tot z’n verbazing krijgt Bas Overmars ’n zitplek aangeboden.

Sudoku (vorige week dinsdag)

18

gebruik van uw mobiele telefoon). De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers

© Puzzelland/Leen Groeneveld

1

2

3

SUDOKU   1 2 A

4

5

6

4 3 7

8

1 6 8 4 6 2 1 9

9

10

SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers

3 8 5 9 4 6 7 5 2 7 B 9 2 6 8 3 1 7 9 3

C

A

B

C

Een uitgave van Mountain Media BV Selectie tijdelijke OV verstoringen: Amsterdam (bus) Donderdag 22 en vrijdag 23 maart: GVB-lijn 15. Halte Station Amsterdam Sloterdijk verplaatst. Oegstgeest (bus) T/m 30 maart: Connexxionlijnen 36, 40, 44, 50, 51. Halten Lijsterstr., H. Kraemerpk, Leidsebuurt, De Kempenaerstr, Warmonderweg en Mareln vervallen. Waddinxveen (bus) T/m 31 maart: Connexxionlijn 186. Halten Van der Linden, Burgemeester Trooststaat en Apollolaan vervallen.

Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op 9292.nl

Distributie [email protected] 088-0131836

Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596

Sales [email protected] 088-0138801

Website www.depers.nl

Uitgever Ben Rogmans

(behorende tot Wegener Media)

Redactie [email protected] 020-3460550

Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

Marketing [email protected]

Art direction Koos Jeremiasse

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.

Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek

Vandaag

Morgen

De dag start met mist. In de loop van de ochtend komt er ruimte voor de zon. Waarschijnlijk is er in het zuiden meer ruimte voor de zon dan in het noorden. Het wordt tussen 10 graden op de Wadden en 13 graden in Limburg.

De dag start met wat ochtendgrijs, maar waarschijnlijk verloopt de dag verder vrijwel overal zonnig. De wind is zwak en veranderlijk van richting, Het wordt 11 graden op de Wadden tot 15 in het binnenland.

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Ik kan nog steeds de nummer één worden.

19

Roger Federer Tennisser

Hockeyers krijgen zware Marc Overmars vertrekt poule op Spelen 2012 bij Go Ahead Eagles

In twee sets won Roger Federer de finale in Indian Wells. REUTERS

Te vroeg afgeserveerd #Federer

Roger Federer boekte in Indian Wells alweer zijn derde toernooizege op rij. De Zwitser bewijst zodoende dat hij vorig jaar ten onrechte is afgeschreven. Arjan Nowee Amsterdam

Opeens stond Roger Federer oog in oog met Marco van Basten, één van zijn favoriete voetballers toen hij opgroeide. Het duurde niet lang of het gesprekje kwam op het onderwerp stoppen, vertelde Federer later over hun ontmoeting tijdens het ABN Amro-toernooi in Rotterdam. ‘Marco vroeg hoe lang ik nog doorging. Hij vertelde me over hoe hij op zijn 28e had moeten stoppen vanwege een enkelblessure en raadde me aan zo lang mogelijk door te spelen. Ik heb hem gezegd dat ik dat ook van plan ben. Hoe lang nog? Als het aan mij ligt, kan ik best tot mijn 36e door.’ De originaliteitsprijs won Van Basten niet met zijn vraag aan Federer. Vorig jaar zal het de Zwitser tientallen zo niet honderden keren gevraagd zijn. Hoe lang ga je nog door, Roger? Of: denk je al aan een afscheid, Roger? Om gek van te worden. Maar zo

gek waren ze niet, die vragen. De in augustus 30 jaar geworden tennisser heeft meer verleden dan toekomst op de baan en lange tijd leek het alsof het beste er wel af was bij Federer. Punten die hij normaal maakte, maakte hij nu niet. Partijen die hij normaal won, won hij nu niet. En titels die hij normaal veroverde, veroverde hij nu niet. Daarbij was er steeds meer twijfel over zijn motivatie. Een nederlaag? Federer kan er niet echt mee zitten. Berusting leek zich van hem meester te hebben gemaakt. Alsof het heilige vuur gedoofd was bij de vader van een tweeling. Uitspraken als ‘soms was ik opgelucht dat ik er vroeg uitlag, zo kon ik tenminste gewoon een kopje koffie in de ochtend drinken met mijn vrouw’ hielpen wat dat betreft ook al niet mee.

Veelvraat Maar veel koffie drinken ’s ochtends met zijn vrouw is er de laatste maanden niet bij. Sinds hij begin november vorig jaar het toernooi van Basel won – zijn eerste titel na een droogte van tien maanden – is Federer weer de veelvraat van weleer. Ook de laatste twee toernooien van 2011 won hij, waaronder de prestigieuze ATP World Tour Finals in Londen. En zo goed als

hij vorig jaar afsloot, is hij dit jaar begonnen. Zondagavond laat pakte hij de titel in Indian Wells door in de finale in twee sets met de tennissende lantaarnpaal John Isner af te rekenen. Het was alweer zijn derde toernooizege van 2012, nadat Federer ook in Rotterdam en Dubai had gewonnen. Federer domineert het tennis op dit moment zoals Novak Djokovic dat het gehele vorige jaar deed. Het achterhalen van de Serviër op de wereldranglijst geldt voor Federer als een belangrijke motivatie om door te gaan. Djokovic sloeg zich in 2011 naar de hoogste trede en daar wil Federer hem vanaf halen. ‘Ik kan nog steeds de nummer één worden’, is zijn vaste overtuiging. Lukt dat de huidige nummer 3 van de ranking, dan snoept hij meteen een record van Pete Sampras af. Die voerde in zijn carrière 286 weken de wereldranglijst aan, één week langer dan Federer. En hij heeft meer doelen: zo wil hij nog wat grandslamtitels aan zijn totaal van zestien toevoegen en hoopt Federer tijdens de Olympische Spelen in Londen goud in het enkelspel te veroveren. Of het hem nu lukt of niet, één ding staat vast: van die vervelende vragen over stoppen is hij voorlopig verlost.

Rijswijk Het Nederlandse mannenhockeyteam is ingedeeld in een zware poule op de Olympische Spelen van Londen. De ploeg van bondscoach Paul van Ass speelt in de groepsfase tegen olympisch kampioen Duitsland, Zuid-Korea, Nieuw-Zeeland, India en België. De internationale hockeyfederatie gaf gisteren al de indeling van het olympisch toernooi prijs.

Deventer Marc Overmars neemt na dit seizoen afscheid van Go Ahead Eagles. De club uit de Jupiler League maakte gisteren bekend dat de voormalig topvoetballer komende zomer stopt met zijn werkzaamheden als hoofd technische zaken. Overmars is naar eigen zeggen toe aan een nieuwe uitdaging. ‘Misschien is een frisse wind wel goed voor de club’, aldus de voormalige linksbuiten.

Succesvolle Lokhoff tekent bij in Venlo

Van der Wiel traint weer met Ajax-selectie mee

Venlo Trainer Ton Lokhoff heeft zijn contract bij VVV-Venlo verlengd. De 52-jarige Brabander heeft bijgetekend tot en met het seizoen 2013/14. Lokhoff trad in januari aan bij VVV-Venlo als opvolger van Glen de Boeck, die het veld ruimde na de tegenvallende resultaten. Onder Lokhoff is de ploeg opgekrabbeld en door een reeks zeges geklommen naar de 16e plaats.

Amsterdam Gregory van der Wiel heeft gisteren na ruim 3 maanden blessureleed weer met de selectie van Ajax getraind. De verdediger is hersteld van de slepende kwetsuur aan zijn lies. Kolbeinn Sigthorsson en Derk Boerrigter, eveneens langdurig geblesseerd, waren ook van de partij bij de oefensessie. Het is nog onduidelijk wanneer het trio weer kan spelen in de hoofdmacht.

Krajicek maakt sprong op wereldranglijst

Project 1t4i krijgt wildcard Parijs-Roubaix

Rijswijk Michaëlla Krajicek bezet op de gisteren gepubliceerde wereldranglijst de 71e positie. De Nederlandse tennisster steeg liefst negen plaatsen. Die progressie dankte ze aan het bereiken van de tweede ronde van het tennistoernooi van Indian Wells. Krajicek stond sinds de zomer van 2008 niet meer zo hoog op de WTA-ranking.

Amsterdam De Nederlandse wielerploeg Project 1t4i kan deelnemen aan Parijs-Roubaix. De organiserende organisatie ASO deelde gisteren zeven wildcards uit, waarvan er één ging naar de nieuwe Nederlandse ploeg. Behalve de 18 ProTourteams, onder wie Rabobank en Vacansoleil, staan verder ook ploegen als Cofidis en SaurSojasun aan de start.

Gevraagd

Frituurkoks (M/V) voor een Japans Restaurant

Rest. Shabu Shabu Rotterdam B.V., Westblaak 80-82 te Rotterdam, tel. 010-4116533, zoekt tien zelfstandige Japanse frituurkoks (38u/week) voor bereiden, frituren en uitgeven van eenvoudige Japanse gerechten. Koksdiploma plus 1 jr. werkervaring of min. 2 jaar werkervaring in de Japanse keuken is vereist. Salaris conform Horeca CAO.

Selectie van Tottenham krijgt hartonderzoek #Controle

De selectie van Tottenham Hotspur heeft aangedrongen op een hartonderzoek. Zaterdag zakte Boltonspeler Fabrice Muamba tegen Spurs met een hartstilstand in elkaar. Redactie sport Amsterdam

Tottenham Hotspur probeert na het tragische incident met Fabrice Muamba weer over te gaan tot de

orde van de dag. De middenvelder van Bolton Wanderers zakte zaterdag in de bekerwedstrijd tegen de Spurs plotseling in elkaar en ligt nog steeds in kritieke toestand in het ziekenhuis. De zichtbaar aangedane spelers van Tottenham, onder wie Rafael van der Vaart, gaan morgen weer het veld op. De club maakte gisteren bekend dat de thuiswedstrijd tegen Stoke City in de Premier League gewoon doorgaat. De spelers van de Spurs hebben ge-

zien de toestand van Muamba aangedrongen op een hartonderzoek. ‘Gelukkig kwam er al een cardioloog langs voor controle en konden we de spelers meteen een test aanbieden’, zegt coach Harry Redknapp op de website van zijn werkgever. ‘We zullen er zijn voor Muamba en onze spelers in deze moeilijke omstandigheden.’ Gisteren maakte een Engelse cardioloog bekend dat de harttesten bij voetballers niet deugen.

Zilverprijs

r kilo

€ 800.- pe

Donald Duck en Totti

Abrupt ontslag

-32

AS Roma heeft een samenwerkingsverband afgesloten met Walt Disney. De club overwintert nu bij Mickey Mouse en Donald Duck in Disney World.

Tijdens de handbalwedstrijd Herstal-Beyne was de voorzitter van Herstal zo boos dat hij in de slotfase vanaf de tribune zijn trainer ontsloeg.

De Belgische derdeklasser Doornik heeft per ongeluk een niet-geregistreerde speler opgesteld. Nu krijgt het wellicht 32 punten in mindering.

20

Dagblad De Pers Dinsdag 20 maart 2012

Ik heb jarenlang boulimia gehad.

Sport

Gella Vandecaveye Ex-judoka

Afschaffen, die gewichtsklassen! #Gewichtsklassen Judo, boksen, taekwondo, roeien, karate: allemaal delen ze hun sporters in op hun gewicht. Dat heeft niets met topsport te maken. En o ja, het is nog ongezond ook.

Darter van de Wereld) – en niemand die het vreemd vindt. Afgezien van de sportieve bezwaren speelt er ook nog een gezondheidskwestie. Uit onderzoek van de Universiteit van Leuven blijkt dat 30 procent van de vrouwelijke topsporters eetstoornissen heeft, en dat die voornamelijk actief zijn in esthetische sporten (denk aan turnen) en sporten waarin gewerkt wordt met gewichtsklassen. Soms verliezen atleten meer dan 10 procent van hun natuurlijke gewicht om uit te komen in een lagere klasse – want dan hebben ze meer kans om te winnen. Het gevolg is een obsessieve drang om af te vallen, met alle gevolgen (hormoonproblemen, botproblemen, menstruatieproblemen, depressiviteit) van dien. De Vlaamse judoka Gella Vandecaveye (twee keer olympisch kampioen): ‘Ik heb jarenlang boulimia gehad. Ik hing ’s morgens voor een belangrijke wedstrijd boven de wc. Na de officiële weging kon je nog ontbijten, je probeert wat op krachten te komen na al dat diëten, maar er zijn momenten geweest dat ik gewoon niet kon stoppen.’ Ze is niet de enige. Een sport indelen in gewichtsklassen kan dus aantoonbaar schadelijk

Thijs Zonneveld Amsterdam

Telt u even mee. Vlieggewicht, bantam, superbantam, vedergewicht, supervedergewicht, lichtgewicht, superlicht, welter, superwelter, middelgewicht, supermiddel, licht zwaargewicht, cruiser, zwaargewicht. Veertien (14!) verschillende klassen zijn er bij het boksen, tien daarvan zijn nog olympisch ook. De verschillende klassen zijn ingevoerd om de lichte boksers te beschermen tegen de zwaardere boksers. Want een middelgewicht tegen een zwaargewicht, dat is niet eerlijk. Op het eerste gezicht is het een logische redenering. Maar eigenlijk slaat het nergens op. Sporters beschermen omdat ze niet genoeg (spier)massa hebben: dat heeft niets te maken met topsport. Te lichte boksers komen iets tekort. Punt uit. Gewichtsklassen horen niet thuis bij topsport, maar bij veel sporten bestaan ze toch. Niet alleen bij vechtsporten als boksen, judo, taekwondo en karate, maar ook bij een uithoudings- en krachtsport als roeien. Het is vast fijn om op recreatief niveau tegen mensen met dezelfde handicap (te klein, te licht) te sporten, maar op het hoogste niveau is er alleen plaats voor de top van de top. Voor de langsten van de langsten, voor de snelsten van de snelsten, voor de sterksten van de sterksten. Topsport is per definitie een rariteitenkabinet. Sporters hebben namelijk een lichaam waarmee ze iets kunnen wat 99,9999999 procent van de wereldbevolking niet kan. Extra grote handen. Enorme voeten. Paardenlongen. Klapkuiten. Turbodijen. Biceps maatje XXXXXL. Ruggenwervels van elastiek. Kieuwen. Zwemvliezen. Of orang oetan-schouders. Die unieke eigenschappen maken topsporters bijzonder. Het maakt ze de besten van de besten.

7 gewichtsklassen Judo heeft liefst 7 gewichtsklassen. Veel kans op een medaille dus; ook al omdat er twee bronzen worden uitgedeeld.

zijn voor de gezondheid van de atleten. Toegegeven, een zwaargewichtbokser die een klap uitdeelt aan een weltergewicht is ook niet gezond, maar klappen incasseren is inherent aan boksen. Weg met die gewichtsklassen dus. De betreffende sporten zullen er alleen maar interessanter op worden. Klein tegen groot, wendbaar tegen log, techniek tegen lompe kracht. Net als bij sumoworstelen: in die sport bestaan geen gewichtsklassen, en het is lang niet altijd de zwaarste die wint. Bovendien wordt de concurrentiedichtheid groter. Het zal niet langer mogelijk zijn voor Manny Pacquiao om wereldkampioen boksen te worden in acht verschillende gewichtsklassen, bij het NK Karate krijgen niet alle vrouwelijke deelnemers een medaille omdat er niet meer dan drie deelnemers per categorie zijn en bij judo moeten de mastodonten ineens ook de vlieggewichten van zich af slaan. En voor al die sporters die zonder gewichtsklassen ineens buiten de boot vallen omdat ze te klein of te licht zijn: jammer, maar helaas. Klinkt hard, en dat is het ook – topsport is namelijk hard.

NBA Je zou maar een basketballer van 1 meter 55 zijn. Dan kun je nog zo goed dribbelen, passen of schieten – de kans dat je de NBA haalt is net zo groot als de kans dat Johan Cruijff en Louis van Gaal samen een beschuitje eten. Alleen de beste spelers halen de top, en Mini-Me’s zijn niet geschikt voor een competitie waarin de gemiddelde lengte boven de twee meter ligt. Ze zijn uiteindelijk simpelweg niet goed genoeg om de top de halen in hun sport. Datzelfde geldt voor honderdmeterlopers met te weinig snelle vezels, voor wielrenners met een te beperkte longinhoud, voor schele darters of voor zwemmers met chronisch zwemmerseczeem. Voor die groepen richt je ook geen aparte categorieën in (nog afgezien of er wel een pijltjesgooier is die wereldkampioen wil worden in de categorie Beste Schele

Bij sumoworstelen bestaan geen gewichtsklassen.

Hattrick

Dansje

Kont voor Donk

Rivaldo is het nog steeds niet verleerd. De 40-jarige aanvaller van het Angolese Kabusciro maakte zaterdag een loepzuivere hattrick.

Kansas City-speler Kei Kamara vierde dit weekend zijn doelpunt met een dansje uit Riverdance. Het was dan ook St. Patrick’s Day.

Een supporter van Cercle Brugge was zo boos over de nederlaag tegen Club Brugge dat hij zijn blote kont toonde aan speler Ryan Donk.