Vuistregels Brandveiligheid Volgens Bouwbesluit 2012
Voorwoord
INHOUDSOPGAVE
Handige vuistregels over brandveiligheid
Rockwool B.V. is verheugd u de Vuistregels met betrekking tot brandveiligheid van het
Inleiding4
Bouwbesluit 2012 te mogen aanbieden. Deze handige publicatie is een, in samenwerking
1. Basiseisen van brandveiligheid en het Bouwbesluit 2012
met ARCADIS verzorgde update van de ‘Vuistregels Brandveiligheid volgens Bouwbesluit 2003’.
2. Prestatie-eisen per gebouwfunctie
14
Deze publicatie gaat met name over de brandveiligheid van constructieonderdelen, die uitgelegd
2.1 Woonfunctie
16
wordt aan de hand van veel voorkomende gebouwfuncties zoals wonen, gezondheidszorg, logies,
2.2 Gezondheidszorgfunctie
18
kantoren, onderwijs, winkels en industrie. Daarbij bevat het inzichtelijke regels en uitleg over de
2.3 Logiesfunctie
20
gedachte achter de Nederlandse bouwregelgeving met betrekking tot nieuwbouw.
2.4 Kantoorfunctie
22
2.5 Onderwijsfunctie
24
2.6 Winkelfunctie
26
2.7 Industriefunctie
28
We vertrouwen erop u hiermee van dienst te zijn. Rockwool B.V.
6
2.8 Brandcompartiment groter dan 1.000 m230 3. Integrale brandveiligheid
32
4. Extra brandveiligheid: beperking van schade
34
5. Definities
36
6. Rockwool oplossingen
38
Deze Vuistregels mogen niet in zijn geheel of in delen worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Rockwool B.V. Deze publicatie is met de grootst mogelijke zorg opgebouwd. Echter, hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.
2
3
inleiding
Het is belangrijk dat bouwwerken brandveilig
Schadebeperking binnen en aan het
Opbouw publicatie
niveau, bijvoorbeeld om de kans op materiële
zijn. De wetgever heeft allerlei brand
gebouw is geen hoofddoelstelling van het
De basiseisen van brandveiligheid van het
schade of imagoschade te beperken.
veiligheidsvoorschriften vastgesteld,
Bouwbesluit 2012. Elke eigenaar of
Bouwbesluit 2012 zijn beschreven in
Hoofdstuk 5 geeft een toelichting op enkele
waarmee de brandveiligheid op een
gebruiker van een gebouw doet er verstandig
hoofdstuk 1. Hierbij is met name ingegaan
specifieke begrippen.
maatschappelijk aanvaardbaar niveau is
aan om op basis van een risicoanalyse na te
op de eisen die het Bouwbesluit 2012 stelt
Tot slot bevat hoofdstuk 6 voorbeelden van
geregeld. Deze brandveiligheidsvoorschriften
gaan of niet beter een hoger brandveilig
aan constructieonderdelen van een gebouw.
Rockwool oplossingen waarmee kan worden
staan voornamelijk in het Bouwbesluit 2012,
heidsniveau kan worden gekozen dan
Naast deze eisen stelt het Bouwbesluit 2012
voldaan aan de brandveiligheidseisen die
maar bijvoorbeeld ook in het ‘Besluit
wettelijk is voorgeschreven.
ook eisen aan de (brandveiligheids)installaties
worden gesteld aan bouwmaterialen.
algemene regels voor inrichtingen
en het (brandveilig) gebruik van een gebouw.
milieubeheer’ (Activiteitenbesluit) en
Deze publicatie is bedoeld om op hoofdlijnen
Deze onderwerpen zijn slechts kort aangestipt
het ‘Arbeidsomstandighedenbesluit’.
inzicht te geven in de nieuwbouweisen van
in deze publicatie.
het Bouwbesluit 2012. De voorbeelden die
Hoofdstuk 2 bevat voorbeelden van
De wettelijke brandveiligheidsvoorschriften
weergegeven worden in deze publicatie zijn
gebouwfuncties, waarin concreet wordt
worden steeds aangepast aan de eisen van
niet uitputtend en geven slechts de
getoond wat de betekenis van de brand
de tijd. De veranderingen hangen samen met
basiseisen voor brandveiligheid aan.
veiligheidseisen van het Bouwbesluit 2012
de kennisontwikkeling en uiteindelijk met
Voor de precieze eisen dient men het
is voor de keuze van de bouwmaterialen.
de politieke keuzes die worden gemaakt.
Bouwbesluit 2012 te raadplegen.
Daarbij gaat het om drie soorten kwaliteiten
Natuurlijk is een hoger dan wettelijk vereist
van de constructieonderdelen:
niveau van brandveiligheid altijd mogelijk
■ De
weerstand tegen branddoorslag en
(zie hoofdstuk 4 voor een nadere toelichting).
brandoverslag (WBDBO) en de weerstand
De eigenaar of gebruiker moet daar dan zelf
tegen rookdoorgang van scheidings
voor kiezen. De overheid ziet er niet op toe.
constructies; ■ Het
De voorschriften van het Bouwbesluit 2012 zijn gericht op twee hoofddoelstellingen: ■ Bij
brand in een gebouw moeten de
brandgedrag van het oppervlak van
constructieonderdelen; ■ De
sterkte van de bouwconstructie die is
blootgesteld aan brand.
aanwezigen veilig kunnen vluchten; ■ De
brand mag niet overslaan naar een
ander perceel.
Niet alleen de bouwregelgeving stelt eisen aan de brandveiligheid. In hoofdstuk 3 wordt geadviseerd om het onderwerp brand veiligheid integraal te benaderen, waarbij ook rekening wordt gehouden met andere wet- en regelgeving. In hoofdstuk 4 worden voorbeelden gegeven van situaties waarin de eigenaar/gebruiker beter kan uitgaan van hogere brandveilig
4
heidseisen dan het wettelijk voorgeschreven
5
Basiseisen
1. Basiseisen van brandveiligheid en het Bouwbesluit 2012
Voorkom het ontstaan van brand
Het Bouwbesluit 2012 bevat bouwvoor
Voorkom het ontstaan van een brand:
Verder moeten rookgasafvoeren brandveilig
schriften en gebruiksvoorschriften.
“speel niet met vuur”. En als er vuur is moet
zijn en moet een uitmonding van een
In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe
voorkomen worden dat het vuur een brand
rookgasafvoer van een op vaste brandstof
in het Bouwbesluit 2012 de basiseisen
(ongecontroleerd vuur) wordt. Als het
gestookt toestel op tenminste 15 meter
voor brandveiligheid zijn ingevuld voor
oppervlak van constructieonderdelen,
afstand liggen van een brandgevaarlijk dak
bouwwerken en het gebruik daarvan.
inventaris of aankleding uit gemakkelijk
van een ander bouwwerk (artikel 2.59).
brandbare materialen bestaat, kan vuur De negen basiseisen van brandveiligheid zijn:
of hitte nabij die materialen oorzaak zijn
Naast eisen die gesteld worden aan
■
van een brand.
constructieonderdelen van een gebouw
Voorkom het ontstaan van brand;
■ Zorg
ervoor dat een brand zich niet snel
bevat het Bouwbesluit 2012 ook gebruiks
kan ontwikkelen;
Het Bouwbesluit 2012 stelt ter voorkoming
eisen. De gebruikseisen in verband met het
■
Zorg voor brandalarmering;
van het ontstaan van brand eisen aan het
voorkomen van het ontstaan van brand staan
■
Zorg voor blusmiddelen;
brandgedrag van het materiaaloppervlak van
in afdeling 7.1. In deze afdeling worden
■
Zorg voor veilige vluchtroutes;
constructieonderdelen. De eisen worden
gebruikseisen gesteld ter beperking van
■
Zorg voor brandcompartimentering;
gegeven aan de hand van Euroklassen
brandgevaar en het voorkomen van een
(brandklassen) die volgens NEN-EN 13501-1
gevaarlijke situatie bij brand. Zo geldt er
dienen te worden bepaald. Voor het
onder meer een verbod op open vuur bij
voorkomen van het ontstaan van brand
opslag van bij brand gevaarlijke stoffen,
geeft het Bouwbesluit in afdeling 2.8 de
de eis dat de aankleding van een gebouw
volgende specifieke eisen:
geen brandgevaar mag opleveren en dat het
■ Brandklasse
gevaar bij brand wordt beperkt.
■ Bescherm
de hoofddraagconstructie
tegen brand; ■ Zorg
voor voorzieningen voor de
brandweer; ■ Zorg voor adequate controle en onderhoud.
A1, voor materialen nabij
een stookplaats (open haard) die warmer kunnen worden dan 90 °C of meer warmtestraling kunnen ontvangen dan 2 kW/m² (artikel 2.57); ■ Brandklasse
A2, voor materialen
toegepast aan de binnenzijde van een schacht, een koker of een kanaal grenzend aan meer dan een brand compartiment of subbrandcompartiment met een inwendige doorsnede groter dan 0,015 m², over een dikte van ten minste 0,01 meter, gemeten loodrecht op de binnenzijde (artikel 2.58).
6
7
Basiseisen
Zorg dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen
Zorg voor brandalarmering
Bij brand in een gebouw kunnen
het kunnen vluchten naar een veilige
Hoe eerder mensen weten dat er brand is,
constructieonderdelen (zoals wanden,
plaats wordt gehinderd door brand of rook.
hoe groter de kans is dat ze de brand nog
vloeren, daken, etc.), aankleding (zoals
Daarom stelt het Bouwbesluit 2012 in
zelf kunnen doven of dat men zich nog tijdig
gordijnen en behang) of inventaris mee gaan
afdeling 2.9 eisen aan de brand- en
in veiligheid kan brengen. Het Bouwbesluit
branden, zodat de brand zich steeds verder
rookklasse van het oppervlak van
2012 stelt in hoofdstuk 6 op basis van het
kan ontwikkelen. Hoe sneller de brand zich
constructieonderdelen en aan het
gebruik, de omvang en de hoogte van het
kan ontwikkelen en voortplanten, hoe eerder
brandgedrag van de aankleding en
gebouw eisen aan de aanwezigheid van
de brand niet meer beheersbaar is voor de
inrichtingselementen (afdeling 7.1
brandalarmering. Naast de aanwezig
gebruikers van het gebouw en hoe eerder
Bouwbesluit 2012).
heidseis stelt het Bouwbesluit 2012 ook eisen aan de uitvoering van de brand alarmering: brandmeldinstallaties (artikel 6.20), rookmelders (artikel 6.21) en
Extra beschermende vluchtroute 13 meter
2,5 meter
Utiliteitsgebouw
Woongebouw
Opmerking: De eisen aan het brandgedrag van het buitenoppervlak van constructieonderdelen zijn als volgt weergegeven in de bovenstaande gevelaanzichten. In de voorbeelden in hoofdstuk 2 van deze publicatie worden de eisen voor de constructieonderdelen die grenzen aan de binnenlucht weergegeven.
ontruimingsalarminstallaties (artikel 6.23).
Zorg voor blusmiddelen
Grondgebonden woning
Niet brandgevaarlijk dak (NEN 6063) Euroklasse B Euroklasse C of Cfl Euroklasse D (bij bepaling brandoverslag volgens NEN 6068 dient voldaan te worden aan Euroklasse B)
In een vroegtijdig stadium van een brand, kan deze vaak zonder tussenkomst van de brandweer worden gedoofd indien in het gebouw voldoende blusmiddelen aanwezig zijn. Het Bouwbesluit 2012 geeft in afdeling 6.7 eisen betreffende brand bestrijdingsmiddelen.
Euroklasse D (ramen, deuren, panelen en daarmee gelijke constructieonderdelen)
8
9
Basiseisen
Zorg voor veilige vluchtroutes
Zorg voor brandcompartimentering
Een bouwwerk moet veilige vluchtroutes
worden toegepast in ruimten waardoor
Brand mag niet overslaan naar een ander
loopafstanden toegestaan. In gebouwen
hebben. In afdeling 2.12 van het Bouwbesluit
een beschermde of extra beschermde
perceel. Dit is een zeer oud principe. Denk
waar geslapen wordt dient het subbrand
2012 worden voorschriften gegeven voor de
vluchtroute voert (afdeling 2.9) en eisen aan
bijvoorbeeld aan de beruchte stadsbrand van
compartiment nader ingedeeld te worden
vluchtroute van start tot finish. Het principe
de sterkte van bouwconstructies bij brand
Londen in 1666, die drie dagen duurde.
in beschermde subbrandcompartimenten.
is dat de aanwezigen zo snel mogelijk het
(afdeling 2.2). In afdeling 6.6 van het
Aan deze eis kan voldaan worden door het
Door de subbrandcompartimenten verder
door brand en rook bedreigde gebied kunnen
Bouwbesluit 2012 worden eisen gesteld in
toepassen van brandcompartimentering,
op te delen in beschermde subbrand
verlaten en zich vervolgens langs een route
relatie tot de praktische bruikbaarheid van
maar vaak is toch ook nog de hulp van de
compartimenten krijgen personen meer
buiten het direct bedreigde gebied naar een
de vluchtroutes. Tenslotte worden in afdeling
brandweer nodig.
tijd om te vluchten en zijn zij langer
veilige plek buiten het bouwwerk kunnen
7.2 van het Bouwbesluit eisen gesteld aan
verplaatsen. Dit principe vraagt vaak om
het gebruik van vluchtroutes door onder
Het Bouwbesluit 2012 stelt met het oog
‘brandcompartimentering’. De eisen aan de
meer te eisen dat vluchtroutes vrij van
op de beheersbaarheid van brand in de
Naast de omvang van de brand
‘brandcompartimentering’ staan in de
obstakels zijn.
beschermd tegen brand.
afdelingen 2.10 en 2.11 eisen aan de
compartimentering worden er eisen
afdelingen 2.10 en 2.11 van het Bouwbesluit
brandcompartimentering van bouwwerken.
gesteld aan de weerstand tegen branddoorslag
2012. In deze afdelingen worden eisen
Als eerste moet een bouwwerk ingedeeld
en brandoverslag (WBDBO) en aan de
gesteld aan de aanwezigheid van brand
worden in één of meerdere brand
weerstand tegen rookdoorgang van de
compartimenten, subbrandcompartimenten
compartimenten. In principe mag een
omhulling van het brandcompartiment.
en beschermde subbrandcompartimenten.
brandcompartiment niet groter zijn dan
Een bijzonder aandachtspunt hierbij zijn
Door ‘brandcompartimentering’ wordt het
het perceel waarop het bouwwerk staat.
deuren en leidingdoorvoeren in de omhullende
direct bedreigde gebied beperkt.
Daarnaast stelt het Bouwbesluit 2012 eisen
scheidingsconstructies van het brand
Vluchtroutes buiten het brandcompartiment
aan welke ruimten in een brandcompartiment
compartiment. Als de deuren openstaan
en subbrandcompartiment zijn veilig.
moeten liggen en welke ruimten bij elkaar
worden brand en rook niet tegengehouden.
Een (sub)brandcompartiment wordt
in één brandcompartiment mogen liggen.
Leidingdoorvoeren mogen brand en rook
gecreëerd door ervoor te zorgen dat de
Ook geldt er een maximum voor de grootte
niet doorlaten.
omhullende scheidingsconstructies van
van een brandcompartiment.
het (sub)brandcompartiment voldoende
Ten tweede kan verdere compartimentering
weerstand bieden tegen branddoorslag en
nodig zijn uit het oogpunt van beheers
brandoverslag (WBDBO) en tegen
baarheid van brand, maar meestal is dit
rookdoorgang. In de publicatie “Vluchten doe
nodig voor veilig vluchten. Op basis van
je zo” [1] wordt nader uitleg gegeven van het
loopafstanden wordt een brandcompartiment
vluchtprincipe volgens Bouwbesluit 2012.
nader ingedeeld in subbrandcompartimenten.
Ook moet ervoor gezorgd worden dat de
De omvang van een subbrandcompartiment
vluchtroutes niet snel onbruikbaar worden
wordt in principe bepaald door een maximale
door brand en rook. Daarom stelt het
loopafstand van 30 meter aangezien mensen
Bouwbesluit 2012 eisen aan het brandgedrag
1 meter per secondes lopen en 30 seconden
van het oppervlak van bouwmaterialen die
lopend hun adem in kunnen houden.
10
[1] Vluchten doe je zo, Het ‘vluchtprincipe’ volgens Bouwbesluit 2012, ARCADIS Nederland BV.
In sommige situaties (afhankelijk van het gebruik) zijn bij een lage bezetting langere
11
Basiseisen
Bescherm de hoofddraagconstructie tegen brand
Zorg voor adequate controle en onderhoud
Bij brand moeten personen voldoende tijd
Verder eist het Bouwbesluit 2012 dat
De voorgaande basiseisen zijn met name
beplating zijn vaak minder onderhouds
hebben om veilig te kunnen vluchten en
buiten het brandcompartiment met brand,
gericht op brandscheidingen, de sterkte bij
gevoelig. Wel zal af en toe gecontroleerd
moet de brandweer het gebouw kunnen
gedurende een bepaalde tijd geen bouw
brand en maatregelen ter voorkoming van
moeten worden of de beplating of het
doorzoeken op achtergebleven personen.
constructies bezwijken. Deze eis heeft
een brandgevaarlijke situatie of ontwikkeling
achterliggend materiaal niet is beschadigd,
Het gebouw mag daarom niet te snel
betrekking op de bouwconstructies gelegen
van brand. Deze voorzieningen moeten
dat er geen gaten in zijn gemaakt en dat
instorten. Daarom stelt het Bouwbesluit
binnen het brandcompartiment met brand of
tijdens het gebruik van een gebouw in stand
nieuwe leidingen zijn voorzien van adequate
2012 eisen aan de sterkte van bouw
in de omhulling van dat brandcompartiment.
blijven. Dat gaat niet vanzelf. Deze voor
brandwerende leidingdoorvoeringen.
constructies bij brand (afdeling 2.2).
De vereiste tijdsduur is afhankelijk van het
zieningen zijn aan veroudering of slijtage
Het adequaat controleren en onderhouden
Hierbij wordt in het algemeen gesteld dat
gebruik van het gebouw (wonen, werken,
onderhevig. Als door deze veroudering of
van brandveiligheidsinstallaties en
een vloer waarover een vluchtroute voert en
slapen) en neemt toe met de hoogte van
slijtage niet meer wordt voldaan aan de eisen
leidingdoorvoeringen volgt
een vloer (of dak) waaronder een vluchtroute
het gebouw.
voor bestaande bouw, kan de gemeente
ook uit artikel 1.16, zorgplicht van het
voert, niet binnen 30 minuten mag bezwijken
handhavend optreden. Om te waarborgen dat
Bouwbesluit 2012.
bij brand in een ander subbrandcompartiment
deze voorzieningen blijven functioneren, dan
dan waarin die vluchtroute ligt.
wel blijven voldoen aan het niveau bestaande
Met een verstandig materiaalgebruik
bouw, zal af en toe moeten worden
kan een uit oogpunt van brandveiligheid
gecontroleerd of de voorzieningen nog
onderhoudsarm gebouw worden gerealiseerd.
goed functioneren. Dat er geen gaten in een
Op welke wijze dit te realiseren is, kunt u
brandwerende muur of vloer zitten, dat
lezen in hoofdstuk 6 van deze publicatie,
brandwerende coatings of pasta’s nog in
waar voor verschillende constructieonderdelen
tact zijn en dat brandwerende deuren nog
is aangegeven welke Rockwool producten
zelfsluitend en rookdicht zijn.
toegepast kunnen worden.
Zorg voor voorzieningen voor de brandweer
Afhankelijk van de toegepaste materialen Om de brandweer te faciliteren bevat
is er een onderhoudsverplichting.
het Bouwbesluit 2012 enkele speciale eisen,
Brandwerende coatings of pasta’s kunnen
zoals de eisen t.a.v. de bereikbaarheid
aan slijtage onderhevig zijn, hierdoor kan de
voor hulpverleningsdiensten (afdeling 6.8),
brandwerendheid afnemen of zelfs geheel
aanwezigheid van een droge blusleiding
verdwijnen. Regelmatige inspecties of
(artikel 6.29), een bluswatervoorziening
herhaling van de verfbehandeling zijn
(artikel 6.30) en een brandweerlift
daarom noodzakelijk. Of dit ook gebeurd is,
(artikel 2.120).
moet kunnen worden aangetoond volgens artikel 1.17, beschikbaarheid gegevens, van het Bouwbesluit 2012. Dit geldt voor bijvoorbeeld brandwerende coatings of pasta’s die aangebracht zijn om de sterkte bij brand te waarborgen. Andere beschermende
12
maatregelen zoals een brandwerende
13
2. PRESTATIE-EISEN PER GEBOUWFUNCTIE
Aan de hand van de gebouwfuncties wonen,
Algemene toelichting bij de voorbeelden
gezondheidszorg, logies, kantoren,
Op de volgende pagina’s is op elke linker
onderwijs, winkels en industrie wordt
pagina een plattegrond weergegeven.
getoond welke prestatie-eisen het
Hierbij is aangegeven welke gebruiksfunctie
Bouwbesluit 2012 stelt aan:
en bouwlaag het betreft.
■ De
Onderwerp
Symbool/kleur
In de plattegrond is met verschillende
weerstand tegen rookdoorgang van
symbolen en kleuren aangegeven wat de
scheidingsconstructies;
begrenzing is van een (sub)brandcompartiment
■ Het
brandgedrag van het oppervlak van
constructieonderdelen; sterkte van de bouwconstructie die is
blootgesteld aan brand.
en door welke ruimten een vluchtroute voert.
Uitleg Brandcompartiment
WBDBO
Subbrandcompartiment
weerstand tegen branddoorslag en
brandoverslag (WBDBO) en aan de
■ De
Prestatie-eisen
Beschermd subbrandcompartiment Beschermde vluchtroute Extra beschermde vluchtroute
Brandgedrag
De eisen aan de weerstand tegen brand Andere besloten ruimte
doorslag en brandoverslag (WBDBO) en aan de weerstand tegen rookdoorgang van
Vluchten
Vluchtroute
Een achtste voorbeeld laat zien hoe met een
scheidingsconstructies van het brand
gelijkwaardige oplossing als bedoeld in
compartiment, zijn afhankelijk van het type
artikel 1.3 van het Bouwbesluit 2012 kan
brandcompartiment. Elk type heeft een
worden afgeweken van de prestatie-eisen.
eigen kleur.
Op elke rechter pagina staat een tabel met de nadere specificatie van de Bouwbesluiteisen.
De eisen aan het brandgedrag van het
In de laatste kolom van de tabel zijn de verwijzingen naar het artikel van het Bouwbesluit 2012
materiaaloppervlak van een constructie
weergegeven. Voor de komma verwijzing naar artikel 2.82. Na de komma verwijzing naar het lid 1.
onderdeel (grenzend aan de binnenlucht) zijn afhankelijk van het gebied waarin dit oppervlak ligt. De te onderscheiden gebieden
Onderwerp
Symbool/kleur
zijn: brandcompartiment, ruimte met beschermde vluchtroute en ruimte met
1
BC
Eis
Artikel
Uitleg symbool/ kleur Bijvoorbeeld: begrenzing brandcompartiment
2.82,1
extra beschermde vluchtroute. Elk gebied is aangeduid met een eigen kleur. De vluchtroute is aangegeven met een
BC = brandcompartiment
groene pijl.
SUB BC = sub brandcompartiment VG = verblijfsgebied
14
15
2.1 Woonfunctie
Artikel
Een woonfunctie gelegen in een woongebouw is gelegen in een eigen brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 1.000 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste: ■ Basis: 60 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 en een verblijfsgebied niet hoger gelegen dan 7 m is een reductie van 30 minuten toegestaan. Dit geldt niet bij een veiligheidsvluchtroute; ■ BC – extra beschermde vluchtroute: 30 minuten.
2.82,1
Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
SUB BC
Onderwerp
Symbool/kleur
Alle verblijfsgebieden van de woning liggen in een beschermd subbrandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 500 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 30 minuten.
2.92,4 2.93,1
Brandklasse van de toe te passen materialen is B of hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). Brandklasse van de toe te passen materialen is Cfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
2.67,1
Brandklasse van de toe te passen materialen is D of hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
2.67,1
Binnenlucht
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal
1. Brandcompartimentering
BC
Eis
Beschermd SUB BC
Wonen
16
3. Sterkte bij brand
2.84,1 2.84,3 2.84,6 2.84,2
2.94,1
2.94,2
2.69,1
2.69,1
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
De gedachte bij gebouwen met een woonfunctie Bij gebouwen waarin mensen slapen is extra voorzichtigheid geboden, omdat mensen tijdens de slaap overvallen kunnen worden door de brand. Een beschermd subbrandcompartiment zorgt dat mensen langere tijd veilig zijn bij brand in een ander beschermd subbrandcompartiment. Bij reguliere woningen valt de begrenzing van het beschermde subbrandcompartiment meestal samen met de begrenzing van de woning, het brandcompartiment en het subbrandcompartiment.
2.83,1
VG < 7 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt niet binnen 60 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
2.10,1
2.10,2 2.10,3
VG > 7 < 13 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt niet binnen 90 minuten.
2.10,2
VG >13 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt niet binnen 120 minuten.
2.10,2 17
Artikel 2.82,1
BC
Een gezondheidsfunctie met bedgebied is gelegen in een brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 1.000 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste 60 minuten. Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
SUB BC
Onderwerp
1. Brandcompartimentering
Eis
Alle bedgebieden van een gezondheidszorgfunctie liggen in een eigen beschermd subbrandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 50 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 30 minuten.
2.92,5
Beschermd SUB BC
2.2 Gezondheidszorgfunctie
Symbool/kleur
zusterpost
Binnenlucht
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal
linnenkast
3. Sterkte bij brand 18
2.84,1
2.94,1
2.93,6 2.94,2
Brandklasse van de toe te passen materialen is B of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Cfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen). Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
De gedachte bij gezondheidszorg gebouwen Voor gebouwen met gezondheidszorgfunctie (bijv. ziekenhuis, revalidatiecentrum) is men nog voorzichtiger. Een beschermd subbrandcompartiment zorgt dat mensen langere tijd veilig zijn bij brand in een ander beschermd subbrandcompartiment. De beperkte afmetingen van het compartiment maken het mogelijk de patiënten ook tijdig uit het brandende compartiment te evacueren. Het is niet verplicht maar wel verstandig om bij een verpleegafdeling, linnenkamers, recreatieruimten en andere ruimten waarin brand kan ontstaan in een afzonderlijk beschermd subbrandcompartiment te plaatsen. Dit geeft bij brand in zo’n ruimte meer tijd om de patiënten in veiligheid te brengen tegen brand in een ander beschermd subbrandcompartiment.
Gezondheid
2.83,1
2.10,1
VG < 5 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,5 niet binnen 60 minuten. Bij een permanente vuurbelasting 2 van maximaal 500 MJ/m is een reductie van 30 minuten 2.10,6 toegestaan.
VG > 5 < 13 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,5 niet binnen 90 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten 2.10,6 toegestaan.
VG >13 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt niet binnen 120 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
2.10,5 2.10,6
19
Artikel 2.82,1 2.83,1
BC
Een logiesfunctie is gelegen in een brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 500 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste 60 minuten. Bij een gebruiksgebied dat niet hoger gelegen is dan 5 meter is een reductie van 30 minuten toegestaan. Dit geldt niet bij een veiligheidsvluchtroute. Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
Alle logiesverblijven liggen in een eigen beschermd subbrandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 500 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 30 minuten.
2.92,7 2.93,1
Beschermd SUB BC
Symbool/kleur
20
3. Sterkte bij brand
Logies
2.94,1
2.94,2
Brandklasse van de toe te passen materialen is B of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Cfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen). Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
De gedachte bij hotels Bij gebouwen met logiesfunctie is men voorzichtiger dan bij woongebouwen omdat de gebruiker (gast) doorgaans de situatie niet helemaal kent. Men verdeelt de brandcompartimenten in kleinere (beschermde) subbrandcompartimenten om meer veiligheid te waarborgen waardoor de loopafstand binnen het subbrandcompartiment relatief kort is. De beschermde vluchtroute buiten de hotelkamer zorgt dat men gedurende langere tijd veilig kan vluchten bij brand in een van de hotelkamers.
2.84,1 2.84,4 2.84,6
Brandklasse van de toe te passen materialen is B of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen). Binnenlucht
1. Brandcompartimentering
Onderwerp
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal
Eis
SUB BC
2.3 Logiesfunctie
2.10,1
VG < 5 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,5 niet binnen 60 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten 2.10,6 toegestaan.
VG > 5 < 13 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,5 niet binnen 90 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten 2.10,6 toegestaan.
VG >13 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt niet binnen 120 minuten. Bij een permanente vuurbelasting van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
2.10,5 2.10,6
21
Artikel 2.82,1 2.83,1
BC
Een kantoorfunctie is gelegen in een brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 1.000 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste 60 minuten. Bij een gebruiksgebied dat niet hoger gelegen is dan 5 meter is een reductie van 30 minuten toegestaan. Dit geldt niet bij een veiligheidsvluchtroute. Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
Binnenlucht
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal
1. Brandcompartimentering
Onderwerp
3. Sterkte bij brand
Eis
SUB BC
2.4 kantoorfunctie
Symbool/kleur
2.84,1 2.84,4 2.84,6
2.94,1 Kantoren
Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen). Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
2.10,1
VG < 5 m
Aan de bouwconstructie van het brandcompartiment worden geen eisen gesteld.
VG >5 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,4 niet binnen 90 minuten. Bij een permanente vuurbelasting 2.10,6 van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
De gedachte bij kantoorgebouwen Gebouwen met kantoorfunctie zijn doorgaans beter bekend bij de gebruikers en hebben bovendien geen slaapfunctie. Men is alert en kan zich bij brand snel in veiligheid brengen. Daarom zijn de subbrandcompartimenten relatief groot en zijn er geen beschermde subbrandcompartimenten voorgeschreven.
22
23
Artikel 2.82,1 2.83,1
BC
Een onderwijsfunctie is gelegen in een brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 1.000 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste 60 minuten. Bij een gebruiksgebied dat niet hoger gelegen is dan 5 meter is een reductie van 30 minuten toegestaan. Dit geldt niet bij een veiligheidsvluchtroute. Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
Binnenlucht
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal
1. Brandcompartimentering
Onderwerp
3. Sterkte bij brand
Eis
SUB BC
2.5 onderwijsfunctie
Symbool/kleur
2.84,1 2.84,4 2.84,6
2.94,1
Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen). Onderwijs
Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
2.10,1
VG < 5 m
Aan de bouwconstructie van het brandcompartiment worden geen eisen gesteld.
VG >5 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,4 niet binnen 90 minuten. Bij een permanente vuurbelasting 2.10,6 van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
De gedachte bij onderwijsgebouwen Gebouwen met onderwijsfunctie zijn overdag in gebruik en zijn vaak overzichtelijker dan kantoorgebouwen.
24
25
3. Sterkte bij brand
Artikel 2.82,1 2.83,1
BC
Een winkelfunctie is gelegen in een brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 1.000 m2. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste 60 minuten. Bij een gebruiksgebied dat niet hoger gelegen is dan 5 meter is een reductie van 30 minuten toegestaan. Dit geldt niet bij een veiligheidsvluchtroute. Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
Binnenlucht
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal
kantoor
1. Brandcompartimentering
Onderwerp
magazijn
Eis
SUB BC
2.6 Winkelfunctie
Symbool/kleur
2.84,1 2.84,4 2.84,6
2.94,1
Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
2.10,1
VG < 5 m
Aan de bouwconstructie van het brandcompartiment worden geen eisen gesteld.
VG >5 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,4 niet binnen 90 minuten. Bij een permanente vuurbelasting 2.10,6 van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
Winkels
De gedachte bij winkels In gebouwen met winkelfunctie wordt niet geslapen. Bij brand kan het winkelend publiek zich zelfstandig en snel in veiligheid brengen. Omdat in het bijzonder supermarkten, bouwmarkten en woonboulevards vaak een metalen constructie hebben, moet extra worden gelet op de brandwerendheid m.b.t. bezwijken. Opmerking: voor compartimenten ≥ 1000 m2 zie pagina 30.
26
27
kantoor
2. Brandgedrag oppervlak bouwmateriaal 3. Sterkte bij brand
Een industriefunctie is gelegen in een brandcompartiment met een maximum vloeroppervlakte van 2.500 m2. Binnen een brandcompartiment van maximaal 2.500 m2 mag een nevenfunctie van maximaal 100 m2 zijn gelegen (bestaande uit meerdere verschillende ruimten). De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) is ten minste 60 minuten. Bij een gebruiksgebied dat niet hoger gelegen is dan 5 meter is een reductie van 30 minuten toegestaan. Dit geldt niet bij een veiligheidsvluchtroute.
2.82,1 2.83,1
BC
1e verdieping
Artikel
Het brandcompartiment is ingedeeld in een subbrandcompartiment. De weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (WBDBO) naar een andere ruimte in het brandcompartiment is ten minste 20 minuten (alleen op afdichting).
2.92,1
Binnenlucht
1. Brandcompartimentering
Onderwerp
kantine
Eis
SUB BC
2.7 Industriefunctie
Symbool/kleur
2.84,1 2.84,4 2.84,6
2.94,1
Brandklasse van de toe te passen materialen is D of 2.67,1 hoger. De rookklasse is s2 of hoger (wanden). 2.69,1 Brandklasse van de toe te passen materialen is Dfl of hoger. De rookklasse is s1fl of hoger (vloeren, trappen en hellingbanen).
De eisen die gesteld worden aan het brandgedrag van de constructieonderdelen die grenzen aan de buitenlucht zijn weergegeven in hoofdstuk 1 pagina 8 “Zorg ervoor dat een brand zich niet snel kan ontwikkelen“. Bouwconstructie van de vluchtroute bezwijkt niet binnen 30 minuten.
2.10,1
VG < 5 m
Aan de bouwconstructie van het brandcompartiment worden geen eisen gesteld.
VG >5 m
Bouwconstructie van het brandcompartiment bezwijkt 2.10,4 niet binnen 90 minuten. Bij een permanente vuurbelasting 2.10,6 van maximaal 500 MJ/m2 is een reductie van 30 minuten toegestaan.
Industrie
Begane grond
De gedachte bij fabriekshallen en opslagloodsen Gebouwen met industriefunctie hebben doorgaans een relatief lage bezettingsgraad, en zijn veelal hoog. De loopafstand binnen het subbrandcompartiment mag een stuk langer zijn (artikel 2.102, lid 6 en 7). Binnen een brandcompartiment van maximaal 2.500 m2 mogen andere gebruiksfuncties liggen zoals in dit voorbeeld aanwezig: een kantoor en een kantine. Dat mag als die andere gebruiksfuncties een nevenfunctie zijn (zie artikel 1.1) en de totale oppervlakte aan nevenfuncties bij nieuwbouw niet groter is dan 100 m2. Opmerking: voor compartimenten ≥ 2.500 m2 zie pagina 30.
28
29
2.8 Brandcompartiment groter dan 1.000 m2
In de voorgaande zeven voorbeelden is
Brandoverslag Rekentool. Deze is terug
Voorbeeld:
Toepassing van de richtlijn kan leiden tot
uitgegaan van situaties waarbij de omvang
te vinden op www.rockwool.nl.
“Beheersbaarheid van brand (BvB)”
hogere eisen aan de brandwerendheid van
Indien een brandcompartiment groter is dan
wanden, gevels en constructies (maximaal
van de brandcompartimentering voldoet aan de prestatie-eisen (artikel 2.83: maximale
Gelijkwaardigheid
1.000 m respectievelijk 2.500 m , kan soms
240 minuten) dan volgens de ‘normale’ eisen
omvang 1.000 m2, respectievelijk 2.500 m2).
Het Bouwbesluit 2012 biedt met artikel 1.3
aangetoond worden dat er sprake is van een
uit het Bouwbesluit 2012 (maximaal 60
In deze situatie dient voldaan te worden aan
de mogelijkheid om van een in de
veiligheid gelijkwaardig aan hetgeen beoogd
minuten).
de weerstand tegen branddoorslag en
hoofdstukken 2 tot en met 7 gestelde
wordt met de prestatie-eis voor de omvang
brandoverslag (WBDBO) zoals aangegeven
prestatie-eis af te wijken. Het staat de
van het brandcompartiment. Voor het
bij de voorbeelden. De WBDBO wordt
aanvrager, melder of gebruiker vrij om
aantonen van deze gelijkwaardigheid zijn
bepaald conform NEN 6068. Bij de bepaling
te kiezen uit één of meer (andere)
verschillende methoden beschikbaar.
van brandoverslag naar een gebouw op een
bouwtechnische, gebruikstechnische of
Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van
aangrenzend perceel wordt gewerkt met het
organisatorische oplossingen of combinaties
de methode “Beheersbaarheid van brand”
principe van spiegelsymmetrie. Er wordt niet
daarvan. Bij een beroep op gelijkwaardigheid
(geldt niet voor slaapgebouwen). Daarnaast
gekeken wat de WBDBO is naar het
moet ten genoegen van het bevoegd gezag
kan ook een vereenvoudigde versie worden
naastgelegen gebouw maar er wordt
worden aangetoond dat het bouwwerk of het
gebruikt, namelijk de “Handreiking grote
uitgegaan van een gebouw identiek aan het
gebruik daarvan ten minste eenzelfde mate
brandcompartimenten”(2) die gebaseerd is
eigen gebouw, spiegelsymmetrisch gelegen
van veiligheid, bescherming van de
op de methode BvB en in grote eenvoudige
ten opzichte van de perceelsgrens. Indien het
gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinig
stappen, zonder al te veel rekenen, ook een
gebouw (perceel) grenst aan een openbare
heid of milieu biedt als is beoogd met het
gelijkwaardige oplossing kan bieden.
weg, openbaar water, openbaar groen of een
betrokken voorschrift. Dit betekent dat bij elk
Doel van deze methode is ervoor zorgen dat
perceel dat niet bestemd is voor bebouwing,
beroep op gelijkwaardigheid moet worden
een brand beheersbaar blijft, waarbij het
een speeltuin, kamperterrein, opslag van
getoetst aan alle peilers die bij een bepaalde
volgende aangehouden is: “De brandweer
brandgevaarlijke stoffen of van brandbare
prestatie-eis een rol spelen. Een prestatie-
beheerst de brand als zij ervoor kan zorgen
niet milieugevaarlijke stoffen, vindt deze
eis die bijvoorbeeld gebaseerd is op de
dat de brand niet door- of overslaat naar een
spiegeling plaats ten opzichte van het hart
peilers veiligheid en bruikbaarheid zal
ruimte buiten het brandcompartiment”. In de
van die weg, dat water, dat groen of dat
afhankelijk van het gewicht van die peilers in
methode is aangenomen dat de duur van een
perceel. Om aan de brandoverslag eis te
hoofdstuk 2 of in hoofdstuk 4 zijn opgenomen.
brand in minuten gelijk is aan de aanwezige
voldoen kan een brandwerende gevel worden
Een gelijkwaardige oplossing moet daarom,
vuurbelasting in een gebouw, uitgedrukt in
toegepast. De som van de brandwerendheid
ondanks het feit dat de prestatie-eis in een
kg vurenhout/m2 (dus de richtlijn stelt 60 kg
van buiten naar binnen en de brand
van de genoemde hoofdstukken is opgenomen,
vurenhout/m2 = 60 minuten brandwerendheid).
werendheid van binnen naar buiten moet
in de zelfde mate recht doen aan beide
In de methode zijn vier maatregelpakketten
dan tenminste gelijk zijn aan de WBDBO-eis.
peilers. Als de voorgestelde oplossing
uitgewerkt die gebaseerd zijn op het gebruik
Om snel een inschatting te maken op het
gelijkwaardig is dan zal het bevoegd gezag
(wijze van opslag van goederen) in combinatie
risico van brandoverslag kan gebruik
het beroep op gelijkwaardigheid honoreren.
met brandveiligheidsinstallaties.
2
2
Let op: Toepassing van gelijkwaardigheid ziet er alleen op toe dat voldaan wordt aan de basiseisen voor brandveiligheid van het Bouwbesluit 2012. Bij toepassing van gelijkwaardigheid dient een reële afweging te worden gemaakt van de aanwezige risico’s, bijvoorbeeld door een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E). Hieruit kan volgen dat vanuit een risico extra brandveiligheidsvoorzieningen dan strikt wettelijk noodzakelijk zijn, wenselijk zijn. In hoofdstuk 4 wordt nader ingegaan op het toepassen van extra brandveiligheidsvoorzieningen.
gemaakt worden van de Rockwool
30
(2) Handreiking grote brandcompartimenten, Rijksoverheid.
31
Compartimenten >1000 m2
3.
Integrale brandveiligheid
Woningwet/Bouwbesluit
Burgerlijk wetboek
De krachtens de Arbowet uit te voeren RI&E
leveren soms meer duurzame veiligheid op
Het Bouwbesluit stelt eisen aan een gebouw
Ook al is aan alle wettelijke voorschriften
zou de bijdrage van en de samenhang tussen
tegen lagere kosten. Denk hierbij aan het
en het gebruik ervan uit het oogpunt van
voldaan dan kan er toch sprake zijn van een
verschillende brandveiligheidsmaatregelen
vervangen van gemakkelijk brandbare
brandveiligheid. Het Bouwbesluit eist niet
onrechtmatige daad als bedoeld in artikel
in kaart moeten brengen. Met aandacht voor
aankleding en bouw- en inrichtings
dat er in een gebouw een veiligheids
6:162 van het Burgerlijk Wetboek wanneer
de omvang van compartimenten, de brand-
elementen door moeilijke/ onbrandbare
organisatie aanwezig is. Wel eist het
een persoon in het gebouw op onbehoorlijke
eigenschappen van constructieonderdelen,
aankleding en bouw- en inrichtings
Bouwbesluit dat er in een gebouw met een
wijze wordt benadeeld of schade wordt
zoals brandwerendheid en de brand- en
elementen of door het instellen van een
voorgeschreven brandmeldinstallatie een
toegebracht, waarbij de eigenaar of gebruiker
rookklasse als ook de brandeigenschappen
rookverbod. Een rookverbod vraagt
ontruimingsplan aanwezig is. Degenen die
dat redelijkerwijs had kunnen voorkomen.
van aankleding en inrichtingselementen.
overigens ook om extra inspanning.
verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van
Denk hierbij ook aan de feitelijke
het ontruimingsplan, vormen feitelijk de
Integrale afweging
rookscheiding van binnenwanden en de
Bouw- en installatietechnische maatregelen
‘veiligheidsorganisatie’.
Wil men de brandveiligheid echt goed
rookproductie van de in de binnenwanden
bieden over het algemeen meer zekerheid
waarborgen dan moet niet alleen voldaan
verwerkte materialen. Zorg ervoor dat ook
tegen lagere kosten in het licht van de totale
Arbowet
worden aan de wettelijke eisen per wet
deze risico’s onderdeel zijn van een RI&E.
levensduur van het gebouw. Hierbij kunt u
In een gebouw dat wordt gebruikt door een
afzonderlijk, maar moet ook de samenhang
De RI&E maakt gevaren zichbaar en biedt de
denken aan de mogelijkheid van verder
werkgever is een veiligheidsorganisatie
hier tussen worden beschouwd. Het samenspel
mogelijkheid om gesignaleerde risico’s op de
gaande brandcompartimentering, of het
vereist krachtens de Arbowet. Op grond van
van wetgeving zoals het Bouwbesluit, de Wet
meest economische wijze te beheersen.
verhogen van de vereiste brandwerendheid
de Arbowet is de werkgever verplicht een
milieubeheer en de Arbowet en het eigen
Een omvangrijke BHV organisatie met de
en/of brandklasse van de toegepaste
Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)
brandveiligheidsbeleid noemen we integrale
daarbij horende opleidingsbehoefte en
materialen, of de toepassing van een
te (laten) verrichten. Daarin moeten alle
brandveiligheid. Bij integrale brandveiligheid
middelen is kostbaar. Andere maatregelen
sprinklerinstallatie.
restrisico’s worden meegenomen die volgen
wordt niet alleen aan elke wet afzonderlijk
uit het gebouw en het gebruik van het gebouw.
voldaan, maar worden ook de wettelijke
Deze restrisico’s worden zowel in de
maatregelen in samenhang beschouwd én
bouwregelgeving als Arboregelgeving
wordt ervoor gezorgd dat de uitwerking van
geregeld. In het Bouwbesluit 2012 zijn
de verschillende wettelijke maatregelen op
deze restrisico’s in vangneteisen opgesteld.
elkaar aansluiten. Een integrale benadering
Met deze voorschriften kan alsnog handhavend
leidt niet alleen tot een betere beheersing
worden opgetreden voor een situatie die niet
van de risico’s bij brand, het kan ook een
specifiek door middel van een prestatie-eis in
kostenvoordeel opleveren. Zo kan bijvoorbeeld
het Bouwbesluit 2012 is geformuleerd. Denk
een betere brandcompartimentering dan
hierbij bijvoorbeeld aan een kopieermachine of
de volgens het Bouwbesluit vereiste
papiercontainer in de vluchtroute.
compartimentering, ruimte geven voor een
Op basis van de RI&E stelt de werkgever
op die compartimentering afgestemde
een noodplan op en stelt hij een BHV
eenvoudigere en meer effectieve
(bedrijfshulpverlenings-) organisatie in.
brandveiligheidsorganisatie.
32
Integrale brandveiligheid
33
4. EXTRA BRANDVEILIGHEID: BEPERKING VAN SCHADE
Het doel van de brandveiligheids
Ook als er tussen twee bedrijven sprake
Effectieve manieren om de schade bij brand
voorschriften van het Bouwbesluit 2012
is van een wettelijk voorgeschreven
te beperken zijn:
is het voorkomen van slachtoffers (gewonden
brandscheiding, bijvoorbeeld omdat de
1. Materialen toepassen met een gunstigere
en doden) en het voorkomen dat een brand
bedrijven op verschillende percelen liggen,
zich uitbreidt naar een ander perceel.
kan het wenselijk zijn om vrijwillig
Het behouden van het bouwwerk en het
aanvullende maatregelen te treffen om
gebied van brand (brandcomparti
voorkomen van schade aan het milieu,
de schade bij brand te beperken. Hierbij
mentering);
monumenten of maatschappelijke
kan men denken aan het vervangen van
voorzieningen of belangen zijn geen
brandbare door onbrandbare materialen,
branddoorslag en brandoverslag;
doelstellingen van het Bouwbesluit 2012
zodat de brand zich niet langzaam over de
4. Het voorkomen van vaak vertraagde
(aldus de nota van toelichting op het
brandende gevel of door een spouw van het
Bouwbesluit 2012). De voorschriften van
ene bedrijf naar het andere kan verspreiden.
het Bouwbesluit zijn slechts in beperkte
Het verhogen van de weerstand tegen
mate gericht op beperking van schade.
branddoorslag en brandoverslag kan helpen
Uiteraard moet brand zoveel mogelijk
te voorkomen dat de brand zich, voordat deze
worden voorkomen. Maar als er brand is,
is gedoofd, alsnog naar het aangrenzende
dan kan ook in een gebouw dat aan alle
compartiment kan uitbreiden.
bouwvoorschriften voldoet, de hele inventaris
Materialen met een extra beperkte
en het betreffende gebouw(en) op het perceel
rookproductie bij brand kunnen rookschade
waar de brand is ontstaan verloren gaan.
beperken en kunnen de tijd dat veilig kan
Dit geldt ook indien de brand is ontstaan bij
worden gevlucht vergroten.
brandreactie (brand- en rookklasse); 2. Verdere beperking van het uitbreidings
3. Verhoging van de weerstand tegen
branduitbreiding via holle ruimten.
de buren. Om dit te voorkomen kan het nodig zijn meer te doen dan wat is voorgeschreven.
Brand in de luchtspouw van bouwconstructies
Bedrijfsgebouwen
Brandbare spouwvulling kan leiden tot
Tussen afzonderlijke bedrijven in een
grotere schade bij brand. Zo kan het
bedrijfsverzamelgebouw hoeven geen
gebeuren dat een brandscheiding voldoet
brandscheidingen aanwezig te zijn
aan de eisen van brandweerstand, maar dat
(Bouwbesluit 2012, artikel 2.83 en 2.89).
een brand zich verspreidt via de luchtspouw
Een brandcompartiment mag niet te groot
in de constructie.
zijn, niet over de perceelgrens komen, maar
De mogelijkheden om een spouwbrand te
kan zonder problemen een aantal verschillende
bestrijden zijn beperkt. Voorkomen is beter.
bedrijven omvatten. De bouwvoorschriften
Het is dus verstandig om een spouw of
waarborgen de veiligheid van personen in
andere holle ruimte te vullen met
het bedrijfsverzamelgebouw, maar niet de
onbrandbare materialen.
Extra Brandveiligheid
continuïteit van de daarin gevestigde bedrijven. 34
35
5. Definities
WBDBO en brandwerendheid
Wanden mogen tijdens de test niet binnen
eisen gesteld kunnen worden aan de
dat op basis van de omvang van een ruimte
De vereiste WBDBO (Weerstand tegen
de gestelde brandwerendheid (uitgedrukt
rookdoorgang van relatief koude rook.
uitgegaan moet worden van een minimum
BrandDoorslag en BrandOverslag) tussen
in minuten) de criteria E en I overschrijden,
aantal personen. Dit is om een minimaal
twee ruimten kan gerealiseerd worden door
voor deuren gelden de criteria E en W.
Vluchtroute
voorzieningenniveau te waarborgen.
de constructieonderdelen die zich tussen
Als (niet beglaasde) scheidingen qua opbouw
Start op elk punt in een ruimte voor
De indiener van een omgevingsvergunning
deze ruimten bevinden voldoende
symmetrisch zijn, maakt de richting waarin
personen en leidt naar het aansluitende
voor bouwen of brandveilig gebruik of van
brandwerend uit te voeren. WBDBO gaat
de brandwerendheid geldt niet uit. Bij glas en
terrein en vandaar naar de openbare weg.
een gebruiksmelding bepaalt voor hoeveel
over een traject tussen twee ruimten en
bij niet symmetrische scheidingen is de richting
wordt bepaald volgens NEN 6068.
van de brandwerendheid wel van belang.
Brandwerendheid (met betrekking tot
personen een bouwwerk of een gedeelte Beschermde vluchtroute
daarvan is bestemd.
Buiten een subbrandcompartiment gelegen
de scheidende functie) gaat over een
Rookdoorgang
gedeelte van een vluchtroute die uitsluitend
Permanente vuurbelasting
constructieonderdeel, zoals een deur,
Het Bouwbesluit 2012 stelt een brand
voert door een verkeersruimte.
Vuurbelasting is een waarde voor de
raam of wand. De brandwerendheid van een
werendheidseis van 20 minuten aan de
constructieonderdeel wordt bepaald met
scheidingsconstructie van een subbrand
Extra beschermde vluchtroute
verbranding van een materiaal.
NEN 6069. Zowel WBDBO als brand
compartiment. Volgens NEN 6068 wordt
Buiten een brandcompartiment gelegen
De permanente vuurbelasting van een
werendheid worden uitgedrukt in minuten.
hiermee een rookwerendheid van 1,5 x
gedeelte van een beschermde vluchtroute.
gebouw betreft de bouwconstructie en
Het traject waarop de laagste brandwerendheid
de brandwerendheid bereikt, wat betekent
Trappenhuizen die meer dan 8 meter
niet de inventaris. Voor een voornamelijk
wordt ondervonden van de scheiding tussen
dat 20 minuten brandwerend gelijk is aan
hoogteverschil overbruggen zijn een extra
steenachtig gebouw is de permanente
twee ruimten, bepaalt de WBDBO.
30 minuten rookwerend. Doordat bij de
beschermde vluchtroute.
vuurbelasting < 500 MJ/m2. De waarde
hoeveelheid energie die vrijkomt bij
bepaling van de brandwerendheid alleen
500 MJ/m2 komt ongeveer overeen met
De brandwerendheid van een constructie
rekening wordt gehouden met het
Veiligheidsvluchtroute
de (gemiddelde) aanwezigheid van
onderdeel kan bepaald worden in een
beoordelingscriterium vlamdichtheid
Gedeelte van een extra beschermde
25 kg hout per m2.
brandtest. Bij het bepalen van de brand
met betrekking op afdichting (E) ziet de
vluchtroute dat voert door een niet besloten
werendheid worden de volgende afkortingen
bepalingsmethode niet toe op de
ruimte en aansluitend daarop door een
gebruikt: R, E, W en I:
rookdichtheid bij relatief koude rook. Bij de
ruimte die uitsluitend kan worden bereikt
R = bezwijken, gaat over mate van
bepalingsmethode wordt geen rekening
vanuit een niet besloten ruimte.
doorbuiging/verplaatsing van de constructie
gehouden met de eventuele rookontwikkeling
onder brandomstandigheden;
in de constructie. Koude rook ontstaat als
Bezetting (aantal personen)
E = vlamdichtheid, gaat over het ontstaan van
warme rook kan afkoelen, bijvoorbeeld bij
Diverse voorschriften van het Bouwbesluit
gaten in de constructie tijdens de brandtest;
brand in een relatief grote ruimte of als de
2012 zijn gebaseerd op het aantal personen
W = warmtestraling, gaat over de straling die
rook zich via gangen of kanalen door een
dat in een bouwwerk of een gedeelte
aan de niet-verhitte zijde van de constructie
gebouw verspreid. Ook een sluimerende
daarvan aanwezig kan zijn. Hierbij is in
tijdens de brandtest gemeten wordt;
brand kan leiden tot relatief koude rook.
artikel 1.2, lid 1 van Bouwbesluit 2012
I = isolatie, gaat over de temperatuur van de
Met de invoering van Bouwbesluit 2012
gesteld dat een ruimte geschikt moet zijn
constructie aan de niet-verhitte zijde tijdens
kunnen bij ministeriële regeling (Regeling
voor het aantal aangegeven personen die
de brandtest.
Bouwbesluit 2012) nadere eisen worden
gebruik maken van de ruimte. Daarbij is in
gesteld aan de rookdoorgang zodat ook
het tweede lid van dit artikel aangegeven
36
Definities
37
6. ROCKWOOL OPLOSSINGEN
Voor de diverse constructieonderdelen van
Daken
een gebouw heeft Rockwool producten in het assortiment die voldoen aan de brandveiligheidseisen van het Bouwbesluit 2012.
Buitengevels
Hierbij gaat het om drie soorten kwaliteiten van de constructieonderdelen: ■ De
weerstand tegen branddoorslag en
brandoverslag (WBDBO) en aan de
Plafonds
weerstand tegen rookdoorgang van scheidingsconstructies; ■ Het
brandgedrag van het oppervlak van
Binnenwanden
constructieonderdelen; ■ De
sterkte van de bouwconstructie die is
blootgesteld aan brand.
Technische isolatie
Rockwool biedt oplossingen met producten die uitstekende presteren op de kwaliteiten: ■ Onbrandbaarheid; ■ Brandwerendheid; ■ Beperking
van ontwikkeling van brand;
■ Beperking
van rookproductie.
Brandwerende toepassingen
Rockwool heeft isolatie-oplossingen voor de totale gebouwschil. Voor uitgebreide productinformatie verwijzen wij naar www.rockwool.nl.
Vloeren
38
39
Rockwool oplossingen
ALNL44, December 2012
Create and protect® De Rockwool Group is een betrouwbare partner bij het creëren van efficiënte en esthetische oplossingen die gebouwen beschermen tegen het milieu en het milieu tegen de impact van gebouwen. De Rockwool Group levert wereldwijd producten en services die het mogelijk maken esthetisch verantwoorde gebouwen te creëren die zorgen voor comfortabele woon-, werk- en leefomstandigheden.
Rockwool B.V. Postbus 1160, 6040 KD Roermond Industrieweg 15, 6045 JG Roermond Tel.: 0475 35 35 35 E-mail:
[email protected] www.rockwool.nl
Productwijzigingen zijn voorbehouden zonder voorafgaande berichtgeving. Rockwool kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de eventuele aanwezigheid van (zet)fouten en onvolledigheden.
