AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646
Vr ijuit
MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND
8 2 ste j a a r g a n g
oktober 2011
3
WOON-WERKVERKEER Mobiliteit heeft een grote impact op ons welzijn en op onze economie. Om op grote schaal informatie te verzamelen over de woon-werkverplaatsingen van werknemers, stelt de federale regering hun een reeks vragen.
4
VERKIEZINGSKALENDER Tussen 7 en 20 mei 2012 worden opnieuw sociale verkiezingen gehouden. Ze verlopen volgens een welbepaalde kalender met limietdata die strikt moeten gerespecteerd worden.
6
WERKEN VAN THUIS
ZONDER AFGEVAARDIGDE ? Werknemers die onder hun barema betaald worden terwijl anderen met duizelingwekkende voordelen beladen worden. Overuren die onmogelijk gerecupereerd kunnen worden en die natuurlijk niet uitbetaald worden. Geen individuele beschermingsmiddelen tegen stof, toxische producten of lawaai. Een hels werktempo. Afdankingen omwille van futiliteiten en in vernederende omstandigheden. Die mensonwaardige praktijken vinden plaats in de bedrijven. In België. Vandaag de dag. Werkgevers treden de meest elementaire rechten van werknemers met de voeten, spelen met hun veiligheid. Tot op een dag … De dag waarop een man of een vrouw de schouders recht en besluit kandidaat te zijn voor de sociale verkiezingen. Een mandaat in het CPBW is de verzekering voor het doen respecteren van de regels inzake welzijn op het werk. Een mandaat in de OR betekent de garantie om economische informatie over het bedrijf te ontvangen. Een mandaat hebben, dat is de dialoog met de werkgever aanknopen om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren en voor de gelijke behandeling van de werknemers. Het sop is de kool waard.
Nieuwe, meer flexibele werkmethodes zoals telearbeid en thuiswerken, de ACLVB zegt er niet neen tegen. Op voorwaarde dat de grenzen ervan duidelijk worden vastgelegd.
20
VOORAKKOORD NON-PROFIT Eindelijk ! Anderhalf jaar na het indienen van de eisenbundels van de vakbonden bij de Vlaamse regering is een voorakkoord uit de bus gekomen voor de non-profitsectoren in Vlaanderen voor de periode 2011-2015.
24
JAARACTIEPLAN De werkgever dient jaarlijks een actieplan op te stellen voor het verbeteren van de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de werknemers. Het CPBW moet zijn advies erover geven tegen 31 december.
30
WERKLOZEN EN FEESTDAGEN Wie vergoedt de feestdag als je werkloos bent ? Betaalt je (ex-)werkgever loon uit of ontvang je als werkloze een werkloosheidsvergoeding ?
2aclvb-voordeelkaart Superpromotie met een klassieke bekroonde Franse topwijn van € 8,95 voor slechts € 4,95
PLAN DE DIEU - CÔTES DU RHÔNE VILLAGES AOC 2009 Uitbundige fruitige geur met hinten van bramen. Volle, krachtige smaak met veel kruidige impressies (peper, ceder, rozemarijn), soepel en goed in balans. Lange kruidige afdronk met indrukken van karamel. Bekroond met de zilveren medaille op het Concours de Vinsobres.
Bestel het snelste via www.wijnvoordeel.be/aclvb of via de bon Ja, ik bestel: ............ 6 flessen Plan de Dieu – Côtes du Rhône Villages AOC 2009 voor € 4,95 per fles Naam:.................................................................................................................................... Adres:............................................................................................. Nr:.............. Bus:........... Postcode: ............................................... Gemeente: ............................................................. Geboortedatum:....................................... Telefoon:................................... E-mailadres: .................................................... ❒ Ja, ik meld me aan voor de gratis Wijnvoordeel Nieuwsbrief (per e-mail). Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar : Wijnvoordeel, Leuvensesteenweg 149, 3070 Kortenberg. Gratis thuisbezorgd ! Betaling per factuur na levering.
Aan tafel ! Van de akker tot het bord. , 15 x 2 vrijkaarten te winnen - € 3 korting op vertoon van de WINcard “Aan tafel ! Van de akker tot het bord” is gewijd aan voeding in al haar aspecten en stelt de Belgische en Brusselse gastronomie voor in alle moderniteit : een magische driehoek waarvan de top een smaakfestijn is en waarvan gezondheid en duurzaamheid de basis vormen. Het eerste deel plaatst vraagstukken over voeding in de kijker, verdeeld in 4 verhelderende thema’s. Het tweede deel stelt de keuken van 33 topchefs voor, met “Cooking Theatre” voor live demonstraties.
✁
WINCARD DEELNAMECOUPON Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een gele briefkaart naar Countdown WINCARD, Rivium Business Center, Antwerpsesteenweg 45, 2830 Willebroek of ik mail mijn gegevens naar :
[email protected]
NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. WOONPLAATS: ....................................................................................................................... ACLVB-lidnummer: ...................................
OOK VIA E-MAIL
Dé tentoonstelling van het jaar van de gastronomie !
Meer voordelen : ga naar
www.countdown.be
MIJN KEUZE :
of schrijf je in op de nieuwsbrief
❑ AAN TAFEL ! V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
PRAKTISCHE INFO Van 11.11.’11 t.e.m. 3.06.’12 Site van Tour & Taxis, Brussel www.expo-aan-tafel.be
[email protected] tel.: 02-549.60.49
actualiteit Mobiliteit
3
FEDERALE DIAGNOSTIEK WOON-WERKVERKEER
Elke dag staan honderden mensen in de file, komen ze met stress op het werk aan en het pakketje waarop je zit te wachten, geraakt niet tijdig geleverd. Daarnaast gaat onze luchtkwaliteit erop achteruit en verandert ons klimaat. Met andere woorden, mobiliteit heeft een grote impact op ons welzijn en op onze economie. Omdat ons uitgebreid wegennet reeds verzadigd is, moeten we op zoek gaan naar alternatieven voor ons individueel wagengebruik en dat met behulp van werknemers en werkgevers. Om op grote schaal informatie te verzamelen over de woon-werkverplaatsingen van werknemers, organiseert de regering de federale diagnostiek. In de programmawet van 8 april 2003 is er vastgelegd dat alle ondernemingen en openbare instellingen die gemiddeld meer dan 100 werknemers in dienst hebben, verplicht zijn om elke 3 jaar de gegevens van de woon-werkverplaatsingen van hun personeel anoniem te verzamelen. Hiervoor moeten ze voor elk van hun vestigingseenheden met gemiddeld 30 werknemers de vragenlijst invullen. De vragenlijst bestaat uit 2 delen. Een verplicht in te vullen gedeelte en een vrijblijvend gedeelte. In het verplicht in te vullen gedeelte moet de werkgever volgende informatie meedelen : 3 het aantal werknemers dat tewerkgesteld is op de vestiging zelf 3 de organisatie van de arbeidstijd 3 de manier waarop de werknemers zich verplaatsen 3 de bereikbaarheid van de plaats van tewerkstelling 3 de reeds getroffen maatregelen op het vlak van mobiliteitsbeheer
3 een omschrijving van de mobiliteitsproblemen van de onderneming 3 de potentiële maatregelen.
Hoe kan je daar als lid van de Ondernemingsraad aan meewerken ? De federale diagnostiek is de uitgelezen kans om mobiliteit hoog op de agenda te plaatsen, het debat over de mobiliteitsproblematiek op gang te brengen en om initiatieven te nemen inzake woonwerkverkeer. Uit ervaring is gebleken dat er bedrijven zijn die te laat of soms zelfs niet aan de diagnostiek beginnen. Als lid van de Ondernemingsraad kan je dan ook eisen betrokken te worden bij het opstellen van de diagnostiek. De gegevens die voortkomen uit de enquête moeten verplicht besproken worden in de Ondernemingsraad. Hiervoor hebben ze 2 maanden de tijd, waarna de vragenlijst naar de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer wordt doorgezonden. Beschikt de onderneming of de instelling niet over een Ondernemingsraad, dan wordt er vanuit de vakbondsafvaardiging advies uitgebracht. Wanneer ook die laatste niet aanwezig is, worden de resultaten meegedeeld aan de werknemers. Bij het overleg kan je bijvoorbeeld voorstellen om ook het opnemen van uitzendkrachten of vestigingen met minder dan 30 mensen hierin te betrekken.
Daarnaast kunnen verplaatsingen opgenomen worden die gebeuren tussen de woning en het werk (school, winkel,...). Dit kan belangrijk zijn bij de verwerking van de gegevens van de enquête, waardoor men een vollediger beeld kan krijgen over de mobiliteit, wat belangrijk is voor de bedrijven en haar werknemers. Op basis van de gegevens uit de vragenlijst kunnen de belangrijkste mobiliteitsproblemen worden vastgesteld. Van daaruit is het mogelijk een bedrijfsvervoerplan op te stellen. Hierbij zoek je naar concrete maatregelen voor je mobiliteitsprobleem die je vervolgens in een strikte timing en planning giet. Door sensibiliserende acties zoals vormingen en deelname aan campagnes kan je het draagvlak voor duurzame mobiliteit binnen je onderneming vergroten. Want de voordelen van een actief mobiliteitsbeleid zijn niet alleen de tijdswinst doordat je minder in de file staat, maar ook is er minder stress, waardoor het risico op een arbeidsongeval vermindert. Bovendien worden de werkomstandigheden en het imago van de onderneming of de instelling er beter van. Meer info Voor meer informatie over de federale diagnostiek kan je terecht op de website van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (http://www.mobilit.fgov.be/nl/index.htm). Daarnaast kan je op die website ook alle resultaten van de vorige enquêtes en de nieuwe vragenlijst terugvinden zodat je jezelf kan voorbereiden op het overleg.
Suzanne KWANTEN V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
4actualiteit Sociale verkiezingen 2012
KALENDER VAN DE VERKIEZINGSPROCEDURE De sociale verkiezingen verlopen volgens een welbepaalde kalender. Die omvat limietdata die strikt moeten gerespecteerd worden, op straffe van nietigheid, voor het indienen van de lijsten of bezwaarschriften. We vestigen in het bijzonder uw aandacht op de datum waarop de bescherming tegen afdanking van de kandidaten aanvangt.
De kalender vertrekt in omgekeerde richting, namelijk vanaf de datum die gekozen is voor de kiesverrichting, of de data, als de onderneming meerdere dagen nodig heeft om iedereen de kans te geven naar de stembus te gaan. Eén ding is zeker : de sociale verkiezingen vinden plaats tussen 7 en 20 mei 2012. Als u hoopt op een plaats op de ACLVB-lijst, als u de beste ondersteuning van onze kant wil genieten, als u uw verkiezingscampagne goed wil voorbereiden, wacht dan niet langer om u tot de ACLVB-afgevaardigden in uw bedrijf of uw Bestendig Secretaris (zie lijst verder op deze bladzijde) te richten.
Een verkiezingskalenderdag die valt op een dag waarop er normaal gezien niet gewerkt wordt in het bedrijf, wordt vervangen door de voorafgaande werkdag.
Datum Gebeurtenis
Periode
X-60
Tussen 9 en 22 december 2011
Eerste mededelingen door de werkgever. Hoe is het bedrijf opgedeeld, wie maakt deel uit van de directie, wie maakt deel uit van het kaderpersoneel.
X-30
Begin van de bescherming van de kandidaten
Tussen 8 en 21 januari 2012
X
Bekendmaking van de essentiële informatie en de
Tussen 7 en 20 februari 2012
verkiezingsdatum X+35
Indienen van de lijsten
Tussen 13 en 26 maart 2012
Y
Stemdatum
Tussen 7 en 20 mei 2012
Concreet voorbeeld Actie
Kalender SV
Gewone kalender
Kennisgeving door de werkgever
X-60
16 december 2011
Begin van de bescherming
X-30
15 januari 2012
Aanplakking van de mededeling
X
14 februari 2012
Indienen van de kandidatenlijsten
X+35
20 maart 2012
Stemdag
Y
14 mei 2012
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
actualiteit
5
BIJ WELKE BESTENDIG SECRETARIS VAN ACLVB KAN U TERECHT ALS U ZICH KANDIDAAT WIL STELLEN VOOR DE SOCIALE VERKIEZINGEN VAN 2012 ? Aalst-Ninove Kerkhoflaan 14-16, 9300 Aalst 3 Alain Spaens 3 Joachim Van Impe
Liège 053-70.20.70 0475-39.89.79 0472-19.51.33
Antwerpen-metropool Napelsstraat 122, 2000 Antwerpen 3 Erik Quisthoudt 3 Tim Lycke 3 Eric Horemans 3 Olivier Coenen 3 Els Madereel 3 Thomas Vanbiervliet
OPGELET ! De kandidaten die niet van bescherming tegen afdanking genieten als gevolg van de vorige verkiezingen, hebben er baat bij om zich niet openlijk te uiten voor X30. Tussen X-30 en X+35 zijn de kandidaten die op de lijst zullen voorkomen, reeds beschermd zonder dat de werkgever dat weet. Tijdens al uw contacten met ACLVB garanderen we u absolute discretie totdat deze procedure effectief is. Wees zelf ook voorzichtig en geef (bv. via een of ander sociaal netwerk) nog geen ruchtbaarheid aan uw intenties.
03-205 60 01 0475-39.89.77 0475-41.09.30 0473-20.76.68 0472-19.51.24 0475-64.43.75 0476-94 64 56
Rue des Vieilles Prisons 7, 1400 Nivelles 067-21 10 09 3 Edith Vanhemelryck 0475-39 89 65 3 Barbara Leduc 0475-64 24 70
Brussel Boudewijnlaan 11 bus 1, 1000 Brussel 3 Frédéric De Clerck
02-206 67 11 0475-32.51.00
3 Stephan De Muelenaere 3 Michaël Dufrane 3 Pascal Freson 3 Alexandre Liefooghe 3 Xavier Muls 3 Stijn Pauli
0475-39.89.88 0475-74.00.41 0477-74.02.61 0473-63.67.29 0475-39.89.67 0473-74.93.90
Charleroi 071-20 80 30 0475-39 89 63 0475-78 48 74
065-31 12 67 0475-78 48 74 0475-54 39 17
069-66 13 70 0477-69 38 21 0475-54 39 17
Halle-Vilvoorde Stationlei 78b1, 1800 Vilvoorde 3 Guy Beckers 3 Filip Lemberechts 3 Thierry Vuchelen 3 Leen Van Lierde 3 Elien De Mey
011-85 96 52 0475-39 89 73 0478-78 22 91 0473-92 22 74
Mechelen-Rupel-Kempen Fr De Merodestraat 76-78, 2800 Mechelen 3 Wim Storms 3 Eric Vuchelen 3 Katleen Verhaegen
015-28 89 89 0475-39 49 06 0472-19 42 87 0499-41 78 39
Regio Gent St - Denijslaan 317b, 9000 Gent 3 Koen De Jaeger 3 Sylvia Van Goethem 3 Els De Coster 3 Johan Vandycke
09-240 11 11 0475-39 89 53 0473-43 51 96 0485-93 62 83 0475-41 67 19
Vlaams-Brabant Beauduinstraat 33, 3300 Tienen 3 Sofie Vansweevelt 3 Sven Desmedt
016-80 45 35 0477-19 60 83 0479-13 99 98
Kasteelstraat 3, 9700 Oudenaarde 3 Dirk Baeckelandt 3 Annelies De Croo
055-33 47 01 0475-39 89 66 0473-42 08 43
Waas en Dender
Hainaut Occidental Grand’Rue 4-6, 7900 Leuze 3 Roland Foucart 3 Anne-Claire Deldicque
Koningin Astridlaan 34, 3500 Hasselt 3 Jo Froyen 3 Luc Nijs 3 Gert Steegmans
Vlaamse Ardennen
Hainaut Central Rue des Canonniers 30A, 7000 Mons 3 Olivier Lecomte 3 Anne-Claire Deldicque
04-223 07 88 0496-70 17 12 0476-77 25 88
Limburg
Brabant Wallon
Avenue des Alliés 8, 6000 Charleroi 3 Etienne Habay 3 Olivier Lecomte
Boulevard Piercot 11, 4000 Liège 3 Christian Bougard 3 Gonzague Milis
Stationsplein 9, 9100 Sint-Niklaas 3 André De Keyser 3 William Meersman 3 Joachim Van Impe
03-760 17 58 0475-39 89 69 0474-98 89 99 0472-19 51 33
Wallonie Sud Rue Borgnet, 12 bte 1, 5000 Namur Eugénie Ledoux
081-23 07 93 0475-77 40 34
West-Vlaanderen 02-254 08 73 0475-39 89 87 0475-77 92 21 0475-65 01 48 0475-64 13 77 0476-94 68 94
Esplanadestraat 16-18, 9830 Menen Houtkaai 23, 8000 Brugge 3 Geert Debevere 3 Dieter Hollebeke 3 Geert De Rous V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
056-51 12 40 050-33 25 97 0477-26 47 17 0472-84 82 39 0475-39 89 71
6actualiteit
Het “nieuwe werken”
ALS WERK EN PRIVÉLEVEN DOOR ELKAAR LOPEN Werken vanop afstand en bij voorkeur thuis. Heel wat werknemers die geplaagd worden door treinstakingen en files dromen er luidop van. De grenzen van de arbeidstijd wat vervagen in de hoop dat de werknemers hun rendement gaan verhogen, de werkgevers denken erover na.
O
Onder de noemer “het nieuwe werken” dromen enkele denkers ervan om de grens tussen arbeidstijd en privétijd van de werknemers wat minder strikt te maken. De meest verbreide vorm is telearbeid en niet alleen omdat het een oplossing vormt voor de mobiliteitsproblemen. De technieken beginnen voldoende performant en betrouwbaar te worden om de ontwikkeling mogelijk te maken. Draagbare computers, krachtige batterijen, tabletcomputers, snelle wifiverbindingen laten het “nomadisch werken” van de werknemers toe … als de technologiegoden meewillen.
Altijd online De verleiding is dan groot om je professionele mailbox te openen tijdens de privétijd en e-mails te beantwoorden, kortom te werken terwijl je verondersteld wordt de tijd te nemen voor jezelf en je omgeving. De werkgevers rekenen op dat overschrijden om, zij het dan niet de productiviteit van de werknemers dan toch hun reactiviteit aan te zwengelen. In een wereld waarin alles sneller gaat, is het zeker een troef voor de onderneming.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
De ACLVB staat open voor de nieuwe, meer flexibele werkmethodes zoals telearbeid in het algemeen en thuiswerken in het bijzonder, op voorwaarde dat de grenzen ervan duidelijk worden vastgelegd. Voor ons is er - onder het mom van het beter op elkaar afstemmen van arbeidsleven en privéleven - geen sprake van dat het ene het andere zou overwoekeren. De werknemers moeten zich bewust zijn van de gevaren van de formule : toename van de flexibiliteit van de arbeidsuren en verwijdering van het sociaal leven van het bedrijf.
Uit het oog De kansen van de telewerker om vormingen te volgen en te groeien in het bedrijf, moeten dezelfde zijn. Maar we kennen allemaal het gezegde “uit het oog is uit het hart”. Daarom beveelt de ACLVB het deeltijds telewerk aan, waarbij de betrokken werknemer een bepaald aantal dagen of een percentage van zijn arbeidstijd op het bedrijf werkt in plaats van afgezonderd thuis. De industriële revolutie had duidelijk de arbeidsplaats en de woonplaats gescheiden. De werknemers trekken naar de fabriek, de mijn, de werf, het bureel … om
actualiteit
7
Cao nr. 85
UITWISSELING VAN GOEDE WERKWIJZEN Vertegenwoordigers van de Belgische werknemers en werkgevers hebben op 9 november 2005 in de Nationale Arbeidsraad cao nr. 85 ondertekend om dit nieuw fenomeen te schetsen. Het ging om het omzetten in nationaal recht van het kaderakkoord inzake telearbeid, afgesloten door de Europese sociale partners op 16 juli 2002.
hun beroep uit te oefenen. Op de werkplaats wordt de werknemer direct gecontroleerd door de werkgever. De tweede, numerische revolutie zal ongetwijfeld aan enkelen de mogelijkheid geven om thuis te blijven voor het uitvoeren van taken die niet noodzakelijk de aanwezigheid op kantoor vereisen. Stelt zich dan de vraag hoe de geleverde arbeid kan gemeten worden. De berekeningswijze moet gespecificeerd worden teneinde voor beide partijen onbetwistbaar te zijn.
Verschillende praktijken Telearbeid omvat heel wat verschillende praktijken op het terrein. De courantste is ongetwijfeld het thuiswerken van de werknemer gedurende een aantal dagen per week, al dan niet vast. Het schoolvoorbeeld is dat van de vertaler die inderdaad niet veel meer nodig heeft dan een internetverbinding om de te vertalen teksten te ontvangen. Dan is er nog het occasioneel werk, voor een welbepaalde taak. We denken hier aan de werknemer die tegen een bepaalde datum een rapport moet indienen en zich moet afzonderen van het bedrijf om niet voortdurend onderbroken te worden. In ondernemingen met meerdere exploitatiezetels bestaat soms het gedecentraliseerd werken. De werknemer kan zijn taken vervullen in een ruimte die de werkgever ter beschikking stelt, dichter bij zijn woonst of de plaats van een vergadering. Tot slot is er mobiele telearbeid (ook nomadisch werken genaamd). Alle “reizende” jobs lenen er zich perfect toe.
Voorbij de grenzen … De werkgevers mogen graag de vakbonden behandelen als ouderwetse organi-
saties die gehecht zijn aan de verdediging van de verworven rechten, niet in staat om naar de toekomst te kijken en de schoonheid van de technologische vooruitgang te bevatten. Maar we stellen vast dat de sociale rechten die we verdedigen, verre van verworven zijn. De werkgevers zijn goed geplaatst om het te weten, want ze doen voortdurend hun best om ze in vraag te stellen. Met telearbeid is het de grens tussen de momenten waarop de werknemer ter beschikking is van de werkgever en de momenten waarop die werknemer zijn bezigheden kan verrichten zoals het hem uitkomt, die opnieuw in vraag wordt gesteld. De arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement mogen dan nog arbeidstijden voorzien, het principe zelf van het systeem is zich daarvan los te maken om net zijn arbeidstijd af te stemmen op zijn privéleven en omgekeerd. Het hoort elke betrokken persoon toe om weerstand te bieden aan de druk van de werkgever, collega’s en klanten om slim met de nieuwe vrijheid om te gaan die telewerk met zich brengt.
De twee partijen hadden er belang bij. Telearbeid is zowel een middel voor de bedrijven om de arbeidsorganisatie aan te passen aan de vereisten van snelheid en mobiliteit, als een mogelijkheid voor werknemers om beroepsleven en sociaal leven beter op elkaar af te stemmen en hun toch een grotere autonomie te verlenen in het vervullen van hun taken. De toepassingsmodaliteiten van de principes gedefinieerd door cao nr. 85 kunnen gepreciseerd worden door akkoorden op het niveau van de sectoren of de bedrijven of in de individuele arbeidscontracten. Bij de voornaamste elementen van de cao noteren we de vrijwilligheid. De werknemers moeten individueel hun akkoord geven voor telearbeid en uiteraard moet ook de werkgever akkoord gaan.
Buiten beeld De cao nr. 85 heeft echter geen betrekking op de zogenaamde mobiele telewerkers, met andere woorden diegenen die zich sowieso verplaatsen om hun arbeidscontract uit te voeren, zoals de handelsvertegenwoordigers, de medisch afgevaardigden, de technici die aan het werk zijn bij klanten van de werkgever of nog de thuisverplegers. Het betreft evenmin het telewerk dat uitgevoerd wordt in een satellietbureau van de werkgever, meer bepaald een gedecentraliseerd lokaal van de werkgever of een lokaal dat de werkgever ter beschikking stelt van de werknemer. De overeenkomst preciseert dat de werkgever de kosten die verbonden zijn aan het thuiswerken voor zijn rekening neemt (computer, internetverbinding) en een technische ondersteuning verzekert.
… zijn er nieuwe grenzen De ACLVB staat open voor de dialoog over het invoeren van de verschillende elementen voor het meten van de arbeidstijd. Men moet er zich eenvoudigweg van bewust zijn dat telearbeid niet voor iedereen mogelijk is. Eerst en vooral omdat niet alle jobs het toelaten, maar ook omdat niet alle werknemers de mogelijkheid hebben te weerstaan aan de eisen van de werkgever en het beroep. Er is dus een collectieve omkadering nodig om te onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden en om de werknemer indien nodig te verdedigen. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
8arbeidsrechtbank
VERSLAG UIT DE ARBEIDSRECHTBANK Kan een schoonheidsinstituut overmacht inroepen om een medewerkster te ontslaan die op dokteradvies voortaan hypoallergische handschoenen draagt ? En mag je werkgever je vragen tijdens je onbetaalde middagpauze beschikbaar te blijven om klanten en bezoekers op te vangen ? Twee interessante kwesties die recent aan bod kwamen voor de arbeidsrechtbanken.
O
Ook het lezen waard in deze kolommen : het wedervaren van een werknemer die de mogelijkheid om op brugpensioen te gaan aan zijn neus ziet voorbijgaan, nadat hij zijn werkgever te goeder trouw had ingelicht over zijn brugpensioenplannen.
sprake is van een overmachtsituatie ten gevolge van een definitieve arbeidsongeschiktheid. Het arbeidshof stelde bovendien dat de leeftijd van de betrokkene en haar functie een zware handicap vormden om snel een gelijkwaardige betrekking te vinden. Een opzeggingsvergoeding gelijk aan vier maanden loon werd toegekend.
Overmacht : “Mannen verkiezen welnessbehandeling met blote handen”
Bron : Arbeidsrechtbank Brugge 15/02/2010, AR nr. 09/1114/A en Arbeidshof Gent, afdeling Brugge, 22/03/2011, AR nr. 2010/AR/130.
“Overmacht” is een plotse en onvoorzienbare gebeurtenis die de uitvoering van een overeenkomst volstrekt onmogelijk maakt. Degene die zich hierop beroept, mag zich ten aanzien van die gebeurtenis aan geen enkele fout hebben bezondigd. Het volstaat niet dat de uitvoering van de overeenkomst moeilijker, lastiger of duurder wordt. In dergelijke gevallen kan ook een arbeidsovereenkomst een onmiddellijk einde nemen zonder opzeggingsformaliteiten. In het arbeidsrecht worden we met overmachtsituaties geconfronteerd, bijvoorbeeld bij een definitieve arbeidsongeschiktheid van een werknemer of een zware brand in een onderneming. Recent diende de arbeidsrechtbank te Brugge, en vervolgens het arbeidshof, zich uit te spreken over een ongewone toepassing van deze regels. Een 49-jarige schoonheidsspecialiste was werkzaam in een kapsalon en schoonheidsinstituut voor heren. De dame diende daarbij specifiek in te staan voor de lichaamsmassages en gezichtsverzorging van een exclusief mannelijk cliënteel. Na twee jaar dienst kreeg zij te kampen met een huidaandoening aan de handen. Dat was te wijten aan een intensief contact met bijtende producten bij het wassen van haar en bij gelaatspeeling. De arbeidsgeneesheer oordeelde dat dit werk enkel nog mocht uitgevoerd worden mits het dragen van hypoallergische handschoenen. De werkgever weigerde het gebruik van dergelijke handschoenen toe te staan. Hij stelde vervolgens de beëindiging van de arbeidsovereenkomst vast op grond van overmacht wegens definitieve arbeidsongeschiktheid van zijn bediende. Volgens hem konden de behandelingen in het schoonheidssalon niet worden uitgevoerd met handschoenen. De mannelijke klanten verwachtten dat deze werden uitgevoerd met de blote handen omwille van het weldadige effect van een rechtstreeks contact met de masserende persoon. Opzeggingsvergoeding Op verzoek van onze aangeslotene vorderden we voor de arbeidsrechtbank de betaling van een opzeggingsvergoeding. We betoogden dat het gebruik van handschoenen normaal is en niet leidde tot een volstrekte onmogelijkheid om de arbeidsovereenkomst uit te voeren. Ook zouden andere taken nog zonder handschoenen kunnen uitgevoerd worden. De Arbeidsrechtbank Brugge overwoog dat ook de moderne zelfbewuste man – het cliënteel van de werkgever – geen aanstoot kan nemen aan het gebruik van hypoallergische handschoenen. Hij moet begrip hebben voor hygiëne, zeker in een maatschappij waar infectiegevaar groot is. Op grond van medische stukken besloot de rechtbank dat de werkneemster al het opgelegde werk aankon en enkel de handschoenen droeg voor haarwas en peeling. Indien de werkgever van oordeel was dat zijn medewerkster niet paste in de sfeer van de schoonheidszaak (zij werd vervangen door een “mooi topmodel”), stond het hem vrij om een opzegging van de arbeidsovereenkomst te overwegen. Hiermee was de werkgever het niet eens en hij vocht het vonnis aan voor het arbeidshof te Brugge. Ook daar werd geoordeeld dat er geen
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
Kan een middagpauze ook arbeidstijd zijn ? Mevrouw S. was als toonzaalverkoopster in dienst van een interieurzaak met werkdagen van 10 tot 19 uur. Het arbeidsreglement voorziet dat de werknemers een onbetaalde middagpauze van 60 minuten moeten nemen. In praktijk was dit geen vaste middagpauze : het personeel diende de hele dag beschikbaar te blijven en aanwezig te zijn in de zaak om klanten en andere bezoekers op te vangen. Het tijdstip van de lunchpauze was dus afhankelijk van de drukte in de winkel. “Heb ik dan geen recht op loon voor deze middagpauzes?”, vroeg mevrouw S. zich af. We legden de betwisting voor aan de Arbeidsrechtbank Antwerpen. De rechtbank oordeelde als volgt. Artikel 19 van de arbeidswet van 16 maart 1971 definieert de arbeidsduur als de tijd dat de werknemer ter beschikking staat van de werkgever. “Ter beschikking staan” betekent dat de werknemer op elk ogenblik kan opgeroepen worden om te arbeiden en bereid is aan die oproep te voldoen. De arbeidstijd stemt niet noodzakelijk overeen met de tijd waarop een werknemer werkt. De werknemer wordt geacht arbeid te verrichten wanneer hij onder het bevel van de werkgever staat, dus wanneer hij zijn activiteit ter beschikking van deze laatste stelt. Daarin zijn ook tijden van inactiviteit begrepen. De tijd van aanwezigheid in de onderneming is niet altijd gelijk te stellen met arbeidstijd, mits de werknemer vrij over zijn tijd kan beschikken. Aldus is de middagpauze, tijdens dewelke een werknemer in de onderneming aanwezig is, niet noodzakelijk arbeidstijd. Als de werknemer echter ter beschikking moet blijven van de werkgever, niet vrij over zijn tijd beschikt en oproepen kan verwachten, is deze tijd wel als arbeidstijd mee te rekenen. Pauzetijd De pauzetijd waarover de werknemer vrij kan beschikken zonder dat hij hoeft in te gaan op een onverwachte oproep, is daarentegen geen arbeidstijd en hoeft niet te worden bezoldigd, zelfs indien de werknemer die pauzetijd op de werkplaats doorbrengt. Van deze regels, volgend uit de arbeidswet, kan niet worden afgeweken bij overeenkomst of in het arbeidsreglement. Het verweer van de werkgever dat er in de loop van de werkdag niet doorlopend arbeidsprestaties werden geleverd en dat er zelfs meerdere pauze konden genomen worden, werd door de rechtbank niet pertinent geacht. Voorts opperde de werkgever dat mevrouw S. tegen deze werkwijze nooit had geprotesteerd tijdens haar tewerkstelling. Ook deze stelling werd verworpen. De werkgever behoort te weten dat een aanvaardende of berustende houding van de werknemer kan ingegeven zijn door de gezagsverhouding en door de economische afhankelijkheid. Aldus verkreeg mevrouw S. één uur bijkomend loon voor elke gepresteerde arbeidsdag. Arbeidsrechtbank Antwerpen, 03/09/2009, AR nr. 06/394.742/A
arbeidsrechtbank
Een net gemist brugpensioen Hoe men wel eens het slachtoffer kan worden van zijn goede trouw, blijkt uit de volgende discussie die onlangs voor de arbeidsrechtbank te Antwerpen werd gevoerd. De arbeidsovereenkomst van heer T. werd door zijn werkgever opgezegd met een te presteren opzeggingstermijn wegens het wegvallen van een ICTcontract met een klant. Aan het einde van de opzeggingstermijn zou de heer T. intussen 58 jaar geworden zijn. Gezien zijn leeftijd en beroepsverleden zou hij het recht verwerven op conventioneel brugpensioen ingevolge de opzegging van de arbeidsovereenkomst door de werkgever. Volkomen te goeder trouw lichtte hij de werkgever in over dit toekomstige recht op brugpensioen, met de vraag om bij de uitdiensttreding het werkloosheidsformulier C4-brugpensioen af te leveren. Enkele dagen na dit gesprek en net voor zijn 58ste verjaardag, verbrak de werkgever de arbeidsovereenkomst met betaling van een verbrekingsvergoeding gelijk aan het nog te lopen gedeelte van de opzeggingstermijn. Kennelijk wenste de werkgever hierdoor te ontsnappen aan de kost van het brugpensioen. Wanneer de arbeidsovereenkomst door de werkgever wordt beëindigd met inachtneming van een opzeggingstermijn, moet de werknemer aan de leeftijdsvoorwaarde tot het verkrijgen van het conventioneel brugpensioen voldoen op het ogenblik dat de opzeggingstermijn werkelijk een einde neemt. Indien de overeenkomst wordt opgezegd zonder dat een opzeggingstermijn wordt nage-
leefd, moet de werknemer aan de leeftijdsvoorwaarde voldoen op het ogenblik dat de arbeidsovereenkomst werkelijk wordt beëindigd. Door dit onmiddellijke ontslag, ter vervanging van de te presteren opzeggingstermijn, werd de heer T. erg benadeeld : hij verloor een aanvullend inkomen als toeslag op de werkloosheidsuitkeringen en de uitkeringen zelf zouden een degressief karakter verkrijgen. Misbruik van ontslagrecht De betrokkene was van oordeel dat het motief voor de verbreking (dus niet van de eerdere opzegging), onmiddellijk voor het bereiken van de brugpensioengerechtigde leeftijd een misbruik van het ontslagrecht uitmaakte, nu dit motief op kwade trouw berustte. Hij vorderde een schadevergoeding gelijk aan de verloren vergoedingen en uitkeringen. De werkgever betwistte de kennisgeving van het recht op brugpensioen. Hij stelde de arbeidsovereenkomst te hebben verbroken omdat er toch geen bijkomende opdrachten meer in het verschiet lagen. De arbeidsrechtbank herinnert vooreerst aan de principes van het misbruik van ontslagrecht. Om te bewijzen dat de werkgever zijn ontslagrecht heeft misbruikt, moeten bedienden een beroep doen op de klassieke theorie van het rechtsmisbruik. Deze theorie steunt op artikel 1134 van het Burgerlijk Wetboek dat stelt : “Alle overeenkomsten die wettig zijn aangegaan, strekken degenen die deze hebben aangegaan, tot wet. (…) Zij moeten te goeder trouw worden ten uitvoer gebracht.”
9
Volgens de regels van de bewijsvoering behoort het de heer T. toe om het bewijs te leveren van zijn bewering dat de werkgever zich bij de uitoefening van zijn ontslagrecht schuldig heeft gemaakt aan rechtsmisbruik. Bovendien moet hij bewijzen hierdoor een schade te hebben geleden die verschilt van de schade die op forfaitaire wijze wordt gedekt door de toegekende opzeggingsvergoeding. De opzeggingsvergoeding dekt immers op forfaitaire wijze alle materiële en morele schade die voortvloeit uit de beëindiging van de arbeidsovereenkomst. De vergoeding wegens rechtsmisbruik dekt enkel de buitengewone schade die niet wordt veroorzaakt door het ontslag zelf. Naar het oordeel van de arbeidsrechtbank beweert, maar bewijst de heer T. niet dat zijn werkgever bij de uitoefening van het ontslagrecht kennelijk onredelijk heeft gehandeld. Dit blijkt niet voldoende uit het enkele feit dat hij vrijwel onmiddellijk voor het bereiken van de brugpensioengerechtigde leeftijd van 58 jaar werd ontslagen. Zelfs indien het kwestieuze gesprek zou hebben plaatsgevonden, wordt daarmee nog niet het bewijs geleverd dat naar aanleiding daarvan werd overgegaan tot ontslag. Bovendien blijkt volgens de rechtbank uit de door de werkgever voorgelegde e-mails dat de opdrachten van de klanten waarvoor de heer T. werkte, niet werden verlengd. De vordering tot betaling van een schadevergoeding werd afgewezen als ongegrond. Arbeidsrechtbank Antwerpen 10/02/11, AR nr. 10/1730/A
Erik MASSÉ V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
10 a c t u a l i t e i t Waakzaamheidscomité voor de Democratie
AL DIE RECHTEN DIE NIET VANZELFSPREKEND ZIJN
Niet iedereen kon aanwezig zijn bij de ondertekening in het parlement op 3 oktober. Van links naar rechts, zittend : Dominique Plasman (Socialistische Vooruitziende Vrouwen), Sonja Eggerickx (Unie der Vrijzinnige Verenigingen), Sabine Slegers (ACLVB). Staand : Guy Bricteux (CLARA), Daniel Van Daele (ABVV), Yanic Samzun (PAC), Bernard Noël (ACLVB), Luc Van der Kelen (moderator en politiek commentator bij Het Laatste Nieuws), Pierre Galand (CAL), Dominique Dauby (Territoires de la Mémoire) en Benoît Van der Meerschen (Ligue des Droits de l’Homme).
Democraten in heel het land, laten we ons verenigen ! De ACLVB was onmiddellijk paraat toen het Centre d’Action laïque een Waakzaamheidscomité voor de Democratie wou oprichten. Als syndicalisten zijn we goed geplaatst om te weten dat de economische en sociale rechten van de werknemers en de
sociaal verzekerden moeizaam werden verworven en elke dag moeten verdedigd worden. De automatische indexering, pensioen op 65 jaar, het stakingsrecht, werkloosheidsuitkeringen … allemaal rechten die verre van definitief verworven zijn. Integendeel, de werkgevers stellen ze geregeld in vraag. Het
Comité verenigt ook andere verenigingen die dan weer meer focussen op andere rechten, zoals de ziekenfondsen. Bij de ondertekening van het manifest, dat de belangrijkste rechten herneemt die volgens ons bedreigd worden, benadrukte Nationaal Secretaris Bernard Noël dat meerdere punten in het manifest betrekking hebben op problematieken die in het mondiaal werkgelegenheidspact aan bod komen; het zijn bakens voor het verzekeren van de economische vooruitgang in goede omstandigheden, waaronder het respect voor de arbeidsnormen. “De economie moet ten dienste staan van de mensen, ze mag hen niet pletwalsen. Neem me niet kwalijk dat ik als liberaal syndicalist een liberaal econoom citeer : Adam Smith, Schots filosoof en economist, die beschouwd wordt als de vader van de moderne economische wetenschap. In de XVIIde eeuw schreef hij Den Rijkdom der Volken, een van de basisteksten voor het economisch liberalisme. “Onze handelaren en onze fabriekseigenaren klagen vaak over de schadelijke effecten van de hoge lonen omdat de loonstijging hun waren duurder maakt. Ze spreken niet over de nadelige gevolgen van de hoge winsten; ze behouden het stilzwijgen als het gaat over de hinderlijke consequenties van hun eigen winsten; ze klagen enkel over die van de winst van de anderen.” Wel, getuigt die tekst niet van een verbluffende moderniteit ?”
De tekst van het Manifest kan u vinden op onze website www.aclvb.be.
PESTEN OP HET WERK : TIJD VOOR EEN HERZIENING VAN DE WETGEVING ? In 2002 verscheen een eerste regelgeving rond de problematiek van “pesten op het werk”. Die reglementering werd in 2007 bijgestuurd in een nieuwe regelgeving. Als gevolg van een aantal zaken die de media haalden (denken we maar aan de zaak Mac Tac), stelde men zich de vraag wat er kon verbeterd of veranderd worden aan de bestaande reglementering. Op 14 juli 2011 werd hierover een hoorzitting georganiseerd in de Commissie voor Sociale Zaken van de Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers. De zitting had tot doel een inventaris te maken van de vastgestelde lacunes in de wetgeving. Deze inventaris zou de basis vormen voor een nieuw debat bij de herziening van de reglementering. Zowel van werkgeverskant als van werknemerskant werden de standpunten toegelicht en neergeschreven in het verslag van deze Commissie Sociale zaken. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
We herhalen hier enkele accenten die door de werknemersorganisaties werden gelegd in de evaluatie van de bestaande wetgeving terzake : - er is een duidelijk gebrek in de ondernemingen van de risico-evaluatie rond pesterijen, niettegenstaande dit een verplichting is; - te weinig controle door de inspectiediensten; - lange behandelingstermijnen van de klachten en onduidelijkheid van de procedure voor slachtoffers van pesterijen; - problematiek van kleine ondernemingen waar er geen syndicale ondersteuning is zoals in grotere bedrijven. Slachtoffers staan hier dikwijls “alleen”. Deze bekommernissen werden duidelijk in een document genoteerd en zullen hopelijk in aanmerking worden genomen bij de bijsturing van de reglementering. VVdH
bedrijvig
11
MIVB
MEER AANTREKKELIJKE ROULEMENTEN De MIVB zal vanaf 1 januari 2012 nieuwe uurroosters invoeren voor de bestuurders (uitgezonderd het Vervoersboeketpersoneel). Daardoor zullen ze hun privéleven en de noden van de reizigers beter op elkaar kunnen afstemmen. De moeilijkheid van de beurtrollen zal beter verdeeld worden, zodat iedereen kan genieten van de vrije weekends om zich bezig te houden met zijn familie, vrienden, … en zichzelf.
André Roels, Marc Pickman, Chris Ecker, Marc Vrebos, Fabian Roels en Xavier Muls. Door de keuze te bieden tussen de nieuwe dienstschema’s, geeft de MIVB de werknemers de mogelijkheid hun arbeidsprestaties af te stemmen op de noden van hun privéleven.
A
Alle buschauffeurs en trambestuurders worden op dit ogenblik opgetrommeld voor een onderhoud waarbij ze kunnen kenbaar maken welk roulement en urentype ze verkiezen. De MIVB heeft namelijk besloten om verstandig het werk van het stuurpersoneel te herorganiseren na het mislukken van de “drivers”-projecten. In ieder geval laat ze de keuze tussen het traditioneel 4/6 systeem en de nieuwe Harmony-beurtsystemen.
Alles verandert Alle huidige beurtsystemen zullen gewijzigd worden en een nieuw systeem zal in werking treden (A2). Doel van de operatie : de werknemers toelaten werk en privéleven beter op elkaar af te stemmen en tezelfdertijd meer gegadigden voor deze “zware beroepen” aantrekken. De voorwaarden zijn algemeen gekend, de service moet 365 dagen per jaar gegarandeerd worden, met piekfrequenties ’s ochtends en ’s avonds en een klantenaantal dat blijft stijgen gezien de moeilijkheid om zich met de wagen te verplaatsen in Brussel. Weekendwerk en onderbroken dienst maken dus deel uit van de routine.
Orde scheppen Op dit ogenblik bestaan meerdere types roulementen, het een al minder comfortabel dan het ander naargelang het aantal prestaties op zaterdag, zondag of onderbroken diensten die ze tellen. Het systeem 5/7 wisselt vijf werkdagen af met twee rustdagen, maar omvat vier onderbroken diensten per twee weken. Het systeem 5/8 loopt van maandag tot vrijdag plus een zaterdag op twee. Het systeem 4/6 voorziet dan weer vier dagen werk en twee dagen rust, maar laat slechts één vrij weekend op zes volledig. De begeleidende regels daarbij dateren van 1993; ze zijn achterhaald en worden bijna niet meer gerespecteerd. Want enerzijds hebben de werknemers de mogelijkheid om te wisselen met collega’s en anderzijds laat een zeer groot gedeelte van het personeel de prestaties die hun niet goed uitkomen “deklasseren”. Bovendien is het systeem vooral onrechtvaardig voor de nieuwelingen die moeilijke dienstroosters erven, waardoor het hun onmogelijk wordt een normaal sociaal leven uit te bouwen of hun familie te zien. Er moest daar opnieuw orde in geschapen worden en vooral om redenen van gelijkheid. Maar uiteraard, elke verandering zorgt voor een zekere vrees en de ongerustheid zwelt aan bij de betrokkenen.
Nieuwe voordelen ”We leggen de voordelen van de nieuwe beurtrollen uit opdat iedereen zijn keuze zou kunnen maken met kennis van zaken en in functie van zijn eigen behoeften”, verduidelijken de ACLVB-afgevaardigden. “Zonder in detail te treden, kunnen we zeggen dat het nieuwe systeem een betere verdeling van de oncomfortabele diensten voorziet, langere rusttijden tussen twee prestaties om optimaal te kunnen recupereren. De premie voor onderbroken dienst gaat van 8 naar 16 euro (indexeerbaar), het is een concrete verhoging van de koopkracht. We zeggen aan de personeelsleden dat ze zonder schrik naar het onderhoud moeten gaan, want het is hun toekomstige levenskwaliteit waarover het gaat; voor een keer dat men hun advies vraagt, moeten ze ervan profiteren.”
Kleine revolutie ”De verandering is zo ingrijpend dat het niet zomaar van de eerste keer zal lukken”, voorspellen de ACLVB-afgevaardigden bij de MIVB. “Al werkt de planningsdienst onverdroten door, iedereen zal wel begrijpen dat het een huzarenstuk is om de beurtrollen van 900 personen, verdeeld over 6 depots voor de tram, en 1.472 buschauffeurs die vertrekken vanuit 3 districten, te herorganiseren. We zullen er alles aan doen opdat het zou functioneren. En we zullen onze verantwoordelijkheden nemen in de werkgroep die belast is met de driemaandelijkse evaluatie van het systeem of telkens wanneer het nodig blijkt.”
Metro ouders toegelaten Er is eveneens een nieuw uurrooster in voorbereiding voor de metrobestuurders. Om de rittenfrequentie op piekuren te verhogen naar 2.30 minuten (hyperpiek), heeft de MIVB een project van prestaties uitgewerkt dat zal uitgevoerd worden door halftijdse contracten. Dat is goed voor een aanwerving van 13 personen. Zij zullen ook maaltijdcheques krijgen zoals het voltijds personeel. Bovendien zullen de betrokkenen met verlof zijn tijdens de schoolvakanties (paasvakantie, zomervakantie en kerstvakantie). Een uurrooster dat redelijk wat moeders, en waarom ook niet, vaders zou moeten interesseren. Zend uw kandidatuur in. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
12 b e d r i j v i g
N.V. STRUCTO - KLUISBERGEN Na het ontslag van 3 werknemers op 22 september werd in dit prefabbetonbedrijf eerst 2 dagen een langzaamaanactie gevoerd en na een personeelsvergadering met de secretarissen was er vanaf 27 september gedurende 4 dagen een staking.
N
Naast voornoemde ontslagen zijn een ganse reeks andere feiten en klachten medeoorzaak van de sedert maanden permanente onvrede bij de overgrote meerderheid van de ongeveer 130 personeelsleden. Er zijn problemen met de veiligheid, er is een enorme werkdruk, de productieorganisatie en de planning lopen mank, ernstige klachten over het gebrek aan respect voor de arbeiders door bepaalde leidinggevenden, nog andere ontslagen de laatste maanden, nietnaleving van gemaakte afspraken en ontslagprocedures door de directie, enz. De staking werd door een grote meerderheid van de werknemers opgevolgd. De betekening door een gerechtsdeurwaarder aan het piket, met bijstand van politie, van een beschikking van de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg (met dwangsommen per persoon en per inbreuk in geval van blokkades van vrachtwagens, tegenhouden van werkwilligen, enz.) resulteerde de dag nadien in een bijna verdubbeling van het piket. Het personeel besliste radicaal de staking verder te zetten.
Verzoening Aangezien de directie niet meer met de betrokken secretarissen wou spreken, werd uiteindelijk door de 3 vakbonden de verzoening aangevraagd. Na een dag besprekingen in Brussel kwamen uiteindelijk een aantal aanbevelingen van het verzoeningsbureau; dit werd aan het personeel voorgelegd en, ondanks de weigering van de directie om op de ontslagen terug te komen, met een ruime meerderheid aanvaard. De staking werd dan ook opgeheven. De gesprekken met de directie, zoals voorzien in de aanbevelingen, werden de dag na de personeelsvergaderingen reeds aangevat en resulteerden in een reeks maatregelen op korte termijn, aanwerving van een preventieadviseur voor de site in Kluisbergen, zoeken van een externe neutrale consultant voor doorlichting van de productieorganisatie en het voorstellen van aanbevelingen om overbelasting en onderbemanning tegen te gaan, zo weinig mogelijk gebruik te V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
moeten maken van wisselende uurroosters, start van de besprekingen met leidinggevenden, mededeling aan het CPBW en besprekingen van de vaststellingen door de technische inspectie inzake de vastgestelde tekortkomingen op het vlak van veiligheid, normaliseren van de communicatie binnen het bedrijf, het zoeken van een vervanger voor de leiding van een afdeling enz. De OR en delegatie zullen uiteraard alles van dichtbij opvolgen en nadien samen met de respectieve secretarissen en militanten evalueren. Dank aan allen die deze geslaagde actie tot het einde en ondanks intimidatiepogingen en telefonische oproepen van de directie - hebben gevoerd; er wordt nu naar de toekomst uitgekeken. Een fundamentele verandering van bedrijfsvoering en bedrijfscultuur ziet het daglicht. Dirk BAECKELANDT
bedrijvig
13
Santens - Oudenaarde
EEN FEUILLETON MET VELE AFLEVERINGEN De firma Santens heeft in maart van dit jaar de procedure van gerechtelijke reorganisatie (toepassing van de wet op de continuïteit van ondernemingen) aangevraagd en van de Rechtbank van Koophandel in Oudenaarde ook verkregen. In juni stemde dezelfde rechtbank in met de verderzetting van voornoemde procedure om een reorganisatieplan voor te stellen, de opschorting (bescherming tegen schuldeisers) werd verlengd tot 10 november 2011. In juli werd dan de procedure verdergezet met het akkoord van de Rechtbank om een overdracht onder gerechtelijk gezag te bewerkstelligen. In september verleende de Rechtbank van Koophandel machtiging voor de overdracht onder gerechtelijk gezag aan de Franse groep Descamps. Bij deze overdracht werden 195 van de 423 personeelsleden van Santens overgenomen. De overdracht onder gerechtelijk gezag is door Descamps gerealiseerd, de activa van NV JLF (naamsverandering van NV Santens) werden overgenomen, de betalingen in het kader van deze overdracht werden uitgevoerd. Tegen het vonnis dat deze overdracht toestond, werd door de banken echter hoger beroep aangetekend. Deze zaak werd op 4 oktober voor het Hof van Beroep ingeleid en zou (bij het ter perse gaan) vermoedelijk op 24 oktober worden behandeld; op een latere datum zal een arrest volgen. De NV JLF vroeg ondertussen op 19 september aan de Rechtbank van Koophandel om de procedure van gerech-
telijke reorganisatie op te heffen en de faling uit te spreken, er zijn immers geen activa meer, geen werk, geen gebouwen, geen geld meer. De Rechtbank van Koophandel in Oudenaarde sprak op 29 september echter de faling niet uit en verlengde de mandaten van de gerechtsmandatarissen en bescherming tegen de schuldeisers tot 19 januari 2012.
Collectief ontslag Op voorstel van de NV JLF werd de procedure collectief ontslag opgestart, teneinde ooit tot ontslag van de nietovergenomen werknemers te kunnen overgaan. Ondertussen wordt de tussenliggende periode voor de arbeiders door tijdelijke werkloosheid opgelost. De 228 niet-overgenomen werknemers van Santens hebben dus nog steeds een contract met de firma (ondertussen NV JLF), maar kunnen er niet weg of ze verliezen hun rechten in het kader van de – bij gebreke aan faling - op komst zijnde sluiting, o.a. de sluitingspremie, verbrekingsvergoedingen e.d. Mocht bovendien het Hof van Beroep de eis van de banken tot vernietiging van het vonnis in eerste aanleg dat de overdracht toestond, gegrond verklaren, dan is de onzekerheid voor de totaliteit van de werknemers nog groter. Ondertussen zijn er reeds een aantal werknemers van bij de overnemer weggegaan en zijn er anderzijds werknemers die aanvankelijk niet gingen worden overgenomen, op een later tijdstip door Descamps eveneens overgenomen. Begrijpe wie nog kan. Dirk BAECKELANDT V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
14 b e d r i j v i g Van links naar rechts : Virginie Laval, Lode Lambeets, Michaël Dufrane, Isabelle Bouvencourt, Jacques Dutrannois, Philippe Himpe en Michèle Deknibber. De directie wou gedragsregels opleggen die de rechten van de werknemers fel geschonden zouden hebben en de actievrijheid van de afgevaardigden sterk zouden beknotten. Er was een stakingsaanzegging nodig om de tekst te amenderen.
Cliniques universitaires Saint-Luc
INVENTARIS VAN WAT WERKT EN NIET WERKT IN HET SOCIAAL OVERLEG De leden van de ACLVB-ploeg van de Cliniques universitaires Saint-Luc hebben een roeping. Beroepsmatig en syndicaal. En dat is een onmisbare kwaliteit om te kunnen omgaan met de arbeidsvoorwaarden binnen een groot ziekenhuis. Een kwaliteit die moeilijk aan te houden is. Diegenen die ervan overtuigd zijn dat mannen en vrouwen te vervangen zijn door machines, bekijken het leven slechts door een boekhoudersbril. Onze vergadering was nog maar begonnen, of we kregen er al een bewijs van. Michèle Deknibber komt te laat aan omdat ze opgeroepen was door een collega die dringend moest inspringen op de typologieafdeling, bedoeld voor het fabriceren van bloedzakjes voor transfusies tijdens het weekend. Dit voorval illustreerde nog maar eens het personeelsgebrek in de Cliniques universitaires SaintLuc, net zoals in veel andere instellingen. De machine vervangt een voltijds equivalente job. Maar in een ziekenhuis betreden we een andere dimensie, het zijn noch producten, noch geld die dreigen te verdwijnen, maar mensenlevens. “Het personeel is de dupe en de patiënten ook”, stellen de afgevaardigden vast. “Het comfort van de zieken hangt nauw af van het comfort van de werknemers”. Saint-Luc heeft te kampen met rekruteringsproblemen. De studenten zijn te veel verwend, ze presteren onvoldoende nachten en weekends, wat ervoor zorgt dat eenmaal ze hun eerste job hebben – makkelijk want de vraag is groot –, ze niet klaar zijn om de realiteit op het terrein aan te kunnen. En vermits ze niet meer door dezelfde V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
roeping gedreven worden … zwichten ze na een aantal jaren en verlaten ze de sector.
Moeilijkheid en aantrekkelijkheid Talrijke maatregelen werden getroffen om het gebrek aan comfort van de prestaties te compenseren bij de Cliniques Saint-Luc. Hier zijn de uurroosters al lang op voorhand gekend, waardoor mensen hun privéleven kunnen regelen. Een tiental jaar geleden werd een premie ter valorisering van de specialisaties van het verpleegkundig personeel ingevoerd, die de directie heeft willen afschaffen onder het voorwendsel dat de premie vooruitliep op de ancienniteitspremie, toegekend sinds 2010, waarover op federaal niveau werd beslist door minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx. Het gemeenschappelijk vakbondsfront, ondersteund door de mobilisatie van het personeel, is erin geslaagd ervoor te zorgen dat de twee premies voor een verschillend doel zouden bedoeld zijn en dat het dus legitiem was ze allebei te genieten. Om beter de vraag te beantwoorden, gaan de klinieken de uurroosters uitbreiden en terug ’s avonds en tijdens het weekend open zijn. “We beschouwen die beslissing niet als een bedreiging”, verklaren de ACLVB-afgevaardigden. “Ze zal gevolgen hebben voor het personeel en wij willen er ons op voorbereiden. We hebben er bijvoorbeeld over gewaakt dat de uurroosters van de technici die ’s avonds werken, niet later eindigen dan het uur waarop de laatste metro’s rijden, zodanig dat ze nog naar huis geraken”.
Op campagne Half september maakt een groot bord in het vakbondslokaal van de ACLVB-ploeg al duidelijk hoe
het zit met de planning van de acties in het licht van de sociale verkiezingen. Een van de doelstellingen is het betrekken van jongeren in de syndicale actie. Het zal niet eenvoudig zijn, want de verlenging van de studies heeft gezorgd voor een vermindering met de helft van het aantal werknemers dat jonger is dan 25 jaar in het apart kiescollege. Het voordeel van de huidige afgevaardigden is dat ze de historiek van de dossiers kennen.
Syndicale voorrechten De Syndicale Delegatie heeft nog recent een stakingsaanzegging moeten indienen om haar voorrechten te doen respecteren. Als gevolg van de klachten van de hiërarchie wou de directie gedragsregels opleggen die de rechten van de werknemers zwaar geschonden zouden hebben en de actievrijheid van de afgevaardigden ferm beknot zouden hebben, meer bepaald omtrent de mogelijkheid voor een werknemer om zich tijdens zijn evaluatie te laten bijstaan door een vakbondsafgevaardigde of de voorafgaandelijke goedkeuring voor het organiseren van een algemene vergadering voor het personeel. “De tekst was stuntelig opgesteld en belabberd qua inhoud”, aldus de ACLVB-ploeg. “De directie bepaalde de werkingsregels van de Delegatie, maar we hadden niet kunnen uitdrukken wat we verwachtten van de hiërarchie in haar geheel.” De inbreuk werd voorgelegd bij het verzoeningsbureau van het paritair comité, die aan beide partijen, werkgever en vakbonden, gevraagd heeft een inventaris op te stellen van hetgeen niet werkt in het overleg. Op basis van die inventaris moet de directie een nieuw voorstel doen dat de overtredingen aan weerszijden moet vermijden.
bedrijvig
15
AG Insurance
AFGEVAARDIGDEN BEREIDEN ZICH VOOR OP SOCIALE VERKIEZINGEN 2012 Woensdag 14 september kwamen de ACLVB-afgevaardigden van AG Insurance bijeen in de splinternieuwe lokalen van de bedrijfssite te Charleroi. Martine Lefèvre en Tom Van Droogenbroeck (nationaal verantwoordelijken voor de financiële sector) waren ook uitgenodigd.
Een van de onderwerpen die aan bod kwamen, waren de sociale verkiezingen van mei 2012. De nationaal verantwoordelijken schetsten hun verwachtingen en plannen over de manier waarop de Liberale Vakbond naar die verkiezingen zal gaan. ACLVB wil duidelijk blijven groeien binnen AG Insurance en stelt daartoe volledig vertrouwen in de huidige en toekomstige Syndicale Delegatie. Om de doelstelling te behalen, zullen de nodige middelen voorhanden zijn. Alain Ballau, Philippe Cendoya, Christelle Lurquin, Christine Kestelyn, Karin Blockx, Filip De Ruyck, Frédéric Catoire en Georges Corman.
Opdracht volbracht Alain Ballau, woordvoerder en nationaal coördinator van ACLVB bij AG Insurance, maakte van de gelegenheid gebruik om een balans op te maken van alles wat sinds de vorige sociale verkiezingen gerealiseerd werd. Zo herinnerde hij aan de veelvuldige discussies en vergaderingen waaraan de afgevaardigden deelnamen, de totstandkoming en ondertekening van talrijke collectieve arbeidsovereenkomsten in gemeenschappelijk vakbondsfront, de hulp aan de personeelsleden van het bedrijf en het regelen van heel wat individuele en collectieve dossiers. De vakbondsmandaten waarvoor het personeel de ACLVB’ers heeft verkozen, werden optimaal vervuld. Hij bedankte zijn collega’s ook voor hun uitstekende werk en hun actieve medewerking. Fierheid is op zijn plaats als men kan rekenen op zo’n gemotiveerde, dynamische, proactieve en hechte ploeg die de waarden van de Liberale Vakbond respecteert.
Voortdurende groei Zoals de Nationaal Verantwoordelijken opmerkten, zal de ACLVB moeten blijven groeien, zoals ze nu al een tijd bezig is bij AG Insurance. Dankzij het geleverde werk worden we door de andere vakbonden niet langer beschouwd als het kleine broertje maar wel als een volwaardige partner. Door onze inzet en onze openheid van geest hebben we het respect van de anderen verdiend en houden ze rekening met ons. Ter afronding van de aangename vergadering werd een fotosessie gehouden met de afgevaardigden. Onder een mooie septemberzon lieten ze zich allemaal van hun stralendste kant zien. Afspraak tegen mei 2012 … met nieuwe uitdagingen. Alain BALLAU
Emgo
(TIJDELIJK) AFSCHEID VAN RONY MISPOULIER EN LUDO VANDENBERK Twee gewaardeerde strijdkrachten die voor ACLVB-Emgo de laatste vier jaar de kar trokken, geven een nieuwe wending aan hun leven. Tijdens de sociale verkiezingen van 2008 werd ACLVB door Rony en Ludo binnengeloodst bij de firma Emgo, glasfabrikant in Lommel. Zij zwommen dadelijk in woelig water. Emgo kwam in een herstructurering terecht en de spin-off Ducatt werd gerealiseerd. In het kader van de herstructurering opteerde Ludo voor een brugpensioen en Rony werkt aan de uitbouw van zijn zelfstandig bijberoep en kijkt met behulp van het outplacementkantoor uit naar een nieuwe uitdaging. Er werd goed syndi-
Rony Mispoulier
Ludo Vandenberk
caal werk geleverd bij Emgo en dankzij de expertise van hun beiden konden zij de intense onderhandelingen samen met hun bestendig secretaris tot een goed einde brengen. Ludo zal zeker
onze club van 55-plussers gaan vervoegen en van Rony zullen we ongetwijfeld nog horen. Goed gewerkt, mannen, en van harte bedankt ! JF V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
16 b e d r i j v i g Abdel Hennioui, Nasser Ben Chaib en Xavier Muls. “Om de werknemers tot het einde van het jaar te motiveren, hebben we een cao 90 bedongen. De vertrekvoorwaarden liggen ruim boven het wettelijk minimum dat de directie aanvankelijk voorstelde.”
CROWNE PLAZA BRUSSELS EUROPA VERDWIJNT Het Brussels hotellandschap verandert. Na de overname van het Hilton Hotel – herdoopt tot The Hotel – door de groep Pandox, is er een ander monument in het Brussels hotellandschap dat plaats moet ruimen : Crowne Plaza Brussels Europa.
D
De directie van de nv Brussels Europa (100 % filiaal van de Groep Atenor) kondigde op 16 maart haar intentie aan om over te gaan tot een collectief ontslag en de sluiting van het hotel tegen 31 december 2011. Na die aankondiging volgde de consultatie- en overlegprocedure, in het syndicaal jargon beter bekend als de procedure in het kader van de wet Renault, voor de 89 werknemers van het hotel. De directie had haar intentie tot sluiting verdedigd met het argument dat sinds het verwerven van het hotel in 2005, de groep Atenor altijd al het plan had gehad voor een immobiliënproject op de hotelsite. De directie had haar beslissing ook gerechtvaardigd met het feit dat de exploitatielicentie onder Crowne Plaza-vlag die was toegekend door InterContinental Hotel Group, verviel op 31 december 2011 en verwees naar de toekomstige opening van een nieuw hotel met meer dan 400 kamers in de Europese wijk.
Meer dan positieve balans Tijdens de eerste fase van de Renault-procedure hebben de vakbonden alles geprobeerd om de directie ervan te overtuigen op haar beslissing van de hotelsluiting terug te komen. Ze baseerden zich op de financiële informatie om aan te tonen dat ondanks het weinige aan investeringen dat de directie had gedaan, de cijfers op de balans meer dan positief waren. Het product “Brussels Europa” verkocht goed en had alle redenen om zijn plaats te behouden in het Brussels hotellandschap. De groep Atenor was vastberaden in haar keuze voor een financiële investering via de realisatie van een kantorencomplex op de hotelsite, eerder dan voor het behoud van de tewerkstelling van de 89 hotelmedewerkers. De vakbonden hadden dus geen andere keuze dan vrede te nemen met het aanvaarden van het einde van de eerste fase om de onderhandelingen aan te vatten omtrent de financiële voorwaarden voor de werknemers die op 31 december hun baan zullen verliezen.
Wettelijk minimum De discussies tussen vakbonden en directie waren niet altijd van de poes; de directie maakte er zich immers van af met het wettelijk minimum voor de werknemers, peanuts in verhouding tot de grote anciënniteit van de meeste arbeiders V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
van het hotel. Tijdens de onderhandelingen wees de Liberale Vakbond op de harmonisering van de statuten arbeider/bediende om gelijklopende vertrekvoorwaarden te kunnen aanbieden voor alle werknemers van het hotel. Het voorstel van een bestaansvergoeding die overeenkomt met de helft van het verschil tussen het laatste nettomaandloon en een bedrag van € 1.000, vermenigvuldigd met het aantal maanden dat overeenstemt met het verschil tussen de opzegtermijn van arbeider en bediende, voldeed aan onze wens om de opzeg van de arbeiders van Brussels Europa te verbeteren. Een getrouwheidspremie kon dan weer de werknemers met een grote anciënniteit honoreren. Laatstgenoemde premie werd zowel aan de arbeiders als aan de bedienden toegekend.
Gemotiveerd tot het einde Om ervoor te zorgen dat de werknemers tot het einde van het jaar gemotiveerd bleven, hebben we tot slot nog een cao 90 kunnen invoeren. Daardoor zal – als de doelstellingen gehaald worden – het voltallige personeel recht hebben op een nettobonus van € 2.358. Hoewel de Liberale Vakbond liever gewenst had dat de jobs in het hotel gevrijwaard waren gebleven, kunnen we toch tevreden zijn over de vertrekvoorwaarden, die ruim boven het wettelijk minimum liggen dat aanvankelijk was voorgesteld door de directie. Als Bestendig Secretaris voor de horecasector wil ik van harte Abdel Hennioui en Nasser Ben Chaib bedanken voor hun medewerking tijdens de onderhandelingen en voor hun toewijding gedurende die 11 jaren als vakbondsafgevaardigden. Dankzij hun inzet vertegenwoordigde de Liberale Vakbond zowat 25 % van de werknemers. Ik wil evenzeer al onze leden geluk toewensen voor de rest van hun loopbaan. De Liberale Vakbond zal er altijd zijn om hen te helpen bij de verschillende stappen die ze eventueel zullen moeten zetten. Xavier MULS
internationaal
17
ZUID-PARTNERS VAN VZW BIS OP BEZOEK IN BELGIË
In het kader van het laatste jaar van ons huidige meerjarenprogramma 2009-2011 brachten de 5 partnerorganisaties van vzw BIS/ACLVB uit Zuid-Afrika, Burundi, Burkina Faso, Mauritanië en Senegal van 5 tot 9 september een bezoek aan België. Er werd een drukke week van opleiding, informatie- en monitoringsessies afgewerkt. IAO-sessie over waardig werk De week werd gestart met een informatiesessie door Rudi Delarue, Directeur van het Arbeidsbureau van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) Benelux. Delarue nam ruim de tijd om ons en de partnerorganisaties uitleg te geven over : - de afgelopen IAO-conferentie van juni 2011 in Genève. - de resultaten van de bespreking rond de normen over het dossier ‘huishoudpersoneel’ Praktische voorbeelden en goede praktijken over hoe vakbonden een rol kunnen spelen in de uitvoering van de nationale programma’s over waardig werk, kwamen goed van pas voor onze collega’s van het zuiden. Niet enkel moeten bijvoorbeeld alle lidlanden van de IAO (waaronder België) de nieuwe IAO-Conventie 189 en de Aanbeveling 201 over Waardig Werk voor huispersoneel goedkeuren, maar moeten vakbonden er ook op toezien dat dit in praktijk wordt gebracht. Onze projectleider van FNTT uit Burundi, die ook deelnam aan de IAO-conferentie in juni, gaf aansluitend een informatiesessie over de informele economie.
TUDCN workshop over de principes van ontwikkelingsdoeltreffendheid Daarop volgde een workshop van het Internationaal Vakverbond (IVV), onder leiding van Paula Simonetti van de ‘Trade Union Development Cooperation Network’ (TUDCN). De workshop
behandelde de acht Vakbondsbeginselen over Ontwikkelingsdoeltreffendheid. ACLVB onderschreef in februari 2011 tijdens de algemene raad van het IVV (waarvan ACLVB geaffilieerd lid is) de “Vakbondsbeginselen over Ontwikkelingsdoeltreffendheid” van het IVV, zoals uitgewerkt door de TUDCN. Op basis van deze 8 beginselen bouwen wij vanaf nu onze partnerschappen uit. Tijdens de sessie testte het IVV een model uit met onze partners dat hen helpt om de 8 beginselen te meten tijdens de loop van een partnerschap. Er volgde een feedback-sessie van alle partnerorganisaties over de bereikte resultaten van de afgelopen 3 jaar. Alle lokale projectleiders gaven een gedetailleerde presentatie over de door hen georganiseerde activiteiten. De partners kregen daarna ook de gelegenheid om ACLVB-voorzitter Jan Vercamst en enkele andere leden van het Uitvoerend Comité te ontmoeten.
Leren door ervaring Ter afsluiting maakten wij van de gelegenheid gebruik om een monitorsessie met onze partner te organiseren om de betere en minder goede kanten van de afgelopen 3 jaar te overlopen, en daaruit lessen te trekken. Bernard Noël, Nationaal Secretaris ACLVB en Voorzitter van de vzw BIS, leidde de sessie voor de 5 partners samen met het Diensthoofd van het Internationaal Departement, Vera Dos Santos Costa. De monitorsessie vloeide voort uit een externe evaluatie die midden 2011
door een onafhankelijk consultancybureau in het kader van ons meerjarenprogramma was georganiseerd. De evaluatie heeft tot een aantal aanbevelingen geleid, en die zijn allemaal met onze partners overlopen. Er waren lessen voor zowel BIS als de Zuid-partners. De vzw BIS en haar zuidelijke partners hebben heel wat resultaten verwezenlijkt, ook op het gebied van capaciteitsversterking. De aanpak die BIS heeft ontwikkeld om partnerschappen aan te gaan en op te bouwen op basis van responsabilisering en wederzijds respect blijkt een positieve invloed te hebben op zowel de relevantie als de toe-eigening van de programmaresultaten door de partners. BIS is erin geslaagd om als relatief ‘jonge’ organisatie een meerjarenprogramma samen te beheren met partnervakbonden in het zuiden die soms weinig of helemaal geen ervaring hadden in het beheer van meerjarenprogramma’s. Net als haar partnerschap is BIS’ aanpak voor capaciteitsversterking vraaggericht, wat bijdraagt aan de relevantie van haar programma. Gedurende die week werd ook afscheid genomen van onze partnerorganisatie CGTM uit Mauritanië, aangezien dit het laatste jaar was van onze samenwerkingsovereenkomst. Wij blijven echter achter de werking van CGTM staan. Gezien de positieve ervaringen die we hebben gehad met hen, zullen ze altijd op ons advies kunnen rekenen. Internationale Dienst V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
18 i n t e r n a t i o n a a l HET VERTROUWEN IN EUROPA HERSTELLEN : UITDAGING OF “MISSION IMPOSSIBLE” ? De crisis, eerst financieel, later economisch en sociaal, we hebben er onafgebroken tegen geprotesteerd. De burgers algemeen en de werknemers in het bijzonder betalen een zware tol voor een situatie waarin ze geen schuld treffen. De vakbondsbeweging schreeuwt het van de daken. De groep der werknemers van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) heeft van zijn kant een gemeenschappelijke verklaring afgelegd die de Europese instellingen en de regeringen van de lidstaten oproept te peilen naar de ware omvang van de ongerustheid en het leed van de burgers en de moed aan te boren om eindelijk op een beduidende, energieke en eensgezinde wijze te handelen tegen de bedreiging die momenteel weegt op Europa.
Demagogie De groep werknemers van het EESC veroordeelt stellig alle propaganda die de neiging heeft te profiteren van de situatie om demagogisch de volkeren tegen elkaar op te jutten, de verworvenheden van de Unie in een slecht daglicht te plaatsen of om te laten vergeten dat ze enkel bestaat voor het welzijn van haar volkeren. De groep vraagt ook het respect voor het Europees sociaal model en meer bepaald de sociale dialoog, het
collectief overleg en de collectieve overeenkomsten die eruit voortvloeien. De groep werknemers van het Europees Economisch en Sociaal Comité herbevestigt zijn engagement voor een sociaal, sterk, duurzaam en hoopgevend Europa voor zijn burgers. Het zal zijn strijd in die zin verderzetten, met het Europees Vakverbond (EVV) en de nationale vakverenigingen.
Einde van de euro Het Europees Vakverbond heeft van zijn kant ook zijn gehechtheid aan een sterker Europa herhaald. In sommige landen gaan stemmen op voor een terugkeer naar nationale oplossingen, met inbegrip van de ontmanteling van de eurozone. Het EVV verwerpt die piste. Een hernationalisering van de Europese economische politiek zou vreselijke gevolgen hebben voor de arbeidsvoorwaarden van de werknemers; onze economieën zijn met elkaar verbonden doorheen de interne markt en de eenheidsmunt. Het zou ook een impuls dreigen te geven aan het populisme van extreem rechts. De zoektocht naar oplossingen op korte termijn heeft geleid tot bezuinigingen in die landen die bedreigd worden met een crisis van de souvereine schuld, tot de eisen van hoge intrestvoeten en zelfs tot een druk ten voordele van bilaterale waarborgakkoorden. De ontmanteling van
de monetaire zone die door sommigen naar voren geschoven wordt als een snelle veronderstelde oplossing voor de huidige problemen inzake schuld en concurrentievermogen, doet vrezen voor een niet te voorzien maar meer dan waarschijnlijk spectaculair economisch uiteenvallen.
Bedreiging van de sociale rechten De werknemers in verschillende landen worden geconfronteerd met frontale aanvallen op hun verworven rechten, gewaarborgd door de Europese wetgeving en de internationale instrumenten. Bepaalde regeringen gebruiken de crisis om de sociale bepalingen te ontmantelen die het fundament zelf van het Europees sociaal model vormen. Het EVV hamert ook op het feit dat de lonen niet de vijand van de economie zijn, maar de motor ervan. Een neerwaartse nivelleringskoers van de lonen en het sociaal beleid inzetten, zal de dynamiek van de vraag ondermijnen en de hele monetaire unie met deflatie bedreigen. Het sociaal protest in heel wat landen is niet verrassend; jongerenwerkloosheid, onzeker werk en ongelijke behandeling worden verworpen door de bevolking, die van het Europees beleid niets anders ziet komen dan bezuinigingen en aanvallen op haar rechten.
Waardig werk
VAKBONDSMOBILISATIE VOOR HUISPERSONEEL In België kwam de Coalitie Waardig Werk op 7 oktober op straat voor het huispersoneel. Ze interpelleerde de Indische ambassadeur en de Belgische minister van Werk Joëlle Milquet. ACLVB, ACV en ABVV, evenals de twee koepelorganisaties van ngo’s 11.11.11 en CNCD-11.11.11, verenigd in de Coalitie Waardig Werk, richten de focus op de ambassade van Indië omdat dat land heel wat huispersoneel telt. Een goedkeuring van de Conventie door dat land zou als voorbeeld dienen voor zeer veel landen. De actie is ook gericht naar onze minister van Werk. Haar wordt gevraagd dat België spoedig dit verdrag zou goedkeuren en dat het een gedragscode zou opleggen voor het huispersoneel dat in dienst is van diplomaten op Belgisch grondgebied en bij Belgische diplomaten in het buitenland. Tientallen manifestanten begaven zich naar de Indische ambassade om de ambassadeur te interpelleren over de stappen die Indië van plan is te ondernemen en om de ambassade te vragen actief de eisen te promoten die de Belgische minister van Buitenlandse Zaken oplegt inzake het respect voor de fundamentele rechten van het huispersoneel in dienst bij buitenlandse diplomaten. De optocht ging vervolgens naar het kabinet van minister Milquet om erop aan te dringen dat België spoedig de Conventie zou goedkeuren en opdat het aan zijn diplomaten in het buitenland een gedragscode zou opleggen die V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
de arbeidsvoorwaarden van de huishoudwerknemers respecteert. “De kabinetschef heeft ons bevestigd dat hij daadwerkelijk bezig was met onze twee vragen”, vertelt Nationaal Secretaris Sabine Slegers, “met name de goedkeuring van het IAO-verdrag en de actualisering van een gedragscode bestemd voor de Belgische diplomatieke vertegenwoordigers in het buitenland en voor de buitenlandse diplomaten in België.”
INTERNATIONALE ACTIEDAG “WAARDIG WERK” Op vraag van het Internationaal Vakverbond (IVV) hebben de vakbonden uit de hele wereld op 7 oktober de eis uitgedragen van waardig werk voor alle werknemers. De mobilisatie is het verlengstuk van de goedkeuring door de IAO in juni laatstleden van de “Conventie voor Waardig Werk voor het huispersoneel”. Dat verdrag, dat moet geratificeerd worden door de landen, waaronder België, betekent een belangrijke stap voorwaarts. Voor de eerste keer hebben meer den 300 miljoen mannen en vrouwen over de hele wereld zicht op de erkenning van hun fundamentele arbeidsrechten.
internationaal
19
Brussel–Durban : 10.000 kilometer voor het klimaat
STAP OP ZATERDAG 3 DECEMBER SYMBOLISCH MEE NAAR DE KLIMAATTOP IN DURBAN
v
DU RB AN
L SSE U BR
klimaat t e h r oo Verantwoordelijke uitgever : Michel Genet, 159 Haachtsesteenweg, 1030 Brussel - Niet op de openbare weg gooien.
0 0 0 . km 0 1
A
Als lid van de Klimaatcoalitie is de ACLVB essentieel in het kader van de strijd tegen de klimaatswijzigingen en de eis voor een klimaatakkoord en een sociaal rechtvaardige overgang naar een koolstofarme maatschappij. Van 28 november tot 9 december verzamelt de wereldtop in de Zuid-Afrikaanse stad Durban voor de 17de VN-conferentie over het klimaat. Daar moeten onze politici eindelijk hun verantwoordelijkheid nemen, want zonder snelle en drastische ingrepen, worden de gevolgen voor onze aarde onomkeerbaar. Na de ontgoochelende resultaten van de conferenties in Kopenhagen en Cancun, is het hoog tijd voor een ambitieus en rechtvaardig klimaatakkoord. Miljoenen mensen wereldwijd zijn vandaag al slachtoffer van de klimaatverandering.
>
Op zaterdag 3 december laat de Klimaatcoalitie opnieuw van zich horen met een kleurrijke klimaatmanifestatie door de straten van Brussel. De Klimaatcoalitie roept iedereen op om symbolisch enkele kilometers mee te stappen naar de VN-klimaatconferentie in Durban, waar diezelfde week onderhandeld wordt over de toekomst van het klimaat. Want het is dringend tijd voor een rechtvaardig en ambitieus internationaal klimaatakkoord.
Politieke beslissing De Klimaatcoalitie vraagt aan de politieke besluitvormers ambitieuze en bindende afspraken om de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd terug te dringen. Een uitstootvermindering die de landen intern moeten realiseren en zonder beroep te doen op schijnoplossingen zoals het kopen en verkopen van schone lucht. Ook moet er een rechtvaardige overgang komen naar een koolstofarme, duurzame en groene economie met degelijke jobs en sociale rechten. Bovendien moeten België, Europa en de internationale gemeenschap, middelen vrijmaken om de ontwikkelingslanden te steunen in hun strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ten slotte eisen we van België en Europa dat ze het goede voorbeeld geven en maatregelen nemen in de strijd tegen de klimaatverandering, zelfs als Durban geen bindend en internationaal akkoord oplevert.
Reserveer uw kilometers Om deze eis kracht bij te zetten, wil de Klimaatcoalitie op 3 december in de straten van Brussel duidelijk van zich laten horen met een kleurrijke manifestatie voor het klimaat. De Klimaatcoalitie verenigt in België meer dan 80 organisaties die samen een basis vertegenwoordigen van meer dan een miljoen leden. In hun naam roept de Klimaatcoalitie iedereen op om op zaterdag 3 december in Brussel symbolisch een stukje mee te komen stappen naar Durban.
Registreer jouw kilometers op www.klimaatcoalitie.be
en Stunt mee op 3 december
Klimaatmanifestatie Vertrek Noordstation Brussel 14u
De afstand van Brussel naar Durban bedraagt ongeveer 10.000 kilometer. Die overbruggen we op 3 december symbolisch met een kleurrijke manifestatie door de straten van Brussel. Uiteraard doen we dat klimaatbewust: te voet, met de fiets of per bakfiets, zeepkist of praalwagen. Als voldoende mensen een, twee of drie kilometer meestappen, overbruggen we de symbolische afstand naar Durban moeiteloos. Op de website www.klimaatcoalitie.be kan u op voorhand uw kilometers naar Durban reserveren. We roepen de organisaties en verenigingen op om hun engagement voor het klimaat te tonen tijdens deze betoging met een praalwagen of zeepkist. We komen samen om 14 uur aan het Noordstation. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
20 u i t d e s e c t o r VLAAMS INTERSECTORAAL VOORAKKOORD VOOR DE NON-PROFIT-SECTOR Op 23 september koppelde Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke Bram Van Braeckevelt de inhoud van het voorakkoord terug naar de achterban. Die keurde, als eerste partner, het voorontwerp goed.
Anderhalf jaar na het indienen van de eisenbundels van de vakbonden bij de Vlaamse regering is er eindelijk een voorakkoord uit de bus gekomen voor de non-profitsectoren in Vlaanderen voor 2011 tot en met 2015 ! We schetsen kort de weg naar ons akkoord … Na vele manifestaties en een afgeschoten onderhandelingskader werd er uiteindelijk in het voorjaar van 2011 een planning uitgetekend om de discussie rond de Vlaamse non-profitsector af te ronden. Afronden vóór de grote vakantie bleek niet meer mogelijk en daarom moest er nog in september verder onderhandeld worden. Het was een intensieve week met korte (en op het einde geen) nachten, maar op de ochtend van 23 september was het voorakkoord compleet. In de voormiddag van 23 september koppelde Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke voor de Vlaamse Non-Profit, Bram Van Braeckevelt, de inhoud van het voorakkoord terug naar de achterban. Die keurde, als eerste partner, het voorontwerp goed.
Wat staat er in het akkoord ? - Eén functieclassificatie voor alle sectoren naar analogie met de federale non-profit. Op die manier wordt het voor alle werknemers eenvoudiger om binnen de non-profit voor andere sectoren te werken. - Een snellere overgang van contract bepaalde duur naar contract onbepaalde duur en de voorkeur voor deeltijdse werknemers om voltijds te werken. - Werkgevers engageren zich om de mogelijkheid te laten om 3 weken aaneensluitende vakantie te kunnen nemen. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
- Werkdruk wordt gemeten en arbeidsvolume verhoging wordt onderzocht. Op die manier moet er worden ingespeeld op een verhoging van de kwalitatieve dienstverlening en een verlaging van te hoge werkdruk. - Werkgevers krijgen bijna 100 euro per voltijds equivalent om een beter personeelsbeleid te voeren. - Vorming, training en opleidingen worden verder uitgewerkt opdat instroom en van job wisselen in de sector vlotter kan verlopen. - Alle afgevaardigden en hun vervangers hebben recht op minimum 20 dagen vorming op 4 jaar - Streven naar een harmonisatie (verhoging, bij PsC 318.02 blijft dit gelijk) van de syndicale premie en de invoering ervan voor de kinderopvang en CGG’s. - Geld voor non-profit blijft voor de gemeenschap en kan niet worden gebruikt om winst te creëren voor enkelen. - De tweede pensioenpijler wordt verder uitgebouwd. - Een volledige 13e maand komt in zicht, maar nog niet helemaal. De pot voor koopkracht wordt verdeeld over alle werknemers. Iedereen zet een stap vooruit door een berekeningswijze die bijna voor iedereen gelijk loopt : een vast geïndexeerd gedeelte van 130,02 euro en 7,52 % van het brutojaarloon. Uitzonderingen zijn beschutte en sociale werkplaatsen die naar 87 % gaan van de 13e maand, het omkaderingspersoneel en enkele uitzonderingen bij sociocultureel werk.
Sectorale maatregelen rond uitbreiding en kwaliteit kunt u op onze website vinden : www.aclvb.be. De cijfers : - Sectoren : 318.02 : Diensten voor gezinshulp en aanvullende thuishulp 319.01 : Opvoedingssector 327.01 : Beschutte & Sociale Werkplaatsen 329.01 : Socio-cultureel werk 331 : Kinderopvang en Centra Geestelijke Gezondheidszorg - Manifestaties : 2 februari 2010, 8 juli 2010, 19 november 2010, 29 maart 2011 en 9 juni 2011. - Dagen na indienen eisenbundel : 598 dagen - Duur van het akkoord : 2011 tot 2015 Voor een nieuw meerjarenakkoord voor de federale non-profit blijft het wachten op een nieuwe regering en (de gevolgen van) het goedkeuren van de staatshervorming. Ondertussen keurden werkgevers en een andere werknemerscentrale de akkoorden ook goed. Op 24 oktober (nadat deze Vrijuit ter perse ging, nvdr) zou de laatste werknemerscentrale beslissen. Eens iedereen op dezelfde lijn zit, kunnen de afspraken uitvoering vinden in cao’s in de paritaire comités. Bram VAN BRAECKEVELT
uit de sector
21
SYNDICALE PREMIES AMP/PVD (PC 218) Jaar : 2011 Referteperiode : 1/01/2011 – 31/12/2011 Bedrag : € 115
De syndicale premie voor werklozen zal pas na controle door het Sociaal Fonds mogen uitbetaald worden. Het formulier ‘volledig werkloze’ wordt door ACLVB afgeleverd.
Erkende controleorganismen (PC 219) Jaar : 2011 (premie 2010) Aansluiting : aangesloten zijn sinds 17/7/2011 Bedrag : € 110 Bijzondere voorwaarden : Sinds 17/7/2011 aangesloten zijn en in orde met de bijdragen op het ogenblik van betaling. Bruggepensioneerden en gepensioneerden hebben nog recht het jaar dat zij de onderneming verlaten. Uitzendkrachten hebben geen recht op de premie.
Voedingsnijverheid arbeiders (PC 118) Jaar : 2011 Referteperiode/aansluiting : 1/04/2010 – 31/03/2011 Bedrag : Bij een onderneming waarvan het RSZnr. wordt voorafgegaan door het kengetal 048, 051, 052 en 848 heeft men recht op een syndicale premie. Kortere periodes van tewerkstelling geven recht op een premie AANTAL DAGEN (5 DAGEN / WEEK) Minder dan 11 dagen Tussen 11 en 32 dagen Tussen 33 en 54 dagen Tussen 55 en 76 dagen Tussen 77 en 98 dagen Tussen 99 en 120 dagen Tussen 121 en 142 dagen Tussen 143 en 164 dagen Tussen 165 en 186 dagen Tussen 187 en 208 dagen Tussen 209 en 230 dagen Tussen 231 en 252 dagen Meer dan 252 dagen
BEDRAGEN € € € € € € € € € € € € €
0 11,25 22,50 33,75 45,00 56,25 67,50 78,75 90,00 101,25 112,50 123,75 135,00
Dagen gelijkgesteld met effectieve prestaties tijdens 1 jaar : ziekte - arbeidsongeval - beroepsziekte - gedeeltelijk arbeidsongeval - gedeeltelijke beroepsziekte - rustdagen moederschap - borstvoeding - op prenataal verlof - profylactisch verlof - ziekte 2de week GWL - vaderschapverlof - ouderschapverlof KB 26/10/97 - ouderschapverlof cao nr. 64 - economische werkloosheid - staking - werkloosheid ingevolge staking - lockout - burgerplicht - uitoefening publiek mandaat - rechterlijke functie syndicale opdracht - dwingende familiale redenen - sociale promotie - voltijdse loopbaanonderbreking - deeltijdse loopbaanonderbreking
Volledig werklozen Het recht op de premie blijft behouden gedurende 4 referteperioden volgend op de referteperiode waarin men volledig werkloos werd.
AANTAL DAGEN (5 DAGEN / WEEK) Minder dan 13 dagen Tussen 13 en 38 dagen Tussen 39 en 64 dagen Tussen 65 en 90 dagen Tussen 91 en 116 dagen Tussen 117 en 142 dagen Tussen 143 en 168 dagen Tussen 169 en 194 dagen Tussen 195 en 220 dagen Tussen 221 en 246 dagen Tussen 247 en 272 dagen Tussen 273 en 298 dagen Meer dan 298 dagen
BEDRAGEN € € € € € € € € € € € € €
0 6,75 13,50 20,25 27,00 33,75 40,50 47,25 54,00 60,75 67,50 74,25 81,00
Bruggepensioneerden Het recht op de premie blijft behouden tot het einde van de brugpensioenperiode. De syndicale premie voor bruggepensioneerden zal pas na controle door het Sociaal Fonds mogen uitbetaald worden. Het formulier ‘Bruggepensioneerden’ wordt door ACLVB afgeleverd. AANTAL DAGEN (5 DAGEN / WEEK) Minder dan 13 dagen Tussen 13 en 38 dagen Tussen 39 en 64 dagen Tussen 65 en 90 dagen Tussen 91 en 116 dagen Tussen 117 en 142 dagen Tussen 143 en 168 dagen Tussen 169 en 194 dagen Tussen 195 en 220 dagen Tussen 221 en 246 dagen Tussen 247 en 272 dagen Tussen 273 en 298 dagen Meer dan 298 dagen
BEDRAGEN € € € € € € € € € € € € €
0 7,42 14,83 22,25 29,66 37,08 44,50 51,92 59,33 66,75 74,17 81,58 89,00
De arbeider (volledig werkloos of bruggepensioneerd) heeft slechts recht op deze premie voor de periode van werkloosheid die volgt op zijn periode van tewerkstelling in de voedingsnijverheid.
Leden die langdurig ziek zijn of met voltijds tijdskrediet De eerste 12 maanden worden gelijkgesteld met effectieve prestaties. Vervolgens behouden ze het recht om een premie “volledige werkloze” gedurende 3 referteperiodes te mogen ontvangen. Opmerking Voor de arbeiders die op datum van hun indiensttreding nog niet aangesloten waren bij een syndi-
cale organisatie of die bij hun indiensttreding niet meer aangesloten waren bij een syndicale organisatie, wordt het aantal te bepalen maanden beperkt tot de periode van lidmaatschap. Duplicaten Er kan via ACLVB een duplicaat aangevraagd worden aan het Fonds.
Opvoeders (PC 319) Jaar : 2011 Referteperiode : 2011 Bedrag : € 37,18 (voltijds) of € 18,59 (deeltijds) Bijzondere voorwaarde : lid zijn vóór 1 oktober 2010
Textielverzorging (PC 110) Jaar : 2011 Aansluiting : 1/04/2011 Bedrag : € 135 Bijzondere voorwaarden : op 30/06/2011 voorkomen als arbeider(ster) op de personeelslijst van de onderneming. Zij die op 30/06/2011 volledig en onvrijwillig werkloos waren en ontslagen werden door hun werkgever na 01/03/2011, kunnen eveneens aanspraak maken op deze premie. Dit geldt ook voor de gepensioneerden, op voorwaarde dat zij na 1/07/2010 nog prestaties hebben geleverd. Werkloosheid en brugpensioen geeft nog recht op 1 jaar syndicale premie. Enkel de attesten van 2009 en 2010 worden nog uitbetaald als achterstallige premies.
Attesten : vanaf dit jaar worden de kaarten vervangen door attesten.
Metaal Arbeiders (PC 111) Jaar : 2011 Referteperiode : 1.11.2010 t.e.m. 31.10.2011 Aansluiting : 1.11.2010 Bedrag : € 110 (bijdrage € 14,90) € 74,50 (bijdrage € 13,40) € 60 (bijdrage € 11,90) € 60 (bijdrage € 9,80) voor langdurig zieken Bijzondere voorwaarden : - Volgende Paritaire Comités geven ook recht op een syndicale premie : 111.03 - 111.11 111.12 - 111.13 - 111.14 - 111.15 - 111.16 111.21 - 111.22 - 111.23 - 104 – 105 – 112 – 142.1 – 147 – 149.1 – 149.2 – 149.3 – 149.4. - Schoolverlaters die in de metaalnijverheid tewerkgesteld zijn op 31.10.2011, hebben recht op een syndicale premie op voorwaarde dat zij 3 maanden bijdragen betaalden. - Bruggepensioneerden hebben recht tot aan hun pensioen op voorwaarde dat ze in de referteperiode nog bijdragen betaalden. - De leden die langdurig ziek werden in de metaalsector en de bijdragen voor langdurig zieken betaalden, hebben nog recht op een syndicale premie van € 38. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
22 u i t
de sector
LOONAANPASSINGEN OP 01.10.2011 P.C. 102.03 102.09 106.01 109 113.04 117 120.02 120.03 124
ACTIVITEIT Porfiergroeven in de provincie Henegouwen & kwartsietgroeven in de provincie Waals-Brabant Kalksteengroeven & -ovens & bitterspaatgroeven & -ovens Cementfabrieken Kleding- & confectiebedrijf Pannenbakkerijen Petroleumnijverheid & -handel Vlasbereiding (vanaf 03.10.’11) Vervaardiging van & handel in zakken in jute of in vervangingsmaterialen Bouwbedrijf
125.01 125.02
Bosontginningen Zagerijen & aanverwante nijverheden
125.03 126
Houthandel Stoffering & houtbewerking
128.01 128.02 128.03 128.05 128.06 132 133.01 133.02 133.03 136.01 139 140.01.3 143 146 148.01 203 215
Leerlooierij & handel in ruwe huiden & vellen Schoeiselindustrie, laarzenmakers & maatwerkers Marokijnwerk & handschoennijverheid Zadelmakerij, fabricage van riemen & industriële artikelen in leder Orthopedische schoeisels Ondernemingen van technische land- & tuinbouwwerken Sigarettenondernemingen & gemengde bedrijven Rook-, pruim- & snuiftabak Fabricage van sigaren & cigarillo's Fabricage van papieren buisjes Sleepdiensten Autocardiensten (uitgezonderd het garagepersoneel) Zeevisserij (uitgezonderd het varend personeel) Bosbouwbedrijf Haarsnijderijen Bedienden uit de hardsteengroeven Bedienden van het kleding- & confectiebedrijf
326
Gas- & elektriciteitsbedrijf
Vakantieregeling bouwnijverheid 2012
BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE Voor de werknemers in de ondernemingen die onder het paritair comité van de bouwnijverheid vallen en waarvan de bedrijfszetel gevestigd is in het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde wordt de vakantie in 2012 door de sociale partners als volgt aanbevolen : Hoofdvakantie Collectieve sluiting : - maandag 2 juli 2012 t.e.m. vrijdag 27 juli 2012 (= 19 vakantiedagen); Vervanging feestdagen - zondag 1 januari 2012 (Nieuwjaar) door maandag 2 januari 2012, zaterdag 21 juli 2012 (nationale feestdag) door maandag 23 juli 2012, zondag 11 november 2012 (Wapenstilstand) door maandag 12 november 2012;
- 1 vakantiedag vrij te nemen. Ter informatie : dagen bepaald door KB 213 en cao : Rustdagen vrijdag 6 april 2012 maandag 30 april 2012 vrijdag 18 mei 2012 vrijdag 2 november 2012 Collectieve sluiting maandag 24 december 2012 t.e.m. vrijdag 4 januari 2013.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
AANPASSING + 1 % (index) + 1 % (index) + 0,1633 % op de minimumlonen (index) + 1,90 % (index) + 0,76 % (index) + 0,1633 % op de minimumlonen (index) + 0,0372 EUR (index) + 0,63 % (index) + 0,836947 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,83 % op de minimumlonen (index) + 0,83 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,83 % (index) + 0,84 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,76 % (index) + 0,70 % (index) verhoging van de minimumlonen met vaste bedragen (index) + 3,20 % (index) + 1,6569 % op de minimumlonen (index) + 0,83 % (index) + 0,77 % (index) + 1 % (index) + 1,90 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,1633 % op de minimumlonen (index)
GETROUWHEIDS KAARTEN BOUW 011 3 De werkgevers uit de Bouwnijverheid moeten uiterlijk tegen 31/10/2011 aan hun arbeiders de getrouwheidskaart overhandigd hebben. 3 Alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een bouwfirma met RSZkengetal 024, 026, 044 en/of 054 hebben recht. 3 Bedrag : 9 % op de brutolonen van 1 juli 2010 tot 30 juni 2011.
GELIJKSTELLINGSKAARTEN BOUW 2010 3 De gelijkstellingskaarten voor het jaar 2010 worden door het Fonds Bouw rechtstreeks aan de arbeiders verstuurd. 3 Het dienstjaar loopt van 1 januari tot 31 december. 3 Alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een bouwfirma met RSZkengetal 024, 026, 044 en/of 054 hebben recht in geval van arbeidsongeval of ziekte. 3 Berekend op basis van een fictief loon (€ 4,08/dag).
uit de sector
23
ACLVB IN ACTIE TEGEN EUROPESE JONGERENWERKLOOSHEID Op maandag 20 september stapte een delegatie van ACLVB mee in een ludieke manifestatie van UNI Youth, de jongerentak van de Europese vakbond voor dienstensectoren UNI. Het thema was de uit de hand lopende jongerenwerkloosheid binnen Europa, die 20 % bedraagt en in sommige landen zelfs oploopt tot de helft van deze populatie. Met lange baarden getooid en gezeten in rolstoelen, raceten de betogers rond het Schumanplein, een symbolische verwijzing naar de moeilijke strijd voor het vinden van een degelijke job, wat een vreemde tegenstelling is met de oudere populatie, van wie dan weer verwacht wordt dat zij alsmaar langer aan het werk blijven. Bedankt aan de deelnemers voor de ondersteuning van deze actie ! TVD
COMITÉ HORECA : OPROEP TOT KANDIDAATSTELLING Het Comité Horeca kwam bijeen op 22 september. Naast het overlopen van de syndicale actualiteit in de bedrijven werd op deze vergadering de campagne voor de sociale verkiezingen 2012 gelanceerd. De horecasector is een van de belangrijke sectoren voor het Brussels Gewest, meer bepaald voor wat de cateringbedrijven betreft, maar ook voor de hotels. Men telt met name een 30-tal bedrijven van de horecasector die hun sociale zetel in Brussel hebben. De ACLVB is al aanwezig in meer dan 19 bedrijven van de sector en zou nog ster-
ker willen worden. We profiteren van de actie “uw raad is goud waard” om nieuwe kandidaten te zoeken in de bedrijven waar de Liberale Vakbond nog niet aanwezig is. Bijzondere aandacht gaat naar de hotels van de groep Accor (Novotel, Mercure, Ibis, Formule 1), hotel Mariott, hotel Renaissance, hotel Métropole, Aramark en Lunch Garden. Er wordt ook een oproep gedaan bij al onze leden die in die bedrijven werken om zich kandidaat te stellen en zo de waarden van de Liberale Vakbond in hun bedrijf te verdedigen.
Tevens vragen we aan al onze leden die werknemers van die bedrijven kennen, dat ze hen zouden overtuigen zich kandidaat te stellen voor de komende sociale verkiezingen. XM
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
24 r e g i o n a a l Milieu
DE MILIEUJAARKALENDER : HET JAARACTIEPLAN In de codex “welzijn op het werk”(*) staat dat de werkgever in overleg met de leden van de hiërarchische lijn en de Diensten voor Preventie en Bescherming op het werk, elk jaar voorafgaand aan het volgend dienstjaar, een nieuw jaarlijks actieplan dient op te stellen. Het actieplan moet kaderen in het globale preventieplan dat elke 5 jaar wordt opgesteld. 3 het jaarverslag van de interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk van het voorbije kalenderjaar; 3 de adviezen van het comité tijdens het voorbije kalenderjaar.
Hoe gaat het opstellen van een jaaractieplan in zijn werk ? De werkgever legt voor 1 november (ook wel de 1ste dag van de 2de maand voorafgaand aan het begin van het dienstjaar) het jaaractieplan voor aan het Comité. Tot 31 december heeft het Comité de tijd om het jaaractieplan te bespreken en er zijn advies over te geven. Het jaaractieplan mag niet in werking treden zonder dat het Comité advies heeft verstrekt. Sowieso treedt het jaaractieplan op 1 januari in werking. Het wordt dan door de preventieadviseur uitgehangen.
Syndicale actie
Het jaarlijks actieplan heeft dan ook tot doel de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de werknemers in de onderneming te verbeteren.
Het jaarlijks actieplan bepaalt 3 de prioritaire doelstellingen in het kader van het preventiebeleid van het volgend dienstjaar; 3 de middelen en methoden om deze doelstellingen te bereiken; 3 de opdrachten, verplichtingen en middelen van alle betrokken personen; 3 de aanpassingen die moeten worden aangebracht aan het globaal preventieplan door 3 gewijzigde omstandigheden; 3 ongevallen, en incidenten die zich in de onderneming of instelling hebben voorgedaan; V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
Het is de bedoeling dat men in het jaaractieplan verder gaat dan de wettelijke bepaling. Door met een kritische blik naar het rapport te kijken en zelf met concrete voorstellen te komen, kan je als lid van het CPBW actief deelnemen aan het debat. Ga daarom na of er voldoende aandacht wordt besteed aan bv. het verwerken van afval, de vervuiling van bodem en water en of hoe er wordt omgegaan door de werknemers met gevaarlijke producten en straling. Daarnaast is het bedrijf geen eiland op zich en moet er ook rekening worden gehouden met de omgeving rond het bedrijf. Zijn er klachten van buurtbewoners over bv. geluids- en/of geuroverlast ? Of zijn er gezondheidsproblemen van buurtbewoners die verband kunnen houden met de activiteiten van het bedrijf ? Dit zijn allemaal elementen die opgenomen kunnen worden in het jaarverslag. Kortom als lid van het CPBW kan je een actieve rol spelen in het opstellen van het jaaractieplan en kan je wel degelijk het verschil maken. Suzanne KWANTEN
* Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (Belgisch Staatsblad van 31 maart 1998).
regionaal
25
Seminarie
ELEKTRISCHE MOBILITEIT : EEN BLIK IN DE TOEKOMST ACLVB nodigt u uit op een seminarie van Arbeid en Milieu over elektrische mobiliteit. Elektrische en hybride voertuigen zijn een hot topic in de wereld van de auto-industrie. Maar kan de elektrische auto ook echt doorbreken in België ? Hoe ver staan we ? Wat betekent dit voor mensen die nu in de auto-industrie werken ? Hoe past dit in het bredere mobiliteitsvraagstuk ? Wat zijn de uitdagingen op vlak van veiligheid, inzake opleiding, enz. ? Al deze vragen komen aan bod op 30 november, waar we midden tussen de technologie een begin van antwoord krijgen van mensen die er dagelijks mee bezig zijn. Naast toespraken en een panelgesprek met de BBL en verantwoordelijken van de 3 vakbonden, staat ook een debat op het programma, waarbij u als deelnemer uw inbreng zal kunnen doen. Tot slot kan een kijkje genomen worden in de werkplaats van Groep T, waar u de nieuwe technologie van dichtbij aan het werk ziet.
Datum : 30 november, van 10.30 u. tot 16 u. Plaats : Campus Intelligent Mobility, Haasrode Business & Research Park, Technologielaan 11, 3001 Leuven
Inschrijvingen : bij Sara Neirynck, tel. 09-24.23.919 of via e-mail naar
[email protected]. Na inschrijving ontvangt u een bevestiging met alle praktische info en een volledig programma.
Regio Gent
IN MEMORIAM GRETA VERDURME Na 40 jaar hard werken, keek Greta uit naar haar welverdiend brugpensioen. Het heeft niet mogen zijn. Ze overleed op 14 september. Greta was een collega met een grote beroepsfierheid. Gedurende een 25-tal jaar was ze een graag geziene monitor bij de vormingen van de Regio Gent. Streng indien nodig, maar steeds behulpzaam en correct. Ook onze afgevaardigden wisten haar te appreciëren voor haar inzet. De syndicale premies en de bijdragen waren haar domein, en daar was ze terecht fier op. We zullen ons Greta blijven herinneren als een goedlachse, nauwkeurige en enthousiaste medewerkster. Als afgevaardigde in het CPBW en de SD van ACLVB nam ze het evenzeer op voor haar collega’s. Ook bij de PVV, voorloper van Open VLD, was ze een gerespecteerde medewerker. Ze hielp er waar het kon, en zeker bij de verkiezingen. Noel
Nieuws uit de zones VLAAMSE ARDENNEN Secretariaat Oudenaarde op nieuw adres Sinds 27 oktober is het secretariaat Oudenaarde op volgend nieuw adres gevestigd : Kasteelstraat 3, 9700 Oudenaarde. Het telefoonnummer en de openingsuren blijven ongewijzigd.
Greta Verdurme in de aanloop naar de sociale verkiezingen van 2008. “Met de duim omhoog !”
DB
Boucquet, voormalig schepen van bevolking van Gent, heeft niets dan goede herinneringen aan Greta. De Liberale Vakbond was haar leven. We zijn dankbaar voor wat ze voor de Regio Gent en het syndicaal overleg van de ACLVB heeft gedaan. Aan de familie van Greta wensen we veel sterkte toe. DVH
MECHELEN-RUPEL-KEMPEN Secretariaat Lier op nieuwe locatie Het secretariaat Lier is verhuisd. Voortaan bent u welkom in de Berlaarsestraat 2 in Lier. Het telefoonnummer en de openingsuren van het kantoor blijven onveranderd.
V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
26 r e g i o n a a l DAG VAN DE SENIOREN Donderdag 29 september was een zomerse dag. Ideaal dus voor een boottochtje. De Vlaamse Regionale had de senioren uitgenodigd voor een rondvaart met de beroemde Flandria-boot op de Schelde in Antwerpen ...
Alle senioren die via de syndicale werking of de vormingen nog enige binding hebben met ACLVB, werden gevraagd of zij zouden willen meewerken in een periode van sociale verkiezingen. Zij die hier positief op antwoordden, kregen een uitnodiging voor een Schelderondvaart met de Flandria-boot “La Pérouse”. Op 29 september om 10 uur vertrok een boot onder ACLVBvlag voor een tocht over de Schelde in Antwerpen. De zon was van de partij, de hemel kleurde staalblauw. Vlaams Gewestsecretaris Hugo Engelen gaf ondertussen wat uitleg over de reden van deze samenkomst : de sociale verkiezingen 2012 komen met rasse schreden dichterbij, actieplannen worden uitgewerkt, campagnemateriaal wordt gemaakt, … De zoektocht naar kandidaten wordt heel belangrijk en begint op kruissnelheid te komen.
Omwille van hun jarenlange ervaring in de syndicale werking van ACLVB zijn de senioren de ideale personen om mogelijke kandidaten over de schreef te trekken teneinde ook daadwerkelijk op de lijst van ACLVB te staan. Bovendien kunnen zij nog altijd een zekere objectiviteit waarborgen. Daarom werden de senioren gebrieft over de vooruitgang van ACLVB in de vorige sociale verkiezingen, het belang van de verkiezingen in 2012 en de campagne die ACLVB hiervoor zal voeren. De deelnemers kregen 1 duidelijke boodschap mee : de Vlaamse Regionale van ACLVB rekent op hun ervaring en steun tijdens de voorbereidingen van de sociale verkiezingen en de intensieve zoektocht naar kandidaten.
Daarnaast werden tijdens de rondvaart door een professionele cameraploeg beelden geschoten, interviews en getuigenissen afgenomen en werden er grote kunstwerken in graffiti gemaakt. Allemaal materiaal dat tijdens de verkiezingscampagne goed van pas zal komen. En natuurlijk was het vooral een gezellig samenzijn bij een lekker glaasje, een heerlijke maaltijd en sfeermuziek, verzorgd door twee muzikaal aangelegde Bestendig Secretarissen, Geert De Rous en Olivier Coenen. De blauwe hemel en de zomerse temperaturen maakten het geheel af. Het was een zeer geslaagde dag als startmoment voor hopelijk zeer geslaagde sociale verkiezingen ! Ellen VAN HERTBRUGGEN
Zone Aalst-Ninove
STARTMOMENT SOCIALE VERKIEZINGEN 2012 Op vrijdag 7 oktober waren de militanten van de zone Aalst-Ninove uitgenodigd voor een gezellige samenkomst waarbij het eigenlijke startschot werd gegeven voor de campagne naar de sociale verkiezingen van mei 2012 toe. Deze campagne is gefaseerd in twee luiken. Vooreerst zal getracht worden, met de hulp van de militanten zelf en het personeel van de zone, zoveel mogelijk kandidaten te vinden om onze lijsten in de bedrijven te vervolledigen. Bijzondere V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
aandacht gaat hierbij uit naar de zogenaamde "witte vlekken" (bedrijven waar we nog geen lijsten in het verleden konden indienen). Vanaf maart 2012 (na de indiening van de lijsten) gaat onze aandacht integraal naar de begeleiding van onze militanten in de eigenlijke verkiezingscampagne. Het gezellig samenzijn dat doorging in cinéma Palace te Aalst, werd door de aanwezige militanten alvast gesmaakt, gezien wij een film in avant prémière konden aanbieden. Na de film werd er in
de nabijheid een minikroegentocht georganiseerd; bij een frisse pint kon iedereen er napraten met de militanten van de diverse ondernemingen. Wij kijken ernaar uit om aan deze succesavond een vervolgverhaal te breien via een succesvolle campagne en een mooi resultaat bij de verkiezingen in mei. Tot slot willen we ook nog de mensen bedanken die op deze avond hebben meegeholpen om alles vlekkeloos te laten verlopen. AS, JVI, WB en TR
regionaal
27
REDELIJKE AANPASSINGEN OP DE WERKVLOER ”Redelijke aanpassingen op de werkvloer” … we komen dit begrip meer en meer tegen. De omstandigheden kunnen van zeer uiteenlopende aard zijn. We spreken over aanpassingen in het kader van culturele diversiteit op de werkvloer. We kunnen immers niet ontkennen dat we de dag van vandaag leven, leren en werken in een steeds complexer wordende multiculturele samenleving. Daarnaast circuleert het begrip “redelijke aanpassingen” als men het heeft over personen met een arbeidshandicap. Het concept “redelijke aanpassing” wordt in de antidiscriminatiewet van 10 mei 2007 ingevoerd met betrekking tot de groep personen met een handicap en dat voor alle domeinen van het leven. Het is ook enkel en alleen voor de groep personen met een arbeidshandicap dat deze aanpassingen door de wet als afdwingbaar worden beschouwd. De Belgische antidiscriminatiewet stelt in art.2§3 dat “het ontbreken van redelijke aanpassingen voor de persoon met een handicap een discriminatie in de zin van deze wet betekent.”
Enkele voorbeelden van redelijke aanpassingen op het vlak van werkgelegenheid : 3 Bij sollicitaties : het ter beschikking stellen van de schriftelijke proeven in braille of grootdruk voor personen met een visuele handicap, het voorzien van een doventolk bij een sollicitatiegesprek, ervoor zorgen dat het sollicitatiegesprek en de proeven doorgaan op een bereikbare en voor rolstoelgebruikers toegankelijke plaats, het gebruik van een aangepaste test waardoor het redeneervermogen van iemand met dyslexie niet vertekend wordt … 3 Bij tewerkstelling : het ter beschikking stellen van een aangepaste werkpost en hulpmiddelen (hier bestaan regelingen voor waardoor de kosten niet ten laste komen van de werkgever), een aangepaste telefoon of tolk voor mensen met een auditieve handicap, het aanbieden van een functie die beter aansluit op het profiel van de persoon in kwestie wanneer er wijzigingen in het functioneren ontstaan tijdens de tewerkstelling (om medische redenen bv.) De mogelijkheden zijn legio. Het vraagt enkel een dosis gezond verstand, openheid en een portie creativiteit.
Redelijke aanpassingen in het kader van culturele diversiteit Naar analogie gebruikt men hetzelfde begrip ook in het kader van culturele diversiteit op de werkvloer, maar zonder juridische afdwingbaarheid. Wat aanpassingen omwille van religieuze en levensbeschouwelijke redenen betreft, kan wel verwezen worden naar het verbod op indirecte discriminatie. Het culturele proces dat aan de basis ligt van de redelijke aanpassingen, is de geleidelijke en wederzijdse aanvaarding van de culturele diversiteit. Uit principe moet zo’n proces in overleg en dialoog verlopen. Wij beschikken in België over toonaangevende sociale overlegprocedures. Sociale
partners, werkgevers en werknemers hebben nood aan duidelijke en concrete middelen om overlegde aanpassingen in de praktijk om te zetten. De meest voorkomende situaties waar om redelijke aanpassingen wordt gevraagd zijn : verlof omwille van religie, verlengd verlof (omwille van bezoek aan familie in het land van herkomst, wat geen verband heeft met het geloof), aanpassing kledingcode (voornamelijk de hoofddoek) en vraag om te bidden op de werkvloer. Enkele andere terreinen waar “redelijke aanpassingen” kunnen ter sprake komen zijn o.a. aanpassing voedsel (in bedrijfscantines e.d.), man-vrouwverhoudingen, aanpassing fysieke taken tijdens de vastenperiode …
Verlof omwille van religie Onze Belgische arbeidswetgeving is duidelijk katholiek gekleurd. 6 van de 10 officiële feestdagen waarop niet wordt gewerkt, houden verband met katholieke rituelen. Ook de zondagsrust is katholiek geïnspireerd. Daarnaast zijn speciale gebeurtenissen die aanleiding geven tot klein verlet (plechtige communie, feest van de vrijzinnige jeugd …), ingekleurd door de dominante religie en levensbeschouwing bij ons. Meer en meer krijgt men op de werkvloer te maken met vragen naar verlof omwille van een niet-katholieke religieuze feestdag. We onderscheiden 3 types antwoorden wat betreft “aanvaarding” of niet. 3 Voorwaardelijke aanvaarding, als het organisatorisch haalbaar is wat betreft de werklast of continuïteit van de dienst (vb. in een kribbe met veel moslimpersoneel laat men een mindere bezetting toe met het suiker- en offerfeest omdat er die dagen ook minder kinderen zijn.) 3 Onvoorwaardelijke aanvaarding : toekenning van een recht op verlof voor religieuze feesten die niet in de officiële feestdagen zijn opgenomen.(vb. sommige werkgevers schrijven dit recht in in hun arbeidsreglement, meestal werkgevers die professioneel bezig zijn met culturele diversiteit.) 3 Principiële weigering. Hier argumenteert men vaak vanuit een strikte visie op neutraliteit. Talloze voorbeelden in het onderwijs. Verlengd verlof De meeste van deze zaken, zoals de vraag naar een verlengd verlof, worden informeel en praktisch geregeld. Werkgevers kijken vooral of een aanpas-
sing de goede werking van het bedrijf of dienst niet in het gedrang brengt. Ze zijn veel minder bezig met ideologische redenen. Wel moet hier duidelijk gewaakt worden over het gelijkheidsprincipe. Verlengd verlof moet ook kunnen voor autochtone werknemers die bv. een lange reis willen maken.
Aanpassing kledingcode In de overgrote meerderheid van de gevallen gaat het om de sterk gepolitiseerde en gemediatiseerde hoofddoek. Hier doen de problemen zich voornamelijk voor in sectoren met een hoofdzakelijk vrouwelijk personeelsbestand. Het element “derde-actor”, of de klant/gebruiker, speelt ook een belangrijke rol in het beantwoorden van vragen hieromtrent. Zo speelt in de privé-sector dikwijls de tegenstelling front office/back office een cruciale rol. Vraag om te bidden op de werkvloer Het merendeel van de situaties betreft werknemers die bidden op het werk, zonder dat expliciet gevraagd te hebben aan de werkgever. De vraag of dit mag of niet mag, spitst zich minder toe op het bidden zelf, dan wel op de plaats en het tijdstip waarop dit gebeurt. Zo komt het ook dat het merendeel van de discussies en moeilijkheden rond het bidden op de werkvloer zich concentreren rond de vragen waar en wanneer men mag bidden. Als het al wordt toegestaan, bestaat er momenteel een vrij grote overeenstemming dat het bidden moet gebeuren tijdens de pauzes en niet kan in ruimten die voor het publiek toegankelijk zijn. Verdere problemen heeft men ook in die jobs waar pauzes en werktijden strikter gereglementeerd en gecontroleerd worden, meestal waar gewerkt wordt met een prikklok. Bij het al dan niet aanvaarden van “bidden op de werkvloer” moet men opnieuw rekening houden met het gelijkheidsargument. Een voorbeeld hiervan is dat een bepaalde ruimte binnen de onderneming gebruikt wordt als een stille ruimte of bezinningslokaal, voor iedereen toegankelijk en het gebruik ervan wordt beperkt in tijd (10 minuten bv.)
Meer bereiken via overleg Belangrijk om te onthouden is dat in alle gevallen van moeilijkheden, spanningen en twijfel, men meer bereikt met onderling overleg dan met het uitvergroten van verschillen en intolerantie. Met enig begrip voor elkaar geraken we ver ! Voor advies in sommige van deze delicate aangelegenheden kan je contact opnemen met de diversiteitsconsulent van je regio. Samen kunnen we dan op zoek gaan naar een oplossing waar alle betrokken partijen beter van worden. De contactgegevens van de diversiteitsconsulent van jouw regio vind je op www.aclvb-vlaanderen.be/werknemers/diversiteit of kan je vragen in je plaatselijk ACLVB-secretariaat.
Lieve VAN DER AA V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
28 r e g i o n a a l Brussel
WAT DEDEN ZE MET HUN MANDAAT ?
Pierre LOSTRIE Lévi Strauss Mandaten in OR, SD en CPBW ”We worden geconfronteerd met talrijke veranderingen door onze economische en sociale omgeving en dus moeten we ons verenigen om doeltreffend te zijn. Enkel samen gaan we vooruit. Dus waarom niet met de Liberale Vakbond, waar we ons vrij kunnen uitdrukken met respect voor de eigenheden van eenieder en het bedrijf waarin men werkt. Voor mij is het sociaal overleg belangrijk; elke positieve evolutie kan slechts bereikt worden binnen een win-win-gedachte en met respect voor de tegenpartij. Die waarden vind ik terug bij de Liberale Vakbond.”
Nadine VRANKEN AXA - Afgevaardigde in de SD, OR en CPBW
”Ik heb al 24 jaar vakbondservaring en nog elke dag leer ik bij ! Sinds 2004 zetel ik in de arbeidsrechtbank en dat is zeer verrijkend; op die manier kan ik mijn collega’s nog beter adviseren in sociale kwesties. Ik geef altijd voorrang aan de dialoog, maar ben in staat hemel en aarde te bewegen voor diegenen die een beroep doen op mij. Goed vakbondswerk lever je niet alleen, in een hoekje. Het is dankzij de samenwerking van de V R I J U I T / O K T O B E R
hechte en deskundige ACLVBploeg dat we erin slagen om onze leden een kwaliteitsservice te bieden. Mijn prioriteiten voor de komende jaren : jobbehoud en werkzekerheid, bescherming van de sociale verworvenheden, het welzijn van de werknemer bevorderen en een beter evenwicht vinden tussen beroepsleven en privéleven, de voortdurende verhoging van de werkdruk stoppen, ervoor zorgen dat de nodige aanwervingen gebeuren ter compensatie van diegenen die vertrokken, en jongeren de kans geven aan een job van onbepaalde duur te geraken.”
Fabrice Lejeune Smals - Afgevaardigde in OR, CPBW en SD
”Ik werk sinds 1992 in een bedrijf voor informaticadiensten, Smals genaamd. De onderneming werkt voornamelijk voor diensten binnen de sociale zekerheid en de staat. Ik ben afgevaardigde geworden toen ik in de loop der jaren een afbouw van de personeelsvoordelen was beginnen vaststellen. Onze onderneming telde 600 personen in 1992 en dat aantal is verdrievoudigd tot meer dan 1.700 personen in 2011. Het lijkt me billijk dat een deel van dat succes terugvloeit naar het personeel in ruil voor de inspanningen die elk personeelslid leverde. Volgens mij is het heel belangrijk naar het personeel te luisteren, het raad te geven en te steunen om het te motiveren en productiever te maken. Het moeilijkste in mijn vakbondswerk is ervoor te zorgen dat die evidente principes daadwerkelijk toegepast worden door elke werknemer en elke bestuurder. Beetje bij beetje en met de steun van steeds meer medewerkers verspreidt die boodschap zich in ons bedrijf. En dat is fijn.” 2 0 1 1
Serge DE LANDTSHEER Citibank - Mandaat in de SD
”Als afgevaardigde sinds 1994 heb ik alle grote veranderingen die onze bankinstelling heeft gekend, syndicaal begeleid. Wij hebben in die 17 jaar dan ook een pak erg moeilijke herstructureringen moeten slikken, waarbij verschillende van onze collega’s hun werk verloren. Niet zo lang geleden hebben wij onze syndicale aandacht moeten concentreren op de aangekondigde reorganisaties binnen de agentschappen. De ACLVB is een actieve speler aan het syndicaal front en roept nu kandidaten op om samen met mij de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.”
werknemers. Daarenboven zet ik me sinds kort in voor een beter diversiteitbeleid, waarbij mijn accent vooral ligt op de oudere werknemers. Ik vind het fijn om me in te zetten voor al mijn collega’s, zowel bedienden, arbeiders, vertegenwoordigers en kaderleden. Als iedereen tevreden is, creëert dat een positieve, aangename werksfeer en kan er meer bewerkstelligd worden, van beide partijen. De Liberale Vakbond is met name de enige organisatie die óók opkomt voor de vertegenwoordigers en kaders. We kunnen niet alles veranderen en ook niet in één keer. Maar stapje voor stapje vooruitgang boeken, geeft veel voldoening. Ik hoop dat ik hiertoe mijn steentje kan blijven bijdragen.”
Isabelle VAN DEN EYNDE Audi - Mandaat in OR ”Sinds 1997 ben ik tewerkgesteld bij het toenmalige Volkwagen, nu Audi. In 2004 heb ik mij met volle overtuiging kandidaat gesteld voor de sociale verkiezingen. Dat was
Reinilde BOUCHEZ L’Oréal - Mandaat in OR en CPBW
”Als dochter van een zelfstandige leek het me een hele uitdaging om mij als kandidaat op te geven en te functioneren als personeelsvertegenwoordiger. Van thuis uit had ik altijd de “andere kant” gehoord. Mijn vrees werd duidelijk een troef, want mijn inlevingsvermogen betekent een onmiskenbare meerwaarde bij onderhandelingen en leidt tot meer resultaat. Zo bereikten wij via de onderhandelingen niet enkel een nieuwe positieve evaluatiemethode, waarbij vele frustraties worden vermeden, maar tevens een menswaardige herstructurering voor alle
vooral te danken aan de interne geestdrift en de positieve aanpak van de ACLVB-kern. In februari 2007 kreeg ik een effectief mandaat in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Sinds de verkiezingen van 2008 zetel ik als effectief lid van de Ondernemingsraad. Ik ben ervan overtuigd dat mijn sociaal engagement mij dagelijks verrijkt op persoonlijk vlak en zelfs versterkt in deze multiculturele mannenwereld. Mijn boodschap is de volgende : in vergelijking met mannen kunnen vrouwen even goed als afgevaardigde presteren, wat niet belet dat wij als vrouw een andere kijk hebben op de sociale problemen.”
regionaal
29
Ik doe deze job al meer dan 20 jaar, en blijf er met veel plezier energie insteken. Jef, elektricien, 55 jaar
Ook na je vijftigste wil je een job die je ligt. Een plek waar je je goed voelt, en waar je je ervaring kan delen met je collega’s. dejuistestoel.be wijst je de weg naar die plek. Met links naar interessante websites, adressen en een heleboel tips en info.
Met plezier blijven werken na 50 begint bij dejuistestoel.be
Godendrank proeven in Reims !
Een 3-daags sprankelend verblijf in de champagne-hoofdstad ! Reims is een zeer oude stad waarvan de geschiedenis teruggaat tot voor onze jaartelling. Het is geen grote, maar een gezellige stad. Alle bezienswaardigheden zijn op loopafstand te bereiken. En dichtbij vindt u de kelders van de meest bekende champagnemerken (Pommery, Veuve Cliquot, Ruinart Taittinger, etc.). Arrangement voor de leden van de ACLVB :
• 3 dagen / 2 nachten in een tweepersoonskamer (Mercure Hotel) • 2 uitgebreide ontbijtbuffetten • 1 driegangendiner in het hotel (excl. dranken) • 1 gratis bezoek aan de Champagnekelder Martel met degustatie • gratis informatiemap over Reims en de Champagnestreek • gratis gebruik van buitenzwembad tijdens de zomermaanden • gratis hotelparking • btw en bediening inbegrepen
ACLVB-prijs* : € 119,- p.p. Adviesprijs* : € 199,- p.p. * Prijs is op basis van 2 personen per tweepersoonskamer. Het arrangement is boekbaar tot 31/03/2012 op basis van beschikbaarheid. Gratis verblijf van max. 1 kind < 16 jaar op basis van bed en ontbijt op de kamer met de ouders.
Meer informatie en boeken Bel naar Partners Promotions : 050-27.87.65 (maandag t.e.m. vrijdag : 8.30 u – 12.15 u) of stuur een mail met uw gegevens en aa nkomstdatum naar
[email protected]. Vermeld eveneens uw ACLVB–lidnummer (vb.12/345678). V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
30 w e r k l o o s h e i d
LOON VOOR FEESTDAGEN Met 1 en 11 november in het vooruitzicht rijst bij vele (tijdelijk) werklozen wellicht de vraag wie die feestdagen zal vergoeden. Betaalt de (ex-)werkgever loon uit of ontvangt de werkloze een werkloosheidsvergoeding ? De uitkomst is niet onbelangrijk, want de werkloosheidsuitkering bedraagt een stuk minder dan het loon.
Bij volledige werkloosheid Zelfs indien je niet meer aan het werk bent, kan je exwerkgever onder bepaalde voorwaarden verplicht zijn om loon te betalen voor een aantal feestdagen. Moet de werkgever de feestdag niet vergoeden en ben je nog steeds werkloos, dan zal je (indien je aan alle voorwaarden voldoet) een werkloosheidsuitkering ontvangen voor die dag. Het aantal feestdagen dat de ex-werkgever moet betalen, wordt bepaald in functie van de anciënniteit in de onderneming. De aard van de arbeidsovereenkomst is echter zonder belang. Het kan gaan om een contract voor bepaalde of onbepaalde duur, een vervangingsovereenkomst, enzovoort. Minder dan 15 dagen ononderbroken gewerkt Heb je als werknemer minder dan 15 dagen ononderbroken gewerkt, dan heeft de werkgever geen enkele verplichting om de feestdagen na je tewerkstelling te vergoeden. V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
Voorbeeld Een werkloze krijgt een arbeidscontract van 14 oktober tot 24 oktober. In november is hij volledig werkloos. In principe zullen de feestdagen van november door de werkloosheid worden vergoed. Minstens 15 dagen en maximum 1 maand zonder onderbreking gewerkt In het geval je als werknemer minstens 15 dagen en maximum één maand ononderbroken hebt gewerkt, heeft de werkgever de verplichting om loon uit te betalen voor maximum 1 feestdag gelegen binnen de 14 dagen volgend op het einde van je tewerkstelling.
Voorbeeld Een werkloze begint te werken op 4 oktober tot en met 29 oktober. De werkgever is verplicht om voor 1 feestdag gelegen binnen de 14 dagen na 29 oktober loon uit te betalen (dus voor 1 november). De andere feestdag (11 november) wordt door de werkloosheid vergoed. Minstens 1 maand zonder onderbreking gewerkt Werkte je als werknemer minstens één maand ononderbroken, dan is de werkgever gehouden om loon uit te betalen voor alle feestdagen die zich binnen 30 dagen na het einde van de ononderbroken tewerkstellingsperiode bevinden.
Voorbeeld Een werkloze vindt een job en begint op 13 september te werken tot 26 oktober. Vanaf 27 oktober is hij opnieuw volledig werkloos. In de periode van 30 dagen
werkloosheid volgend op het einde van de tewerkstelling liggen 2 feestdagen, namelijk 1 en 11 november. De werkgever is verplicht het loon voor deze 2 feestdagen uit te betalen.
Bij deeltijdse werknemers die volgens een vast werkrooster werkten, moeten enkel de feestdagen waarop men zou gewerkt hebben, vergoed worden door de werkgever.
Ononderbroken tewerkstelling ? Om recht te hebben op loon voor feestdagen na een tewerkstelling, moet de tewerkstelling ononderbroken en bij dezelfde werkgever gepresteerd zijn. Weekends, betaalde vakantiedagen, ziektedagen, dagen tijdelijke werkloosheid, inhaalrustdagen, … vormen geen onderbreking van de tewerkstelling. Verlof zonder wedde, staking of ongewettigde afwezigheid daarentegen wel.
Voorbeeld Je werkte 5 jaar deeltijds, altijd van dinsdag tot en met vrijdag. Eind oktober word je volledig werkloos. De feestdag van 1 november 2011 zal niet vergoed moeten worden door de ex-werkgever aangezien hij valt op een maandag.
Deze principes gelden ook voor uitzendkrachten en deeltijdse werknemers. Voor uitzendkrachten geldt er echter ook een bijzondere regel : een periode van activiteit via hetzelfde uitzendbureau, gescheiden door inactiviteit van maximaal 1 week (7 dagen) wordt als ononderbroken beschouwd (de inactiviteit wordt echter niet meegeteld als arbeid).
Voorbeeld Je werkt als interim van maandag 4 oktober tot en met vrijdag 8 oktober. Je sluit met hetzelfde uitzendbureau een nieuw contract vanaf 18 oktober tot en met 22 oktober. Er is een onderbreking van 9 dagen (9 – 17 oktober). Er is geen loonplicht voor feestdagen volgend op de tewerkstelling, omdat slechts rekening gehouden wordt met de tewerkstelling vanaf 18 oktober.
Vervangingsdagen voor feestdagen Een feestdag die samenvalt met een zondag of een gewone inactiviteitsdag en die vervangen wordt door een vaste vervangingsdag, wordt niet langer beschouwd als een door de werkgever te betalen feestdag. Het is de vaste vervangingsdag die het karakter van feestdag krijgt. Wanneer deze vaste vervangingsdag valt tijdens de periode van 14 of 30 dagen, wordt hij als een feestdag beschouwd die moet betaald worden door de werkgever. De vaste vervangingsdag die valt na de periode van 14 of 30 dagen, dient niet betaald te worden door de werkgever en is vergoedbaar door de werkloosheid. Opmerkingen - de ex-werkgever moet geen feestdag(en) betalen indien de werknemer ontslagen werd om dringende reden of indien de werknemer zelf ontslag heeft genomen. - de ex-werkgever is geen loon verschuldigd indien de werknemer op de feestdag reeds in dienst is bij een nieuwe werkgever.
31
Bij tijdelijke werkloosheid De werkgever is verplicht het loon te betalen voor de wettelijke feestdag (of vervangingsdag) die samenvalt met een dag waarop je tijdelijk werkloos bent ingevolge economische redenen, technische stoornis of slecht weer. De werkgever betaalt in principe het volledige brutoloon voor de feestdag. De feestdag behoudt zijn karakter en de RVA zal geen werkloosheidsuitkering toekennen aan de tijdelijk werkloze voor deze feestdag. In afwijking van dit algemeen principe kan voor een aantal feestdagen (afhankelijk van het aantal dagen tijdelijke werkloosheid tijdens het betrokken kalenderjaar), een vermindering van sociale bijdragen worden toegekend. De werkgever moet in dat geval enkel het belastbaar loon betalen (bruto – persoonlijke RSZ-inhouding van de werknemer). Kim DE SCHAMPHELEIRE
Werkloze opgelet ! Ook als werkloze heb je recht op 4 weken betaalde vakantie. Tijdens deze vakantieperiode geniet je in principe werkloosheidsuitkeringen, behalve indien je nog recht hebt op vakantiegeld. Deze dagen moeten uitgeput zijn alvorens er sprake kan zijn van vakantiedagen vergoed door de werkloosheidsverzekering. Heb je vorig jaar gewerkt en had je daardoor recht op betaalde vakantie ? Heb je deze vakantiedagen niet gespreid in de loop van het jaar, dan zullen deze dagen in mindering gebracht worden van je uitkeringen in december. KDS
30 % KORTING - VAKANTIEHUIZEN TE BARVAUX
DE ACLVB START MET EEN NIEUW PROJECT ! SPLINTERNIEUW SEMINARIE- EN VAKANTIECENTRUM TE BARVAUX Deze maand gingen de werken van start voor de opbouw van een seminarie– en vakantiecentrum op het terrein van de vakantiehuizen te Barvaux-sur-Ourthe. Het einde van deze werken is voorzien in mei 2013. De werken zullen zoveel mogelijk met afschermingen en decoratieve elementen verborgen blijven voor de huidige infrastructuur. Maar om mogelijke ongemakken toch te compenseren, biedt de ACLVB u :
30 % korting op alle boekingen voor verblijven tussen 5 oktober 2011 en mei 2013 Deze korting geldt voor alle ACLVB-leden*. Voor verdere info en beschikbaarheid kan u contact opnemen met het agentschap ter plaatse. U kunt tevens uw reservatie online doorgeven. Surf naar www.aclvb.be en klik op het logo ‘Vakantiehuizen-boek online’. De korting van 30 % is reeds verrekend op de prijzen op de website. Leden die reeds een boeking hadden doorgegeven voor een verblijf in Barvaux tussen 05/10/2011 en 05/2013, zullen voor de eventuele ongemakken die zij kunnen ondervinden, eveneens een korting van 30 % ontvangen. Deze korting zal gegeven worden door middel van een vakantiebon die in alle vakantiehuizen geldig is en dat tot en met 31/12/2012. De bon zal de waarde hebben van 30 % op de huurprijs die u betaald heeft. * minimum 1 jaar betalend lid zijn V R I J U I T / O K T O B E R
2 0 1 1
32 e d i t o r i a a l
HET ZIJN DE MENSEN DIE TELLEN !
T
Tja, daar staan ze dan slim te wezen, de overtuigde aanhangers van het ultraliberalisme. Zij zwoeren, tijdens de jaren ’80 onder invloed van Lady Thatcher, bij privatisering. Zij beweerden bij hoog en bij laag dat het niet de rol van de overheid is om ondernemingen op te richten. ”De privésector is veel bekwamer om ondernemingen uit te bouwen en rendabeler te maken”, zo luidde het. Meer winst, … in het belang van wie precies ? De werknemers ? De aandeelhouders ? De maatschappij in het algemeen ? De privé-sector slaagde erin de Belgische politieke leiders ervan te overtuigen afstand te doen van het Gemeentekrediet. Nadien fusioneerde het Gemeentekrediet met le Crédit local de France om dan uiteindelijk in 1996 Dexia te vormen. Dit plan leek ideaal : deze instellingen vulden elkaar aan omdat ze beiden actief waren in de financiering van lokale overheden. Het is niet aan ons om te oordelen of de beslissing om Dexia om te vormen tot een financiële instelling, gewettigd was. Wel kunnen wij vandaag vaststellen dat de gewesten en de werknemers de rekening zullen betalen voor een opeenvolging van vergissingen die begaan werden door de grootheidswaanzin van enkelen. Dexia was in eerste instantie verzwakt door de crisis van de rommelkredieten, maar kreeg nadien de genadeslag toegediend door de problemen die er waren rond de terugbetaling van openbare schulden door verschillende Zuid-Europese staten. Uiteindelijk moest Dexia de handdoek in de ring werpen. De kwestie van hernationalisering kwam al eerder aan de orde ten tijde van een falend beleid bij Fortis. De ASLK werd overgelaten aan de privésector om Fortis op te richten. Deze belandde eveneens in moeilijkheden door de crisis van de rommelkredieten. Uiteindelijk werd Fortis verdeeld tussen de Nederlandse en Belgische staat. De Belgische overheid is toen de spaarders ter hulp geschoten door een deel van de onderneming over te nemen vooraleer over te gaan tot de verkoop van haar aandelen aan de privésector, nl. BNP-Paribas. Kan de privésector beter beheren dan de publieke sector ? Die vraag stelt zich niet echt. Hangt het tenslotte niet af van de mensen die erachter zitten ? Het is een kwestie van bekwame leiders die beslissingen nemen in het belang van de onderneming en die ook rekening houden met het algemeen belang.
Economie is geen exacte wetenschap. Wij stellen vanuit syndicaal oogpunt vast dat er een toenemende wanverhouding bestaat tussen de evolutie van inkomen uit kapitaal en inkomen uit arbeid. De obsessie om een hoger rendement te verkrijgen dat niet in verhouding staat tot de productiviteitsverhoging van ondernemingen, is catastrofaal. Bij de Liberale Vakbond zijn we ook van mening dat de economie ervoor moet zorgen dat elke burger toegang heeft tot een bepaalde levensstandaard. Momenteel komen, zelfs in ons land, de sociale verworvenheden door de crisis onder druk te staan. We weten nog niet helemaal wat de volgende federale regering voor ons in petto heeft. Het is wel al zeker dat ze maatregelen zal moeten treffen om het budget opnieuw in evenwicht te houden. Laten we klaar staan om te reageren zodat werknemers en sociaal verzekerden niet getroffen worden door al té strenge bezuinigingen.
Vr ijuit
Maandblad van de Liberale Vakbond
ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail :
[email protected] http://www.aclvb.be
V R I J U I T / O K T O B E R
Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS
2 0 1 1
Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail :
[email protected]
Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517
De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.
Jan VERCAMST, Nationaal Voorzitter