Vreemdelingenrecht
toelating en verblijf van vreemdelingen in Nederland
door
Mr. Th. Holterman
derde, geheel herziene druk
W.EJ.ljeenkWillink Zwolle1993
Inhoudsopgave
Afkortingen
XIII
I.
Inleiding Vreemdeling Vreemdelingenrecht Functioned rechtsgebied Opzet en doel van het boek Grondrechten Slot
II.
Vreemdelingenrecht Algemeen Nationaliteit Reisdocumenten Minderheden Minderhedenbeleid Akkoord van Schengen Kenbronnen van vreemdelingenrecht en vreemdelingenbeleid Het vreemdelingenrecht in nationale regelgeving Het gepubliceerde vreemdelingenbeleid Verdragen Jurisprudentie Herziening Vreemdelingenwet
7 7 7 11 12 14 15 16 16 16 18 20 21
III.
Verblijf Algemeen Toelatingsbeleid Uitgangspunten Criteria Bijzondere groepen Oudere vreemdelingen Buitenlandse studenten Gezinsleven Gezinshereniging 'Gewone' gezinshereniging Verruimde gezinshereniging PartiSle gezinshereniging
25 25 27 28 29 30 31 31 33 37 37 38 39
1 1 1 2 3 4 6
VII
Inhoudsopgave Secundaire gezinshereniging of gezinsvorming Leeftijdsgrenzen Passende huisvesting Voldoende middelen van bestaan Machtiging tot voorlopig verblijf Verblijfsvergunning Aanvraag Verlening Afhankelijke verblijfstitel (en voortgezet verblijf na verlies ervan) Jeugdigen en voortgezet verblijf Verlenging Intrekking Vestigingsvergunning Hoofdverblijf Van rechtswege vervallen Verblijf voor onbepaalde tijd Intrekking Terugkeer naar Nederland IV.
VIII
39 40 40 40 43 45 45 45 47 51 53 53 55 56 59 60 61 61
Rechtsbescherming 65 Algemeen 65 Bestuursprocesrecht in verandering 66 Gekortwiekte rechtsbescherming voor vreemdelingen 68 Vreemdelingrechtelijke 'guerilla' 69 Rechtsmiddelen 71 Herziening of, na wijziging Vw, bezwaarschriftprocedure 73 Herziening of, na wijziging Vw, bezwaar 73 Fictieve weigering 75 Schorsende werking 75 Horen Adviescommissie voor vreemdelingenzaken (ACV) 77 Vreemdelingrechtelijk Arob-beroep of, na wijziging Vw, beroep op de vreemdelingenkamer rechtbank Den Haag 77 Gekortwiekte rechtsbescherming 78 Jaartermijn 78 Fictieve weigering 79 Zelfstandige betekenis fictieve weigering 79 'Ex tune' benadering 79 'Gewoon' Arob-beroep of, na wijziging Wet RvSt., beroep op de Afdeling bestuursrechtspraak 80 Dwangsom en fictieve weigering 81 Verzoek opheffing maatregelen; gewone rechter (ex art. 40 Vw) 82 Nederlanderschapsactie; rechtbank te Den Haag (ex art. 17 Rijkswet op het Nederlanderschap) 83
Schorsing uitzettingsvoornemen; actie uit onrechtmatige daad; President in kort geding Europese rechter Hof van Justitie EG (het Luxemburgse hof) Europese Hof voor de Rechten van de Mens (het Straatburgse hof) Benelux Gerechtshof Andere instanties
84 86 86 87 89 89
V.
Toezicht, bewaring en uitzetting Toezicht Bewaring Terugkeer naar land van herkomst Uitzetting Achterwege blijven van uitzetting Gezondheidstoestand en uitzetting Europees Vestigingsverdrag en uitzetting Verkapte uitzetting Uitlevering Verkapte uitlevering
91 91 93 96 96 98 99 99 100 101 102
VI.
Algemeen belang, openbare orde en ongewenste vreemdeling Algemeen belang Samenloop vreemdelingenrecht en strafrecht Openbare orde Actuele bedreiging Openbare-ordeclausule in het gemeenschapsrecht Ongewenste vreemdeling Ongewenstverklaring Ongewenstsignalering Samenhang gedwongen verblijfsbeeindiging en ongewenstverklaring Glijdende schaal en straftoemeting
105 105 105 108 109 110 111 112 114
Buitenlandse werknemers Algemeen Gemeenschapsrechtelijk vreemdelingenrecht Beginsel van gelijke behandeling Economische en beroeps-gerelateerde activiteiten, waaronder beroepsonderwijs EG-onderdanen Begunstigde EG-onderdanen EG-onderdanen buiten Nederlands grondgebied 'Zelfstandige'EG-onderdanen Dienstenontvangers en dienstenverleners Werkzoekende EG-onderdanen
117 117 119 119
VII.
115 116
122 126 128 132 133 134 137
IX
Inhoudsopgave
138 Werkloze EG-onderdanen 138 EG-onderdanen en voorgezet verblijf 139 Gezinsleden van de EG-onderdanen 141 Associatieovereenkomst EEG-derde Staat 144 Rechtsmiddelen 146 Overige buitenlandse werknemers 147 Verklaring 149 Tewerkstellingsvergunning Buitenlandse werknemers werkzaam op Nederlandse schepen en boorplatformen of in het internationale 151 wegtransport Stagiaire met of zonder tewerkstellingsvergunning 152 153 Vergunningenlimiet 153 Strafrechtelijk handhavingsbeleid WABW 154 Rechtsmiddelen
vm.
Bijstand Sociale-zekerheidsuitkeringen Werkloze buitenlandse werknemer Arbeidsongeschikte buitenlandse werknemer Rechtmatig verblijf Algemene bijstandswet Rechtsmiddelen
157 157 158 159 159 160 161
IX.
Vluchtelingen Algemeen De vluchteling Eco-vluchtelingen Gedoogdenregeling Ontheemdenregeling Beleidsmatig niet-verwijderbaar Veilig land Het Vluchtelingenverdrag Vluchtelingenverdrag Sexegericht geweld Strafvervolging of politieke vervolging? Politieke dimensie in een afweging Objectiviteitsleer Non-refoulementbeginsel Uitgenodigde vluchtelingen Asielverzoek Asielprocedure Nederland, land van laatste ontvangst? Recht op asiel? Recht op voorzieningen?
163 163 164 165 166 167 168 169 170 171 173 175 176 178 179 180 180 181 183 185
Tntreickinff
185 187
Gezinshereniging Rechtsbescherming Schorsende werking Europees asielbeleid
187 188 190 191
Literatuur
195
Jurisprudentieregisters
205
jurisprudent naar vindplaats
205
jurisprudentie naar rechter en naar chronologie
213
Trefwoordenregister
223
XI