Voor de Nederlandse agribusiness jaargang 30, nummer 4, april 2004

Berichten

B u i te nl a n d Voor de Nederlandse agribusiness | jaargang 30, nummer 4, april 2004

• EU

aan vooravond van grote uitbreiding • Biologisch klaar voor nieuwe groeisprong • Investeren in Hongarije

Deze maand in

Berichten Buitenland ‘We kunnen historie schrijven’

2 Colofon Berichten Buitenland is een uitgave van de directie Industrie en Handel van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Deze publicatie is bestemd voor het Nederlandse agrarische bedrijfsleven, met als doel informatie te verstrekken over ontwikkelingen op agrarisch handelsgebied, buitenlandse markten, kwaliteiten etiketteringvoorschriften, wetgeving, landbouwprojecten, handelsbemiddeling, enz. De berichtgeving van dit blad komt mede tot stand met medewerking van de landbouwraden die zijn verbonden aan de Nederlandse ambassades in het buitenland en de beleidsmedewerkers van de directie Industrie en Handel. Berichten Buitenland wordt gedrukt op een chloorarme papiersoort, in een inktbesparend FM-raster en wordt verzonden in recyclebare sealbags.

EU aan vooravond van grote uitbreiding

5 Kort graag 8 Link bekeken 12 Hulp bij internationaal ondernemen aan één loket 24 LNV-bureaus in het buitenland 25 Handelsmissie Oekraïne 26 Activiteitenkalender

Uitgever: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Directie Industrie en Handel Bezuidenhoutseweg 73 Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.minlnv.nl/agribusiness Informatie en abonnementen: Voor informatie over artikelen of een (gratis) abonnement op Berichten Buitenland kunt u contact opnemen met de heer J.J.M. Verbeek, Tel.: +31 (0)70 – 378 40 64 Fax: +31 (0)70 – 378 61 23 E-mail: [email protected] Productie: Exxion Communicatie Ontwerp & opmaak: Arnoud Brouwer Christian Pelk Coverfoto: Hongaars Verkeersbureau ISSN 0920 – 0975

Onder dit motto werkt het Ministerie van LNV aan veilig, verantwoord geproduceerd voedsel en een vitale natuur. Het platteland moet economisch gezond blijven, met behoud van landschap en cultuur. Ten slotte wil LNV de internationale concurrentiekracht van de

Het overnemen of vermenigvuldigen van artikelen uit Berichten Buitenland is alleen toegestaan met bronvermelding.

agrarische sector versterken, met maatschappelijk verantwoord ondernemen

N.B. Zoals gebruikelijk bij handelsbemiddeling, wordt alle informatie verstrekt buiten de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

LNV heeft anderen nodig om dit te realiseren. Alle betrokkenen moeten hun

als uitgangspunt.

verantwoordelijkheid nemen. Transparante besluitvorming is daarbij voorwaarde. LNV geeft richting, stelt waar nodig kaders, stimuleert en financiert.

6

Hongarije: op termijn interessant voor investeringen in de landbouw

Biologisch klaar voor nieuwe groeisprong

9

Biofach 2004

Investeringsmogelijkheden voor de Nederlandse agribusiness in het buitenland

10 Korte berichten uit het buitenland Afrika 14

Angola

Europese Unie 21

Etikettering 14 14

Visserij, Biotechnologie, Registratie voedselketen,

Kenia Visproducten

Supermarktketen 22

Marokko Samenwerking, Groente en fruit, Invoer runderen, Etikettering, Tanzania

Amerika

Verenigd Koninkrijk Unilever, Supermarkt, Bier

Verenigde Staten Landbouwbegroting Argentinië WTO procedures, Nieuwe investeringen, Biologische producten

16

Spanje Olijfolie

23

16

Italië Biologisch, Promotie export, Nieuwe ‘greenery’

22

Tuinbouw

16

Denemarken Bier, Voedsel- en Veterinair onderzoek

22

Productiearealen en Productieverwachtingen 15

België

Overig Europa 23

Servië-Montenegro Suiker

Brazilië Belasting, Agribusiness, Hout, Zuivel, Gewasbeschermings-

17

middelen en zaaizaad, Appels Azië

19

China Zuivel

19

Hong Kong Eieren

19

India Vrijhandelszone, Zuivel

19

Japan DNA

20

Thailand Garnalen

20

Vietnam Varkenshouderij

20

Zuid Korea Invoerverbod rundvlees VS, Vrijhandelsovereenkomst

Berichten Buitenland | nummer 4, 2004 | pagina 1

EU aan vooravond van grote uitbreiding

‘We kunnen historie schrijven’ Voor Europa is 2004 een bijzonder jaar. Met de toetreding van tien landen telt de EU vanaf 1 mei 25 leden. De boel werkbaar houden is dan ook één van de voornaamste doelstellingen van het Nederlandse EU-voorzitterschap in de tweede helft van het jaar. Hans Hoogeveen, directeur Internationale Zaken (IZ) bij het ministerie van LNV, blikt vooruit. Over kansen en bedreigingen in het vergrote Europa en ambities tijdens het komende voorzitterschap.

De Europese Unie staat voor een reuzenstap.

van onze landbouwattachés dat er in de

de regels moeten in orde zijn. Het is min-

Wat een halve eeuw geleden begon met zes

nieuwe lidstaten ook veel behoefte bestaat

stens zo belangrijk dat er goede controle-,

landen, groeide in de loop der jaren geleide-

aan samenwerking met Nederlandse be-

inspectie-, registratie- en identificatiesyste-

lijk uit tot een economische grootmacht met

drijven. De landen tuinbouw in een land als

men zijn, dat de slachthuizen voldoen aan

15 leden. Daar komen er straks in één klap

Polen is vooral kapitaalintensief. Er moet

de EU-normen, enzovoort.”

tien bij: Cyprus, Estland, Hongarije, Letland,

nog veel gebeuren voordat zij effectief en

Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije

efficiënt kunnen produceren volgens de

Implementatie regelgeving

en de Tsjechische Republiek. De meeste

standaarden van de Europese interne markt.

Hoogeveen is positief over de snelheid

nieuwelingen bevinden zich in Oost-Europa.

Daarom bestaat er veel vraag naar de kennis

waarmee de nieuwe landen de Europese

waarover Nederlandse ondernemers be-

regelgeving implementeren. Assistentie

Exportmogelijkheden

schikken. Wij hebben immers op het gebied

vanuit Brussel blijft echter belangrijk om de

Deze uitbreiding zorgt volgens Hoogeveen

van landbouwtechnologie voorsprong op

laatste stap te zetten. De nieuwe toetreders

vooral voor kansen, maar ook voor bedrei-

de meeste andere landen.”

zullen op 1 mei niet op alle terreinen vol-

gingen voor de Nederlandse agribusiness.

doen aan de vereiste standaarden. Per land

“Wat de kansen betreft: door de grotere

Risico’s

gelden daarom op enkele gebieden over-

interne markt nemen natuurlijk de export-

De risico’s ziet de directeur IZ vooral op het

gangsregelingen. “Die hebben trouwens

mogelijkheden toe. Invoer- en uitvoer-

veterinaire en fytosanitaire vlak. “Met de

lang niet altijd te maken met veterinaire en

restituties bij de handel met deze landen

uitbreiding van de Unie nemen de vervoers-

fytosanitaire zaken. Het gaat bijvoorbeeld

zijn straks verleden tijd. Het Nederlandse

stromen toe. De gevaren die dat met zich

ook om onderwerpen als het registreren

bedrijfsleven heeft deze kansen trouwens

meebrengt wat betreft dieren planten-

van land en het verwerven van eigendoms-

al deels opgepakt vóór de toetreding.

ziektes, moeten we minimaliseren. De EU

rechten”, aldus de LNV-directeur. Er is

Ondernemers hebben counterparts gezocht

houdt daarom met behulp van monitoring

overigens een stok achter de deur: produc-

in de nieuwe lidstaten of zelfs bedrijven

nauwlettend in de gaten of wetgeving én

ten die niet aan de Europese standaarden

opgekocht. Zo hebben ze daar nu al markt-

praktijk van de toetreders beantwoorden

voldoen, mogen niet worden geëxporteerd.

aandeel verworven. We horen overigens

aan de Europese normen. Want niet alleen

Hoogeveen geeft verder aan dat de con-

pagina 2

Hans Hogeveen

‘

Nederland moet blijven investeren in kennisvoorsprong

’

kleine bedrijven die nu nog in het gebied bestaan.” De primaire verantwoordelijkheid voor het voorbereiden van de nieuwe landen op de toetreding, ligt bij de Europese Commissie. Nederland blies echter een geducht toontje mee als gevolg van bilaterale contacten en

currentie op de Europese markt zal toe-

in de kennisvoorsprong die wij bezitten.

binnen de preaccessie-programma’s van

nemen door de toetreding van enkele grote

Dan zie ik de toekomst van de Nederlandse

Brussel. In bijna alle toetredende landen was

landbouwlanden. Toch ziet hij hierin niet

agribusiness optimistisch tegemoet.”

LNV bij projecten betrokken. De Planten-

direct een bedreiging voor de Nederlandse

ziektenkundigedienst (PD) en de Voedsel

agribusiness. “Onze niche is het leveren van

Schaalvergroting

en Warenautoriteit (VWA) ondersteunden

kwalitatief hoogwaardige producten. In de

De toetreding tot de Europese Unie heeft

bijvoorbeeld bij het opzetten van controle-,

Oost-Europese landen voert vooral bulk-

ingrijpende gevolgen voor de nieuwkomers.

inspectie-, registratie- en identificatie-

productie de boventoon. Wat dat betreft

Zo moeten de primaire en verwerkende

systemen. LASER werkte mee aan het op-

verwacht ik meer problemen in landen als

sector flink investeren om aan alle gestelde

zetten van betaalorganen. En de Dienst

Frankrijk en Spanje. De arbeidslonen in

eisen te voldoen. Met het in sneltreinvaart

Landelijk Gebied (DLG) hielp bij de platte-

Oost-Europa liggen immers een stuk lager.

invoeren van allerlei Europese regels en

landsontwikkeling, herverkaveling van land

Nederland beschikt als derde agrarische

normen zijn de landen er nog niet.

en het instellen van kadasters.

exportnatie ter wereld over een sterke

Hoogeveen verwacht dat de structuur van

Het Nederlandse bedrijfsleven droeg ook

positie in Europa. Illustratief hiervoor is dat

de Oost-Europese landbouw ook ingrijpend

zijn steentje bij. Dit gebeurde onder andere

een ruime meerderheid van het Nederlandse

zal veranderen. “Vanwege economische

binnen het Programma Samenwerking

bedrijfsleven geen subsidie ontvangt. Het is

noodzaak zal er schaalvergroting optreden.

Oost-Europa (PSO) van het ministerie van

vooral van belang dat we blijven investeren

Dat gaat ten koste van de grote hoeveelheid

Economische Zaken. Nederlandse bedrijven


>>>

in de zuivel- en de pootaardappelsector

Het landbouwdossier vormt één van de voor-

liggen. “Maar het voornaamste is dat wij

gingen bijvoorbeeld binnen een gesubsi-

naamste onderwerpen tijdens de onder-

een goed draaiende EU met 25 leden achter-

dieerd project de samenwerking aan met

handelingen. De onderhandelingen verlopen

laten. Of we in onze doelstellingen slagen,

lokale tegenhangers.

overigens nog zeer moeizaam en er wordt

ligt trouwens mede in handen van de

vooralsnog weinig vooruitgang geboekt.”

Europese Commissie. Die is zoals gezegd een

Nieuwe procedures

De VS gingen na de vorige, mislukte WTO-

groot deel van de periode demissionair.”

Het Nederlandse EU-voorzitterschap, in de

top in het Mexicaanse Cancún over tot het

Het voorzitterschap biedt ook mogelijkheden

tweede helft van 2004, staat eveneens voor

sluiten van bilaterale handelsverdragen met

voor het Nederlandse bedrijfsleven, maakt

een belangrijk deel in het teken van de

diverse landen. Een koers die Europa volgens

Hoogeveen duidelijk. Zo zal de Informele

uitbreiding van de Unie. “We moeten op

Hoogeveen niet zal volgen. “Iedereen is

Europese Landbouwraad in september

zoek naar nieuwe middelen en procedures

uiteindelijk meer gebaat met wereldwijde

plaatsvinden in de Keukenhof. “Daarbij

om de besluitvorming soepel te laten ver-

afspraken. Dat realiseren de Amerikanen

laten we natuurlijk zien wat Nederland op

lopen”, geeft Hoogeveen aan. “De Land-

zich ook.”

bloemengebied in huis heeft. Tijdens deze

bouwraad en de daaronder hangende raden kunnen bijvoorbeeld niet effectief functioneren als 25 ministers vijf minuten spreektijd claimen. Weten we deze knelpunten op te lossen, dan kunnen we historie schrijven.” Nederland zal tijdens zijn voorzitterschap ook extra aandacht schenken aan de begeleiding van en informatievoorziening aan

‘

de nieuwe lidstaten. Daarnaast zullen Europese Commissie en Europees Parlement demissionair zijn

Het verminderen van de administratieve lasten aandachtspunt tijdens het voorzitterschap

’

gedurende het grootste deel van het voorzitterschap. Dat heeft te maken met de Europese Parlementsverkiezingen begin juni en met een wisseling van de wacht in de Commissie. De verwachting is dat de Europese besluitvorming pas weer na 1 november 2004 volwaardig op gang komt. Volgens Hoogeveen zal LNV zich dan ook

Maatschappelijk verantwoord

Informele Landbouwraad staan ook diverse

vooral richten op het boeken van voortgang

Nederland zal tijdens zijn EU-voorzitterschap

excursies op het programma naar andere

op bestaande dossiers. Hij noemt onder

ook een aantal eigen accenten proberen te

succesvolle onderdelen van de agribusiness.

andere voorstellen voor de hervorming van

leggen. LNV gaat zich bijvoorbeeld inzetten

De deelnemers brengen onder meet een

de Europese markt voor groente en fruit,

voor de vermaatschappelijking van de

bezoek aan de Rotterdamse haven.

suiker en bananen. Ook het dierenwelzijn en

landbouw. “We willen zorgen voor maat-

Daar zullen ze kennismaken met onze

de verdere implementatie van het witboek

schappelijk verantwoorde productie-

agrologistiek, maar ook met de controle-

voedselveiligheid staan op de agenda.

methoden, een maatschappelijk verant-

problematiek. Daarnaast zullen we tijdens

“Verder gaan we wellicht aan de slag met de

woord dierenwelzijn en een maatschappelijk

informele bezoeken van buitenlandse gasten

kaderverordening plattelandsontwikkeling

verantwoorde bestrijding van dierziektes”,

steeds een stukje van ons bedrijfsleven

2007-2013, het EU-actieplan biologische

vertelt Hoogeveen. “Dit overigens met

laten zien. Dat is goed voor Nederland als

landbouw, levensmiddelenetikettering en

handhaving van een economisch gezonde

geheel en de agribusiness in het bijzonder.”

nieuwe richtlijnen voor de bestrijding van de

agribusiness. De overheid moet hierbij

vogelpest”, besluit de directeur IZ zijn

zorgdragen voor de randvoorwaarden,

opsomming.

ondernemers spelen een belangrijke rol bij de invulling in de praktijk.” Het ver-

De ontwikkelingen binnen de World Trade

minderen van de administratieve lasten

Organisation (WTO) vormen een ander

vormt een ander aandachtspunt tijdens het

belangrijk aandachtspunt tijdens het

voorzitterschap. Meer dan 60 % van de

Nederlandse voorzitterschap. Er bestaat zelfs

regelgeving op LNV-gebied komt immers

een kleine kans dat er in deze periode een

uit Brussel.

nieuwe WTO-conferentie plaatsvindt, meldt Hoogeveen. “Veel zal hierbij afhangen van

De vorderingen op deze twee gebieden

de onderhandelingen in de eerste maanden

bepalen volgens Hoogeveen in belangrijke

van dit jaar. Vanaf het voorjaar komen die

mate of het Nederlandse voorzitterschap een

immers waarschijnlijk stil te liggen vanwege

succes wordt. Grote invloed hebben ook de

de naderende Amerikaanse verkiezingen.

resultaten op de Europese dossiers die er al

pagina 4

Kort graag… In deze rubriek stellen we u voor aan onze LNV-bureaus. Uw aanspreekpunt in het buitenland In dit nummer: Jelle Landstra (met alle medewerkers), LNVraad Mexico. Hij heeft als werkgebied Mexico en Cuba.

Wat staat er op uw visitekaartje? “LNV-Raad” voor Mexico en Cuba. Daarnaast werken op het bureau Dennis van der Veer: het eerste aanspreekpunt en “office manager”. Leonora Hammer: Mexicaanse collega die

Mexico heeft echt wel meer dan alleen cactussen Vlnr: Mario Martinez, Dennis van der Veer, Jelle Landstra, Leonora Hammer, Jorge Hefferan.

al een aardig mondje Nederlands spreekt en onze gids in de

meer geneigd tot een uit-

een handelsverdrag. Bedrijven

Noem tenminste één dagelijks

Mexicaanse cultuur (“advisor”).

gestoken hand en enkele

die actief willen zijn in de

terugkerende bezigheid.

Mario Martinez: Mexicaanse

beleefdheden. Geen kans:

America’s kunnen niet om

Als wij niet op reis zijn: het van

collega die ons snel en veilig

voor ik het wist had ik ook

Mexico heen.

08.00 tot 10.00 uur bellen en

door de stad loodst en

een abrazo te pakken. Gaf

“onbereikbare” Mexicanen toch

meteen het gevoel welkom

Wat moet je nooit doen in

10.00 uur hier is het 17.00 uur

aan de telefoon weet te krijgen

te zijn. En dat is ook verder

het land waar u werkt?

in Nederland en gaat Nederland

(“assistant”). Jorge Hefferan:

zo gebleven!

Dames drie keer zoenen.

dicht.

“advisor” werkt voor de econo-

Wat is op uw werkterrein

En wat juist wél?

Aan u de keuze: meer of minder

mische afdeling, maar ook een

de grootste gemiste kans?

Dames één keer zoenen en

regelgeving, en welke wet of

flinke portie LNV in zijn pakket

Op de wereldkaart is Mexico

wel meteen na de eerste

regel zou volgens u onmiddellijk

heeft. Jelle Landstra: “LNV-Raad”

misschien nauwelijks groter

ontmoeting (nou ja...).

voor Mexico en Cuba en ver-

dan Luxemburg op de kaart van

antwoordelijk als er eens iets

Europa. Men realiseert zich

Wat is uw grootste irritatie?

op het aanstellen van goede

niet goed zou lopen.

daarom vaak niet dat er in

De officiële auto reparatie-

mensen dan het opstellen van

De andere ambassade collega’s

Mexico ruim 100 mln mensen

bedrijven. Die zien er zeer high

goede regels. Met goede

houden overigens ook van het

wonen, waarvan ca 40 mln

tech uit: slagbomen bij de

mensen zullen heel wat regels

LNV-werkterrein en dragen met

koopkrachtig. Even belangrijk is

ingang, mannen in witte jassen

overbodig blijken.

plezier bij aan het behartigen

dat Mexico voor een aantal

voortdurend pratend in hun

van de LNV-belangen.

sectoren, m.n. in de tuinbouw,

mobiele telefoon, internet voor

Wat mist u het ergst

een springplank kan zijn naar

de wachtenden. Een eenvoudige

van Nederland?

Wat heeft u het meest ver-

de VS. Overigens wordt aan het

servicebeurt die in Nederland

Het drie keer zoenen (en drop).

wonderd bij de kennismaking

benutten van deze kans door

één uurtje neemt, kost je hier

met uw werkterrein?

zowel Mexico als Nederland

echter al gauw een paar dagen.

Uw sleutelwoord voor

Op mijn eerste dag in Mexico

nu hard gewerkt!

Deze irritatie hebben wij echter

de toekomst?

snel opgelost door niet meer

“If you don’t know where to go,

naar de officiële dealers te gaan.

you will end up somewhere

mailen met Nederland. Om

Mexicaanse collega, die als

stelde mijn voorganger Gerard

op de helling moeten? Wij moeten ons meer richten

Terberg mij voor aan de vice-

Wat moet iedereen weten

minister van landbouw. Terwijl

over het land waar u werkt?

Gerard onmiddellijk een abrazo

Mexico is lid van NAFTA, heeft

Wat is het toppunt van

te gaan, geldt vaak hetzelfde.

(mannelijke omhelzing) aanging

verschillende handelsverdragen

plezier in uw werk?

Dus wees flexibel. En dat vinden

was ik, na zes jaar in Groningen

met andere Latijns-Amerikaanse

De vele ontbijt-, lunch- en

wij nu juist het leuke van het

te hebben gewerkt, aanvankelijk

landen en heeft ook met de EU

diner-vergaderingen.

leven hier.

else”. Maar als je wel weet waar


Biofach 2004:

door Bavo van den Idsert*

Biologisch klaar voor nieuwe groeisprong

Dat Nederland Land van het Jaar was op de Biofach 2004, is niet onopgemerkt gebleven. Op de openingsdag trok Nederland veel aandacht. Met de Duitse minister van landbouw Renate Künast opende Cees Veerman de beurs. Na bezoek Holland Paviljoen deden zij vele Hollandse stands aan.

De Biofach, de grootste internationale

Dat Nederland uitgerekend nu Land van het

drijven onderdeel uitmaakten van een stand

vakbeurs voor biologische levensmiddelen,

Jaar was op de Biofach en daarmee extra in

van een buitenlandse partner. Honderden

is een belangrijke graadmeter voor de

de schijnwerpers stond, zal wel te maken

bedrijven uit Nederland bezoeken de Biofach

ontwikkelingen in deze groeisector.

hebben met het Hollandse (handels)gevoel

op zoek naar nieuwe bronnen. Nederland

De stemming op de Biofach 2004, die van

voor timing.

staat dan ook in de biologische branche te

19 tot en met 22 februari plaatsvond in

boek als handelsland. We staan in de top

Neurenberg, was realistisch positief. Tegen

Biofach in cijfers

drie van de EU als importeur van biologische

de marktontwikkeling in groeide de biologi-

De Biofach trok de afgelopen twee jaar met

producten van buiten de EU. Ook een aan-

sche EU-branche het afgelopen jaar 10 tot

een gemiddelde van 1900 stands (dit jaar uit

zienlijk deel van onze eigen biologische

20%. Steun vanuit de politiek, zowel op EU

67 landen) ca. 30.000 vakbezoekers. Op de

productie en verwerkte producten vindt zijn

als op nationaal niveau, in combinatie met

beurs vinden de internationale vraag naar

weg naar vooral Duitsland, Engeland, België,

echte meerwaarden voor de kwaliteits-

en aanbod van biologische producten elkaar.

Frankrijk en in toenemende mate ook de

bewuste consument schept een gunstig

Dit jaar stond een recordaantal van 70

Verenigde Staten, waar de biologische afzet

klimaat voor de biologische landbouw en

Nederlandse bedrijven op de Biofach met

het afgelopen jaar sterk toenam.

handel, zeker nu de economie zich herstelt.

een eigen stand, terwijl nog eens 30 be-

Het wereldwijde omzetvolume in biopro-

* Bavo van den Idsert is vice-voorzitter van de Vereniging Biologische Productie- en handelsbedrijven (VBP) en hoofdredacteur van het vakblad Biofood Magazine. pagina 6

ducten in 2003 bedroeg 23 miljard euro. Met 10,6 miljard euro is de Europese markt

Künast: actieve bescherming gentechvrije keten

gelijkwaardig aan de VS (12 miljard dollar).

Medio april wordt de etiketteringplicht van gentechhoudende levensmiddelen, petfood

In Europa is Duitsland met 3 miljard euro

en diervoeding van kracht. Op de Biofach was gentech een van de hoofdonderwerpen

de grootste afzetmarkt, gevolgd door

voor de nabije toekomst. Künast zei dat er twee manieren zijn om met de opmars

Groot-Brittannië (1,7 miljard euro), Italië

van gentech om te gaan: ‘Toekijken hoe gentech oprukt en verder doorsijpelt in de

(1,4 miljard euro) en Frankrijk (1,3 miljard

voedselketen tot er geen gentechvrije keten meer is, of een actief beleid voeren om

euro). In Nederland bedroeg de biologische

de gentechvrije keten te beschermen. Wij kiezen in Duitsland voor de tweede optie.’

omzet in 2003 ca. 375 miljoen euro, een

Duitsland heeft samen met Denemarken een aantal beschermende maatregelen ten

groei van 9% ten opzichte van 2002.

gunste van de gentechvrije biologische landbouw en verwerking aangenomen. Veerman noemde de voorstellen van Duistland op dit terrein ‘interessant’.

Veerman: voortrekkersrol biologisch

Voor de 70% van de consumenten die liever gentechvrije voeding eten, had Künast

Minister Veerman opende samen met zijn

een duidelijke boodschap: ‘Ga naar de biologische speciaalzaak en u vindt uitsluitend

Duitse collega Künast de Biofach 2004. In

producten die zonder gentech geproduceerd zijn. Ga naar de biologische boer, want

zijn speech legde Veerman de nadruk op

die produceert zonder gentech. En kies bij de supermarkt voor biologische producten,

de functie die de biologische landbouw en

want die zijn gemaakt zonder gentech.’

consumptie speelt: ‘In Europa is de bio-

Minister Künast hield zich niet in om biologisch aan te prijzen. In haar heeft de bio-

logische sector een paradepaardje van duur-

logische sector binnen en buiten Duitsland een voorvechter van formaat. En dat is voor

zame ontwikkeling. Duurzame ontwikkeling

de Nederlandse levensmiddelenindustrie een factor om rekening mee te houden.

is voor iedereen van belang. De biologische sector speelt hierin een voortrekkersrol en heeft ‘spin off’ naar de gangbare landbouw. Ook de consument die biologisch koopt, heeft een voorbeeldfunctie en levert een bijdrage aan een duurzame toekomst. Consumeren is een morele daad.’ In gesprek met vakmedia op het Holland Paviljoen verduidelijkte de minister hoe hij tegen biologisch aankijkt. ‘Een biologisch product omvat de meerwaarden people en planet. Dat maakt biologisch tot een heel compleet en verantwoord product. Ik heb er vertrouwen in dat steeds meer consumenten zich daartoe aangetrokken voelen. Goede en eerlijke informatie en voorlichting is daarbij wel een voorwaarde, anders kan de consument het onderscheid niet maken.’

Holland Paviljoen druk bezocht

Illustratie: Tekenteam (A3)

Momenteel wordt het biologische beleidsplan van de jaren 2001 - 2004 geëvalueerd. In het najaar wordt bekendgemaakt hoe

speciaalzaken hebben in Duitsland nog altijd

EU-Actieplan voor de biologische landbouw

het overheidsbeleid ten aanzien van de bio-

het grootste marktaandeel, naar schatting

en voeding, dat voor de zomer afgerond

logische sector er vanaf 2005 gaat uitzien.

ca. 49%. Anders dan in Nederland waar de

zal worden”. Dat verwoordde EU-landbouw-

groei de afgelopen jaren vooral door super-

afgevaardigde Dirk Ahner. Met het EU

Künast: 20 miljoen euro

markten tot stand gebracht is. Met een

Actionplan voor de biosector steekt vanuit

per jaar voor biologisch

marktaandeel van ca. 48% hebben de super-

Brussel een gunstige wind op voor de bio-

Tijdens de opening van de Biofach maakte

markten in Nederland duidelijk een voor-

logische landbouw en voeding. De EU maakt

de Duitse minister Künast bekend dat het

sprong genomen op de speciaalzaak (38%

werk van verduurzaming van de landbouw

ondersteuningsbeleid van de afgelopen twee

marktaandeel). Künast verwacht dat de

en het veilig stellen van een gentechvrije

jaar succesvol is geweest. ‘Tegen de markt-

speciaalzaak in Duitsland leidend zal blijven.

voedselketen. Voor beide beleidsterreinen is

ontwikkeling in is de biologische sector in

in de ogen van de EU Commissie een voor-

2002 10% gegroeid en in 2003 tussen de

EU maakt werk van biologisch

trekkersrol weggelegd voor de biologische

5 en 10%. De Europese groei bedraagt zelfs

“Een sterk EU-logo voor biologische pro-

landbouw en voeding.

10 tot 20%.’ Reden voor Künast om het

ducten, een goede voorlichtingscampagne,

biologische stimuleringsbeleid de komende

financiële ondersteuningsmaatregelen

Goede stemming bedrijfsleven

jaren opnieuw met 20 miljoen euro per jaar

voor biologische landbouw, meer onder-

op de Biofach

te steunen.

zoek, harmonisatie in de wetgevings-

Nederlandse bedrijven zijn traditioneel sterk

In Duitsland is de opmars van de biosuper-

uitvoering en vooral ondersteuning van een

vertegenwoordigd op de Biofach, omdat

markt één van de belangrijkste drijfkrachten

gegarandeerd gentechvrije biologische

Nederland een belangrijke import-export

van de huidige groei van 5 tot 10%. De

voedselketen zijn de kernpunten van het

functie vervult. Bedrijven als Tradin, Eosta,


>>>

Do-it en Doens zijn uitgegroeid tot biologische trade-organisaties met inkoop en afzet

‘

over grote delen van de wereld. Natudis, marktleider in de biologische speciaalzaak, is onderdeel van Wessanen, dat zich in de VS en Europa richt op de gezondheidsconsument. Traditionele producenten, zoals

Wie de biologische boot niet wil missen, moet nu instappen

’

CSM, Melkunie (Ecomel), Dumeco (De Groene Weg) en de Greenery, hebben zich een positie verworven op de biologische markt en presenteerden zich op de Biofach. Maar ook tal van kleine gespecialiseerde bedrijven, zoals Graanpletterij De Halm, koffiebranderij Simon Lévelt en kruiden-

25 man op de Biofach aanwezig en dat zegt

Wie de biologische boot niet wil missen,

specialist Organic Flavour Company ge-

genoeg. Nautilus, de grootste agf-coöperatie

moet nu instappen.

bruiken de Biofach als exportmedium. Wie

van Nederlandse biologische telers, toonde

via de Biofach weet binnen te komen bij een

zich zeer verheugd over de stap van een

Engelse supermarkt als Sainsbury’s of Tesco,

aantal Nederlandse supermarkten om

of zijn samenwerking met bestaande relaties

10 groentesoorten alleen nog maar in

kan versterken, ziet zijn export snel groeien.

biologische kwaliteit aan te bieden.

Want biologisch is een gewild kwaliteits-

Het ministerie van LNV streeft in 2005 om

artikel in steeds meer retail- en horeca-

naar 100% biologisch in de bedrijfskantine.

kanalen. Horecaspecialist Sodexo was met

McDonalds start met biologische melk…

Voor meer informatie over biologisch: www.vbpbiologisch.nl www.platformbiologica.nl www.biofood-magazine.nl www.skal.com

Link (biologisch) bekeken Dit keer komt in Link Bekeken Biologisch aan bod. Er is heel veel op

handelaren, ver-

dit gebied op internet te vinden. Bij het ministerie van LNV: op de

werkers en detail-

sites www.minlnv.nl/biologisch/ vinden we o.m. beleidsnota’s en

listen werken ge-

op www.minlnv.nl/thema/plant/biolog/brochure/ een brochure.

zamenlijk aan het

Onder de link “meer informatie” wordt verwezen naar een aantal orga-

vergroten van de

nisaties actief in de biologische landbouw en –handel. Bijv. de site

bekendheid en de

www.platformbiologica.nl van Biologica te Utrecht, de beleid- en pro-

markt van het bio-

motieorganisatie voor de biologische landbouw: biologische boeren,

logische product. Feiten en cijfers, persberichten, brochures, EKO-gids, open dagen etc., een uitstekende site om u wegwijs te maken. LTO Nederland maakt zich ook sterk met haar site www.lto.nl/communities/bioland. De Stichting SKAL, www.skal.com te Zwolle houdt toezicht op de biologische productie in Nederland en houdt de regelgeving nauwlettend in de gaten. Ook internationaal timmert SKAL aan de weg als certificerende instantie. Zo was ze aanwezig op de Biofach te Neurenberg van 19 tot 22 februari jl. Brussel laat zich evenmin onbetuigd; de site www.europa.eu.int/comm/agriculture/qual/organic geeft in 11 talen uitvoerige informatie over de biologische landbouw. Wetgeving, actieplannen, verslag van de hoorzitting januari jl. etc. op www.europa.eu.int/comm/agriculture/qual/organic/plan/index_nl.htm kunt u het allemaal nog eens bestuderen. Tenslotte zijn er de algemene biologische portalen (startpagina’s) waar u van alles en nog wat kunt vinden zoals www.biologische-teelt.pagina.nl/, www.biologisch.startkabel.nl. De door de overheid gefinancierde biologische campagne op www.eigenlijkheellogisch.nl/

pagina 8

Investeringsmogelijkheden voor de Nederlandse agribusiness in het buitenland

Hongarije: op termijn interessant voor investeringen in de landbouw

Hongarije is het enige land van de 10 nieuwe toetreders met een structureel substantieel agrarisch overschot op de betalingsbalans. Dit geeft aan dat het om een potentieel sterke landbouwproducent gaat. De modernisering en de herstructurering van de landbouw hebben de laatste jaren echter niet hoog op het prioriteitenlijstje gestaan. Enerzijds zorgt dat nu voor problemen; anderzijds betekent dit wel dat Hongarije op termijn mogelijkheden biedt aan buitenlandse investeerders.

Crisismanagement leidt tot problemen

Dit proces is inmiddels voltooid. De medaille

De landbouwpolitiek heeft zich de afgelopen

heeft echter een keerzijde.

jaren geconcentreerd op het bevorderen van de productie en het stimuleren van de

De noodzakelijke herstructurering en de

export. Gedurende de toetredingsonder-

modernisering van de landbouw genoot

handelingen met de Europese Unie werd

geen prioriteit. Vlak voor de feitelijke toe-

veel waarde gehecht aan het bereiken van

treding worden de gevolgen van dit beleid

zo hoog mogelijk productiequota voor melk

zichtbaar. De merkwaardige situatie doet

en rundvee. Daarnaast heeft Hongarije zich

zich voor dat een land dat gedurende vele

ingespannen om de productie-referentie-

jaren in staat was tegen de lage wereld-

quota voor de akkerbouw zo hoog mogelijk

marktprijzen te produceren, op het moment

te stellen. Het binnenlandse landbouwbeleid

van de toetreding tot de Europese Unie

was gericht op het privatiseren van de pro-

niet voorbereid is op de nieuwe situatie. In

ductiegrond en de verwerkende industrie.

Europees verband gezien, produceren de Berichten Buitenland | nummer 4, 2004 | pagina 9

maire agrarische sector werken de nietgeharmoniseerde regelgeving rond het eigendom van de landbouw productiegrond en de ongewisse situatie rond de pacht belemmerend. Ook de gefragmenteerde productiestructuur en de beperkte taalkennis vormen op het platteland een belemmering. Na de toetreding tot de EU zal Hongarije uiteraard een beroep kunnen doen op de vele Europese regelingen. Bij het technische vernieuwingsproces zullen alle Europese producenten van landbouwtechnologie rijkelijk kunnen profiteren. Een schaduwzijde is dat Hongarije nog niet gereed is om deze mogelijkheden te benutten. Het opzetten van de door de Unie gewenste administraties en instellingen is immers nog niet voltooid. Kansrijke sectoren Uit het voorafgaande moge blijken dat boeren tegen een te hoge kostprijs. De

buitenlands kapitaal immers hard nodig.

kennisoverdracht, technologietransfer en

verwerkende industrie (voor meer dan 70%

Er is een speciale regeling voor buitenlandse

mechanisatiebedrijven grote kanshebbers

in handen van internationale concerns)

investeringen. Bij de verwerkende industrie

zijn, als het gaat om investeren in Hongarije.

richt zich echter op de Europese prijzen,

verloopt deze probleemloos. Voor de pri-

De onzekere situatie rond de grondpolitiek

waardoor de Hongaarse boeren bij de volledige introductie van de vrije markt per 1 mei aanstaande in de knel komen. Dit probleem wordt verder gecompliceerd doordat de retail voor 65% in handen is van internationale winkelketens. Deze winkelketens werken met de gebruikelijke prijsmarkt mechanismen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat een grote golf van boerendemonstraties manifest wordt. Zowel de melkproducenten als de varkens- en pluimveehouders maar ook de akkerbouwers demonstreren. De regering benadert deze kwestie als een probleem tussen de producenten en de internationale verwerkende industrie en handel. Inhaalslag voorzien voor buitenlandse investeerders Het investeren van buitenlanders in de agrarische sector stuit op dit moment nog op grote psychologische weerstand. Dit valt te betreuren daar de noodzakelijke vernieuwing in de productiesector zonder buitenlands kapitaal onmogelijk is. Er is echter voor buitenlandse investeerders – na de eerste spannende jaren van de toetreding – een grote inhaalslag te verwachten. Het tijdstip waarop deze inhaalslag zal plaatsvinden, hangt af van het moment waarop zowel de regering als de agrarische sector tot inzicht komen. Voor de vernieuwing en de concurrentiepositie van de landbouw is pagina 10

‘

De buitenlandse in de agribusiness investeerder moet zich ter plaatse oriënteren

’

en er zijn enkele akkerbouwers, melkveehouders en een Nederlandse varkenshouder actief. Ook kan worden vermeld dat een Nederlandse ondernemer met succes een kalvermesterij heeft opgericht, wat in Hongarije zeker uniek mag worden genoemd. Tips voor investeerders Voor Nederlandse ondernemingen is na de toetreding slechts het instrument van Programma Economische Samenwerking Projecten (PESP) open. Uiteraard kunnen alle in Hongarije geregistreerde bedrijven gebruikmaken van alle EU faciliteiten, hulpprogramma’s, structuurverbeterende maatregelen, regio-programma’s en projecten met het oog op plattelandsontwikkeling. De agrarische ivesteerder uit het buitenland moet het accent in Hongarije leggen op een gedegen plaatselijke oriëntatie. Er is geen infrastructuur zoals in Nederland, die op agrarisch gebied de helpende hand biedt en faciliteert. Men dient er rekening mee te Dumeco

houden dat de Hongaarse taal een grote barrière vormt, want de kennis van buitenlandse talen van de Hongaren op het platteland is gering. De ervaring leert dat de internationale financiële wereld geen belangstelling heeft voor kleinere ondernemers op agrarisch gebied.

Europese investeerders in Hongarije

Meer informatie over

Reeds vele jaren zijn grote internationale bedrijven in Hongarije aanwezig. De privati-

investeren in Hongarije

sering is direct na de ‘Wende’ van 1990 gestart en reeds enkele jaren later voltooid.

Het landbouwbureau te Boedapest op de

Van de grote internationale bedrijven in de zuivelsector kunnen worden genoemd:

Nederlandse Ambassade is te allen tijde

Friesland Coberco Dairy Foods en Numico (Nederland) en Danone (Frankrijk).

bereid belangstellenden te informeren en

Sara Lee (USA) is aanwezig met Douwe Egberts producten. Unilever en Sercol B.V. houden

gericht te verwijzen naar verdere zinvolle

zich bezig met zonnebloem- en olieverwerking. Het Nederlandse bier vindt een goede

contactpunten zowel wat betreft de bedrijfs-

vertegenwoordiger in Heineken, maar ook Zuid-Afrika (SAB) en België (Interbrew) zijn

voering als wat betreft de juridische bege-

aanwezig. Alle Nederlandse zaadveredelaars hebben zich in Hongarije gevestigd.

leiding. De Ambassade beschikt over een

In de vleessector zijn Nutreco en Dumeco van Best Meat present.

handzame bundeling van informatie onder de titel ‘Doing Business in Hungary’. E-mail adressen van het landbouwbureau

geeft aan dat vooralsnog die sectoren

Hongarije als uitvalsbasis

zijn [email protected] en

prioriteit zullen genieten, waarbij de pro-

voor Oost-Europa

[email protected].

ductiegrond geen rol speelt. Te denken

De economische recessie heeft ook de

valt dan aan de varkenshouderij en de

toetredingslanden bereikt, met als gevolg

Dzsingisz Gabor,

pluimveesector.

dat in de agribusiness geen nieuwe inves-

Landbouwraad te Boedapest

In een volgende fase zullen voor de tuin-

teringen worden gedaan. In de Centraal-

bouw goede mogelijkheden ontstaan. Zodra

Europese regio speelt zich echter een

Voor meer informatie kunt u terecht bij

het vrije verkeer van kapitaal (landbouw-

herstructurering af. Daarbij kiezen veel

Ronald Sonnemans, landenbeleids-

grond-) geliberaliseerd is zullen de akker-

bedrijven Hongarije als centrale vestiging om

medewerker van de directie Industrie

bouw en de fruitteelt goede mogelijkheden

van daaruit de regio en ook verder liggende

en Handel voor Hongarije.

bieden. In de verwerkende industrie zijn

landen in Oost-Europa te kunnen bedienen.

Tel.: 070 - 378 59 22

mogelijkheden voor buitenlandse inves-

In de primaire sector hebben slechts enkele

E-mail: [email protected]

teerders in de graanverwerking, slachterijen,

Nederlandse ondernemers geïnvesteerd.

vleesverwerking en verpakkingsindustrie.

Zo is er een groot bedrijf voor de appelteelt, Berichten Buitenland | nummer 4, 2004 | pagina 11

Hulp bij internationaal ondernemen aan één loket

Directeur EVD Ab van Ravestein:

‘Overheid geeft voorbeeld’ Met een goed voorbereide reorganisatie wint de economische dienstverlening van de overheid per 1 april 2004 aan duidelijkheid. Een zaak die ook de ondernemende agribusiness van

lijning garandeert een verheldering van de toegang tot informatie en advies”, deelt hij mee, “De basis is een heldere indeling in

harte zal toejuichen. De agentschappen van het ministerie

thema’s. Innovatieve en duurzame ont-

van Economische Zaken ter ondersteuning van het actieve

wikkeling vormt het eerste. Een tweede thema krijgt internationaal ondernemen

bedrijfsleven, de Economische Voorlichtingsdienst (EVD),

als inhoud. Van Ravestein: “Nu wordt ook

Novem en Senter schuiven niet alle zelf, maar ook hun

de bedoeling van de resterende tweedeling

overlappende activiteiten ineen om de klant sneller en uiteindelijk glashelder van dienst te kunnen zijn.

binnen de nieuwe structuur duidelijk. SenterNovem combineert de beschikbare expertise op het gebied van innovatie, energie en milieu. De EVD staat voor de ondersteuning van tot internationaal ondernemen. In dit kader is het ook begrijpelijk

Als ondernemers bij de agentschappen te

De eerstgenoemde organisatie heeft weer

dat een aantal procedures en projecten

rade gingen, kregen ze vaak van diverse

een overeenkomst met de EVD als het gaat

worden uitgewisseld. Zo zullen PESP, PSO en

kanten gelijkwaardige, maar soms ook

om internationaal ondernemen. Voor de

PSOM overgaan van Senter naar de EVD.

andersluidende adviezen. Daarmee zorgden deze dubbele taakverzorgingen van de diverse organisaties wel eens voor onduidelijkheid. En dat is het tegendeel van economisch en efficiënt functioneren. “Als overheid moet je zelf het goede voorbeeld geven”, aldus Ab van Ravestein, algemeen directeur van de EVD. “Dus moeten deze agentschappen hun taken coördineren en de activiteiten gezamenlijk en gestructureerd

‘

De overheid heeft vaak eerste klas dienstverlening in huis voor bedrijven

’

ten uitvoer brengen. De voorbereiding op de gewenste stroomlijning is achter de rug en de nieuwe organisatie wordt nu in praktijk

drie agentschappen geldt het bedrijfsleven

Eén Front-office

gebracht. Sinds 1 april a.s. en dat bedoel ik

als gezamenlijke doelgroep. Senter en

Er komt één gezamenlijk frontoffice voor

heel serieus.”

Novem werken ook voor (lagere) overheden

vragen, die beantwoord kunnen worden op

en de kennisinstellingen. Inefficiënt wanneer

basis van de verzamelde expertise binnen

Verandering als verbetering

je de competenties bekijkt en de inzet van

de agentschappen. De gebruiker zal de

Senter, Novem en EVD richten zich gedrieën

gekwalificeerde stafmedewerkers. De extra

verandering ervaren als een verbetering. En

op het uitvoeren van (financiële) regelingen

en onnodige administratieve handelingen

dat wordt het meest duidelijk wanneer de

en programma’s, beleidsvoorbereidende

die daaruit voortvloeien, benadrukken de

websites van de agentschappen worden

advisering en een brede en terzake kundige

noodzaak tot stroomlijning.

geraadpleegd om informatie in te winnen of

informatieverschaffing. Een inventarisering

Met die uitleg van de ontstane situatie is

een procedure op te starten. De websites

van activiteiten, samen met de ervaringen

Van Ravestein aangeland bij de op til zijnde

zullen aan elkaar worden gekoppeld en

vanuit de doelgroep, brachten een aantal

veranderingen. Geen term om de Neder-

weten snel weg met de vragen. Geen gezoek

overlappingen aan het licht. Beleidsthema’s

landse ondernemers rond het vreugdevuur

naar telefoonnummers en contactpersonen

als energie, milieu en transport staan op het

te krijgen. De geruststelling komt uit de

meer. Complete antwoorden zonder weer

programma van zowel Senter als Novem.

mond van Van Ravestein: “Juist deze stroom-

nieuwe vragen op te roepen. “De onderne-

pagina 12

mer ervaart via één loket altijd een complete dienstverlening. Zonder de belemmeringen van doorverwijzen, opnieuw indienen van aanvragen of zelfstandig combineren van informatie en regelgeving. Waarbij overigens ook doorverwijzing naar terzake doende informatie van andere adviesbalies, zoals van het Ministerie van LNV, kan plaatsvinden.” Pak de kansen Voor de EVD een grote stap vooruit. Deze verandering kan ook de agribusiness vele voordelen opleveren, zo meent Van Ravestein. “De overheid geeft een hoogwaardige stimulans aan verkenningen, plannen en de daaruit voortvloeiende grensoverschrijdende activiteiten. Toch blijken heel veel ondernemers niet of nauwelijks bekend met het dienstenpakket. Alleen door het allemaal eenvoudig en goed bereikbaar te presenteren, kunnen we meer bedrijven laten inzien dat er kansen liggen die niemand aan zich voorbij mag laten gaan. De ‘cross-selling’, die met de reorganisatie wordt nagestreefd, levert een intensivering van de wederzijdse betrokkenheid op. Een commerciële afdeling ontvangt voortaan niet alleen de gevraagde informatie van de EVD, maar ook de informatie over productontwikkeling en dergelijke van Senter en Novem. Andersom verkrijgt ook de researchafdeling voortaan de meer commerciële informatie om daarmee hun voordeel te doen. Uiteindelijk krijgen beide afdelingen complete informatie en kunnen daarmee beter de wederzijdse verantwoordelijkheden op elkaar afstemmen. Kortom, completer en meer inzicht in de problematiek van beide partijen. “De overheid heeft vaak eerste klas dienstverlening in huis voor bedrijven. Via deze reorganisatie willen we die ondersteuning beter bereikbaar maken. En natuurlijk stellen we daarbij alles in het werk om direct door te verwijzen naar de Netherlands Business Support Offices, de landbouwattachés en de directies van LNV .” Het is vanzelfsprekend dat de EVD daarbij samenwerkt met het netwerk van LNV, zoals de 46 landbouwposten, die informatie verzamelen over exportmogelijkheden en internationale landbouwbeleid, de directie Industrie en Handel en de overige beleidsdirecties van het ministerie van LNV. Door deze samenwerking kunnen de kennis van het internationale landbouwbeleid en landbouwexportkennis door een breed scala van bedrijven en organisaties benut worden.


Korte berichten uit het buitenland

Afrika

en verwerking van Nijlbaars uit

niet goed op de hoogte zijn van

Controle en beheer uitvoer

Angola

het Victoriameer niet voldeed

de (positieve) ontwikkelingen in

groente en fruit

Ministerie van LNV,

aan EU-eisen op het terrein van

Marokko. Daardoor is op veel

Het autonome instituut voor de

Directie Industrie

voedselveiligheid. Inmiddels zijn

terreinen wel een goede, profes-

controle en de coördinatie van

en Handel

de omstandigheden volgens het

sionele,

met

de uitvoer (EACCE) is een on-

EU-comité voor gezondheid in de

Spanje, België, Frankrijk, Duits-

afhankelijke overheidsinstelling,

voedselketen echter dermate

land en het Verenigd Koninkrijk,

die valt onder toezicht van

Etiketteringswetgeving

verbeterd – mede dankzij EU-

maar

Nederland.

het Marokkaanse ministerie van

Het ministerie van LNV ontving

steun – dat Kenia van lijst 2 naar

Volgens hem zou met Nederland

Landbouw en Plattelandsont-

via de Nederlandse Ambassade

lijst 1 kan worden gepromo-

professioneel kunnen worden

wikkeling. Dat ministerie levert

in Luanda (http://www.nether-

veerd. Dit houdt in dat vis en

samengewerkt, met name in de

ook de voorzitter van de be-

landsembassy.org/) de etiket-

visproducten voortaan zonder

strijd tegen woestijnvorming en

heersraad. Het EACCE is enigs-

teringwetgeving van Angola (in

restricties en met slechts een

bij kennisuitwisseling in de sec-

zins te vergelijken met een

het Portugees). Het betreft wet

beperkte inspectie aan de buiten-

toren groenten, fruit (met name

productschap, omdat in het

192/02 gepubliceerd in staats-

grens in alle landen van de

tomaten) en snijbloemen. Op het

bestuur ook de producenten en

courant no 63 dd. 9 augustus

EU kunnen worden ingevoerd.

gebied van opleiding en onder-

verwerkers

2002. De wet regelt de etikette-

Het ministerie van Veeteelt en

zoek wil men samenwerking

zijn. De taken en verantwoorde-

ring van o.a. levensmiddelen en

Visserij verwacht dat de visexport

tussen

lijkheden van het EACCE zijn met

aanverwante

en

van Kenia, die het land momen-

instituut

(Institut

name gericht op de uitvoer.

schrijft voor welke documenten

teel ca ¤ 50 mln. oplevert, nu

Agronomique Hassan II) in Rabat

Enerzijds bewaakt het EACCE een

de goederen dienen te vergezel-

aanzienlijk zal toenemen. In

en de veterinaire faculteit van de

hoge kwaliteit, anderzijds wordt

len. De Nederlandse agrarische

overleg

wordt

universiteit van Utrecht. De SG

marktbeheer uitgevoerd, opdat

export naar Angola bedroeg in

momenteel ook gesproken met

meent dat Nederland Marokko

de geëxporteerde producten de

2002 ruim euro 51 miljoen.

landen in de Oost-Afrikaanse

meer als partner moet zien en

maximale prijs opbrengen. Naast

Geïnteresseerden in buitenland-

regio over de oprichting van een

niet alleen als concurrent.

een centrale zetel in Casablanca

se wetgeving en invoervoor-

South

waarden kunnen contact op-

Fisheries

nemen met Directie Industrie

krijgt de taak duurzame visserij

en Handel, dhr. J.J.M.Verbeek,

in deze regio te verzekeren en

[email protected]

illegale visserij binnen de 200-

> Etikettering

producten

met

West

de

EU

Indian

Ocean

Commission.

Deze

mijlszone tegen te gaan.

Kenia Marokko

LNV-raad Nairobi

LNV-raad Madrid > Visproducten > Samenwerking | Groente

Visexport Kenia weer vrij Kenia kan sinds 20 januari weer vis en visproducten naar de Europese Unie exporteren. De afgelopen vier jaar kon men

en fruit | Invoer runderen | Etikettering | Productiearealen en Productieverwachtingen

alleen exporteren naar indi-

Samenwerking met Nederland

viduele

basis

De secretaris-generaal van het

van bilaterale handelsovereen-

ministerie van Landbouw vindt

komsten. Dat was het gevolg van

dat de Nederlandse overheid en

het feit dat met name de vangst

het Nederlandse bedrijfsleven

lidstaten,

op

pagina 14

samenwerking

niet

het

met

landbouwkundig

Hassan

II

vertegenwoordigd

beschikt het EACCE ook over

Het systeem zal in het begin

21 regionale kantoren en labora-

alleen gelden voor ingevoerde

toria.

dieren en voor de bedrijven waar die dieren terechtkomen.

De praktische kwaliteitscontrole wordt door de officiële Marok-

De nationale vereniging voor de

kaanse inspectiediensten uit-

rundveehouderij

gevoerd, maar het EACCE zorgt

invoer van EU-stamboekvee als

ervoor dat de controle zich

de

toespitst op de kwaliteitseisen

genetische verbetering van de

van het land van bestemming. De

veestapel. Maar de ANEB is geen

Europese Commissie heeft het

voorstander van een ongelimi-

EACCE als erkende controle-

teerde invoer van runderen zoals

autoriteit aangewezen.

dit vroeger het geval was, omdat

beste

(ANEB)

mogelijkheid

ziet voor

dit tot ernstige marktverstoring Bij de export heeft het EACCE een

zou leiden. Dankzij de EU-export-

systeem ingevoerd waardoor van

restitutie zijn EU-fokrunderen

elke geëxporteerde partij bekend

immers ongeveer ¤ 600 goed-

is wie de leverancier, de ver-

koper dan de Marokkaanse koei-

werker, de verpakker en de trans-

en zónder stamboek. De ANEB

porteur is. Van alle uitgevoerde

pleit daarom voor een voorzich-

partijen worden de gegevens en

tige invoer. Andere betrokkenen

de analyses bewaard. Mocht een

zijn echter van mening dat de

kwaliteitsprobleem

optreden,

Marokkaanse runderprijzen veel

linzen) nam met 6% toe tot

Tanzania

dan kan de bron van de fout

te hoog zijn omdat er geen

266.000 ha, het areaal voeder-

LNV-raad Nairobi

direct worden gevonden.

invoer is. Deze prijzen liggen nu

gewassen met 12% tot 358.000

rond de ¤ 2.500, terwijl ze

ha. Als gevolg hiervan steeg de

> Tuinbouw

normaal tussen de ¤ 700 en

verkoop van graanzaden met

Expansie tuinbouw Tanzania

Invoer en BSE

¤ 1.000 liggen. Daarom oefenen

20% tot 578.000 ton en die

gehinderd door banken

Over de invoer van levende

de Marokkaanse melkveehou-

van kunstmest met 16% tot

De langzame groei van de tuin-

runderen uit de Europese Unie

ders grote druk uit om melkvee

553.000 ton.

bouw in Tanzania is volgens de

is het Marokkaanse ministerie

uit de Europese Unie te mogen

van Landbouw en Plattelands-

invoeren.

Tanzania Exporters Association Voor citrusvruchten is de oogst-

(TANEXA) het gevolg van ge-

ontwikkeling heel duidelijk. De

verwachting minder goed: men

brekkige toegang tot kapitaal.

grens gaat open zodra er een

verwacht in 2003/04 een op-

De lokale financiële instellingen

BSE-bestrijdingssysteem tot stand

Vanaf 1 maart etikettering

brengst van 1,167 mln. ton tegen

zien

is gebracht én tbc is uitgeroeid in

in Arabisch verplicht

1,314 mln. ton in 2002/03, een

als een riskante onderneming.

het gebied waar de ingevoerde

Volgens een decreet van 4 juni

daling van 14%. De uitvoer zal

Volgens de statistieken heeft

dieren terechtkomen. Om te

2002 is het vanaf 1 maart 2004

daardoor niet groter zijn dan

Tanzania

voorkomen dat een (besmet)

verplicht levensmiddelen ook in

471.000 ton (483.000 ton in

productie voor sierteelt, tegen-

ingevoerd dier in het consump-

het

2002/03). Hiervan zal 40% naar

over meer dan 2.000 ha. in Kenia.

tiekanaal terechtkomt, wil Ma-

Vermoedelijk zullen deze maand

de EU worden uitgevoerd.

Inmiddels heeft de Board of

rokko een BSE-systeem opzetten.

echter toch enkele uitzonde-

Dit moet gaan rusten op vier

ringen worden gemaakt, zoals

Voor tomaten belooft het daar-

met een team uit de tuinbouw-

pijlers:

voor alle in Marokko aanwezige

entegen

te

sector een National Horticultural

- Identificatie en registratie,

voorraden. Verder bestaat nog

worden. De geteelde opper-

Products Development Strategy

behalve ten behoeve van het

de kans dat de invoering wordt

vlakte voor 2003/04 ligt rond

ontworpen. Doel is de ont-

systeem, voor voorlichting aan

uitgesteld tot maart 2005.

de 5.700 ha, 21% meer dan in

wikkeling van de sector te ver-

de

campagne.

snellen. Volgens de luchtvaart-

Arabisch

te

etiketteren.

de veehouders. - Verbeteren van slachthuizen,

de

subsector

slechts

85

kennelijk

ha.

in

External Trade in samenwerking een

goed

voorgaande

jaar

Men verwacht dat 200.000 ton

maatschappijen moet de sector

zodat specifiek risicomateriaal

Productiearealen en

kan worden uitgevoerd, tegen

het huidige tuinbouwareaal ver-

verwijderd kan worden.

productieverwachtingen

180.000 in 2002/03. Half januari

dubbelen om uitbreiding van de

De in de herfst 2003 ingezaaide

was overigens al 105.000 ton

luchtvrachtcapaciteit te recht-

zodat de prionentest daar kan

oppervlakte

bedroeg

uitgevoerd, voor 90% naar de EU.

vaardigen.

worden uitgevoerd.

bijna 5 mln. hectare, 16% meer

In de suikersector wordt de capa-

- Verbeteren van slachthuizen,

granen

dan het gemiddelde van de afge-

citeit van de suikerfabriek te

(in Fez, Tanger, Agadir en

lopen vijf jaar en 11% meer dan

Doukkalas met een investering

Casablanca), die een positieve

in de herfst van 2002. Het areaal

van 75 mln. euro vergroot tot

BSE-uitslag kunnen bevestigen.

peulvruchten (bonen, erwten en

15.000 ton suikerbieten per dag.

- Inrichten van vier laboratoria


Berichten Buitenland

Amerika

de budgetingrepen van nu de

den hetzelfde doen: zij stellen

fundamentele elementen in het

eisen aan de import die zij

nationale landbouwbeleid niet

niet aan de eigen producenten

aantasten. Op de lange termijn

durven opleggen. De minister

zal de agrarische sector echter

noemde hierbij als voorbeelden

niet kunnen vasthouden aan wat

de Franse en Britse kaassector.

ze nu krijgt. Biologische landbouw

.. Argentinie

sterk op EU gericht

LNV-raad Buenos Aires

Tijdens een seminar over marketing en certificering van biologi-

> Zuivel procedures | Nieuwe investeringen | Biologische producten

sche landbouwproducten hebben

vertegenwoordigers

van

overheid en bedrijfsleven ge-

Minister dreigt met stortvloed

wezen op het belang van de

WTO-procedures

Europese Unie als afzetgebied

Tijdens een internationaal con-

van biologische producten. Van

gres over voedselkwaliteit in

de productie gaat 85% naar de

Verenigde Staten

van $ 20,8 mld. voor discretio-

Argentinië heeft de minister van

EU. De Argentijnse wetgeving op

nary spending’ (uitgaven die

Economie en Productie (ook ver-

dit terrein lijkt sterk op de

LNV-raad Washington

vastgesteld worden in de jaar-

antwoordelijk voor landbouw),

Europese. De Verenigde Staten

lijkse bestedingenwet), dat ech-

Roberto Lavagna, fel uitgehaald

zijn een veel kleinere export-

ter 3% minder is dan vorig jaar.

naar de rijke landen. Zij be-

markt. In het kader van de

lemmeren met hun steun aan de

diversificatie is men bezig markt-

> Landbouwbegroting Begrotingsvoorstellen 2005 Het Witte Huis heeft zijn be-

Een aantal belangrijke punten

eigen landbouw de mogelijk-

toegang te verwerven tot Japan

grotingsvoorstellen voor het fis-

uit het budget zijn:

heden

van

en Zwitserland. Er is echter

cale jaar 2005 bekendgemaakt.

- Bioterrorisme

Argentijnse landbouwproducten.

ook kritiek op Europa: Brussel

Dit is de eerste stap in het be-

- Voedselveiligheid

Hij kondigde een strijd op twee

reageert bureaucratischer dan

grotingsproces; de voorstellen

- BSE

fronten aan. Enerzijds zal er

Washington.

moeten nog door het Congres

- Natuur

steeds meer concurrentie op

de behandeltijden van onder-

worden goedgekeurd. In het

- Conservation Reserve Program

kwaliteit plaatsvinden in plaats

werpen veel langer en zijn de

algemeen vertoont het budget

- Environmental Quality

van op prijs. Anderzijds zal

antwoorden vaak onduidelijk.

voor

de

export

Bovendien

zijn

voor het ministerie van Land-

Incentives Program (EQIP)

Argentinië de komende periode

Een

bouw (USDA) verschuivingen ten

- Wetlands Reserve Program

– na het opheffen van de WTO-

afwijkende regelgeving op het

gunste van voedselveiligheid,

- Farm and Ranch Land

vredesclausule - veel WTO-proce-

terrein van biologische land-

Protection Program

bestrijding van bio/agro-terroris-

aantal

EU-landen

heeft

dures aanspannen op landbouw-

bouw. Overeenstemming met

me en natuur. Maar ook de

- Binnenlandse voedselhulp

gebied. Lavagna signaleerde dat

Brussel over markttoegang be-

economische kansen voor de

- Handelsondersteuning en

er in de landbouwexport met

tekent dan ook nog geen markt-

agrarische producenten zijn niet

buitenlandse voedselhulp

twee maten wordt gemeten.

toegang tot alle afzonderlijke lidstaten.

vergeten. Het totale budget voor

- Plattelandsontwikkeling

Argentinië maakt zich hier ook

het ministerie van Landbouw

- Bosbouw

schuldig aan, door hogere eisen

wordt op $ 82 mld. begroot, een

te stellen aan goederen voor

toename van $ 4 mld. ten op-

De president van de American

export dan aan die voor binnen-

Opleving economie

zichte van het fiscale jaar 2004

Farm Bureau Federation (AFBF)

lands gebruik. Daarnaast consta-

De berichten over de oplevende

(5%). Hieronder valt een bedrag

heeft in een reactie gezegd dat

teert hij dat importerende lan-

Argentijnse economie volgen

pagina 16

business. Het percentage voor 2003

bevestigt

de

positieve

invloed van de agribusiness op de handelsbalans met name door de exporten. De groei geeft ook de kracht van de sector aan ten opzichte van die van de industrie. Naast de gestegen productie, met 17,2%, droeg ook de toename van de productie van landbouwwerktuigen met 24,4% bij aan de groei van de agrisector. Ook de resultaten van het eerste trimester wijzen op een verdergaande groei van de activiteiten binnen de sector.

Drie jaar vrij van MKZ Dit

jaar

zal

92%

van

de

Braziliaanse veestapel in een gebied verblijven dat, met vaccinatie, vrij is van Mond- en Klauwzeer MKZ. Deze voorspelling is gedaan door het ministeelkaar steeds sneller op. De afge-

vinden voorbereidingen plaats.

600 machines en werktuigen in

rie van Landbouw dat er tevens

lopen week verschenen diverse

Intussen heeft Argentinië wel

een groot aantal categorieën.

van uitgaat dat de gehele vee-

meldingen van nieuwe inves-

problemen met één van deze

Vijf andere categorieën die 12%

stapel in 2005, met vaccinatie,

teringen in de agro-industrie. Bij

bondgenoten. Brazilië beschul-

IPI betaalden betalen voortaan

vrij van deze ziekte zal zijn. Het

elkaar opgeteld ging het om

digt Argentinië van dumping-

slechts 8%.

afgelopen jaar was 84% van de

meer dan US$ 400 mln. De groot-

praktijken en heeft een drempel

ste investering komt voor reke-

opgeworpen tegen de import

Met deze maatregel komt de

kent al sinds 2001 geen MKZ-

ning van Cargill: US$ 200 mln.

van

melkpoeder.

overheid tegemoet aan één van

gevallen meer, zelfs niet in de

Deze onderneming investeert

Importen beneden het niveau

de belangrijkste eisen van de

risicogebieden in het noorden en

vooral in sojaverwerking (een

van US$ 1.900 per ton zijn niet

private sector. Door de maatregel

noord-oosten. De directeur van

fabriek met een capaciteit van

meer toegestaan.

zullen niet alleen de inves-

de Veterinaire Dienst gaat er

13.000 ton per dag) en bijbe-

teringskosten worden verlaagd

van uit dat het bureau van de

horende havenfaciliteiten. Ook

waardoor de concurrentiepositie

internationale organisatie voor

op

markt

dierziekten OIE de deelstaten

wordt verbeterd, maar wordt

Acre en het centraal-zuidelijke

tevens

werkgelegenheid

deel van de deelstaat Pará, MKZ-

bevorderd. De maatregel kost

vrij zal verklaren. Volgens het

de

schatting

ministerie van Landbouw zal de

US $ 340 mln., maar naar ver-

export van rundvlees hiervan

wachting zal dit ruimschoots

profiteren.

Argentijnse

de verkoop van landbouwwerk-

.. Brazilie

tuigen groeit sterk. De cijfers van

LNV-raad Brasilia

2003 voor tractoren en oogstmachines zijn vier keer zo hoog als die van 2002. Het is nog te vroeg om te concluderen of het bij deze aankopen een duidelijke

> Belasting | Rundvlees | Hout | Zuivel | Gewasbeschermingsmiddelen en zaaizaad | Appels

veestapel gevaccineerd. Brazilië

de

internationale de

overheid

naar

groei betreft of dat we te maken

Reductie industriële belasting

worden gecompenseerd door de

Vraag is echter of dat wel zo

hebben met een inhaaleffect na

kapitaalgoederen

groei van de productie.

zal gaan, aangezien er in de

de crisisjaren 1999-2002.

Na

een

forse

economische

pers berichten verschijnen over

aanpassing in 2003, heeft de

“schijn-nota´s” voor de aankoop

regering van Luiz Inácio Lula da

Groei agribusiness

van vaccins door de veehouders.

Op verschillende fronten

Silva een eerste concrete stap

Volgens het Braziliaanse bureau

Wel een officiële nota maar geen

strijd om zuivel

gezet om de groei van de econo-

voor de statistiek (IBGE) bedroeg

vaccin, laat staan vaccinatie.

Argentinië overweegt een WTO-

mie te stimuleren. Het gaat hier-

in 2003 de groei in de agri-

procedure tegen de EU-zuivel-

bij om verlaging van de belasting

business in Brazilië 1,6% terwijl

subsidies. In het kader van de

op geïndustrialiseerde produc-

dat percentage voor de industrie

Dreigend tekort aan hout

zogenoemde zuivelalliantie, een

ten: Imposto sobre Produtos

niet verder kwam dan 0,3%. De

Er dreigt een ernstig tekort aan

samenwerkingsverband van Aus-

Industrializados (IPI) van 5%

afgelopen drie jaar bedroeg de

houtskool voor de staalindustrie

tralië, Nieuw-Zeeland, Argen-

naar 3,5%. Deze verlaging, met

groei in de industrie 4,5% tegen

door een ver bij de vraag achter-

tinië, Brazilië, Chili en Uruguay,

zo’n 30%, betreft meer dan

een groei van 13,3% in de agri-

gebleven aanplant van bomen,


met 25,8% naar US$ 750 mln en in de zadendivisie, inclusief de activiteiten op het gebied van de biotechnologie, steeg de omzet met 21,5 % naar US$79 mln. groei wordt voornamelijk veroorzaakt door de toegenomen productie van soja en de introvoornamelijk Eucalyptus. Daar-

ductie

naast

dreigt

voor

nieuwe

gewas-

de

beschermingsmiddelen voor zo-

productie van papier en cellulose

wel katoen als soja. Met name

een tekort aan grondstof. De

het toenemende gebruik van

industrie zal waarschijnlijk al op

fungiciden tegen de Aziatische

korte

gaan

roest in soja stimuleert de ver-

maken van natuurlijk bos om

koop. (Overigens, die bewuste

zodoende het tekort, dat op ruim

Aziatische roest doet de soja-

10% wordt geschat, aan te

sector momenteel vrezen voor

vullen.

een mogelijke ban op de soja-

termijn

ook

van

gebruik

export naar de VS.) De overheid heeft om dit tekort

Syngenta is voornemens haar

van 10% op te heffen, toe-

productiefaciliteit in de deelstaat

stemming

São Paulo om te vormen tot een

gegeven

tot

het

gebruik van natuurlijk bos uit de

exportcentrum

deelstaten

en

Amerika. De buitenlandse ver-

Tocantins dat toch al wordt

kopen bedroegen in 2003 ruim

gekapt ten behoeve van de uit-

US$ 7 miljoen.

Mato

Grosso

breiding van het landbouwareaal; voornamelijk soja. Door de grote afstand van deze twee deelstaten tot de hoogovens, ruim 1.500 km, maakt dat uitsluitend ´gratis´ hout uit natuur-

Export appels naar record

lijk bos rendabel is.

Naar verwachting zal de export van Braziliaanse appels 20% hoger uitkomen dan vorig jaar toen het slechte weer een sterk

Vanwege de verwachte toe-

negatieve invloed had op de oogst. De voorzitter van de verenig-

nemende vraag hebben meer

de appeltelers verwacht dat het volume van de export uit zal

dan 80 groot-grondbezitters met

komen op 100 duizend ton en daarmee een opbrengst die zal

cellulosebedrijf Cellulose Nipo

liggen tussen de US$ 45 en US$ 48 miljoen. Sinds 1992 groeit de

Brasileira - Cenibra al contracten

export met zo´n 10% per jaar.

getekend om hun weidegrond om te zetten in bos. Naar verwachting zullen in 2004 meer

voormalige coöperatie Batavo.

dan 110 miljoen hectare met

Parmalat

Eucalyptus worden aangeplant.

Batavo de onderneming Batávia

heeft

samen

met

een marktaandeel van 14% heeft het bedrijf een stevige positie in het zuidelijk deel van Brazilië.

S.A. opgericht en dit is de belangrijkste onderneming van ParmaBatavo versus Parmalat

lat in Brazilië. Het bedrijf heeft

Goede resultaten Syngenta

een omzet van ruim 140 miljoen

De goede resultaten in Latijns-

euro, verwerkt 20 miljoen liter

Amerika in 2003 steunen Syn-

melk per maand en heeft 1.700

genta in de verwachting om in

Hoewel ook in Brazilië nog veel

werknemers in dienst. Batávia is

de sectoren gewasbeschermings-

onduidelijkheid heerst over de

verantwoordelijk voor de pro-

middelen

gevolgen van het financiële

ductie, distributie en verkoop van

genoemde regio in 2004 nog

debacle rond Parmalat, is al wel

alle soorten yoghurt en zuivel-

betere resultaten te kunnen

duidelijk dat de samenwerking

desserts van Batavo en Parmalat.

behalen. De omzet bedroeg in

met Batavo ernstige consequen-

Hiervoor is in 2003 nog 2 mln

2003 US$ 829 mln, een stijging

ties voor de zuivelproducenten

euro geïnvesteerd in de ver-

van 25,4% ten opzichte van 2002.

zal hebben. Parmalat is sinds

dubbeling van de capaciteit. Met

In de divisie gewasbeschermings-

1998 voor 51% eigenaar van de

300 verschillende producten en

middelen stegen de verkopen

pagina 18

en

zaaizaad

voor

voor

Latijns-


Azië

China

Hong Kong

leningen heeft toegezegd voor

rechten

LNV-raad Peking

LNV-raad Peking

boeren die de broedmachines

Singapore hebben onlangs ook

willen installeren, zijn de meeste

besloten een vrijhandelsover-

boeren weinig enthousiast. Zij

eenkomst aan te gaan.

vreest.

India

en

> Zuivel

> Eieren

Fikse stijging geïmporteerde

Voorstel import van

voorspellen dat tegen de tijd dat

zuivelproducten

bevruchte eieren

de broedmachines geïnstalleerd

Tussen januari en november van

Door de importban op levende

zijn, de importban op pluimvee

Buitenlandse belangstelling

het afgelopen jaar heeft China

kippen en eendagskuikens die

alweer opgeheven zal zijn. De

voor Indiase zuivelsector

288.000 ton zuivelproducten ter

het gevolg is van de vogelgriep,

pluimvee-industrie zou dan ook

Nestlé, Unilever en Britania zijn

waarde van zo’n 250 miljoen

zal de voorraad levend pluimvee

graag zien dat er zo snel moge-

in India actief op het gebied van

Euro ingevoerd. Dat is een

bij boerderijen in Hong Kong

lijk een einde aan de ban komt,

zuivelverwerking.

stijging van ruim 30% ten op-

waarschijnlijk binnen een maand

terwijl de regering benadrukt dat

kaasmaker Groupe Lactalis is

zichte van 2002. China impor-

of twee uitgeput zijn. Hong Kong

zij de volksgezondheid niet in

begonnen met het opzetten van

teert vooral melk- en weipoeder

heeft geen exacte plannen over

gevaar wil brengen door de

een

en produceert zelf voor het

wanneer de import vanuit China

invoer van levende kippen.

‘President’ en ‘Bridel’ merkkazen,

grootste deel (tachtig procent

hervat kan worden. Daarom

ondanks de zeer hoge invoer-

van ruim 5 miljoen ton) vloeibare

heeft de regering onlangs voor-

rechten. Overigens trok Numico

zuivelproducten.

totale

gesteld bevruchte eieren van

India

zuivelproductie is in 2003 met

niet-besmette gebieden in China

LNV-raad New Delhi

bijna 60% toegenomen.

in te voeren om zo het tekort aan

Waarnemers vinden de toename

levend pluimvee op te lossen.

van de import van zuivel on-

De

De

distributienet

Franse

voor

de

zich onlangs uit India terug.

> Vrijhandelszone | Zuivel

Japan

Volgens specialisten brengt deze

BIMSTEC voor meer

LNV-raad Tokyo

vermijdelijk, aangezien China

methode de minste risico’s met

vrijhandel in de regio

slechts beperkte mogelijkheden

zich mee. Behalve de import van

Een aantal jaren geleden is

heeft tot het produceren van

bevruchte eieren is het opheffen

BIMSTEC

zuivelproducten. Daarnaast heeft

van de ban op de import van

Myanmar, Sri Lanka Economic

voor douane

de regering de laatste jaren veel

bevroren en/of gekoeld pluimvee

Co-operation)

als

Het ministerie van Financiën

energie gestoken in de promotie

afkomstig uit China een optie.

brug tussen de SAFTA (South

heeft onlangs aangekondigd de

van zuivel bij het grote publiek

Momenteel zijn slechts enkele

Asian Free Trade Association) en

voornaamste inklaringskantoren

om variatie aan te brengen in het

boerderijen uitgerust met broed-

ASEAN (Association of South

voor

dagelijkse dieet, met als doel de

machines. Alhoewel de regering

Asian Nations: Brunei, Cam-

zullen voorzien van apparatuur

lichamelijke gezondheid te ver-

bodja, Indonesië, Laos, Maleisië,

die DNA kan controleren. Doel

beteren. Eén van de maatregelen

Myanmar, Filippijnen, Singapore,

van de maatregel is de invoer

is bijvoorbeeld om mensen aan

Thailand, Vietnam). Vorige week

van illegaal in het buitenland

te sporen meer melk te drinken

zijn ook Nepal en Bhutan toe-

gekweekte landbouwproducten

bij het ontbijt in plaats van

getreden tot BIMSTEC en is be-

efficiënter te weren en zodoende

slechts havermoutpap. Tot nu toe

sloten een vrijhandelszone van

Japanse kwekersrechten effec-

heeft de propaganda het beoog-

deze groep landen te vormen.

tiever te kunnen beschermen. Als

de effect, de zuivelconsumptie

Bangladesh heeft vooralsnog een

het parlement de financiering

neemt sterk toe en dus ook de

voorbehoud gemaakt en wenst

van

verkopen. In 2003 werd er voor

op een aantal terreinen conces-

zullen de inklaringskantoren al

ruim 30% méér aan zuivelpro-

sies omdat het een aanzienlijk

dit voorjaar met de testappara-

ducten gekocht.

verlies van inkomsten uit invoer-

tuur kunnen worden uitgerust.

(Bangladesh,

India,

opgericht,

> DNA DNA-testapparatuur


landbouwproducten

de

plannen

te

goedkeurt,

Thailand LNV-raad Bangkok > Garnalen

vleesproducten naar Zuid-Korea,

de Zuid-Koreaanse export van

dat de op twee na grootste

industriële producten (auto’s,

afnemer is, bedraagt ruim $ 650

mobiele telefoons) zal in belang

mln. Het sluiten van de grens

toenemen ten gevolge van de

heeft, zoals verwacht, een zwaar

overeenkomst. Het was de rege-

offensief van de Amerikanen tot

ring dan ook veel waard om de

gevolg gehad. Zojuist heeft een

boeren tot zwijgen te brengen.

tweede zware delegatie (met daarin onderminister Penn) het

Voor de Nederlandse exporteurs

land bezocht om versoepeling

zal het verdrag op termijn een

Garnalenexport naar EU nu te verzekeren

van de maatregel te bewerk-

aantal gevolgen hebben. Met

Een Thaise bank biedt een verzekering aan voor het risico dat

stelligen. Eerder al maakte de

name de exporteurs van varkens-

Thaise garnalen in de Europese Unie worden afgekeurd en

Canadese landbouwminister een

vlees zullen de gevolgen kunnen

vernietigd wegens te hoge residuen. De verzekering geldt tot

vergeefse reis.

gaan merken, aangezien voor

70% van de waarde en dekt het EU-risico tot 30 dagen na

Chileens varkensvlees het huidi-

aankomst. De verzekeringspremie bedraagt 1,5% van de waarde.

Onder de oppervlakte spelen nog

ge 25%-tarief in tien jaar zal

De export van garnalen naar de Europese Unie heeft in 2002

andere dan veterinaire zaken.

worden afgebouwd.

een scherpe daling doorgemaakt naar 1,5 mld. Baht, tegenover

Bijvoorbeeld de kwestie Noord-

Voor de zuivelexport naar Korea,

een exportwaarde in 2001 van 4,6 mld. Baht. De verzekering

Korea en de verplaatsing van de

goed voor ¤ 40 mln., zullen de

wordt alleen verleend aan exporteurs en verwerkers die garnalen

Amerikaanse legerbasis. Amerika

gevolgen

rechtstreeks kopen bij door het ministerie van visserij gecertifi-

heeft in dit land preferente aan-

groot zijn. Over de tariefafbouw

ceerde bedrijven.

delen en een doorbraak zou ook

in de zuivel wordt pas later

Nederlandse exporteurs op ter-

onderhandeld. Slechts een jaar-

mijn ten goede kunnen komen.

lijks quotum van 1.000 ton wei-

vooralsnog

minder

Vietnam

Zuid Korea

Wij hebben immers onze con-

poeder en/of melkpoederprepa-

LNV-raad: Bangkok

LNV-raad Seoul

trole wél goed op orde en

raat kan vrij van invoerrecht wor-

constateren dus met regelmaat

den geïmporteerd.

BSE-gevallen, maar wel vóórdat

Het tarief van 8% op cacaopre-

het vlees in de keten komt.

paraten (85% mager melkpoeder,

> Varkenshouderij Informatie varkenshouderij

> Invoerverbod rundvlees VS | Vrijhandelsovereenkomst

in Vietnam

Amerikanen halen

De vorig jaar in Hanoi aange-

bakzeil in BSE-zaak

stelde landbouw-assistent van

Onmiddellijk na het bekend

Vrijhandelsovereenkomst

leense export van deze pro-

het bureau van de LNV-raad te

worden van een BSE-geval in de

met Chili geratificeerd

ducten naar Korea (nog) slechts

Bangkok, mevrouw Truong Thi

Amerikaanse staat Washington

Het parlement heeft 16 februari

2% van de Nederlandse export

Dung, heeft een overzicht ge-

heeft Korea de invoer van rund-

jl. eindelijk de vrijhandelsover-

bedraagt, zijn de gevolgen daar-

maakt van de varkenshouderij-

vlees(producten) uit de VS ver-

eenkomst met Chili geratificeerd.

van vooralsnog te overzien. De

sector in Vietnam. Dit rapport is

boden. Voor Canadese produc-

Aangezien Chili dit al een jaar

volledige tekst van het verdrag is

kosteloos aan te vragen bij:

ten zijn de grenzen al eerder

geleden deed, staat niets de

te vinden op http://www.mofat.

gesloten. Voor Canada, maar

uitvoering meer in de weg. In

go.kr/ko/division/fta_new_9.mof.

Truong Thi Dung

vooral voor de VS, staan zeer

Zuid-Korea verwacht men al

Een uitgebreidere analyse van

Agricultural Assistant

grote belangen op het spel. De

in april de vruchten te kunnen

het verdrag is beschikbaar op het

Email: [email protected]

Amerikaanse export van rund-

plukken. En dat zijn er vele, want

landbouwbureau in Seoul.

pagina 20

15% cacao) wordt in vijf jaar afgebouwd. Aangezien de Chi-


Europese Unie

en een ondernemingsplan is

in het bedrijf, bij het vervoer of in

opgesteld, kunnen de mensen

de laboratoriumuitslagen iets

van het VIB op zoek naar risico-

mis blijkt te zijn. De meldings-

kapitaal bij regionale en interna-

plicht is 1 maart 2004 in werking

tionale investeerders. Nogal wat

getreden. Voorts moeten hy-

van die start-ups komen na ver-

giënevoorschriften besmetting

loop van tijd in handen van bui-

voorkomen. De primaire produ-

tenlandse multinationals. Rudy

centen moeten de registers vijf

Dekeyser van het VIB: “In het

jaar

Gentse technologiepark werken

ranciers twee jaar. Het zelf-

binnenkort 1.500 onderzoekers,

controlesysteem sluit nauw aan

waarmee Gent een van de groot-

bij een HACCP-kwaliteitssysteem,

ste onderzoekscentra van Europa

waarbij alle kritieke punten in

bijhouden,

de

toeleve-

zal zijn. Op het vlak van de agro-

een bedrijf nauwkeurig worden

biotech behoren we zonder twij-

gecontroleerd.

fel tot de wereldtop, al remt het Europees verbod op het commercialiseren van genetisch gewijzig-

Colruyt best gewaardeerde

de gewassen een snelle groei van

supermarktketen

deze sector. Waar we ons dan

De discountketen Colruyt blijft

.. Belgie

universitair Instituut voor Bio-

ook zeker voor moeten hoeden

volgens het winterrapport van

LNV-raad Brussel

technologie (VIB) speelt daarbij

in België is strenger te willen zijn

GfK de best gewaardeerde super-

een belangrijke rol. Het aantal

dan de andere EU-landen in het

marktketen in België. Opvallende

biotechbedrijven is uitgegroeid

toepassen

Europese

nieuwkomer in de top drie is

tot zo’n veertig, waar zo’n 2.000

regels. Zo’n houding zou een

Mestdagh. De exploitant van de

onderzoekers werkzaam zijn.

verkeerd signaal zijn naar de

Champion-supermarkten stijgt

Forse omzetstijging

Bovendien incorporeren ook veel

investeerders.”

in vergelijking met het zomer-

visafslag Oostende

niet-biotechbedrijven biotechno-

De opbrengst van de vis in de vis-

logie in hun research- and

afslag van Oostende is in januari

developmentprocessen. In totaal

Zelfcontrole in voedselketen

supermarktgroep

gestegen met 44%, tot ¤ 2,6 mln.

werken 20.000 biotechnologen

Meer dan 240.000 bedrijven in de

scoort in het GfK-rapport beter

Ondanks de vangstbeperking op

in Vlaanderen. Bij het VIB werken

Belgische voedselketen moeten

dan de concurrenten Makro en

kabeljauw nam de aanvoer van

8.00

verspreid

vanaf 1 januari 2005 allerhande

Delhaize. Mestdagh haalt vooral

vis met 49% toe. In januari is in

over vier universiteiten. Jaarlijks

bedrijfsgegevens gaan bijhou-

goede punten op uitstraling. ‘De

Oostende 712.919 kilo vis aan-

doen zij een zestigtal nieuwe uit-

den. Bijvoorbeeld op het gebied

versafdelingen

gevoerd, 235.807 kilo meer dan

vindingen, voor de helft daarvan

van medicatie, voeding en ge-

waren het afgelopen jaar een

in dezelfde periode vorig jaar.

vragen ze een octrooi aan. Van

wasbescherming. Het is de be-

aandachtspunt. De extra aan-

Volgens het autonome gemeen-

die dertig aanvragen leidt uitein-

doeling dat hiermee de voedsel-

dacht die de keten hieraan heeft

tebedrijf dat de visafslag exploi-

delijk slechts 10% tot de oprich-

keten in België transparanter

besteed, wordt door de klant

teert, lossen steeds meer reders

ting van een nieuw bedrijf: voor

en veiliger wordt. Tegelijkertijd

geapprecieerd’, aldus GfK Panel-

uit Zeebrugge in Oostende.

een enkel product start men

wordt een meldingsplicht inge-

services. Het GfK-waarderings-

immers geen nieuw bedrijf, maar

voerd voor vrijwel alle bedrijven

rapport

sluit men een overeenkomst af

in de voedselketen. Daardoor

resultaat van de winkelervaring

Biotechnologie Vlaanderen

met een bestaande onderne-

wordt het Federaal Agentschap

van de 3.000 leden van het

De

biotechnologie-

ming. Zodra de nieuwe technolo-

voor de Voedselveiligheid (FAVV)

ConsumerScan-panel.

sector bloeit. Het Vlaams Inter-

gie beschermd is met octrooien

snel op de hoogte gebracht als er

> Visserij | Biotechnologie | Registratie voedselketen | Supermarktketen

Vlaamse

onderzoekers,

van

de

rapport van de zesde naar de tweede plaats. De Belgische


is

het

Mestdagh

bij

Champion

halfjaarlijkse

Denemarken LNV-raad Kopenhagen

bouw en visserij met betrekking

woordelijk, maar de minister van

en buiten Europa zal men zich op

tot voedselveiligheid en dierge-

productie activiteiten, Antoni

verschillende beurzen manifes-

zondheid.

Morotti. Hij behartigt de gehele

teren. In Nederland zal Italië

Italiaanse export. Om de aan-

aanwezig zijn op de Private Label

dacht op Italiaanse producten te

beurs en op de beurs voor

vestigen wordt gewezen op de

reinigingsapparatuur, beide in

Italiaanse levensstijl, zoals die tot

Amsterdam. Een speciale actie

uitdrukking

mode,

zal worden ondernomen, gericht

design, huishoudelijke artikelen,

op het aantrekken van Nederlandse investeerders in Italië.

> Brouwerijen | Voedsel- en Veterinair onderzoek.

.. Italie

Carlsberg wil vergroting

LNV-raad Rome

marktaandeel op > Biologisch | Promotie export

Amerikaanse markt Op 1 mei wordt de samen-

| Nieuwe greenery

komt

in

Rome hoofdstad biologische

film, maar vooral ook in eten en

Carlsberg beëindigd. Vanaf die

landbouw

drinken. Het alles omvattend

datum gaat Carlsberg haar eigen

De gemeenteraad van Rome

logo voor het Italiaanse product

import, marketing en distributie

bereidt een besluit voor om in en

is “Made in Italy”, dat moet

Een kleine greenery geboren

in de VS verzorgen. Hiertoe is

rond de stad het gebruik van

genoeg zeggen. Het ministerie

Afzet, distributie en retail lopen

Carlsberg USA opgericht. De stap

genetisch gemanipuleerde ge-

wil in het bijzonder het midden-

in Italië achter bij de onwikke-

wordt als een logische gezien in

wassen te verbieden en Rome uit

en kleinbedrijf een steun in de

lingen in de rest van Europa. Wat

de strategie van het bedrijf om

te roepen tot hoofdstad van

rug geven. Zij doet dat onder

betreft

meer grip te krijgen op de eigen

de biologische landbouw. Dat

meer door internationalisering

de achterstand in Noord-Italië

activiteiten. Het aan-

heeft de wethouder van milieu,

van deze bedrijven te bevorde-

aardig ingelopen, maar in het

deel van Carlsberg

Dario Esposito, gezegd. Formeel

ren. Verder wil men de afzet en

zuiden is dat nog allesbehalve

(onder licentie voor

baseert hij het verbod op de teelt

distributie van Italiaanse produc-

het geval. De afzet en distributie

Labatt werd 27.000

van deze gewassen op het

ten meer bundelen om de kosten

van groente en fruit lopen in het

hectoliter

gebrou-

voorzorgbeginsel. Dat beginsel

te drukken. Verder wordt de

hele land nog ver achter. Zelfs de

wen) kan groeien. De

mag gebruikt worden als er

nadruk gelegd op Italiaanse

vorig jaar nieuw opgeleverde

Amerikaanse

gerede wetenschappelijke twijfel

kwaliteitsproducten, zoals de

groothandelsmarkt voor groente

werking

tussen

Labatt

en

markt

de

supermarkten

is

is

bestaat over het effect van gene-

beschermde streekproducten. De

en fruit bij Rome, is gebouwd

circa 27 miljoen hec-

tisch gemodificeerde gewassen

minister zal er ook op toezien

volgens een concept dat in

toliter. Carlsberg zal

op de gezondheid van de mens

dat Italiaanse producten niet

Nederland dertig jaar geleden al

Tuborg

of het milieu. In de gemeente-

worden nagemaakt en zonodig

ouderwets was. De supermark-

Goldlabel, Tetleys en Double

raad heerst deze twijfel, maar

tot vervolging overgaan.

ten vragen om grootschalige

Diamond op de Amerikaanse

evenzeer de overtuiging dat de

markt gaan verkopen.

traditioneel gekweekte cultuur-

Naast nationale promotie wil

versplinterde afzet en distributie

gewassen per definitie superieur

het ministerie de verschillende

in Italië niet aan worden voldaan.

voor

Carlsberg

importbier

Elephant,

levering en daar kan met de

regionale producten onder de

Om die reden hebben produ-

Experimenten

met

aandacht brengen. De instru-

centen en groothandelaren in

manipulatie

zijn

menten die ingezet worden zijn

Piemonte zich aaneengesloten

Per 1 januari is het nationale

alleen toegestaan op geïsoleerde

collectieve Italiaanse inzendin-

tot een grotere eenheid, die

onderzoek op het gebied van

proefvelden.

gen op beurzen in het buiten-

beter in staat is te voldoen aan

levensmiddelen en veterinaire

land, proeverijen, cursussen voor

de nieuwe vraag. Onder de naam

zaken gebundeld in een nieuw

sommeliers en koks, seminars,

‘ortofruit italia’ is een nieuwe

zijn aan de genetisch gemaniNieuw instituut voedsel- en

puleerde.

veterinair onderzoek

genetische

instituut: het Danish Institute for

Made in Italy moet

workshops, acties op verkoop-

organisatie geboren in Verzuolo

Food and Veterinary Research

export bevorderen

punten. Daarnaast zijn er geza-

in de provincie Cuneo. De Engels-

(www.dfvf.dk). Dit instituut is

Voor de promotie van de export

menlijke acties met distributeurs,

Italiaanse naam en het logo

deel van het ministerie van voed-

van levensmiddelen en andere

studiereizen voor journalisten en

suggereren internationale ambi-

sel, landbouw en visserij. Het

agrarische producten is niet de

vakmensen naar Italië, artikelen

ties, al zal dat met de huidige

onderzoek moet bijdragen aan

minister van landbouw verant-

in de pers en drukwerk. Binnen

omzet van ¤ 10 mln. per jaar zo’n vaart nog niet lopen.

veilige en gezonde voeding, bevordering van gezonde voedingsgewoonten en voorkoming van aan voedsel gerelateerde

Spanje

ziekten. Verder moet het onder-

LNV-raad Madrid

zoek bijdragen aan voorkoming > Olijfolie

van dierziekten, bevordering van productievoorwaarden die dier-

Record olijvenoogst

gezondheid en dierenwelzijn ver-

Het ziet er naar uit dat de huidi-

zekeren. Bovendien levert het

ge campagne een record brengt

instituut een participatie aan het

voor de olijfolieproductie. Men

rampenplan van het Deense

gaat uit van een productie tussen

ministerie van voedsel, land-

de 1,4 en 1,5 miljoen ton en een pagina 22

Verenigd Koninkrijk

trek, op 30 september, aange-

Koninkrijk, heeft voor 22 mln.

kondigd. Hij wordt opgevolgd

GBP (ongeveer 40 mln. euro) een

LNV-raad Londen

door Patrick Cescau, nu ver-

kleine supermarktketen in het

antwoordelijk voor de voedings-

noorden van Engeland opge-

middelendivisie

het

kocht. Hoewel nog steeds in de

Onverwacht vertrek

concern en voor de integratie

race voor de overname van een

topman Unilever

van

Unilever.

grote keten van buurtwinkeltjes,

De kleurrijke Britse co-voorzitter

Fitzgerald – ruim 37 jaar gepokt

heeft Sainsbury’s besloten de

resterende voorraad van 95.000

van de Raad van Bestuur van

en gemazeld binnen Unilever,

concurrentie te snel af te zijn met

ton. Daar tegenover staat een

Unilever, Niall FitzGerald, heeft

waarvan 8 jaar als co-voorzitter

de overname van deze kleine

binnenlandse vraag van slechts

tamelijk onverwachts zijn ver-

van de Raad van Bestuur – wordt

keten van 54 kleinere dorps-

600.000 ton. Dat leidt echter

genoemd als toekomstig voor-

supermarkten. Deze keten had

niet tot een prijsverlaging, om-

zitter van de Raad van Com-

tot nu toe een omzet van on-

dat men verwacht veel naar

missarissen van het media- en

geveer 56 mln. GBP per jaar

Griekenland en Italië te kunnen

informatietechnologieconcern

(ongeveer 75 mln. euro) en boek-

uitvoeren vanwege de tekorten

Reuters.

te het afgelopen jaar een winst

> Unilever | Supermarkt, Bier

Bestfoods

binnen in

daar. Dit resultaat is beter dan de voorgaande

campagne,

van 1 mln. GBP (1,4 mln. euro).

toen

slechts 861.000 ton werd ge-

Kleine supermarktketen

produceerd, bij een bestaande

overgenomen

voorraad van op dat moment

Sainsbury’s, de derde super-

324.000 ton.

marktketen

in

het

Verenigd


Overig Europa

.. ServieMontenegro

niet in Servië-Montenegro ge-

LNV-raad Boedapest

werd de import verboden, eerst

produceerd werd. Vervolgens voor drie, later voor zes maan-

> Suiker

den en met ingang van 9 februari

Importverbod suiker

nogmaals voor zes maanden.

In 2002 heeft de Europese Unie voor

een

Inmiddels heeft de Servische

invoervrij contingent voor suiker

Servië-Montenegro

regering maatregelen genomen.

gecreëerd (95% van de produc-

Eén daarvan is de bepaling dat

tie). Het was de bedoeling

suikerimport slechts via vijf aan-

hiermee de lokale productie van

gewezen grensposten (per weg:

suiker weer op gang te brengen

Subotica, Sid en Presevo; per rail:

en de marktafzet te verzekeren.

Subotica, Sid en Ristovac en per

Montenegro

mogelijk

garanties kan geven over een

In 2003 echter ontdekte de

schip: Novi Sad) mogelijk is. Of

wordt, hangt af van het onder-

deugdelijke controle van in- en

Europese Unie dat de suiker die

en wanneer de preferentiële

zoek van de Servische regering

uitvoer.

naar de Unie werd geëxporteerd

invoer van suiker uit Servië-

en de manier waarop de douane

weer


LNV-bureaus in het buitenland

ANKARA Werkgebied: Turkije, Israël, Palestijnse Gebieden Ir. G.J.M. Terberg, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Turan Günes Bavari 7. Cadde no. 3, Yildiz 06550 Ankara, Turkije Tel.: (00-90) 312.409.1860 (LNV) Fax: (00-90) 312.409.1892 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.dutchembassy.org.tr Web: www.nlankagr.com Bureau Athene (zie Boekarest) BANGKOK Werkgebied: Thailand, Filippijnen, Vietnam, tevens voor ESCAP Ir. M.H. Slingenberg, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 106 Wireless Road, Bangkok-10330 Postadres: P.O.Box 404, Bangkok 10501, Thailand Tel.: (00-66) 2.255.7559 (LNV) Fax: (00-66) 2.254.1415 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.in.th Bureau Hanoi Mw. Truong Thi Dung, Technisch assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden Daeha Office Tower, 6 th floor 360 Kim Ma Street, Ba Dinh District, Hanoi Tel.: (00-84) 4.831.5650 Fax: (00-84) 4.831.5605 E-Mail: [email protected] E-Mail: [email protected] Web: www.netherlands-embassy.org.vn Bureau Manilla Dhr. J.I.C. Laquian, Technisch Assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 9e Etage, King’s Court Bld I, 2129 Chino Roces Avenue, Makati City, Filippijnen P.O. Box 2448 MCPO, 1264 Makati City, Filippijnen Tel.: (00-63) 2.811.2706 (LNV) Fax: (00-63) 2.811.2706 (LNV) (00-63) 2.815.4579 (BZ) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.dutchembassy.ph BELGRADO (ZIE Boedapest) BERLIJN Werkgebied: Bondsrepubliek Duitsland, Zwitserland Ir. J.J. Pape, LNV-Raad Mw. Mr. S.M.C. Deepen, LNV-attachee Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Klosterstrasse 50, 10179 Berlin, Duitsland Tel.: (00-49) 30.2095.6480 (LNV) Fax: (00-49) 30.2095.6481 (BZ) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.dutchembassy.de BOEDAPEST Werkgebied: Hongarije, BosniëHerzegovina, Servië-Montenegro, Kroatië, Slovenië, Oostenrijk Drs. J.D. Gábor, LNV-Raad Veterinair Werkgebied: Hongarije, Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Estland, Letland, Servië-Montenegro, Kroatië, Macedonië, Polen, Roemenië, Slovenië, Tjechië en Slowakije Drs. J.A. Smak, Veterinair Attaché Bezoekadres: Fuge Utca 5-7,

1022 Boedapest, Hongarije Postadres: P.O. Box 56, 1388 Boedapest, Hongarije Tel.: (00-36) 1.3366.380 (LNV) Fax: (00-36) 1.3266.238 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.hu Bureau Belgrado Mw. M. Mirkovic, Technisch Assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Simina 29, 11000 Belgrado, Servië-Montenegro Postadres Ambassade der Nederlanden, Postfah 489, 11001 Belgrado Tel.: (00-381) 11.3281.147 Fax: (00-381) 11.6289.86 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.bg Bureau Zagreb Mw. D.M. Budimir, Technisch Assistent Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Medvescak 56, 10000 Zagreb, Kroatië Tel.: (00-385) 1.468.3697 (LNV) Fax: (00-385) 1.468.4877 (BZ) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.hr/ BOEKAREST Werkgebied: Roemenië, Bulgarije, Griekenland Ir. M.Y. Brouwer, LNV-Attaché Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Strada Atena 18, 011832 Boekarest, Roemenië Tel.: (00-40) 21.231.5657 ( LNV) Fax: (00-40) 21.231.6373 ( LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.olanda.ro/ Bureau Athene Mw. M. Plessas-Schallenburg, Technisch Assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Leoforos Vassileos Konstantinou 5-7, Athene 106-74, Griekenland Tel.: (00-30) 2.107.254.960 Fax: (00-30) 2.107.254.907 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.dutchembassy.gr Bureau Sofia Mw. D.H. Milenkova, Technisch Assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 15, Oborishte Street, Sofia, Bulgarije Postadres: P.O. Box 91, 1000 Sofia, Bulgarije Tel.: (00-359) 2.8160.380 (LNV) Fax: (00-359) 2.8160.381 (LNV) E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.bg BRASÍLIA Werkgebied: Brazilië Dhr. J.G. van de Vooren, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Ses Avenida das Nações, Q 801, Lote 05 70405-900 Brasília – DF, Brazilië Postadres: Caixa Postal 07/0098, 70359-970 Brasília - DF, Brazilië Tel.: (00-55) 61.321.4769 (BZ) Fax: (00-55) 61.323.5342 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.embaixada-holanda.org.br

Bureau São Paulo Mw. F.E. Heering, Administratief medewerker Consulaat-Generaal der Nederlanden Bezoekadres: Avenida Brigadeiro Faria Lima 1779, 3 -andar 01451-001-Sao Paulo-SP, Brazilie Postadres: Caixa Postal 11302, 05422-970-São Paulo-SP, Brazilië Tel.: (00-55) 11.3811.3300 (BZ) Fax: (00-55) 11.3819.0903 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.embaixada-holanda.org.br BRUSSEL Werkgebied: België, Luxemburg Jhr. Mr.ing. K.H.A. von Chrismar, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, H. Debrouxlaan 48, 1160 Brussel, België Tel.: (00-32) 2.679.1550 (LNV) Fax: (00-32) 2.679.1780 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nederlandseambassade.be BRUSSEL PV-EU Mw. Drs. M.A.J. Vaes, LNV-Raad Drs. C.C.J.M. van der Meijs, Raad voor Veterinaire Aangelegenheden Drs. A.M. Akkerman, Raad voor Veterinaire Aangelegenheden Mr. O.B.M. Meuffels, LNV-Attaché Ir. F. Vroegop, LNV-Attaché Mw. Drs. S.J.C.W. Bont, LNV-Attache Post/Bezoekadres: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Europese Unie, H. Debrouxlaan 48, 1160 Brussel, België Tel.: (00-32) 2.679.1545/1546 (LNV) Fax: (00-32) 2.679.1776/1783 (LNV) E-Mail: [email protected] Web: www.nederlandseambassade.be Opmerking Tevens belast met procurementaangelegenheden in het kader van de ontwikkelingsfondsen van de EU BUENOS AIRES Werkgebied: Argentinië, Chili, Uruguay Drs. M. van Genne, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Edificio Porteño Plaza II, Olga Cossenttini 831, Pisos 3 y 4, C1107 BVA Buenos Aires, Argentinië Postadres: Ambassade der Nederlanden, Olga Cossenttini 831, C1107 BVA Buenos Aires, Argentinie Tel.: (00-54) 11.4338.0090 (LNV) Fax: (00-54) 11.4338.0091 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.embajadaholanda.int.ar DAMASCUS (zie Kairo) GENÈVE PV-WTO Werkgebied: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de WTO (Wereldhandelsorganisatie) en andere internationale organisaties te Genève (UNCTAD, UNEP, WHO, WIPO/UPOV) Ir. R.P. Lapperre, LNV-Attaché Postadres: C.P. 196, 1211 Genève 20 CIC, Zwitserland Tel.: (00-41) 22.748.1822/08 (LNV) Fax: (00-41) 22.748.1828 (BZ) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected]

JAKARTA Werkgebied: Indonesië, Maleisië, Singapore, tevens voor Association of South-East Asean Nations (ASEAN) Ir. F.A.G.M. Claassen, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Jalan H.R. Rasuna Said, Kavel S-3, Kuningan, Jakarta 12950, Indonesië Tel.: (00-62) 21.524.1032/48 (LNV) Fax: (00-62) 21.526.2230 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.or.id/ Bureau Singapore Dhr. K.C. Chong, Technisch Assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 541 Orchard Road, 13-01 Liat Towers, Singapore 238881 Postadres: Tanglin P.O. Box 447, Singapore 912415 Tel.: (00-65) 6739.1121 Fax: (00-65) 6737.1940 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nethemb.org.sg KAIRO Werkgebied: Egypte, Jordanië, Libanon, Syrië Ir. H.L.M. van Wissen, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 18, Hassan Sabri Street, Zamalek, Kairo, Egypte Tel.: (00-20) 2.739.5571/2/3 Fax: (00-20) 2.736.0936 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.hollandemb.org.eg Bureau Damascus Mw. Samar Kadri, Technisch Assistent Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Abou Roumaneh, Al-Jalaa Street, Imm. Tello, Damascus, Syrie Postadres: Boîte Postale 702, Damascus, Syrië Tel.: (00-963) 11.333.5119/6871 (BZ) Fax: (00-963) 11.333.9369 (BZ) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] KIEV Werkgebied: Oekraïne, Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Moldavië Ir. A.A. Verhagen, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Kontraktova Sq. 7, 01901 Kiev, Oekraïne Tel.: (00-380) 44.490.8223 (LNV) Fax: (00-380) 44.490.8266 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] KOPENHAGEN Werkgebied: Denemarken, Estland, Finland, Noorwegen, IJsland, Zweden Dhr. H.H. Schipper, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Toldbodgade 33, DK 1253 Kopenhagen K, Denemarken Tel.: (00-45) 33.707.237 Fax: (00-45) 33.140.350 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nlembassy.dk LISSABON (zie Madrid)

Hanoi (zie Bangkok)

pagina 20

HONG KONG SAR (zie Peking)

Handelsmissie Oekraïne In de week van 6-11 juni organiseren de

Voor meer informatie kunt u terecht

Ministeries van LNV, EZ en BuZa een

bij www.evd.nl of Arjen Vroegop

handelsmissie naar de Oekraïne.

(I&H, 070-378 5466). En natuurlijk

De missie zal Kharkiv en Kiev aandoen.

ook bij het LNV-bureau te Kiev.

Het programma bestaat uit match-making, business seminars, bedrijfsbezoek en overleg met de Oekaïense overheid.

LONDEN Werkgebied: Verenigd Koninkrijk, Ierland Drs. G.G.J. Thissen, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 38, Hyde Park Gate, Londen SW7 5DP, Verenigd Koninkrijk Tel.: (00-44) 20.7590.3279/76/77/80 Fax: (00-44) 20.7581.5276 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlands-embassy.org.uk/ MADRID Werkgebied: Spanje, Marokko, Portugal Mr. C.J. Heringa, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Avenida del Comandante Franco 32, 28016 Madrid, Spanje Tel.: (00-34) 91.353.7521/20 (LNV) Fax: (00-34) 91.353.7567 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.embajadapaisesbajos.es Bureau Lissabon Mw. A.P. Paiva Gaedas, Administratief Medewerker Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Avenida Infante Santo 43-5o, 1399-011 Lissabon, Portugal Tel.: (00-351) 21.391.4919 (LNV) Fax: (00-351) 21.391.4952 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.emb-paisesbaixos.pt

NEW DELHI Werkgebied: India, Sri-Lanka, Nepal Ir. A. Parzer, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 6/50F Shantipath, Chanakyapuri, New Delhi 110021, India Tel.: (00-91) 11.2688.4951/2/3/4 Fax: (00-91) 11.2688.2799 Email: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.holland-in-india.org/ PARIJS Werkgebied: Frankrijk, Algerije Ir. L. Braakenburg, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 7-9 Rue Eblé, 75007 Parijs, Frankrijk Tel.: (00-33) 1.4062.3353 (LNV) Fax: (00-33) 1.4062.3452 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.amb-pays-bas.fr PARIJS PV-OESO Werkgebied: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) Ir. A.J.A. van Royen, LNV-Raad Post/Bezoekadres: 12-14 Rue Octave Feuillet, 75116 Parijs, Frankrijk Tel.: (00-33) 1.4524.9971 Fax: (00-33) 1.4524.9938 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected]

MANILLA (zie Bangkok) MEXICO Werkgebied: Mexico, Cuba Ir. J.A. Landstra, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Av. Vasco de Quiroga 3000, Piso 7, Col. Santa Fe, 01210 Mexico D.F., Mexico Postadres: Apartado Postal 10-656, 11000 Mexico D.F., Mexico Tel.: (00-52) 55.5258.9921 tst. 215 (LNV) Fax: (00-52) 55.5258.8139 E-Mail: [email protected] Web: www.paisesbajos.com.mx

PEKING Werkgebied: Volksrepubliek China, (incl. Hong Kong) Ir. P.L. Gooren, LNV-Raad Ir. R.J. Konijn, LNV-Attaché Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 4, Liangmahe Nanlu, Beijing 100600, Volksrepubliek China Tel.: (00-86) 10.6532.4464 Fax: (00-86) 10.6532.6329 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nlpekagr.com Web: www.nlpekembassy.org/

MOSKOU Werkgebied: Rusland, Kazachstan, Oezbekistan, Wit-Rusland Ir. J.M.J.G. Kats, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Tverskoj Blvd. 14/1, 15th Floor, 125009 Moscow, Rusland Postadres: Kalashny Pereulok 6, 125009 Moskou, Rusland Tel.: (00-7) 095.797.2946 Fax: (00-7) 095.797.2905 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlands.ru

Bureau Shanghai Dhr. N. Hong, Technisch Assistent Post/Bezoekadres: Consulaat-Generaal der Nederlanden, 4/F East Tower, Sun Plaza, 88 Xian Xia Road, Shanghai 200336, Volksrepubliek China Tel.: (00-86) 21.6209.9076 Fax: (00-86) 21.6278.9722 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.cgshanhai.org Web: www.nlpekagr.com

NAIROBI Werkgebied: Kenia, Eritrea, Ethiopië, Uganda, Tanzania, tevens voor UNEP Mr. F.H.J. von der Assen, LNV-Raad Ambassade der Nederlanden, Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Riverside Lane, Off Riverside Drive, Nairobi, Kenia Postadres: P.O. Box 41537, Nairobi, Kenia Tel.: (00-254) 20.4450.137 Fax: (00-254) 20.4450.138 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlands-embassy.or.ke/

Bureau Hong Kong SAR Mw. M.P.C. Ng, Technisch Assistent Post/Bezoekadres: Consulaat-Generaal der Nederlanden, Room 5702, Cheung Kong Center, 2, Queen’s Road Central, Hong Kong Tel.: (00-852) 2524.8187/88 Fax: (00-852) 2524.9419 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nlpekagr.com PRAAG Werkgebied: Tsjechië, Slowakije Mw. Ir. P.M.B. de Vries-Van Loon, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Gotthardska 6/27, 160 00 Praag 6, Bubeneç, Tsjechië

Tel.: (00-420) 2.2431.2190 tst. 7 (BZ) Fax: (00-420) 2.2431.2155 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlandsembassy.cz PRETORIA Werkgebied: Zuid-Afrika, Zimbabwe Mw. Mr. G.A. Kostwinder, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 825 Arcadia Street, Pretoria 0083, Zuid-Afrika Postadres: P.O.Box 117, Pretoria 0001, Zuid-Afrika Tel.: (00-27) 12.344.3910/1/2/3/4/5 toest. 212 (BZ) Fax: (00-27) 12.343.7456 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.dutchembassy.co.za RIYADH Werkgebied: Saudi-Arabië, Verenigde Arabische Emiraten Dr.ir. J.G. van der Beek, LNV-Attaché Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Diplomatic Quarter, Riyadh, Saoedi-Arabie Postadres: P.O.Box 94307, Riyadh 11693, Saoedi-Arabië Tel.: (00-966) 1.488.1093/2501 Fax: (00-966) 1.488.1519 E-Mail: tijdelijk vervallen 2e E-Mail: [email protected] Web: www.holland.org.sa ROME Werkgebied: Italië, Cyprus, Malta Dr.ir. H. Beltman, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Via Michele Mercati 8, 00197 Rome, Italië Tel.: (00-39) 6.321.5003 (LNV) Fax: (00-39) 6.321.0767 (LNV) E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.olanda.it/ ROME - PV ROME Werkgebied: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de VN-organisaties voor voedsel en landbouw Drs.E. Wermuth, Buitengewoon en Gevolmachtigd Ambassadeur, Permanent Vertegenwoordiger Ir. J.T.M.G. Steeghs, Ambassaderaad, Plv. Permanent Vertegenwoordiger Mw. Drs. A. Swalef, Tweede Secretaris Post/Bezoekadres: Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de VN-organisaties voor voedsel en landbouw, Via delle Terme Deciane 6, 00153 Rome, Italië Tel.: (00-39) 6.574.0306/ 2326 Fax: (00-39) 6.574.4927 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] SÃO PAULO (zie Brasilia) SEOUL Werkgebied: Republiek Korea en Taiwan Mr. W. Steemers, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Kyobo Buildong, 14th floor, 1, Chongro 1-ka Chongro-ku, Seoel 110-714, Republiek Lorea Postadres: K.P.O. Box 509, Seoel 110-605, Republiek Korea Tel.: (00-82) 2.723.4180 Fax: (00-82) 2.723.0283 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nlembassy.or.kr

Bureau Taipei Mw. A.C.C. Hu, Technisch Assistent Post/Bezoekadres: Netherlands Trade and Investment Office, Agricultural and Food Department, Rm. B, 5/F Artist Construction Building, 133 Min Sheng E. Road, Section 3, Taipei 105, Taiwan Tel.: (00-886) 2.2713.5760 Fax: (00-886) 2.2713. 0194 E-Mail: [email protected] Web: www.ntio.org.tw/agricultural/index-e.htm SHANGHAI (Zie Peking) SINGAPORE (Zie Jakarta) SOFIA (Zie Boekarest) TAIPEI (Zie Seoel) TEHERAN Werkgebied: Iran Ing. C. Gravendaal, LNV-Raad Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Darrous Sharzad Boulevard, Kamasai street 1st, Eastlane 33, 19498 Teheran, Iran Postadres: P.O. Box 11365-138, Teheran, Iran Tel.: (00-98) 21.255.5094 Fax: (00-98) 21.256.0213 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] TOKYO Werkgebied: Japan Ir.F.L.M. Vossenaar, LNV-Raad Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 6-3 Shiba-koen, 3-chome, Minato-ku, Tokyo 105-0011, Japan Tel.: (00-81) 3.5401.0421 Fax: (00-81) 3.5401.0424 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.oranda.or.jp/index/english/index.html WARSCHAU Werkgebied: Polen, Letland, Litouwen Drs.ing. A.W. Verhey, LNV-Attaché Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, Ul. Kawalerrii 10, 00 468 Warschau, Polen Tel.: (00-48) 22.559.1269 Fax: (00-48) 22.840.2634 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.nlembassy.pl WASHINGTON Werkgebied: Verenigde Staten van Amerika, Canada, Puerto Rico en Wereldbank Ir. W.L.A.G. Tacken, LNV-Raad Mw. I. Hamid-Hardenberg, LNV-Attachee Post/Bezoekadres: Ambassade der Nederlanden, 4200 Linnean Avenue, N.W. Washington, D.C 20008-3896, Verenigde Staten van Amerika Tel.: (00-1) 202.274.2716/2718 Fax: (00-1) 202.244.3325 E-Mail: [email protected] 2e E-Mail: [email protected] Web: www.netherlands-embassy.org/ ZAGREB (Zie Boedapest)


Activiteitenkalender Programma Bilaterale Economische Samenwerking van de directie Industrie en Handel Onderstaande activiteiten zijn op alfabetische volgorde gerangschikt per regio en per land.

Regio/ land

Periode Activiteit 2004

Inlichtingen uitvoering

Inlichtingen markt

Argentinië

4-8 okt.

Brazilië

4-8 okt.

Spreekdagen (werkgebied Argentinië, Chili, Uruguay) te Den Haag i.c.m. Brazilië Spreekdagen (werkgebied Brazilië) te Den Haag i.c.m. Argentinië

Mw. E. Verboom 070 378 41 62 Mw. E. Verboom 070 378 41 62

Ing. J. Porte 070 378 44 28 Ing. J. Porte 070 378 44 28

VIV China te Shanghai, vakbeurs voor de innovatieve veehouderij (collectieve inzending) Spreekdagen (werkgebied Indonesië, Maleisië, Singapore en ASEAN) te Den Haag Spreekdagen (werkgebied Thailand, Filippijnen. Vietnam, tevens ESCAP) te Den Haag

JEM 030 295 27 72 Mw. E. Verboom 070 378 41 62 Mw. E. Verboom 070 378 41 62

Drs. R.W.Ch. van den Bergh 070 378 42 46 Ing. W.J.C. Huisman 070 378 41 66 Ing. W.J.C. Huisman 070 378 41 66

CIBUS te Parma, voedingsmiddelenvakbeurs (collectieve inzending)

NCH 070 344 15 86

LNV-bureau 00 39 06 321 50 03

Handelsmissie (matchmaking, business seminars, bedrijfsbezoeken, g2g overleg) in Kharkiv en Kiev i.s.m. EZ en BuZa Spreekdagen (werkgebied Oekraïne, Moldavië, Georgië, Armenië) te Den Haag Spreekdagen (werkgebied Polen, Letland, Litouwen) te Den Haag Spreekdagen (werkgebied Rusland, Kazachstan, Oezbekistan, Wit Rusland) te Den Haag Spreekdagen (werkgebied Tsjechië, Slowakije) te Den Haag

Ir. A.M. Vroegop 070 378 54 66

Ir. A.M Vroegop 070 378 54 66

Mw. Verboom 070 378 41 62 Mw. E. Verboom 070 378 41 62 Mw. E. Verboom 070 378 41 62 Mw. E. Verboom 070 378 41 69, tst. 7

Ir. A.M. Vroegop 070 378 54 66 Ir. R.M.J. Sonnemans 070 378 59 22 Ir. A.M. Vroegop 070 378 54 66 LNV-bureau 00 420 2 243 121 90

Spreekdagen (werkgebied Kenia, Eritrea, Ethiopië, Uganda, Tanzania en UNEP) te Den Haag i.c.m. Zuid-Afrika Spreekdagen (werkgebied Zuid-Afrika, Zimbabwe) te Den Haag i.c.m. Kenia

Mw. E. Verboom 070 378 41 62

Mw. H. Ashtari 070 378 44 60

Mw. E. Verboom 070 378 41 62

Mw. H. Ashtari 070 378 40 76

Amerika

Azië/Oceanië China

7-9 sept.

Indonesië

1-5 nov.

Thailand

22-26 nov.

Europa Italië

6-10 mei

Midden- en Oost-Europa Oekraïne

6-11 juni

6-10 dec. Polen

6-10 sept.

Rusland

8-12 nov.

Tsjechië

7-11 juni

Midden-Oosten/Afrika Kenia

10-14 mei

Zuid-Afrika

10-14 mei

JEM: Jaarbeurs Exhibitions & Media

SEM: Stoas Export Marketing

Het primaire doel van de directie I&H is het bevorderen

People en Planet). Vitale houdt in dat wordt gestreefd

van duurzame en vitale agroketens, alsmede het bijdragen

naar versterking van de internationale concurrentiekracht.

aan een duurzame internationale concurrentiepositie

Uit agro blijkt dat de focus ligt op de landbouw- en

van het Nederlandse agrobedrijfsleven. Dit zijn tevens

voedingssector. Ketens verwijst naar een perspectief

de vier kernbegrippen van het werkterrein van de directie

dat de gehele agrofood-kolom omvat, te weten van

I&H. Onder duurzame wordt verstaan: maatschappelijk

primaire sector tot aan de consument.

verantwoord conform de drie P-gedachte (Profit,

pagina 30

Voor de Nederlandse agribusiness jaargang 30, nummer 4, april 2004

Recommend Documents