VOLSDANSEN KASTEELKLAS Algemene uitleg Deze keuzeactiviteit gaat door op maandagnamiddag en duurt twee uur. Juf Hilde is mijn danspartner. Er zijn verschillende dansen voorzien.
Mogelijke dansen -
El Bal De Cascavells Patiri Pinon pinon Together t Smidje – Laïs …
El Ball De Cascavells Info:
Doelgroep: Materiaal: Muziek: Opstelling: Maat
A+B+C 1-23
Tel
Traditioneel Spaanse dans uit Catalonië. El Ball de Cascavels (De dans met (van)de belletjes - in het Spaans betekent Cascabel: belletje). De dans vindt zijn oorsprong in Cardona (een stad zo‟n vijftig km ten westen van Barcelona - [Bages)). Er bestaan van deze dans twee verschillende versies. Welke je kunt gebruiken is afhankelijk van de kant van de rivier waar je de dans wil uitvoeren. De Cascavells-dansen waren wijd verspreid in heel Catalonië. Van oorsprong is de dans een mannendans. De mannen stampen met hun voeten om de belletjes aan de broekspijpen te doen rinkelen, soms om de boze geesten verjagen, soms om gasten te verwelkomen of afscheid te nemen van gasten, om mensen op te roepen voor de “pascacaglia” (volksmars) of om het zingen van de liederen van het Paasfeest te begeleiden. Catalonië, in het Spaans „Cataluna‟, in het Catalaans „Catalunya‟; historisch gebied in het noordoosten van Spanje. Hoofdstad: Barcelona. Het omvat de provincies Gerona, Barcelona, Lérida en Tarragona. Catalonië heeft een levendig eigen karakter weten te bewaren, dat evenzeer gebaseerd is op een eigen taal en beschaving als op de ondernemingsgeest, die een economische ontwikkeling mogelijk maakte die in Spanje zonder weerga is. Catalonië bestaat uit drie duidelijk onderscheiden delen: het gebergte, de Ebrovlakte en de kustvlakte. Het klimaat is er zacht, duidelijk mediterraan. Catalonië is ontstaan uit de veroveringen van Karel de Grote. In de 13e eeuw was Catalonië veruit de rijkste streek van de hele regio, dankzij zijn landbouw, zijn wolindustrie en vooral zijn zeehandel. Barcelona was toen één van de grootste havens aan de Middellandse zee. Dat overwicht hield stand tot in de 15e eeuw. Het duurde tot de 19e eeuw vooraleer Barcelona terug een wereldhaven werd. In 1931 verklaarde het zichzelf tot autonome republiek en het streed tegen de troepen van Franco, tot aan het eind van de burgeroorlog (Barcelona gaf zich pas over op 25 januari 1939). In het midden van de 20e eeuw manifesteerde het verzet tegen het centrale bewind er zich duidelijker dan elders en men dwong de Spaanse regering om het steeds actieve regionalisme niet te negeren. Vanaf 9 jaar De kousen (broekspijpen) van de dansers zijn met belletjes behangen. ABC ABC D E F G / a a‟ bb‟ cc‟ dd‟ e Een even aantal paren in enkele flankring, jongen voor zijn meisje, handen in de zij (paren nummeren: paar 1 en paar 2) pas
gaanpas
24
Een halve draai linksom op laatste maat.
:1-24:
gaanpas
D 1-7
wisselsprong
8
Kring naar rechts (a), kring naar links (a’) Drieëntwintig, voorwaarts op de kringlijn, richting tegen de zon rond, een (licht geaccentueerde) pas per maat een halve draai linksom op laatste maat.
Zoals maten A+B+C 1-24 hiervoor doch richting met de zon rond meisjes draaien zich naar hun partner (voeten gesloten) Wisselsprongen (b) Veertien, twee handen met partner vast (laag), ter plaatse, met linkervoet (hak) beginnen. Sluitsprong, rust.
Wisselsprongen (b’) Zoals maten D 1-8 hiervoor, eindig in beginopstelling (jongens halve draai rechtsom).
:1-8: E 1-16
huppelpas
9-16 F 1-4
Zoals maten E 1-8 hiervoor, doch richting met de zon rond (en deze keer wel handen geven!) huppelpas
5-8 G 1-4
5-8
Kring naar rechts (c), kring naar links (c’) Zestien, voorwaarts op de kringlijn, richting tegen de zon rond (handen in de zij). Eindig met halve draai linksom, handen geven in de kring armen afwaarts (V-houding).
Molen rechts (d), molen links (d’) Acht, paar 1 en paar 2, molen met de rechterhand (of handen op de polsen van voorganger) richting met de zon rond Zoals maten F 1-4 hiervoor doch tegengesteld.
huppelpas
Handtoer met partner (e) Acht, partners nemen elkaars onderarm vast (of eenhandshouding “a”), handtoer, richting met de zon rond. Zoals maten G 1-4 hiervoor doch tegengesteld eindig in een frontkring en groet.
Patiri Info: Doelgroep: Herkomst:
Opstelling: Uitgangspositie: Maat
Dit danslied gaat over onweer en bliksem en over wat die en de wind die daarbij hoort kunnen aanrichten. Onder- en middenbouw Rapanui (Paaseiland). Arturo Alarcon noemde dit een pata’uta’u van Rapanui. Volgens Papa Kiko, een deskundige op dit gebied, is het van oorsprong Tahitiaans. Dr. Steven Roger Fischer (van het Fischer van het Institute of Polynesian Languages and Literatures), vertelde dat het woord patiri van Tahiti komt en niet van Rapanui. Ook de liedvorm pata’uta’u is afkomstig van Tahiti. Het grootste deel van de tekst is echter in de taal van Rapanui. Dus hoewel het liedtype en verschillende woorden Tahitiaans zijn, kan het toch worden beschouwd als een liedje van Rapanui, Paaseiland. Fischer stelt dat het liedje nog niet zo oud is, uit de jaren 1930. Het feit echter dat hier ko wordt gebruikt in plaats van ku zou erop duiden dat het liedje nog recenter is, wellicht uit de jaren zestig. Maar het kan ook zijn dat deze woorden de oorspronkelijke woorden van een oudere versie vervangen. In rijtjes met gezichten naar het publiek. Staand met de armen ontspannen langs het lichaam.
Tel
2
Voorspel (trom) en tussenspel (gitaar) Houding: gebogen armen naast het lichaam en handen in vuisten die in de richting van het publiek wijzen. Balans in die positie naar rechts… en naar links.
3-4
Herhaal maat 1-2.
1
Dans (gesproken of gezongen tekst) Balans naar rechts
1
1
Breng bovenarmen diagonaal op schouderhoogte en onderarmen verticaal naar boven en “bonk” met beide vuisten naar voren.
2
Trek de vuisten terug richting schouders.
2
Balans naar links en herhaal de hand- en armbewegingen van maat 1.
3
Balans naar rechts en beweeg daarbij beide handen naar diagonaal links hoog voor het lichaam; handpalmen naar publiek gericht.
4
Balans naar links en: 1
Rust.
2
Doorgaande beweging
5
6
Balans naar rechts en: 1
Breng beide handen naar de mond, met licht ontspannen vingers en duim naar elkaar toe (alsof je iets voor je mond vastpakt).
2
Doorgaande beweging Balans naar links en breng beide handen diagonaal rechts hoog voor het lichaam met gestrekte handen en handpalmen richting publiek.
7
Sta met gewicht in het midden en breng beide handen hoog voor het lichaam met handpalmen naar elkaar toe.
8
Breng beide handen laag voor het lichaam met de handpalmen naar elkaar toe en buig daarbij een beetje voorover.
9
Klap drie maal in de handen links naast het lichaam op taillehoogte (twee achtsten en een kwart).
10
1
Klap in de handen hoog voor het lichaam.
2
Klap in de handen laag voor het lichaam en buig daarbij een beetje voorover.
11
Herhaal maat 9.
12-13
Herhaal maat 10-11.
1 2
Gesproken tekst tussen gezongen coupletten Houding: gebogen armen naast het lichaam en handen in vuisten die in de richting van het publiek wijzen. Balans in die positie naar rechts en naar links.
Piñon, piñon Info:
Doelgroep: Opstelling: Liedtekst:
Dans uit Spanje. “Piñon’s” zijn een soort pitten (zoals in een zonnebloem), waarmee men taarten versiert. De “pirulero” is de man die ze verkoopt. De dans kan als een spel opgevat worden, vooral het tellen (in allerlei talen) werkt stimulerend. Vanaf 4 jaar. Dansers in frontkring, handen geven armen afwaarts (Versie 1) Paren in frontkring, handen geven armen afwaarts (Versie 2) Piñon, piñon, piñon, pirulin pirulin, pirulero. Piñon, piñon, piñon, pirulin pirulin, pirulon. Un dos tres Miguel, Miguel, Miguel, que la vuelta va a la derecha. Miguel, Miguel, Miguel, que la vuelta está revés Un dos tres (2) (2) 2de keer: Tore, tore, toreo! Tore, tore, tore! Piñon = soort pitten Pirulero = man die ze verkoopt Un, dos, tres = één, twee, drie Miguel = jongensnaam La vuelta va a la derecha = de kring gaat rechts Está al revés = andersom Tore = aanmoediging voor een stierenvechter
Versie 1 Maat
1-8
Tel
Pas
wandelpas
9-10
Kring tegen de zon rond (rechts) of ook in huppelpas. Bij “un, dos, tres” in de handen klappen. Noot: Bij maat 1-8 kan men ook de kring met de zon dansen of vrij door de ruimte bewegen, tevens kan men met de partner rondhuppelen. De verschillende figuren kunnen als spel afgewisseld worden.
Versie 2 A1 1-8
huppelpas
9-10
Kring naar rechts, “un, dos, tres” Zestien, kring naar rechts (tegen de zon rond). Bij “un, dos, tres” stampen de kinderen die links staan (jongens) driemaal ter plaatse; de anderen (meisjes) komen voor hun partner staan (met hun rug naar het midden van de kring).
A2 1-4
huppelpas
Samen zwaaien en “un, dos, tres” Tweehandshouding, ter plaatse zwaaien, tegen de zon rond.
5-8
huppelpas
Ter plaatse zwaaien, met de zon rond.
9-10
“un, dos, tres” zoals bij A1 hiervoor, de kinderen in het midden van de kring (meisjes) komen weer naast hun
partner staan. Er kan ook van partner verwisseld worden door in plaats van aan de rechterkant van de partner terug te keren (un, dos, tres) aan de linkerkant te gaan staan, waardoor de volgende keer een nieuwe partner voor de jongens gaat staan. Methodische verwerking 1. Sfeer scheppen 1.1. De lesgever vertaalt de inhoud van het lied. Zoekt samen met de kinderen andere manieren om een taart te versieren... 1.2. Leren tellen in het Spaans, of zijn er ook een aantal andere talen in de groep bruikbaar ? Hier doet zich de gelegenheid voor om het multiculturele aspect van het dansen in de praktijk om te zetten. (zie schema)
Tellen in het: 1
2
3
Nederlands:
één
twee
drie
Turks:
bir
iki
üch
Zweeds:
ett
twå
tre
Russisch:
adien
dva
trie
Arabisch:
wachet sjoesch klèttè
Hebreeuws:
achad
sjtajiem sjalosj
Italiaans:
un(o)
due
tre
Roemeens:
un(u)
doi
trei
2. Aanleren van de bewegingen 2.1. Versie 1 leent zich uitstekend om de muziek te leren kennen en herkennen. 2.2. De richtingsverandering wordt aangeleerd 2.3. De hele dans (versie 1) uitvoeren 3. Uitvoeren van de tweede versie
Together Info: Doelgroep: Herkomst: Opstelling: Uitgangspositie:
Stijlkenmerken: Liedtekst:
De Maori (de inheemse bevolking van Nieuw-Zeeland) zingen normaal gesproken in hun eigen taal. Dit is een Engelstalig liedje om het niet-Maori gemakkelijker te maken kennis te maken met de Maori action song. Vanaf middenbouw. Aotearoa (Maori Nieuw-Zeeland) In rijtjes met het gezicht naar het publiek. Staand met handen in de zij (nadat de leider “hope” [=heupen] heeft geroepen). Vrouwen plaatsen de buitenkant van de vingers op het heupbeen met de vingers naar achteren; de mannen plaatsen de handen in de zij met de vingers naar voren en de duim naar achteren. Tik op elke eerste en derde tel met de rechtervoet op de plaats. De mannen doen dat wat robuuster dan de vrouwen. Couplet 1 This is what you have to do Right hand out (and) Left hand too Clap; both hands up Clap; both hands down Together Couplet 2 Right foot beating Left foot still Swing your hips It’s quite a skill Clap; both hands up Clap; both hands down Together
Maat
Tel
Intro Uitgangspositie. Couplet 1 Begin met het tikken op elke eerste en derde tel met de rechtervoet en houd dit vol tot aan het slot.
1-2 3
4
5
1
Strek rechterarm voor het lichaam en maak de wiri*-beweging.
2-4
Ga door met de wiri-beweging.
1
Strek ook linkerarm voor het lichaam en maak de wiri-beweging met beide handen.
2-3
Ga door met de wiri-beweging.
4
Klap in de handen midden voor het lichaam.
1
Breng beide armen (licht gebogen) schuin opzij voor het lichaam (ellebogen op schouderhoogte); maak zo de wiri-beweging (palmen een beetje naar binnen gericht).
2-3
Ga door met de wiri-beweging.
4
Klap in de handen midden voor het lichaam.
6
7
1
Breng beide armen naar beneden aan weerszijden voor het lichaam en maak zo de wiri-beweging (palmen naar beneden).
2-3
Ga door met de wiri-beweging.
4
Doorgaande beweging : Breng beide gebogen armen met handpalmen naar elkaar toe op heuphoogte voor het lichaam.
1
Beweeg beide armen in deze positie een beetje naar rechts.
2
Beweeg beide armen een beetje naar links.
3-4
Herhaal tel 1-2.
8
Herhaal maat 7.
1-2
Couplet 2 Plaats vuisten in de zij en ga door met tikken op elke eerste en derde tel met de rechtervoet. Houd dit vol tot aan het slot.
3
4
1
Tik met rechtervoet voor en draai het lichaam daarbij 45° naar links.
2
Doorgaande beweging
3
Tik met rechtervoet achter en draai het lichaam 90° naar links.
4
Doorgaande beweging
1
Tik met rechtervoet voor en draai het lichaam daarbij 90° naar links.
2
Doorgaande beweging
3
Tik met rechtervoet achter en draai het lichaam daarbij 45° naar rechts.
4
Klap in de handen midden voor het lichaam.
5-8
Herhaal maat 5-8 van couplet 1.
1-2
Slot Herhaal maat 7-8 van couplet 1.
3
Herhaal maat 7 van couplet 1.
4
1-2
Herhaal maat 7 tel 1-2 van couplet 1.
3
Plaats vuisten in de zij; stap met rechtervoet een beetje opzij en roep: “Hi!”
4
Rust.
*Wiri: Trilling (lichte rotatie heen en terug) met de hand vanuit de pols en de onderarm. De wiri weerspiegelt hitte, stileert energie en symboliseert het leven.
’t Smidje - Laïs Info:
Doelgroep: Opstelling: Uitgangspositie: Liedtekst:
Stem, dat is wat lais betekent, tevens verwijst het ook naar de erotisch geïnspireerde poëzie van Marie de France. Maar Laïs staat vooral voor 3 vrouwen uit Kalmthout, Jorunn Bauweraerts. Annelies Brosens en Nathalie Delcroix. Ze kennen elkaar al van jongsaf aan, maar Lais werd geboren in de zomer van 1994, toen Jorunn, Annelies en Soetkin Collier (later zangeres bij Urban Trad) op de laatste ochtend van de folkstage van Gooik het liedje Barbagal zongen. Het werd muisstil in de zaal en 2 leden van de folkgroep Kadril spoorden hen aan om hier iets mee te doen. Muziek was op dat moment al een bloeiende passie. Jorunn komt uit een muziekaal gezin - haar vader was een gereputeerd doedelzakspeler - en Annelies begon al vroeg aan haar studie klassieke zang. Toen Annelies en Jorunn Nathalie een keer in de auto hoorden zingen wisten ze gelijk wie het derde lid van Laïs moest worden. Alle leeftijden In twee rijen naast mekaar gaan staan. Jongens in linker rij, meisjes in rechter rij. Jongen houdt rechter hand (lichtjes) omhoog en meisje legt linker hand op de rechter hand van de jongen. Wie wil horen een historie Al van ene jonge smid Die verbrand had zijn memorie Daaglijks bij het vuur verhit Was ik nog, nog met mijnen hamer Was ik nog met geweld op mijn aambeeld 'k Geef den bras van al dat smeden Ik ga naar de Franse zwier 'k Wil mij tot den trouw begeven Nooit een schoner vrouw gezien Was ik nog, nog met mijnen hamer Was ik nog met geweld op mijn aambeeld 't Is de schoonste van de vrouwen Maar nooit was er zo'n serpent Nooit kan zij haar bakkes houden Nooit is zij eens wel content Was ik nog, nog met mijnen hamer Was ik nog met geweld op mijn aambeeld Nooit mag ik een pintje drinken Nooit mag ik eens vrolijk zijn Nooit kan ik iemand beschinken Met een glaasje bier of wijn Was ik nog, nog met mijnen hamer Was ik nog met geweld op mijn aambeeld 'k Geef den bras van al dat trouwen Werd ik maar eens weduwnaar 'k Zou mij in een hoeksken houden En mij stellen uit gevaar Was ik nog, nog met mijnen hamer Was ik nog met geweld op mijn aambeeld Was ik nog, nog met mijnen hamer Was ik nog met geweld op mijn aambeeld
In huppelbeweging naar voren gaan, beginnend met de rechter voet, en eindigen op de linker voet 4 x Dezelfde beweging herhalen, maar dan achterwaarts Hierbij wordt eveneens de houding van de handen gewisseld 4 x Opnieuw voorwaarts gaan 4 x Opnieuw achterwaarts gaan (= eindigen in startpositie) 4 x Jongen en meisje springen naar mekaar toe : Jongen springt naar het midden op rechter been, meisjes springen naar het midden op het linker been Terug van mekaar weg springen Draaibeweging : Meisje draait langs voor onder de arm van de jongen door Jongen springt naar het midden op rechter been, meisjes springen naar het midden op het linker been Terug van mekaar wegspringen en draaibeweging herhalen
