De Belgische voetafdrukrekeningen, herbe rekend 2 april 2009
Lies Janssen Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie
http://economie.fgov.be
De ecologische voetafdruk van België + Luxemburg Tot 2007 publiceerde Global Footprint Network ecologische voetafdrukrekeningen voor België en Luxemburg gezamenlijk Op 42 jaar stijging van 39 % EF van België + Luxemburg per capita In absolute cijfers => stijging 84 % Over dezelfde periode neemt de biocapaciteit in absolute cijfers af met 14 %, per hoofd van de bevolking met 30 % Evolutie B+L voetafdruk & biocapaciteit/capita 6
gha/cap
5 4 3 2 1
19 61 19 63 19 65 19 67 19 69 19 71 19 73 19 75 19 77 19 79 19 81 19 83 19 85 19 87 19 89 19 91 19 93 19 95 19 97 19 99 20 01 20 03
0
footprint/cap (gha/cap) http://economie.fgov.be
biocap/cap (gha/cap)
De ecologische voetafdruk van België + Luxemburg Nood aan berekeningen voor België afzonderlijk Aanpassen van oude België+Luxemburg rekeningen => niet haalbaar GFN werkte aan nieuwe opmaak voetafdrukrekeningen Mogelijk voor België apart Opgemaakt voor 2003 Voorlopige resultaten op basis van gegevens uit internationale organisaties Sommige delen nog onvolledig Met de nieuwe opmaak en gedetailleerde Belgische gegevens werden nieuwe Belgische voetafdrukrekeningen gemaakt Vergelijking resultaten
http://economie.fgov.be
Belgische voetafdrukrekeningen Macro-economische economische aanpak (top-down) (top Global hectares (gha)= globaal gemiddelde productie dat 1 ha biologisch productief land in 1 jaar kan opbrengen Behandeld per categorie: oogst, gras, bos, vis, fossiele energie en bebouwing Elke categorie kent verschillende luiken: – Ecologische voetafdruk van productie EFprod – Ecologische voetafdruk van ingevoerde producten EFimp – Ecologische voetafdruk van uitgevoerde producten EFexp – Ecologische voetafdruk van consumptie EFcons Biocapaciteit http://economie.fgov.be
Biocapaciteit (1) Volgens GFN 3 027 619 ha, volgens ADSEI 3 331 631 ha Verschil van 304 102 ha! Marien gebied niet opgenomen door GFN GFN => Corine landcover Veel ‘mixte’ categorieën; verdeling van CORINE klassen over voetafdrukcategorieën is niet duidelijk Kadaster aangevuld met informatie van de landbouwtelling en experten ha 3.500.000
3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 België+Luxemburg
http://economie.fgov.be
oogst
gras
België -GFN bos
vis
bebouw ing
België -ADSEI Hydro-actief gebied
Biocapaciteit (2) Landbouwgrond onbestemd: enerzijds gebouwen landbouw => bebouwing, anderzijds (potentieel) akkerland in België => oogst Gras = oppervlakte grasland landbouwtelling + heiden en vennen Marien gebied= officieel zeegebied; continentale plaat + territoriale wateren Bosareaal schatting op basis van kadaster en bosinventarissen Bebouwing= kadaster + oppervlakte landbouwgebouwen landbouwtelling ha 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 België+Luxemburg
http://economie.fgov.be
oogst
gras
België -GFN bos
vis
bebouw ing
België -ADSEI Hydro-actief gebied
Biocapaciteit (3)
9 344 783 gha biocapaciteit volgens GFN 16 384 838 gha biocapaciteit na herziening GFN 0,90 gha/capita; ADSEI 1,58 gha/capita Vooral de grotere oppervlaktes Bij oogst ook een hogere opbrengstfactor 18.000.000 16.000.000 14.000.000 12.000.000 10.000.000
gha
8.000.000 6.000.000 4.000.000 2.000.000 0 oogst http://economie.fgov.be
België+Luxemburg gras bos vis
België -GFN België -ADSEI bebouw ing Hydro-actief gebied
Voetafdruk productie EFprod (1)
EFprod (oogst)+EFprod (gras)+EFprod (bos)+EFprod (vis) +EFprod (fossiele energie) +EFprod (bebouwing) EFprod = productie / opbrengstfactor * equivalentiefactor 50 188 366 gha voetafdruk productie volgens GFN 57 096 922 gha voetafdruk productie na herbewerking Per inwoner van 4,84 naar 5,50 gha 60.000.000
50.000.000
gha
40.000.000
30.000.000
20.000.000
10.000.000
0
http://economie.fgov.be
GFN
ADSEI
Voetafdruk productie EFprod (2) Hypothese: indien geen wereldgemiddelde opbrengst = Belgische opbrengst Bepaalde hypotheses niet kunnen checken (winningsgraad) Oogst: meer productiegegevens, meer opbrengstfactoren Gras: gedetailleerde gegevens, niks over voedermix! Vis: mariene vangstcijfers van Vlaanderen Koolstof: gegevens Eurostat Bebouwing: groter areaal & hogere opbrengstfactor GFN
ADSEI
6%
oogst
7%
17% 27% gras
2% 6%
bos
1% vis
1% 5%
fossiele energie
68%
http://economie.fgov.be
59% bebouwing
1%
EF invoer (1) Na herziening is EFimp 11 % hoger Van 177 234 409 gha naar 196 158 416 gha na herziening Per hoofd bedroeg de EFimp-GFN GFN 17,08 gha, EFimpADSEI 18,90 gha Verdubbeling van EFimp gras van 764 303 naar 1596 072 gha Stijging van 84 % voor oogst van 24 miljoen naar 44 miljoen gha 200.000.000 180.000.000 160.000.000
gha
140.000.000 120.000.000 100.000.000 80.000.000 60.000.000 40.000.000 20.000.000 0
oogst
http://economie.fgov.be
gras
GFN bos vis
ADSEI fossiele brandstof bebouwing energie
EF invoer (2) Vooral aandeel oogst is gestegen, bos en fossiele energie zijn gedaald Vooral data buitenlandse handel gebruikt (meer detail en betere coherentie) maar expertise om correcties uit te voeren is er niet Bijkomende informatie nodig over voedselmix vee Vragen over werkwijze bij fossiele energie GFN 0%
oogst 0%
14%
23%
gras
0% 13%
ADSEI
bos 1%
vis 1%
72%
http://economie.fgov.be
fossiele energie brandstof
11% 64%
bebouwing
1%
EF uitvoer (1) Stijging beperkt tot 5 % Van 180 526 474 gha naar 189 966 936 gha volgens ADSEI Per inwoner bedroeg de EF volgens GFN 17,39 gha, na herziening was dit 18,30 gha Hoge voetafdruk van uitvoer compenseert bijna hoge voetafdruk van invoer Grootste verschil in oogst; stijging 60% 200.000.000 180.000.000 160.000.000
gha
140.000.000 120.000.000 100.000.000 80.000.000 60.000.000 40.000.000 20.000.000 0
http://economie.fgov.be
oogst
gras
GFN bos vis
ADSEI fossiele brandstof bebouwing energie
EF uitvoer (2) Data afkomstig van statistieken van buitenlandse handel, ZONDER correcties Voor oogst => grote verschillen Voor bos, zelfde grootteordes, maar meer detail Hoogste aandeel naar fossiele energie= koolstof vervat in uitgevoerde producten Voor fossiele energie waren er vragen bij de gebruikte productcategorieën GFN 0%
9%
ADSEI
oogst
0%
1%
gras
11% 0%
14%
bos
11% 0%
vis fossiele brandstof
79% http://economie.fgov.be
energie
bebouwing
0%
75%
EF consumptie (1) EFprod + EFimp – EFexp Stijging met 35 % van 46 896 301 gha volgens GFN naar 63 288 425 gha na herziening Per inwoner is er een toename van 4,52 gha naar 6,10 gha Vooral oogst, stijging met 106 % Afname van bos voetafdruk, door kleinere EFimp Afname EF fossiele energie, door afname EFprod 70.000.000 60.000.000
gha
50.000.000 40.000.000 30.000.000 20.000.000 10.000.000 0
http://economie.fgov.be
GFN
ADSEI
EF consumptie (2) Oogst: aandeel van 35 naar 53 %, zowel EF productie, invoer als uitvoer gestegen Aandeel fossiele energie is sterk gedaald, maar eigenlijke daling van 0,12 gha per inwoner Aandeel bebouwing en vis status quo, maar beiden stijgen met +- 50 % in absolute cijfers GFN
ADSEI
oogst
7%
6%
gras 35%
bos
30%
vis
53%
43%
fossiele energie brandstof 2%
http://economie.fgov.be
2%
12%
bebouwing
2% 6%
2%
In het kort GFN • 0,90 gha/capita biocapaciteit • 4,52 gha/capita voetafdruk van consumptie
=>Tekort van 3,62 gha per inwoner ADSEI • 1,58 gha/capita biocapaciteit • 6,10 gha/capita voetafdruk van consumptie
=> Tekort van 4,52 gha per inwoner Globaal 2,19 gha biocapaciteit per inwoner => 6,10/2,19 = 3 planeten nodig om te leven als gemiddelde Belg http://economie.fgov.be
Besluit Betere gegevens aanwezig voor België die de kwaliteit van de voetafdrukrekening ten goede komen Verder onderzoek nodig naar bepaalde hypothesen van GFN Specifieke ontbrekende data nodig voor België (voedermix, bos, …) Betere data aan internationale organisaties leveren
http://economie.fgov.be