Voedselveiligheid & verpakking

Voedselveiligheid & verpakking

working for you.

Wereld van papier, 7 september 2011

Verpakkingen te kust en te keur !

working for you.

Migratie

Waarom moet ik me druk maken over migratie van inkt en lak voor verpakkingen? Omdat er altijd een risico op migratie is wanneer inkten en lakken in de buurt komen van voedingsmiddelen, speciaal als zich daar geen functionele barrière tussen bevind Het is noodzakelijk het risico te verkleinen op transfer van ongewenste substanties richting het voedingsmiddel

Wat is migratie eigenlijk? Migratie is de transfer van stoffen uit de verpakking naar de verpakte goederen. Deze stoffen kunnen niet altijd gevonden worden bij een geur en smaak test, of wanneer ze worden geconsumeerd. Maar ze zullen zeker gevonden worden bij een sensitieve chemische analyse Migratie onderzoek vindt plaats in speciale laboratoria waar gewerkt wordt met geavanceerde instrumenten

Waar we naar zoeken? Kleine deeltjes, ja soms hele kleine deeltjes. We praten bij migratie over delen per miljoen (ppm) of delen per miljard (ppb) en heel actueel over microgrammen per kilogram voedsel (µg). Hierbij zijn verschillende testmodellen denkbaar (bedrukt oppervlak, hoeveelheid voedsel, verblijftijd en temperatuur) Een bekend, en veelgebruikt, testmodel is 600 cm² bedrukt materiaal, 1 kg voedsel, 10 dagen bij 40 °C

3

Enkele definities

1.Primaire verpakking (“directe verpakking”) Verpakking waar de verpakte goederen langdurig in contact komen met de niet bedrukte zijde van de verpakking

2.Primaire binnen verpakking (“verpakking met voedsel”) Verpakking uit 2 componenten, waarbij de binnenste verpakking in direct contact komt met het voedsel. Hierbij is de binnenste verpakking normaal gezien niet bedrukt. Is deze verpakking van plastic dan valt hiji vanzelfsprekend onder de Plastic Regulering

3.Primaire buiten verpakking (“secondaire of indirecte verpakking”) Bedrukte buiten verpakking, waarin het voedsel meestal verpakt zit in een extra verpakking om te voorkomen dat voedingsmiddelen in contact komen met de verpakking

4.Non-food verpakking Verpakking waarvan de inhoud niet bedoeld is voor menselijke en dierlijke consumptie

4

Typen van migratie

Penetratie migratie

1.

Migratie van de gedrukte zijde door het substraat naar de onbedrukte zijde van het vel.

Contact migratie

2.

Migratie van de gedrukte zijde naar de onbedrukte zijde van een ander vel in een stapel of rol.

inkt substraat

inkt substraat inkt substraat

Verdampings migratie

3. 4.

Migratie door de verdamping van vluchtige stoffen door verwarming (b.v. koken, bakken of opwarmen van bevroren producten in originele verpakking).

Distillatie migratie Migratie door stoom distillatie gedurende koken, bakken of sterilisatie.

inkt substraat

inkt substraat

5

Wat migreert?

Hieronder een korte opsomming van producten die kunnen migreren        

Oplosmiddelen, wasproducten en chemische reinigingsmiddelen Oliën en vetten Weekmakers van plastic en inkt Resten van monomeren uit plastic, inkten en lakken Afbraak producten van inkten en lakken door het droog- of curing proces Laag moleculaire componenten van substraten en andere grondstoffen zoals lijmen Koolwaterstof distillaten, minerale oliën en plantaardige esters van conventionele inkten Niet gereageerde materialen bij UV of EB droging

6

Wat is acceptabel?

Dit hangt volledig af van het toxicologische profiel van het gemigreerde materiaal. In sommige gevallen hangt het zelfs af van de beschikbaarheid en de deskundige beoordeling van de toxicologische gegevens. In ieder geval dient in zaken van migratie de gemigreerde stof te worden vastgesteld om een risico analyse te kunnen maken.

Gemeten waarde

Beschrijving

Opmerking

< 10 ppb

Geen effect level

Geen materiaal met potentiële carcinogene activiteit mag worden vastgesteld

10-50 ppb

Test resultaten evalueren

3 mutageniteits testen dienen negatief te zijn

> 50 ppb

Volle evaluatie noodzakelijk

Dient altijd door een expert te worden beoordeeld 7

Bronnen van migratie

8

Test resultaten

Let op voor valkuilen!!  Test resultaten kunnen voor misleiding zorgen –

Afhankelijk van de gebruikte testmethode

–

Hoe zijn de resultaten gecalculeerd

–

Kijk altijd kritisch naar de aangeboden resultaten

–

Wat wordt er precies gepresenteerd

 Wat is er precies onderzocht –

Alleen de buitenverpakking (bedrukte of onbedrukte zijde)

–

De gehele verpakking zoals die zal worden gebruikt

 Testen van onbedrukte zijde is een goede graadmeter –

Geeft informatie omtrent het risico

 Testen van alleen de buitenverpakking zegt niet veel –

Houdt geen rekening met de eigenschappen van de binnenverpakking

9

Verantwoordelijkheden

Waar liggen die?  De ontwerper –

Indien deze geen rekening houdt, of wenst te houden, met de regelgeving dan zal een goede start lastig zijn

 De drukker/converter –

Volledig verantwoordelijk voor de gebruikte materialen

–

Zou een vraagbaak kunnen zijn voor zowel ontwerper als eindgebruiker

 De distributeur –

Onjuist behandelde verpakkingen kunnen, nadat zij met zorg zijn vervaardigd, nog worden ‘verpest’ door slecht transport

–

Dit is ook van toepassing nadat de verpakkingen met zorg zijn gevuld en naar de eindbestemming worden gebracht

 De leverancier van halffabrikaten –

Zijn niet in eerste aanleg aansprakelijk/verantwoordelijk, maar hebben wel een informatieplicht

10

Model voor veilige verpakking

Pre-press & verpakkings ontwerp • Specificatie van het te verpakken voedingsmiddel • Specificaties voor vullen, opslag en distributie • Rekening houden met de aard van de materialen • Begrip voor de eisen van de eindgebruiker

Selectie van materialen • Risico van contaminatie gedurende de verpakkings cyclus • Grafisch ontwerp (kort) • Inkten, lakken, lijmen en substraten • Process parameters • Traceerbaarheid

Drukkerij, handling, transport en opslag • Huishouding • Opslag en transport management • Verpakken en palletiseren • Controle van drukkerij en magazijn omstandigheden

Afdrukapparatuur & management • Huishouding • Selectie van gebruiksmaterialen • Reinigings- en wisseling protocollen • Praktisch werken

11

Verpakkings ontwerp

Waar zou je zoal aan kunnen denken?  Bedrukken van de binnenzijde van de verpakking –

In principe zou dit vermeden moeten worden

–

In geval het niet te vermijden is dient er een deugdelijke binnenverpakking te zijn

 Is er direct contact tussen verpakking en voedingsmiddelen –

Hierbij gelden dezelfde maatstaven als bij het bedrukken van de binnenzijde

 Gaat het misschien in de oven of magnetron –

Let hierbij op er is bijna altijd migratie vanwege temperatuur opbouw

–

Hoe minder bedrukking des te beter

–

Verpakkingen voor de oven zijn ‘gevaarlijk’

 Wat is een juiste kleurkeuze –

Let hierbij op dat niet alle kleuren/inkten geschikt zijn voor hogere temperaturen

 Wat zijn de mogelijke gevaren –

Verpakkingen kunnen vlam vatten in de magnetron, speciaal die met veel zwart

 Wie is er verantwoordelijk voor de veiligheid –

Hier is nog moeilijk een antwoord op te geven omdat lang niet alles is onderzocht

12

Verpakkings ontwerp

Bedenk al bij het ontwerp wat de potentiele migratie kan zijn van verschillende verpakkings componenten

13

Het maken van selecties

Hier gaat het voornamelijk om het maken van simpele keuzes

14

Verantwoordelijkheden van de inktmaker

 Sun Chemical heeft zich, net als alle andere leden van EuPIA, volledig onderworpen aan de “EuPIA richtlijn voor drukinkt die aangebracht is op de buitenzijde van voedingsmiddelen verpakkingen en artikelen”  Alle door ons gebruikte materialen voor voedingsmiddelen verpakkingen zijn in overeenstemming met EuPIA uitsluitinglijst  Materialen die geclassificeerd zijn als; – kankerverwekkend, mutageen of reprotoxisch – toxisch of zeer toxisch – kleurstoffen gebaseerd op antimoon, arsenicum, cadmium, chroom, lood, kwik en selenium – stoffen die genoemd worden in REACH EC 1907/2006, titel VII & annex XVII en hun aanhangsels Worden door EuPIA leden niet gebruikt  Actuele informatie over EuPIA en uitsluitinglijsten zijn te vinden via www.eupia.org

15

Overige verantwoordelijkheden

Niet drukkerij activiteiten kunnen bijdragen tot contaminatie van verpakkingen Een aantal regels van huishoudelijke aard dienen in acht te worden genomen • Voorkom sterke geuren in alle opslag locaties – Papier en karton zijn zeer gevoelig vluchtige stoffen in de omgeving – Deze stoffen worden snel opgenomen

• Onderhoud van de vloer – Gebruik zo mogelijk schoonmaakmiddelen zonder vluchtige stoffen – Na het reinigen van de vloer dient zeer goed geventileerd te worden

• Schilderwerk – Maak een zorgvuldige keuze voor het type verf indien er opnieuw geschilderd moet worden – Voorkom contaminatie door oplosmiddelen of bij producten tijdens het droog proces – Zorg dat de ruimte goed droog en gelucht is voordat hij in gebruik wordt genomen

• Dampen en vervuiling – Uitlaatgassen van dieselmotoren zouden vermeden moeten worden in opslagruimten – Koolwaterstoffen in fossiele brandstof vormen een bron van migratie en transfer

• Migratie is tijd en temperatuur afhankelijk – Sommige stoffen hebben een relatief lange tijd nodig om te migreren – Andere stoffen migreren op het moment dat de temperatuur stijgt – Geconditioneerde opslag is daarom noodzakelijk

16

Zekerheid met een verpakkings ontwerp

17

Andere zaken

Traceerbaarheid • Belangrijk in alle stadia om ervoor te zorgen dat een goede controle kan plaatsvinden indien er producten moeten worden terug geroepen • Materialen en artikelen die in de EG zijn uitgezet dienen te allen tijde te kunnen worden achterhaald

Statement of compliance • Dient altijd te worden gecontroleerd op de uiteindelijke verpakking • Leveranciers van een halffabrikaat kunnen nooit de verantwoording nemen voor de complete verpakking • Mogelijk dat controle door derden noodzakelijk is

Volgorde van wettelijke verantwoordelijkheid • EU regelgeving dient altijd gevolgd te worden • Bij het ontbreken van EU regelgeving, of onvoldoende EU regelgeving, dient de nationale regelgeving van het desbetreffende land te worden gevolgd

18

Afrondend

Waar hebben we het over gehad? • Migratie • GMP • Swiss ordinance • Keuzes

Waar is info te verkrijgen? • Website EuPIA (www.eupia.org) • Bij uw leverancier (eigenlijk zou iedere leverancier voldoende op de hoogte moeten zijn van regelgeving en GMP) • Packaging Printing Guide van Sun Chemical

19

Dank voor Uw aandacht

Vragen?

20