VinçotteMAGAZINE Juni 2009 nr. 1 jaargang 1 Periodiek tijdschrift uitgegeven door Vinçotte

VinçotteMAGAZINE Juni 2009 | nr. 1 | jaargang 1 Periodiek tijdschrift uitgegeven door Vinçotte

Detectiemogelijkheden in huis voor vele schademechanismen Brandveiligheid van a tot z Moeiteloos doorheen REACH mét validatie

In beeld Groenestroomcertificaten Installaties op water, wind, zon of biomassa en -gas Lucratieve certificaten mits een positief inspectieverslag en een garantie van oorsprong.

7 REACH Moeiteloos doorheen REACH mét validatie Vinçotte helpt u op weg naar REACHconformiteit. Op het einde van de rit kan u de processen laten valideren.

Inhoud

5 Voedselveiligheid Scharnierjaar voor food safety Een bedrijf in de voedselketen dat in 2009 zijn autocontrolesysteem laat valideren, krijgt zijn auditkosten terugbetaald.

11

2

Edito

3

Brandveiligheid van a tot z Meerdere specialisten onder één dak

5

Installaties op water, wind, zon of biomassa en -gas Vinçotte, thuis op alle terreinen

7

Scharnierjaar voor food safety Rush voor audits op komst

9

Adviseurs op pad Detectiemogelijkheden in huis voor vele schademechanismen

11

REACH Assistance programma’s Moeiteloos doorheen REACH mét validatie

13

Opleiding op maat van aannemer Louis Dewaele Bouwvakkers leren knepen van veiligheid

15

Actueel

It’s about you and your world I

n deze turbulente tijden wil u zekerheid over controle gebeurd? Wat zegt het advies van een de investeringen die u doet. Dat kan gaan van ‘onafhankelijke derde partij’? In al deze situaties een brandblusinstallatie of zonnepanelen plaatsen helpt Vinçotte u uw risico’s te beheersen. Vinçotte beschikt over specialisten die in zowat tot maatregelen nemen om u in orde te stellen met alle sectoren van de industrie REACH. Rendabel een waaier van diensten verzekeen efficiëntieRendabel en ren. Door hun expertise en ervaverhogend werefficiëntieverhogend ring, maar ook door het bundeken zijn de eerwerken zijn de eerste len van hun knowhow reiken zij ste vereisten! vereisten! een oplossing op maat aan, hoe Maar er zijn specifiek of bijzonder uw vraag ook is. Op die ook andere kwesties aan de manier wordt een nieuwe uitdaging dan ook een orde. Is de nieuwe installatie of opportuniteit! ingreep conform de wettelijke normen? Wijzen de risicobeMichel Vandegard rekeningen op een positief resultaat? Is er al een dubbele CHIEF MARKETING OFFICER

Periodiek tijdschrift uitgegeven door Vinçotte | VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Michel Vandegard, Jan Olieslagerslaan 35, 1800 Vilvoorde | COÖRDINATIE REDACTIE Veerle Huyge T. 02 674 58 92 | FOTO’S Encon Ingenieursbureau, Getty Images, Koen Fasseur en Vinçotte | CONCEPT Perplex, Aalst | REALISATIE EN PRODUCTIE Kluwer, Mechelen

2

Brandveiligheid

Brandveiligheid van a tot z Meerdere specialisten onder één dak

U wil automatische blussystemen installeren in uw bedrijf en vraagt zich af wat het meest geschikt is? Welke bouwmaterialen gebruikt u best voor een opslagruimte met gevaarlijke stoffen? Het noodplan is aan herziening toe? Voor alles wat te maken heeft met brandveiligheid kan u terecht bij Vinçotte. “Ons totaalpakket is breed. Wij kunnen deze diensten leveren dankzij onze gemengd samengestelde teams”, stelt Bart Vanbever, lead technical manager van de afdeling Veiligheid bij Vinçotte.

of de uitgewerkte systemen voldoen aan de voorschriften. Of het geheel ook klopt. Wanneer wel of niet? “Van de verschillende opties zetten we gewoon de voor- en nadelen op een rij. Als derde onafhankelijke partij geven we pistes aan met mogelijke oplossingen.”

Advies van een onafhankelijke derde Brand is een complex fenomeen. Tal van variabelen werken op elkaar in. Daar moet rekening mee gehouden worden bij het berekenen van rook- en warmteafvoersystemen of de risico’s voor flash-over bijvoorbeeld. Toch blijven er steevast wetenschappelijke

Enkele cases… Na de brand in de onderhoudsloods bij een een hoog technologisch bedrijf in Zaventem, verzorgt Vinçotte een risicoanalyse voor twee opslagruimtes voor materiaal, het hoofdkantoor en de technische ateliers. Een week lang ‘meten om te weten’. Het bedrijf wil namelijk een nieuwe loods bouwen.

en technische onzekerheden. Dan is een ‘tweede opinie’ van een onafhankelijk expert van onschatbare waarde. “Wij hoeven immers geen sprinklers of andere technologie te verkopen”, zegt Bart Vanbever. Vinçotte treedt op als controlebureau, als aanvulling op het studiebureau. Het toetst

Foto: Koen Fasseur

VinçotteMAGAZINE

3

Brandveiligheid

Compleet pakket Brandveiligheid omvat zowel (passieve en actieve) veiligheidsaspecten als de organisatie en preventie van brand. Een gebouw, de muren en deuren maken deel uit van de passieve aspecten. Detectiesystemen en automatische blussystemen zijn actieve aspecten. Beleid en organisatie behoren tot preventie. Binnen elk van deze domeinen biedt Vinçotte een volledig dienstenpakket aan.

Een kunststoffenproducent heeft verschillende productie-eenheden in Europa. Het bedrijf wil weten of het zinvol is het bestaande sprinklerconcept te handhaven. Vinçotte doet een risicoanalyse en kleeft een cijfer op het verband tussen bepaalde maatregelen en de mogelijkheid om de productie sneller te heropstarten na een eventuele brand. Dat helpt om met de verzekeringen te praten en de investeringen te heroriënteren. Blijft het gebouw overeind? Vinçotte kan de stabiliteitsberekening van een gebouw controleren. Ook bij brand. Dat gebeurt dan op basis van de Eurocodes. “Bij

Wie doet wat? Binnen Vinçotte werken verschillende diensten samen rond brandveiligheid. Burgerlijke bouwkunde inspecteert de kwaliteit van het gebouw. De veiligheidsingenieurs volgen de wetgeving op, maken risicoanalyses en zijn vertrouwd met preventie, actieve veiligheidssystemen en de organisatie. De dienst elektriciteit doet aan branddetectie.

4

Zijn de blussystemen OK? Vinçotte is geaccrediteerd door Belac om branddetectiesystemen, rook- en warmteafvoer en sprinklersystemen te controleren. “We testen of de actieve systemen uitgevoerd zijn conform de regels van de kunst. Op termijn gaan we ook voor andere blussystemen zoals gas en poeder.” Scenario’s bij brand? De dienst brandveiligheid verzorgt projecten rond de interactie van systemen: deuren die automatisch sluiten, brandkleppen in ventilatiekanalen, trappen, liften,... Kloppen de verschillende scenario’s die automatisch reageren bij brand? Helpen ze bij een evacuatie? Ondersteunen ze de brandbestrijding? Bart Vanbever: “Voor BelgoRail keek één van onze ingenieurs alle deelcontroles na en de interacties tussen de systemen in het Centraal Station in Antwerpen.” Evacueren zoals het hoort Vinçotte begeleidt bedrijven bij evacuatieoefeningen. Hoe organiseer je zo’n oefening? Wie betrek je erbij? Wat moet worden opgenomen in de briefings? Hoe terugkoppelen en debriefen? Zijn de noodplannen volledig? Hierover bestaan ook trainingen. Vinçotte Academy zorgt voor de omkadering en logistiek, de inspecteurs van brandveiligheid geven les. Voor praktische trainingen werkt Vinçotte samen met gespecialiseerde bedrijven of organisaties. Nieuwe uitdagingen… “Sinds kort hebben we ook de accreditatie behaald voor de keuring van sprinklerinstallaties. En nu zijn andere automatische blussystemen aan de beurt. Dat betekent dat we moeten investeren in kennis en opleiding“, aldus Bart Vanbever. “We willen onze ervaringen en diensten stap voor stap verder ontwikkelen. Hierbij boksen we op tegen

VinçotteMAGAZINE

Foto: Koen Fasseur

Waarmee moet er in het lastenboek dan rekening gehouden worden? Zijn de risico’s in de andere gebouwen aanvaardbaar? Wat is er te verbeteren? En hoe? Ook het noodplan wordt bekeken en bijgestuurd.

nieuwbouw kunnen we inspecteren of de werken gebeuren conform de plannen, de berekeningen van het studiebureau verifiëren en nagaan of hun resultaten maar ook hun rekenmethodes kloppen. Bestaande gebouwen kunnen wij toetsen aan de wetgeving. Vaak neemt een vastgoedbedrijf ons onder de arm bij de verkoop van een gebouw”, aldus Bart Vanbever.

heel wat concurrenten die niet erkend zijn voor dergelijke activiteiten.” Er beweegt trouwens heel wat op het terrein van brandveiligheid: de wettelijke voorschriften maken plaats voor een meer resultaatgerichte aanpak wat bijgevolg meer expertise vraagt en de nood aan een derde onafhankelijke partij als partner verhoogt. 

V O O R M E E R I N F O R M AT I E Marc Debrabandere (Oost- en West-Vlaanderen) 09 244 77 29 [email protected] Francis Gios (Antwerpen – Limburg) 03 221 87 91 [email protected] Luc Van Calster (Brabant) 02 674 59 58 [email protected] José Weerts (Wallonië) 081 43 27 49 [email protected]

Groenestroomcertificaten

Installaties op water, wind, zon of biomassa en -gas Vinçotte, thuis op alle terreinen Groenestroominstallaties schieten als paddenstoelen uit de grond. Dat gaat van fotovoltaïsche zonnepanelen, en biomassa- en biogasinstallaties tot heuse windturbines. Mits een positief inspectieverslag en een garantie van oorsprong (in functie van het gewest) reiken de overheden hiervoor lucratieve certificaten uit. Vinçotte is erkend als controleorganisme om deze inspecties uit te voeren.

Heb ik recht op groenestroomcertificaten? U plaatst fotovoltaïsche zonnepanelen, bent aangesloten op het net en produceert

dus groene stroom. In ruil daarvoor hebt u recht op groenestroomcertificaten. Maar zo simpel ligt het niet. In de praktijk zijn er verschillen in de drie gewesten.

In Vlaanderen… Indien de installatie meer dan 100 000 kWh elektriciteit per jaar produceert, moet er vooraf een keuring gebeuren door een erkend organisme zoals Vinçotte. “Zo een organisatie treedt op als onafhankelijke partij. Een inspecteur gaat na of het aanvraagdossier voor de groenestroomcertificaten correct is opgesteld en de geproduceerde energie exact wordt gemeten. Hiervan wordt een inspectieverslag opgemaakt dat dan wordt doorgestuurd naar

Op grote hoogte Voor het nakijken van windmolens heeft een inspecteur best geen hoogtevrees. Anne Pirard, experte bij Vinçotte, keurt windmolens in Wallonië. “We moeten vaak zonder lift, via een ladder, met daarnaast een veiligheidsrail, naar boven. We registreren alles wat energie verbruikt. Dus ook de motoren en de lampen die zich bovenaan bevinden.” In Henegouwen zijn werken aan de gang voor een 138 meter hoge windmolen. Van de zes windmolens op de Thorntonbank in Zeebrugge heeft Vinçotte al twee turbines gekeurd. Die produceren reeds stroom. “Het is een uur varen vanuit Oostende. Ter plekke is het vooral uitkijken voor de hoge golven”, aldus Kasper Van Brabant, inspecteur bij Vinçotte.

VinçotteMAGAZINE

5

Groenestroomcertificaten

CWaPE, VREG en CREG Een vereenvoudigde procedure bestaat voor installaties met een vermogen van minder dan of gelijk aan 10 kW. In Wallonië bezorgt een producent van groene stroom zijn aanvraagdossier voor certificaten aan de CWaPE (Commission Wallonne Pour l’Energie) die instaat voor het beheer van de groenestroomcertificaten, in Vlaanderen gebeurt dit door de VREG. In alle gevallen legt het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) een conformiteitscontrole van de installatie op. Daar bovenop komt dat in Wallonië bij hogere vermogens een elektrische controle wordt uitgevoerd voor het opstellen van een garantiecertificaat van oorsprong. Anne Pirard, experte bij Vinçotte Wallonië: “Het garantiecertificaat van oorsprong wordt pas afgeleverd wanneer alles conform de Berekeningscode (Waalse wetgeving) is. Vinçotte bezorgt het garantiecertificaat aan de CWaPE, de Waalse minister van Energie en aan de klant. De controles worden jaarlijks herhaald als het vermogen van de installatie hoger is dan 20 kW, om zo het behoud van de conformiteit van de installatie te verifiëren. Ondergaat de installatie intussen belangrijke veranderingen in verhouding tot het garantiecertificaat, dan moet de producent de CWaPE en de inspecteur verwittigen: een bezoek wordt dan ingepland om een aanhangsel bij het garantiecertificaat op te stellen.” Voor groenestroomcertificaten van installaties in de Noordzee richt men zich tot de CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas).

de VREG (Vlaamse reguleringsinstantie voor de elektriciteits- en gasmarkt). Deze organisatie beslist of de installatie in aanmerking komt voor certificaten”, vertelt Project Engineer Kasper Van Brabant. Vinçotte inspecteert in Vlaanderen een 200-tal nieuwe installaties voor

groenestroomcertificaten en voert ook de verplichte tweejaarlijkse controle uit. Juist meten is de boodschap! “Stel dat u een biomotor installeert op palmolie. U bewaart die olie in een verwarmde tank om vloeibaar te blijven. De energie die

u hierbij verbruikt, moet afgetrokken worden van de geproduceerde groene stroom. Die balans moet blijken uit het aanvraagdossier”, aldus Kasper Van Brabant. Nieuwe installaties kunnen op dit vlak complex zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld draaien op twee soorten brandstof: aardgas en biogas. Er moet voldoende apparatuur zijn om het verbruik van beide te meten. “Enkel biogas geeft recht op certificaten. Dus het debiet en de kwaliteit van dat gas moeten worden bepaald. De meetapparatuur mag maximum 2% afwijken.” Warmtekrachtkoppeling kan ook Naast groenestroomcertificaten kunnen ook warmtekrachtcertificaten worden aangevraagd. Voorwaarde hiervoor is dat er sprake is van een kwalitatieve warmtekrachtkoppeling. Met andere woorden, voor het opwekken van elektriciteit en warmte in éénzelfde proces is minimum 10 procent minder brandstof nodig dan wanneer dezelfde hoeveelheid warmte en elektriciteit in afzonderlijke processen worden opgewekt. Vanaf een geïnstalleerd elektrisch of mechanisch vermogen van meer dan 1 000 kW moet ook een tweejaarlijkse keuring gebeuren van de installatie. Bij een ingrijpende wijziging – zoals het vervangen van een motor die meer dan 10 jaar oud is – komt eveneens een inspecteur langs. “We moeten dan nagaan of alle geproduceerde energie juist gemeten wordt, nuttig gebruikt wordt en of de installatie conform het aanvraagdossier voor de VREG is.” 

V O O R M E E R I N F O R M AT I E

Foto: Encon Ingenieursbureau

Kasper Van Brabant Project Engineer (Vlaanderen) 0479 901 362 [email protected] Arnaud Charlier Expert Environment & Safety Assessment (Wallonië) 0479 973 076 [email protected]

6

VinçotteMAGAZINE

Voedselveiligheid

Scharnierjaar voor food safety Rush voor audits op komst

2009 wordt een scharnierjaar voor bedrijven actief in de voedselketen. Een bedrijf dat zijn autocontrolesysteem nu laat valideren, krijgt zijn auditkosten terugbetaald via het bonus-malussysteem van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Voor zo’n audit bent u bij Vinçotte aan het juiste adres: gespecialiseerde auditors die pijnpunten opsporen en meedenken om ze op te lossen.

Pioniers zijn ACS laat valideren, heeft recht op een bonus. Een bedrijf dat dit nalaat, krijgt een ”In 2001 stapt Carrefour als eerste distribumalus toegewezen. Dit jaar wordt het systeur af van de eigen, dure audits en laat haar teem voor het leveranciers volgens eerst in de prakbepaalde standaarden “Een audit zonder tijk toegepast. auditen door Vinçotte. toegevoegde waarde Naargelang de Op die manier worden subsector van het de auditkosten terugis een verloren audit, bedrijf en het aangedrongen. Later voert voor de klant én voor tal personeelslehet KB van december Vinçotte.” den moet een 2003 het autocontroheffing worden lesysteem (ACS) in. Dit José Goffinet, betaald aan het stelt een kwaliteitssysDirector Strategy & Innovation FAVV. De bonus teem op basis van een bij Vinçotte. bedraagt 50% veertigtal gidsen voor van de heffing, de de diverse subsectomalus bedraagt in 2009 20% (60% in 2010, ren voorop. Een bedrijf dat op basis hier100% in 2011). van een ACS ontwikkelt en toepast, kan zich ook laten certificeren”, aldus José Goffinet, Director Strategy & Innovation bij Vinçotte. Reken zelf maar uit… Concreet betekent dit dat een bedrijf uit de transformatiesector met 100 medewerkers Volgend jaar bonus? Nu actie! in 2010 een heffing moet betalen van zo’n In 2005 lanceert het FAVV het idee van 7860 euro (te indexeren). Als dit bedrijf een bonus-malussysteem. Een bedrijf dat zijn ACS in 2009 laat valideren, heeft het recht op de bonus van -50%. Indien niet, een malus van 60%. Na omrekening blijkt Los van de bedrijven actief in de prihet gewonnen verschil meer dan de vollemaire sector, zijn in ons land zo’n dige auditkosten te dekken. De ROI volgt 120 000 bedrijven actief in de voedingzeer snel. Het ontwikkelen van een eigen sector: voedselproducenten, restaugeformaliseerd HACCP-systeem (Hazard rants, bakkerijen, … Analysis and Critical Control Points) leidt

VinçotteMAGAZINE

bovendien tot een betere bedrijfsorganisatie met minder productieverliezen en beter gemotiveerde medewerkers. Stel de aanvraag niet uit Zowel in de horeca als in de voedselindustrie stijgt het aantal gecertificeerde bedrijven jaarlijks. Dit jaar wordt een heuse ‘boom’ verwacht. Vooral van bedrijven die reeds over een BRC (British Retail Consortium) of IFS (International Food Standard) beschikken, en hun ACS – mits een beperkte bijkomende audit – kunnen laten valideren. Wie in 2010 een malus wil voorkomen, doet er goed aan zijn aanvraag niet uit te stellen tot het najaar. Ook de capaciteit van de certificatie-instanties is nu eenmaal beperkt… Auditors met diverse specialisaties Momenteel telt Vinçotte veertien ‘food auditors’, gespecialiseerd in de verschillende subsectoren van de voedselketen. Het gaat om specialisten met diverse profielen (onder meer dierenartsen, landbouw- en

Na de dioxinecrisis... De dioxinecrisis die België treft in 1999, is de katalysator voor een aantal problemen met betrekking tot voedselveiligheid. Wat het beleid betreft, resulteert de crisis in de oprichting van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Maar ook aan de kant van de voedselproducenten komt een en ander in beweging.

7

Voedselveiligheid

Foto: © Rita Maas/THE IMAGE BANK

ISACert springt in het oog Voor bedrijven die internationaal actief zijn, geldt het ISACert-label als direct herkenbaar, vooral naar overheden en naar klanten van onze klanten (e.g. retailers). Vinçotte ging hiermee in 2000 van start als één van de oprichters. In alle landen waar het wereldwijde ISACert-voedselveiligheidsnetwerk actief is, opereert het in de ta(a)l(en) van het land. Vinçotte is exclusief ISACert-partner voor ons land en voor Frankrijk.

industrieel ingenieurs) met ervaring in en voeling met de subsector waarin ze actief zijn. Bijkomende specialisten in voedselveiligheid zijn in opleiding. “Problemen detecteren en mee oplossen” José Goffinet: “Vaak zorgen de bedrijfsinfrastructuur en het omgaan met vreemde

8

voorwerpen voor problemen met betrekking tot voedselveiligheid. Enkele voorbeelden: TL-lampen moeten afgedekt zijn met een kunststof film om te vermijden dat bij glasbreuk scherven in het voedsel terechtkomen. Het integreren van een metaaldetector kan in bepaalde productieprocessen aangewezen zijn. Een externe persoon is ideaal geplaatst om zaken vast te stellen die door interne medewerkers zelfs niet meer worden opgemerkt. Zo detecteert onze auditor pijnpunten en zoekt hij mee naar een oplossing, zodat het bedrijf nog beter kan functioneren. Hij daagt zijn klant uit om nog beter te doen.”

Vinçotte zelf. Op bedrijfsbezoek kan een collega-auditor de taak krijgen de auditorop-pad te ‘witnessen’, te beoordelen zeg maar, zodat deze kan leren uit zijn eventuele fouten. Een audit zonder toegevoegde waarde is een verloren audit, voor de klant en voor Vinçotte. Bedrijven keren vaak naar ons terug omdat ze vinden dat audits elders geen meerwaarde opleverden”, aldus José Goffinet. 

Wisselwerking met collega’s “Interactie en wisselwerking met collega’s zorgt voor een bredere kijk op de specifieke problematiek van het bedrijf. Ook na zijn basisopleiding volgt een auditor regelmatig opleidingen, zowel op Belgisch als op ISACert-niveau (zie kader). Deze uitwisseling leidt tot een zo groot mogelijke auditing-uniformiteit binnen Vinçotte. Er is ook een maximale interne ondersteuning vanuit

José Goffinet Director Strategy & Innovation 02 674 58 53 [email protected]

VinçotteMAGAZINE

V O O R M E E R I N F O R M AT I E

Stephen Leveque Product manager Food 02 674 58 21 [email protected]

NDO

Adviseurs op pad Detectiemogelijkheden

in huis voor vele schademechanismen Als (inter)nationale dienstverlener beheerst Vinçotte een waaier van nietdestructieve onderzoekstechnieken (NDO). Naast NDO-controles kan een beroep gedaan worden op andere diensten binnen Vinçotte zoals het destructief labo en de dienst drukkeuringen, die een “Fitness For Purpose” berekening kan maken om de klant te helpen inschatten wat de levensduur is van zijn installatie. “Op die manier helpen onze medewerkers op het terrein om de noden en problemen van de klant in zijn globale context te bekijken. Vervolgens adviseren ze gericht en werken mee met de betrokkenen aan de oplossing die het beste aansluit bij hun noden”, aldus Ben Verhagen van NDO Vinçotte.

VinçotteMAGAZINE

Allround NDO-expertise De waaier van NDO-controletechnieken is aanzienlijk. Zo is er: ultrasoon, penetrant, magnetisch, radiografisch, wervelstroom onderzoek enzovoort. Maar het gaat niet enkel om het uitvoeren van onderzoeken, een andere tak van expertise is het ontwikkelen en optimaliseren van de bestaande technieken. Een voorbeeld: op het gebied van ultrasoon onderzoek op austenitische materialen bouwde Vinçotte expertise op

9

NDO

Over naar de praktijk... Recentelijk schakelden de bekende producenten van drukvaten en reactoren over van radiografisch naar geautomatiseerd ultrasoon onderzoek. Dit levert hen niet alleen economische voordelen op. Ook naar hun klanten toe biedt dit een toegevoegde waarde. Automatisch ultrasoon onderzoek laat toe de lassen grondiger te onderzoeken en dus nog betere kwaliteit te garanderen naar de eindgebruiker. Een voorbeeld is een controle van een dikwandig drukvat (wanddikte 150 mm) met rond- en langsnaden. Tot voor kort gebeurde dit via radiografisch onderzoek. Gevolg: veertien nachten werk. Nu gebeurt dit via ultrasoontechniek. Voor deze laatste techniek volstaan één à twee dagen, zonder het werk in het bedrijf stil te moeten leggen. Ook kleinere problemen worden opgelost. Een bedrijf produceert zonnepitolie en gebruikt hiervoor koolstof stalen rollen, voorzien van een speciale cladding. Na verloop van tijd blijkt deze cladding af te bladderen. Niet alleen de oorzaak van het probleem werd onderzocht, maar ook hoe dit probleem vooraf best in beeld kan gebracht worden. Samen met de klant werd een speciale wervelstroomtechniek ontwikkeld die toelaat om voortaan zelf te meten en te voorspellen vanaf welk moment de cladding kan loskomen.

tijdens de controles bij de bouw van een aantal kerncentrales. Vinçotte NDO voert zowel preserviceals inservice-controles uit. Bij preservice opdrachten – nieuwbouw van bijvoorbeeld drukvaten, reactoren, enz. – gaat men na wat de norm bepaalt. Die omvat onder meer specificaties rond het percentage NDO, de definitie hoe NDO kan uitgevoerd worden en de acceptatiecriteria. De klant kiest samen met Vinçotte uit de beschikbare technieken de meest aangewezen methode voor een optimale controle (economisch, flexibel en kwalitatief). Vinçotte zetelt ook in een aantal commissies die de normen voor NDO opstellen, flexibeler maken en ook zorgen dat andere technieken in aanmerking komen als onderzoeksmethode. Zo kiezen sommige bedrijven

10

nog steeds voor radiografisch onderzoek in gevallen waar automatisch ultrasoontechniek efficiënter is. Andere weten dat voor de geautomatiseerde ultrasoontechniek de constructiewerkzaamheden zelf niet stil moeten gelegd worden. Bovendien is deze techniek veilig – omdat er geen ioniserende stralingen vrijkomen – snel, kwalitatief hoogstaand, kostenefficiënt en betrouwbaar. Daar waar bij conventioneel ultrasoon onderzoek de klant enkel een rapport in handen krijgt, wordt geautomatiseerd ultrasoononderzoek ook aangevuld met digitale beelden. Met andere woorden, de klant heeft een bewijs in handen dat het onderzoek conform de code werd uitgevoerd en hij kan deze beelden later gebruiken om te vergelijken tijdens een in-service inspectie. Bij de inservice-controles ligt de zaak complexer. De wet stelt daar wel dat er controle

VinçotteMAGAZINE

moet plaatsvinden, maar in vele gevallen wordt niets gezegd over de manier waarop. Ben Verhagen: “De klant betrekken bij het zoeken naar de meest geschikte techniek heeft veel voordelen. Hij kent de installatie en heeft praktische ervaring, wij van onze kant beheersen de NDO-technieken. We werken met matrixen waarin we proefondervindelijk hebben vastgesteld met welke techniek we het best een schademechanisme in beeld brengen.” Een corrosieprobleem kan eerst grondig geanalyseerd worden. Om welke reden en op welke plaatsen ontstaat corrosie? Komt die bijvoorbeeld voor onder een isolatielaag, dan zijn ultrasoontechnieken niet aangewezen. Deze techniek vereist immers contact met het oppervlak. In dit geval is het doeltreffender om met digitale radiografie te werken. Ook een combinatie van technieken kan nodig zijn. Klanten opleiden en kwalificeren De flexibiliteit in het aanbod aan controletechnieken maakt deel uit van een geïntegreerde dienstverlening van Vinçotte. Ben Verhagen: “Onze afdeling ‘wettelijke keuringen’ treedt op als notified body. Door hen krijgen we een totaalbeeld van de noden van de klant. Een ervan is het zelf kunnen uitvoeren van controles. Voor zo een bedrijf is het belangrijk dat hun eigen medewerkers opgeleid worden en ook gecertificeerd worden om die taak uit te voeren. Met dit doel leidt Vinçotte NDO medewerkers van bedrijven op om zelfstandig controles te kunnen uitvoeren. Vooraf wordt bepaald wat de meest geschikte techniek voor een bepaalde applicatie is. Voor heel specifieke gevallen – bijvoorbeeld permanente metingen in een plaatwalserij – ontwikkelt Vinçotte zelf ultrasoon tasters.” 

V O O R M E E R I N F O R M AT I E Ben Verhagen Operations Manager NDO Vinçotte België en Nederland 0475 853 918 [email protected]

REACH

REACH Assistance programma’s Moeiteloos doorheen REACH mét validatie Heel wat bedrijven zitten met de handen in het haar over REACH. Hoe vertaalt deze Europese wetgeving zich naar hun situatie? Wat moet er administratief gebeuren? Wat is de strategie naar afnemers van door u geproduceerde stoffen om aan te tonen dat u in regel bent met REACH? Vinçotte helpt u op weg naar REACH-conformiteit. Op het einde van de rit kan u de processen laten valideren.

Advies voor stoffen… Met Vinçotte REACH Assistance on Chemicals (VRACH) richt Vinçotte zich op de sector van de chemie en petrochemie. “We helpen de klant het hele traject van REACH te doorlopen tot hij voldoet aan de wetgeving”, zegt Pieter Raeymaekers, Business Development Manager bij Vinçotte. In het REACH-verhaal speelt Vinçotte de rol van onafhankelijke derde. “We positioneren ons tussen de wetenschappelijke benadering van ecologen en toxicologen en het pragmatische van de industrie.” Vinçotte assisteert bij de communicatie van de klant: is de klant invoerder, producent of gebruiker, wat moet

Hoe pakt een grootwarenhuisketen REACH aan? Grote ‘merken’ startten reeds processen om te voldoen aan REACH. Het is belangrijk om verschillende productstromen van non-food en de respectievelijke risico’s in kaart brengen. Met Vinçotte zal de keten een eerste audit uitvoeren bij één van zijn private label toeleveranciers. “We zullen de processen bekijken die de leverancier hanteert om tegemoet te komen aan REACH”, aldus Pieter Raeymaekers.

VinçotteMAGAZINE

11

REACH hij communiceren, wat is ieders rol in de keten, zitten er zorgwekkende stoffen in het proces? Daarna helpt Vinçotte de strategie bepalen. Sowieso is elk bedrijf binnen het SIEF (Substance Information Exchange Forum) verplicht belangrijke data over stoffen te delen met andere ondernemingen. Bedrijven doen in vele gevallen een beroep op een derdepartijvertegenwoordiger om de taken binnen het SIEF op zich te nemen of de resterende eisen verder af te handelen. … en voor “producten” Niet alleen chemische stoffen moeten voldoen aan verplichtingen inzake REACH, ook afgewerkte producten vallen onder deze Europese verordening. Een invoerder van speelgoed uit China zal moeten nagaan of de samenstelling van het speelgoed conform REACH is. “Voor producten hebben wij Vinçotte REACH Assistance on Products (VRAP) ontwikkeld. Hierbij controleren wij de REACH-status van de producten”, aldus Pieter Raeymaekers. Valideren met audit Retail lijkt niet echt betrokken te zijn bij REACH. Toch worden de kleinhandelaars blootgesteld aan risico’s. Wat als een toeleverancier niet correct omgaat met REACH en een winkel zijn rekken moet leeghalen? Hoe verzeker je de bevoorrading? Continuïteit is belangrijk voor bedrijven. “We werkten een schema uit dat de verschillende processen in een bedrijf valideert naar REACH-conformiteit. Dit valt binnen het dienstenpakket Vinçotte REACH Auditing & Monitoring (VRAM). De klant

Plaats REACH en CLP op uw kalender De eerstkomende deadline voor REACH is 1 december 2010. Tegen die datum moet de registratie gebeuren van: 1) stoffen die in hoeveelheden van meer dan 1000 ton per jaar vervaardigd of ingevoerd worden; 2) stoffen – meer dan 1 ton per jaar – die mutageen, kankerverwekkend, giftig voor de voortplanting zijn, en 3) stoffen – meer dan 1 ton per jaar – die schadelijk zijn voor het aquatisch milieu. Alle bedrijven die gepreregistreerd hebben voor één of meerdere van deze stoffen, moeten nu een registratiedossier voorbereiden. Hiervoor moeten ze data uitwisselen in SIEFs (Substance Information Exchange Forums). Zo een dossier bevat bedrijfsspecifieke informatie, gegevens over de gevaarseigenschappen van de stof, over het gebruik ervan en de blootstelling eraan en hoe de stof veilig kan gebruikt worden. Alleen geregistreerde stoffen mogen nog op de markt gebracht worden. Een andere belangrijke Europese wetgeving heeft te maken met het indelen, etiketteren en verpakken van stoffen en preparaten (i.e. het Globally Harmonised System) en is gekend als de CLP-verordening (Classification Labelling & Packaging). Een datum die u niet uit het oog mag verliezen, is 1 december 2010. Vanaf dan moeten stoffen zowel volgens de Stoffenrichtlijn als volgens CLP worden ingedeeld. Het etiketteren en verpakken moet dan gebeuren volgens de CLP. Verpakkingen die al op de markt waren, moet u tegen 1 december 2012 herverpakken en herlabelen. De bedoeling is dat er meer harmonisatie en transparantie komt in de indeling van stoffen en de verpakking ervan. Voor mengsels moet u zich pas tegen 1 juni 2015 in orde stellen met CLP.

kan het validatierapport gebruiken om aan te tonen dat hij in overeenstemming is met de verplichtingen.” “Opvolger” van REACH is er al Terwijl REACH de registratie van stoffen oplegt, is er een nieuwe wetgeving van kracht over de indeling, etikettering en verpakking van stoffen. De Europese verordening Classification Labelling & Packaging (CLP) streeft naar harmonisering op dit

terrein om de transparantie en herkenbaarheid te vergroten. Zo zijn bijvoorbeeld de pictogrammen voor de diverse categorieën gevaarlijke stoffen geüniformiseerd. Elke leverancier moet op termijn ook in vernieuwde veiligheidsinformatiebladen voorzien. Vinçotte kan helpen bij het opstellen van de nieuwe databladen aan de hand van de nieuwe indelingen. 

REACH in het kort Producenten, verwerkers, importeurs en zelfs gebruikers van chemische stoffen hebben sinds 1 juni 2007 te maken met nieuwe regelgeving. De Europese REACHverordening (Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals) verplicht hen chemische stoffen te registreren. Bijkomend kunnen stoffen onderhevig zijn aan autorisatie en eventuele beperkingen. De bedoeling is informatie over de karakteristieken van stoffen te verzamelen en te verspreiden, zodat deze stoffen op een veilige manier worden gebruikt. Voordien bleef bestaande informatie vaak circuleren binnen de onderneming en werd er niet automatisch over de risico’s van stoffen naar (industriële) klanten gecommuniceerd.

12

VinçotteMAGAZINE

V O O R M E E R I N F O R M AT I E Pieter Raeymaekers Business Development Manager 02 674 59 23 [email protected]

Training

Opleiding op maat van aannemer Louis Dewaele Bouwvakkers leren knepen van veiligheid Hoe kun je op één dag 207 bouwvakkers omscholen tot veiligheidsexperts? Met deze vraag gaat aannemersbedrijf Louis Dewaele uit Brussel aankloppen bij Vinçotte. Waar het vooral om draait, is efficiëntie: al het personeel zo kort en snel mogelijk opleiden. Het resultaat is een specifieke opleiding “bouwwerven op maat”.

Alles op één dag Aannemersbedrijf Louis Dewaele doet zelf aan training van haar personeel, maar botst daarbij op één groot probleem: het is moeilijk om iedereen te bereiken. “Wekelijks organiseren wij op elke werf een toolbox meeting. Die duurt een kwartier. Maar als we een paar werven ver zijn, zijn al weer medewerkers vertrokken naar werven die we al aandeden. Zo missen we elkaar voortdurend”, vertelt Juan van Sprolant die preventieadviseur is bij Louis Dewaele. “We willen dus een training waarbij we iedereen op één datum kunnen opleiden. Zo kort en efficiënt mogelijk voor de onderneming.”

Foto: Koen Fasseur

Theorie én praktijk “We kunnen kiezen voor een VCAopleiding bij het Bouwfonds. Maar het mag niet louter bij de theorie blijven. Theorie en praktijk moeten samengaan”, stelt Juan van Sprolant. “Ons idee is om over een hele dag sessies te spreiden van hoogstens 45 minuten.”

VinçotteMAGAZINE

13

Training

Foto: Koen Fasseur

“Onze zorg voor kwaliteit en veiligheid moet ons imago versterken wanneer we de markt opgaan om nieuwe mensen aan te trekken.” Juan van Sprolant, preventieadviseur van Louis Dewaele

Carrousel op maat Louis Dewaele contacteert Vinçotte midden december 2008. “We stellen een opleiding op maat voor van drie dagen. Maar de klant verkiest alles op één dag te doen”, zegt Steven Dierckx, training manager bij Vinçotte Academy in Vilvoorde. “Kort daarop volgt een voorstel voor een eendagsopleiding. Mits enkele aanpassingen na een bezoek aan het depot van Louis Dewaele, keurt de klant dit goed.” De cursus vindt plaats op… vrijdag de 13e maart. Dozijn lesgevers Louis Dewaele kiest vier ateliers uit de VCA-cursus: gevaarlijke producten,

Vernieuwende aanpak Voor Louis Dewaele zijn de ‘sérieux’ en motivatie belangrijke argumenten om in zee te gaan met Vinçotte. Juan van Sprolant: “Vernieuwend is de zeer praktische en concrete aanpak. Er komen ook 207 exemplaren van een zware cursus (ongeveer 140 blz.) in beide landstalen. Wij willen een opleiding waaruit onze zorg voor kwaliteit en veiligheid blijkt. Dit versterkt ons imago wanneer we de markt opgaan om nieuwe mensen aan te trekken.” Steven Dierckx benadrukt de persoonlijke dienstverlening van Vinçotte. “We kunnen een specifieke opleiding bouwwerven op maat uitwerken en die binnen een termijn van zes weken inplannen.”

14

machineveiligheid, werken in de hoogte/ steigerbouw, heffen en aanslaan van lasten. Vinçotte Academy (zie kader) maakt er een opleiding op maat van: de lessen worden gegeven met de materialen, producten, lasten en machines van de aannemer en ook de werkomstandigheden zijn dezelfde. Het depot van Louis Dewaele dient als ‘leslokaal’. De hangar wordt ingedeeld in ruimtes voor groepen van 20 cursisten. Vinçotte zet een dozijn lesgevers in. Zowel theorie als praktische veiligheidsattitudes en vaardigheden komen aan bod. Op het einde van elk atelier schuift elke deelnemer door naar het volgende atelier. Er nemen 180 Franstalige en 37 Nederlandstalige cursisten deel. Gevaren van handgereedschappen Het atelier ‘gevaarlijke producten’ is beperkt tot één sessie theorie. De andere ateliers hebben zowel een theoretisch als een praktisch luik. Het atelier ‘machineveiligheid’ duurt twee sessies. “We geven een algemene inleiding, gevolgd door een gedeelte over reglementering”, zegt Steven Dierckx. “We behandelen vooral handgereedschappen zoals slijpschijven, tafelzagen en pneumatische hamers. Bij elk toestel wijzen we op de gevaren en leggen we uit hoe je het moet onderhouden en waarom.” Het atelier ‘heffen en aanslaan’ valt uiteen in een sessie ‘manueel heffen’ gevolgd door twee sessies ‘aanslaan van lasten’. “Voor het ‘aanslaan van lasten’ moeten we naar buiten. Iemand klimt een torenkraan in en

VinçotteMAGAZINE

de cursisten moeten een last aanbrengen”, aldus Steven Dierckx. Veilig klimmen op stellingen Het atelier ‘werken in de hoogte’ vergt vier sessies. Hoe klim je op een stelling? Hoe gedraagt men zich op een stelling? Hoe kom je er af? “Gewoonlijk is dit een sessie voor twee personen gedurende een halve dag. Maar nu geven we zowel het verplichte theoretische als het praktische deel. Dit laatste wordt niet opgelegd door het KB van 31 augustus 2005.” Louis Dewaele gaat dus verder dan de regelgeving. Wie slaagt in de praktische evaluatie voor ‘werken in de hoogte’ krijgt een kennisnameattest dat conform het KB is. “We bevestigen dat de arbeider een examen heeft afgelegd en de materie beheerst”, zegt Steven Dierckx. 

Vinçotte Academy Een waaier aan opleidingen... Vinçotte Academy verzorgt jaarlijks zo’n 1 200 opleidingen en trainingen over veiligheid, kwaliteit en milieu in de Benelux en Frankrijk. Er zijn basisopleidingen, voor wie bijvoorbeeld nauwelijks kennis heeft van elektriciteit maar in de buurt van een elektriciteitscabine moet werken. Er zijn ook doorgedreven theoretische sessies en praktische trainingen die inspecteurs met terreinervaring verstrekken. Surf naar www.vincotte.be

V O O R M E E R I N F O R M AT I E Steven Dierckx Training Manager Vinçotte Academy 02 674 59 94 [email protected]

Actueel

Energieprestatiecertificaat (EPC) weldra ook voor niet-residentiële gebouwen

Nieuwe vergoedingen voor groenestroomcertificaten

Wie een niet-residentieel gebouw verkoopt of verhuurt, zal een energieprestatiecertificaat moeten voorleggen. Een nieuw Besluit van 5 december 2008 bevat de concrete bepalingen hierover. Zo moet het EPC worden opgesteld door een energiedeskundige type D. Enkel de datum vanaf wanneer de verplichting geldt, moet nog worden vastgelegd in een nieuw besluit. Volgende categorieën vallen niet onder deze reglementering: • residentiële gebouwen; • alleenstaande gebouwen met een totale

De Vlaamse overheid sleutelt aan de wetgeving rond de bevordering van groenestroom. Hierdoor veranderen sommige minimumvergoedingen voor groenestroomcertificaten. U ontvangt één certificaat in ruil voor de levering van 1000 kWh groene stroom op het net. Wie in 2010 zonnepanelen plaatst, zal een lagere minimumprijs per groenestroomcertificaat ontvangen dan vandaag het geval is. Het bedrag vermindert van 450 euro naar 350 euro en wordt daarna jaarlijks stelselmatig afgebouwd. Voor windmolens geldt het tegenovergestelde: als u een turbine installeert in 2010, krijgt u een surplus. De gegarandeerde vergoeding voor een certificaat wordt opgetrokken van 80 euro naar 90 euro. U kunt alles nalezen op de website van het Vlaams Energieagentschap (www.energiesparen.be). Kasper Van Brabant (Vlaanderen), tel. 0479 901 362, e-mail: [email protected] Arnaud Charlier (Wallonië), tel. 0479 973 076, e-mail: [email protected]

Decretale milieuaudit valt weg voor ISOgecertificeerde bedrijven Sinds 1 maart 2009 moeten bedrijven die beschikken over een EMAS-geregistreerd of ISO 14001-gecertificeerd milieuzorgsysteem niet langer een decretale milieuaudit opstellen. Tenminste als voldaan is aan drie voorwaarden: de gegevens van het milieuzorgsysteem zijn openbaar, het bedrijf beschikt onafgebroken over een gecertificeerd milieuzorgsysteem tussen twee audits in en een milieuverificateur of certificatie-instelling controleert deze voorwaarden. Deze versoepeling is ingevoerd door de recente wijziging van VLAREM 2 (Art. 4.1.9.2.4. – de decretale milieuaudit). Luc Thiessen, tel. 02 674 58 36, e-mail: [email protected]

bruikbare vloeroppervlakte van minder dan 50 m²; • tijdelijke gebouwen die in principe niet meer dan 2 jaar zullen gebruikt worden; • gebouwen die worden gebruikt voor erediensten en religieuze activiteiten; • industriepanden en werkplaatsen; • de niet voor bewoning bestemde gebouwen van een landbouwbedrijf. Niet-residentiële gebouwen: Katleen Cels, tel. 02 672 57 11, e-mail: [email protected]

Nieuwe KB’s vervangen ARAB art. 52 De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) werkt samen met verschillende partijen aan twee ontwerp-KB’s die het befaamde artikel 52 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB) zullen vervangen. Zo zal ook dit deel van het oude ARAB een plaats krijgen in de Codex welzijn op het werk. Inhoudelijk verschillen de ontwerpen niet zoveel van het oude artikel. Anders dan vroeger wordt er wel een risicoanalyse opgelegd. Dit maakt duidelijk dat de ontwerpKB’s werden geschreven in de geest van de Codex welzijn op het werk.

Concreet gaat het om twee ontwerp-KB’s: • een KB betreffende de preventie van brand op de arbeidsplaats. De FOD WASO wordt verantwoordelijk voor de naleving; • een KB tot vaststelling van de regels voor de bouw van gebouwen waarin werknemers tewerkgesteld worden. Zowel de FOD WASO als de FOD Binnenlandse zaken worden verantwoordelijk. Deze nieuwe KB’s zijn complementair aan de binnenkort te verschijnen bijlage 6 bij het KB van 7 juli 1994 in verband met basisnormen voor de brandveiligheid van nieuwe gebouwen. Die bijlage bevat voorschriften voor nieuwe industriegebouwen.

Nieuwe wetgeving brandveiligheid voor industriegebouwen binnenkort in Staatsblad De langverwachte bijlage 6 in verband met normen voor brandveiligheid voor nieuwe industriegebouwen verschijnt binnenkort in het Staatsblad. Het KB van 7 juli 1994 bevat basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing voor nieuwe gebouwen, maar de voorschriften voor industriegebouwen (bijlage 6) werden nooit afgewerkt en bijgevolg nooit officieel gemaakt. Toch werd de officieuze versie al vaak toegepast in de praktijk, onder andere door brandweerdiensten. De Hoge Raad voor Beveiliging tegen Brand en Ontploffing heeft bijlage 6 goedgekeurd in januari 2007. Deze bijlage werd

VinçotteMAGAZINE

zo geschreven dat ze niet in tegenspraak is met de ontwerpen van Codex-KB’s voor de bescherming van de werknemers tegen brand. Het KB zal het huidige art. 52 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB) vervangen. In de tekst wordt een evenwicht gezocht tussen actieve en passieve brandveiligheid. Op de website van Vinçotte kan u de ontwerptekst van bijlage 6 raadplegen: www.vincotte.be/nl/professioneel/nieuws. Bart Vanbever, tel. 03 221 87 36, e-mail: [email protected]

15

Vinçotte Environment

Uw milieuzaken perfect geregeld

Een totaalservice voor milieu, veiligheid en energie ten dienste van een duurzame wereld: dit is Vinçotte Environment in een notendop. Een partner, die gedreven door kennis, op lange termijn meedenkt met zowel particuliere als publieke opdrachtgevers. Met meer dan 70 ingenieurs, doctors in de wetenschappen, geologen, biologen en veiligheidsexperten werken wij met u samen als een multidisciplinaire specialist in de domeinen bodem, geluid, lucht, asbest en studies. Onze experten voelen de lokale gevoeligheden perfect aan en hebben eveneens een heldere panoramische kijk op de relevante internationale wetgeving en ontwikkelingen. Een proactief milieu-, veiligheids- en energiemanagement is immers niet langer een luxe maar een vanzelfsprekendheid.

Safety, quality and environmental services www.vincotte.com