stuk ingediend op
37-A (2009) – Nr. 1 13 juli 2009 (2009)
Verslag van het Rekenhof
Waarborgbeheer nv: Controle van de rekeningen 2004-2005
verzendcode: REK
2
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
V l a a m s P a r l e m e n t – 1011 B r u s s e l – 0 2 / 5 5 2 . 11 . 11 – w w w. v l a a m s p a r l e m e n t . b e
3
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
V L A A M S P A R LEMENT
4
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
REKENHOF
Waarborgbeheer nv: controle van de rekeningen 2004-2005
Verslag van het Rekenhof aan het Vlaams Parlement
Goedgekeurd in de Nederlandse kamer van het Rekenhof op 16 juni 2009
5
6
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Inhoud 1
Inleiding........................................................................................ 7
2
Mijlpalen 2004-2005..................................................................... 7
Jaarrekeningen 2004-2005 .......................................................... 8 3.1 Vergelijkende cijfers ..................................................................... 8 3.2 Bespreking ................................................................................... 9 Vaste activa ........................................................................ 9 3.2.1 Vlottende activa .................................................................. 9 3.2.2 Eigen vermogen ................................................................. 9 3.2.3 Voorzieningen en schulden ................................................ 9 3.2.4 Resultatenrekening ............................................................ 10 3.2.5 Juridische context ........................................................................ 10 4 4.1 Reglementair kader ...................................................................... 10 4.2 Contractueel kader....................................................................... 10 Algemeen besluit ......................................................................... 11 5
3
Bijlage 1: Brief van het Rekenhof aan Waarborgbeheer nv ..................... 12 Bijlage 2: Antwoord van Waarborgbeheer nv .......................................... 13 Bijlage 3: Brief van het Rekenhof aan de minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke ordening ......................................................... 14 Bijlage 4: Antwoord van de minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke ordening .............................................................................. 15
V L A A M S P A R LEMENT
7
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
1
Inleiding
Het Rekenhof heeft de rekeningen 2004-2005 van de vennootschap Waarborgbeheer nv gecontroleerd, een gespecialiseerde dochteronderneming van de Participatiemaatschappij Vlaanderen nv (PMV). De onderzoekscyclus vindt zijn juridische grondslag in artikel 13 van het decreet van 13 juli 1994 betreffende de Vlaamse investeringsmaatschappijen. De modaliteiten voor het rekeningenonderzoek van de investeringsmaatschappijen zijn vastgelegd in een protocol van 21 december 1994, gesloten tussen het Vlaams Gewest en het Rekenhof. Het is de eerste maal dat het Rekenhof rapporteert over deze vennootschap, die in 2004 werd opgericht. In het kader van de tegensprekelijke procedure heeft het Rekenhof zijn bevindingen op 9 juli 2008 aan Waarborgbeheer nv voorgelegd. Op 28 augustus 2008 heeft de vennootschap enkele toelichtingen geformuleerd, die in dit verslag zijn verwerkt. Op 30 september 2008 heeft het Rekenhof dit verslag gericht aan de Vlaamse minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Ordening, die op 7 mei 2009 antwoordde geen opmerkingen te hebben. Alle briefwisseling is als bijlage bij dit verslag opgenomen. Dit verslag heeft louter betrekking op de controle van de rekeningen van Waarborgbeheer nv, niet op de eigenlijke waarborgregeling. Aangezien de lasten en baten van de waarborgregeling rechtstreeks worden gedragen door de begroting van de Vlaamse Gemeenschap, zal een eventueel onderzoek van de waarborgregeling afhankelijk zijn van de inschaling ervan in de risicoanalyse die het Rekenhof jaarlijks uitvoert.
2
Mijlpalen 2004-2005
Waarborgbeheer nv werd op 12 februari 2004 opgericht als gespecialiseerde dochter van PMV, op basis van het decreet van 6 februari 2004 betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen. De vennootschap beheert in opdracht van het Vlaams Gewest de in het decreet vastgelegde waarborgregeling en zorgt voor de verdere afwikkeling van de voorgaande waarborgregelingen (Vlaams Waarborgfonds). Hiervoor werd per 1 maart 2004 het personeel van het Beroepskrediet overgenomen, dat tot die datum het Vlaams Waarborgfonds beheerde.
V L A A M S P A R LEMENT
8
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
3
Jaarrekeningen 2004-2005
3.1
Vergelijkende cijfers (in euro)
Balans
31-12-2004
31-12-2005
17.256
207.197
119.115
86.861
0
25
1.925.619
1.801.532
52.099
31.773
9.065
10.438
Totaal activa
2.123.154
2.137.827
Kapitaal
1.000.000
1.000.000
1.562
3.672
29.683
69.763
133.038
252.135
9.025
6.234
784.441
694.472
Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vorderingen op ten hoogste 1 jaar Liquide middelen Overlopende rekeningen
Reserves Overgedragen resultaat Voorzieningen Schulden op meer dan 1 jaar Schulden op ten hoogste 1 jaar Overlopende rekeningen
165.405
111.550
2.123.154
2.137.827
2004
2005
1.767.048
1.823.391
-1.817.433
-1.746.202
12.794
5.714
Financiële kosten
-10.971
-10.187
Uitzonderlijke opbrengsten
102.070
0
Belastingen
-22.264
-30.525
31.245
42.190
2004
2005
Totaal passiva Resultatenrekening Bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten Financiële opbrengsten
Resultaat van het boekjaar Resultaatverwerking Toevoeging reserves
1.562
2.110
Over te dragen winst
29.683
69.763
0
-29.683
31.245
42.190
Overgedragen winst vorig boekjaar
V L A A M S P A R LEMENT
9
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Op 31 december van zowel boekjaar 2004 als boekjaar 2005 bedroeg het balanstotaal 2,1 miljoen euro. De actiefzijde van de balans bestond voornamelijk uit vorderingen (beheersvergoeding Vlaamse Gemeenschap). De passiefzijde bestond voor ongeveer de helft uit eigen vermogen, voor de andere helft uit voorzieningen en schulden (vooral tegenover PMV). Beide boekjaren werden afgesloten met een batig saldo op de resultatenrekening, dat telkens werd geïncorporeerd in het eigen vermogen. Jaarlijks ontvangt Waarborgbeheer nv van de Vlaamse Gemeenschap een dotatie ter dekking van haar kosten. De lasten en baten van de waarborgregeling (premies en uitgekeerde vergoedingen) worden rechtstreeks gedragen door de begroting van de Vlaamse Gemeenschap en verschijnen dan ook niet in de jaarrekening van Waarborgbeheer nv. 3.2
Bespreking
3.2.1
Vaste activa
De immateriële vaste activa hadden hoofdzakelijk betrekking op software, de materiële vaste activa op kantoormeubilair en computers. 3.2.2
Vlottende activa
De vorderingen hadden in 2004 en 2005 voor respectievelijk 97,5% en 98,6% betrekking op de Vlaamse Gemeenschap. De liquide middelen bestonden (op een verwaarloosbaar bedrag in kas na) alleen uit een zichtrekening. 3.2.3
Eigen vermogen
Het maatschappelijk kapitaal bedroeg 2 miljoen euro, waarvan de helft werd volstort. Het resultaat van het boekjaar werd in beide boekjaren volledig overgedragen, uiteraard na de wettelijk voorziene toevoeging aan de wettelijke reserve. 3.2.4
Voorzieningen en schulden
De voorzieningen en schulden op meer dan 1 jaar hadden alle betrekking op ontslagregelingen of een te betalen ziektevergoeding. De schulden op ten hoogste 1 jaar hadden in 2004 en 2005 voor respectievelijk 60,6% en 58,1% moedermaatschappij PMV als tegenpartij.
V L A A M S P A R LEMENT
10
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
3.2.5
Resultatenrekening
De vermeldenswaardige rubrieken in de resultatenrekening zijn: •
bedrijfsopbrengsten: de beheersvergoeding van de Vlaamse Gemeenschap;
•
bedrijfskosten: een mengeling van diensten, personeelskosten en afschrijvingen, tijdens beide boekjaren aangevuld met de kost van de voorzieningen voor de ontslagregelingen;
•
uitzonderlijke opbrengsten: alleen in 2004, recuperatie van personeelskosten bij het Beroepskrediet, de vorige werkgever van het overgenomen personeel.
4
Juridische context
4.1
Reglementair kader
De oprichting van Waarborgbeheer nv als gespecialiseerde dochteronderneming van PMV vindt zijn grondslag in het decreet van 6 februari 2004 betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen. Dit decreet trad volgens een besluit van de Vlaamse Regering van 20 februari 2004 op 1 maart 2004 in werking. 4.2
Contractueel kader
De volgende contracten zijn belangrijk voor de werking van Waarborgbeheer: •
de samenwerkingsovereenkomst afgesloten op 18 maart 2005 tussen het Vlaams Gewest, Waarborgbeheer en PMV, zoals bepaald in artikel 22 van het decreet van 6 februari 2004;
•
de overeenkomst afgesloten op 25 februari 2004 tussen het Vlaams Gewest, Waarborgbeheer en het Beroepskrediet inzake de overgang van diensten geleverd door het Beroepskrediet voor het Vlaams Waarborgfonds naar aanleiding van de beëindiging van de beheersovereenkomst.
De samenwerkingsovereenkomst werd laattijdig afgesloten: artikel 3 van het besluit van de Vlaamse Regering van 20 februari 2004 bepaalde immers dat die overeenkomst vóór 31 mei 2004 diende te worden afgesloten. Waarborgbeheer heeft in de toelichting van 28 augustus 2008 die laattijdigheid erkend en toegeschreven aan onzekerheden omtrent de concrete invulling van de beheersopdracht. Het uitstel werd echter opgevangen door de overeenkomst af te sluiten met terugwerkende kracht vanaf 1 maart 2004. Artikel 8.2 van de samenwerkingsovereenkomst bepaalt dat er een dienstverleningsovereenkomst wordt afgesloten tussen Waarborgbeheer en PMV. Hoewel PMV al diensten verleent aan Waarborgbeheer en die V L A A M S P A R LEMENT
11
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
ook factureert, werd nog geen formele dienstverleningsovereenkomst opgesteld. Waarborgbeheer heeft in de toelichting van 28 augustus 2008 erkend dat die dienstverleningsovereenkomst nog ontbreekt, maar benadrukt dat alle facturaties in volle transparantie gebeuren.
5
Algemeen besluit
Naar aanleiding van een nieuwe waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen in 2004 werd het beheer van deze en voorgaande waarborgregelingen toegewezen aan Waarborgbeheer nv, een speciaal voor dat doel opgerichte gespecialiseerde dochteronderneming van PMV. De vennootschap ontvangt al haar werkmiddelen uit de begroting van de Vlaamse Gemeenschap.
V L A A M S P A R LEMENT
12
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Bijlage 1: Brief van het Rekenhof aan Waarborgbeheer nv
9 juli 2008
Controle van de rekeningen 2004-2005 van Waarborgbeheer nv
Mijnheer de voorzitter,
Conform artikel 4 van het protocol van 21 december 1994, gesloten tussen het Vlaams Gewest en het Rekenhof, zendt het Rekenhof u een voorontwerp van verslag. Uw bedenkingen en replieken zullen worden toegevoegd aan dit verslag waarna het aan de Vlaamse Regering zal worden verstuurd. Na antwoord van de Vlaamse Regering zal het geheel worden verzonden naar het Vlaams Parlement. Voor meer details en toelichtingen in verband met de controlebevindingen kunt u steeds terecht bij de heer Wouter Van Gerwen (tel. 02 551 84 75 of
[email protected]).
Op last:
Het Rekenhof:
Jozef Van Ingelgem Hoofdgriffier
Jozef Beckers Raadsheer
Bijlage: 1 voorontwerp van verslag
V L A A M S P A R LEMENT
13
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Bijlage 2: Antwoord van Waarborgbeheer nv
28 augustus 2008
Geachte heer Vanstapel,
Met belangstelling hebben wij kennis genomen van het voorontwerp van verslag van de controle van de rekeningen 2004-2005 van Waarborgbeheer nv. Hierbij wensen wij u enige toelichting te bezorgen bij de punten die u aangehaald heeft in artikel 4.2 - Contractueel kader. De samenwerkingsovereenkomst tussen het Vlaamse Gewest, Waarborgbeheer en PMV werd inderdaad iets later afgesloten, met name op 18 maart 2005, dan in het besluit van de Vlaamse Regering van 20 februari 2004 voorzien werd. Het werd destijds nuttig geacht om het afsluiten van de overeenkomst uit te stellen tot de onzekerheden die aanvankelijk nog bestonden omtrent de concrete invulling van de beheersopdracht van Waarborgbeheer weggewerkt waren. Het uitstel werd echter opgevangen door de samenwerkingsovereenkomst af te sluiten met terugwerkende kracht, met name vanaf 1 maart 2004. Verder is het inderdaad zo dat er tot op heden geen dienstverleningsovereenkomst afgesloten werd tussen Waarborgbeheer en PMV. Aangezien alle facturaties van PMV aan Waarborgbeheer in volle transparantie gebeuren, werd dat tot op heden niet als prioritair beschouwd. Het ligt wel in onze bedoeling om dergelijke overeenkomst nog op korte termijn af te sluiten. Wij hopen dat de bovenstaande toelichting nuttig is voor u. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, aarzel niet om met ons contact op te nemen.
Met vriendelijke groet,
Peter Baert Voorzitter Waarborgbeheer nv
V L A A M S P A R LEMENT
14
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Bijlage 3: Brief van het Rekenhof aan de minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke ordening
30 september 2008
Controle van de rekeningen 2004-2005 van Waarborgbeheer nv
Mijnheer de viceminister-president, Conform artikel 4 van het protocol van 21 december 1994, gesloten tussen het Vlaams Gewest en het Rekenhof, zendt het Rekenhof u het resultaat van zijn controle, aangevuld met het antwoord van Waarborgbeheer nv. Uw antwoord zal worden verwerkt in het verslag aan het Vlaams Parlement. De integrale tekst van uw antwoord zal aan dit verslag worden toegevoegd.
Op last:
Het Rekenhof:
Jozef Van Ingelgem Hoofdgriffier
Franki Vanstapel Eerste voorzitter
Bijlage: 1 ontwerpverslag
V L A A M S P A R LEMENT
15
Stuk 37-A (2009) – Nr. 1
Bijlage 4: Antwoord van de minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke ordening
7 mei 2009
Betreft:Controle van de rekeningen 2004-2005 van Waarborgbeheer NV Geachte heer Voorzitter, Geachte heer Vanstapel, Met genoegen kan ik U melden dat ik geen opmerkingen heb bij het ontwerp van verslag i.v.m. de controle van de rekeningen 2004-2005 van Waarborgbeheer NV. Ik voeg hier aan toe dat ik bij Waarborgbeheer navraag gedaan heb wat de stand van zaken aangaande de dienstverleningsovereenkomst is. Ik werd er van ingelicht dat als gevolg van het recent doorvoeren van een aantal hervormingen binnen de PMV groep, dit tot op vandaag nog niet geconcretiseerd is, maar dat deze op korte termijn zal gefinaliseerd worden. Ik verblijf inmiddels geachte heer Voorzitter, geachte heer Vanstapel
Hoogachtend,
Dirk VAN MECHELEN Viceminister-president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Ordening
V L A A M S P A R LEMENT
