Verslag van Overleg met Berkellandse Kleine Kernen naar aanleiding van convenant d.d. 31 januari 2014 Aanwezig:
Afwezig:
Namens Geesteren(s Belang): J. Reurslag en J. Reurslag Namens (Belangenvereniging) Rekken: W. Groot Kormelink en D. Kuenen Namens (Raad van Overleg) R. Stordelder, C. Klein Breteler en L. ter Woerd Namens Gelselaar(s Belang): M. Wijnbergen, W. Kossink en C. Arfman Namens (Gemeenschap) Rietmolen: C. ter Braak en V. Lansink Namens Haarlo(’s Belang): G. Lerink en P. Zieverink Namens Noordijk(s Belang): G. Oonk Namens de gemeente Berkelland: Wethouder H. Boer, Wethouder Mulkens, M. Wansink en F. Evers -
Actie 1. Opening Wethouder Boer heet iedereen van harte welkom. Hij heeft de buurtschappen uitgenodigd om aan het eind van deze collegeperiode nog eens met de kleine kernen het convenant te evalueren en een aantal actuele punten te bespreken. Hij doet dit samen met Wethouder Mulkens omdat hij dan wel de wethouder is die de kleine kernen in zijn portefeuille heeft, maar er een aantal punten op de agenda staan waar deze meer over kan vertellen. 2. Voorstelrondje en ontwikkelingen per kern. Gelselaar In Gelselaar is men bezig met de realisatie van een nieuw dorpshuis, daar is men al langer mee bezig, maar het gaat nu de goede kant op. Gelselaar heeft een beschermd dorpsgezicht. Daar is men nu heel tevreden over, zeker omdat er met “bellvoire-gelden” van de provincie al veel gerealiseerd is. Onlangs heeft Geesteren een bijdrage van de provincie toegezegd gekregen voor het realiseren van een nieuw podium zodat verenigingen kunnen optreden. Men wil graag de Benneker behouden, ondanks het feit dat feitelijk alleen de school en de gymnastiek er gebruik van maakt. De Benneker zal extra van belang worden als café Florijn wellicht op termijn de deuren gaat sluiten. Veel verenigingen hebben dan geen zaal meer voor hun activiteiten.. Rietmolen In algemene zin gaat het goed in Rietmolen. Aandachtspunt op dit moment is de N315. Men wil graag weten hoe de gemeente hier mee omgaat. Wethouder Mulkens geeft aan dat de gemeente in gesprek is met de provincie. Er is een inspraakavond geweest. Nu moet de provincie gaan aangeven hoe zij de N315 van de molen tot het Danspaleis denken aan te pakken. Er moet
Communiceren met
aandacht zijn voor veilige oversteekplaatsen en dergelijke. Als in de loop van deze maand (februari 2014) de schetsen bij de gemeente worden aangeleverd gaan wij kijken wat de voor en nadelen zijn en welke consequenties de voorstellen van de provincie voor de aanwonenden/omwonenden hebben. Dan zal er een voorstel in het college worden besproken. Wethouder Mulkens verwacht in het najaar weer inloop-/inspraakavonden. De gemeente wil één deal maken met de provincie waar ook de Deventerkunstweg en de Nettehorsterweg in meegenomen worden. De provincie wil graag aan paar wegen naar de gemeente overdragen. Of genoemde wegen worden doorgetrokken is nog niet bekend, daar zullen nog keuzes in gemaakt moeten worden. De deal met de provincie wil overigens niet zeggen dat alles tegelijk wordt aangepakt. Beltrum Beltrum ligt qua infrastructuur op het moment op de kop. Er wordt groot onderhoud aan riolering en wegen gepleegd. Er is gestart met de bouw/realisatie van het nieuwe Kulturhus in Beltrum. Beltrum heeft wensen rond wonen en zorg, dat is een heet item. Het gebruik van de kerk voor het Kulturhus is op dit moment door het bisdom afgeketst, maar hier gaat men nog verder over in gesprek met het bisdom. Het Meldpunt Beltrum (vraag en aanbod van vrijwilligers) is opgericht. Er worden veel activiteiten georganiseerd voor jeugd en jongeren (SJB). Noordijk In Noordijk is men bezig met het ontwikkelen van plannen om het dorpshuis en de sportaccommodatie op te pimpen. Men ervaart dat de druk op vrijwilligers groot is, het is lastig om vrijwilligers te vinden die allerlei zaken voor de Noordijkse gemeenschap te realiseren. Noordijks belang denkt ook aan een andere bestuursstructuur zodat taken, ook voor de belangenvereniging, beter verdeeld worden over de vrijwilligers. Rekken Rekken heeft onlangs de website en het nieuwe dorpsplan gepresenteerd aan de bevolking van Rekken. Het kerkplein is (deels) aangepakt en erg mooi geworden, hier worden nu nog een paar puntjes op de i gezet. Men wil in de toekomst ook graag het 2de gedeelte van het gebied rond de kerk aanpakken, maar dit is ook een centenkwestie. Er rijdt nu een buurtbus van Eibergen over Rekken naar Haaksbergen (en terug). Dit slaat goed aan. Oldenkotte is een aandachtspunt, maar hier heeft de belangenorganisatie weinig grip op. Het is bekend dat maar 1/3de van het personeel een baan (elders) behoudt. Wat er met het gebouw gebeurd is niet bekend. Er staan wel meer rijksgebouwen leeg. Geesteren Het gaat goed in Geesteren. Er is een nieuwe dorpsvisie vastgesteld. Er zijn werkgroepen gevormd die nieuwe dingen onderhanden gaan nemen. hangplek voor jongeren is. 5. Het convenant Het convenant loopt in 2014 af. Er komt een nieuw convenant in de loop van 2014. Wethouder Boer vraagt de kernen om aan te geven richting gemeente of men in het huidige convenant zaken mist die in een nieuw convenant extra zouden moeten worden opgenomen. Afgesproken is dat het huidige convenant met het verslag meegestuurd wordt,
zodat de kernen hierop kunnen reageren. Vanuit Geesteren wordt aangegeven dat het hebben van één aanspreekpunt bij de gemeente, in de persoon van de contactfunctionaris, erg wordt gewaardeerd. Noordijk is van mening dat de gemeente (nog) meer informatie moet brengen bij de kernen, het gaat niet alleen maar om het ophalen van problemen en vragen, maar men wil meer informatie over wat er staat te gebeuren. Dit is aldus wethouder Boer een aandachtspunt waar de hele organisatie aan moet werken. Volgens wethouder Mulkens hoeven de kernen niet bang te zijn dat de contactfunctionarissen weer verdwijnen. De provincie adviseert gemeenten vooral deze functie te behouden. 6. Breedband Het onderwerp breedband leeft bij alle kernen. De gemeente heeft zich er hard voor gemaakt richting provincie. Vanuit de provincie wil men meewerken en men ziet 2 mogelijkheden: - Samenwerking met een marktpartij in een publiek private samenwerking (PPS) - Helemaal aan de markt overlaten of een samenwerking met andere overheden. In het snelste geval zal het nog een jaar duren voordat breedband kan worden aangelegd, maar het college stuurt aan op najaar 2014. Voorwaarde is 60% deelname en daar heeft het college de buurtschappen en de kleine kernen bij nodig. Alle inwoners van het de kleine kernen en het buiten gebied kunnen binnenkort een informatiefolder verwachten met nadere gegevens (kosten, planning etc), dan volgt de acquisitie. De aanleg van breedband zal regiobreed gerealiseerd worden, maar men wil starten in Berkelland en Bronkhorst. Punt van aandacht is dat er wel ruimte op de breedband moet zijn voor meerdere providers, zodat gebruikers zelf kunnen kiezen. Breedband is van belang omdat ook zaken als zorg straks deels via het internet worden aangeboden (hulp op afstand). Afstemming met naastliggende gemeenten is lastig, maar er komt wel één prijs voor de hele achterhoek. 7. AED De gemeente Berkelland heeft 3 jaar geleden geld beschikbaar gesteld voor het project Hart Veilig wonen en het realiseren van een sluitend netwerk met AED’s. Nu zouden alle partijen zelf de kosten moeten dragen. Dat is deels gelukt. De Raad heeft besloten voor 2014 nog éénmalig € 15.000,00 beschikbaar te stellen omdat nog niet alle partijen hierin geslaagd zijn met de opdracht om met de mensen in gesprek te gaan en te zoeken naar een structurele oplossing. In buurschap de Bruil hebben ze die oplossing gevonden, alle gezinnen in het buurtschap zijn donateur en betalen jaarlijks een bedrag tussen de € 15,00 en € 25,00 waarmee alle kosten gedekt zijn. In de zomer van 2014 moet duidelijk zijn wat de structurele oplossing is. Wethouder Boer zegt toe in een memo aan te geven hoe het nu geregeld is met de AED’s. Wie betaalt en regelt wat, en wat wordt er van de buurtschappen (en de kleine kernen) verwacht. Hierbij aandacht voor onderhoud, keuring, gebruik en opleiding. In de grote kernen worden de AED’s bekostigd door de bedrijven die de kasten nu niet meer in de bedrijven, maar ook voor het publiek toegankelijk aan de buitengevel hebben gehangen. Dat is in de kleine kernen niet mogelijk. Vanuit Geesteren wordt aangegeven dat het scholen van de mensen die de
AED’s bedienen niet het probleem is. De mensen betalen zelf hun cursus (€ 50,00) en jaarlijks de herhalingscursus (€ 10,00). Het probleem zit hem in de kosten van het gebruik, de kasten moeten na gebruik weer inzet-gereed worden gemaakt, het onderhoud en de keuring. In Beltrum zorgt de EHBO voor de opleiding van de mensen. De afgelopen 3 jaar is er weinig onderhoud aan de apparaten gepleegd, de ambulancedienst regelt dat. Vanuit Noordijk wordt aangegeven dat er een groot probleem ontstaat als de gemeente zich terugtrekt. Er zijn veel vrijwilligers die zich hebben laten scholen en die als het nodig is klaarstaan bij calamiteiten, maar deze vrijwilligers gaan niet langs de deur om voor de AED geld op te halen. Er wordt in overweging gegeven om een collectief onderhoudscontract af te sluiten voor alle AED’s in Berkelland. Wethouder Boer geeft aan, dat vanaf het begin helder was dat dit geen gemeentelijke taak is. De gemeente heeft gezien het belang van het AED netwerk besloten éénmalig geld beschikbaar te stellen. Naar aanleiding van de toegezegde memo wordt dit punt vervolgd. 8. Bestaansrecht dorpshuizen (bezorgdheid kleine kernen) De bezorgdheid is bekend bij de gemeente. Er spelen een 2-tal zaken: - De gemeente wil de regelgeving over wat er allemaal mogelijk is in de dorpshuizen aanpassen, het zal hier niet om een vernauwing, maar om een verruiming van de mogelijkheden gaan.; - Er komt een nieuwe verordening voor leningen waar ook instellingen op het sociaal maatschappelijke terrein gebruik van maken, met deze leningen kunnen bv energiebesparende maatregelen worden getroffen zodat de exploitatielasten van de dorpshuizen naar beneden kunnen. Het blijft echter moeilijk, dat beseft het college zicht wel. Het college wil ook geen dorpshuizen op slot doen. Maatwerk is het devies. Als het bestuur van een dorpshuis er echt niet meer uitkomt, gaan wij er mee op tafel zitten en samen bekijken wat nog de mogelijkheden zijn. De Raad heeft een midden 2013 een motie aangenomen om door een verruiming van de bestemmingsplanmogelijkheden dorpshuizen in staat te stellen om ook andere activiteiten en huurders binnen te halen. In de toekomst kunnen dorpshuizen ook in het kader van zorg, kerngericht- en wijkgericht werken een functie krijgen. Vanuit de kernen wordt opgemerkt dat er voor gewaakt moet worden dat de druk op vrijwilligers niet te groot gaat worden. Vanuit Haarlo merkt men op dat de exploitatie van het Kulturhus in Haarlo was gebaseerd op een jaarlijkse gemeentelijke bijdrage van € 15.000,00. Nu de gemeente deze bijdrage heeft ingetrokken krijgt de exploitatie niet meer rond. Wethouder Boer geeft aan dat ook hier gesprekken zijn gevoerd, en dat een onderzoeksrapport is opgesteld. Men is nog steeds in gesprek met de stichting. Bij de DAR in Rietmolen is ook de bijdrage/subsidie afgebouwd. Er loopt een juridische procedure tegen dit besluit. In Beltrum geeft men aan dat men nu bezig is met de realisatie van het nieuwe Kulturhus, maar de exploitatieopzet al meerdere malen is bijgesteld. De vooruitzichten blijven echter een positief beeld geven. Het probleem is dus meer dan duidelijk, en nogmaals geeft de wethouder aan dat er sprake is van maatwerk. 9. Dorpsböke, de financiële bijdrage De gemeente is in gesprek met de Bibliotheek Oost Achterhoek (BOA) over het leenrecht en de (hoge prijzen van de) automatisering. De kernen vinden de gemeentelijke bijdrage van € 5.000,00 aan de lage kant en vragen zich af of dit voldoende is om de dorpsböke draaiende te houden.
Volgens wethouder Mulkens was de doelstelling van de dorpsböke ruimer dan de uitleen van boeken, het zou ook een ontmoetingsplek moeten worden. Het behoudt van de bibliobus was geen optie, omdat de provincie had besloten deze weg te bezuinigen. De bus zou in ieder geval verdwijnen. De € 5.000,00 gemeente bijdrage per jaar was bedoeld voor huisvesting (€ 2.500,00) en diensten en vervanging van boeken (€ 2.500,00). Of het voldoende is kan op dit moment niet worden ingeschat. 10. Peuterspeelzalen De gemeente heeft na de afbouw van de subsidie aan de peuterspeelzalen een innovatiebijdrage toegezegd zodat de instellingen de mogelijkheid hadden om nieuwe dingen te bedenken om in iedere kleine kern een vorm van kinderopvang te kunnen behouden. Door de crisis zijn veel 2 verdieners, 1 verdieners geworden en is de kinderopvang voor velen niet meer betalen. Daardoor gaan er minder kinderen naar de opvang en trekken instellingen zich vooral uit de kleine kernen terug. De gemeente denkt met kernen mee als het gaat om het bedenken van vormen van peuterwerk en –opvang zonder dat je te maken krijgt met de wet kinderopvang en de hoge kosten van beroepskrachten etc. Dit is lastig, maar we moeten er voor oppassen dat er straks niet alleen nog maar kinderopvang in de grote kernen is. Er zijn op dit moment initiatieven in Gelselaar en Noordijk. Het peuterwerk is niet alleen van belang voor de opvang, maar ook voor de ontwikkeling van de kinderen, en het vroegtijdig zien van achterstanden. 11. Woningbouwmogelijkheden, vooral de grondprijs Vanuit de kernen komen signalen dat jongeren niet kunnen bouwen in de kleine kernen en daarom wegtrekken, er zijn wel contingenten, maar de woning wordt te duur, en dat heeft ook met de grondprijzen te maken. Die grondprijs zou naar beneden moeten. De woningmarkt zit niet op slot, aldus wethouder Boer, er kunnen in alle kernen nog woningen gebouwd worden. Als er initiatieven zijn, dan kunnen die met naam, nummer, maar ook met het bewijs dat het financieel haalbaar is, naar de gemeente komen, en kan erover gepraat worden. Wethouder Boer geeft aan dat de gemeente wil meewerken door: - Indien mogelijk en gewenst bij plannen 2 onder 1 kappers-kavels om te turnen naar kavels voor starterswoningen (bijvoorbeeld) - Er is wel een mogelijkheid voor een starterslening waarbij starters de laatste maximaal € 25.000,00 die ze wellicht via een bank net niet kunnen lenen tegen marktconforme voorwaarden wel van de gemeente kunnen lenen onder Nationale Hypotheek Garantie. Het gaat dan om 20% van de verwervingssom van een bestaande woning die niet hoger mag zijn dan € 175.000,00 en waarbij het maximaal te verstrekken gemeentelijk deel van het hypotheekbedrag € 25.000,00 bedraagt. (Zie ook bijlage). Hij geeft aan dat bij starterswoningen te vaak in nieuwbouw gedacht wordt, doordat de huizenprijzen gedaald zijn, zijn er vaak al mogelijkheden voor starters op de bestaande woningmarkt. Dat geldt niet voor kernen als Noordijk waar de jongeren nu naar Neede trekken omdat ook de bestaande woningen in Noordijk te duur zijn. De grondprijs is al 2 keer verlaagd, nu totaal 12%. In Beltrum geeft men aan dat er vooral op het gebied van ouderenhuisvesting vragen liggen in de woon-zorg sfeer. Er is al 2 keer een project ingediend
maar de gemeente wil niet meewerken. Als er voor ouderen mogelijkheden komen, komen er woningen voor jongeren vrij in de bestaande sector (bijvoorbeeld in de Haarstraat). Nu wordt de oplossing voor ouderenhuisvesting vaak gezocht in het levensbestendig maken van huizen, dat is niets nieuws. Het nadeel is dat hierdoor de doorstroming niet wordt gestimuleerd. Er wordt afgesproken dat er een aparte sessie komt over dit onderwerp met wethouder Scharenborg erbij waar als onderwerpen besproken zullen worden: - De grondprijzen - Seniorenhuisvesting en de doorstroming waardoor er mogelijkheden voor jongeren kunnen ontstaan - Woningsplitsing. 12. Taken in het kader van de WMO. Er komt een vervolg op de huiskamergesprekken als er meer bekend is over hoe de gemeente één en ander denkt aan te pakken. Vanuit de kleine kernen wordt opgemerkt dat er voor gewaakt moet worden dat er niet teveel van de vrijwilligers gevraagd gaat worden. Als er geen vrijwilligers zijn, mag dat niet betekenen dat er geen zorg geboden kan worden. 13. Wat verder ter tafel komt/rondvraag - Vanuit de kleine kernen wordt opgemerkt dat de school de spil van de samenleving is en dat het van belang is dat de scholen in de kleine kernen open blijven; - Met betrekking tot het openbaar vervoer wordt opgemerkt dat de rijtijden van lijn 95 veranderd (en beperkt zijn). Hoe kan dit? En waarom is dit zo slecht gecommuniceerd? 14. Sluiting Wethouder Boer bedankt iedereen voor de aanwezigheid en de inbreng en nodigt de aanwezigen uit voor een hapje en een drankje in het bedrijfsrestaurant.
Actiepunten: De gemeente maakt een memo over de organisatie van de AED. Wie betaalt en regelt wat. Wat wordt er van de kernen verwacht; De gemeente plant een aparte sessie met wethouder Scharenborg over de mogelijkheden van woningbouw en de grondprijzen in Berkelland; In de loop van 2014 wordt er met de kernen overleg gevoerd over een nieuw convenant. De kernen dragen aandachtspunten voor dit nieuw af te sluiten convenant aan.
