Verslag Erfgoedcommissie gemeente Stede Broec Vergadering d.d.: 1 december 2009
Aanvang: 19:45 uur.
Plaats: Gemeentehuis Stede Broec Aanwezig: Piet Verhoeven, Peter Groot, Maura Huig, Jan Windt, Frank Pennekamp, Tineke Haster, Aad de Jong en Angele Halsema (gemeente Stede Broec), Melanie Balledux (secretaris). Afwezig:
N.v.t.
1) Opening Piet Verhoeven opent de vergadering en heet iedereen welkom. 1a) Goedkeuring verslag Erfgoedcommissie d.d. 23 september 2009 Inhoudelijke opmerkingen zullen aan de orde komen bij agendapunt 3. Tekstuele opmerkingen: Blz. 7: Jan Windt geeft aan dat hij ROB-rapport nr. 114 heeft aangeleverd en dat hij tijdens de vergadering geïnformeerd heeft of de gemeente dit rapport ook heeft. Het verslag wordt goedgekeurd. 2) Ingekomen stukken De laatste vier aandachtsbolletjes komen terug in de agenda en later aan de orde tijdens de vergadering. - De nieuwste versie van het stuk van Frank Pennekamp over schatgraverij wordt door Frank uitgedeeld. Dit stuk is nog niet digitaal verspreid. Alle leden van de Erfgoedcommissie vinden het een goed stuk. Besloten wordt dat het gepubliceerd kan worden. Inclusief afbeeldingen. Ook wordt overlegd over het plaatsen van een vitrinekast in de entreehal van het gemeentehuis, waarin archeologische vondsten geëxposeerd kunnen worden. - De gemeente Hoorn heeft een archeologievergunning. - Het ROB rapport nr. 114 is ter kennisname aangeboden. De site wordt bedreigd door ruimtelijke ontwikkelingen. Wordt de site gemonitord door de Rijksdienst? De Erfgoedcommissie verzoekt aan Aad de Jong om het college voor te stellen een brief te sturen over deze site naar de Rijksdienst. De bescherming van de site en het verlenen van (archeologische) vergunningen ligt bij de Rijksdienst. De Erfgoedcommissie verzoekt om de verzonden brief ter kennisname te overleggen aan de Erfgoedcommissie. De vraag is wanneer de Rijksdienst voor het laatst heeft gekeken naar deze site. De voorgenomen werkzaamheden betreffen het graven van een waterbassin en nieuwbouw van kassen. Ook ontvangt de Erfgoedcommissie graag een kopie van de verleende vergunning voor de ontwikkelingen bij de site.
Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
- Het raadsvoorstel en concept raadsbesluit over de gemeenschappelijke regeling archeologie zal op 19 december a.s. worden behandeld in de commissie Grondgebiedszaken en in januari 2010 in de gemeenteraad. Er is een duidelijke rol voor de Archeologische Werkgroep in de op te stellen archeologische onderzoeksagenda. - De Handreiking gemeentelijke Monumentencommissie geeft richtlijnen voor samenstelling, deskundigheid en advisering door een gemeentelijke Monumentencommissie. Piet Verhoeven concludeert dat de Erfgoedcommissie Stede Broec prima voldoet aan de richtlijnen in de handreiking. 3) Bespreking van de actiepunten n.a.v. de vorige vergadering Actiepunten gemeente: Actiepunt 1) Het college heeft kennisgenomen van het verslag. De prioriteit ligt bij het college op de aanwijzing van gemeentelijke monumenten. Wat betreft aanwijzing van dorpsgezichten: hierbij denkt het college aan stukjes van de dorpen en doorkijkjes. Actiepunt 3) Enkele leden van de Erfgoedcommissie en ambtenaren zijn op excursie geweest naar de Schuilhoeve op 29 oktober j.l. Namens het bestuur van de Schuilhoeve waren aanwezig Cor de Vries en Cees Boon. De gemeente heeft nog advies uitgebracht over aanvullende financiering door Brins Bernhard Cultuurfonds voor deze restauratie. Actiepunt 4) Frank Pennekamp deelt mee dat hij aanstaande vrijdag 4 december met een vrijwilliger van de archeologische dienst van Hoorn onderzoek zal doen naar de putten in De Schuilhoeve. Actiepunt 5) Tineke Haster is aanwezig. Zij zal nog een quick scan uitvoeren naar de panden op de lijst van Oud Stede Broec, die nog niet zijn meegenomen in de door haar uitgevoerde quick scan. Actiepunt 7) De monumentenbeschrijvingen zijn per email rondgestuurd. Actiepunt 8) De gemeente heeft een overzicht rondgestuurd van panden, die in aanmerking komen voor de gemeentelijke monumentenstatus en in bezit zijn van de gemeente. Actiepunt 9) Er is een voorziening gemaakt voor cultuurhistorie à € 50.000,-, zodat het geld beschikbaar blijft voor monumenten. Hieruit wordt onder andere de aanwijzingsprocedure gemeentelijke monumenten bekostigd en archeologiebeleid. Er zal in 2010 € 25.000,- beschikbaar zijn voor monumentensubsidies. Actiepunt 10) Het ROB rapport is overgelegd. Jan Windt vertelt dat in het rapport staat dat de grondwaterstand niet onder een bepaalde hoogte zou mogen zakken, maar dit is wel gebeurd. Dit zou ook vermeld moeten worden in de brief van het college richting de Rijksdienst. Aad de Jong zal hierover bellen met Michiel Bartels van de gemeente Hoorn. Het monument heeft de naam “Polder Het Grootslag”. Actiepunt 12) De trap aan de achterzijde van de pastorie is gerealiseerd met de benodigde monumentenvergunning en bouwvergunning.
Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
Actiepunten Melanie Balledux: Actiepunt 1) Het stappenplan aanwijzing monumenten is ingekomen en wordt behandeld in deze vergadering. Actiepunt 2) Er zal in overleg met de gemeente nog een Nieuwsbrief worden opgesteld. Actiepunt 3) Er is een overleg gevoerd door Melanie Balledux en Aad de Jong met de heer en mevrouw Poelwijk, waarin de (on-)mogelijkheden zijn besproken betreffende het plan om de kolenloods te verbouwen tot woning. Verdere stappen worden nu door de gemeente afgewacht. Actiepunt 4) Het organiseren van een symposium wordt later behandeld in deze vergadering. Het pand Zesstedenweg 227 is door de eigenaar ter beschikking gesteld aan Oud Stede Broec, welke zich in het pand zal vestigen. Melanie Balledux heeft nog geen contact opgenomen met de eigenaar i.v.m. eventuele sloopplannen, dat hoeft dus nu ook niet meer. 4) Mededelingen: Tijdens de vergadering van de Commissie Grondgebiedszaken in het gemeentehuis op maandag 18 januari 2010 om 20.00 uur zal er een korte presentatie worden gegeven over de stand van zaken van het gemeentelijk monumentenbeleid en de Erfgoedcommissie. Melanie Balledux zal een inleiding geven en vertellen wat er in 2010 aan acties zal worden uitgevoerd. Michiel Bartels is uitgenodigd om informatie te geven over archeologiebeleid. Piet Verhoeven kan namens de Erfgoedcommissie informatie geven en Tineke Haster kan informatie geven over de opstelling van de redengevende omschrijvingen. Deze avond is bedoeld voor “public relations”, om politiek draagvlak te creëren voor cultuurhistorisch beleid. Melanie Balledux zal een Power Pint presentatie maken en bespreken met de Erfgoedcommissie. De Erfgoedcommissie is, naast haar adviesrol, ook een waakhond, mede door de samenstelling van de commissie. De commissie Grondgebiedszaken blijft de beleidscommissie voor de gemeenteraad, zij adviseert over beleid, gemeentelijke verordeningen en financiën voor cultuurhistorie. De lijst met Quick scans zal worden uitgebreid met de nog niet onderzochte panden. Daardoor kunnen alle panden worden beoordeeld in verband met het aanwijzen van gemeentelijke monumenten en vallen er geen panden “tussen wal en schip”. Lopende aanvragen monumentenvergunning - Voor de restauratiewerkzaamheden aan de Pastorie, P.J. Jongstraat 45 in Lutjebroek (RM) is de monumentenvergunning definitief verleend. - Er is een monumentenvergunning verleend voor stolpboerderij van Sijvert Noordeloos, Zesstedenweg 214 te Grootebroek; - Piet Verhoeven adviseert om Melanie Balledux in te schakelen om restauratiewerk te begeleiden. Het is belangrijk om niet alleen te beschikken over beleidsambtenaren, maar ook het feitelijke werk te begeleiden. Anders klopt het wel op tekening, maar wordt het in de uitvoering niet wat de Erfgoedcommissie zou willen. Peter Groot geeft aan dat hij hierin ook wat kan betekenen. Frank Pennekamp geeft aan dat het goed zou zijn om de ambtenaren Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
te betrekken bij de controle van restauraties, zodat deze als het ware opgeleid worden. Voortgang opstellen archeologiebeleid Frank Pennekamp informeert de commissie dat hij heeft gesproken met Michiel Bartels. Er is een onderzoeksagenda opgesteld voor de Bronstijd. Deze agenda wordt nog aangepast, in overleg met de archeologische werkgroep. De Erfgoedcommissie vraagt zich af of de gemeente Hoorn ook nog een archeologisch adviesbureau inschakelt. Voortgang actualisatie bestemmingsplannen: dit wordt behandeld bij agendapunt 10. Overige mededelingen van de leden - Piet Verhoeven vraagt hoe men de Actualiteitendag Monumentenzorg heeft ervaren. Hij complimenteert Aad de Jong en de gemeente dat deze gelegenheid is gegeven. - Jan Windt vond de dag meer geschikt voor specialisten. Er werden nogal wat kreten geuit die hem niet bekend waren. - Peter Groot vond het een informatieve dag, maar het is niet nodig om elk jaar naartoe te gaan. - Maura Huig vond het wel een nuttige dag, goed beeld gekregen van wat er allemaal speelt. - Aad de Jong is van mening dat er ook een bijeenkomst voor bestuurders zou moeten zijn, zodat cultuurhistorie op de bestuurlijke agenda komt. - Piet Verhoeven geeft aan dat hij bij de Kamerbehandeling van het beleid Modernisering Monumentenzorg is geweest. Het zal zijn inziens een meerjarenplan zijn voordat Momo is ingedaald bij de lagere overheden. Alle cultuurhistorische waarden zullen in de toekomst vastgelegd worden in de bestemmingsplannen. Hierin is ook een rol weggelegd voor de historische verenigingen. 5) Stappenplan opstelling gemeentelijke monumentenlijst Het stappenplan is aan alle leden van de Erfgoedcommissie overgelegd. Melanie Balledux licht het stappenplan toe. Piet Verhoeven geeft aan dat de procedure en het bijbehorende tijdspad zal worden bewaakt door de gemeente en Melanie Balledux. 6) Toelichting Tineke Haster op reeds opgestelde redengevende omschrijvingen en advies over te beschrijven panden in 2010 Tineke Haster vertelt dat zij in 2008 is benaderd door de gemeente in verband met het opstellen van redengevende omschrijvingen voor gemeentelijke monumenten. In oktober 2008 is de opdracht hiervoor verleend. Er zijn toe 4 panden uitgezocht in overleg met Jan Windt, de beschreven panden G01 tot en met G04. Dit zijn buiten kijf monumentale panden. In 2009 is er opdracht verleend om nog 10 panden te beschrijven. Alle panden uit de A-categorie van de Quick Scan zijn toen doorgenomen, 17 panden kwamen in aanmerking om in eerste instantie te worden beschreven. Er zijn van de 10 panden nu 6 panden beschreven: G05, 06, 07, 08, 09 en G11. Als G10 zou in eerste instantie het pand P.J. Jongstraat 107 worden beschreven. Leek een erg interessant pand, maar er zou erg veel verbouwd zijn en weinig oorspronkelijks meer aan zijn. Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
Tussendoor is toen het pand P.J. Jongstraat 200 beschreven (G11), omdat er een sloopdreiging was voor dit pand. De volgende 10 panden zijn nu beschreven: - G01 Begraafplaats met lijkenhuisje, Broekerhavenweg 74 te Bovenkarspel; - G02 Raadhuis, Hoofdstraat 215 te Bovenkarspel; - G05 Postkantoor, Hoofdstraat 17, 19 te Bovenkarspel; - G06 Rentenierswoning, Hoofdstraat 128 te Bovenkarspel; - G03 Pastorie/Bewaarschool, Zesstedenweg 195/197 te grootebroek; - G07 Raadhuis Zesstedenweg 205 te Grootebroek; - G08 Rentenierswoning, Zesstedenweg 227 te Grootebroek; - G04 N.H.Kerk, P.J.Jongstraat 85 te Lutjebroek; - G09 Pastorie, P.J. Jongstraat 83a te Lutjebroek; - G11 Stolpboerderij, P.J. Jonstraat 200 te Lutjebroek. Er ligt nu een voorstel om de panden G10, G12, G13 en G14 te beschrijven: - G10 R.K. School, Hoofdstraat 201 te Bovenkarspel; - G12 Openbare Lagere School, Zesstedenweg 259 te Grootebroek; - G13 Woningbouwcomplex, Zesstedenweg 335-341 te Grootebroek (gemeentelijk eigendom); - G14 Boerderij, P.J. Jongstraat 27, 29 te Lutjebroek. Deze panden zijn allen panden uit de lijst van de bovengenoemde 17 panden. Tineke Haster geeft aan dat zij er al naar heeft gestreefd om een bepaalde doorsnede in het monumentenbestand te krijgen, en een evenwichtige verdeling over de dorpen. Er zijn tuinderswoningen, villa’s, woningen met tuindersschuren, burgemeesterswoningen en kloosters. Piet Verhoeven vraagt hoeveel categorieën het betreft. Tineke Haster zegt dat zij niet specifiek naar categorieën heeft gekeken. Melanie Balledux zal de lijst van de Quick Scan doorlopen en de diverse categorieën aangeven voor de volgende vergadering. Na overleg over de 4 te beschrijven panden, adviseert de Erfgoedcommissie om de volgende 4 panden te laten beschrijven o.g.v. de opdracht aan Tineke Haster in 2009: - G10: Hoofdstraat 201 te Bovenkarspel, R.K. School; - G12: Hoofdstraat 199 te Bovenkarspel, Klooster; wegens het ensemble met G10; (i.p.v. Zesstedenweg 259 te Grootebroek, Openbare Lagere School) - G13 Zesstedenweg 225-341 te Grootebroek, woningbouwcomplex, gemeentelijk eigendom; - P.J. Jongstraat 27, 29 te Lutjebroek, boerderij. De gemeente zal de eigenaren van deze panden informeren over het opstellen van redengevende omschrijvingen door Tineke Haster. Afgesproken wordt dat Tineke Haster de redengevende omschrijvingen uiterlijk 1 maart zal aanleveren. Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
Afgesproken wordt dat de Quick Scan lijst zal worden aangevuld met de ontbrekende panden tussen 1 maart 2010 en 1 juli 2010. De Quick Scan lijst is dan geheel compleet. Op basis van de complete Quick Scan lijst kan de Erfgoedcommissie advies uitbrengen over het vervolgtraject van het opstellen van redengevende omschrijvingen. Aangezien alle waardevolle panden geregistreerd staan op de Quick Scan lijst in combinatie met de lijst van Oud Stede Broec, zal de Erfgoedcommissie reeds alle panden alvast bekijken, ook de panden waarvoor nog een Quick Scan wordt uitgevoerd in het voorjaar van 2010. Zodoende is er sprake van een weloverwogen advies t.a.v. het opstellen van redengevende omschrijvingen. Afgesproken wordt dat er in januari 2010 een aparte vergadering wordt gehouden om advies uit te brengen over de 11 panden, waarvan in de 1e helft van 2010 een redengevende omschrijving wordt opgesteld door Tineke Haster. De gemeente zal een overzicht toesturen van voorgevel foto’s van de panden op de Quick Scan lijst. Op het gemeentehuis zal een map ter inzage worden gelegd met alle foto’s van de panden. De gemeente zal de Quick Scan lijst en de overzichtslijst van Oud Stede Broec doormailen aan de Erfgoedcommissie (Word bestanden). Tineke Haster vraagt of het voorblad van de redengevende omschrijving akkoord is, zij deelt een voorbeeld van de nieuwe opzet uit. Piet Verhoeven zegt dat het belangrijk is om aan te geven wat wel/niet beschermd is. Tineke Haster legt uit dat alle waardevolle onderdelen beschreven zijn. Piet Verhoeven zegt dat alles wat dan niet beschreven is, ook niet is beschermd. Melanie Balledux geeft aan dat gehanteerd kan worden dat het pand in zijn geheel is beschermd, met uitzondering van de in de tekst uitgesloten onderdelen. Piet Verhoeven zal een relevante tekst aanleveren, zoals deze in de gemeente Alkmaar wordt gehanteerd. Tineke Haster geeft aan dat zij in de redengevende omschrijving ook het dorp zal noemen waar het pand is gelegen (niet Stede Broec). De kadastrale tekening zal op de 2e bladzijde worden geplaatst. Agendapunt 7) Advies Erfgoedcommissie over speerpunten/illustratieve doorsnede monumentenbestand en Agendapunt 9) Advies Erfgoedcommissie over welke 11 panden beschreven zullen worden in de 1e helft van 2010 zullen worden behandeld in de vergadering van de Erfgoedcommissie in januari 2010. Jan Windt, Maura Huig en Peter Groot zullen in de kerstvakantie onderzoek doen naar de Quick Scan lijst en de lijst van Oud Stede Broec en de panden bekijken.
10) Beschermde dorpsgezichten De Erfgoedcommissie zal pas in een later stadium advies uitbrengen m.b.t. de eventuele aanwijzing van beschermde dorpsgezichten. In eerste instantie zal de Erfgoedcommissie zich concentreren op de aanwijzing van monumenten.
Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
De gemeente zal een overzicht rondsturen, liefst met een overzichtskaartje, van de bestemmingsplannen, de data vaststelling en de planning voor de actualisatie(s). Afgesproken wordt dat bij aanpassing van de bestemmingsplannen, het concept en voorontwerp ter informatie/kennisgeving wordt overgelegd aan de Erfgoedcommissie i.v.m. cultuurhistorische waarden (monumenten, archeologie, historische geografie en belangrijke structuren). 11) Rondvraag De volgende vergadering zal worden gehouden op dinsdag 12 januari 2010 om 19:30 uur op het gemeentehuis. Redactionele opmerking: i.v.m. afwezigheid van Piet Verhoeven, wordt voorgesteld om deze vergadering te verplaatsen naar donderdag 14 januari 2010, zelfde tijd en locatie. Melanie Balledux zal een voorstel doen voor de reguliere vergaderingen van de Erfgoedcommissie in 2010. Jan Windt vraagt naar de Westfriese Omringdijk bij de locatie waar de dijk om de kolk heen is gelegd. Hier wordt een brug aangelegd tussen dijk en eilandje. Vergunning is hiervoor aangevraagd. De kadastrale gegevens zullen worden uitgezocht. De monumentenstatus moet hierin zijn vastgelegd op grond van de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen. Tineke Haster vraagt aan Aad de Jong of zij een offerte zal overleggen voor de aanvullende werkzaamheden voor de Quick Scan. Frank Pennekamp vraagt hoeveel categorieën monumenten er zijn. Melanie Balledux geeft aan dat dit er circa 15 zullen zijn. Angele Halsema informeert de Erfgoedcommissie dat op 11 en 12 september 2010 de Open Monumentendag (OMD) wordt gehouden. Het thema is dit jaar “De smaak van de 19e eeuw”. Op de website van de gemeente staat een link naar de website van Ou Stede Broec. Oud Stede Broec regelt de OMD, gefaciliteerd door de gemeente. 12) Sluiting Piet Verhoeven dankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering om 22:15 uur.
Samenvatting van actiepunten n.a.v. de vergadering: Actiepunten gemeente: -
Publiceren stuk over Schatgraverij;
-
Overleg over plaatsen vitrinekast met archeologische vondsten in hal gemeentehuis;
Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009
-
Brief sturen naar de Rijksdienst m.b.t. de monitoring van Polder Het Grootslag, archeologisch rijksmonument;
-
Kopie verleende vergunning Polder Het Grootslag, archeologisch rijksmonument, overleggen aan de Erfgoedcommissie;
-
Eigenaren informeren over bezoek van Tineke Haster i.v.m. opstellen redengevende omschrijvingen en Quick Scan;
-
Overzicht toesturen van foto’s van de voorgevels van panden op de Quick Scan lijst; op gemeentehuis map ter inzage leggen met alle foto’s;
-
Quick Scan lijst en lijst van Oud Stede Broec mailen aan de Erfgoedcommissie;
-
Lijstje overleggen van bestemmingsplannen, data vaststelling en actualisatie;
-
Aanpassingen in bestemmingsplannen ter informatie/kennisgeving overleggen aan de Erfgoedcommissie.
Actiepunten Melanie Balledux: -
Opstellen Nieuwsbrief monumenten;
-
Presentatie monumentenbeleid in commissie GGZ d.d. 18/01/2010; Powerpoint presentatie maken i.o.m. de Erfgoedcommissie;
-
Quick Scan lijst doornemen en overzicht opstellen van de categorieën monumenten;
-
Voorstel doen voor data reguliere vergaderingen Erfgoedcommissie in 2010
-
Planning procedure aanwijzing monumenten i.o.m. de gemeente.
Actiepunten Piet Verhoeven: -
Tekst aanleveren m.b.t. de beschermde onderdelen van het monument.
Actiepunten Maura Huig/Jan Windt/Peter Groot: -
Onderzoek naar panden op Quick Scan lijst en op de lijst van Oud Stede Broec.
Verslag Erfgoedcommissie d.d. 1 december 2009